1895 N°. 136. Zaterdag 16 November. 82sle jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prys per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Dithab. te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkooper» en Brievengaar dors,
Iniendin( van
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 cl
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
advertentfën voor 3 «uren op den dag der uitgave.
GOBS, 15 November 1895.
Aan het slot van ons verslag van de eerste
abonnemontsvoorstellingdoor d9 Nederlandsche
t o o n e e 1 v e r e e n i g i n g van Amsterdam
onder directie van dhr. L. H. Chrispijn, schreven
we: »Met verlangen zien we de volgende abonnements
voorstelling tegemoet. We hopen dat de heer Chrispijn
ons aldan zal vergasten op een Btuk, dat meer pakt
dan Kerstavond," en willen de acteurs en actrices
dan tevens wat harder en duidelijker spreken, dan
zal niet zoo menig woord voor het publiek verloren
gaan." Die hoop is niet verijdeld en aan het in deze
woorden uitgedrukt verlangen is voldaan, toen dit
gezelschap gisteravond in de Prins van Oranje"
alhier zijn tweede abonnements-voorstelling gaf. De
opkomst was talrijk en met onverdeelde aandacht
werd de uitvoering gevolgd van »Huichelaars
en weerhanen" (les faux Bonshommes), comedie
in vier bedryven naar het Fransch van Th. Barrière
en E. Capendu. Het is een stuk, dat ons, zij het
dan ook een weinig gechargeerd, typen doet zien,
zooals er in het leven te ontmoeten zijn. Vol van
geestige, pikante, scherpe en fijne gezegden munt
het uit boven vele andere stukken van dit soort,
omdat de handeling boeit en ieder der optredenden
iets te zeggen, iets te beteekenen heeft, en wanneer
het gespeeld wordt door een zoo goed gezelschap
als dat van den heer Chrispijn, dan valt er voor
iederen te genieten, welke eischen hij voor zich zelf
aan een tooneelstuk moge stellen. Dit genot werd
gisteravond in alle opzichten verschaft.
De korte inhoud van het stuk komt hierop
neer
Peponet, een rijk geworden gewezen koopman is
iemand, die als de weerhanen met alle winden
draait en van plannen en ideeën omtrent personen
en zaken verandert al naarmate dit in zijn belang
is. Deze lage eigenschap gaat in hem zoover, dat
hij zelfs het levensgeluk van zijn beide dochters
daaraan opoffert, door alleen toestemming te geven
tot een huwelijk met mannen van geld. Octave
Delcroix, een kunstschilder, dingt naar de hand
van zijn dochter Emmeline, maar wordt door Peponet
afgewezen, omdat hij, zelf geen vermogen bezittende
en door zijn rjjken oom Vertillac onterfd zjjnde,
niets ten huwelijk kon meebrengen, dan alleen een
liefdevol hart. Toen hij echter met zijn oom was
verzoend, het schildersvak had laten varen en een
handig beursman W3S gewerden, gaf Peponet niet
alleen zijn toestemming, maar drong zelfs op het
huwelijk aan. Nauwelijks is het echter gesloten of
weder wordt Octave door zijn oom onterfd, wat voor
den schoonvader reden genoeg is om zich eveneens
niet meer om hem te bekommeren. Peponet geraakt
echter zelf, door misleiding en bedrog, aan lager
wal en wordt nu omgekeerd uit een financiëelen
nood gered door zijn schoonzoon Delcroix, die later
werd gedecoreerd en daardoor ook weder met zijn
erfoom verzoend werd.
Zoo komen Peponet, zij u dochter, Delcroix en
Vertillac weder met elkaar op goeden voet. Zelfs
een andere schilder, Edgard Thevenot, die in een
album de welgelijkende portretten had geteekend
van hem bekende huichelaars en weerhanen en waarin
de bovengenoemde niet ontbraken, werd de echt
genoot van Peponot's tweede dochter, die haren
aanbidder aanvankelyk niet kon uitstaan.
EeD weerhaan bij uitnemendheid was verder Bas-
secourt, een rentenier, die zich in alle zaken wist
te mengen, terwijl Dufouré een voorbeeld was van
een huichelaar, die droefheid voorwendde over het
vertrek van zyn zoon en over de ernstige ongesteld
heid van zyn vrouw, terwijl hy iu een voortreffelijk
gespeeld tafereeltje zoo duidelijk liet doorschemeren,
dat niets hem aangenamer zou zyn dan weer en garqon
buiten te gaan leven, terwijl hjj iets later, weder
aan den anderen kant, de ziekte van zyn vrouw
voorwendde als reden om zich te verwijderen uit
een omgeving, waarin hjj, nu zij in verval was,
liever niet bleef.
De typen van huichelaars en weerhanen zyn zoo
juist in dit tooneelstuk afgebeeld, dat zij zonder
lang zoeken wel in de maatschappij zijn terug te
vinden, zich voordoende op een wjjze, die niet doet
vermoeden, dat hunne kwade praktijken voor ons
en anderen gevaarlijk kunnen zyndaarom te meer
heeft het stuk beteekenis.
Zooals reeds boven is aangeduid werden alle rollen
op de meest uitstekende wijze gespeeld. Het is niet
wel mogeljjk in enkele woorden het schoone van
het samenspel der leden van dit gezelschap te be
schrijven, noch ook den vereischten lof te brengen
aan de opvatting van elke rol afzonderlijk en aan
de uitstekende grime der personen. Wil men wijzen
op het voortreffelijke spel van den heer Chrispjjn,
die in de rol van Edgard Thévenot zoo ruimschoots
gelegenheid had voor die pittige gezegden, waarmede
men zijne tegenpartij op zijne plaats zet en steken
onder en boven water geeft, dan dringt zich reeds
Ternooy-Apel voor den geest, die een tweede Morin
belooft te worden. En zoo wordt de eene gunstige
indruk verdreven door den anderen, en daarom zeggen
we van het spel liever kortwegHet kwam het
volmaakte nabjj.
Een luid en langdurig applaus was dan ook de
belooüing, die de actrices en acteurs, als blyk van
tevredenheid van het publiek, in ontvangst hadden
te nemen.
De heer G. A. Weide alhier is benoemd tot
boekhouder der coöperatieve landbouwvereeniging te
Groningen, waarvan alle voorname landbouwers in
die provincie lid zijn.
Niettegenstaande de gelegenheid tot deelnemen
aan openbare vermakelijkheden deze week alhier
vele zyn, werd de eerste soireé, die de gym
nastiek-vereeniging V o 1 h a r d i n g" in dit seizoen
verleden Woensdag gaf, zeer druk bezocht. De kolf-
zaal van de »Prins van Oranje" was geheel gevuld.
Een programma, waarop gymnastiek, tooneelspel en
voordracht elkander afwisselden, werd vlug en goed
afgewerkt. De staafoefeningen getuigden door de
flinkheid en nauwkeurigheid, waarmede ze werden
uitgevoerd, dat dit voorname onderdeel der gymna
stiek vljjtig wordt beoefend. De oefeningen aan rie
men en dubbel stel ringen gaven ferme bewegingen,
aardige combinatiën en verscheidenheid van oefenings-
stof te zien, terwjjl de staaf- en laddergroepen
eveneens een goeden indruk maakten. De laatsten
vooral leverden een schoon gezicht op, toen zij door
Bengaalsch vuur waren verlicht. Deze groepen zyn
op dit gebied iets nieuwsbewijs dat de vereeni
ging met haren tijd meegaat. Bij het bokspringen
lieten de leden zien dat gymnastiek niet alleen kracht,
maar ook vlugheid aankweekt.
Het tooneelstuk >Zoo gewonnen Zoo geronnen,"
een blijspel in drie bedryven, mocht in ruime mate
de tevredenheid der hoorders verwerven. Het werd
vlug en over het algemeen goed gespeeld, en bevat
een zeer leerzamen inhoud. Het vormt aan de eene
zijde een pleidooi tegen loterjjspel en drankmisbruik
door den werkman en aan de andere zijde doet het
zien hoe daarentegen oppassendheid en lust tot den
arbeid hem verheffen. De hoofdrollen waren in goede
handen, terwijl de nevenrollen werden vervuld door
personen die wel is waar voor het eerst de planken
betraden, doch die zich toch vrijwel van hunne
taak kweten. De comische voordracht wekte in niet
geringe mate, den lachlust van het publiek op.
De uitvoering werd ook bijgewoond door de wees
kinderen, die daartoe door het bestuur der vereeni
ging waren uitgenoodigd. Nog waren aanwezig af
gevaardigden van zustervereeuigingen van Wemel-
dinge en Vlissingen.
De St. Ct. bevat een kon. besluit, waarbij de
lichting der militie van het jaar 1896 be
paald wordt op 11.000 man, waarvan 600 man voor
den dienst ter zee bestemd worden.
Het aandeel door de provincie Zeeland te dragen
is 507 man. Ingeschreven waren 2061 personen.
Naar deze evenredigheid berekend zal het con
tingent voor Goes vermoedelijk 16 bedragen.
Borsele. Woensdag werd door den Dijk raad
van het calam. Waterschap Ellewouds-
d ij k Borsele, nadat de tegenwoordige voor
zitter bij de aan de orde stelling van het opmaken
eener aanbeveling voor de benoeming van een voor
zitter had te kennen gegeven dat hij niet meer in
aanmerking wenschte te komen, besloten de jaar
wedde van voorzitter te herzien en nader vast te
stellen op f 400. Tot dusver bedraagt zij f 500.
Daarna ging de vergadering over tot het opmaken
van genoemde aanbeveling, waarop achtereenvolgens
werden geplaatst de heeren G. Minderhoud Pz., lid
van het Dijksbestuur, J. Rottier Lz., burgemeester
en O. Mol Az., gezworene, allen te Borsele wonende.
Een voorstel tot regeling van pensioenen voor
weduwen van waterbouwkundige ambtenaren werd
verdaagd (ad calendas graecas).
De Dykraad besloot een tweetal posten in de loo-
pende begrooting te brengen, die betrekking hadden
op het goed slot der laatst goedgekeurde rekening
en op den verkoop van eigendommen, resp. bedra
gende f 1289,14 en f29,45.
Ierseke. In de gisteravond gehouden raads
vergadering werd mededeeling gedaan, dat
de concessie voor den paardentram naar 't station
Kiuiningen door Ged. Staten met een jaar is ver
lengd.
Van Ged. Staten was mede ingekomen een ver
zoek van den Min. van Binn. Zaken om herziening
van de spelling van den plaatsnaam. Ged. Staten
waren van oordeel dat de spelling Ierseke met een
I. de voorkeur verdiende boven die met een Y.
Besloten werd voortaan t9 spellen Ierseke met een I.
B. en W. stelden voor voortaan het ophalen en
verzamelen van mest en beer bij de gemeente in
eigen beheer te nemen. De Voorzitter (de Burge
meester) meende na berekening van inkomsten en
uitgaven, dat dit een voordeel van f 70 zou ople
veren, terwijl by de nu gehouden openbare aanbe
steding de minste inschrijving f 208 bedroeg, waarby
nog het onderhoud van de mestkar aan de gemeente
kwam.
De heeren Sauer en Sinlce waren tegen eigen be
heer en vielen eenige cijfers van den Voorzitter aan,
doch deze verdedigde zijn voorstel met zooveel succes,
dat het met 6 tegen 3 stemmen werd aangenomen.
De heer Sinke bleef buiten stemming.
Omtrent de vraag of men een paard zou buren
of koopen werd na eenige discussie besloten de uit
voering aan B. en W. ov8r te laten.
Nu kwam aan de orde de verharding van den
nieuwen weg onder langs den havendijk. De Voor
zitter deelde mede dat van de f72 voor de effening
toegestaan, hoogstens f 20 gebruikt was. B. en W.
stelden voor het overschot te gebruiken voor aan
koop van grint, om daarmede terstond den weg te
verharden.
De heer Sauer betreurde het dat B. en W. dat
geld maar niet eigenmachtig tot dat doel hadden
gebruikt, in plaats van den weg te laten stuk rijden.
Nu wordt het een schadepost. Hy hoopte, dat zy
voortaan niet zoo flauw zouden zijn. Of waren zij
bang voor een interpellatie gelijk vroeger de heer
Cupéry (thans wethouder) het toenmalig Dag. Bestuur
interpelleerde over de eigenmachtige verbetering
van een straat.
De heer Cupéry wees op het verschil tusschen toen
en nu. Spr. was toen niet buiten de wet, maar wel
het Dagel. Best.de beslissing behoorde aan den
Raad. En nu gold het een onderwerp, dat door den
Raad was aangehouden. Het Dagel. Best. zou zich,
door zonder nadere machtiging te handelen, bloot
gesteld hebben aan een interpellatie van den heer
Sauer. Als deze van flauw sprak, dan noemde spreker
het flauw terug te komen op iets dat vóór 4 jaar
gebeurde.
Ook de heer Sinke achtte een gebruik van het
overschot op de manier nu voorgesteld niet doel
matig, en zou, evenals een paar andere leden de
voorkeur geven aan een onmiddellijke definitieve
verbetering van den weg, hoewel zij moesten toe
stemmen dat de kosten daarvan niet uit de gewone
middelen konden gevonden worden.
Besloten werd ds f 52 te gebruiken voor znlk een
gedeelte van den weg als daarmede verbeterd kan
worden en den weg af te sluiten voor 't algemeen
vervoer, niet voor de bewoners langs den weg.
In de laatste dagen is in enkele plaatsen een
beweging ontstaan tegen de vele collecten voor
instellingen daar buiten gevestigd en
waaraan alleen voor de plaats, waarin zy gevestigd
zyn, eenig belang is verbonden. Daardoor, meent
men, lijden eigen armen veel schade, daar niets zoo
spoedig verveelt alsgeven. De klagers meenen
dat zij, die collecteeren, door de percenten, die zij
ontvangen plus de reiskosten, met deze weldadigheid
de beste zaken maken. »Deze klachten zyn zeker
niet ongegrond", zegt de Arnh. Ct. »Ook wij ge-
looven dat niets aan de weldadigheid zooveel af
breuk doet, dan wanneer het publiek ziet dat in
weldadigheid handel gedreven wordt. Een sprekend
bewys vonden we dezer dagen in een annonce,
waarbij voor den verkoop van loten voor een wel
dadig doel colporteurs gevraagd worden tegen 20
pet. (zegge twintig petprovisie."
Zou het niet het best zyn, wanneer de burge
meesters weigerden voor dergelijke collectes vergun
ning te verleenen In onze gemeente zijn ze op die
wijze bjjna geheel verdwenen.
Bij Kon. besluit is, met ingang van 15 Nov.
1895, aan L. Dorst Lz., op zyn verzoek, eervol
ontslag verleend als burgemeester van Stavenisse.
Bij Kon. besluit is herbenoemd tot burge
meester van Terneuzen J. A. van Boven.
De opbrengst der Ryksmidde-
1 e n (hoofdsom en opcenten) over de maand Oc
tober 1895 bedroeg totaal f 15,089,074,32 tegen
f 13,629,604,81 i/s in dezelfde maand van 1894.
De opbrengst over de eerste tien maanden van
1895 bedroeg f98,627,801,33 tegen f95,994,836,57
over de eerste tien maanden van 1894.
Van 1 December af worden behalve de uit
gifte van 1000 K. M. boekjes, voor de abon
nementskaarten (zoogenaamde groepenkaarten) door
de Exploitatie-maatschappy hoogere prijzen in re
kening gebracht
Aan een groot bezwaar wordt echter voor houders
van abonnementskaarten derde klasse alsdan tege
moet gekomen deze toch, kunnen door rerhooging
met 10 pet. van den abonnementsprijs dier klasse,
het recht verkrijgen, om in treinen zonder 3e klasse,
in de 2e klasse te reizen.
De directe belastingen, die in theorie
de beste zyD, daar de onkosten van inning niet zoo
hoog zyn, zyn in de practyk de onaangenaamste
stortingen, waartoe een mensch verplicht is. Men
moet het geld opsparen, men ziet niet wat men er
voor geniet, men moet bet zelf wegbrengen en by
die het ontvangt, laat het geheel koud, welke opoffe
ringen men er zich voor heeft moeten getroosten,
hy zegt natuurljjk niet eens >dank u" en hy baast
zich niet buitengewoon u voort te helpen, zoodat
men nog onaangenaam tijdverzuim ook heeft, wil
men de t>waarschuwing" niet door eene aanma
ning", ja ^dwangbevel" gevolgd zien. Om dit onaan
gename wachten te voorkomen, heeft men reeds
voorgesteld de betaling per postwissel geoorloofd te
verklaren, doch dit schijnt moeielijkheden te baren,
daar de ontvanger dan eene quitantie aan den be
lastingbetaler moet doen toekomen.
Wij wenschen echter de vraag te stellenkan
men niet nog een schrede verder gaan en d e n
deurwaarders der belastingen het
innen der gelden aan buis opdragen,
wanneer na de eerste waarschuwing de belasting
schuldige zich niet ten kantore van den ontvanger
heeft vervoegd
De Nederduitsch Hervormde Gemeente te Rotter
dam heeft suceèa met deze wijze van belasting-inning,
waarom zou de regeering, waarom zou de lands- en
Btadsregeering dit niet kunnen navolgen Vele der
kleine posten zouden door zachten dwang inbaar
blijken, waar nu non-valeurs moeten worden geboekt.
(R. N.)
Men schrijft aan de N. R. Ct.
Nu in het buitenland vele muntspeciën buiten
omloop zijn verklaard, tracht men deze stukken in
ons land voor gangbaar geld uit te gevenmen kan
dus niet te voorzichtig wezen bij het in ontvangst
nemen van vreemde munt. Het zyn vooral d e
frank- en vijffrankstukken, die in België
niet meer gangbaar zyn en slechts waarde hebben
als oud zilver. In Noord-Brabant zijn reeds velen
daarvan de dupe geworden.
Te Breda is er de aandacht der justitie reeds op
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Op het tweetal ter beroeping van een predikant
bij de Ned. Herv. gemeente te Valburg komt voor
ds. Meloen te Kloetinge.
Beroepen by de Ned. Herv. Gem. te Wemel-
dinge ds. Heringa te Kubaard (Friesland), te Ko-
lynsplaat ds. H. J. Noteboom te Geldermalsen.
's Heer Abtakerke. Door kiesgerechtigden der
Ned. Herv. gemeente alhier zjjn als notabelen hor-
kozen de heeren L. de Jonge en M. Harinck.
Kapelle. Woensdagavond werden de heeren
Z. de Groene en D. Schipper Az. tot notabelen by
de Ned. Herv. gem. alhier herkozen, respectievelijk
met 74 en 58 van de 76 uitgebrachte stemmen.
Ter vervulling van de vacature, ontstaan door
het benoemen van dhr. G. Baas tot kerkvoogd,
werd gekozen dhr. J. van Maris.
Wemeldinge. Tot notabelen bij de Ned. Herv.
Gem. alhier zyn herkozen de heeren P. Dekker Jz.
en C. Kosten Hz.
's-Gravenpolder. Donderdagavond werd het
gebouw, vroeger dienende voor bijzondere school der
Oud-Gereformeerde gemeente alhier, door de Chris
telijk Gereformeerde gemeente van Goes in gebruik
genomen tot bet houden van openbare godsdienst
oefeningen, waarbij de openingsrede werd uitge
sproken door ds. Donner van Nieuwdorp.
De heer W. H. Bakker, van Rilland-Bath,
ambtenaar der Centrale Controle van Nederlandsche
spoorwegen te Utrecht, slaagde gisteren te 's-Graven-
hage voor Middelbaar Boekhouden K XII en Q.
Posterijen.
Lijst van brieven, verzonden door bet postkantoor
Goes, waarvan de geadresseerden op de plaats van
bestemming onbekend zijn, gedurende de 2e hellt
der maand October 1895.
J. van Nieuwenhoven, Nijmegen. S. A. Dijkema,
Rijswijk.
Van Borsele: Resseuw, Rotterdam.
Van Krabbendyke:J. Hoogensteger, Rozen-
daal.
Briffkaaut.
G. Kok, Rotterdam