1895 N°. 111.
Donderdag 19 September.
82sle jaargang.
I
FEUILLETON.
Koosje Heydemann.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bp blad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bp de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bp alle Boekverkooper» en Brievengaarders.
De pips der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 tj-
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prpi
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnwelpks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende-
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Insending van advertentlên vóór 3 «ren op den dag der uitgave.
OPENBARE VERGADERING
van den
RAAD der Gemeente GOKS,
op VRIJDAG den 20 SEPTEMBER 1895,
des avonds te 8 uren.
Goes, den 17 September 1895.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Punten van behandeling:
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Rekening der gemeente over 1894.
V. Rekening van het Gasthuis over 1894.
VI. Begrooting Burgerlijk Armbestuur 1896.
VII. Rekening van idem 1894.
VIII. Kohier schoolgeld school E, cursus 1895/96.
IX. Kohier schoolgeld Hoogere Burgerschool, cur
sus 1895/96.
X. Continuatie van den leeraar A. Kolkman.
XI. Benoeming leden raadscommissiën.
XII. Conversie gemeeDteschuld.
DE TROONREDE.
Gisteren is het nieuwe zittingsjaar der Staten -
Generaal op de gebruikelijke wijze geopend, bp welke
gelegenheid H. M. de Koningin-Regentes de volgende
troonrede uitsprak
Mijne Heeren
Ik waardeer bet voorrecht de Staten-Generaal
opnieuw rond mjj vereenigd te zien, gereed om
hunnen belangrpken arbeid te hervatten.
De algemeene toestand van land en volk geeft
reden tot tevredenheid.
De betrekkingen tot alle buitenlandsche mogend
heden zijn van den meest vriendschappelijken aard.
Zee- en landmacht kwijten zich bij voortduring
op loffelijke wijze van haren plicht. In Oost-Indië
waren zij bij vernieuwing in de gelegenheid schit
terende blijken 7an moed en volharding te geven.
De gezondheidstoestand is gunstig.
Met erkentelijkheid mag gewezen worden op den
in vele opzichten goeden oogst der veldgewassen.
Het mond- en klauwzeer, dat tot het sluiten van
naburige landen voor den invoer van ons vee aan
leiding gaf, is nagenoeg geweken.
De toestand van handel en nijverheid is, den
invloed der in andere rijken gevolgde handels-staat
kunde in aanmerking nemende, niet onbevredigend.
Gedurende dit zittingsjaar wachten u opnieuw
vele en gewichtige werkzaamheden.
Voor de verdere behandeling der wets voordrachten
tot herziening van de personeele belasting en tot
5)
Naar het Duitsch van H. Fohrbach.
III.
Koosje had het lieht reeds uitgedaan en zieh te
bed begeven, toen er zacht aan hare deur geklopt
werd. Ze hief het hoofd op, en luisterde aandachtig,
bjjna ademloos van angst.
Juffrouw I juffrouw Heydemann riep iemand
op gedempten toon.
Koosje trok vlug een ochtendjapon aan en snelde
naar de deur.
Er werd weder geklopt. »Doe dan toch open, ik
ben het, Eva!"
Nauwelijks had Koosje de deur geopend of eene
witte gedaante sloop de kamer binnen.
»Zoo, GoddankNu ben ik gered," mompelde
de barones, terwjjl ze neerviel op een stoel bp het
raam.
Gered Maar mevrouw stamelde Koosje
angstig.
»Ja> Ja> g®red", fluisterde de barones. »Kom hier
dicht bij mp, dan zal ik u alles vertellen alles!"
Ze duwde Koosje zachtjes op een stoel naast zich
en schoof zelf een voetbankje voor haar bp. »Ziet
ge, ürte ging even naar de keuken en toen ben ik
weggeloopen, want ik was bang. In de gang zag ik
hem heel duideljjk staan, maar ik sloop voorbjj
zonder dat hp mij opmerkte. Waarheen zou hg zoo
laat nog zijn gegaan, Koosje? Weet ge dat ook?"
»Neen mevrouw, hoe zou ik dat weten", stamelde
Koosje.
>Niet, niet Nu maar ik weet het wel", ant
woordde de barones eensklaps op droevigen toon.
>Door den tuin, het park en het bosch, ver, ver
van hier over de heide heen. Over de heide?
Heydomann, Heydemann welk een vreemde naam 1"
regeling van het kiesrecht roep ik in de eerste plaats
uwe medewerking in.
Voorstellen tot nadere regeling van de gemeente-
finauciön zullen u bereiken, terwijl ook andere wets
ontwerpen, ten deele reeds aangekondigd, zullen
worden ingediend.
De toestand onzer bezittingen in Oost- en West-
Indië geeft, in het algemeen, reden tot voldoening.
Met vertrouwen, Mijne Heeren, doe ik wederom
een beroep op uwen ijver ter vervulling van uwe
veel omvattende taak.
Moge uw arbeid onder Gods zegen, strekken tot
verhooging van den voorspoed van ons dierbaar
vaderland.
In naam der Koningin verklaar ik de gewone
zitting der Staten-Generaal te zijn geopend."
Dit korte openingswoord toont, dunkt ons, dat
de regeering den toestand van het oogenblik juist
inziet. Nu de kieswet eerlang in behandeling zal
komen, past het niet allerlei ontwerpen aan te kon
digen, die toch niet tot wet zullen worden ver
heven, althans niet door deze Kamers. Dat de re
geering ten dezen met de aankondiging eener nadere
regeling der gemeente-financiën eene uitzondering
maakt, kan dan ook alleen zijn oorzaak vinden in
het urgente der quaes tie. Voor het overige geeft
deze troonrede geene aanleiding tot bjjzondere be
schouwingen.
GOES, 18 September 1895.
Waar we den indruk willen trachten weder
te geven, dien de tooneelvoorstelling gisteravond
in »de Prins van Oranje" alhier door de Neder-
landsche tooneelvereeniging onder directie van den
heer L. H. Chrispijn gegeven, niet slechts op ons,
maar ongetwijfeld op het geheele vrij talrijke pu
bliek heeft gemaakt, daar beginnen we met over
te nemen, wat het Berliner Fremdenblatt van 2 Juli jl.
over dit gezelschap schreef»Das intime Zusammen-
spiel lüsst es wünschenswert erscheinen, dasz die
hollündischen Gaste bald wiederkommen."
Wel is waar zijn de leden van dit voortreffelijk
gezelschap voor ons geene »hÖllandisch9 Gaste,"
maar het verlangen om hen spoedig weder te zien
optreden, niet het minst om »das intime Zusam-
menspiel" is daarom niet minder groot. Zelden toch
zagen we een zoo voortreffelijk samenspel als gister
avond, en al moge dit ook voor een niet gering
deel te danken zjjn aan het groot aantal malen, dat
het blijspel van Blumenthal en Kadeiburg »Twee
wapens" door dit gezelschap is opgevoerd, zoodat
de souffleur met zijn hokje achterwege bleef, in de
eerste plaats toch is het de vrucht van studie en
vooral van waarachtige kunst bjj de acteurs en
actrices.
Ze liet bet bleeke gelaat met een diepen zucht
in de handen zinken en zat een poos zwjjgend
neder.
»U zult koude vatten, mevrouw 1" sprak Kooeje
eindeljjk aarzelend.
7 Koude vatten? O, dat zou zoo erg niet zijn
maar sterven Sterven lijkt mij iets vreeselijks,
iets ontzettends I Ik wil niet sterven, neen, neen,
ik ben bang voor den dood, ik Ze begon
plotseling zachtjes te lachen en leunde vertrouwelijk
tegen Koosje aan. »0", fluisterde ze, schuw rond
kijkende, »ik weet hesl goed, dat er vroeger op die
open plek eene bank gestaan heeft. Ik heb haar
zelf van bovenaf in de rivier gegooid. Niemand weet
dat, niemand, dan gij en ik."
»Maar waarom deedt u dat, mevrouw vroeg
KooBje met klimmenden angst.
»Waarom Ja, waarom Ik wilde niet, dat hp
daar boven zat, ziet ge, dat wilde ik nietwant
hp zat daar niet met mp, ma3r met anderen u
begrijpt me wel met anderen. Met jonge meisjes,
met mijne gezelschapsjuffrouwen, maar alleen met de
mooie, ja, ja, o 1 Maar zoodra ik er iets van be
merkte, joeg ik zijne lievelingetjes weg, de éene
voor, de andere naEu de bank wierp ik naar
beneden, opdat hp nooit, nooit meer ze fronsde
de wenkbrauwen, >u begrppt me wel, niet waar?"
»Ik begrjjp u," stamelde Koosje.
»En dan die bloemen in den tain Ge verwondert
er u over, dat ik het gras zoo hoog Iaat groeien.
Ach, het is nog niet hoog genoeg, en ik zal geen
rust hebben voor al de bloemen geheel door het
gras overdekt zijn, geheel en al, want hij houdt
zooveel van bloemen en tooit er anderen mede
mp niet maar anderen, anderen. Mooie, jonge
meisjes en zelfs van de leeljjken houdt hij
nog meer dan van mij, en daarom moesten die ook
weg. Allen, allen
Koosje streek zacht met de hand over het losge
raakte haar der barones.
»Achl u bent goed, juffrouw Koosje 1" snikte
Wanneer we hun spel even willen bespreken,
dan schijnt ons de opvatting, die de heer Ternooy
Apèl heeft van de rol van Dietrich van Vinck, de
gelukkigste. Zijn spel was zoo natuurlijk, zoo ge-
h66Ï passend bij de rol, die hij had te vervullen,
zoo beschaafd, dat het een waar genot was hem te
zien en te hooren. Maar na hem wenschen we te
wijzen op de uitstekende vertolking van de rol van
den door eigen kracht r|jk geworden Amerikaan
Thomas Forster, door den heer v. Weiterhoven.
Zonder zich aan groote overdrijving schuldig te
maken, wist hp den Yankee, die zich in de Euro-
peesche toestanden en maatschappelijke verhoudingen
niet weet te schikken, keurig weer te geven, ter
wijl hij met bewonderenswaardigen tact volhield om
het Hollandsch met een Amerikaansch accent te
spreken, en er telkens Engelsche woorden tnsschen
te voegen.
Dat de heer Chrispijn een uitstekend acteur is,
hadden we hier vroeger reeds bp herhaling de ge
legenheid op te merken, maar ook ditmaal heeft hp
als Maximiliaan, baron van Wettingen weder bewe-
zeD, dat hij tot de beste tooneelspelers van Neder
land behoort. Toch kon de opvatting, die hij van
zijne rol had, niet in allen deele bevredigen, en
scheen het of hij zich somwijlen wel wat aan over
drijving schuldig maakte. Wat minder kleingeestig
heid en wat meer waarachtige aristocratie waren
hier meer op haar plaats geweest, zonder dat de
tegenstelling met de zeer democratische neigingen
van den Amerikaan er ondei behoeft te lijden.
Maar dit neemt niet weg, dat de heer Chrispijn de
opvatting, die hp van zijne rol heeft, tot het einde
toe meesteripk volhoudt, en daardoor geen oogen
blik met zichzelf in tegenspraak komt.
Ook de overige acteurs, zoowel als de dames ver
vulden hunne rollen zeer goed, doch zjj treden te
weinig op den voorgrond om daarover hier veel
uit te weiden. Alleen mag niet onvermeld blijven,
dat mevr. Ternooy Apèl als Hanna Stephenson, de
Amerikaansche vrouw van zaken bijzonder goed
vertolkte.
Het stuk zelf behoort ongetwijfeld tot de geestigste
blijspelen van Duitsehen bodem, die in den laatsten
tijd in Nederland zijn ten tooneele gevoerd, en het
bevat tal van aardige verwikkelingen, geestige zet
ten, en pittige samenspraken. Het gesprek tusschen
den Amerikaan en Dietrich van Vinck in het derde
bedrijf is een der beste en geestigste tooneelen uit
het geheele stuk. Jammer, dat het slot van het
vierde bedrijf zoo zonderling is, en het stuk daar
door eenigszins als eene nachtkaars uitgaat.
We eindigen, zooals we begonnen zijn, met den
wensch, dat de Nederlandsche tooneelvereeniging
spoedig nog eens hier moge optreden, waartoe wel
licht bij een bezoek aan Middelburg op heen- of
terugreis dezen winter wel gelegenheid kan gevon-
deze, »u zult wel nooit bloemen van hem aannemen,
niet waar Urte is ook zoo goed, soms wel eens
een beetje streng, maar ze houdt toch veel van mij,
dat weet ik; maar die anderen, die anderen Ach!"
Ze stond op en ging zonder verder een woord te
spreken de kamer uit. Koosje bleef nog een oogen
blik op den stoel bij het venster zitten. Toen ging
ze licht huiverend weder naar bed.
IV.
Den volgenden morgen werd Koosje reeds vroeg
bp de barones geroepen.
>Het regent", sprak deze verdrietig, toen Koosje
binnentrad, »dan gevoel ik mij altijd ziek, dan ben
ik uit mijn humeur en zenuwachtig. Wilt u mij
wat gezelschap houden
Ze stak Koosje hare magere, blanke hand toe.
>0, heel gaarne, mevrouw! Wil ik wat piano
spelen?" vroeg Koosje, verheugd dat zp de arme,
eenzame vrouw een dienst kon bewijzen.
Ja, speel wat, maar iets ernstigs, iets droevigs."
Nauwelijks had Koosje het instrument geopend
en een paar accoorden aangeslagen, of de barones
stond reeds naast haar.
>Neen, neen, u moet niet spelen, neen, neen, ik
zelf ik
»Dat vind ik heerlijk, dat u zelf lust hebt om
muziek te maken, mevrouw", sprak Koosje opstaande,
»nu zal uwe droefgeestigheid wel spoedig verdwijnen,
en voor opgewektheid plaatsmaken."
»Ach, ja, jaAls het maar ophield met rege
nen, anders vrees ik ze legde zuchtend de
handen op de toetsen en keek met hare groote,
lichtblauwe oogen voor zich uit. »Ik ken een lied",
mompelde ze, »een lied, dat zal ik u eens voor
zingen. Hjj heeft het gedicht en er ook de muziek
bij geschreven. Het spreekt van het geluk, dat
eerst in de lente zou komen, toen in den zomer
werd verwacht, toen in de herfst moest worden
gezocht, en eindelijk in den winter werd tegemoet
gezien, maar dat alleen kan komen, wanneer anderen
den worden. Het tooneelseizoen is ditmaal hier vroeg
begonnen, maar dit begin is luisterrijk geweest en
zal zeker niet spoedig vergeten zijn.
Driewegen. De raad dezer gemeente heeft be
sloten om eene toelage ad f 25 te verstrekken aan
den heer L. Boogaert bp zijne vestiging als
veearts te Ovezand.
Bij Kon. besl. is {benoemd tot officier van
justitie bij da arrond-rechtbank te Zieriksee mr. K.
M. Schram de Jong, thans substituut-officier
van justitie bij de arrond.-rechtbank te Tiel.
Tot ridder iu de Leopoldsorde is benoemd de
heer J. de Kater J z., konorair-consul te Brou
wershaven.
Men meldt dd. gisteren uit Roermond
aan de Tel.:
Met den trein van 8 uur 10 min. arriveerden
hier hedenmorgen de gouverneur der provincie Lim
burg jhr. mr. G. L. M. H. Ruys van Beerenbroek,
de heer Flament, archivaris, benevens de heer Everts,
assistent van den archivaris.
Kapitein Aliard bevond zich met twee marechaus
sees op het perron en geleidde den Commissaris der
Koningin naar een gereed staand, met twee paarden
bespannen rjjtuig.
Buiten het station had zich een onafzienbare
menigte verzameld.
Plotseling klonk er een fluitje, weldra door anderen
gevolgd. Daarna ging onder de menigte een ge
mompel op, dat van weinig instemming met het
hooge bezoek getuigde.
Iu di af werd naar het stadhuis gereden, waarheen
zich ook het volk begaf.
De correspondent der N. R. Ct. meldt nog
Liet het zich Dinsdagochtend aanzien of de stad
in rep en roer zou komen, tegen 10 uur reeds was
alles kalm.
Behalve het gefluit en geschreeuw bij aankomst
van den Commissaris der Koningin, is er niets voor-
Het archief is uitgezocht en dat van het rijk naar
Maastricht gezonden.
De archieven tot de gemeente behoorende en eenige
stukken van twpfelachtigen aard, zjjn te Roermond
De Commissaris der Koningin verliet nog heden,
de stad.
Voor zooveel de schrijver der Haagsche kroniek
van de N. Gr on. Ct. heeft kunnen te weten komen
staan de kansen der kieswet niet slecht.
Wel is er ongeveer niemand in de afdeelingen der
Kamer geweest, die het ontwerp onvoorwaardelijk
verdedigd heeft, maar er heerschte toch algemeen
het ons brengen. Ik zal het u voorzingen, maar
hij mag het nooit te weten komen, nooit, nooit,
want ik heb de muziek stilletjes overgeschreven/
Nu ken ik de woorden en de muziek beide reeds
lang van buiten."
Ze lichtte de handen op en liet ze weder op de'
toetsen dalen en zong toen, zonder te spelen, zachtkens
voor zichzelf het lied van het geluk.
»Vindt ge het niet een vreemd lied?" vroeg ze*
aan Koosje, toen ze geëindigd had.
»Ja, mevrouw, ik vind het aangrijpend schoon."
»Hm, ja maar toch meer vreemd dan schoon.
En vindt ge niet dat het als voor mij gemaakt is
Tot mij is het geluk niet in de lente gekomen, en
in den zomer In den zomer kwam hij, maar
niet het geluk."
Zij fronste de wenkbrauwen en vroeg eensklaps:
Dunkt u, dat ik nog gelukkig zou kunnen wor
den Geloolt ge dat, Koosje
>Sfcellig, mevrouw," antwoordde Koosje op innigen
toon, terwijl ze de hand der barones streelde. »TJ
zjjt nog jong en het zomerzonnetje lacht u nog tegen."
>Neen, neen, het is reeds herfst," mompelde me
vrouw von Schliewen. »Hoe staat er ook in het
lied In den herfst moet men het zoeken"
neuriede ze voor zich heen. »Ja, ja, maar ik ben
dikwijls zoo moe, zoo angstig zooWilt gjj
mp het geluk helpen zoeken vroeg ze plotseling.
»Ja, dat wil ik," sprak Koosje hartelijk, en ze
raakte het blonde hoofd, dat tegen haar boezem
leunde, even met de lippen aan. Maar dan moeten
we nu ook opgeruimd zjjn, want ik heb altjjd ge
hoord, dat het geluk het liefst komt daar waar
alleen vrooljjke gezichten, lach en scherts gevonden
worden."
>Gjj hebt gelpk, we moeten vrooljjk zijn. Hp is
ook nooit treurig, hjj lacht en schertst den ganschen
dag, soms meer dan ik kan verdragen. Ja, hij is
altijd vrooljjk als hjjniet boos is, maar soms
is hij dagen en weken lang boos," vervolg ie ze
peinzen 3. Hebt ge hem al eens boos gezien^KjosjeJ*
k,