1896 N°. 7. Donderdag 16 Januari. 83sle jaargang. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 cent; naet bjjblad 10 cent. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad aangenomen bjj de heeron Nijgh Van Ditma» te Botterdam <us verder bjj alle Boekverkoopers en Brievengaaidcr*. vian advertentlfn vior 2 wren op (ten der uitgave De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dank oer ingingen worden van 110 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct Aanvragsn ort en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. GOES, 15 Januari 1896. De na de restauratie zoo gezellige comediezaal der soc'ötoit V. O. V. was gisteravond maar zeer matig bezet, toen het toonaelgezelschap van den heer A. van Lier uit Amsterdam optrad met het tooneelspel>Eene zondares", naar dei Engelschen roman van Wilkie Collins. We zou den haast durven vermoeden, dat de rondgezonden critieken van verschillende Hollandsche bladen daar aan schnld hebben. Hoe gunstig die ook luiden, ze wekten de overtuiging, dat wat hier genoemd wordt een tooneelspel, in waarheid een drama is, en drama's hebben voor velen en niet geheel zonder reden weinig aantrekkelijks. Maar dat er ook goede, schoon® drama's zjjn, is gisteravond bewezen. Zeker, »Een zondares" is ongetwijfeld in hooge mate dramatisch, maar de inhoud is zoo natuurljjk, de karakters zgn zoo echt menscheljjk, de toestanden en verwikke lingen zoo ongezocht en vrjj van al die eigenschap pen, welke vele drama's tot »draken" stempelen, dat wij gelooven, dat alleD, die de opvoering van gisteren bijwoonden, hoogst voldaan zullen zijn huis waarts gekeerd. Maar wanneer dit zoo is, dan is dat succes, voor zooveel het stuk betreft, uitsluitend te danken aan de laatste twee bedrijven. De beide voorafgaande zyn, hoewel onmisbaar, te lang en weinig boeiend. E^enwp', het stuk alleen k^n geene enkele voor stelling redden, en daarom komt het grootste deel van het succes t«n gunste van de vertolkers. Dat mevrouw Julia Van LierCuypers van die a'len het eerst verdient genoemd te worden zal wel nie mand ons tegenspreken. Hare opvatting van de rol van Mercy Merrick, zoowel als haar aangrijpend spel, ia de beide laatste bedrijven vooral, schijnen ons bijna onverbeterlijk, en in langen tijd hadden we in Goes niet het voorrecht zulk eene begaafde actrice op het tooneel te zien. Hare samenspraak met Grace Roseberry in het derde bedrijf, hare be kentenis in bet laatste, muntten uit door kracht en door eenvoud. Maar we mogen niet nalaten te verklaren, dat zg over bet algemeen zeer goed door de overigen werd ter zijde gestaan. Mejuffrouw Beukers als Grace Roseberry had zeer goede oogenblikken vooral in het tweede bedrjjf, toen 2e voor het eerst tegenover lady Jane stond en hare rechten bepleitte. In bet derde bedrijf was haar spel voor eene beschaafde dame te ruween o- ingewijde zou zeker niet ge dacht hebben, dat zij op dat oogenblik de verwante van lady Boy was. En deze zelve Wel, mevrouw EUenberger heeft een alleraardigst type van eene Engelsche adellijke dame te zien gegeven, en ze heeft dat type uit stekend tot het einde volgehouden. Maar dat, het niet voor iedereen gemakkelijk is de vormen, waardoor de aristocratie zich kenmerkt, weer te geven, kwam toch afentoe wel eens aan het licht. Van de acteurs verdienen alleen de heeren Schwab en Malherbe vermelding, omdat de anderen slechts uiterst ondergeschikte rollen vervulden. We geloo ven, dat de opvatting, die eerstgenoemde van de rol van den predikant Julian Gray heeft, juist is. Hg was radicaal, zooals hij zelf verklaarde, en dat radicalisme brengt die levendigheid en bewege lijkheid mede, die hjj te zien gaf, maar die in een geesteljjke altjjd wat vreemd voorkomt aan ons Nederlanders, die geen rondtrekkende predi kanten kennen, zooals ze in Engeland, en vooral in de achterbuurten van Londen, optreden. Wij ver wachten meer waardigheid in een predikant, b. v. zooals Jan C. de Vos ons die verleden jaar te zien gaf in >Het oudorlgk huis". Maar we erkennen, dat die waardigheid bjj Julian Gray misplaatst zou zijn, waar hjj zich toont als iemand met een edel hart, maar met een vurig temperament. En daarom kwam ons de vertolking van den heer Schwab zeer ge lukkig voor, en gaf hij ons zeer schoone oogenblikken te genieten. De heer Malherbe maakte van de rol van Horace Holmcroffc wat er van te maken was, maar het is altjjd een ondankbare taak een minnaar te moeten voorstellen, wien meer dankbaarheid dan liefde wordt bewezen. Zjjn heengaan na de bekentenis van Mercy speelde bjj echter uitstekend. We gelooven, dat het gezelschap van den heer Van Lier gisteravond een uitnemeDden indruk heeft achtergelaten, en met eene ongeveer geljjke bezet ting der rollen in een even degelijk stuk zal het Goesche publiek ongetwjjfeld dat gezelschap hier gaarne nog eens weder zien optreden. Onder het opschrift: >Zeeuwsche oes ters verdedigd" schrjjft men uit Amsterdam aan de N. R. Ct. >In den avond van den len October 1895 werd te Stirling, dicht bjj Glasgow, in een der »public-halls" een bal gegevendat door 460 p3rsonen werd bij gewoond. Tegen den nacht werd door de meesten der danslustigen de inwpndige mensch gesterkt. Zoo werden onder meer geliefkoosde spijzen 1800 oesters verorberd. Enkele dagen daarna vertoonden zich by een elftal personen verschijnselen eener heftige ty- pheuse koorts. Drie patiënten overleden aan de ge volgen. Het ongeval baarde in de omstreken van Stirling opzien en lokte een onderzoek uit. Het bleek, dat de op den bewusten avond ver strekte spjjzen bijna alle geleverd waren door een vertrouwd restaurateur te Glasgow, die voor al het geleverde dorst instaanalleen niet voor de oesters, die hijzelf door bemiddeling van andere kooplieden uit Zeeland had ontvangen. Te Stirling en Glasgow werd daarom al spoedig aangenomen, dat noen ver giftigd was met Zeeuwsche oesters. Intusschen werd een nauwgezet onderzoek op touw gezet door dr. Chalmers, M. D., D. P. H., geneeskundig inspecteur te Glasgow, die zelf van elk der gebruikte spjjzen de afkomst en de behandeling naging, en enkele uit den voorraad overgebleven oesters bacteriologisch deed onderzoeken door prof°ssor Buchanan, M. B., F F. P. S. G. Het bacteriologisch onderzoek viel bij uitstek gunstig uit voor de Zeeuwsche oesterslangdurige cultuur vermocht geene verdachte verschijnselen te voorschijn te roepen. Dr. Chalmers liet het hierbij evenwel niet, en sehreef over deze zaak aan dr. Saltet, directeur van den Amsterdamsehen gemeente- ljjken gezondheidsdienst Dr. Saltet nu, wetende dat bet algemeen ver trouwen in de Nederlandscbe oesterteelt met de zaak gemofii was, heeft niet gerust voor hjj zjjnen Schotschen ambtgenoot het op feiten steunend over tuigend bewijs kon leveren, dat onze Zeeuwsche oesters, gelijk zij geteeld en verzonden waren, vol slagen onschuldig moesten zijn aan de ziekte der bezoekers van het bal te Stirling. Hij riep de hulp in van dr. Van der Looff te Breda, won links en rechts inlichtingen in, getroostte zich eene reis naar het Zuiden van ons land en kon eindelijk den Schot schen collega bewijzendat de te Stirling gegeten oesters niet uit een »put" maar van een »bank" in de Oosterscbelde afkomstig war en dat de zee op dat punt niet verontreinigd kan worden door vuil uit Rotterdam, Antwerpen of Dordrechtdat juist in den aangegeven tijd maanden lang geene waterloo- zing uit de omliggende polders in zee had plaats gevonden dat van deze zelfde bank duizenden oesters naar elders waren verzonden zonder dat eenige klacht inkwamdat da verpakking, bjj het vervoer naar Grangemouth in aebt genomen, en do plaatsingder partg aan dek der stoomboot niet gedoogde te denken aan de inogelgkheid eener infectie gedurende de be handeling of den overtocht, en dat dus, zoo inder daad de oesters de oorzaak der typhense koortsen waren geweest, de infectie der oesters zelve te Glas gow of Stirling moest hebben plaats gevonden. En wat bleek toen Ten eerste, dat een der koorts- lyders geene oesters gegeten haden ten tweede, dat in de public hall" te Stirling de oesters waren geopend in de onmiddellgke nabjjheid van een pri vaat, terwyl de loozingsbuizen in het gebouw bui tendien niet van verstopping vrij waren. Dr. Chalmers heeft niet geaarzeld in het openbaar mede te deelen, dat de besmetting waarscbijnlgk aan deze laatstgenoemde omstandigheden was te wijten, maar geenszins aan zorgelooze cultuur of laakbare behandeling der oesters uit onze Zeeuwsche stroomen. Indien te Stirling en Glasgow het vertrouwen in den Nederlandschen oesterhandel ten volle is hersteld, is dit zeker voor een deel te danken aan den ijver van dr. Saltet te Amsterdam en dr. Van der Loeff te Breda." De Minister van Justitie heeft benoemd tot rgksveldwachter (jachtopziener), ter standplaats Re- tranchement, F. B o o n e te Ierseke. Naar men ons mededeelt, zal het a. s. Zondag 50 jaar geleden zjjn, dat de heer W. A p p e 1 te Middelburg in functie trad als collecteur der Ned. Staatsloterij, f°en n°g Koninklgke Nederl. Staats- loterg genaamd. Bjj kon. besluit zga benoemd tot voorzitter van het bestuur der waterkeering van het calami- teuzo waterschap Oud en Jong Breskens J. G. Gerritsen; tot voorzitter van het bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Elle- woudsdgk en den calamiteuzen polder Borsele G. Minderhoud Pz.tot voorzitter van het be stuur der waterkeering van den calamiteuzen Stad Philippinepolder V. N. Voerman; tot djjkgraaf van den polder Ooster- en Sir-Jansland J. C. van der Have. In een te Terneuzen gehouden vergadering van de afdeeling Termazen van de schippers vereen i- ging Schuttevaör is o. a. beslotenaan de betrokken ministers en andere autoriteiten te ver zoeken eene gasboei te plaatsen op de punt van de Spgkerplaat bij Borsrie, waar zulks, mede ten ge rieve van den belangrgken provincialen stoomboot- dienst, volstrekt niet minder noodig is dan op andere punten waar gasboeien zijn. De opbrengst der Rgksmiddelen (hoofdsom en opcenten) over de maand Dec. 1895 bedroeg f 9.859.752,20 tegen f 9.866.706,76 over hetzelfde tijdvak van 1894. Da opbrengst over de twaalf maanden van 1895 bedroeg f 120.497.009,16 tegen f 117.380.819,33 over de twaalf maanden van 1894. Dat generaal Karei van der Heijden bg de vele eerbewjjzingen, die hem in den loop der jaren zgn ten deel gevallen, een eenvoudig gemoe- delgk soldaat is gebl ven, kan blgken uit het vol gende trekje, dat de Amst. Ct. mededeelt De ontmoeting (Zondag) met zgn oude soldaten was hem te machtig geweest. De zenuwen, waardoor hg de laatste dagen geplaagd werd, soms hevig ge plaagd, waren hem de baas. De dokter moest hem een huismiddeltje toedienen om hem staande te houden. Toen wg den jubilaris bezochten, was hij wat tot kalmte gekomen en vonden wg hem aan de telefoon, sprekende met het telegraafkantoor te Velp. Dit kantoor is slechts op enkele uren geopend, vooral des Zondags, en de telegrammen hoopten zich op. In al zgn eenvoudigheid en weinig begrip van de waarde, die de telegrammen voor anderen, voor heel de natie konden hebben, antwoordde hij Be waart ze maar tot van middag en laat ze dan maar te geljjk brengen." Trouwens, hoe weinig de ver wachtingen van den generaal voor dezen dag ge spannen waren, bleek wel uit het volgende De verschillende bezoekers, vooral de commissie van Indische officieren hadden, toen zg te 12 uur hun huldeblgk aanboden, en ook de pers had reeds in den voormiddag een regen van telegrammen ver wacht, waaronder die van de Koninginnen en de Regeering. Maar deze bleven uit en angstig werd er gefluisterdzouden de Koninginnen den generaal vergeten Een d«r gasten op Bronbepk en met den generaal goed bekend, ging op onderzoek uit en vroeg aan de dienstbode, of er geen telegrammen meer geko men waren. Jawel meneer. Waar zgn ze dan. Wel, in de keuken, de generaal heeft gezegd, ik moest ze maar bewaren tot van avond, dan kon de gene raal ze op zgn gemak lezen. Maar u mag ze wel lezen. En de bezoeker vond in de keuken in een vaas niets meer of minder dan tusschen een bun deltje telegrammen, die van den Duitschen Keizer en den hertog van Baden. Men kan zich de verrassing voorstellen van den kleinen grooten man, toen daarvan lezing werd gedaan. Een en al verbazing, dat de Duitsche keizer en de hertog van Baden aan hem, den eenvoudigen man op Bronbeek, dachten. Kerkelijke Zaken en Onderwijs. Rilland-Rath. Gekozen tot diaken bg de Ned. Herv. gem. alhier dhr. C. T'aae. Rilland-Batti. Nadat het vorige jaar het ge meentebestuur besloot, dat leerlingen uit Rilland ook de school te Batb mochten bezoeken, is het aantal leerlingen te Bath aanmerkelijk toegenomen en bedroeg op I Jan. jl. 87, waaronder 44 tusschen de 6 en 12 jaar. Ook het aantal dat het herha- lingsonderwgs bezocht klom tot 44, waarvan ruim een 20tal uit Rilland zich iederen avond na afloop eene wandeling van een halfuur getroosten. Rechtszaken. Kantongerecht te Goes. Strafzitting 13 Januari 1896. Veroordeeld wegens overtreding der wapenwet K. V. te Kapelle, tot 7 dagen hechtenis, met ver beurd verklaring in beslag genomen revolver en patronen. In 1895 hadden bjj het kantongerecht te Goes 14 strafzittingen plaats. Door zes personen werd hooger beroep aangeteekend, een persoon kwam in verzet tegen een bg verstek gewezen vonnis. Cassatie werd niet aangeteekend. Door de arrondis89ments-rechtbank te Mid delburg is gisteren veroordeeld M. G., 13 j., te Wissekerke, wegens stroop9rg tot f3 b. 8. 3 dagen hechtenis. Gemengde Berichten. Door de handboogschutterg »de Kroonprins" te Kats zal op 13 Juni e. k. een eoncours naar den lossen vogel worden gehouden. De persoon van K. Velders, geboren te Toulon, die onlangs te Kapelle zich tegen de politie verzette en deswege 13 Dec. door de arr.-rechtbank te Mid delburg tot 11/2 jaar gevangenisstraf veroordeeld werd, moest jl. Maandag nog voor het kantongerecht alhier verschgnen, beklaagd van te hebben gehan deld in strgd met de wapenwet. Hjj werd daartoe getransporteerd van 's Gravenhage, waar bg in de gevangenis vertoeft, maar bg het verlaten van den gevangenwagen weigerde hij, zoowel daar als hier, te loopen, en moest hg alzoo geboeid van en naar den gevangenwagen worden gesleept, wat niet ge- makkelgk ging, want, ofschoon de man reeds 65 jaren is, is hg nog zeer krachtig. Naar de Echo vvn het land van Cuylc mededeelt, had een drietal pachters te Haps bet ongeluk ge- passeerden zomer hun veelbelovende velden te zien verhagelen, waardoor zg een groote schade leden. De Minister verleende aan de getroffen bezittingen een jaar vrydom van grondlasten. Toen de pachters de vorige week hunne pachtpenningen aan den ge volmachtigde van de eigenaars kwamen afdragen, verzochten zg, om in 't bezit gesteld te worden van de geschonken belastingpenningen, daar zij, en niet de eigenaars, de lijdende party geweest waren, doch dit werd hun geweigerd. De heeren behielden de benefice en de pachters leden de schade. Wat katten soms kunnen teweeg brengen, bleek Vrydagavond in een der vele kruidenierswin kels in een der zijstraten van den Haarlemmerdijk. Terwjjl de familie achter zat, kwamen in den wiukel twee katten binnen, op bezoek bg een der in het huis vertoevende beesten van dit soort. Zooals gewoonlijk bjj zulk kattenbezoek werden eerst wat blaas-soli gegeven, toen een ontzettend geschreeuw, dat de achter den winkel zittenden van schrik op deed springen en naar den winkel jjlen. Toen men begreep dat er katten bezig waren hunne gedachten uit te drukken, begon men ze te jagen, en 0 schrikdaar sprong een van de lang staarten in de openstaande petroleumbak. Door den schrik sprong hg er weer uit en, nu doorweekt van petroleum, vloog hij over bakjes met grutterswaren, vermecelli, suiker, natuurlyk overal alles doorweekende met het zoo smerige vocht. Toen het beest eindelgk door de straatdeur naar buiten ontsnapte, was er heel wat schade aangericht. Naar aanleiding van een bal, dezer dagen door den Engelschen gezant in den Haag gegeven, dat door de tegenwoordigheid onzer Regentes werd ver eerd, herinnert de Haag8che correspondent van de N. Gr. Ct. aan eene gebeurtenis, die eenige jaren geleden hg na het terugroepen van dien diplomaat tengevolge had gehad. De gezant kwam van een buitenlandsche reis terugaan 't station vroeg de met de contróle be laste beambte zgn kaartje; sir Horace liep door; de beambte hield hem terug en herhaalde zgn ver zoek om 't kaartjede gezant antwoordde met de vlakke hand pats I in het aangezicht van den verbluften man van den dienst. Daar volgde een standjeiedereen kwam er bij te pas. Men wilde 't zaakje met een opheldering uitmaken de beambte bad het met den gezant zoo nauw niet moeten nemen, en een klap van een ver tegenwoordiger van Hare Britsche Majesteit was toch op zichzelf iets wat niet eiken proletariër ten deel valtAlles mooi, maar de man verkoos den opstopper niet voor zoet9 koek te slikken en wilde zien of er rechters in den Haag waren. Het werd een leelgk geval. De justitie kon den gezant niet ter verantwoording roepen, maar daar door dreigde 't geval een onderwerp van diploma tieke correspondentie te worden, te meer, omdat er al gepraat werd van een interpellatie in de Tweede Kamer over hetgeen de Regeering voornemens was te doenHet geheele corps diplomatique zat er over in zak en assehe en de Italiaansche gezant, de markies de Spinola, vooral gaf zich veel moeite, om sir Horace uit de moeilykheid te brengen. Een lid van de Tweede Kamer gaf den raad om er den toenmaligen Minister van Buitenlandsche Zaken voor te 6pannen, en jhr. Hartsen verklaarde zich bereid als »arbiter" op te treden. Met veel moeite en klin kende argumenten wist hg den spoorwegbeambte to overreden de oorvgg te vergeten enzoo liep 't zaakje af. Maar als de heer Spinola, het Tweede Kamerlid, de Minister Hartsen en de man van de klap 't niet zoo hadden geschipperd, dan zou sir Horace Rumbold in het hotel in 't Westeinde to 's-Gravenhage Maandagavond zeker geen schitterend bal hebben gegeven, vereerd met de hooge tegen woordigheid van H. M. de Koningin-Regentes.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1896 | | pagina 1