1895 N°. 129, Donderdag 31 October. 82sle jaargang. FEUILLETON. HAAR FEESTDAG. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 centmet bgblad 10 cent. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad aangenomen bg de heeren Nijgh Van Ditmar te Botterdam en verder bg alle Boekverkoopers en Brievengaarders» De prgs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelgks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct Aanvragen oa en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. Insendlng van advertentlên vóór 3 uren op «Ie» dag der uitgave. Iu bewaring is genomsn een opgsrangen, hier onbekende zijnde een groote zwartbonte trekhond. De rechthebbende kan dezen ten bnreele van politie terug bekomen tegen betaling der kosten van voeding. Indien dit niet voor VRIJDAGAVOND a. s. is geschild, zal do hond, ingevolge nrt. 7 der betrokken verordening, wor den afgemaakt Goes, den 30 October 1195. Burgemeester en Wethouders van Goes, J. G d. W. HAMER. De Secretaris, VAN REIGERSBERG VERSLUIJS. Gelijkstelling Volgens de N. R. Ct. heeft mejuffrouw M. Kolff van Oosterwjjk, hoofd eener school te Rotterdam, in het openbaar da vraag gesteldBehoort aan onderwgzeressen vroeger recht op pensioen verleend te worden dan aan onderwijzers, bijv. jesds op vijftigjarigen leeftijd Ruim 800 onderwijzeressen hebben schriftelijk die vraag bevestigend beantwoord. Dit laatste zal wel bij weinigen verbazing wekken, maar de vraag mag toch gedaan worden, of in deze tjjdeii, waarin, juist van de zijde der vrouwen, zoo op gelijkstelling met den man wordt aangedrongen, en men gelijke rechten eiseht voor de leden van beiderlei geslacht, de quaestie van een vroeger recht op pensioen met dien eisch niet in strijd is Ons dunkt, dat gelijke rechten gelijke plichten met zich brengen. In een geval als het bovenstaande zal een ver vroegd pensioen eene bevoorrechting der vrouw boven den man in het leven roepen, waarvan de voor standers van gelijkheid, willen ze consequent zijn, evenzeer niet moeten willen hooren. Bovendien zou den dan weldra de rollen worden omgekeerd en zouden de mannen weder eene beweging op touw kunnen gaan zetten om gelykstelling met de vrouw. Wij willen geen bezwaar opperen tegen het denk beeld eener vervroegde penBioneeriDg der onderwijze ressen. We wenschen alleen op te merken, dat in den wensch van mej. K. v. O., en de adhaesie der ruim 800 onderwgzeressen, eene stille erkenning ligt, dat de vrouw om verklaarbare redenen niet de gelijke van den man kan zijn, eene erkenning, waar van de voorstanders der gelijkheid van man en vrouw wei eens acte mogen nemen. GOES 80 October, 1895. Niettegenstaande het programma der gisteren in de »Prins van Oranje" gehouden algemeene vergadering van de leden der afdeeling »Hein- kenszand" der Maatschappij ter bevordering van landbouw en veeteelt in Zeeland een zoowel voor den eigenaar als voor den pachter be langrijk punt bevatte, was de opkomst der leden toch vrij gering De presentie-ljjst bevatte slechts 26 namen, watronder 6 van bestuursleden. Na opening der vergadering door den voorzitter, dhr. E. van den Bosch, met een welkom aan de aanwezigen, werden de notulen der vorige vergadering gelezen en goed gekeurd. Aan het rapport der afgevaardigden naar de hoofd- bestuurs-vergadering ontleenen wij o. a. dat aan den cursus voor hoefsmeden, waarvan wjj reeds meerdere bijzonderheden meldden, een subsidie is geschonken van f 550 door het Rijk, van f 700 5) Naar het Duitsch. Mevrouw Möbius zat in haar leunstoel, het hoofd over haar haakwerk gebogen, en den rok van zware brocaat-zijde als een beschermenden muur om zich heen. Zonder een woord te zeggen, liet mijnheer Möbius zich in een stoel vallen. Zonderling, dit was de eerste keer, dat hg op dit uur tehuis was. Wat zgne vrouw om dezen tijd gewoon was te doen, wist hij niet, en hij had er ook nooit naar gevraagd. Zou ze altijd haken »Wat moet dat worden?" vroeg hg op brommenden toon, terwjjl hij op het bruinroode, lange haakwerk wees. >Een cachenez voor jou," antwoordde mevrouw Möbius zonder op te zien. Het viel mijnheer Möbius nu op eens in, dat zijne cachenez altgd zoo buitengewoon warm en zacht warenzijne clubgenooten hadden hem des winters dikwijls deze heerlijke omhulsels benijd. Hg had nooit geweten of zgne vrouw ze voor hem kocht of ze zelf maakte. Het was toch wezenlijk aardig, dat ze die die dingen zelf haakte. Hij kreeg ieder jaar door de Provincie en van f 100 door den Wilhwlmina- polder, terwijl do rest van de benoodigde f 1800 zal bijgedragen worden door de Maatschappij. Als rapport omtreDt den hoef smidscursus deelde de voorzitter hierbij mede, dat die in deze atdeeling wordt gehouden, wat het practische gedeelte betreft, in eene smederij van den heer Adriaanse alhier tegen eene geringe vergoeding voor te maken onkosten, terwjjl het theoretisch gedeelte wordt gegeven in de Rijkslandbouwschool, daarvoor welwillend afgestaan, waarvoor de voorzitter den directeur dier inrichting, dhr. I. G. J. Kakebeeke, zijn dank betuigde. Het plan om de practische lessen te doen plaats hebben in de smederg der Ambachtsschool kon niet ver wezenlijkt worden, daar dit lokaal niet den geheelen dag beschikbaar is, en door het groot aantal deel nemers de cursus in twee atdeelingen moet gehou den worden, waarvan de eene des voor- en de andere des namiddags van denzelfden dag onderwgs ontvangt. Overigens werd erkentelijkheid betuigd voor de wijze, waarop het bestuur der Ambachtsschool in dezen met het bestuur der afdeeling bad onderhandeld. Rog werd medegedeeld dat door den Minister van Oorlog was toegestaan een som van f 1062,50 en door dien van Binnenl. Zaken van f 8187,50 ter aanmoediging der paarden fokkerij dat de uitnoodiging was ontvangen van de Geld.- Overijselsche Maatschappij om een afgevaardigde te zenden naar do herinneringsfeesten wegens het 50 jarig bestaan dier Maatschappij. Er werd besloten die uitnoodiging aan te nemen. dat een schrgven is ontvaDgen van Ged. Staten, kennisgevende, dat afwjjzend is beschikt op het ver zoek van het hoofdbestuur om gedwongen hengsten- keuring in te voeren, zonder gedwongen gebruik van goedgekeurde hengsten. De voorzitter zeide, dat dit bericht wel eenigszins bevreemdde, en dat het wenscheljjk ware op dit besluit terug te komen. In 1893 is deze zaak aan de orde gesteld en toen was men daar niet onverdeeld vóór, maar thans zijn de meeningen gewijzigd en zal opnieuw bij Ged. Staten op de zaak worden aangedrongen en dat op verschillende plaatsen door verschillende sprekers een lans was gebroken voor de Rgksland- bouwwinterschool De afdeeling »Zieriksee" toonde zich bereid om de som voor voordrachten bestemd, te besteden als tegemoetkoming in de kosten voor leerlingen, die steun verdienen. De afdeeling »Krui- ningen" was daartoe eveneens genegen en ook het »Nut" wilde steun helpen verleenen. Vervolgens werden met bijna algemeene stemmen als leden van het bestuur herbenoemd de heeren E. v. d. Bosch, Jhr. H. F. de Jonge en Jhr. S. M. van Reigersberg Verslugs. Jhr. Verslugs, die aanvankelijk wegens drukke ambtsbezigheden voor eene herbenoeming meende te moeten bedanken, kwam op dit besluit terug door de overredende woorden van den voorzitter, die, nadat de benoemde zijne herbenoeming had aange nomen, hem daarvoor dankte en de hoop uitsprak, dat de heer Verslugs nog lang de betrekking van secr.-penningmeester dezer afdeeling op dezelfde be vredigende wijze zal blijven vervullen. Ook dhr. Van den Bosch nam de herbenoeming aan. Dhr. De Jonge was afwezig. Het hoofdpunt van het programma was onge twijfeld de bespreking van de ingekomen vraag van het hoofdbestuurWelke gebreken kleven het pacht stelsel in deze afdeeling aan De beantwoording van twee nieuwe cachenez, want hij was nog al ijdel en hij hield van iets nieuw3 en elegants. Hoeveel avonden zou ze wel aan zoo'n ding bezig zijn »Wordt je niet moe van dat haken?" vroeg hij. Ze keek op, verbaasd over die belangstelling, en het zijden kleed kraakte zachtjes»kijk, kijk 1" »Ooh, ik ben het gewoon," antwoordde mevrouw Möbius, en ze liet eensklaps een steek vallen, want het was de eerste maal, dat ze bij haar werk met iemand praatte. Het werd weer stil in de kamerook de brocaat- zjjde was tot rust gekomen. De haakpen ging haas tig heen en weer, de wind huilde af en toe in den schoorsteen. Mijnheer Möbius keek naar zijne vrouw. Het was toch eigenlijk wel aardig, dat ze die mooie japon had aangehouden, dat ze zich niet verkleed had, en ook niet ergens in de stad zat, maar thuis iu de woonkamer aan de langwerpige tafel. Wat zou hg hebben moeten doen, als hij den avond eens alleen had moeten doorbrengen. Eensklaps bad mijn heer Möbius weer zoo'n zonderlinge invallende ge dachte zijne vrouw zat nu al vgf-en-twintig jaar avond aan avond alleen. En ze had nog nooit daar over geklaagd 't was toch wel merkwaardig Mevrouw Möbius gevoelde, dat haar man den blik op haar liet rasten, en dat maakte haar on rustig. Waarom ben je vandaag zoo vroeg tehuis gekomen vroeg ze, en hare stem klonk niet scherp, daze vraag gai aanleiding tot een breedvoerige dis cussie. Het bestuur der afdeeling had reeds eenige punten verzameld, die mogen beschouwd worden als zoovele grieven tegen het hier bestaande pacht stelsel en noodigde de aanwezigen uit ook de hunne hieraan toe te voegen. Achtereenvolgens kwamen de volgende punten ter sprake Het is wenschelijk dat de hooge registratie-kosten der pachtcontracten komen voor rekening van den eige naar. Als voorbeeld hoe verschillend deze kosten kunnen zijn, haalde de Voorzitter aan, dat een pach ter bij den aanvang der eerste 7 jaren pacht voor zijn contract betaalde f 350voor de 2e 7 jaar, toen de pachten lager waren, f 90 en voor de 8e 7 jaar, bij een gelijke pachtsom f120. Dit noemde hg een onbegrijpelijk verschijnsel waarvan echter de boer de dupe is. j De heer I. G. J. Kakebeeke erkende dat het onbil- j lijk is, die kosten alleen door den pachter te doen dragen, maar even onbillijk is het dat de verpachter die alleen voor zijn rekening zou moeten nemen. Het geldt hier een overeenkomst tusschen twee per sonen en daarom wilde hij de kosten ook voor ge meenschappelijke rekening doen komen. De Voorzitter erkende eveneens dat niet alles óf van den eigenaar óf van den pachter te vergen is, maar wanneer de zaak hier en elders wordt be sproken zal men daardoor tot juister inzichten komen. Als tweede grief tegen het huidige pachtstelsel werd aangevoerd dat de verbeteringendie de pachter aan de gronden van den eigenaar heeft aangebracht, hem niet vergoed worden. De heer Hanken wees hier op een in Engeland bestaande wet, die bepaalt, dat kosten voor drainee ring, door pachters aangebracht, alsmede voor andere verbeteringen, aan don pachter moeten worden terug betaald, en op iu Friesland bestaande commissiëa, di9 bij verschillen tusschen pachter en eigenaar als bemiddelaars optreden. Ook in deze streken zouden dergelijke commission goede [j diensten kunnen be wijzen. Nog werd gewezen op de wenschelgkheid, dat de eigenaren zich over het algemeen meer in onmiddellijk contact zouden stellen met hun pachters en niet alles in handen g9ven van rentmeesters. Als derde punt in het belang der pachters werd genoemd de duur der pacht. Men vond het roedig, dat de pacht werd aangegaan voor den tijd van 7 jaar vast en 7 jaar op zicht, met dien verstande, dat na verloop van de eerste 5 jaren, dus 2 jaar voor het eindigen van den eersten termijn, den pach ter volkomen de vrijheid wordt golaten de pacht al of niet te vernieuwen en wel tegen denzelfden pachtprijs. Deze maatregel werd noodig geacht om daardoor den boer zekerheid te geven, dat hij zijn hofstede niet plotseling zal moeten verlaten en dat hij van de door hem aangebrachte verbeteringen zelf kan profiteeren. Wenscht hij niet in te pachten dan heeft hij geruimen tijd voor zich om naar eene andere gelegenheid uit te zien en zijne verdere han delingen daarnaar in te richten. Vervolgens moesten het de ouderwetsche contracten van hangen en branden ontgelden. Waar in deze nauwkeurig is voorgeschreven, wat men al of niet mag zaaien, wil men tegenwoordig vrije cultuur. Voor het laatste pachtjaar zouden echter beperkende bepalingen moeten worden gemaakt, opdat de pach ter het land niet al te veel zou uitmergelen en aan zijn opvolger een uitgeputte hofstede zou overdoen, zooals '8 morgens, maar zacht en vriendeljjk zooals anders. Mijnheer Möbius geraakte een weinig in verlegen heid. In de eerste plaats, omdat zgne vrouw hem hoogst zelden iets vro»<g. Het leven verliep zoo een tonig en eenvormig, dat er bijna nooit aanleiding bestond om iets te vragen. De tweede reden voor zijne verlegenheid was, dat hij onmogolgk kon be kennen, dat zijn skat-club hem bijna naar huis ge jaagd had. Hij gevoelde eensklaps behoefte zich beter voor te doen dan hg was, waaruit dan toch tevens de bekentenis voortvloeide, dat hij niet zoo was als hij moest zijn. »Het is immers vandaag onze zilveren bruiloft", zeide hij aarzelend. Mevrouw Möbius hoorde verbaasd toe. Had hij niet gezegd onze zilveren bruiloft Ze liet een paar steken vallen en teldeeen, twee, drie >Heb je wel gesoupeerd?" vroeg ze, toen ze zich wat hersteld had. »Neen, heb je nog wat in huis?" »Ik heb uit de stad mgn gewoon kostje mede gebracht, als je dat hebben wilt, dat sta ik het je gaarne af." »Het zal misschien wel voldoende zijn voor ons beiden", meende mgnhe9r Möbius met ongewone toeschietelijkheid. Het zijden kleed begon weer mee te praten: »ons wat het belang van den eigenaar te veel zou schaden. In vele contracten is bepaald, dat de grond- en polderlasten moeten gedragen worden door den pach ter. Ook dit vond men afkeurenswaardig. De lasten toch worden soms hooger, waardoor de pachter fei telijk voor een hoogere pachtsom komt te staan, dan waarop hij bg het aangaan van de pacht heeft gerekend. Ook het onderhoud dsr gebouwen moet ko men ten laste van den eigenaar en niet, zooals bg vele Belgische eigenaars, aan den boer zijn opge dragen. Hiertegen werd echter aangevoerd, dat men in dit geval de gebouwen soms zoo zou laten ver vallen, dat ze zoo goed als onbruikbaar werden. Hier zou dan eene commissie, zooals in Friesland, onmiddellijk een nuttigen werkkring vinden. Omtrent mestputten was de algemeene opinie, dat deze moeten zijn en blijven het eigendom van den eigenaar, zonder dat er sprake van moet zijn om die tegen een vaste som over te nemen. Het verbod van het verkoopen van stroo, het fokken van veel vee eu het in goeden staat houden van het bouwland zijn voor den pachter reden genoeg om den mestput niet te kort te doen. Op verzoek van het Hoofdbestuur zullen al deze bezwaren aan dat bestuur worden kenbaar gemaakt, in de hoop dat daaruit voor den pachter, zoowel als voor den eigenaar, een betere toestand omtrent het pachtstelsel moge geboren worden. Nog werd besloten den heer J. J. van Weidom Claterbos uit te noodigen dezen winter een voor dracht te komen houden te 's-Heer-Arendskerke en gewezen op de noodzakelijkheid daaraan voldoende publiciteit te geven, opdat meerdere belangstellenden, vooral vrouwen, zullen opkomen, dan bij zijn laatste vooi dracht het geval was. In plaats van de gebruikelijke verlotiog van voor werpen, den landbouw betreffende, te houden, werd ditmaal aan alle aanwezigen een exemplaar uitge reikt van het onlangs verschenen werkjeHet varken, door A. A. ter Haar. Daarna werd de vergadering onder dankbetuiging gesloten. Donderdag 7 November zal op Eik-en-Duinen het gedenkteeken op het graf van dr. C. E. Van Koetsveld worden onthuld. Gelijk bekend is, werd het stoffelijk overschot van den geachten predikant voor twee jaren op genoemde begraafplaats aan den schoot der aarde toevertrouwd en vormde ziGh eenigen tijd daarna een commissie om aldaar een eenvoudig gedenkteeken ter herinne ring aan den overledene op te richten. De commissie bestond uit de heeren mr. C. A. Van der Kemp, voorzitter, W". J. Bolderman, mr. H. J. Dijckmeester, J. E. Erdmau Ezn., A. L. C. Furnée, J. Margadant, J. H. Pfeiffer, jhr. mr. J. H. Van Reenen, mr. O. W. Star Numan, G. J. De Swart, H. P. De Swart, J. Ter maten, mr. J. P. Vaillant en H. W. L. Wisdom Jr. Door den architect, den heer H. J. Mondt, werd belangeloos ean ontwerp voor bedoeld ge denkteeken vervaardigd, en, nadat het door de com missie was goedgekeurd, werd met de uitvoering van dat ontwerp een aanvang gemaakt. (Dbl.) Ierseke. In de Maandag gehouden Raads vergadering werden tegen 1 Nov. aan school 2 benoemd tot onderwijzeressen de dames C. Lagaay en J. J. Andriessen, beiden te Vlissingen en tot onderwijzer de heer A. J. van Gilst te Schore. Ingekomen was de mededeeling van Ged. Staten beiden, ons beiden" ritselde het. »Een vervelende japon", zeide mevrouw Möbius, »ik kan me niet verroeren of ze kraakt." »üat doet er niet toe dat is wel gezellig. Waarom droeg je die vroeger nooit?" Omdatomdatik ben nooit in de ge legenheid geweest." Mevrouw pakte haastig haar werk bij elkaar. Mgnheer Möbius knikte ernstig. Jaja, 't is wair. Je gaat nooit uit." »Wij gaan nooit uit", ritselde de brocaat-zijde. Mevrouw Möbius stond op. »Ik zal de tafel eens dekken." Ze deed dit, netjes als altijd, en de rand van den brocaatzgden rok slosg er de maat bij op den gladgeboenden vloer. Toen mevrouw Möbius alles gereedgezet had, ging ze naar de keuken. Mijnheer Möbius bleef alleen aan de gedekte tafel. Wat zag die er 's avonds groot uit bij dat heldere lamplicht. En nu was hij zelf nog wel groot en sterkmaar zgne vrouw, die moest, als ze hier alleen zat, wel bgna niet te vinden zijn. Vijf-en-twintig jaar," dacht mijnheer Möbius. »Het is haar toch niet kwalijk te nemen, dat ze van morgen zoo opgestoven is Daar kwam uit de keuken het gerinkel van een bord, dat brak. »Oahandig ding!" mompelde mijnbeer Möbius, aan de meid denkende. Maar dat was waar, de meid

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1895 | | pagina 1