0
Concertzaal: Je Prins van Oranje".
eene 2de en laatste Soiree
Astistique geven
OP DINSDAG 13 AUGUSTUS 1895.
De heer Vuillemin, de directeur der mijn-
maatschappij te Aniche, die bij de herdenking van
zijn vijftigjarigen ambtstijd door een ontslagen mijn
werker werd gewond, is, blijkens latere berichten
over dezen aanslag, niet ernstig getroffen.
De Figaro vindt in dezen aanslag aanleiding om
weer te velde te trekken tegen de anarchisten, die
met dynamiet hun plannen hopen te verwezenlijken.
Ook nu is de man, die den aanslag pleegde, alleen
het slachtoffer geworden van zijn misdadig pogen,
maar niettemin zegt het blad is toch de justitie
verplicht, het oog te blijven houden op deze dyna-
miefe-lief hebbers.
Door de ontploffing, waardoor de moordenaar
werd gedood, werden nog eenige andere personen
gekwetst. Hun kwetsuren bepalen zich evenwel tot
onbeduidende schrammen aan armen en beenen. De
feesteljjke herdenking van het jubilee van den heer
Vuillemin werd echter door dezen aanslag geheel
verstoord.
Een uitgebreide knoeierij is te Kopenhage
ontdekt en brengt zoowel onder het groote publiek
als in de geldwereld veel opschudding teweeg. De
bankier Hansen is de beschuldigde en uit de ver-
hooren is reeds gebleken dat hjj voornamelijk op
twee wijzen zijn klanten oplichtte, namelijk door
irekkingslijstea te vervalsehen en door loten te ver-
valschen. Hansen, een man van 63 jaar, was vroe
ger meubelbandeiaar en verschillende andere dingen
als bankier was hg weinig bekend onder zijn collega's.
Hij hield zich echter in 't bijzonder bezig met het
plaatsen van premie-obligaties, waarvoor hij tal van
agenten in dienst had. Daar hij nooit anders dan
soliede leeningen ter hand nam, werkte hij met veel
succes, zoodat, zooals thans gebleken is, zijn winsten
soms f 180,000 kronen per jaar beliepen. Die waren
echter alles behalve eerlijk verdiendhij stuurde,
zoodra een lijst getrokken was, aan al zijn klanten
niet die lijst, maar een die hij zelf deed drukken
en waarop de nummers zijner klanten, hetzij met
geringe winsten, hetzij met verliezen uitkwamen.
Intusschen nam hij zelf de winsten, die op de loten
vielen. Of wel, hij stopte zijn klanten loten in
de handen van trekkingen, die al hadden plaats ge
vonden en die loten kon hij dan veilig later op zijn
speciaal gedrukte lijsten met nieten doen uitkomen.
De zaak is ontdekt, doordien een der klanten zijn
lijst met die van een ander vergeleek en bemerkte
dat de twee niet klopten.
Over den moord te Whasang in China bij
Koensjeng worden nog de volgende bijzonderheden
bekend
Het sein tot den aanval op de zendelingen werd
Donderdag in den vroegen morgen gegeven. Men
stak de huizen van den post in brand, en acht vrou
wen, een man en een kind werden gedoodver
scheidene anderen ernstig gewond. Waarschijnlijk
zullen twee personen aan hunne wonden sterven.
De heer Stewart en zijn echtgenoote Nelly Saunders
en miss Lena Irish werden in het zendelingshuis
verbrand. Miss Newcombe werd doorstoken en in
een afgrond geworpen. Miss Marshall werd de hals
afgesneden; miss Gordon en miss Topsy Saunders
zijn gedood door lanssteken in het hoofd. Ook Her-
bert Stewart en Lena Stewart werden gedood, ter
wijl de vier andere kinderen der Stewart's en miss
Codrington ernstig gewond zjjn.
Chineesche troepen zijn naar Whasang gezonden
en de consuls van Engeland en de Yer. Staten zul
len met den onderkoning een onderhoud hebben.
Laatste en telegraphische berichten.
Vlissfngen. Voor de verkiezing van twee leden
van den gemeenteraad (vacatures ontstaan door het
bedanken van den heer J. Le Sage van Hoeve en
het overigden van den heer C. Mortier) moet voor
de eene vacature herstemming plaats hebben tusschen
de heeren mr. C. Bakker Czn. (lib.) die 274 en
H. M. Kloppers (anti-rev.) die 254 stemmen ver
kreeg; voor de andere vacature moet mede herstem
ming plaats hebben en wel tusschen de heeren
W. N. Rottier (lib.) die 265 en C. M. Dommisse
(anti-rev.) die 195 stemmen verkreeg.
ingezonden Stukken.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.')
Aan >Een vriend van Volksvermaken'1
Het is nog niet dikwijls gebeurd, dat de arbeid
van het Comité t. h. r. e. b. v. Volksvermaken zoo
welwillend is beoordeeld, als in Uw ingezonden stuk
van 3 dezer. Wel was integendeel meermalen on
dank of miskenning zijn deel. Geen wonder, dat het
Comité dankbaar Uw hulde aanvaardt, en als bewijs
beschouwt, dat de Vereeniging op den rechten weg
is, nu het feestjes en feesten voor het volk, voor
het groote publiek, dat uit eigen zak geen gelden
kan beschikbaar stellen voor noodige en nuttige ont
spanning, organiseert. Jammer echter, dat het Co
mité juist daardoor den steun moest verliezen van
vele leden, die eenvoudig voor het lidmaatschap
bedankten, toen zij zagen dat Volksvermaken niet
uitsluitend voor hen feesten ging vieren, maar zich
evenzeer, ja misschien meer nog, de belangen van
den minder bedeelde aantrok 1 Treurig niet waar,
en getuigende van weinig gemeenschapszin, doch
voor onze Vereeniging haast doodelijk 1 Want hoe
zal het ons mogelijk zijn op den ingeslagen weg
voort te gaan, als zjj, die in staat zijn ons geldelijk
te steunen, zich daarvan terughoudenNog dezer
dagen gevoelen we dit: Floralia, zooals bekend, een
zeer nuttige afdeeling van Volksvermaken, nadert
hare tentoonstelling. Zulks kost echter geldvooral
als er eenige feestelijkheden aan verbonden worden.
Nu zou men denken, dat iedereen, die maar iets
te missen heeft, gaarne zijn steun daaraan zal willen
verleenen, daar het genot voor allen is I En wat
ondervindt thans het bestuur nu de lijsten ter in-
teekening zijn rondgegaan We zouden er over ge
zwegen hebben, doch thans, nu de gelegenheid zich
er voor aanbiedt, kunnen we niet nalaten, er op te
wgzen» dat he* bestuur er ernstig over gedacht
heeft geen tentoonstelling te houden, daar de gelde
lijke steun zóo gering is. Misschien gevoelen velen
zich thans nog geroepen hunne bijdragen beschik
baar te stellen. Erkentelijk zijn en blijven we hen,
die ons nog voortdurend gesteund hebben, doch het
publiek bedenke, dat we niet steeds bij dezelfde per
sonen kunnen aankloppen.
Dus vriend van Volksvermaken, ge begrijpt, dat
uw schrijven ons dubbel aangenaam is; gij toch
steunt ons in het vieren van volksfeesten, en gij
ziet kans de fondsen daarvoor bijeen te krijgen.
Ook wij hadden reeds plannen besproken ter viering
van don 15en verjaardag onzer geëerbiedigde Koningin,
doch zij stuitten af op de financiëele gevolgen. Kunnen
we door samenwerking dat doel bereiken
De secretarissen v/d. Vereen, t. h. r. e. h. v. V.
en van Floralia".
Wat te gelooven van weer
voorspellingen 1
Zou het mogelijk zijn, dagen, maanden, jaren
zelfs vooruit te zeggen welk weer het op een te
voren bepaalden tijd zijn zal Ziedaar een vraag,
die zeker de bespreking waard is. Ten alle tijde
heeft men getracht de natuur vooruit te loopen,
maar vooral tegenwoordig meent men haar zelfs de
wet te kunnen stellen en dat nog wel onder den
schijn, dat wetenschappelijke gegevens daarvan den
grondslag vormen. Met hoeveel succes de inensch
de wetten der natuur heeft gezocht, gevonden en
toegepast, de wetten op de weersgesteldheid, zoo
zij al bestaan, zijn nog niet gevonden, en het zoeken
kan ook weinig succes opleveren want men zoekt
in den blindewat men heden meent als vast door
gaande gevonden te hebben wordt morgen door een
onverwacht verschijnsel gelogenstrafteenzelfde ver
meende oorzaak blijkt soms verschillende gevolgen
te hebben, en omgekeerd een verschijnsel van heden
kan niet uit dezelfde bron voortvloeien als een ge
lijk verschijnsel van eenigen tijd geleden. Grondde
men zijn voorspellingen op de statistiek, och, deze
verschaft ook zoo weinig gegevens en zou over zulk
een tal van jaren moeten loopen, dat ook zij een
niet te vertrouwen gids is. Wie zich met weervoor
spellingen het hoofd wil breken, moet ten slotte
wel komen tot de bekentenis van de waarheid van
het gezegde niets is bestendiger dan het onbestendige.
Gedurende de oudheid, de middeleeuwen, ja zelfs
tot in het begin dezer eeuw, sloeg men aan de
stenenkunde, die voorgaf de toekomst te kunnen
voorspellen, als zoodanig een onbepaald geloof. »Dit
is," zeide Bailly, een Pransch sterrenkundige, die
in 1793 te Parijs als staatsman werd geguillotineerd,
»dit is de langdurigste ziekte, die het menschelijk
verstand heeft aangetast, want zij zal eeuwen duren."
Ten tjjde dat men op natuurkundig gebied nog
weinig kennis en dus ook weinig gegevens bezat,
was het natuurlijk, dat de sterrenkunde in staat
werd geacht tijden lang te voren het weer te voor
spellen en zelfs de beroeringen vooruit te bepalen,
die de wereld geheel of gedeeltelijk zouden vernie
tigen. Daarvoor seheen het slechts noodig den goeden
of kwaden invloed na te gaan van elke ster, waar
van de loop bekend was en van de plaats, die zij
in eenige sterrengroep innam. Dezelfde ster, op
vaste tijden en plaatsen verschijnende, gaf steeds
dezelfde weersgesteldheid, meende men. Zoo wezen
de Hyaden (een groep van vijf sterren op het voor
hoofd van den stier, een sterrenbeeld van dien
naam) ongetwijfeld op regen. Door zulk een grond
slag aan te nemen was het altijd gemakkelijk voor
de sterrenkundigen het weer te voorspellen, want
zij wisten toen reeds te bepalen, welke ster zich
aan den hemel zou vertoonen en wanneer. Men
meende dus ook te weten welke gunstige of noodlottige
verschijnselen te wachten stonden. De grootste mannen
uit vorige eeuwen, zelfs zjj, die niet weinig hebben bij
gedragen tot de wetenschap der nieuwere sterren
kunde, zooals Tycho de Brahe (gestorven 1601) en
Kepler (gestorven 1630) hebben zich tot zulke dwaas
heden laten verleiden.
In het begin van de achttiende eeuw waren de
volken nog onderhevig aan alle sterrenkundig bij
geloof meenende dat de sterrenkundigen elke weers
gesteldheid konden voorspellen, was het natuurljjk,
dat deze bestormd werden met vragen omtrent de
aanstaande gebeurtenissen, die de aarde zouden zege
nen of beroeren. Men belegerde als het ware
Frankrgk de Academie der wetenschappen", aL den
tempel der sybillen (voorspellende vrouwen in de
oudheid), om hare orakeltaal te vernemen. Het is
nog geen halve eeuw geleden, dat Arago, een Pransch
natuur- en sterrenkundige (17861853) zich in de
noodzakelijkheid bevond te protesteeren tegen de
meening, dat hij elk jaar, hetzij in Frankrgk, hetzij
in den vreemde, weervoorspellingen deed. »Nog
nooit", zeide hij, »is zulk een woord over mijne
lippen gekomen, noch in vertrouwelijk onderhoud,
noch in de lessen, die ik sedert dertig jaar geef;
nog nooit is een enkele regel door mij geschreven,
als zou het mogeljjk zijn, bij den stand van onze
tegenwoordige wetenschap, met eenige zekerheid een
jaar, een maand, een week, een dag zelfs vooruit te
bepalen welk weer het worden zal." Arago verhaalt,
dat hjj zich niet in gezelschap kon bevinden zonder
aangevallen te worden met duizenden vragen, die
bewezen, hoe diep het geloof aan voorteekens en
voorspellingen, zelf» bjj betrekkelijk ontwikkelde
menschen, nog is ingeworteld. >Zal de winter streng
zjjn Denkt gij, dat we een warmen zomer zullen
hebben Zal de droogte nog lang aanhouden vroeg
men hem onophoudelijk.
Arago heeft met recht kunnen zeggen, dat weer
voorspelling nooit een tak der eigenlijke sterrenkunde
kan zijn, want met uitzondering der zon, die de
jaargetijden regelt, en der maan, welker invloed op
de aarde bljjkt uit eb en vloed der zee, maar die
op de atmosfeer geen bewezen gevolgen uitoefent,
kent men geen enkele ster, noch planeet, noch
komeet, die een merkbare uitwerking zou hebben
op het weer. De oorzaak moet dus elder gezocht
worden.
Door haar stand ten noorden en ten zuiden van
den evenaar regelt de zon de richting der winden,
die gedurende geheele seizoenen in de warme lucht
streek waaien, zooals de passaat-winden en de moes
sons, maar haar bepaalde invloed op de veranderlijke
winden, die met tusschenpoozen in de gematigde
luchtstreek waaien, is nog niet bewezen. Wat betreft
de uitwerking der maan op de weersgesteldheid,
daarmede houdt men zich ernstig bezig, maar men
weet er toch nog zeer weinig van.
Sir John Herschel (17921871) een beroemd
Engelsch sterrenkundige heeft deze vraag tot een
punt van nauwgezet onderzoek gemaakt. Om zon,
maan en sterren ook in een ander werelddeel te
kunnen bespieden, ondernam hij een tocht naar de
kaap »De goede Hoop", waar hij den geheelen
sterrenhemel in het zuidelijk halfrond waarnam.
Zijne langdurige en nauwkeurige onderzoekingen
mochten hem slechts brengen tot de bewering, dat
volle maan de wolken verdrijft, maar wat beteekent
dit weinige in vergelijking van het vele, dat hij
zocht
Het is waarschijnlijk dat de werking van de maan
op de atmosfeer niet geringer is dan die op de zee,
maar om daarvan zekerheid te hebben zullen nog
vele onderzoekingen en waarnemingen op verschil
lende plaatsen en tijden en onder verschillende om
standigheden moeten plaats hebben.
Men weet dat de maan langs een elliptische baan
om de aarde draait en dat bij gevolg bare afstand
tot deze plapeet niet altijd dezelfde is. Hare verste
afstand van de aarde bedraagt ongeveer 100.000
mijlen en hare dichtste 90.000. Dit verschil van
10.000 mjjlen kan dus zeer wel invloed hebben op
den toestand van den dampkring om de aarde. In
dien er dus één geval bestond, waarin men een weer
voorspelling zou durven wagen, zou er geen zijn,
dat meer kans gaf op zekerheid dan wanneer men
zijn voorspelling grondde op den grooteren of klei
neren afstand van de aarde tot de maan.
In de gematigde luchtstreken kan men geen oor
zaak voor weersveranderingen aangeven, die meer
steek houdt dan die, welke voortvloeit uit de ver
andering der richting van den wind. In de Noor
delijke gematigde luchtstreek zal het koud zijn bg
Noordewind en warm als de wind uit het Zuiden
waaitOostewind geeft droog, soms schraal weer
en Westewind geeft regen. Hierop zijn weinig uit
zonderingen, maar onder al deze winden is er toch
weer geen enkele, die vaste uitkomsten geeft en
kans heeft eon geruimen tijd aan te houden, zjj
hangen af van plaatselijke en voorbijgaande omstan
digheden, zooals hoogere of lagere ligging van het
landde ontmoeting van twee tegengestelde lucht-
stroomingen in bergachtige streken, plotselinge af
koeling van een luchtstroom enz. Daaruit ontstaan
voortdurend oorzaken van verstoringen en verande
ringen, die niet de geringste voorspelling veroorloven
omtrent het weer, dat het een dag of zelfs enkele
uren later zjjn zal. De uitslag der voorspelling van
den laatsten tijd bevestigen dit ten volle. En al
mocht een enkele maal het weer beantwoorden aan
de verwachting, die weerprofeten er van verkondig
den, dan nog is volstrekt niet uitgemaakt of men
hier te doen heeft met weten of met raden. De vele
malen echter dat droogte zich voordoet als regen
werd voorspelddat de zeeman door gebrek aan
wind nauweljjks weet vooruit te komen, ofschoon
hij zich wapende tegen stormdat hartstochtelijke
schaatsenrijders te vergeefs uitzien naar de beloofde
gestolde wateren of dat vreesachtige menschen op
een gegeven oogenblik meenden hunne vensters te
moeten sluiten en de gordijnen neer te laten om
het ijseljjk gezicht niet te hebben op de flikkerende
bliksemstralen tijdens een zwaar onweder, waarop
zij zich voorbereidden, terwijl de liefelijkste zonne
stralen door een vredig luchtruim hun woonvertrek
binnen schieten, dit alles zijn bewijzen, dat aan de
kunst van weervoorspelling, in aanmerking genomen
de hoogte, waarop zij thans slechts staat, een zeer
minieme waarde moet worden toegekend, tenzij men
die kunst neemt zooals Uilenspiegel haar beoefende.
Hij voorspelde regen," maar voegde er onmiddellijk
bijregent het hier niet, dan regent het elders*"
P.
Te houden Aanbestedingen.
Datum. Plaats
29 Aug., Kats,
Voorwerpen,
zeedijk polder,
Information.
Bestuur polder Cats.
Verknopingen en Verpachtingen.
Datum. Plaats. Voorwerpen.
8 Aug., Kloetiage, oppervruchteu,
8 Kapelle, appels, peren, noten, mr.
9 Kapelle, boomvruchten,
12 's Heer Arendsk., verp dijkeu,
12 Wemeldinge, appelverhuring,
13 Goea, winkelhuis,
14 Wissekerke, inspan en beestiaal,
15 h Kruiningen, appels en peren,
19 Goes, verp. bouw- en weiland,
21 Wemeldinge, verp. eigendommen
Braede W atering,
21 Goes, meubilaire goederen,
21 Baarland, oppervruchteu,
22 Ileinkenszand, buitenplaats «Barbo-
stein",
26 Bergen-op-Zoom, verpachting oester
mossel perceel en,
28 Borsele, bouwland,
Informatiën
Malock Houwer.
Liebert en Pilaar.
Gallis Mereiis.
Prins.
Gallis Merens.
Pilaar.
Roelof.
Prins.
Pilaar en
E. v. d. Bosch.
Muloclc Houwer.
De ltoude Bresser.
Van der Kloes.
De Ronde Bresser.
en
Van Gruting.
Van der Kloes.
Watergetijen voor lerseke.
f 6,80
0
4,
a
4,40
4,20
a
4,50
6J5
a
0
7,—
0
13,50
a
0
m
1,70
a
0
0
1,10
a
m
1,20
3,10
a
8,40
Burgerlijke Stand van Goes
van 5 tot 7 Aug. 1895.
Gedoren 6, Wilhelmina Henrietta Antoinetta,
d. v. Willem Nicolaas Godfried Coenen en Carolina
Fredrika Wilhelmina Kolff van Oosfcerwijk.
Overleden: 6, Pieternella Adriana, 13 j., d. v.
Pieter Cornelis van Melle en Kaatje van Immerzeel.
Marktberichten.
GOES, 6 Augustus 1896.
Bij toenemenden aanvoer van nieuwe Gerst, rnirade deze
goed op in de beste soort. Slechts enkele partijtjes Koolzaad
getoond van onvoldoende kwaliteit; Karweizaad zonder aanbod
van beteekeuis.
TARWE per Hectoliter f 5,60
ROGGE
Nieuwe WINTERGERST
HAVER
WINTER-KOOLZAAD
KARWEI-ZAAD per 50 KG.
WOL, Schapen p. 3 K.G. (steen)
BOTER per K.G.
EIEREN per 100 stuks
ROTTERDAM, 5 Augustas 1S96.
Tarwe was heden iets ruimer ter markt dan vorige week
doch de kooplust niet geanimeerd zijnde was men verplicht
10 ets. lager af te geven. Per heet. f4,40 a 6,25 en per 100
kilo f 6,60 a 7,75 en extra qual. f 8 a 8,20.
Rogge als voren f 4,20 a 4,50.
Wintergerst vond in extra puike qual. koopers van
f4,50 t}t 4,75 per heet. en f7,50 tot 7,GO, eakele partijtjes
nog tet f7,75 per 100 kilo; gewone soort, waarvoor zeer
weinig kooplust bestaat f3 a 4 per heet. en f6 a 6,50 per
100 kilo.
Haver onveranderd f 1,76 a 3,25 per heet
Koolzaad, voor den regen gedorecht, bracht f 7,25 a 7,50
op. overigens f 6 a 7 naar qual.
Kanariezaad als voren f 7 a 8.
Meelbericht. Vorige week kwam in den Meelhandel
weinig verandering
De meelfabrikanten weigerden lagere biedingen en moesten
de consumenten bij toenemende vraag de volle prijzen betalen.
Zeeuwsche eieren f 3,70 a 8,80 de 100 stuks.
ROTTERDAM, 6 Augustus 1895.
Op de veemarkt waren heden aangevoerd: 400 vette
runderen, 1047 magere dito, 341 vette en graakalveren, 50 nuch
tere kalveren, schapen of lammeren, varkens, 121
biggen.
Prijzen waren als volgt: koeien le qual. 70 c. 2e qual. C6
c., 3e qual. 58 c., ossen le qual. 68 c., 2e qual. 64 c., 8e qual.
56 c., stieren le qual. 58 c., 2e qual. 52 e 8e qual. c.,
kalveren le qual 80 c, 2e qual. 70 c, 3e qual. 62 c schapen
le qual. c 2e qual. c, varkens le qual. c., 2e qual.
c., 3e qual. c.
De prijzen der boter waren heden als volgtle qnal.. f 48,
2e qual. f44, Se qual. f40, per J/1 kilo 65 a 65 c.
-A.cLv"©rteriti©ri
DAGEN.
HOOGWATER.
LAAGWATER.
Voorni.
Nam.
Voorm.
Nam.
8
Augustus
4.25
4.40
10.55
11.10
9
4.56
5.11
11.26
11.41
10
5.25
5.38
11.55
11
5,53
6.9
0.8
0.23
12
6.26
6.44
0.39
0.56
13
7.3
7.25
1.14
1.33
14
7.49
8.16
1.55
219
-i®.
Vrijdag 9 Augustus hopen onze
geliefde ouders
1 CORNELIS VAN DER ENDT a
JANETJE COMMEE
hunne
35-jarige Echtvereeniging
te herdenken.
Hunne dankbare kinderen
behuwd- en kleinkinderen.
lerseke, 8 Aug. 1895. J
-§*--<er-%-<®r<gr-<§r-<grö
Geboren
WILHELMINA HENRIETTA
ANTOINETTA,
dochter van
W. N. G. COENEN.
C. F. W. COENEN—
Kolff van Oosterwij k.
Goes, 6 Aug. 1895.
Voorspoedig bevallen van eene
dochter
Vrouwe M. I. A. J. Cn. CLOTTERBOOKE
PATIJN VAN KLOETINGE
geboren Htjidecoper.
Veldheim
3 Augustus 1895.
Zeist
Heden overleed tot onze diepe
droefheid, in den ouderdom van 13 jaren,
ons innig geliefd dochtertje
PIETERNELLA ADRIANA.
P. C. VAN MELLE.
K. VAN MELLE-
Van Immerzeel.
Goes, 6 Aug. '95.
Dank aan de vele bezoekers van
Zuid-Beveland; zij verstaan de
kunst om genot en pleizier te hebben
en fatsoenlijk te blijven, daarvoor nog
maals mjjnen oprechten dank.
Uw dv. dienaar,
P. J. HUBREGTSE,
Kanaal.
Middelburg, 5 Augustus 1895.
Op veelvuldig verlangen zullen
<le Gebr. SCOCOZZL
Entrée; le Rang 7Sw cent.
2o 50