BIJVOEGSEL
GOESCHE COURANT.
ZATERDAG
JUNI 1893.
No. 73.
GOES, 21 Juni 1895.
De N. R. Ct. bevat bet volgende uittreksel
uit het derde artikel in de a.-r. Nederlander onder
den titel »de Scheiding", hetwelk meer in het
b(jzonder handelt over het leider- en taehtmeester-
schap." De Nederlander zegt, dat dr. Kuyper, na
de aftreding van het kabinet Mackay, besloot de
leiding van de partij alleen op zich te nemen.
»In de Standaard werd een algemeen huismans
kiesrecht verdedigd, op heel andere gronden dan
vroeger in de ICatner, namens de a.-r. partij.
Ook wenschte blijkbaar de leider toen reeds zich
te ontdoen van een goed deel der Kamerclub, zegt
de Ned. want deze werd onbarmhartig gegeeseld
wegens hetgeen zij vroeger verricht, en vooral over
wat zij niet verricht had."
»Ea nauwelijks was het reeds lang verwachte
ontwerp-Tak verschenen, of de redacteur van de
Standaard beval het, nog wei als zoowat anti-revo
lutionair, warm aan. Zonder iemand te raadplegen,
werd de anti-revolutionaire partij aan dat product
van revolutionaire staats mans wijsheid vastgehecht."
»De club ging zoo ver als zij kon mee. Dit ge
tuigt wel het amendement-Mackay.
Maar toen de minister Tak het ontwerp had
ingetrokken, moest de Standaard het wel voor dien
minister opnemen. Tot die intrekking hadden o. a.
krachtig meegewerkt de heeren Van Alphen en
Heemskerk, door te spreken en te stemmen voor
het amendement-De Meyier. Zij erkenden evenwel
hun fout, en werden in genade weer aangenomen.
Maar de anderen moesten zonder genade worden
verwijderd".
Reeds terstond werden enkele van de meest ver
dachten formeel over boord geworpenhun vroegere
trouwe medewerking werd voor niets geacht. Ge
lukkig zijn zij terstond door de toen reeds opvarende
reddingbooten opgevisoht, en maken nog altijd de
reis mee
Het blad deelt verder mee:
»Ook werd, zoodra de leider in de Kamer kwam,
hem gevraagd zich aan te sluiten bij de antirevo
lutionaire club, die zich terstond had hernieuwd.
Maar het antwoord luidde: 1894 is 1878 niet!
Sinds vertoonde hij zich slechts éénmaal in de
Kamer met welk doel is voor weinigen een ge
heim en gaf ook daarna, zonder met zijne mede
leden te raadplegen, van uit de Prins Hendrikkade
zijne adviezen betreffende hetgeen in de Kamer ge
schieden moest."
»Des te krachtiger werd alles neergehaald, wat
vroeger uitbundig geprezen was. Letterlijk niets
werd en wordt gespaard.
»Om de bokken van de schapen te kannen onder
scheiden, werden telkens nieuwe partij benamingen
uitgedacht, waaronder, omdat zg niet een welom
schreven program aanduiden, een ieder verstaan kan
wat hij zelf goedvindt, en waarmee dus ook een
ieder, mits hij de macht er toe bezitte, en die macht j
bezit de Standaard, kan uitwerpen wien hij zelf
goedvindt."
>Calvinistisch, democratisch enz. is al wie met
den leider meegaatwie dat niet doet is niet meer
van de familie. Dat alles nu ware te verdragen, in
dien ten minste polemiek geoorloofd ware; politiek
is nu eenmaal strijd, en strijd kan niet altijd met
fluweelen handschoenen ofschoon wel met eer
lijke wapenen worden gevoerd. Mon moet dus,
ook onder geestverwanten, kannen verdragen. Maar
juist dat eene polemiek mocht niet."
»Dit wordt te bedenkelijker, als de leider, zonder
iemands voorkennis, zonder raadpleging der partij
organen, over de gewichtigste quaestiën ook van
socialen aard zjjn gevoelen uitspreekt in het partij
orgaan. Dan is voor dat gevoelen mede aansprake
lijk ieder, die zich stelt onder dat leiderschap. Wie
tegen dat gevoelen bedenking inbrengt althans
in den vorm van tegenspraak stelt zich bloot aan
onnoemelijke onaangenaamheden en allerlei verdacht
making. En menigeen heeft dat er niet voor over
Is het te verwonderen, dat, evenals vroeger de heer
Groen, ook thans velen weigeren zich zóódanige lei
ding, zulk een tuchtmeesterschap langer te laten
welgevallen? Blijft er, voor wie op eigen naam en
eigen verleden gesteld blijft, en zich voor den gang
der zaken medeverantwoordelijk voelt, iets anders
over dan de booten uit te zetten, en, de reeds for
meel uitgeworpenen volgende, liever op eigen ge
legenheid de reis voort te zetten, dan langer als
»suspect" te blijven ronddwalen aan boord?"
Op deze vraag zal De Ned. antwoorden in een
slotartikel, dat we de volgende maal hopen te kun
nen mededeelen.
De Minister van Koloniën deelt mede, dat de
kosten der Lombok-expeditie, hier te
lande gemaakt, hoogstens f 750,000 bedragen, maar
het bedrag der kosten voor de militaire expeditie,
in Indië gemaakt, nog niet bekend is. Het bedrag
der gelden en preciosa, waarop de kosten van den
oorlog zijn te verhalen, werd big kens een bericht
van Pebr. jl. volgens ruwe schatting gesteld op
f 1,800,000. Nadere berichten worden nog ingewacht.
Gemengde Berichten.
Baarland. Als iets zeldzaams kan gemeld wor
den, dat alhier door den landbouwer Jacob Elen-
baas op zjjn klaverland bij het maaien twee nesten
met sterk bebroede patrijseieren zijn gevonden. Elk
nest bevatte veertien eieren, en deze zijn, omdat zij
natuurljjk anders een prooi van schadelijk gedierte
en roofvogels zouden worden, door genoemden land
bouwer medegenomen en onder een kip in zjjna
schuur geplaatst.
Heden kwamen uit de eieren drie-en-twintig flinke
jonge patrijsjes ter wereld, welke door den planter
Jan Mol en de jachtopzieners Hoogesteger en Van
de Linde in het jachtveld van den ambachtsheer
E. van Hoboken, waarin de eieren gevonden waren,
met de kip zijn teruggebracht.
Boraele. Woensdagavond werd den leerlingen
der Zondagschool alhier een feestje bereid. De
onderwijzeres, mej. A. J. Schijf, wenschte wegens
haar vertrek naar Goes, afscheid te nemen van hare
discipels. Zij deed dit op gepaste wijze en traetesrde
de kleinen op limonade en koekjes. Eenige inge
zetenen toonden door hunne tegenwoordigheid belang
stelling in de plechtigheid.
Het dienstmeisje van een gezin aan de Voor
straat te Dordrecht ontving, wanneer haar meester
en meesteres uit waren en de kinderen aan hare
zorgen waren toevertrouwd, haar vrijer, die soms
nog een kennis met zijn meisje medebracht. Al spoe
dig was dat echter ontdekt en toen Dinsdagavond
de heer des huizes weer met zijn vrouw uitging,
sloot hij de buitendeur af, zoodat alleen door de
woning der benedenburen toegang tot het bovenhuis
was te krijgen. Omstreeks 9 uur zouden de vrijer
en het andere paar weer een visite komen maken,
maar zij zagen zich ditmaal teleurgesteld. Na eenig
beraad besloot men dat het meisje dan maar in
stilte naar buiten zou komen om mede uit te gaan
en de kinderen aan hun lot over te laten. Een zij
raam werd geopendeen springtouw van de kinde
ren aan een dakgootje vastgemaaktde twee vrijers
klommen op eikaars schouders om het meisje te
helpen uitklimmen, maar op het oogenblik dat zij
zich uit het raam zou laten zakken brak de dakgoot
af en viel zij van een hoogte van circa 5 meters
op straat, de beide vrijers tevens omverwerpende.
Met een bloedende wond aan den hals, een gedacht
blauw oog en kermende van pjja in alle ledematen,
werd zij door de buren, die de klimpartij hadden
gadegeslagen, opgenomen en door hare onhandige
helpers naar de woning harer moeder gebracht. Per
telephoon werden hare meesters naar huis geroepen,
zoodat die hevig ontsteld hun kermispret staakten
en naar hunne kinderen snelden. (D. ,Ct
Woensdag werd Amsterdam bezocht door den
heer Polatsic, ingenieur te Erlau in Hongarije en
lid van den Duitsch-Oostenrijkschen Alpenverein. De
heer Polatsic onderneemt een reis rondom de wereld
als gevolg van een weddenschap om 1/2 millioen
mark. Hij is verplicht gedurende de drie jaren, die
mot zijn wandeltocht gemoeid zijn, geen geschenken
of ondersteuning (zelfs geen sigaar) aan te nemen,
hoewel hij zonder een cent op zak is vertrokken.
De reis, die dea len Nov. 1894 te Pest begon
en den len Nov. 1897 moet zijn afgeloopen, ging
tot hiertoe naar Zwitserland, Italië, Turkije, Rusland
door Galiciö naar Eger, daarop naar Beieren, Darm
stadt, Mainz, Bingen, Goblenz, Kampen en Amster
dam. Heden vertrok de heer Polatsic naar Liverpool.
Langs deze geheele route moet de wandelaar zelf
zijn onderhoud verdienen. In verschillende landen
werd hij door vorstelijke personen zeer hartelijk
ontvangen, zoo o. a. door den prins-regent van
Beieren en den groot-hertog van Hessen-Darmstadt.
De heer Polatsic is vol goeden moed de wedden
schap te winnen.
De Arnh. Gt. schrijft daaromtrentWeddenschap
pen om, zonder een cent op zak, een reis om de
wereld te maken, komen meer en mesr voor. Er
is te Amsterdam nu een Hongaar, die dit onder
neemt. Een der voorwaarden om zulk eene onder
neming te volbrengen, schijnt echter ook te zijn,
dat de hotelhouders den wereld-omtrekker gratis
bedienen. Als de spoorwegdirectiën, stoombootmaat
schappijen enz., op dezelfde wijze hare belangstel
ling toonen in het welgelukken van het plan, dan
zullen de ^reizen om de wereld tot de dagelijksche
gebeurtenissen gaan behooren, en zelfs als bezuini
gingsmiddel worden aangewend.
Da man, die dezer dagen midden op den dag
een heer op den Dam te Amsterdam met een mes
vrij ernstige verwondingen toebracht en later voor
den commissaris van politie verklaarde een anar
chist te zijn, waarom het hem speet dat de aan
gevallene nog in leven was, blijkt krankzinnig te
zijn. Trouwens de daad op zich zelve gaf reeds
grond tot zulk een vermoeden. De ongelukkige is
nu naar een gesticht overgebracht. Ook vroeger had
hij aanvallen van waanzin.
Adolf Menzel, de nestor der Duitsche schilders,
viert dit jaar zijn 80en geboortedag in volmaakte
gezondheid. De Academie heeft te dier gelegenheid
den grooten man den nieuw gestichten titel van
eere-president aangeboden, maar een grootere eer
werd hem toegedacht door den Keizer.
Het denkbeeld van den Vorst is zoo origineel,
dat enkel een vereerder der kunst, gelijk de Keizer,
het kon opvatten.
Een van Menzel's schilderijen stelt voor»Een
fluitconcert te Sans Souci" (het paleis van Frederik
den Groote) en hangt in het nationaal museum te
Berlijn. Toen de kunstenaar op 'tpunt was deze
schilderjj te beginnen, vroeg hij aan den toenma-
ligen hofmaarschalk de toestemming de historische
muziekzaal te mogen zien bij kaarslicht, maar dat
werd hem geweigerd.
Daarom kreeg de Keizer nu het denkbeeld hem
de zaal niet alleen te laten zien bij kaarslicht,
maar ook gevuld met de hofhouding, in de costu-
men uit den tijd van den grooten Koning.
Sans Souci bood Donderdagavond een schitterend
tooneel. Voor de kasteellaan stond een troep grena
diers der garde, allen reuzen. In de voorzaal bevond
zich een aide-de-camp-generaal van Koning Frederik,
in kurassiers-uniform, om de gasten te ontvangen.
Het was de Keizer zelf en zoo volledig was zijn
gedaanteverwisseling, dat, niettegenstaande het helder
licht was, sommige gasten, terwijl zij hem de hand
drukten, hem nog niet herkenden.
Intusschen was de historische muziekzaal vol volk.
De gasten groepeerden zich rond de Keizerin, die
gelijk al de overigen, een rococo costuum droeg
een lichte satijnen rok, met een donkergroen flu-
weelen in zilver geborduurde boord, en op haar
gepoeierd haar een kleinen hoed.
Een kwartet van hofmuzikanten met geborduurde
kleeren en pruiken, stond rond de groote piano, en
een fluitspeler stond voor den historischen muziek-
lessenaar van Frederik den Groote. Het geheele ge
zelschap was gegroepeerd naar de welbekende schilderjj
van Menzel.
Toen professor Menzel binnen kwam, werd hij
door den Keizer, als aide-de-camp van den grooten
Koning ontvangen en met de woorden begroet. De
Koning had van zijn garden vernomen dat Menzel
zich te Potsdam bevond, en hij wenschte hem op
Sans-Souci te zien.
Alhoewel geheel verrast en van niets wetend, ant
woordde MenzelIk geloof mij niet te bedriegen
ik zie voor mij Zijne Excellentie, aide-de-camp ge
neraal von Leutulus, overste van het kurassiers-
regementen ik verzoek Uwe Excellentie aan Zijne
Majesteit den Koning mijn eerbiedigsten dank te
betuigen.
De aide-de-camp-generaal vergezelde den kunste
naar naar de muziekzaal, waar de muziekanten in
tusschen het fluit-concerfc van Frederik den Groote
begonnen hadden.
Menzel nam een stoel en de Keizer bleef aan zijn
zijde staan. Het was een tafereel, zoo eenig schilder
achtig en schoon, als men bijna nooit in zijn leven
te zien krijgt. De fraaie zaai met haar witte paneelen,
spiegels en fijne vergulde rococo versierselen, ver
licht door het gedempte licht der waskaarsen en
gevuld door het hoogste gezelschap in uitgezochte
costumes; daar bijgevoegd de muziek der vorige
eeuw (o. a. werd ook een kwartet van prins Louis
Ferdinand gespeeld) dat alles vormde een tooneel
zoo vol waarheid, dat men zich terug verplaatst
meende in den tijd van den grooten Frederik.
Het eenige wat vreemd was aan het tafereel, was
de figuur van Menzel zelf, in eenvoudigen frak.
Na het concert, waarin dr. Joachim de toehoor
ders verrukte met melodieën van Bach, werd er
gesoupeerd in de ronde eetkamer, het tooneel van
Menzel's bekende Tafelronde", waarbij de meester
de eere plaats bekleede naast de Keizerin.
Door de glazen deuren had men uitzicht op het
terras, waar de reusachtige grenadiers heen en
weer stapten.
Koningin Elisabeth van Engeland, dus wordt
uit Londen aan de Kooph. v. Antw. geschreven,
schijnt een groote liefhebster geweest te zijn van
paling. Om op geregelden voorraad te kunnen reke
nen, verleende zij aan de eigenaars van drie Neder-
landsche palingschuiten het voorrecht om zonder
eenigen tol te betalen de haven van Londen binnen
te komen en vrij van eenige onkosten te mogen
liggen voor de werf te Billingsgate, waar thans de
vischmarkt is.
De eenige voorwaarde aan dit voorrecht verbon
den is, dat er steeds drie zulke schuiten op de
Theems voor Billingsgate moesten liggen. Indien er
een vertrok eer er een andere was om de ledige
plaats in te nemen, zou de charter" verloren gaan
en opgeld geheven worden.
De maagd-koningin »Bess" is nu reeds 292 jaar
dood, doch wanneer men op London Bridge staat
kan men tot op dezen dag geregeld drie Nederlandsche
palingschuiten zien liggen. Sedert ruim 300 jaren
wordt alhier gestadig paling uit Nederland aange
voerd.
Het onderzoek, namens het Engelsche ministerie
van koophandel ingesteld naar de oorzaak van den
ondergang der Elbeis geëindigd.
De slotsom, waartoe de commissie komt, is, dat
de gezagvoerder van de Cratliie, die de Elbe in den
grond boorde, niet als schuldig kan worden be
schouwd, want het aantal matrozen, waarover hij
te beschikken had, was te gering. De stuurman
werd echter schuldig verklaard en dientengevolge
werd hem zijn diploma ontnomen. Tevens werd ook
bij de beantwoording der gestelde vragen bevestigd,
dat de bemanning der Elbe wat het wachthouden
betreft, niet had gedaan, wat zij had kunnen en
moeten doen.
Een zeer gevaarlijk experiment werd verleden
Zondag door den luchtreiziger Capazza te Parijs
ondernomen. Hij doorboorde op een hoogte van 30Ó0
meter zijn luchtballon om een nieuw uitgevonden
valscherm te beproeven. De proef gelukte uitstekend
de ballon daalde langzaam, kalm en geljjkmatig
midden in den Faubourg Saint-Antoine onder een
reusachtige menige menschen neer. Capazza was door
de tooneelspeelster Dusart vergezeld.
Te Emmerik en in de omgeving komt men
krachtig op tegen het bijeenbrengen van enorm
groote hoeveelheden dynamiet, zij het dan ook in
een aantal schepen. Zoo liggen nu, een goed uur
beneden de stad, tusschen Spijk en Lobith, zeven
schepen beladen met meer dan 150,000 kilo's dyna
miet. In Holland en België wil men die schepen
niet in de havens hebben, daarom moeten zij wachten
op het telegrafisch bericht uit AntwerpenDe
zeeboot is er".
Het Burger Blatt voor Rees, Borken en Kleef
klaagt steen en been over het gevaar, waaraan de
Duitsche plaatsen blootstaan.
Een vreeselijke moord, in Yorkshire gepleegd,
houdt de Engelsche pers bezig. Het gezin Hudson,
man, vrouw en kind van 1 jaar, woonde sinds 14
dagen te Helmsley en scheen zeer gelukkig. Zaterdag
8 Juni verlieten zij hun woning met een tante, die
hen bezocht had en die zij naar Hovingham zouden
vergezellen. Zij kwamen niet terug, maar eenige
dagen later ontving de hoofdbewoonster van hun
huis, mej. Holmes, een schrijven van Hudson, waarin
hij verzocht zijn goed naar Darlington te zenden.
Inmiddels had een schoonzuster van Hudson een
brief van hem ontvangen, waarin hjj verklaarde van
jaloezie verteerd te worden, sinds zjjn vrouw hem
verlaten had om een man uit Helmsley te volgen.
Toen kreeg men achterdocht en informeerde te
Hovingham, waar 't bleek, dat de familie niet was
aangekomen. Men zocht en vond weldra op een
veld bij Helmsley, met een dunne laag aarde be
dekt, de lijken van vrouw en kind. Hudson is zoek.
Iemand heeft aan de universiteit van Nieuw-
York een gift van ruim 6 ton gouds geschonken,
om daarvoor een gebouw te stichten, dat voorna
melijk dienen zal tot een bibliotheek, groot genoeg
om een millioen boekdeelen te bevatten.
De eenige voorwaarde, aan deze vorstelijke gift
verbonden, is dat de naam van den schenker nooit
bekend gemaakt zal worden.
Dit is, gelooven wij, eene onmogelijk na te komen
voorwaardezoo iets moet uitlekken. Maar als die
naam dan, door wiens toedoen ook, bekend werd,
vervalt het legaat dan? Uit het bijvoegen van zoo
danige voorwaarde zou men bijna het vermoeden
putten, dat het geheele bericht eene aardigheid is.
{Arnh. Ct.)
Laatste en telegraphische berichten.
Ierseke. OESTERBEURS. Verkochtafsteeksel
van een cent en grooter ad f 1,
's-Gravenhage. TWEEDE KAMER. Da motie-
Bahlmann betreffende de suikerwet en Iandverhuur
is voorloopig ingetrokken. Aangenomen is de ont
eigeningswet voor den spoorweg AlkmaarHoorn.
Ook is aangenomen met 69 tegen 3 stemmen de
veiligheidswet en met algemeene stemmen de wijzi
ging der arbeidswet. Op de wijziging der wet op
de rijkspostspaarbank zijn aangenomen de amende
menten tot verhooging van het rentgevend maximum
tot 2400 gulden voor philantrophi9che vereenigingen
of fondsen, tot toekennen van de vrije beschikking
van minderjarigen reeds op twaalf-jarigen leeftiijd;
het amendement-Kerdijk,voorstellende de belegging in
kapitaal voor arbeiderswoningen, is sterk bestreden
door den Minister, als niet passende in de wet en
verworpen met 47 tegen 21 stemmen.
's-Gravenhage. De gepensioneerde luitenant-
generaal-titulair van het leger in Nederlandsch-
Indië J. A. Vetter is in activiteit hersteld en
gelijktijdig benoemd tot commandant van het leger
en chef van het departement van oorlog inNeder-
landsch-Indië.
Ingezonden Stukken.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Mijnheer de Redacteur!
Ziehier de juiste toedracht van hetgeen de vorige
week tusschen mg en de bewuste vreemdelingen in
mijn logement en aan het station alhier heeft plaats
gehad. Toen de vreemdelingen bij ons kwamen
hebben ze gevraagd om logies. De juffrouw zeide,
dat er één groote kamer met een ledikant beschik
baar was, maar ook twee kamers en-suite, waarop
de vreemdelingen antwoordden, dat het hun onver
schillig was, wanneer ze maar 's morgens om vijf
uur gewekt werden. Daarop is hun gevraagd, wat
ze bij het ontbijt wilden gebruiken en na een broodje
genuttigd te hebben, zijn ze de stad ingegaan om
eenige vrienden te bezoeken. Hun was medegedeeld,
dat het logement tot twaalf uur open bleef, doch
we zijn tot twee uur opgebleven, maar de logó's
zjjn niet teruggekeerd. Toen zijn we den volgenden
morgen met ons drieën om zes uur naar het station
gegaan en hebben daar den vreemdelingen de quitan-
tie a drie gulden voor nachtverblijf bij herhaling
aangeboden, die zij echter weigerden te betalen,
waarop ik de personen heb vastgegrepen. Zij ver
weerden zich en toen mijn zoon zag, dat ik het
tegen hen niet houden kon, kwam hij mjj te hulp
waardoor een worsteling ontstond, waarbij de heer
zich zeer woest aanstelde. Bij die worsteling heb ik
den heer met mjjn stok op het hoofd getroffen,
doch dit geschiedde alleen uit zelfverdediging.
De betrokken logementhouder:
J. B. LABOYRIE.
Goes, 21 Juni 1895.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Door het bestuur van den calamiteuzen Anna
Frisopolder werden heden aanbesteed
a. de onderhoudswerken over het dienstjaar
1895/96. Begrooting f 2673,401/,. Er werd inga--
schreven doorJan de Bree Fz. te Ternenzen voor
f 2940 A. van Popering te Bruinisse voor f 3444
O. Bolier Cz. te Brninisse voor f2969; J. F. Adri-
aansens Polfliet te Walsoorden voor f2975; Johs.
de Jonge te Biezelinge voor f 3120C. de Wilde
Az. te Kattendijke voor f2925
b. de steenbestorting, dienst 1895/6. Bagrooting
f 25206,931/3. Ingeschreven werd doorP. A. v. d.
Velde te Ter-Neuzen, voorf 27291Jan Roskam Cz.
te Sliedrecht, voor f22785.
Druk F. Kleeuwens Zoon Goe».