1895 N°. 73.
Zaterdag 22 Juni.
82ste jaargang.
Bij dit nomraer behooi'l een bijvoegsel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkooper» en Brievengaarders.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 cte.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjg
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Iniendinf van advertentiën vóór 9 uren op den dag der uitgave.
C01R4N
GOES, 21 Juni 1895.
In het nummer van Dinsdag van het Kopen-
haagsche blad Politiken, lezen we, onder den titel
»De Hollandsche stoomboot":
»Eenigen tijd nadat de Tantallon Castle was aan
gekomen, voer de vroeger vermelde Hollandsche
stoomboot Rotterdam de vrijhaven binnen en legde
achter de andere aan.
»Zjj had een vroolijk gezelschap van tweehonderd
toeristen aan boord, die blij waren dat ze het land
weer naderdende anders zoo flegmatieke Hollan
ders namen het regenachtig weer van den genoege-
lijken kant op, lieten het orkest dat ze bij zich
hadden op het dek plaats nemen en hielden een
klein middagbal, dat echter moest worden afgebroken,
daar het dek te nat en te glad was om op te dansen.
Daarom gingen de Hollanders aan land en over
stroomden de restaraties in de buurt, waar men
niet voorbereid was op zulk een bezoek in 't groot,
zoodat de kellners in verwarring rondliepen. Ook
de betaling gaf aanleiding tot moeilijkheden, daar
de toeristen niet anders dan Hollandsch geld hadden,
en het voor onze kellners lastig was de waarde
daarvan te bepalen.
»Vervolgens verspreidden de moedigsten onder de
Hollanders zich door de stad." (N. R. Ct.)
Te Zieriksee is benoemd tot tijdelijke ambte
naar ter secretarie, de heer Hanssens, ambte
naar ter secretarie te Kloetinge. (M. Ct.)
Een der maatregelen, in overleg met generaal
Hennus bij diens bezoek aan het depot van dis
cipline te Vlissingen genomen, is dat de klassi-
anen niet meer de wacht aan hunne kazerne zullen
betrekken. Dit is thans opgedragen aan hot daar
liggende bataillon infanterie.
De generaal-majoor heeft, volgens het U. D., van
de chefs der corpsen opgave gevraagd van officieren,
die geschikt en genegen zijn om bij het algemeen
depót van discipline te worden geplaatst.
Indien dit laatste waar is, geeft dit te denken.
Uit 's-Gravenhage wordt nog het volgende geseind
aan de VI. Ct.
Wjj vernemen dat geen termen gevonden zijn tot
strafvervolging in zake het depót van discipline te
Vlissingen.
Verschillende maatregelen zijn echter aan de re-
gtering voorgesteld tot verbetering van den toestand
van het Algemeen Depót.
Nog meldt men ons uit Vlisnfngen
De rust in de kazerne van het alg. depót van
discipline is thans volkomen teruggekeerd. Wij ver
nemen dat nu zoodanige wijzigingen aan de kazerne
zullen gebracht worden, dat de klassianen zoo min
mogelijk door het publiek kunnen bespied worden.
De Kroniek geeft deze week een portret van
jhr. mr. A. F. De Savornin Lohman door
Jan Veth. Dr. Schaepman heeft daar een bijschrift
bjjgemaakt.
Dit zegt de heer Schaepman is wel de kop
van hem, dien men genoemd heeft het filosofiesch
hoofd der anti-revolutionaire partij. Inderdaad is
Lohman een denker, van ieder zjjner waarnemingen
zoekt hij de verklaring in een algemeen beginsel.
Het is waar, de door hem gevonden of gezochte be
ginselen behooren tot het gebied van het recht, niet
tot wat men het rijk der waarheid noemt.
Ook in bijzonderen zin is Lohman een man van
het recht, steeds is hij de magistraat. Als man van
het recht is hij anti-revolutionair.
Alleen in gebondenheid aan God en Zijn Woord
is {de verlossing van de Revolutie. Op dien grond
staat hij. Hoe dit filosofiesch hoofd die gebondenheid
kan rijmen met sommige beginselen der Reformatie
is voor mij een der vele geheimen en raadselen, die
dit leven te zien geeft. Eene verklaring vind ik, die
geene verklaring is. De sprekende trek in dezen
man is naast zijne scherpzinnigheid, naast zijn kracht,
zijn onafhankelijkheid, zijn bijna stugge onafhanke
lijkheid. In deze ligt eigenlijk zijn kracht en het
geheim van zijn invloed. Voor niets ter wereld is
De Savornin Lohman vervaard en voor niets ter
wereld verlaat hij den hem door zijn rechtsbeginsel
aangewezen weg. Dan kan men, bij zulk een ver
schoning van onafhankelijkheid, het gewone ver
schijnsel zienom dezen éenen scharen zich velen.
Herinnert men zich de laatste dagen van den
jongsten kieswedstrijd De verwarring in de Kamer
en bij alle partijen was groot. Ook bij de anti-revo
lutionaire partij, een burcht van vaste éenheid in
gewone dagen. De veldheer »in de kazemat" had
legerorders uitgevaardigd en marschrouten voorge
schreven, die geen geestdrift wekten, zelfs het ver
trouwen schokten. Toch meende men dat het leger
naar des maarschalks woord zou handelenhet getal
der onwilligen zou luttel zijn.
Toen verscheen De Savornin Lohman weder in de
Kamer. Op eenmaal veranderde het aanschijn der
oppositie. In éen oogwenk was er vastheid, waar
alleen wanorde te zien was. Of de Staatsman in zijn
verzet juist gezien heeft, waag ik nog altijd eer
biedig te betwijfelen. Maar de parlementaire strijder
heeft nooit zulke schoone dagen gekend. Al zijn
gaven en zijn gebreken toonden zich: de stoere,
ernstige kracht, de witgloeiende hartstocht, het schit
terend en spelend vernuft, de lust tot persoonlijke
worsteling, de niets ontziende en niets sparende
felheid. Recht op de zaak, recht op den man af.
Onbedwingbaar, onbuigbaar, onbarmhartig. Zonder
een enkelen oogopslag voor de in een betwistbare
zaak altijd mogelijke juistheid van een der betoogen
des tegenstanders. Maar forseh van een geweldige
forschheid en schoon door de schoonheid der warme
overtuiging.
Met al deze forsche woorden zou ik een beeld van
De Savornin Lohman ontwerpen, dat een onwaar
beeld zou zijn. Onwaar, dat is onvolledig. Deze
denker en Staatsman bezit vele, zeer vele kleine en
aangename hoedanigheden, die het harde, hoekige
en kantige afronden en verzachten. Zonder in het
minst skeptisch te zijn of ook maar een Erasmiaan-
schen trek te bezitten is hij, na zijn strijd gestreden
te hebben, verdraagzaam en goedhartig. Hij huldigt
in gemoede het recht van tegenspraak, al is tegen
spraak van vrienden ook voor hem een wijn met
niet weinig alsem gemengd. De harmonie van tegen
strijdigheden, wel de eonige harmonie, die in dit
ondermaansche mogelijk is, openbaart zich ook bij
hem in het groote en kleine.
De afdeelingen van de Tweede Kamer voir
het onderzoek der voorgestelde herziening van
de personeele belasting waren druk be
zocht.
Naar men verneemt, is bij de algemeene beschou
wingen de nauwe samenhang tusschen deze belas
tingwet en het kiesrecht van verschillende zjjden
nader op den voorgrond gesteld en is ook gewezen
op de onbekendheid met de plannen ten opzichte
der gemeen tefinanciën, bjj de beoordeeling van deze
geheele zaak.
Buitengewoon druk was het Woensdag in de
weesinrichting te Neerbosch. Het was
nl. de herdenking van het 32-jarig bestaan dier
stichting. Vele gebouwen waren met Neerland's
driekleur versierd, en de weezen in hun Zondagspak
hadden school en werkplaats dien dag grootendeels
vaarwel gezegd. Het geheel had een zeer feestelijk
aanzien. Ruim 400 personen waren dan ook uit
alle oorden des lands gekomen, om getuige dier
feestvreugde te zijn.
Te Haarlem had gistermiddag de feestelijke
opening plaats van het brongebouw en het
staalbad »Haarle m". In de stad was van
verschillende woningen de driekleur ontplooid, en
ook van het stadhuis en de St. Bavo was de vlag
uitgestoken als bewjjs dat ook door de gemeente
Haarlem de opening als een heugelijk feit wordt
beschouwd.
Tegen één uur verzamelden zich in de groote zaal
van het brongebouw de genoodigden.
De geheele zaal en de galerijen waren tegen half
twee dicht met dames en heeren bezet. Daar de
president van commissarissen, dr. Posthuma, ten
gevolge van een ongesteldheid moeilijk spreken kon,
werd de feestrede uitgesproken door dhr. F. Lieftinck.
Dames en heeren", zeide spr. aan het slot, »ons
is hier veel vergundmoge van die vergunning op
geestelijk gebied een ruim gebruik worden gemaakt 1"
(langdurige toejuichingenen verzocht daarna den
commissaris der koningin het gebouw te openen.
Jhr. Schorer brengt allereerst dank aan hen, die
dit gebouw tot stand brachten. Hij hoopt dat deze
stichting tot heil zal zijn voor velen en zal bevor
deren den bloei van Haarlem. »Met deze woorden",
zeide spr., >open ik Staalbron—Haarlem".
Na afloop der plechtigheid begaven allen zich in
den tuin, waar de kapel der grenadiers en jagers
de volksliederen speelde. Daarna werd door de kapel
een concert gegeven.
Omtrent de feestelijke opening van het
Noord-Oostzee-kanaal meldt de particu
liere correspondent der N. R. Ct. uit KielDe
eigenlijke opening van het kanaal had tamelijk een
voudig plaatszij was vervelend en vermoeiend,
tenminste voor de gasten aan boord der aan de
vaart deelnemende schepen. Te Brunsbiittel was de
Keizer van de Kaiseradler overgestapt aan boord
van de veel statiger Hohenzollern, en te vijf uur
gistermorgen zette zich het indrukwekkend schoone
schip in beweging. Op het punt waar de binnen
haven van Brunsbüttel ophoudt en het eigenlijke
kanaal begint, werd de nieuwe waterweg nog van
do overige wereld symbolistisch afgesloten door een
zwart-wit-rood zijden koord, van den eenen oever
naar den anderen gespannen. Langzaam stoomde
het groote, sneeuwwit geschilderde keizerschip voor
waarts, korte rookwolken stootend uit de twee
zwavelgele schoorsteenen, en, als een olifant een
draadje, doorsneed het 't zijden koord. Hoera-geroep,
het hijsehen van vlaggen, het gebulder der kanon
nen, kondigden het oogenblik aan, waarop dit ge
schiedde. En nu gingen achter elkaar al de aan de
vaart deelnemende schepen der verschillende zee
varende natiën het kanaal binnen, in het gevolg
van de Hohenzollern, die als een reusachtige zwaan
vooraan gleed. Zoover het kanaal door bewoonde
streken loopt, waren de landlieden uit den omtrek
toegestroomd om van de kruinen der kanaaldijken
het schouwspel gade te slaanmaar in de woeste
moerassige streek was het een zeer eenzame tocht.
Te half éen stoomde de Hohenzollern uit de groote
sluis bij Holtenau de Kieler Bocht in. Onmiddel
lijk werden aan alle kanten op het daar wachtende
eskader ter begroeting de vlaggen geheschen en een
verschrikkelijk kanonnengebulder brak los als een
krijgshaftig vreugdegehuil der volkeren nu het feit
volbracht was Om het kwartier kwam nu telkens
een der sehepen van het openingssmaldeel uit den
sluismond te voorschijn (want de geheele tocht ge
schiedde uit voorzichtigheid zeer langzaam), waarna
het naar een ankerplaats te midden der reeds aan
wezige vaartuigen werd gebracht. De Fransche krui
ser Surcouf is niet aangekomen, naar men zegt om
dat het schip op de beneden-Elbe aan den grond is
g=raakt, en niet spoedig genoeg mee kon.
Een zoo grootsch maritiem schouwspel is wel in
geen haven ter wereld ooit te bezichtigen geweest,
noch zal zich zoo gemakkelijk opnieuw voordoeD,
als dat van gistermiddag in de Kieler Bocht. Het
weder was prachtig en zonnig. In den vorm van een
mijlenlange wig lagen hier bijna tachtig van de
reusachtigste oorlogsschepen der gansche wereld bij
een heel in de verte, dichter aan zee, wachtten daar
enboven nog vijf-en-twintig Duitsche torpedobooten
om later aan de vlootmanoeuvre deel te nemen. De
scherpe punt der wig, naar de stad gericht, wordt
gevormd door zes Duitsche oorlogsschepen dan wordt
het eskader breeder en breeder, eerst liggen er twee,
vervolgens drie, en vier, en vijf of zes van die stalen
gevaarten op een rij naast elkaar.
Ieder pantserschip is geschilderd in de eigen
aardige kleur, welke door de verschillende moderne
marinebesturen het geschiktst geacht wordt om te
voorkomen dat de vijand het schip reeds op zekeren
afstand van de golven kan onderscheiden De Duit
sche pantserschepen zijn zeer licht zilvergrijsde
Deensche geheel zwarl, de Zweedsche en Noorsche
bruinachtig grijsde Oostenrijksche geven een zwart-
aehtigen romp en een witten bovenbouw te zien
de grootste Fransche oorlogsschepen hebben een
muisgrijze kleur, enz. Daarentegen schitteren de
Amerikaansche schepen daar dit rijk geen eigen
lijke oorlogschepen, maar hooge, snelvarende kruisers
gezonden heeft in behaagziek witten glans, alleen
de schoorsteenen zijn roodachtig geel. Licht geverfd,
witachtig of geelachtig zijn ook de meeste lichte
kruisers en jachten, waaronder vele van ouderwet-
sche constructie. De Russen en Franschen worden
door twee rijen Duitsche schepen van elkaar ge
scheiden de Russen ankeren rechts, vlak naast het
keizerschipde Franschen links, verder van de Ho-
her, zollern af, een rij Duitsche schepen ligt er tus
schen. Van het prachtige Italiaansche smaldeel liggen
zeven groote pantserschepeu in een rij achter elkaar
naar men weet wordt Rusland vertegenwoordigd
door 3, Frankrijk door 3, Denemarken door 6 oor
logsschepen, Engeland en Italië ieder door 9, Zweden
en Noorwegen door 5, Oostenrijk door 4 schepen
meest groote pantserschepen en sterke kruisers; Spanje
heeft 3, Rumanië en Holland elk 2 schepen, Portu
gal en Turkije elk een schip gezonden.
Blijkens een telegram van den Gouv.-Generaal
van Ned.-Indië, van 19 dezer, wordt de gouver-
nementskoffieoogst op Java voor dit jaar
thans geraamd op 334,000 pikols.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Aangenomen het beroep bij de Geref. gemeente
te Nieuwerkerk a./d. IJsel door ds. G. Dalhuijzen
te Heinkenszand.
Zondag jl. nam ds. F. Staal Pz., afscheid van
zijne gemeente te Geesteren-Gelselaar, naar aanleiding
van Hebr. 13: 20 en 21. De gemeente zong den
scheidenden leeraar toe Psalm 1343.
Aan de Gereformeerde kerk te Middelburg is
door wijlen den heer O. Allaart aldaar een som van
ƒ3000 gelegateerd.
Rechtszaken.
Arrondissements-Rechtbanïc te Middelburg.
Zitting van 21 Juni 1895.
Heden zijn veroordeeld: M. Z., 25 j., te Nieuwdorp,
gedetineerd te Middelburg, wegens diefstal met braak,
tot 1 jaar gevangenisstraf, met in minderingbrenging
der doorgebrachte hechtenis; P. S., 28 j., te
Ellewoudsdijk, wegens bedriegelijke bankbreuk, tot
14 dagen gevangenisstraf.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage bevestigde
gisteren de veroordeeling tot 14 dagen gevangenis
straf van den landbouwer J. K. te Krabbendijke,
die het verbranden van een aan besmettelijke ziekte
gestorven varken belette.
Hetzelfde gerechtshof bevestigde de veroordeeling
van H. H., smidsknecht te Ovezande, wegens mis
handeling.
Gemengde Berichten.
Uit Biervliet meldt men aan de Tem. Ct.:
Tien jaar geleden vond een Belgische landlooper
eenigen tijd een onderkomen bij een arbeider, be
woner aan den Kapitalen Dam. In de afgeloopen
week bracht de Belg, uit Brugge, die nu dank zij
een erfenis in betere positie verkeert, een bezoek
aan zijn ondersteuner en schonk dezen tevens een
nieuw pak kleederen.
Een familie in de Marnixstraat te Amsterdam
verkeert in grooten angst. Donderdag jl. werd de
58-jarige moeder door haar kinderen naar het Cen-
traal-station gebracht, van waar zij met den trein
naar Utrecht zou vertrekken, om daar een bezoek
te brengen bij haar kinderen. Zij is echter niet ter
plaatse aangekomen.
Dinsdag trof het huisgezin van Kampen's bur
gemeester eene zware slag. Mevr. E., de moeder des
gezins, schijnt in het bad, dat zij in hare woning
gewoon was te nemen, door eene beroerte te zijn
overvallen. Ten minste zjj werd dood in de badkuip
gevonden.
In het Hoenderpark Aurora te Oranjewoud
waren Zondag eenige parkjongens bezig met centje-
spelen. Een tamme ooievaar sloeg het spel nauw
keurig gade en toen met een kwartje naar hem
werd gegooid, schoot onze langbeen pijlsnel toe, en
pikte dit glinsterend geldstuk handig naar binnen.
De jongens lang niet tevreden met het verlies van
het kwartje, nemen een kloek besluit. Z9 namen
den ooievaar gevangen, sloten hem in een hokje op,
gaven hem voedsel, dat zeer gemakkelijk was te
verteren, en dank zij al deze maatregelen, was het
kwartje 's anderen daags weer in hun bsziL On
middellijk kreeg langbeen de vrijheid terug.
Onze lezers zullen zich nog wel herinneren,
zegt De Zoom, hoe begin December 1893 de anders
zoo rustige Engelschestraat te Bergen-op-Zoom het
tooneel was van een relletje, veroorzaakt door het
met de noorderzon vertrekken van den manufactu-
rier K., achterlatende een magazijn vol doozen' en
pakken, ter verdeeling onder zijne schuldeischers,
welke doozen en pakken bij onderzoek bleken te zijn
van nul en geener waarde 1
Gelijk men ook weet, had die koopman kort te
voren weinig eervol failliet gemaakt, waarvoor hij
zijne schuld behoorlijk onder de gastvrije paraplu"
te Breda heeft uitgeboet. De zaak stond daarna in
nomina op de oudste dochter, doch deze was reeds
te voren afgereisd, waarschijnlijk als »kwartier-
makers" medenemende een broeder en een echt
genoot in spe, resp. korporaal en sergeant bij het
3e reg. inf. te Bergen-op-Zoom. Beide zonen van
Mars hadden voor Indië geteekend, doch hun taak
als volbracht beschouwd, toen zij het handgeld had
den opgestreken.
Doch ziet, nu toonde men ons een paar dagen
geleden eene met zilveren letters net gedrukte kaart,
waarop »the honorable" familie K. kennis geeft van
haar aanstaand zilveren huwelijksfeest, op het einde
dezer maand te vieren teNew-York
Niet alleen de familie, maar ook de vroegere
kennissen en geburen ontvingen zulk een kaart,
waarbij zij tevens werden uitgenoodigd op den be
paalden dag ten huize te willen zijn van het zilveren
paar in de hoofdstad van Noord-Amerika
Het gebouw van de Portugeesche Kamer is
Maandag totaal afgebrand. Het was een groot hou
ten huis op het binnenplein van een klooster, en
zonder watertoevoer. De brand wordt toegeschreven
aan de achteloosheid van een werkman, die een en
ander had te soldeeren, maar toen hjj ging schaften
zijn kolenpan liet branden, waardoor het houtwerk
vlam vatte. Bij de pogingen tot blusschen werden
vier personen gewond.
