1896 N°. 13.
Donderdag 30 Januari.
83ste jaargang.
De lijst der kinderen
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bjj do heeren Nijqh Van Ditmiu te Botterdam en verder
bfl alle Boekverkoopers ea Brievengaardere
Do prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, ellcen regel meer 10 ctk
Bjj directe opgaaf vau driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, buwelpks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dank Detui ging en worden van 110 regels a 1,berekend.
Diecrtaanbiedingen., niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 cg
Aanvragau om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Imendtnit van advertenttën vóór 3 tares den da$ der uitgave.
Na a. s. Dinsdag 4 Februari wordt
over de alsdan nog over 1895 onbetaalde
abonnements- en advertentiegelden buiten
de gemeenle jer postquitantie beschikt.
De Administratie.
boren zes en beneden twaalf jaren, die zich op 1 Januari van
het loopendo jaar in de gemeente bevonden en niet voorkomen
op de stateu der leerlingen van de openbare en bijzondare
scholen van lager ouderwijs of die huisonderwijs genieten, is
opgemaakt en zal ter secretarie voor een ieder ter lezing liggen
van 30 Jiauari tot 15 februari op eiken werkdag van dea
voormiddags 9 tot des namiddags 2 uren.
Goes, den 29 Januari 1896
Burgemeester eu Wethouders van Goos,
J. G d VV. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 29 Januari 1896.
Door den Minister van Waterstaat is benoemd
tot buitengewoon opzichter de heer W. A, Dor-
maar, te Goes, bij het herstellen van ijzeren deu
ren van de groote schutsluizen van het kanaal door
Zuid-Beveland, te Hansweert en Wemeldinge.
Gisteravond hield devereeniging HJe 1 p
u Z elven" alhier hare jaarljjksche vergadering.
Uit het negen-en-twintigste jaarverslag bleek,
dat op 1 Januari 1895 het aantal leden bedroeg 93,
hiervan zeiden 2 leden hun lidmaatschap op, terwjjl
geen nieuwe leden werden aangenomen, zoodat de
vereeniging 31 December 1895, 91 leden telde.
De contributie, die ontvangen werd, bedroeg
f 1406,15.
Aan de uitgetreden leden werd geheel, en aan
verschillende leden werd een gedeelte van hun aan
deel uitgekeerd tot een bedrag van f 4062,75. Hier
onder is f 87,55 dat dit jaar als contributie werd
gestort.
Gelden werden niet uitgezet. De tijdeljjk uitge
zette gelden werden geheel opgenomen tot een bedrag
van f 1533,85 buitendien werden op verschillende
tjjdstippen gelden geleend voor uitkeering aan leden
tot een bedrag van f 1125, deze werden weder in
den loop van het jaar afgelost.
De gebouwen waren het geheele jaar bewoond en
werden behoorlijk onderhouden.
Op 1 Januari 1895 had men voor onderhoud
disponibelf 219,921/#
de kosten van onderhoud bedroegen
f 177,09
Er werd echter betaald 93,16
Rest f 126,761/»
Van de winst nam men voor dat doel 180,
Zoodat er voor 1896 beschikbaar is f 306,761/2
hiervan moet nog betaald worden voor
1895 83,93
Zoodat er feiteljjk voor 1896 beschik
baar isf 222,831/2
Aan de huurders werd de helft van de personeele
belasting voor 1896/97 toegezegd, waarvoor f 60 van
de winst werd afgenomen.
Winst - en verliesrekening.
Baten.
Aan huishuurf989,05
intrest van uitgezette
gelden3,19
boeten 2 vergaderingen 3,15
onverdeelde winst van
1894 4,181/8
f 999,57 i/a
Lasten.
Aan intrest van geleende
geldenf 21,23
erfpacht, lasten, assu
rantie 128,87 i/t
onkosten68,83
onderhoud gebouwen 180,
bjjdrage personeele be
lasting 60,
winstverdeeling 540,64
f999,57 1/3
Winstverdeeling.
Reservefonds V10 van f536,45 isf 53,64
5 pet. winst van f9719,01 485,95
Onverdeelde winst1,05
f540,64
B a 1 a n s-r e k e n i ng.
Actief.
Kosten der gebouwen f 14360,12
Contanten in kas 31 Dec.
1895 1,66
Passief.
Aandeelen der leden 31
Dec. 1894 f 9719,01
Winst 31 Dec. 1895 485,95
Contributie in 1895 1318,60
Aandeelen der leden 31 Dec. 1895
Onverdeelde winst
Reservefonds 31 Dec. 1894 f2416,77
7xo der winst 1895 53,64
Samen
Voor onderhoud gebouwen
bijdrage personeele belasting
f14361,78 Vj
11523,56
1,05
De ontvangsten bedroegen
Uitgaven
Contanten in kas 31 Dec. 1895
2470,41
306,76 i/s
60,—
f 14361,7872
f 5516,29
5514,621/2
1,661/3
Bp beschikking van den Minister van Justitie
van den 7 Januari 1896 is benoemd tot onbezoldigd
rijksveldwachter J. M. Elenbaas te Wemeldinge.
's-Giravenhage. Benoemd tot gouverneur van
Suriname mr. W. T 0 n c k e n s H z.lid van den
Raad van bestuur en gouvernements-secretaris aldaar.
Omtrent wijlen den heer J. v. d. Baan, jl.
Maandag te Wolfertsdjjk overleden, meldt men ons
van daar nog het volgende
>De heer Joost van der Baan was sedert 10 Fe
bruari 1863 alhier woonachtig. De overledene be
reikte den ouderdom van ruim 87 jaar en was
ondanks die hooge jaren nog helder van geest en
niet alleen in staat zijne administratiën te voeren,
maar ook om zich aan zijne lievelingsstudiën te wjj-
den. Donderdag jl. corrigeerde hij nog de laatste
drukproeven van een werk over de kerkgeschiedenis
van Schouwen-Duiveland en Tholen.
Behalve talrijke bijdragen over genealogie, wapen
kunde, kerkgeschiedenis, dialecteD, enz. aan onder
scheidene bladen en tijdschriften, verscheen 0. m.
ook van zijne hand de geschiedenis van Wolf aartsdijk.
Niets evenwel ging de wereld in, of het droeg den
stempel der echtheid. Vele kerkelijke en gemeente
archieven zijn door hem doorzocht en gerangschikt,
ook talrijke doopboeken doorsnuffeld om geslachts
lijsten op te diepen. Zijne oudheidkundige werken
en bescheiden worden het eigendom van een vriend
te Zieriksee, met wien de overledene in de laatste
jaren dikwijls samenwerkte. V. d. Baan was lid van het
>Utrechtsch genootschap" en onderhield briefwisse
ling met vele geleerden. Ook verplichtte hij velen
aan zich, die van zijne uitgebreide kennis profiteerden,
om van een ol ander op de hoogte te komen.
Doch niet alleen verliezen de genealogen veel in
hem, ook de gemeentenaren missen in hem een
man, die ieder zooveel mogelijk behulpzaam was en
die dan ook door velen werd geraadpleegd. De kerk
voogdij en het Armbestuur alhier zien zich beroofd
van een ambtenaar, die op voorbeeldige wijze zijne
administratie voerde. Nog gedurende zjjne laatste
levensdagen, toen eene gevatte koude hem het spreken
zoo moeilijk maakte en hij oogenblikken had, dat
de geest minder helder was, deed hij zaken af op
eene wijze, dat de omstanders er zich over ver
baasden. Ook de talrijke vereenigingen, die hier be
staan, betreuren in hem een ijverig lid. Tot be
schaming van vele jongeren was van der Baan altjjd
present als het er op aankwam het schoone en
goede te helpen schragen. Onderlinge Hulp" ziet
zich plotseling beroofd van haren nauwgezetten
secretaris. Vooral ook >Nut en Genoegen" zal een
lid missen, dat zoo dikwijls aan de leden eene aan
gename verpoozing bezorgde, als hij den katheder
betrad, om een van zjjne geestesproducten voor te
dragen.
Het leed bleef den overledene niet gespaard in
zjjne laatste levensjaren; hg zag nl. zjjue 3 dochters
kort na elkander door den dood van zich scheiden,
juist op een tijd, dat hjj hare zorgen zoo noodig
kreeg. Het hooren en het gaan gingen hem in den
laatsten tjjd moeieljjk, doch overigens was bij nog
levenslustig, vol werkkracht en krachtig van geest.
Nog lang zal zjjn gemis zich hier doen gevoelen.
De St.-Ct. bevat de statuten der zeil ver
eeniging Ierseke, te Ierseke.
Naar aanleiding van het denkbeeld om ^een
vluchthaven op het >Krammer" te ma
ken, 8chrjjft een inzender in de N. R. Ct. het
volgende
>Scbrjjver dezes gelooft dat een afdoend middel,
waardoor do scheepvaart op de Zeeuwsche stroomen
het best geholpen zou kunnen worden, zou zijn,
wanneer een vJuehtkaven werd gemaakt in de mon
ding van het vroegere Dijk water" hetwelk de eilan
den Schouwen en Duiveland scheidde.
Dit »Dijkwater" was vroeger een open doorvaart
tussehen Schouwen en Duiveland, eu mondde uit in
de haven van Zieriksee, doch is thans bij Dreischor
afgedamd. Daar echter do dijken aan weerszjjden
nog over de geheele lengte bestaan, zou dit water
weer gemakkeljjk voor de scheep vaart opengemaakt
kunnen worden. Indien nu te Dreischor en Zieriksee
sluizen werden gemaakt, zou deze doorvaart een
prachtig kanaal vormen, hetwelk de scheepvaart
tussehen België, Holland en den Rhijn veel verge
makkelijken zou, vooral bij ongunstig weer. De in
gangen van het kanaal zijn van weerszijden gemak
kelijk te bereikeü, en de vaart langs het Zjjpe, Mast
gat en Keeten wordt vermeden.
De zoo gewenschte vluchthaven voor de stroomaf-
vaarts varende schepen kon in de monding van het
kanaal bij Dreischor worden gemaakt, terwijl voor
de opvarende schepen tevens de baven van Zieriksee
een zeer geschikte vluchthaven zijn zon.
De gemeente Zieriksee maakt plannen tot het
maken van een sluis in hare haven, een voor die
gemeente zeer kostbare zaak, ook door de bijkomende
werken men spreekt van circa 4 ton gouds.
Indien deze plannen werden uitgevoerd zou daar
mede reeds een belangrijk deel van h6t door mij
hierboven aangegevene tot stand kooien.
Konden nu de regeering en de gemeente Zieriksee
zich verstaan om deze werken gezamenlijk uit te
voeren, zoo zou daarmede een werk van onbereken
baar nut voor de zich steeds uitbreidende scheepvaart
op de Zeeuwsche stroomen tot stand gebracht worden.
Schrjjver dezes geeft zijn oordeel gaarne voor bGter,
doch gelooft dat de zaak belangrijk genoeg is, om van
bevoegde zijde eens grondig te worden onderzocht."
De Hooge Raad heeft gehandhaafd de beslis
sing van het gerechtshof te Amsterdam, dat de
bode van den schuttersraad bevoegd is
een onwilligen schutter aan te houden tot het on
dergaan van een hem opgelegde provoost-straf, on
dat dus een schutter, die zich in zoodanig geval
tegen den bode verzet, strafbaar is wegens weer
spannigheid.
Naar men verneemt, zal de Koningin-RegenteB
zich bij de krooniagsfeesfen in Rusland
doen vertegenwoordigen door eene missie, bestaande
uit baron Du Tour van Bellinchave, opper-ceremo-
niemeester, als chef, en verder uit de heeren H W.
J. E. baron Taets van A merongen, kamerheerrit
meester jhr. Van Tets, adjudant, en den len luite
nant graaf Dumonceau, ordonnance-officier van H. M.
Het U. D. betuigt zijn leedwezen over het
besluit van den gouverneur van Suriname
om af te treden. Hij toch bewandelde naar het
stellig oordeel der redactie den juist en weg, om
Suriname tot bloei te brengen en wist zich daarbij
een zeer belangrijke zaak de modewerking
der Koloniale Staten te verzekeren.
Wat ditmaal, schrijft het blad verder, do aanlei
ding was tot zijn ontslagaanvrage is nog niet bekend
geworden. Moge het niet weder verschil van meening
zijn over den te volgen wegMocht dit de reden
zjjn, dan zou toch te vreezen zijn, dat het pas op
gebouwde in eene volgende bestuursperiode weer
wordt afgebroken. Nu de heer Van Asch van Wijck
heengaat is het integendeel te hopen, dat de Regee
ring er in slage tot zijn opvolger iemand to benoe
men, dio gezind en in staat is op de gelegde grond
slagen en in de door Regaering en Vertegenwoor
diging, Gouverneur en Kol. Staten goedgekeurde
richting voort te bouwen. Dit zal in het belang zijn
van de kolonio en van het moederland beide.
Aangezien de Eerste Kamer de bogrooting
van het weduwen- en weezenfonds van burgerlijke
ambtenaren voor 1896 niet heeft bohandeld, kan de
uitbetaling van het eerste kwartaal der
pensioenen niet op den gewonen tijd plaats
vinden. Zjj moet wachten tot de Eorste Kamer de
begrooting heeft behandeld en de wot in het Staats
blad is afgekondigd.
Ter wegneming van ongerustheid merkt men ech
ter aan het Vad. op, dat de late behandeling der
pensioenbegrooting door de Eerste Kamer de uitbe
taling der pensioenen niet in den weg zal behoeven
te staaD, daar ze tegenwoordig tegen de helft dei-
tweede maand van het kwartaal betaalbaar worden
gesteld. De Eerste Kamer komt, zooals men weet,
in de eerste dagen van Februari bijeener is dus
kans, dat men tijdig gereed is.
Uit Transvaal.
De Transvaalsche mail brengt thans de uitvoerige
berichten omtrent het gevecht bjj Krugersdorp,
waarvan we hieronder het uitgebreide relaas van
de Transvaalsche Volksstem laten volgen.
Het blijkt meer en meer, dat de Transvaalsche
regeoring van den beginne af op de hoogte is ge
weest van de beweging der Uitlandeis, die metter
daad geen minder doel had dan eane revolutie en
eene otnverwerpiag der Boerenregeering. Het is nog
niet duidelijk of de Johannesburgsche revolutionairen
Jameson werkelijk aan zijn lot overlieten, na hem
eerst uitgenoodigd te hebben hun ter hulp te ko
men. Volgen3 sommigen zijn er eenige troepen Jo-
hannesburgers uitgetrokken, maar werden ze door
de Boeren terstond verslagen volgens anderen keer
den ze ijlings terug, toen ze hoorden dat er werkeljjk
gevochten werd.
Zoo leest men 0. a. in de Standard and Digger
iïews van 3 JanuariGisterenmorgen ongeveer 6
uur vertrok van Johannesburg uit een troep ruiters,
onder kolonel Bettington en kapitein Fowler, om
met de colonne van dr. Jameson samen te treffen.
Zij kwamen tot Florida, waar zjj een ruiter ont
moetten, met brieven van Jameson. Zijn paard was
uitgeput en hg kreeg een verscb van een der vrij
willigers. Hij vertelde, dat de troepen van dr. Ja-
meson den vorigen avond (Woensdag) in gevecht
waren geweest en meer dan 20 man verloren hadden
en dat hij nog dicht bij Krugersdorp was. De bood
schapper reed toen naar Johannesburg en werd door
Bettiisgton's ruiter langzaam gevolgd."
Dat overigens lang niet alle Uitlandeis bjj het
komplot betrokken waren, blijkt wel hieruit, dat
de Fransche, Duitsche en Nederlandsche consuls na
de overwinning bjj Krugersdorp den president gingen
gelukwenschen. Eene vergadering van de Duitsche
club zond aan Keizer Wilhelm een telegram namens
de Duitschers te Pretoria met verzoek zijn invloed
te willen aanwenden om bloedvergieten te voor
komen. Bovendien meldden zich honderden aan voor
den krijgsdienst. De Hollanders bleven evenmin
achter, maar kozen onmiddellijk partij voor de regee
ring. Dat zij overigens door de Engelschen met de
Boeren vereenzelvigd worden, blijkt uit het feit,
dat Nederlandsche kantoren te Johannesburg werden
bedreigd.
Maar niet alleen onder de Hollanders, ook
bij een deel der Engelschen heeft de overwinning
der Boeren een goeden indruk gemaakt, daar zij
allerminst wenschten overgeleverd te worden aan
de speculanten van Rhodes, en ook omdat zij vrees
den, dat de overwinning van diens partij het teeken
zou geven tot eon onverzoenlijken strjjd tussehen
het Hollandsche en het Engelsche element in geheel
Zuid-Afrika.
Omtrent den eigenlijken strijd bij Krugersdorp
vinden we dan het volgende gemeld
>Des namiddags, bij Doornkop, anderhalf uur ten
noorden van Krugersdorp, ving het gevecht tussehen
de Jameson-troep en de Boeren aan, tengevolge
van het afschieten der maxims door eerstgenoemden.
>De aanvang van het gevecht werd voorafgegaan
door een oogenbiik van intense spanning.
>De eerste aanval geschiedde op de Potchefstroo-
mers onder comdt. Cronjé, honderd man sterk. Daarop
werd het gevecht algemeen. Spoedig werd het
duidelijk, dat de Boeren het terrein in hun voor
deel hadden en tegen het vallen van den avond
trok Jamoson-troep al vechtende in de richting
van Luipaardsvlei.
»De boeren schoten, niettegenstaande 't heftige
vuur der maxims, met bedaarde gewisheid vele be
dienaars der kanonnen neer, zoodat men het raad
zaam achtte de wijk te nemen in een kloof. Daar
werden 23 personen gevangen gemaakt.
In tussehen viel de duisternis in en maakte een
einde aan het gevecht. Yele paarden der vrjjbuiters
waren doodgeschoten en zjj werden 's nachts met
rust gelaten.
»Toen trachtten de vrjjbuiters naar Johannesburg
door te breken, doch dit werd hun belet door het
Middelburg commando onder comdt. Trigardt.
>Van uit Johannesburg waren inmiddels in het
naehtelijk uur een talrijke schare gewapende mannen
ter assistentie van de vrijbuiters opgemarcheeid.
Zij werden echter na een zeer kort gevecht door de
Krugersdorp-menschen onder comdt. Malan verjaagd.
»In de vroege morgen werd het gevecht hervat.
De kanonnen der artillerie waren ter plaatse aange
komen en nauwelijks hadden ze van hun tegenwoor
digheid doen blijken, of dr. Jameson liet de witte
vlag hijschen. Het vuren hield op en de vrijbuiters
kregen vjjf minuten bedenktjjd, om zich onvoor-
waardeljjk over te geven.
>Na het verstrijken van deze termijn gaven de
overgebleven Gecharterde soldaten zich over en log
den hun wapenen neer.
Was de vreugde te Pretoria over de overwinning
uitbundig, even groot was de teleurstelling van
velen in Johannesburg. Geheel de anti-regeerings-
gezinde partij was verslagen en dat waar anders
