1895 N°. 94.
Zaterdag 10 Augustus.
82ste jaargang.
Personeele Belasting
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bp de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en vorder
bp alle Boekverkoopera en Brievengaarders.
De prps der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 cte
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prps
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelpks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Insendtns van advertentie» vóof 3 uren op den dag der uitgave»
Het primitief kohitr no. 1 van de
voor deze gemeente over het dienstjaar 18951896 is op heden
ter inpoldering gestild in handen van den ontvanger dier
belasting binnen deze gemeente en zal ieder aangeslagene ver
plicht zijn, het verschuldigde ten gesteldeu tijde te voldoen.
Gota, den 8 Augustus 1895.
De Burgemeester van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
OPENBARE LES
in de Bewaarschool vcor on- en minvermogenden aan de Bees
tenmarkt, op Vrij lag den 16 Augustus a. s, te beginnen des
voormiddags te halftien uren, tot bijwoning waarvan belang
stellenden worden uitgenoodigd.
Goes, den 9 Augustas 1895.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 9 Augustus 1895.
Ten behoeve van bet Koninklijk Kabinet van
Schilderijen te 's-Gravenhage is ten geschenke ont
vangen van den beer C. M. L. Lambrecbtsen
te Amsterdam een portret van een dood kindje, in
het wit, liggende op een bed met wit kussen, wit
laken, groene doken en groene gordijnen, omstreeks
1650 door een nog onbekend meester uit de Hol-
landsche school geschilderd. Blijkens een papier op
den achterkant is de voorgestelde doode vermoede
lijk een vroeg gestorven kindje van ridder Johan
Honigh en eene zijner vrouwen Margaretha Schaap
of Hillegonda van Vierssen.
Aan den schenker is de dank der regeering be
tuigd. (St.-Ct.)
Hapelle. Gisteren overleed alhier op öljarigen
leeftijd de heer Allard Gallis Meren s, sedert
1882 notaris te dezer plaatse. De overledene mocht
zich in de algemeene achting zijner dorpsgenooten
verheugen en onze gemeente lijdt dan ook door zijn
afsterven een groot verlies. Inzonderheid zullen de
armen, wiens weldoener de heer Merens in hooge mate
was, zijn heengaan diep betreuren. De overledene
was o. a. kerkvoogd der Ned. Herv. Gem. alhier,
zoodat iu dit college eene vacature is ontstaan.
Bath. Naar men verneemt zal er a. s. Dinsdag
van Antwerpen naar hier weder een Z e i 1 w e d-
81 r p d met jachten van verschillende natiën plaats
hebben.
Een grooter aantal dan den vorigen keer zijn
voor dezen wedstrijd ingeschreven.
Naar men verneemt zal dhr. L. Boogaert,
die onlangs diploma verwierf, zich te Oveaand
als veearts vestigen. Hierdoor zal in eene groote
behoefte aan bekwame veeartsenijknndige hulp in
Westelpk Zuid-Beveland worden voorzien.
Evenals te Stavenisse en St. Annaland, is ook
te Scherpeniêse de vlekziekte onder de varkens
uitgebroken. Sedert acht dagen zijn er zes gevallen
aangegeven, twee zieke dieren zijn hersteld en een
is gestorven.
Nu de gevreesde vlektyphus de bekende
varkensziekte op vele plaatsen in het land
weer ernstige verhoudingen aanneemt en den be
zitters groot nadeel toebrengt, is het zeker niet
ondienstig volgende middelen ter bestrijding dier
ziekte aan de hand te doen
lo. Een landbouwer in het Noordbrabantsche
meent, dat het vooral de vliegen zijn, die de ziekte
van bet eene varken op het andere overbrengen.
Als men de varkens af en toe met petroleum be
strijkt, meent hij, bljjven de vliegen weg en wordt
daardoor de kans op ziekte belangrijk verminderd.
2o. Zieke dieren wassche men eenige malen met
sterk kalkwater af. Na een paar dagen zouden in
den regel do beesten hersteld zijn.
So. Men neemt op een emmer water één flesch
zuivere carbol, wascht daarmede de aangetaste var
kens en besprenkelt er hok of stal mede. De uit
komst moet verrassend zijn.
4o. Breng paardenmest in de besmette hokken
of stallen, het moet als ontsmettingsmiddel goed
werken. (R. N.)
Het eerekruis, de hoogste onderscheiding, werd
op de wereldtentoonstelling te Amsterdam toege
kend aan de firma de Erve H. de Jong te
Wormerveer, chocolade-fabrikanten aldaar.
Voor de betrekking van surnumerair
bp de posterijen en telegraphie, waar
voor 10 plaatsen zpn opengesteld, hebben zich 105
adspiranten aangemeld.
Naar de N. R. Ct. verneemt, is door de regee
ringen van Groot-Brittannië en van Nederland de
Keizer van^JRusland uitgenoodigd een zijner onder
danen te benoemen tot arbiter ter beslissing van het
geschil wegens de Costa-Rica-Packet.
»Er schijnt", zegt de Arnh. Ct., nog altijd een
kink in den kabel te zpn. Regimenten, bataljons,
kompagnieën zijn reeds lang zonder hoofd, doch de
aanvulling laat steeds op zich wachten. Heel best
heeft een promotie bij de Nederlandsche
landmacht nooit willen vlotten, maar zóóveel
geharrewar als er in den laatsten tijd schijnt te
wezen, kwam maar zelden voor.
Eerst wil hit niet om A, dan hokt het om B,
later weer om C en middelerwijl staat de heele be-
vordiringslijst op non-activiteit.
Toen indertijd het grenadiers-kommandement ne
gen maanden onvervuld was gebleven en heel de
pers zich in de zaak gemengd had, werd eindelijk
een interpellatie op het Binnenhof aangekondigd en
zietkort daarna was de knoop doorgehakt en
hadden de grenadiers en jagers hun kolonel.
Er werd toentertijd beweerd, dat, wijl het zaakje
zoo uitmuntend zonder kolonel marcheerde, er
ernstig spraak van was geweest, den kolonelsrang
af te schaffen. Wij voor ons hebben die bewering
toea meer als een aardigheid beschouwd, maar thans
beginnen wij heusch te gelooven, dat men van
hoogerhand bezig is een proef te nemen, om na te
gaan, of en zoo ja, in boeverre de dienstbelangen
worden geschaad, als gedurende zekeren tjjd van het
jaar de taktische en administratieve eenheden zonder
kommandanfc worden gelaten.
Een nobel streven voorzeker uit een oogpunt van
bezuiniging, maar niet wel te verdedigen uit een
oogpunt van billijkheid jegens de talrijke officieren,
die reeds maanden lang op de hun eerlijk toekomende
promotie wachten, onbekend als zij zijn gebleven
met bovenbedoelde proefneming. Eéa ding is intus-
schen maar gelukkig. Dat nl. het militaire rader
werk in het groote huishouden er niet door stil
blijft staan. De naast lagere in rang springt onmid
dellijk ter tijdelijke waarneming in en geniet daar
voor ook hoogere bezoldiging
Mis 1 Zóo ver zijn we nog niet."
In de Limburger Courier schrijft de heer M.
de RaB het volgende:
De eerste stap tot het oprichten eener
Nationale Wapenfabriek te Maastricht is
te elfder ure nog gelukkig geslaagd.
Terwijl de tijd drong, en het scheen alsof, trots
alle inspanning, het doel niet zou kunnen bereikt
worden, kwam er onverwacht hulp opdagen uit de
hoofdstad des lands. Binnen weinige dagen wisten
de mannen van de daad, die op het laatste oogen-
blik de financiëele leiding der zaak in handen namen,
hare totstandkoming te verzekeren.
Mp voegt daarom in de eerste plaats een woord
van warme erkentelijkheid aan den hooggeachten
president van het Amsterdamsche beurscomité, den
heer P. A. L. van Ogtrop, en den oud-kolonel der
K. N. M., den heer Van Steyn. Aan deze beide
mannen van initiatief en energie, en niet minder
aan ben, die hunne pogingen zoo krachtig hebben
gesteund, komt de eer toe, dat aan de binnenlandsche
industrie alsnog gelegenheid is gegeven geworden,
naar de levering der nieuwe vuurwapenen voor het
leger mede te dingen, en dat eene ernstige en krach
tige poging is gedaan, de nationale nijverheid met
een nieuwen tak van industrie te verrijken, die
onder de leiding van ervaren en kundige manneD,
naar ik vertrouw, zeer spoedig in de gelegenheid
zal worden gesteld te kunnen toonen, dat haar fa-
bricaat voor dat van het buitenland volstrekt niet
behoeft onder te doen.
Hadden de heeren Yan Ogtrop en Van Steyn en
zij, die hen steunden, zich laten afschrikken door
de geijkte uiting van zooveel ontmoedigden, die hun
toevoegden »Waartoe Dat kunnen wij toch niet"
of »Het kapitaal voor zulk een tak van industrie
is in Nederland niet bijeen te krijgen", ja, dan
zou de buitenlandsche fabrikant weer eens voor de
zooveelste maal de handen gewreven hebben, in zijn
vuist lachende om de onnoozelheid, het gebrek aan
geestkracht en den industrieelen achteruitgang dier
Hollanders, die in 1870 en '71 nog 150,000 achter
laders binnenslands konden vervaardigenmaar zulks
in 1895 niet meer kunnen.
En nu zegge men nietDat was een geheel ander
geiveer, want wat ia het Mannlicher vuurwapen
anders dan een Beaumont, voorzien van een repe-
teer-mechanisme en een loop van kleiner kaliber
En zulk een geweer zou, naar een vastgesteld
type, niet evengoed te Maastricht als te Herstel of
te Steyer kunnen worden gemaakt?
't Is te zot om er veel woorden aan te verspillen.
Daarenboven spreekt het wel vanzelf, dat mannen
als de hierboven genoemde, die gesteund worden
door prima firma's als Wertheim en Gompertz,
Hope en Co., de Banque de Paris et des Pays-Bas,
enz., toch niet over ijs van één nacht zullen zijn
en dat zij zich daarom wel eerst persoonlijk
zullen hebben overtuigd, dat de leiding der op te
richten fabriek in bekwame en vertrouwde handen
zal worden gegeven.
Dat om van den directeur niet te spreken
de chef van fabricatie en do ingenieur, belast met
de keuring, het monteeren en het toezicht op de
machines, meer in 't bijzonder op de z.g. machines
de précision (franc machines) menschen zijn, die eerst
hebben moeten aantoonen, dat met hen kan worden
van wal gestoken.
Dat maatregelen zullen worden genomen, om
deugdelijke machineriën te bekomen, even deugdelijke
als b.v die van Löwe of van Steyer, en die machi
nerieën binnen den daarvoor gestelden termijn te doen
ajleveren en monteeren.
Dat met dit alles moeite, arbeid en kosten zijn
gepaard gegaan, niet het minst om eene vertrouw
bare berekening van oprichtings- en exploitatiekosten
te verkrpgen, zal wel ieder begrijpen, die eenige
kennis van fabriekswezen heeft.
Aan de mannen, die hunne sterke schouders onder
deze zaak hebben geplaatst, die hunne kennis en
hunne beurs hebben beschikbaar gesteld, is Maastricht
dank verschuldigd. Immers krijgt de te Maastricht
op te richten fabriek de gunning der geweren, dan
zullen daarin 400 Nederlandsche werklieden min
stens gedurende 2 jaren brood en werk vinden. En
mocht onverhoopt de zaak niet doorgaan, toch ver
dienen de mannen van initiatief onze erkentelijkheid.
De bekende Italiaansche hoogleeraar Lombroso
heeft in de Contemporary Review een artikel ge
schreven over Atavisme en Evolutie,"
en doet daarin uitkomen, hoe een aantal uitvindin
gen, die vrij algemeen voor zeer modern worden
gehouden, feitelijk eeuwen oud zijn. Aan E. H. is
het volgende uittreksel van het artikel ontleend
De Ouden kenden reeds den bliksemafleider, of
althans middelen om den bliksem op onschadelijke
wijze aan te trekken. Keltische soldaten legden zich
bp een onweder op den grond neder, en staken
hun zwaarden met de punten naar boven in don
vochtigen bodem naast zich.
Vaak werd dan de punt door den bliksem ge
troffen, terwijl de soldaat ongedeerd bleef. Ook de
Romeinen hebben den bliksemafleider gekend; die
kennis is echter weder verloren gegaan. Op den
top van den hoogsten toren van het kasteel van
Duino, aan de kust der Adriatische Zee, was een
lange ijzeren staaf bevestigd, die gebruikt werd om
de nadering van een onweder te voorspellen. Als
de lucht begon te betrekken, werd naast die staaf
een soldaat geplaatst, die van tpd tot tijd de ijzeren
spits van zijne lans bij de staaf bracht.
Sprong tusschen de beide stukken ijzer een vonk
over, dan luidde de soldaat een klok om de vis-
schers te waarschuwen. In de tiende eeuw, ten
tijde van Hugo Oapet, beschermde men de velden
tegen den bliksem door middel van lange staken,
op welke lanspunten waren bevestigd.
In 1662 had men in Frankrijk reeds omnibussen.
De Romeinen boorden Artesische putten, zelfs in
de Sahara. De vlakten bij deu Libanon en om Pal
myra werden kunstmatig besproeid, overblijfselen
van de daarvoor gebruikte putten en kanalen zpn
thans nog te vinden.
De massage, die thans zoo algemeen in zwang is,
werd reeds door de Romeinen in praktijk gebracht.
Paracelsus spreekt in zijn Opera Medica over homce-
opathie, en zegt, dat gelijken door gelijken, niet
tegengestelden door tegengestelden worden genezen.
»De natuur zelf toont dit," zoo schrijft hij
gelijke dingen zoeken en begeeren elkaar." Ook
Polybius spreekt over genezing door gelijksoortige
dingen. Avicenna schrijft uiterst kleine giften arse
nicum voor, »in alle gevallen, bjj welke het noodig
is, vleesch te vormen, het bloed op te lossen en
schade te voorkomen." Mireppus gebruikte arseni
cum in kleine dosis tegen intermitteerende koorts.
In China werd de Indische hennep reeds 220 jaren
voor Christus als kalmeerend middel gebruikt. De
Arabieren bedienden zich van aloë en van kamfer
op dezelfde wijze als wij thans.
Instrumenten, overeenkomende met die, waarvan
onze tegenwoordige obstetrici zich bedienen, zijn
gevonden in de bouwvallen van Pompeji en te zien
in het nationaal museum te Napels. Galande ont
wikkelde in 1665 eene theorie van de zoogenaamde
psychische centrahp wees het voorste gedeelte der
hersenen aan als den zetel van de verbeelding en
de rede, en het achterste gedeelte als den zetel van
het geheugen.
Aristoteles wist, dat men uit zeewater drinkbaar
water kon verkrijgen door het te koken en den
waterdamp te verdichten.
Zelf het veel besproken pantser van den kleer
maker Dowe heeft zpn voorganger gehad: de Grie
ken bezaten in hun pileraa een wollen of lianen
kuras, zoo dicht geweven, dat hot voor de scherpste
pijlen en lansen ondoordringbaar was.
Kerksiijke Zaken en Ontwijs.
Doopsgezinde kerk. Godsdienstoefening op Zondag
11 Aug. des voormiddags te 10 uren door ds. H.
Ens, van Kampen.
Men schrijft ons uit Weineldinge:
Bij de Ned. Herv. gemeente alhier is beroepen
ds. P. Kuilman te Bunnik met 15 van de 27 stemmen.
Ds. Callenbach van Ierseke bekwam er 9, ds. Oort-
huys van Katwijk, vroeger te Waarde, 2; terwijl
1 stem van onwaarde was. De beroepene moet een
tegenstander der Evang. gezangen zijn, vandaar de
mindere eensgezindheid.
Benoemd tot onderwijzeres aan school no. I
(tijdelijk) te Culemborg mej. J. J. C. Breetvelt te
Goes.
Hrabbendijke. Aangezien op eene jaarwedde
van f 500 met twee jaarlijksche verhoogingen van
f25 zich voor de betrekking van onderwijzer geen
enkel sollicitant heeft aangemeld, heeft de Raad
thans besloten sollicitanten op te roepen op eene
jaarwedde van f 600.
Boekaankondiging.
Het Tijdschrift ter beoefening van het Admini
stratief Recht, hoofdredacteur H. J. G. Hartman,
twaalfde jaargang, achtste aflevering, uitgave van
F. Kleeuwens Zoon te Goes, bevatPlaatseljjka
verordeningen tot wering van vermomde bedelarij.
Verordeningen op het venten. Moet bij de erken
ning (bp de huwelijksakte) van een natuurlijk kind
de geboorte-akte van dat kind worden overgelegd
Beantwoording der door de Redactie gestelde vra
gen. Vragen ter beantwoording. Leestafel.
Correspondentie.
Gemengde Berichten.
In westelpk Zuid-Beveland heeft men gegronde
verwachting, dat de oogst van paardeboonen dit jaar
voortreffelijk zal zpn. De lange stengels zpn rijk van
goed gevulde peulen voorzien, zoo zelfs dat men
telt tot 25 stuks. De insecten veroorzaakten geen
noemenswaardige schade en de gunstige weersgesteld
heid bevorderde eene uitstekende ontwikkeling. Het
seizoen schijnt dit jaar bijzonder geschikt voor boonen
in 't algemeen, daar ook de bruine op het veld en
de tuinsoorten overvloedig geladen zijn.
llansweerd. Dinsdagavond wisten van eene
kulde koeien, die op de boot naar Walsoorden
moesten geladen worden, een drietal te ontsnappen.
Zij wilden aan den waterkant drinken, doch één
er van gleed uit en geraakte in het kanaal. Het
beest kon alleen niet tegen den wal op, maar eenige
jongens wisten da koe een touw om den kop te
werpen en zoo werd zij op den kant getrokken.
Het dier werd met moeite op de boot gebracht,
aangezien het aan een der pooten gekwetst was.
Te Groningen is gearresteerd een arbeider in
dienst van den heer A. M. Prins, verdacht van
brandstichting in diens stroopakhuis, waardoor dit
pakhuis eu 13 woningen vernield werden.
Te Arnhem is Woensdagnamiddag, terwijl er
een oogenschijnlijk niet zwaar onweder boven de
stad woedde, vergozeld van de tropische regenvalle i
die we in deze dagen zoo ruimschoots hebben leeren
kennen, plotseling door een ongekend zwaren blik
semslag de toren van de groote kerk getroffen,
zonder schade van beteekenis aan te richten. De
bliksemafleider werd vernield, de klok bleef stil
staan, een klein gat werd in het dak der kerk ge
slagen. Het was zulk een verschrikkelijke sla?, on
middellijk volgende op het felste licht, dat menigeen
die zich een oogenblik in den waan verkeerde, zelf
te zijn getroffen. In eenige huizen werd het telephoon-
toestel defectbp vele abonnés werden breede vuur
stralen gezien van het toestel langs de aardgeleiding.
De heer H. Lycklama Nyaholt te Rotterdam
zal tengevolge van een weddenschap naar Parjjs
wandelen. Een ander Rotterdammer, de heer Teixeira
de Mattos, zal hem vergezellen. In tien dagen zal
men Parjjs moeten bereiken.
Te Rotterdam is Woensdagavond een gedeelto
kademuur ingestort aan de Steigersgracht. Onge
veer 10 uur zakte een groot stuk straat plotseling
weg, gelukkig zonder persoonlijke ongelukken te
veroorzaken.
De buizen van de waterleiding braken daardoor
af, en het water spoot tegen de bovenste verdieping
van de huizen aan. Een gaslantaarn verdween mede
in de diepte, de buis brak, en een groote hoeveel
heid gas ontsnapte. De bewoners in de buurt zaten
dus zonder gas ot water. Men vreest dat meerdere
zwakke punten in dien muur zullen volgen.
