1896 N°. 15.
Dinsdag 4 Februari.
83sle jaargang.
GRONDBELASTING
Kleinhandel in Sterkedrank
D» uitgave dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen al3 buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
amgenomen bjj d6 heeren Nijgh Van Ditükr te Rotterdam om verder
bij alle Bookverirooperi en Brievengaaidere.
Dc prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 c:t
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
SnseaöIjngF vara adv^rtentl?n 3 e&rcin op «ten dap der uiiffRve.
Ter secretarie van de gnneuutc zal gedurende dertig dagen ter
irzage van de belanghebbenden liggen eeise opgave van do
uitkomsten der meting ol' schatting van pemeleu voor da
ia deze gemeente.
De versoektchriftea om hermeting, hersehntling r.f vernieti
ging der gedane raatisg of sohatting, aUtnede de bezwaarschriften
kunnen binnen dertig dagen na heden op ongezeireld p'.pior am
keoreu Gedepiit'erde Staten dezer Provincie worden ingediend.
Goes, den 1 Februari 1S96
Burgemeester en Wethouders van Goes, I
J G. <1 W KAMER.
De Secretaris.
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Ds REKENING en VERANTWOORDING over 1895 van het
Fotul» tot ontleMleHiiing vau <tl«
weduw«u vaan geitieeuteamhieuarciii,
zal gedurende de maand Februari voor belanghebbenden ter
visie liggen, op eiken werkdag van des voormiddag» 9 tot.
des namiddags 2 urea ten burcele van den secretins der ge
meente.
Goes, dea 1 Februari 1896
Birgemeester en Wethouders van Goes,
J. G d. W. HAMElt
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Vergunning is gevraagd tot uitoefening van den
door den heer KAREL IliJBERTUS FAIT, in dezelfle lo-
caliteit als door W. D. J. Kuus werd g>daan, in het perceel
Wijk D. uo. 221, zijnde de zaal en omliggend terrein.
Bezwaren kunaeii worden ingediend vooi den 8 Februari
a s. des namiddags te l uur.
Goes, den 1 Februari 1896
Burgemeester en Wethouder» van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Algemeen Overzicht.
Het meest belangrijke nieuws uit de verloopen
week is de uittocht van het IfalIuaiiNche garni
zoen van het fort Mak allé onder het commando van
d«n luitenant-kolonel Galliano. Het klinkt bijna als
een sprookje, maar toch is het een feit, dat de
Abessinische koning Menelik, hoewel zijne troepen
het fort rondom hadden ingesloten, en hij bovendien
wist, dat de bezetting weldra door gebrek aan wa
ter genoodzaakt zou zijn zich over te geven, aan
deze dappere schare vrijen uittocht heeft verleend
onder bescherming zijner eigen troepen, aan het
hoofd waarvan Ras Makonnen staat, die met zijn
eigen leven instaat voor de Italianen.
Aanvankelijk wekte deze tijding in geheel Italië
natuurlijk eene onbeschrijfelijke vreugde en men
roemde als om Btrijd de r.dierlgkheid van den ne
gus. Maar toen de eerste opgewondenheid bedaard
was, begon men te vermoeden, dat er achter deze
edelmoedigheid wel een of ander listig plan kon
schuilen. De Abessiniërs hebben zich al zoo dikwerf
trouweloos betoond tegenover de Italianen, dat de
vrees gewettigd was, dat zij overste Galliano en de
zjjneD, onder den schijn van hun vrij»» uittocht
toe te staan, in eene hinderlaag wilden lokkan om
hen daarna inet eene groote overmacht aan te val
len. Dit is echter gebleken niet zoo te zijn. Volgens
de laatste berichten is het garnizoen van Makallé
onder geleide van een der onderbevelhebbers van
Ras Makonnen behoorlijk te Adaghamus aangeko
men. Generaal Baratieri was overste Galliano tege-
moetgotrokken en betuigde hem, namens koning en
vaderland, daok voor de wakkere verdediging van
het fort. Na de aankomst van de bezetting van Ma
kallé is er ook meer bekend geworden omtrent de
ware toedracht der zaak. Tot den 29sten Januari
besloot koning Menelik de Italianen zoolang vast te
houden tot Italië vrede zou hebben gesloten, maar het
mocht den ontdekkingsreiziger Folter gelukken hem
tot andere gedachten te brengen, daarbjj gesteund
door Ras Makonnen. De Italiaansche soldaten waren
nog gezond, maar ze hadden ontzaglijk geleden door
gebrek aan water. Alle toebereidselen waren ge
maakt om het fort in de lucht te doen vliegen,
wanneer de Abessiniërs nogmaals tot een aanval
waren overgegaan.
Thans komt uit Rome het bericht, dat niet alle
officieren van het bataljon van overste Galliano zijn
uitgeleverd, maar dat er enkele in gijzeling zijn ge
houden tot, generaal Baratieri zal hebben toege
stemd in de vredesvoorwaarden, die koning Menelik
aan Italië heeft gedaan.
Ia Bulgarije heerscht groote opgewondenheid
over de quaestie van den overgang van den jeugdi
gen kroonprins tot de Grieksche of zoogenaamd
orthodoxe kerk. Zooals men weet is die over
gang een der voorwaarden, waarop Rusland zijne
vriendschap aan Bulgarije wil schenken en wellicht
tot erkenning van vorst Ferdinand overgaan. Na
veel aarzelens had vorst Ferdinand dan eindelijk
besloten, dat dö doop van het prinsje op diens
tweeden verjaardag 30 Januari zou plaats hebben.
Voorat echter wilde hij nog trachten den paus en
de katholieke familie van zijne gemalin en van
zichzelf gunstig voor dien overgang tot de orthodoxe
kerk to stemmen. Daarom is de vorst de vorige
week naar Parijs en Rome getogen, doch naar be
richt wordt zonder succes. Dit was trouwens te
verwachten. Maar inmiddels acht het Bulgaarscbe
volk, nu 30 Januari voorbij is gegaan zonder dat
de plechtigheid heeft plaats gehad, zich misleid en
eischt het met klimmeoden drang, dat deze zoo
spoedig mogelijk zal worden volvoerd. Bulgarije
wil vóór alles op goeden voet komen met, Rusland,
en het heeft daarom weinig gevoel voor den twee
strijd van zjjn vorst. Deze zou nu gisteren weder
in zijne residentie Sofia terugkeeren en dus zal
men wel spoedig vernemen welk besluit hij heeft
genomen. Vermoedelijk zal het eind van do ge
schiedenis wel zjjn, dat hrj zwicht voor den draBg
zijner onderdanen, te meer wanneer het bericht be
vestigd wordt, dat de Czaar van Rusland zich be
reid heeft veiklaard als peter van den kroonprins
te willen optreden. Stemt, vorst Ferdinand niet toe,
dan zal het ministerie-Stoïloff zijn ontslag nemen,
maar het zal de vraag zijn of de vorst zich met
een ander kabinet zal kunneD handhaven en of bij
in het eind niet zelf van zjjn troon afstand zal
moeten doen. In elk geval staan Bnlgarjje nog ge
wichtige dagen te wachten.
De Armenische quaestie blijft nog altijd eene
duistere zaak. Wanueer men de berichten Dest, die
de buitenlandscbe, vooral de Engelschp, bladen ont
vangen, dan neemt het moorden maar geen eind
en vooral de tijdingen uit Zeitoen zijn ontzettend.
Gelukkig zijn thans de Europeesche consuls daar
aangekomen en dez-i zullen nu trachten vrede te
brengen en het moorden althans te dosn ophouden.
Ook de gezondheidstoestand in Zeitoen moet alles
te wenschen overlaten. Alleilei besmettelijke ziekten
heerschen zoowel in de stad als onder de Turksche
troepen daarbuiten.
Iutusschen blijft, de Sultan zich voordoen als een
onschuldig persoon, die niets lievor dan orde en
vrede wil. Wanneer nu maar d" groote mogend-
beden eendrachtig samenwerkten, dan was misschien
de toestand spoedig zuiver geworden, maar het
schijnt, dat ook de gezanten het n-et best eens zjjn,
en dat er zelfs hevige twist onder hen is ontstaan.
Een ander gerucht, dat de vorige week de ronde
deed, maar dat ook bereids weder is tegengesproken,
meldde, dat er een tractaat was gesloten tu?schen
Rusland en Turkije. Natuurlijk was men in Enge
land hevig verontwaardigd over deze daad van Rus
land, vooral toen er bij gemeld werd, dat dit rijk
het recht had verworven garnizoenen te leggen in
eenige steden in Klein-Azië Zooals gezegd, het be
richt is reeds tegengesproken, en zooals het in zijn
oorspronkelijken vorm luidt, zal het ook wel niet
waar zjjn. Dat Rusland echter, wauneer het daarin
voor zichzelf voordeel ziet, spoedig gereed zal zjjn
om zich aan de samenwrrking met de overige Euro
peesche groote mogendheden te outtrekken, on op
eigen handje zijne geschillen met Turkjje te beslech
ten, zou echter niet te verwonderen zijn. Het vis-
schen in troebel water is voor Rusland volstrekt
niet vreemd, en het wordt in die weinig edele en
rechtschapen tactiek misschien alleen nog overtroffen
door.... Engeland, dat nu natuurlijk dadelijk ge
reed was om Rusland van onbetrouwbaarheid te be
schuldigen.
GOES, 3 Februiri 1896.
De soirée op 25 Januari jl. door eenige dames
en heeren in de Sociëteit V. O. V. alhier gegeven
ten voordeele van de Werkverschaffing heeft netto
opgebracht f 179,15.
Bij besluit van 21 Januari jl. is de Konink
lijke goedkeuring verleend op de statuten
der Harmonie »Enpbonia" alhier.
Te Leiden is geslaagd bjj het eerste gedeelte
artB-examen de heer M. Plenne Jr.
De jaarvergadering van 't werklieden
verbond Patrimonium zal gehouden worden
te Amsterdam op Maandag 18 Mei en den volgen
den dag.
Te Amsterdam is Zaterdagavond geopend een
kleedertnagazjjn, dat door de bijzondere bedoeling,
waarmede het is opgericht, een bijzonder belang
krijgt.
De vooruitgang der industrie heeft de vervaar
diging in hot groot van zeer goedkoops klee-
dingstukken mogelijk gemaaktde groote vraag
echter naar deze goedkoope kleeren heeft een ander,
zeer ongelukkig verichynsel ten gevolge gehad. Waar
de eene ondernemer den ander zoekt te overtreffen
in voordeelige aanbiedingen zonder evenwel afstand
te doen van eigen winster, moest wel, bjj het groote
aanbod van arbeidskrachten, het loon al lager en
da toestand der arbeiders al slechter worden.
Hierin wil de naamlooze vennootschap De Voor
post" maatschappij voor kleermakers en naaisters,
eenige verbetering brengen. Zjj zal in haar maga-
zjjn aan de vraag naar goedkoope en solied gemaakts
kleeren trachten te voldoen en tevens goederen op
maat leveren. Aan de werklieden keert zjj een loon
uit evenredig aan de winst, die in de onderneming
wordt gemaakt, en wel op deze wijze, dat ieder
werkman of werkster voor geleverd werk aanstonds
een minimumloon ontvangt, hetwelk op zich zelf,
vergeleken met wat gewoonlijk voor confectiewerk
betaald wordt, vrij ruim mag worden genoemd, en
voor maatwerk met dat van goede zaken overeen
stemt, terwijl bovendien aan het eind van ieder
jaar een groot deel der gemaakte winst onder de
arbeiders (kleermakers, naaisters, bedienden, beheer
ders) verdeeld wordt naar verhouding van de door
h8n gedurende dat jaar verdiende minimum-loonen.
Bovendien is het de bedoeling de aandeelen der
vennootschap door middel van besparing van aan
de arbeiders toegewezen winsten geleideljjk te doen
overgaan in den eigendom van hen, die aan den
arbeid geregeld deelnemen.
Op deze wjjze hoopt men een bewijs te leveren,
dat ook zonder de exploitatie der arbeiders concur
rentie met goedkoope, goede kleedermagazijnen mo
gelijk is.
Men schrijft aan de N. R. Ct.
Een Nederlander is op het denkbeeld gekomen
om de stoomfluiten der stoomschepen
zoodanig in te richten, dat deze 4 of 5 verschillende
tonen geven, en om voor de verschillende toonreek
sen, die daarbij kunnen worden samengesteld, een
code vast te stellen, die voor elke reeks aangeeft
wat daarmede wordt bedoeld.
Bjj het varen in mistig weder, wanneer de stoom
schepen ook thans bjjna onafgebroken de stoomfluit
doen hooren op zee, kan daü, met gebruikmaking
van een internationaal aangenomen code, b. v. wor
den aangegeven in welke richting 't schip vaart,
iets, wat alléén afgaande op 't geluid der gewone
stoomfluit door de gewijzigde voortplanting van 't
geluid onbetrouwbaar schjjnt.
De afstand, waarop het geluid dezer speciaal daar
toe ingerichte stoomfluiten draagt, is bijzonder groot
volgens den uitvinder zouden de verschillende tonen
op 20 mijl afstands bjj stil weder en kalme zee nog
duidelijk zijn waar te nemen.
Behalve ten gebruik9 bjj mist, is de code ook in
te richten om te worden gebezigd voor vlootmanoeu-
vres, ter vervanging van het op grootere afstanden
minder betrouwbaar systeem van seinvlaggen. De
fluiten zijn, behalve door stoom, ook geschikt om
door luchtdruk geluid voort te brengen, en kunnen
alsdan met vrucht bij legermanoeuvres worden ge
bruikt. Bjj proeven overdag genomen op het terrein
achter het Rijksmuseum te Amsterdam, bleken de
verschillende tonen zeer duidelijk gehoord te zjjn aan
de Haarlemmerpoort, dus over de huizen heen het
rumoer der hoofdstad overstemmende.
Aan een welingelicht berichtgever van de
Locomotief m'Idt men, dat er op Bali aan het hof
van Karang- Asem nog een paar jeugdige bloed
verwanten van de voormalige vorsten
van Lombok zijn, die met bun aanhang hun
best doeD, om Djilantik tot verzet tegen het Gou
vernement aan te sporen. Deze laatste heeft daarin
echter niet veel trek en wd de zaak op de lange
baan schuiven, door het nemen van een beslissing
voorloopig uit te stellen tot de meerderjarigver
klaring van de woelige jongelui. Het is dus altjjd
zaak, op de hoogte van den toestand te bljjven.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Voor het eerst na vele weken van gedwongen
rust, door ernstige ongesteldheid veroorzaakt, trad
ds. C. R. van L e 1 y v e 1 dgisteravond weder als
voorganger bjj de Ned. Herv. gemeente alhier op, na
reeds vóór een paar weken zjjne catechisatiën te
hebben hervat. Hjj herinnerde er aan hoe sinarteljjk
het hem gevallen was, zoo plotseling zjjn dienstwerk
te moeten staken, en dat voor zoo langen tjjd, te
meer wijl het hem gedurende zjjn zesjarige evangelie
bediening nog nimmer was overkomen, dat hjj wegens
ongesteldheid éóae enkelo prediking had moeten
verzuimen. Evenwel met gelatenheid had hjj in deze
beproeving bsrust, wetende dat ze hem dior Gods
lietderjjke Vaderhand was opgelegd, die nu alles nog
ten beste had gekeerd.
Naar aanleiding van Genesis IX13 en 14, dat
hem tot tekstwoord diende, wees hij op de neder-
buigende liefde en goedheid van God, die na den
zondvloed in den (regen)boog in de wolken aan
Noach een teeken des verbonds met de aarde had
gegeven. Die goedheid bad ook spr. ondervonden,
want al was hem het water ook niet boven het
hoofd gegaan, toch hadden zich dreigende wolken
daarboven saamgepakt, die echter door 's Heeren
liefde en macht gelukkig waren overgedreven, zonder
al te groote sporen van verwoesting te hebben na
gelaten. Spreker bracht daarvoor met de gemeente
openlijk dank aan God, die hem thaDS weder in de
gelegenheid stelde van Zjjne liefde tot de menschen
te getuigen. Ook herdacht hjj met waardeering den
jjver door zjjn ambtsbroeder ds. Van Koetsveld aan
den dag gelegd, die zoovele malen onvermoeid en
met krachtige stem de gemeente was voorgegaan,
terwjjl bjj mede een woord van dank bracht aan
andere heeren predikanten uit den omtrek, die een
liefdebeurt voor hem hadden waargenomen, en aan
zoovelen uit de gemeente, die hem tijdens zijne
ziekte bewjjzen van belangstelling hadden gegeven
en gebeden voor sjjn herstel hadden opgezonden.
Beroepen bjj de Ned. Herv. gem. te Middel
burg ds. N. M. de Ligt te Rhenen.
Bedankt voor het beroep bjj de Geref. gem.
te Anna Jacobapolder door ds. J. H. Donner Jr. te
Nieuwdorp.
WOlfertedijli. Door stemgerechtigde leden der
Ned. Gereformeerde gemeente zjja de heeren Abr.
mijnse en J. Remijnse herkozen respectjpveljjk
tot ouderling en diaken.
Naar de Tel. verneemt, heeft het Classicaal
Bestuur van Dordrecht bezwaar ingebracht tegen de
aanneming van het beroep in de vacature-Grave-
meijer te Gorinchem door ds. Bokma te Bruinisse,
wegens informaliteiten bjj de beroeping.
Krahbendijlie. Op 1 Januari 1896 waren in
deze gemeente woonachtig 306 kinderen boven de
zes en beneden de twaalf jaar. Hiervan bezochten
264 de school in deze gemeente, 3 de school te
Kruiningen, 6 de school te Rilland en 6 de bjjzondere
school te Ierseke.
De school in deze gemeente werd bovendien nog
besocht door 7 kinderen van 6 tot 12 jaar, die te
Rilland-Bath en 3 kinderen, die te Kruiningen woon
achtig zijn.
Als werkeljjk schoolgaande stonden das op 1
Januari 1896 bekend 274 kinderen van 6 tot 12
jaar, terwijl 27 kinderen van 6 tot 12 jaar geen
Bchoolonderwjjs genoten, deels wegens niet te zjjn
gevaccineerd, deels wegens ziekte of andere redenen.
Benoemd tot onderwijzeres te St.-Annaland mej.
A. Hijmeriug, onderwjjzeres te Nieuwe-Tonge.
Dhr. P. van den Dries Jz. tot 1 Febr. jl.
onderwjjzer aan de R. K. bijzondere jongensschool
te 's-Heerenhoek, is met ingang van dien datum
als zoodanig benoemd te Noordwjjk (binnen).
Vrijdag vierde dr. W. B. J. van Ejjk, inspec
teur van het Middelb. Ond., onder talrjjke bljjken
van belangstelling zijn 70sten verjaardag.
Uit de statistiek van het christelijk onderwjjs,
bewerkt door den secretaris van de Unie, »een school
met den Bijbel", den heer R. Derksen, te Rotterdam,
blijkt dat in 1895 het aantal scholen met den bijbel
van 570 tot 586 en het aantal leerlingen van 92987
tot 94596 toenam.
De kweekscholen en normaallessen voor het christe-
ljjk onderwjjs telden 1056 kweekelingen, van welke
94 de akte verkregen hebben.
Gemengde Berichten.
Kwadendainme. In den nacht van Donderdag
op Vrjjdag zjjn er weder eens konjjnen ontvreemd,
ditmaal bij den arbeider A. S. en den klompenmaker
P. de J., beiden in deze gemeente. Door de jjverige
bemoeiingen van den rijksveldwachter H. Riemens
en den gemeenteveldwachter B. de Jonge, beiden
van Hoedekenskerke, is het gelukt den dader van
dezen diefstal op te sporen en tot bekentenis te
brengen. Het is een 18jarige arbeider alhier.
De thans afgeloopen tentoonstelling, welke de
Singer-Maatschappjj van op hare naaimachines gebor
duurde voorwerpen gedurende tien dagen in Eens
gezindheid" te Amsterdam gehouden heeft, werd in
dezen korten tjjd door 13659 personen bezocht. Op
den laatsteu dag alléén waren er niet minder dan
2818 bezoekers. Wel een bewjjs, hoeveel belang men
in ruime kringen in de nieuwe kunst stelt, bor
duurwerk op de Singer machine te verrichten, welke
kunst trouwens ook geschikt schjjnt, in den borduur-
arbeid eene omwenteling te brengen, zooals ruim
30 jaar geleden door de naaimachine in den gewonen.
naald-arb3id werd teweeggebracht.
