1895 N°. 40.
Dinsdag 2 April.
82sle jaargang.
COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmot bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de beeren Nijgh Van Ditmab te Botterdam ea verder
bg alle Boekverkoopers en Brievengaar dors.
Snxendlaf van
advertentiën vóór 9 uren op den
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ctE.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
diiff der uit^sve.
GOES, 1 April 1895.
De algemeen# vergadering van de
leden der vereeniging »de Ambachtsschoo 1",
jl. Vrijdagavond gehouden in de restauratie-zaal der
sociëteit V. O. V. alhier, werd bijgewoond door 11
leden. Na lezing en goedkeuring van de notulen
der vorige vergadering deelde de voorzitter, dhr.
C. L. M. Lambrecbtsen, o. a. mede, dat van den
Minister van Binnenlandsche Zaken de rekening
ovfr 1893 goedgekeurd is terugontvangen.
D-iarna werd door den penningmeester, dhr. A.
de Beste, de rekening over bet jaar 1894 overgelegd.
Zij bedroeg in ontvang f 5151,65 i/j, in uitgaaf
f 4636,56 en wees dus een goed slot aan van
f 515,09 i/a- Deze rekening zal aan den Minister
worden gezonden benevens een afschrift daarvan aan
Gedep. Staten met verzoek de jaarlijksche subsidie
der provincie ook dit jaar kwartaalsgewyze te willen
beschikbaar stellen.
Vervolgens werd bet jaarverslag over 1894 uit
gebracht waaraan wij bet volgende ontleenen
»A1 valt voor bet oogenblik een daling in bet
aantal contribueerende leden waar te nemen, deze
mag niet leiden tot de gevolgtrekking, dat de be
langstelling in het ambachtsonderwijs te dezer stede
van de zijde der particulieren zoude zijn vermin
derd zij moet meer als een gewone schommeling
in ket aantal worden aangemerkter bestaat alle
kans, dat bet geringere ledental slechts van korten
duur zal zijn.
Een terugblik op het afgeloopen jaar mag dan
ook, wat bet schoolbezoek betreft, het vertrouwen
versterken, dat de toekomst van de school verzekerd
is te achten.
Het van de zijde van bet bestuur bevorderen van
een bezoek aan de school door belangstellende leden
en particulieren zal veel kunnen bijdragen tot den
bloei van de vereenigingbet was om die reden
juist gezien, dat in deze riobting een stap werd ge
daan door op 7 Februari 1894, bjj de inwijding
der nieuwe lokalen, na de verbouwing in 1893
thans geheel afgewerkt, bet college van Gedeputeerde
Staten in dit gewest, Burgemeester en Wethouders
der gemeente Goes, het Burgerlijk Armbestuur van
Goes, bet bestuur der afdeeling van do maatschap
pij tot Nut van 't Algemeen en andere autoriteiten
uit te noodigen de school met een bezoek te willen
vereeren behalve door genoemde colleges werd de
school dien dag door meerdere belangstellende leden
bezocht.
Gaf de rekening over bet tijdvak 1 September
1892—31 December 1893 een goed slot te zien van
f 302,29, die over 1894 levert een goed slot tot
een bedrag van f 515,09 i/s» terwjjl zij sluit op een
totale ontvangst en uitgaaf van f 5165,65 i/g.
Liet de financiëele toestand der vereeniging niet
toe op de begrooting voor 1894 reeds eene verboo
ging van bezoldiging der onderwijzers aan de school
voor te «tellen, bet is ons aangenaam te kunnen
opmerken, dat de in de begrooting over bet dienst
jaar 1895 uitgetrokken verboogingen van f 50 per jaar
aan elk der onderwijzers zijn toegekend geworden.
De begrooting van inkomsten en uitgaven voor
1895 sloot op een totaal bedrag van f 4685.
Nog dient te worden aangeteekend, dat evenals
dit bg de uitbetaling van bet rykssubsidie plaats
vindt, ook de uitbetaling van het provinciaal- en
gemeenteiyk-subsidie kwartaalsgewijze is geregeld
gewordeneen en ander strekt zeer tot bevordering
van de eenvoudigheid der administratie.
Dat de direeteur en de onderwgzers hunne moeie-
lgke taak met de meeste toewijding bleven vol
brengen, kan opnieuw met lof worden getuigd.
Het gedrag en de ijver der leerlingen waren in bet
afgeloopen jaar over het algemeen zeer bevredigend.
Het aantal leerlingen bedroeg van 1 April 1893
tot 1 September 1894 23, te weten
voor bet timmeren le klasse 4, 2e klasse 2, 3e klasse 5,
tmeden le 6, 2e 1, 3e 5.
Met 1 April 1894 werd aaH 3 leerlingen een
diploma uitgereikt voor het met goeden uitslag
volgen van den cursus, met name aanJ. E. Pilaar
als timmerman en P. H. van Kogelenberg en P. D.
Rg kaard als smidbeide laatstgenoemden werden
ocmiddellyk in een werkkring geplaatst.
Sedert den aanvang van den nieuwen cursu»,
1 September 1894, zgn 16 leerlingen voor de eerste
Maal ingeschreven, te wetenvoor het timmeren 8,
voor het smeden 8bovendien werd aan 8 leerlingen
het bezoek der school voorwaardelgk toegestaan, in
verband met bet bepaalde in art. 3 der statuten,
terwyl 6 leerlingen tusschentgds, zonder dat hun
•en diploma werd uitgereikt, de school verlieten,
ramelgk 3 voor bet timmeren en 3 voor bet smeden,
zoodat op het einde van 1894 de school 33 leerlingen
teldevoor bet timmeren 17, voor het smeden 16.
Ten slotte dient te worden vermeld, dat aan de
leerlingen W. F. van Biet en J. Crucqde jaarlgkscbe
premie van het Tbieme-fonds, groot f 50, is toe
gekend geworden door de Nederlandsche Maatschappg
van Nijverheidde bekroning geschiedde naar aan
leiding van een ingezonden werkstuk, een buiten
deur, door genoemde leerlingen vervaardigd.
Tot bet bevorderen eener geregelde behandeling
van do dagelyksche aangelegenheden der school werd
in den loop van bet jaar oene technische commissie
uit de bestuursleden, samengesteld uit 3 leden en
den voorzitter der vereeniging, in bet leven geroepen,
om den directeur ter zyde te staan.
De gebouwen en leermiddelen verkeeren in goeden
staat.
Wegens het bedanken van den heer Adriaanse,
die voor een herbenoeming niet in aanmerking
wenscbte te komen, ontstond «en vacature in het
bestuur; door de verkiezing van den heer I. D.
Fransen van de Putte, in de algemeene vergadering
van 9 October 1894, was bet bestuur weder voltallig.
De beer A. de Beste trad af als penningmeester
en werd in deze functie opgevolgd door den beer
Z. D. Van der Bilt La Mottbe.
Overigens zijn geen wyzigingen in de samenstelling
van bet bestuur te vermelden."
Ter voorziening in de periodieke aftreding van
den beer J. W. van de Weert WJz. werd deze
met 10 van de 11 stemmen herbenoemd.
Onder dankbetuiging aan de aanwezigen voor
hunne opkomst sloot de voorzitter de vergadering.
Naar de Middelb. Ct. kan melden zal de beer
Willem van Zuglen ook in Zeeland zgn veer
tigjarig jubilé komen vieren.
Hg heeft nl. het plan met eigen gezelschap, waar
onder mevrouw Albregt—Engelman, in een nader
op to geven tooneel- of blijspel misschien Vriend
Fritz op te tredbn Maandag 13 Mei te
Goes en Dinsdag 14 Mei te Middelburg.
Men scbryft ons uit bet hoofdkiesdis
trict Middelburg:
De verkiezing van leden voor de Prov. Staten
op 14 Mei zal in dit district van zeer groot ge
wicht zgn. Evenals in 1892 reeds door de anti
revolutionairen werd beproefd zal ook bij deze ver
kiezing het wachtwoord zgn »de Staten van Zeeland
»om" te krygen." En het hangt alleen van het district
Middelburg af of dit waar zal worden. Middelburg
toch is het district, dat nog niet geheel voor de
liberalen is verloren; in 1892 is dit bewezen. Doch
men vergete niet dat ook toen slechts alleen de
aftredende liberale leden werden herkozen. Thans
evenwel nu 4 liberale leden moeten aftreden, van
wie twee, de beeren Buteui en Van Uije Pieterse,
niet meer in aanmerking wenscben te komen, is de
kans voor de liberalen er niet beter op geworden.
De herkiezing van de beeren Van Teylingen en Van
Woelderen is vrg zeker, doch het zal veel afbangen
van de candidaten die door de liberale party zullen
gesteld worden, of zy ook voor de beide andere
zetels zal zegevieren. Ook op de samenstelling van
het college van Gedeputeerde Staten kan de aan
staande verkiezing van invloed zgn.
lYiese. De openbare kennisgeving, dat dhr. A.
G e i 11 zich hier als arts gevestigd heeft, is zeker
door alle ingezetenen met groote ingenomenheid
begroet.
De naam Geill als geneeskundige is toch sedert
1823 onafscheidelgk aan dien dezer gemeente ver
bonden. Toen kwam dhr. J. A. Geill Sr. zich uit
Zaamslag alhier vestigenhg werd in 1864 door
zgn zoon opgevolgd, die nu met 1 April zynt wel
verdiende rust zal genieten en, een paar jaren uit
gezonderd, onafgebroken bier zyne uitgebreide prak-
tjjk waarnam.
Wg hopen, dat den nieuwen geneeskundige geene
minder gunstige reputatie moge ten deel vallen,
dan zgn vader en grootvader in zoo ruime mate
genoten.
Wisse. Zaterdag is alhier eene vergadering ge
houden van inwoners dezer gemeente en van 's-Heer
Abtskerke, waarin besloten werd eene vereeniging
op te richten »tot onderlinge hulp bg verlies
van rundvee of varkens, door ziekte of
ongelukken."
Zg heeft ten doel zich op de minst kostbare wyze
te vrg waren tegen schade, door ieder te verplichten
bg zulke gelegenheden het voor de consumptie ge
schikt verklaard vleesch tegen vastgestelden prijs
over te nemen, of wel met geldelyke bgdragen hen
tegemoet te komen, die door bevoegde autoriteiten
genoodzaakt worden het zieke of verongelukte dier
te begraven.
De vereeniging is uitsluitend voor ingezetenen
der genoemde gemeenten bestemd.
Ook in enkele gemeenten in Walcheren bestaan
dergelgke vereenigingen.
f Beeds zgn ongeveer 30 leden toegetreden en 157
dieren ingeschreven.
iTet bestuur bestaat uit de h.h.P. Bostelaar te
Nisse, voorzitter, J. A. Geill Jr., secr.-penningmeester,
te Nisse, M. van 't Westeinde en A. de Back aldaar,
benevens P. Polderman te 's-Heer Abtskerke, als
commissarissen. Als reserve-commissarissen zgn daar
aan toegevoegdW. Boonman en D. de Kuyper te
Nisse, met J. Dekker te Sinoutskerke.
lleinkenszand. Tot tijdelijk gemeente-genees
heer alhier is benoemd de heer A. Geill, arts te
Nisse. In den korten tgd van ruim 4 jaar hebben
we hier achtereenvolgens drie gemeente-geneesheeren
zien komen en weder zien vertrekken. Het is te
hopen, dat de opvolger van den heer Erkelens zich
hier voor wat langer tgd zal vestigen dan zgne
voorgangers.
De kruiser, waarvan de bouw is opgedragen
aan de Koninklyke Maatschappg de Schelde te
Vlissingen zal den naam dragen van Zeeland.
Nu de influenza wederom baren intocht
gedaan beeft, en ze weer velen onder hare slacht
offers telt, wordt op bet volgende gewezen
Een eerste voorwaarde tot herstel voor een influ-
enzalgder (vooral voor lyders, die zware koude bg
zich hebben, welke zich openbaart in boofdpgn,
hoesten, pijn op de oogen en in de ledematen) is,
dat hg flink transpireert en een heel eenvoudig
middel daarvoor, dat iedereen zich kan verschaffen
is het gebruiken van een glas water (zoo warm
mogelgk), waarin van te voren een halven citroen
is uitgeknepen en waarby eenige lepels suiker zgn
gedaan. Dit nu drinke men achter elkaar uit en
daarna dekke men zich zeer warm toe, desnoods
onder 4 k 5 dekens. Als men hierop flink transpi
reert, wat meestal hei gevolg is, zal dit reeds eenige
verlichting geven en wanneer dit iederen dag her
haald wordt, zal het zeker tot het spoedig herstel
van den patiënt meewerken. Verder zg toch iedereen
aangeraden, zoo spoedig mogelgk een dokter te laten
halen.
Uit een verwaarloosde inflaenza kan alles voort
vloeien en ze kan den patiënt meer verdriet en geld
kosten dan wanneer oogenllikkelyk hulp ingeroepen
was.
De heer L. C. baron Van der Feltz,
inspecteur der postergen in de provincie Gelderland
en Limburg, die Vrgdag onder talryke bewijzen van
sympathie en belangstelling zijn 40jarigen dienst bg
de postergen herdacht, werd in 1855 te Arnhem
geplaatst als surnumerair, in Sept. 1857 bevorderd
tot commies te Amsterdam, in 1864 tot directeur
te Bols ward, in 1873 tot directeur te Goes en in
Oct. 1879 benoemd tot inspecteur te Arnhem, in
welke betrekking de jubilaris dus reeds meer dan
15 jaren werkzaam is. Een commissie bood Vrgdag
namens het geheele personeel der inspectie den ge-
achten en humanen chef een huldeblijk met een
album als souvenir aan, terwyl tallooze bouquetten
en bloemstukken het bewgs leverden van veler be
langstelling in het feest.
De jubilaris hield des middags een zeer druk
bezochte receptie.
Er bestaat kans, dat de wereldtentoon
stelling te Amsterdam door de Ko
ningin of althans in tegenwoordigheid der beide
vorstinnen zal worden geopend. Geschiedt dit,
dan zal de opening niet vóór den 15en Mei a. s.
plaats vinden, met het oog op de reis der Koninginnen
naar Engeland.
De heer Vermeulen neemt weer aan de
werkzaamheden der Tweede Kamer deel, maar draagt
den linkerarm, welken hg bg een val brak, nog in
een verband.
De regeerende Vorst van Waldeck
en Pyrmont, broeder van H. M. de Koningin-
Begentes, wordt heden avond te 9 u. 20 min. in
de residentie verwacht en zal gedurende eenige
dagen de gast van H. M. zgn in het paleis.
De minister van oorlog brengt in de Staatsct
ter kennis van belanghebbenden dat
lo. het examen van hen die wenscben te worden
toegelaten tot de verbintenis als vrywilliger
voor het reservekader, dit jaar zal plaats
hebben op 12 Juli a. s. en zoo noodig op een of
meer volgende dagen
2o. in verband daarmede de aanleiding voor het
examen moet plaats hebben vóór 12 Juni a. s. bg
den hoofdofficier voor het reservekader, door het
inzenden eener kennisgeving, ingericht volgens het
daartoe vastgesteld model
3o. het meerbedoelde examen dit jaar zal worden
afgenomen te Amsterdam, Arnhem, Assen, Breda,
Deventer, Gorinchem, 's-Gravenhago, Groningen, den
Helder, Leeuwarden, Maastricht, Middelburg en
Utrecht
4o. aan het examen ook kan worden deelgenomen
a. door hen die, in het jaar 1878 geboren zynde,
op den dag of op een der dagen, waarop het
examen gehouden wordt, den leeftyd van 17 jaar
nog niet hebben bereikt;
b. voor zooveel betreft de vakken a—f van het
programma, door hen die zich nog niet in den
wapenhandel geoefend hebben.
De schrgver van de brieven uit de Hofstad
in de Arnh. Ct. maakt de volgende zeer juiste op
merking naar aanleiding van eene in de residentie
gehouden collecte ten behoeve der oud-stryders
Deelgerechtigden (in het fonds voor den ge-
wapeaden dienst) zgn zij, »die in den strgd in onze
koloniën of in ons vaderland, de eer der vlag heb
ben gehandhaafd." Die »in den strgd in ons vader
landde eer der vlag hebben gehandhaafd dit
zullen er wel niet veel wezende meeste deelge
rechtigden zullen wel koloniale militairen zijn. Maar
die hebben recht van plaatsing op Bronbeek, en
voor hen is eerst jaren geleden het zoogenaamd na
tionaal geschenk bestemd, en nu onlangs weder het
Lombok-fonds opgericht, dat reeds verre boven het
half millioen aan kapitaal bezit. Was het nu niet
in alle opziehton verstandiger dat al deze fondsen,
wanneer men namelyk den Staat nog niet dadelgk
tot da vervulling van zgn plicht kan bewegen, zich
tot éen flink fonds vereenigden, dan dat elk op zich
zelf naar eigen inzicht en eigen reglement tot het
zelfde doel werkzaam was. Ik weet wel dat er in
Nederland zeer veel particularisme en individualisme
in de liefdadigheid gevonden wordt, het grootste
beletsel tegen eene toch zoo heilzame concentratie
op het gebied van de armenzorg, maar men zal toch
wel kunnen toegeven dat er op dit speciaal gebied
alle reden bestaat tot vereeniging en onderlinge ver
sterking van krachten, die nu noodwendig versnip
perd worden, zoo ze elkander, onbewust en onbe
doeld, al niet tegenwerken.
Onder het opsehrift »Twjjtelaehtige lof" maakt
de Standaard de volgende aardige opmerking:
»Uit Mandsjoerië meldt men, dat de meerdere
voortreffelykheid van het klein-kaliber geweer over
tuigend gebleken, ja, wiskunstig bewezen is.
Onder anderen hierdoor, dat de kogel van dit
geweer het vleesch weinig openscheurt, on het been
niet verbryzelt, maar haarfijn doorboort.
Zelfs wordt ten bewgze het voorbeeld aangehaald
van een Chineesch soldaat, die vgf zulke kogels
door het lyf kreeg, cn toch nog ni«t omsloeg, maar
doorvocht.
Voor het menschelijk gevoel nu is dit ongetwgfeld
kostelyk. Hoe minder lyden de toch reeds zoo vrees-
Igke oorlog teweeg brengt, hoe beter.
Maar is het, uit militair oogpunt, toch niet een
zeer twijfelachtige lof?
Op het slagveld is het toch uw toeleg, om door
uw 6chot den man buiten gevecht te stellen.
Niet, om zelfs na vgf raakschoten uw tegenstander
nog overeind tegenover u te zien."
Toen ongeveer tien jaren geleden het b i n -
nenlandsch telegramtarief werd ver
hoogd, werd beweerd dat, ook naar de meening van
verschillende deskundigen", een tariefsverhooging,
die een paar ton 's jaars in de schatkist zou bren
gen, geen invloed van beteekenis zou hebben op het
aantal telegrammen.
Die voorspelling van »deskundigen" is schitte
rend gelogenstraft. Althans wat de bedoeling be
treft. Wel is sedert 1885 de opbrengst (1894) met
f315,000 vermeerderd, en is ook het getal binnen
landsche telegrammen sedert met 234,000 gestegen
(in 1893). Maar het doel was het belangrijk tekort
van de inkomsten der ryks-telegraaf tegonover de
inkomsten te doen afnemen. Dat tekort bedroeg ech
ter in 1885 6 l/s ton en in 1893 was het ook
6 i/s ton, zoodat de verwachte hoogere opbrengst niet
is verwezeniykt.
De vermeerdering van ontvarigsten is hoofdzakelyk
voortgekomen uit het buitenlandsch verkeer. Daarbg
is het getal telegrammen sedert 1885 vermeerderd
met ongeveer 550,000, dus bjjna 2 ty* maal zooveel
als bg de binnenlandsche.
De heer Linckens, de onvermoeide strgder voor
tariefverlaging en invoering van een goedkooper
soort van kleine-spoedtelegrammen, heeft in het
Journal Télégraphique nog eens aangetoond, hoezeer
het binnenlandsch telegrafisch verkeer bg ons is
achteruitgegaan. In 18811885 werden gemiddeld
473 telegrammen 's jaars gewisseld per hoofd der
bevolking. In 1893 was het slechts 472 en toch zgn
sedert 1885 220 nieuwe kantoren geopend l
Daaruit volgt, dat er bg de oude kantoren, naar
evenredigheid der bevolking, achteruitgang is ge-