1895 N°. 139.
Zaterdag 23 November.
82ste jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nominers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentie voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmar te Botterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders*
Do prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hu welp ks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 cf
Aanvragsn o© en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
van adveFtentZSn vóow 2 «rem «ten ftefe
Ia dit verantwoord
Zooals we in ons vorig nommer onder *LaatBte
berichten" mededeelden, is bet amendement-Rink
om den grondslag haardsteden" uit bet ontwerp-
personeel te doen vervallen, met slechts ééne stem
meerderheid verworpen. De Kamer was dien dag
bijna voltallig bij de stemming over bedoeld amen
dement ontbraken slechts 3 ledende heeren Thooft,
Van Vlijmen en dr. Kuyper.
De eerste was slechts even juist op het oogen-
blik der stemming afwezig; de heer Van Vlijmen
was door trenrige familieomstandigheden verhinderd
de zitting bij te wonendr. Kuyper ontbrak,
omdat
Dr. Kuyper ontbreekt nagenoeg a 1 -
t ij d in de Kamer. Toen hij in 1894 de candi-
datuur in Sliedrecht aanvaardde, heeft hg verklaard,
waar deze Kamer in hoofdzaak gekozen werd om
het kieswetontwerp te behandelen, alleen te zulien
deelnemen aan de discussiën over dat gewichtig
onderwerp, maar overigens de zittingen weinig of
niet te zullen bijwonen, omdat hem de tijd daartoe
ontbreekt.
Aan die verklaring is dr. Kuyper tot nogtoe ge
trouw gebleven, want hp verschijnt bjjna nooit in
de Kamer. Maar de vraag is toch gewettigd of deze
houding te rechtvaardigen is. Wanneer dr. Kuyper
zich eenmaal verkiesbaar stelt, dan neemt hij ver
plichtingen op zich, waaraan hij zich niet mag
onttrekken, en al heeft hij te voren aan zijne kiezers
nog zooveel voorwaarden gesteld, dit doet niets ter
zake. Er is hier geen sprake van een contract tus-
schen twee partgen de kiezers en de gekozenen
eenmaal gekozen zijnde en het mandaat aanvaard
hebbende, rust op ieder Kamerlid de verplichting,
waaraan hg zich niet mag onttrekken, als vertegen
woordiger van het geheele Nederlandsche volk in
de Kamer op zijn post te zijn, en zgn invloed te
doen gelden op de daar in behandeling zijnde zaken.
Van hoe groot gewicht die invloed zgn kan, bleek
Woensdag toen bjj de stemming over het amende
ment-Rink de beslissing aan eene enkele stem hing,
waarmede niet alleen het amendement Btond of viel,
maar het geheele ontwerp en misschien de minister
van Financiën zelf.
We laten de quaestie, waarover het amendement
liep, geheel onbesproken, maar uit de stemming
blijkt genoegzaam van hoe groot belang zij was, en
geen der andere leden heeft zich dan ook gerechtigd
geacht zonder hoogst geldige reden dien dag afwezig
te zgn. De voortdurende afwezigheid van dr. Kuyper
in de Kamer is dan ook niet te verdedigen. Als
vertegenwoordiger van het Nederlandsche volk is
zijne plaats in de Kamer, en kan hij zich voor zijne
absentie daar niet verdedigen door te wijzen op een
accoordje met zijne kiezers tijdens zijne candidatuur.
GOES, 22 November 1895.
Aan de rijksuniversiteit te Leiden is het doc
toraal examen rechtswetenschap afgelegd door den
heer J. C. K a k e b e e k e.
Op 1 December a. s. treedt een tarief
voor het vervoer van reizigers in wer
king, in rechtstreeksch verkeer tussehen de stations
der Staatsspoorwegen Goes, Middelburg en Rotter
dam (Beurs en D. P.) eener- en de stations Bres-
kenB en Terneuzen van den provincialen stoomboot-
dienst op de Westerschelde anderzijds via Vlissingen.
Woensdag is te Delft in den ouderdom van
84 jaar overleden dr. H. M. de Witt Hamer,
oud-gemeente-geneesheer en geneesheer-directeur van
het gasthuis. De overledene was van 1858 tot 1877
lid van den gemeenteraad.
De concept-regeling, door de voorstellers van
het in de Tweede Kamer aangenomen amendement
omrijwielen als belastinggrondslag
op te nemen ontworpen, en die in het wetsontwerp
zou moeten volgen op hoofdstuk IV" op de regeling
van den grondslag paarden, luidt
Art. De belasting wordt geheven ten bedrage
van f 5 per jaar voor elk rijwiel, ingericht voor
één persoon, en van f 7,50 voor elk rijwiel, ingericht
voor meer dan één persoon
a. wegens het houden hier te lande van rijwielen
ter berijding van den openbaren weg door den hou
der of de leden van zgn gezin, anders dan bij uit
sluiting in de uitoefening van eenig beroep of bedrijf;
b. Wegens het beschikbaar houden hier te lande,
behalve voor zich zelren en de leden van eigen
gezin, van rgwielen ter berjjding van den openbaren
weg door anderen, niet in de uitoefening van eenig
beroep of bedrijf.
Verwisseling van rijwiel staat den belastingplich
tigen houder vrij, onder voorwaarde van kennisgeving
aan den ontvanger der directe belasting van den
dienstkring, binnen welken da houder woont.
Art. Elk rijwiel, op den openbaren weg ge
bezigd, moet gemerkt zgn met een onuitwiscbbaren
stempel, bevattende een volgnummer en overigens
ingericht naar een door ons te geven voorschrift.
Bovendien moet elk op den openbaren weg ge
bezigd rijwiel voorzien zijn van een bordje, ver-
toonende aan weerskanten of van achteren het in
de vorige zinsnede vermeld nummer, duidelijk zicht
baar op een afstand van 50 M., eu in een door
ons te bepalen kleur, verschillend voor de naar
letter avoor de naar letter b. van het vorig artikel
belastbare, en voor de uitsluitend in dö uitoefening
van een beroep of bedrijf gebruikte rijwielen.
De bepalingen omtrent stempel- en nummerbord
zijn niet toepasselijk op het rijwiel van militairen,
veldwachters, postboden en andere beambten, wan
neer zij in dienst zijn, en uniform dragen, of van
eenig uitwendig zichtbaar dienstteeken van over-
voorzien zgn.
Aan de Commissarissen der Koningin is door
den Min. van Oorlog de volgende circulaire gerieht,
met betrekking tot de behoeftige oud-strijders
uit het jaar 183 0.
»Bij het onderzoek der Staatsbegrooting van het
departement van oorlog over het dienstjaar 1896
in de Tweede Kamer der Staten-Generaal werd,
blijkens het door mij ontvangen voorloopige verslag
ter zake, door sommige leden gevraagd, of ik niet
een onderzoek zou willen instellen naar het aantal
oud-strijders uit het jaar 1830, die onderstand noo-
dig hebben.
Voor dat onderzoek, waartoe ik wel bereid ben,
zie ik geen anderen weg, welke tot een betrouw
baar resultaat leiden kan, dan mij te wenden tot
U.H.E.G., met beleefd verzoek, de burgemeesters
der gemeenten onder U ressorteerende, te willen
uitnoodigen, mg na een ingesteld onderzoek kan
het zijn eenigszins spoedig door hun tusschen-
komst te willen berichten
1. hoeveel oud-strijdei s van bedoelden tijd zich
in hunne gemeente bevinden, die versierd zijn of
met het Metalen Kruis, of met de Oitadelmedaille,
of wel met beide herinneringsteekensen
2. hoeveel van die oud-strijders geacht moeten
worden niet uit eigen middelen voldoende in hun
levensonderhoud te kunnen voorzien.
De rijksschatters, die vóór en na aan
den minister van Financiën verzoeken indienen, om
op huune belangen te letten bij wijziging van de
wet op het personeel, waardoor, gelijk zij verklaren,
hunne inkomsten worden verminderd, zullen bij
eenig nadenken moeten inzien, dat zij een op niets
steunend verlangen kenbaar maken. Zij zijn toch
geenszins vaste ambtenaren, maar worden slechts
voor één dienstjaar benoemd. Nu is het wel regel,
dat de aftredenden, indien er niets op hen viel aan
te^ merken, opnieuw worden benoemd, doch de com
missaris der Koningin, die hen benoemt, heeft het
volle recht anderen aan te stellen. Verkiezen zg,
bij eventueele mindere verdiensten, als gevolg van
de te verwachten nieuwe wet, niet weder in aan
merking te komen, dit hebben zij zelve te beslissen.
(Bbl.)
De heeren Vitus Bruinsma, te Gorredijk
O. Stellingwerf, te Leeuwarden L. Bunt, te Hee
renveen H. Oosterling, te OenkerkTj. Nawijn,
te LangezwaagW. P. Zeilmaker, te SneekG. Tj.
Wieberdink, te Gorredijk; W. C. De Jong, te Wor-
kum, en Johs. Kuiken, te St. Anna-Parochie, uit
makende het best-uur van het Friesch Comité vau de
Volkspartijen door dit comité gemachtigd, hebben
zich per adres tot de Regentes en de Kamer gewend
om, nu er plannen gevormd worden om de Zuider
zee af te sluiten en droog te maken, waarvoor
f189,000,000 noodig zouden zgn en 194.410 Hec
taren vruchtbaar land verkregen zouden worden, er
op te wijzen, dat met een klein gedeelte van dat
kapitaal in Friesland ontzaglijk veel nut zou kun
nen worden gedaan.
Frieslands bodem toch zou, zelfs zonder
dat men tot het ontginnen van heidevelden over
ging, alleen wat de reeds in cultuur gebrachte
gronden aangaat, veel meer kunnen voortbrengen
dan thans het geval is, indien er slechts kapitaal
beschikbaar was om die gronden voldoende te doen
bewerken.
»Werd er een Staatscommissie benoemd, ten einde
plannen te ontwerpen om aan Friesland's ellendigen
toestand een einde te maken, dan twijfelen adres
santen niet of zjj zon tot het resultaat komen, dat
reeds met een enkel millioen gulden, vau Staats
wege beschikbaar gesteld eu op geschikte wijze aan
gewend, die provincie ware te redden, terwijl thans
dit gewest elk jaar meer in den afgrond der armoede
wegzinkt."
Om deze redenen verzoeken zij
»Uw medewerking niet te verleenen tot het aan
wenden van 189 millioen gulden voor het verkrijgen
van een nieuwe provincie door het droogmaken van
de Zuiderzee, vóór ten minste een enkel millioen
gulden van Staatswege is bestemd, om den bodem
van Friesland tot grootere vruchtbaarheid te brengen
en daardoor bij te dragen om de welvaart in dit
gewest te herstellen."
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Gisteren is art. 2, bepalende dat de belasting op
huurwaarde, mobilair en haardsteden verschuldigd
zal zgn wegens het gebruik van hier te lande ge
legen gebouwen en gedeelten van gebouwen met
hun aanhoorigheden, aangenomen nadat de minister
zich vereenigd had met eene wijziging, voorgesteld
door de commissie van rapporteurs, strekkende om
een gewijzigde lezing aan te nemen, teneinde beter
te doen uitkomen of de grond, productief of niet,
tot verhooging strekt van de bruikbaarheid en het
genot dei woning waarbij die grond behoort.
Een amendement ora de vrijstelling van de voor
het publiek toegankelijke buitenplaatsen te laten ver
vallen, werd verworpen met 52 tegen 84 stemmen.
Art. 3 werd zonder hoofdelijke stemming goed
gekeurd.
Bij art. 4, regelende de vrijstellingen van de drie
eerste grondslagen, werd met 63 tegen 27 stemmen
aangenomen een amendement van de commissie van
rapporteurs om winkels niet vrij te stellen. Mede
werden aangenomen amendementen der heeren Van
Dedem eu Bouman, het eerste om vrijstelling te
verleenen voor stallen en bergplaatsen, »ook al
worden ze gebruikt voor rijtuigen en paarden in
gemengd gebruik," en het tweede om vrijdom toe
te staan voor z>het kantoor vau een ambtenaar, ge
houden in diens woning, of een lokaal dat daarmede
inwendig gemeenschap heeft, alleen dan, wanneer
het zich bevindt in een gebouw, dat bij het Rijk
of ander publiekrechtelijk lichaam in gebruik is."
Verworpen werd een amendement der commissie
van rapporteurs om geen vrijstelling te verleenen
aan kostscholen voor de woning van leerlingen enz.
Daarna is art. 4 aangenomen.
Kerkelijke Zaken en önds^wijs.
Beroepen bij de Gereform. gemeente te Bos
koop ds. O. Eerdmans te Iersekete Zieriksee
ds. G. H. W. Esselink te Sliedrecht.
Uit hot Correspondentieblad van het N. O.-G.
blijkt, dat werkelijk 808 en dus niet zooals wérd
beweerd pl. ra. 300 van de 2739 onderwijzeressen
bij het openbaar lager onderwgs instemming betuigd
hebben mat het voorstel van mej. M. KolfF van
Oosterwgk te Rotterdam, om te trachten op 50-
jarigen leeftijd recht op pensioen te verkrijgen.
Men meldt ons uit Biattendijke
Onze geachte burgemeester, de heer L. M. van
Campen uit Goes, doet zijnerzijds alle moeite om
het schoolverzuim alhier zooveel mogelijk te fnuiken,
en daarom werd jl. Woensdag door hem voor het
eerst eene uitdeeling van prijzen gehouden aan de
leerlingen, die in het afgeloopen jaar minder dan
een bepaald aantal verzuimen hadden gehad.
Omstreeks twee uren kwam Woensdag de heer
Van Campen^met zgne echtgenooto, zgne dochter en
eenige raadsleden de school binnen.
Een der meisjes, die het miDSt de school ver
zuimd had, bood aan de echtgenoote en de dochter
van den burgemeester ieder een bouquet aan.
Nadat ZEdachtb. in een korte toespraak de kin
deren had aangespoord getrouw gebruik te maken
van het onderwijs, zoo noodig voor hun verder leven,
en de raadsleden had bedankt voor hunne tegen
woordigheid, verzocht ZEdachtb. zjjne echtgenoote
de belooningen te willen uitreiken.
Aan 23 kinderen, die van Nov. 1894 tot Nov.
1895 het minst de school hadden verzuimd, werden
keurige boekwerkjes geschonken.
Na de uitreiking werden door het hoofd der
school den heer P. Kruijsse de heer en mevrouw
Van Campen dank gezegd voor hunne groote be
langstelling in het onderwgs en de raadsleden be
dankt voor hunne tegenwoordigheid.
Rechtszaken.
Het gerechtshof te 's-Graveuhage bevestigde
gisteren de niet ontvankelijk verklaring van den
officier van justitie te Middelburg inzake Ch. N. te
Goes, beklaagd van belsediging.
Gemengde Berichten.
Üruiniitgen. Ons Fanfaren-gezelschap zal Vrij
dag 29 November zijn eerste winter-concert geven.
Behalve een zestal nieuwe muzieknummers zullen
de tooneelliefhebbers opvoeren het tooneelspel »Ik
eet bij mijne moeder" en het blijspel de Schakers"
van Huet en Manoury.
Op de St. Maartens paardenmarkt te Gorinchem
hebben eenige zakkenrollers hun slag geslagen. Een
Pruisischen paardenkooper hebben zij eene porte
feuille met f 1500 a 1600, en een boer uit de
Alblasserwaard eene met f 800 ontrold.
Een wet zoek In een vergadering van het
gecombineerd college vau het waterschap van De
Berkel heeft de watergroaf o. a. medegedeeld, ver
nomen te hebben, dat de stukken voor de onteige
ningswet (voor De Berkel-verbetering) in Juli van
dit jaar door Gedeputeerden van Gelderland aan den
betrokken Minister waren teruggezonden. Ze waren
toen reeds ongeveer een jaar in de wandelingHet
advies van dat college strekte, de ingekomen recla
mes als van niet genoeg gewicht te achten om wij
ziging in de plannen wenschelijk te maken. Waar
de wet nu op 't oogenblik zat en hoe het er verder
mee stond daar was niets van te vertellen.
Uit Beilen wordt van den 18en aan de Pr.
Dr. Ct. geschreven
Wat Amsterdam in 1886 te aanschouwen gaf, toen
daar de doleantie begon en dr. Abraham Kuyper,
Hovy, Lohman en Kater de Nieuwe Kerk bestormden,
daarvan hebben wij hier gisteravond een staaltje
Niettegenstaande verleden Donderdag in eene ver
gadering van kerkvoogden en notabelen der Herv.
Kerk met op één na algemeene stemmen besloten
was, om bij alle kerkelijke verwarring, welke hier
in zake de beroepskeuze heer acht, des Zondagsavonds
geen dominó's van orthodoxe richting in de kerk te
laten optreden, werd gistermorgen in de voormiddag-
godsdienstoefening bekend gemaakt, dat des avonds
dominé Montgn van Groningen zou spreken.
Eene groote menigte, meest nieuwsgierigen naar
den afloop der dingen, die komen zouden, stond van
af de kerkdeuren en vulde de geheele Kerkstraat.
Ook de burgemeester als hoofd van politie en de
rijks- en gemeente-veld wachters waren tegenwoordig
en hadden zich voor de kerkdeur geposteerd toen
dominé Montgn, vergezeld van eenige der leden vau
den kerkeraad, verscheen en het kerkgebouw, dat
gesloten was, wilde binnentreden.
Nadat de dominé en zijn gezellen zich overtuigd
hadden dat de deur gesloten was en dat de politie
niet zou toestaan te laten openen dan op gewone
wijze met den sleutel, welke in handen van den
president-kerkvoogd is, trokken dominé Montgn en
de leden van den kerkeraad weder af, waarna ook
de menigte zich langzamerhand verspreidde. Wan
ordelijkheden vielen er niet voorenkelen, die door
dominé Montgn hoopten gesticht te worden, moesten
ongetroost huiswaarts keeren.
Het einde van dezen treurigen toestand is nog
niet te voorzien en het beroepingswerk vordert op
deze wijze niet.
Naar wij vernemen hebben kerkvoogden, met
inachtneming van artikel 41 van bet kerkelijk regle
ment, geweigerd hunne toestemming te geven tot
het doen van een beroep.
Een commies van het departement van marine
is wegens verduistering van gelden naar het Huis
van bewaring in Den Haag overgebracht; bij was
geplaatst aan de afdeeling zegel, leges en registratie."
De verduisterde gelden moeten bestaan in ont
vangen en niet verantwoorde legeskosten.
De aangehoudene nam voor den onmiddellijken
chef zijner afdeeling de kas waar. Deze chef stelde
ten volle vertrouwen in den onder hem geplaatsten
ambtenaar en teekende geregeld de afrekeningsstaten,
door dezen hem voorgelegd.
In deze staten was echter fraude gepleegd, en dit
wel, zooals nu blijkt, tot een bedrag van f 3 4000.
Naar men verneemt, zou dit verduisterde bedrag,
dat toch reeds gedekt was door de borgstelling van
den chef, door familieleden van den verdachte zgn
bijeengebracht.
Er is een gansch pakket met aangeteekende
brieven zoek, dat tus3chen Deventer en Amsterdam
moet gestolen zgn. Het pakket is den 14en naar
Amsterdam verzonden maar daar niet aangekomen.
De inhoud van enkele dezer brieven bestond uit
aanzienlijke geldswaarden in effecten, coupons en
wissels.
Uit een door den inspecteur der postergen inge
steld onderzoek moet zgn gebleken, dat bij het ver
trek van station Deventer de aangeteekende brieven
werkelijk in de pakketten aanwezig waren, zoodat
de berooving elders moet hebben plaats gehad. Vier
der aangeteekende brieven waren voor Amsterdam^
de vijfde voor Den Haag bestemd.
