1895 N#. 142.
Zaterdag 30 November.
82sle jaargang.
Bij (lit «o. behoort een bijvoegsel.
i?
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke noinmers 5 cent; met bijblad 10 cont.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Adverteutiön voor dit blad
aangenomen bij de beeren Nijgh Van Ditkib te Botterdam aa vorder
bij alle Bookverkoopers en Brievengaarder
Da prgs der gewone adverteutiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets
Eg directe opgaaf van dviomaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c'.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
va» advertentie» vós-r 3 «rea op dss® de;? ni4{?sive.
GOES, 29 November 1895.
Men schrijft aan het U.D., dat onze Goesche
afgevaardigde, jhr. mr. A. F. de Sarornin LohmaD,
naar 't gerucht gaat, bij zijne medeleden ter Tweede
Kamer ernstig in aanmerking zou komen ter ver
vulling der vacature in den Hoogen Raad.
Het zou zeer begrijpelijk zjjn, dat de heer Lobman,
na al het politiek gehaspel tusschen hem en dr.
Kuyper, en na zijn terugtreden als professor van
de Vrije Universiteit, gaarne weder by de rechterlijke
macht zou worden werkzaam gesteld.
Toch zou het jammer zjjn, wanneer hg uit de
Tweede Kamer verdween. Hoezeer wij bg verkie
zingen hebben gemeend zijne candidatuur te moeten
bestrijden, omdat we meer heil verwachten van de
liberale beginselen, dan van die, welke de heer
Lobman belijdt, en voor een vertegenwoordiger van
ons district liever zien aangewezen iemand, die met
de belangen van dat district volkomen bekend is,
zoo willen we toch niet verhelen, dat een eminent
mai als onze tegenwoordige afgevaardigde naar onze
meening niet mag ontbreken in de volksvertegen
woordiging, te minder in de gegeven omstandig
heden, nu de heer Lohman een geheel zelfstandig
standpunt ia de Kamer inneemt, en hij als het
hoofd mag beschouwd worden vau de kleine fractie
anti-revolutionairen, die zich van dr. Kuyper hebben
afgescheiden.
De tooneel vereeniging ^Oefening en Uit
spanning" alhier gaf gisteravond in het »SJot
Ostende" hare eerste soirée in dit seizoen voor
hare leden niet huisgeuooten en logós. Bij de opening
richtte d9 voorzitter der vereeniging, dhr. P. J van
de Von, een y welkom" tot de aanwezigen en meende
de talrgke opkomst te mogen beschouwen als een
bewijs van sympathie. Ook de Z.Ew. hh. Deken en
Kapelaan der R. K. gemeente alhier, waren aanwezig.
Het mag niet ontkend worden dat de spelers zich
aan een zware taak gewaagd hebben door als hoofd
stuk op het programma te plaatsen Pierre, de
Galeiboef" of »De onschuldig veroordeelde", drama
ia vijf bedrijven, door E. S. Culp. Dit stuk eischt
heel wat van de krachten en de routine dor spelers
maar toch mag gezegd worden, dat zij hunne krachten
niet hebben overschat.
Het stuk werd, met het oog op de moeilijkheden,
die dit drama oplevert, zeer bevredigend uitgevoerd.
Elke hoofdrol was in goede handen en zij die de
ondergeschikte rollen vervulden, stonden de eersten
flink ter zijde. Volle aandacht tijdens het spel en
warme toejuichingen daarna, waren dan ook de
bewijzen van tevredenheid van het publiek.
Na de pauze werd gegeven: Schuiven gaan ze
een bekend blijspel met zang in éen bedrijf door
W. Mets Tz. Dit stukje werd vlug en los afgespeeld
en gat het publiek ruimschoots stof tot lachen.
Aan het slot der soirée dankte de Z.EW. beer
Deken de werkende leden van Oefening en Uit
spanning" voor den recht genoegelijken avond, dien
zij den aanwezigen hebben verschaft en hoopte dat bij
een volgende soirée een even talrijke opkomst het be-
wjjs moge zjjn, dat de verdiensten der spelers worden
In de vergadering van de vereeniging van ge
meente-secretarissen in de provincie Groningen is
onder meer ter sprake gebracht het pensioen van
ambtenaren en weduwen.
Besloten werd een adres aan de regeering en aan
de Tweede Kamer te zenden om rijkspensioen voor
ambtenaren en weduwen van ambtenaren en tevens
te trachten een onderling fonds op te richten voor
burgemeester, secretaris, ontvanger en ambtenaar
ter secretarie, ingericht op dezelfde wijze als het
fonds der vereeniging te Goes.
Naar ons van particuliere zijde wordt gemeld,
is onlangs in den gemeenteraad van 's-JIeer
Arendskerke een voorstel aangenomen tot eene
afdoende verbetering van den straat
weg van die gemeente naar Heinkenszand.
Nog een blijvend aandenken aan
haar bezoek aan Zeeland, in Augustus 1894, is dezer
dagen onzen Koninginnen aangeboden.
Zooals men weet, bestond het plan bij de commissie,
die op Dinsdag 21 Aug. van dat jaar eenige meisjes
in de verschillende kleederdrachten onzer provincie
aan HH. MM. voorstelde, om in een boekwerk de
herinnering daaraan te verlevendigen en blijvend te
boaden. Door verschillende omstandigheden was de
verschijning van dit plaatwerk vertraagd; maar
dezer dagen nu is aan elk onzer koninginnen een
prachtexemplaar daarvan gezonden, w&arin zijn op
genomen gekleurde photographieön der meisjes, met
een al bam, waarin voorkomen de namen van allen,
die aan het huldeblijk der plattelandsbevolking van
Zeeland hebben bijgedragen. Hun aantal beliep 4861
uit 98 gemeenten.
De HH. MM. aangeboden exemplaren van dit
plaatwerk, dat keurig gedrukt is bij de firma J.
C. W. Altorffer te Middelburg, ziju gebonden in
licht blauw marokijn leder met vergulde stempels
op het plat. In een sierlijke Louis XV cartouche
is aangebracht het wapen van Zeeland in de heral
dische kleuren met daarbij passend raudwerk.
De binnenzijde, met lijk vergulde dentelles, en het
schutblad zijn van gewaterde en geribde oranjezijde.
Het geheel is besloten in een met blauwe zijde
gevoerde étui.
Het bindwerk is van den bekenden Amsterdam-
schen boekbinder Jan Mensinghet munt uit door
sierlijke bewerking en goeden smaak en levert op
nieuw het bewijs dat de heer Mensing een kunste
naar op dit gebied is.
Bij deze boekwerken en het album, dat eenvoudig
maar nst gebonden is bij de firma Altorffer, was
nog gevoegd een, door den heer C. W. Bauer te
Middelburg vervaardigde, groep van alle meisjes, di9
voorgesteld waren. Ook de photographieön voor het
werk waren, zooals vroeger gemeld is, door genoem
den photograaf geleverd en gekleurd door den kunst
schilder Hollestelle te Dordrecht. Gelijk bekend, is
de tekst van het werk van de hand der heeren
J. A. Frederiks en dr. J. C. do Man. Da eerste gaf
een overzicht van het historisch kostuum in Zeeland;
de laatste beschreef do hedendaagscho kleederdracht.
Bij die boekwerken was een schrijven gevoegd
van de hoofdcommissie, waarin de hoop werd uit
gesproken »dat het aan HH. MM. behagen mocht,
dit huldeblijk te aanvaarden als een vernieuwde
uiting van de onverdeelde trouw en verknochtheid,
welke de Zeeuwsche plattelandsbevolking tegenover
H. M. de Regentes en H. M. de Koningin koestert."
Dat oen en ander HH. MM. zeer welgevallig was,
bleek wel uit het volgend schrjjven, dezer dagen
door de commissie ontvangen
>Het Loo 21 November 1895.
Gevolg gevende aan de bevelen van Hare Majesteit
de Koningin-Regentes heb ik de eer der Commissie,
welke te Middelburg in 1894 vertegenwoordigsters
der Zeeuwsche plattelandsbevolking in nationaal kos
tuum aan Hare Majesteiten de Koningin en de
Koningin-Regentes voorstelde, den dank van Hare
Majesteiten over te brengen voor de aanbieding van
de beide exemplaren van het plaatwerk ter herinne
ring aan die voorstelling, en van het album be
vattende de namen der deelnemers, alsook voor de
exemplaren van de losse plaat, welke de pracht
werken vergezelden.
Hare Majesteiten waren met het geschenk hooge-
lgk ingenomen, en droegen mij op der Commissie
te verzoeken, den dank van Hare Majesteiten over
te brengen aan allen, die tot dit fraai uitgevoerde
huldeblijk bijdroegen, met de verzekering, dat deze
vernieuwde uiting van trouw en verknochtheid der
Zeeuwsche plattelandsbevolking door Hare Majestei
ten op hoogen prijs wordt gesteld.
De Particulier Secretaris
van Hare Majesteit de Koningin-Regentes,
S. M. S. de Ranitz."
Van het boekwerk zijn nog twee exemplaren met
gekleurde photographieön van de meisjes vervaar
digd om in het Zeeuwscli Genootschap der Weten
schappen en in het Rijksmuseum te Amsterdam een
plaats te vinden.
Behalve deze vier prachtexemplaren zijn er van
het werk nog honderd exemplaren gedrukt mot de
portretten in lichtdruk.
Hiervan ontving elk der deelneemsters een exem
plaar, evenals de leden der hoofdcommissie en der
verschillende subcommissiön, de voornaamste ge
meenten in Zeeland, voor haar archief, verschillende
genootschappen in ons land en enkele personen, die,
naar het oordeel der hoofdcommissie, daarin belang
stellen.
De taak dier commissie is hiermee geëindigd en
weldra zal zij haar laatste vergadering houden om
dan ontbonden te worden. Zij zal dit kunnen doen
met de aangename gedachte dat haar optreden met
een buitengewoon Bueces is bekroond, dank zg vooral
den steun, dien het plan op het platteland van
Zeeland heeft gevonden. (M. Ct.)
Dagelijks, zoo schrijft men uit Vlissingen,
komen bij de klasse van discipline alhier
insubordinaties en dienstweigeringen voor, en ge
regeld eens in de week gaan er manschappen naar
Den Haag, om als getuige op te treden in reclame
zaken.
De depot-commandant wordt niet alleen door die
reclamanten genoodzaakt zich telkens in Den Haag
voor den krijgsraad te komen verantwoorden, maar
bovendien wordt hij zoodoende telkens een geheelen
dag aan zijne werkzaamheden onttrokken.
Het kader treedt streng op; de »klassianen" ver
vallen van de eene straf in de andere, dikwijls met
boeien.
Do coi respondent der NR. Ct. te Londen
seint
De Nederlandsche Kamer van koophandel alhier
hield Woensdagmiddag eene belangrijke buitenge
wone vergadering, waar de voornaamste belangheb
benden bij den invoer van Nederlandsche
boter hier te lande vertegenwoordigd waren. De
vergadering was bijeengeroepen ten einde de maat
regelen te overwegen, welke genomen moeten worden
tegenover de door genoemde belanghebbenden ont
vangen kennisgevingen van het Engelsche ministerie
van landbouw, waarin de alhier ingevoerde Neder
landsche boter algemeen vervalscht genoemd wordt.
De vergadering werd o. a. bijgewoond door dr. Van
der Sande als vertegenwoordiger der Nederlandsche
regeering, door dr. Van Hamel Roos, den Deenschen
gezantschapssecretaris en den Deenschen consulent
voor landbouwzaken. Besloten werd, door middel van
de Kamer van koophandel een petitie tot de Neder- 1
landsche regeering te richten om een nader onder- j
zoek uit te lokken en daarna de Engelsche regeering
uit te noodigen een door haar aangewezen deskundige
naar Nederland te zenden met de opdracht de boter-
fabricatie aldaar grondig te onderzoeken en daarom
trent rapport uit te brengen.
Daar het zich niet laat aanzien dat de Tweede
Kamer deze week gereed komt met de regeling
der Personeele belasting, bestaat het
voornemen de behandeling te schorsen tot na het
Kerstreces, naar men zegt tot de eerste helft van
Januari.
De behandeling der StaatsbegrootiDg zal in de
volgende week aanvangen.
Naar aanleiding van de inhechtenisneming van
mevrouw Van Wermeskerken Junius,
krachtens een bevel der Haarlemsehe Rechtbank,
beschuldigd van bij herhaling in voor haar man be
stemde dranken voor de gezondheid Bchadelijke hoe
veelheden antipyrine te hebben gedaan, met het
gevolg, dat de heer v. W. de kwade gevolgen er
van reeds ten deele heeft ondervonden, is de vraag
geopperd of antipyrine al dan niet tot de vergiften
kan gerekend worden. Haarlem's Dagblad beant
woordt deze vraag in bevestigenden zin, en in zeker
opzicht heeft het blad ook gelijk. Maar antipyrine
is geen erger vergift dan b. v. jenever of zelfs karne
melk. Antipyrine is in ieder geval een ondeugdelijk
middel tot vergiftiging en geen deskundige zal zich
in tegenovergestelden zin uitspreken.
De heer v. W. zou de kwade gevolgen van het
gebruik van antipyrine reeds ondervonden hebben,
maar dat is nimmer vast te stellen, daar de zich
mogelijkerwijs voorgedaan hebbende verschijnselen
aan tal van oorzaken geweten kunnen worden. Van
antipyrine lost 50 pet. op in bier of jenever, zoo
dat de helft dus bezinkt en op den bodem der
flesch een laagje vormtbij eenige beweging is de
drank troebel. Slechts een kind of een krankzin
nige kiest een dergelijk middel om kwaad to doen.
Boverdien is het onmogelijk een bepaalde dosis
antipyrine op te geveD, die gevaar voor het leven
oplevert, en de Nederlandsche Pharmacopea bepaalt
dan ook geen maximaal-dosis er van. Op boven
staande gronden verklaarde ons een deskundige,
dat de officier van justitie te Haarlem verkeerd
handelde, door een zaak aanhangig te maken, waar
van vooruit te voorzien was dat zij in den lande
éclat moest verwekken en het intiem leven eener
familie prijsgeven aan de onbescheiden nieuwsgie
righeid van het publiek, terwijl ten slotte toch de
geheele beschuldiging op niets moet uitloopen.
De HoUandsche Lelie onder hoofdredactie van mevr.
Van WermeskerkenJunius (Johanna Van Woude),
bevat volgend Bericht"
»In de gegeven omstandigheden acht ik het beter
tijdelijk mijn werk in andere handen te geven. De
smet, die op mijn naam is gelegd, wenscb ik geheel
te zien weggenomen, eer ik mij weer aan het hoofd
stel van mijne jeugdige en geestdriftvolle troepen,
die zoo vol vertrouwen volgden, waar ik ben leidde.
Alleen, als gebleken is, dat ik dit vertrouwen geen
oogenblik heb verbeurd, keer ik tot hen terug."
De redactie van dat weekblad wordt thans tijdelgk
waargenomen door mevr. Tbórèse Hoven uit Den
Haag.
Dezer dagen, zoo schrijft men aan de Tel. werd
op een vergadering t van onder wijzers beweerd, dat
de aspirant-onderwijzers het voel te druk
hebben, dat ze zoo overladen zijn met werkzaam
heden, dat er bijna geen tijd overschiet voor behoor
lijk eten en drinken, laat staan voor uitspanning
en dat het vroeger (natuurlijk) veel beter
was. Tegenspraak hielp niet, het was zoo.
Uw correspondent heeft van dat vroeger" ge
profiteerd, althans de tijd, waarvan ik wil vertellen,
ligt een kleine 20 jaar achter ons, en veel onder
wijzers onder de lezers van dit blad zullen in mijn
geschrijf, niet zonder aandoening, een stuk hunner
eigen levensgeschiedenis ontdekken, want ik had een
groot aantal lotgenooten. Ook wil ik hen geen oogen
blik tegenspreken, als ze van meening zijn, dat ik
liever ^lijdensgeschiedenis" had moeten zeggen.
Ik was leerling aan een bijzondere school te Utrecht.
Op twaalfjarigen leeftijd werd ik aangenomen tot
aspirant-kweekeling op een aanmoedigings- of lok-
salaris van f 26 's jaars, waarvoor ik niets had te
verrichten dan mijn lessen te leeren.
Twee jaren later ging echter het scherm op. Ik
werd leerling op de eerste klasse der normaalschool.
En nu zal ik een kort overzicht geven vau de dingen,
die toen kwamen. In de eerste plaats werd het
salaris verhoogd van f26 tot f 52 's jaars. Hiervoor
werd ik geplaatst voor een klas van ongeveer 40
kinderen, waarvoor ik verantwoordelijk werd gesteld,
en we deden dienst van 9 tot 12 en van 2 tot 4
uur, niet bij tusscbenpoozen, maar geregeld, tot aan
het onderwijzersexamen.
De lessen der normaalschool begonnen 's morgens
om 7 uur, winter en zomer. Van 7 tot 8 uur oefendeu
we ons in gymnastiek, teekenen ot zingen. Daarna
de twee gewone schooltijden en 's avonds van half 6
tot half 9 nogmaals normaallessen. Eenmaal per week
ook in het middaguur van half een tot half twee.
Velen onzer aten hun boterham onderweg op, want
die wat ver van de school woonde, kon niet naar
huis gaan. Alle lessen gaven natuurljjk werk en dat
werk moest na half 9 's avonds gemaakt worden, of,
als 't kon, onder schooltijd, wat dikwijls gebeurde.
Dat we niet klaar waren gebeurde natuurlijk ook
dikwgls en dan hadden onze leermeesters nog al
eens de gewoonte, ons te wijzen op den Zaterdag,
als een geheel vrije dag. En dat was zoo. We had
den Zaterdag slechts les van 7 tot 8 uur 's mor
gens zang, van half 9 tot half 10, van 10 uur tot
II uur en namiddag van 1 tot 3 uur; het overige
van den dag waren we vrij. Maar nu kwam dui
delijk aan het licht, wat de gewoonte vermag. We
wisten die vrije uren niet te besteden en waien
zoodanig aan 't werken gewend, dat we een onder
linge vereeniging »Tot Nut en Genoegen" opricht
ten, »ter bevordering der uiterlijke welsprekendheid,"
zooals het heette.
Het oude notulenboek dier vereeniging ligt op
't oogenblik voor mij en ik lees daarin: 14de ver
gadering van 12 December 18 Nieuwe wetten
worden voorgesteld door B. waarvan er vele aan
genomen zijn. T. bedankt als commissaris van orde
S. wordt als zoodanig gekozen, maar bedankt, toen
B. gekozen als comm. van orde. G. wordt door den
president uit de vergadering geworpen." 't Staat er
woordelijk zoo.
Maar om te bewijzen, dat we nog meer deden,
volgen hier eenige titels vau voordrachten en lezin
gen, die volgens het notulenboek zjjn gehouden
't glas de tabak Hannibal de sigarenfan-
tasie de magneet 't menschelijk hoofd was
Oldenbarneveldt schuldig of niet kruipende
dieren de Griekscke bouwkunst de wapenen
der Dajaks heraldiek regen Napoleon's
val zelfkennis enz.
'fc Zou me natuurlijk niet moeilijk vallen deze
lijst langer te maken, om daarmee te bewijzen, dat
we Samuel Pickwick" en zijn club na3r de kroon
staken, doch dit lag niet in mijn bedoeling. Ik wil
slechts vragen of we 't vroeger druk hadden.
Alexandre Dumas is Woensdagavond
even half acht in zijn villa te Marly-le-Roi over
leden. De vruchtbare roman- en tooneelschrijver is
ruim 71 jaar oud geworden. Hij was sedert een
paar maanden grootofficier van het Legioen van Eer.
Enkel van zijn hand bezit bet Fransche tooneel zes
tien comedies en bovendien heeft Dumas aan tal van
stukken zjjn medewerking verleend, romans geschreven
en in verschillende vlugschriften de meest verscheiden
onderwerpen behandeld.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Kloetinge. Thans heeft ds. MeloeD, predikant
alhier, een beroep naar de Herv. Gem. te Valburg
ontvangen.
Beroepen bij de Ned. Herv. Gem. te Stavenisse
ds. H. Snel te St.-Maartensdijk, vroeger ook aldaar
predikant.
Baarland. Tot ouderling bij de Ned. Herv. kerk
alhier is herkozen de heer A. M. Dronkers, terwijl
tot diaken gekozen is de heer Chr. Ruisaard.
's-Gravenpolder. Gekozen tot ouderling bij
de Flor?. G*m. L. Fierloo3 en tot diaken A. Gelo.
