1895 N°. 52.
Donderdag 2 Mei.
82sle jaargang.
HAVEN van GOES.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feostdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; rnot bijblad 10 C9nt.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Va.n Drrma te Botterdam en verder
bjj alls Boekverkoopers on Briovengaarders.
De prijs der gswons advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct-
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Sncs&din^ v»n advertentiën vó»!1 9 aren o$j flea flag der nit^ave.
Burgemeester en Wethouders van Goes geven
kennis aan de belanghebbenden, dat voor de ge
wone onderhoudswerken de haven van Goes zal
gesloten zijn
Dinsdag den 4en Juni tot en met
Dinsdag den llen Juni e. K. j
en dat wegens het lichten van sasdeuren gedurende
het dan nog overige gedeelte dier maand niot gere
geld kan worden geschut.
Goes, den 1 Mei 1895.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. D. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 1 Mei 1895.
Er bestaat veel kans, dat mevrouw R s -
sin g—S ablairolles, die gisteravond met den
heer Malherbe in »de Prins van Oraüje" een
buitengewonen voordrachtavond gaf, een groot deel
van hare hoorders en hoorderessen heeft overtuigd
van de zoetvloeiendheid der Hollandsche taal van de
17e eeuwsche dichters (Breederóo, Hooft en Vondel).
Maar om die overtuiging gemakkelijk te krijgen,
moet men dan ook die zoetvloeiende verzen hooren
voordragen, niet slechts met het talent van zeggen,
maar ook met de zoetvleiende en zangerige stem,
waarover mevrouw RössiDg te beschikken heeft.
Maar niet slechts bij het voordragen der oudere, ook
bij dat der nieuwere vaderlandsche poëzie doet me
vrouw Róssing zich kennen als een uitstekende ver
tolkster. Vooral »De Kinderstem" en Komen en
gaan" weiden met veel g#voel en in den juisten
toon gezegd.
Van de voordrachten van den faeor Malherbe vie
len vooral in den smaak het. »Waes weör goed",
Drie Vriendinnetjes" en Mgn Ossenhaas", niet
juist om den verhe-ffenden inhoud, maar meer om
de koddige wijze, waarop ze werden ten gehoore ge
bracht. Maar duidelijk bleek het gisteravond, dat
de heer Malherbe toch bovenal tooneelspeler blijft/
waarom bij dan ook in de beide blijspelen de Ver
zamelaar" en »Hoe eau verstandig vrouwtje haar zin
krijgt" met mevrouw Róssing wedijverde, wie zou
uitmunten. Het laatste vooral was een meesterstukje.
Wij gelooven dan ook, dat de aanwezigen zich
best geamuseerd hebbenen dat zij in de meest op
gewekte stemming de zaal hebben verlateD, daarvoor
heeft mevrouw Rössiag gezorgd door het slotnommer
•Lachebekje", waarin ze zoo opgewekt, zoo onge-,
kunsteld, en zoo aanstekelijk weet te lacher, dat
men eindigen moet met meö te lachen, alleen om
dat bij zoo'n vrooljjken lach geen ernstig gezicht
meer past. Wat zo zoo al lachende vertelt, is niet
zoo erg lachwekkend, maar dat lachen zelf.'t is
om te lachen, anders kunnen we er niet van zeggen.
De avond was voor de beide artisten een avond
van succesbet publiek was nog al talrijk, vooral
de eerste rang was tamelijk goed bezet.
Met belangstelling zullen velen onzer lezers
ongetwijfeld vernemen, dat er eene levensschets zal
verschijnen van wijlen ds. D. P. M. H u e tlaatst
predikant bij de Nod. Herv. gemeente te Goes.
Blijkens achterstaande advertentie zal de uitgave
geschieden bij de bekende firma Jacques Dusaeau
Co. te Amsterdam.
In de weinige dagen, dat België voor den in
voer van vee geopend is geweest, zijn uit Ne
derland 26116 stuks vee langs Rozendaal naar België
verzonden, ter aangegeven waarde van f 2.940.000,
zegge bjjna 3 millioen gulden.
Voor het groot internationaal festival,
dat op den 2en Pinksterdag te Bergen-op-Zoom zal
worden gehouden, hebben zich reeds 23 muziekge
zelschappen met pl.m. 900 werkende leden aangemeld.
Aan het gemeentebestuur zal een subsidie worden
H.H. M.M. de Koninginnen woonden
Zondag den dienst bij in de Nederl. kerk in Austin
Friars te Londen. H.H. M.M. verlieten het hotel
pen weinig na 10 uur, en kwamen om 10.80 in de
kerk. Onder de aanwezigen merkte men op den
Nederlandschen gezant, baron Van Goltstein, bet
personeel der legatie, den consul-generaal, den con
sul en de voornaamste leden van de Nederlandsche
kolonievelen hadden zich met oranje getooid. Een
vleugel der kerk was met rood doek behangen.
De Koninginnen namen plaats tegenover den preek
stoel. Bij den aanvang van de godsdienstoefening
3prak de dienstdoende predikant, ds. Schuuring uit
Assen, een gebed uit voor het koninklijk huis van
Nederland. Tot tekst van zijne preek had de predi
kant gekozen psalm 121 vs. 2a: »Mjjn hulp is vau
den Heer". Een talrijke menigte stond op straat
om de Koninginnen te zien voorbijrijden.
Na den dienst vertrokken H.H. M.M. om 12.15
met een extra-trein naar Claremont, waar zij den
dag doorbrachten bij de hertogin-weduwejvan Albany,
de zuster der regenteszij keerden om 9.17 te Lon
den terug.
In den loop van den dag kwamen 0. a. de hertog
van Cambridge (opperbevelhebber van het Engelsche
leger) en de gezanten van Frankrijk en Spanje hun
naam op het register in Brown's hotel inschrijven.
Den vorigen dag hielden H.H. M.M. in Brown's
hotel een »five o'clock tea". Talrijke aanzienlijke
bezoekers maakten daar hunne opwachting.
Maandagmorgen maakten de Koninginnen een rit
langs de Theems naar de City, om de Towerbrug
en andere merkwaardigheden te bezichtigen. Na bet
middagmaal in Brown's hotel gingen Hare Maje
steiten met gevolg naar het British Museum, waar
zij thee dronken. In den loop van den dag lieten
vele personen hun namen inschrijven.
Het bezoek, dat de Koninginnen het voornemen
hebban te brengen aan de provincie Drente en
Overijsal, zal plaats hebben in de eerste helft van
de maand September. Vermoedelijk zullen voor een
bezoek in aanmerking komen de gemeenten Assen,
Meppel, HoogeveeD, Zwolle, Enschedé en Kampen.
De Haagsche correspondent der N. Gr. Ct.,
die meermalen in de gelegenheid was den sluier
over aangekondigde wetsontwerpen een weinig op te
heffen, schrijft aan zijn blad, dat het hem nog niet
gelukt is over het ontwer p-kieswet, dat
thans bij den Raad van State in onderzoek is, iets
naders te vernemen.
Zelden, zoo laat hij hierop volgen, is over een
regoeringsvoordracht grooter geheimzinnigheid in
acht genomen. Het moet blijkbaar een verrassing
worden. Wel heb ik vernomen, dat de Raad van
State zich reeds druk met het voorstel bezig ge
houden heeft en dat waarschijnlijk in do eerste
dagen van Mei zjjn advies aan de regeering zal
worden meögodeeld.
Tenzij dat advies wat wel niet is te voorzien
nader onderzoek of overleg noodig zou maken, msg
men het er dus voor houden, dat de Kamer bij haar
terugkeer in Den Haag de kieswet zal vinden.
Naar men verneemt zullen door de departe
menten van marine en koloniën geene jongelieden
meer worden aangenomen ter opleiding van
officier van gezondheid bij de zeemacht
of bij het leger in Oost-Indië.
Bij eventueele tekorten zou hierin bij voorkeur
worden voorzien door plaatsing van artsen, die het
verlangen te kennen geven om voor eene benoeming
tot officier van gezondheid in aanmerking te komen.
In het vorige jaar werd, zooals men zich wel
licht nog zal herinneren, door Gedeputeerde Staten
van Groningen eene prijsvraag uitgeschreven voor
de baste oplossing van de vraag der golfstilling
op onze kusten. De uitgeloofde prijs bedroeg
f 500.
De prijs nu is, naar wij vernemen, toegekend aan
den heer C. G. Pol vliet, kassier bij de stadsbank
van leening te Amsterdam, oud-kapitein der vesting
artillerie.
De door hem gevonden oplossing berust op golf
stilling door middel van olie in verband met het
gebruik van den Coehoorn-mortier tot het werpen
van kleine bommen. De Coehoorn-mortier, de kleinste
vuurmond van ons leger, is eon zeer klein, draagbaar
mortiertje, door den bekenden Coehoorn uitgevonden.
Het kanonnetje wordt tegenwoordig nog slechts ge
bruikt voor het werpen van lichtkogels teneinde
eeno terreinstreek te verlichten, en de heer Pol vliet
kwam daardoor op het denkbeeld, het mortiertje ook
te gebruiken voor het werpen van »oliebommen"
(zooals men deze •projectielen" zou kunnen noemen),
ten einde aldus olie uit te storten op eene plaats,
die men anders niet kan bereiken. Daaitoe wordt
de olie besloten in bommen, die voorzien zijn van
reepen licht, vloeibaar metaal, zoodat slechts een zeer
geringe springlading noodig is om het lichaam uit
een te doen springen. Ten einde dit gedaan te krijgen
is op eene bepaalde plaats van de bom eenig chloor-
calcium aangebrachtzoodra deze stof met water in
aanraking komt, heeft een scheikundig ontbrandings
proces plaats, waardoor het zich in de bom bevin
dende kruit ontploft. De bom springt en de olie
verspreidt zich over het water.
Den uitgeloofden prjjs voor deze vernuftige vin
ding zal de heer Pol vliet moeten deelen met een
ander. Er schijnt nl. nog een andere oplosser voor
den eersten prijs in aanmerking te komen en Ged.
Staten hebben daarom den prijs verdeeld. Hbld
Maandag had tetRotterdam de begrafenis plaats
van den heer Nourdenbarg, oud-directeur van
het Zendingshuis aldaar. Aan de groeve waven te
genwoordig de vertegenwoordigers van het Zende
linggenootschap, waarvan de overledene secretaris
was, der Veroeniging tot bevordering der Zendings
zaak, de wethouder de heer Van Raalte namens de
commissie van het Museum voor Land- en Volken
kunde en vele vrienden.
Dr. Drost uit Delft, president van het Zendeling
genootschap, de heer Weyland, de tegenwoordige
directeur van het Zendingsbuis en prof. Goossen uit
Leiden herdachten den overledene, die zich ruim 40
jaar aau de zending wijdde en van wien een kracht
uitging, welke da zending tot een groote macht
maakte. De schoonzoon van den liper Neurdenburg,
de heer Roskes, bedankte.
Uit Batavia wordt gemald, dat Nja Makam,
het beruchte bendehoofd van Lamnga (XXVI Moekim
in Groot-Atjeh), die bij do troebelen in Tamiang
zulk een groote rol heeft gespeeld, zich heeft onder
worpen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Te Boisele is toezegging van beroep verleend
aan den heer C. Touw, candidaat te Utrecht.
Beroepen bij de Ned. Herv. Gem. te Oppsn-
huizen c. a. ds. P. J. Van Helle te Nijkerk.
Bij K. B. is een buitengewoon subsidie, ter
tegemoetkoming in de kosten van het lager onder
wijs, toegekend aan de volgende gemeenten, ten
bedrage van de achter elk vermelde som Burgh
f1150, Kling9 f4800, Kolijnsplaat f500, Ellewouds-
dijk f 950, Hengstdijk f 750, Krabbendijke f 1800,
Nisse f 1200, Overslag f 450, Philippine f 1200,
Seroosk'erke (Schouwen) f 500, Sfc. Jansteen f 800,
Stoppeldijk f 1750, Waarde f 1300, Westkapelle
f 1600, ïers?ke f 3000, Zuiddorp9 f 825.
Rechtszaken.
De rechtbank te Zieriksee heeft zekeren H.,
vroeger klerk der telegraphie te Tolen, beklaagd
van verduistering, naar de openbare terechtzitting
verwezen, met bevel tot gevangenhouding.
Gemengde Berichten
WisseiikerJke. Jl. Zaterdagnamiddag was in d©
consistorie der N. II. kerk, vergadering belegd door
de commissie tot leeniging 7an don nood der armen
ia deze gemeente door extrabedeeling. Ook deze ver
gadering maakte geen uitzondering op alle dergelijke.
De opkomst van belangstellenden was zeer schraal
zolfs van de 13 commissieleden waren er, behalve
de voorzitter en de secretaris-penningmeester, slechts
4 opgekomen. Hoewel zulks beschouwd mag worden
als eeu blijk van volkomen vertrouwen in de be
heerders der fondsen van dergeljjke philantropiscbe
ondernemingen, toch zou het z°ker voor die beheer
ders, die zich belangeloos zoovele moeite getroosten,
van meerdere waardeering hunner werkzaamheden
getuigen, indien alle, door geen geldende redenen
terug gehouden gevers, konnis kwamen nomen van
de wijze, waarop zij de onverplicht op zich genomen
taak hadden volbracht.
Uit de mededeelingon van den secretaris-penning-
meester den heer J. L. Boone bleek, dat was
ontvangen: aan specie f217,83, aan tarwe 15.80
H.L., aan brood 150 K.G. en aan rijst 12.5 K.G.
dat aan ongeveer 130 hoofden van gezinnen en
eenloopende personen waren uitgedeeld 2291/2 H.L.
steenkolen, 23231/2 K.G. brood en 21 K.G. rijst; en
dat tot bestlijding der kosten van een en ander
van do ont7angpn gelden waren besteed f 193,15,
zoodat in de kas aanwezig bleef eene som van f 24,68.
De voorzitter ds. Snoep dankte in harte
lijke bewoordingen den secretaris-penningmeester
voor zijn gehouden beheer, hst. uitgebracht verslag
en den steun bij het houden der bedoelingen verleend.
Op voorstel van den voorzitter werd voorts be
sloten tot diligent verklaring der commissie en om
het goed slot op een spaarbankboekje t6n name van
den secretaris-penninginGPster op de Rijkspostspaar
bank te deponeeren.
Op de vraag van den voorzitter of niemand der
aanwezigen iets meer in het midden had te brengen
werd door den heer P. De Regt, de eenige, buiten
de correspondenten van bladen, opgekomen gever,
protest aangeteekend tegon de anonieme verdacht
making van ingekomen giften en daaraan vastge
knoopte inhumane beoordeeling der gevers.
Algemeen was men van gevoelen dat dusdanig
geschrijf te betreuren valt maar dat, indien de re
dactiën der bladen niet weigeren het op te nemen,
er niets togen te doen valt dan het zich niet aan
te trekken, omdat de aanwezigen eenparig vau oor
deel waren, dat alles wat daaromtrent geschreven
was, geheel onwaar was.
Met nog ten woord van dank van den voorzitter
aan de commissieleden werd dit gedeelte der verga
dering afgedaan verklaard.
Onmiddellijk werd daarna door ds. Snoep, die als
voorzitter bleef fungeeren, de over 3 weken uitge
stelde bespreking over de werkverschaffing ingeleid.
Nadat hij er op gewezen had, dat er reeds op
de eerste, tot het stichten van bovengemelde com
missie, gehouden vergadering er over gesproken was,
dat het nuttiger en moreeier zoude zijn, wanneer
het geschonken geld kon wordon verwerkt en hij
voor zich verklaarde zulks te beamen, mits zij,
1 die niet werken konden, niet van de extra-bedeeiing
werden uitgesloten, werden door hem de volgende
punten ter overweging aan de aanwezigen voor-
lo. om de commissie voor extra-bedeeling te ver
eenigen met de alhier bestaande commissie voor
werkverschaffing tot één bond met het doel aan den
nood der armen in den winter, zoowel door extra
bedeeling als door werkverschaffing, zooveel mogelijk
tegemoet te komenen
2o. dien bond verder op dusdanige leest te schoeien
dat hij bestaat uit leden, die eene jaarlijksche con
tributie betalen tot een bedrag door hen zelve te
bepalen, maar die niet minder mocht bedragen dan
een zeker vastgesteld minimum.
Door de van beide commissiën aanwezige leden
werd adhaesie aan het voorgestelde geschonken.
Tot de oprichting van zulk een bond werd be
sloten en de aanwezigen verklaarden zich bereid
dadelijk als lid toe te treden.
Na algemeen overleg werd daarna vastgesteld
a. dat van elk lid een gelijk bedrag aan contri
butie zal worden geheven, welk bedrug werd vast
gesteld op f 1 per jaar
b. dat de niet aanwezige leden van beide com
missiën in de eerste plaats zouden worden gevraagd
mede toe te treden
c. dat eene circulaire zou worden verspreid, om
het doel van dezen bond en de wijze, waarop hij
zich voorstelt de noodigo fondsen daarvoor bijeen te
brengen, tor kennis der ingezetenen te brengen; en
d. op den 11 Mei a. s. eene vergadering te houden
van de leden der beide commissiën om deze aange
legenheid nader te bespreken en de concept-circulaire
vast t9 stellen.
Het voorzitterschap van dien bond werd met
algemeene stemmen opgedragen aan den heer ds. M.
W. Snoep, die deze opdracht aanvaardde, terwijl
werd besloten de overige bestuursleden te verkiezen
op bovenvermelde te houden vergadering.
Met een woord van dank aan den voorzitter voor
de op zich genomen leiding dezer zaak werd door
den heer Swenne de hoop uitgesproken, dat de
thans verkregen samenwerking vruchtbaar moge zijn
voor het beoogde doel.
Kolijnsplaat. Vrijdag 11. hielden de leden vau
het Nutsdepartement •Noord-Beveland" alhier hunne
gewone voorjaarsvergadering. Slechts 11 van de 25
leden waren opgekomen.
Nadat de rekening van het dienstjaar 1894/1895
met een goed slot van f 22,531/2 was goedgekeurd,
werd de begrooting van het dienstjaar 1895/1896
in ontvang en uitgaaf op f 210,531/2 vastgesteld met
een post van f 6,031/» voor onvoorziene uitgaven.
Daarna deed de heer 0. N. v. d. Heijde mededeeling
omtrent land verb uur aan arbeiders te Wissekerke
van wege het Nutsdepartement. Daaruit bleek, dat
ongeveer 10 sch. gemeten verhuurd is aan 15 per
sonen, die elk van 175 tot hoogstens 195 sch. roeden
voor vijf jaar in pacht hebben tegen 125,50 per
s. gemet 'sjaars. Een rijksdaalder per gemet dient
tot vorming eener reservekas.
Naar het verslag heeft deze proeve van werk
verschaffing het eerste jaar, dat ze nu gewerkt
heeft, vael succeswanbetaling kwam niet voor
het land werd goed verzorgd en de huurders waren
dankbaar en tevreden.
De heer P. Beun bracht verslag uit omtrent de
nutsbibliotheek. Daaruit bleek, dat dezen winter te
Kolijnsplaat door 143 lezers 336 boekwerken waren
aangevraagd. In den voorwinter waren door hem
30 boekwerken ter lezing naar Wissekerke gezonden.
Ook eenige leden van het departement hadden dezen
winter eenige boeken ter lezing gevraagd.
Naar aanleiding van punt 5 der puritan van be
schrjjving (bevordering van het tot stand komen
van plaatselijke volksbanken) werd don heer J. Sturm
vau Kats verzocht, iu eene dor volgende vergade
ringen een verslag uit te brengen, in boe verre 't
op dit eiland wenschelijk en mogelijk is, zulk eene
bank op te richten met een min of meer gedetail
leerd plan van uitvoering. De heer Sturm zal het
recht hebben, voor dat doel zoo noodig eenige leden
te assumeeren.
Als afgevaardigde naar de alg. vergad. werd de
heer J. Sturm gekozen, als plaatsvervanger de beer
j W. F. J. Wagtho. Den afgevaardigde werd een vrij
mandaat gegeven.
