1895 N°. 13.
Dinsdag 29 Januari.
82s,c jaargang.
Kleinhandel in Sterkedrank
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnemonten en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en vorder
bjj all© Boekverkoopers en Brievengaar ders.
Snzendlisv van
De prgs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
«dvertentlëss vóór S «ren op den der uïtgc»v«%
Vergunning is Terleentl tot uitoefening van den
aan mej. Ma. "WIJNANDS, wed. J. J tlartman, voor deze!fdo
localiteiten van het perceel wijk C uo. 61/62 als aan W. J.
Hartman was verleend.
Goes, den 26 Jan:a:i 1895.
Burgemeester en Wethouders van Goas,
J. G d. W. HAMER
De Secretaris.
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS.
Wat beteekenen die woorden
In zijne eerste rede over de ontwerpen betreffende
Opsterland en Weststellingwerf beeft dr. Kuyper,
tot staving van zijne bewering, dat aan de autono
mie der gemeenten in het algemeen in het nu vigee-
rende staatsrecht is tekort gedaan, zich beroepen op
een pstar organen der anti-revolutionaire pers De
Boodschapper en De Zeeuw.
Naar aanleiding daarvan zeide onze Goescbe af
gevaardigde, jbr. inr. A. F. Da Savornin Lobman,
in de zitting van jl. Donderdagavond
De geachte spreker (dr. Kuyper) heeft behoefte
gevoeld om, ten bewijze dat alle goede anti-re
volutionairen denken zooalg bij, zich op een paar
autoriteiten te beroepen, namelijk op de Zeeuw
en de Boodschapper. Ik zou mij mijnerzijds kun
nen beroepen op de autoriteit van Jde anti-revo
lutionaire Nederlander. Misschien zal men vragen
is dat niet een beroep op u zeiven Ik zal bet niet
ontveinzenmaar is bet beroep van den geachten
afgevaardigde uit Sliedrecbt op de beide door hem
genoemde bladen in werkelijkheid wel iets anders
Wat bedoelt jbr. Lobman met deze laatste vraag
Toch niet, dat wat er, op bet gebied der alge-
meene politiek, dagelijks in de Zeeuw te lezen wordt
gegeven, uit de redactie-bureaux van de Standaard
of uit de pen van dr. Kuyper afkomstig is?
Algemeen Overzicht.
De presidentskeuze in Frankrijk heeft aller-
wege, zoowel binnen- als buitenslands, bij de voor
standers van orde en rust een goeden indruk ge
maakt en de catastrophe, die in enkele dagen is
afgespeeld, beeft oen veel gunstiger verloop gehad
dan menigeen verwacht bad. De heer Casimir Périer
beeft bet Ely9ée bereids verlaten en de nieuwe pre
sident heeft zich daar gezeteld en heeft dadelijk
zijne regeertaak kunnen aanvangen met de keuze
van een nieuw ministerie. Zooals te verwachten was
beeft de beer Paure in de eerste plaats don invloed
rijken radicaal Bourgeois met de samenstelling van
een nieuw Kabinet belast. Deze beeft die taak aan
vaard, maar alras bleek het hem, dat hg niet ge
makkelijk zou slagen. Wel verklaarden verschillende
leden van bet demissionaire Kabinet-Dupuy zich
bereid in het nieuwe ministerie zitting te nemen,
maar toen er sprake kwam van bevrediging van
den wensch der radicalen om eene algemeen inkom
stenbelasting in te voeren, trokken zich enkelen te
rug, o. a. de minister van Financiën Poincaré. De
beer Bourgeois verklaarde toen aan den president,
dat hjj geen kans zag te slagen, doch deze wist hem
toch te bewegen zijne pogingen voort te zetten.
De beer Bourgeois heeft daarop met verschillende
personen geconfereerd, maar de bezetting van het
financiëele departement bleef groote moeielijkbeden
opleveren. Eindelijk liep bet gerucht, dat bet Kabi
net gevormd was en dat de heer Bourgeois zelf de
portefeuille van Financiën zou nemenen reeds
meende men, dat alles in bet ïeine was, toon plot
seling bekend werd, dat de beer Bourgeois zijne
taak als Kabinetsformeerder had neêrgelegd. Zoo is
dan nu alles nog onbeslist en vermoedelijk zal de
president nu wel weêr zijne toevlucht moeten nemen
tot bet kiezen van een minister-president uit de
gematigde republikeinen, die dan toch ook feitelijk
de meerderheid hebben in Kamer en Senaat, al
tellen zij onder de broeders verscheidenen, die maar al
te dikwerf hunne partij en de daaruit voortgesproten
regeering in den steek laten. Een lang leven zal
dan ook wel niet aan een Kabinet uit de meerder
heid kunnen worden voorspeld. Maar als bet maar
erin slagen mag de begrooting vasttestellen, dan
kunnen tenminste de gewone zaken baar gang gaan.
Volgens latere berichten is de heerRibot er thans
in geslaagd een Kabinet te vormen.
In Italië beeft de Koning eindelijk eene beslissing
genomen voor zooveel betreft het conflict tusschen
de Kamer en den heer Crispi. De zitting der Kamer
is gesloten en weldra kan nu het besluit verwacht
wordeü, waarbij nieuwe verkiezingen zullen worden
uitgeschreven. Vermoedelijk zullen deze in April
plaats hebben. Hoe bet intusschen moet gaan met
de begrooting en met het daarmede samenhangend
tekort van 70.000.000 lires, is niet recht duidelijk-
Er is echter in de laatste dagen nog eene andere
quaestie, die in Italië de gemoederen bezighoudt
Zooals men weet hebben de Italianen zich ook in
Afrika genesteld en nu zijn er berichten gekomen,
dat generaal Baratieri slaags is geweest met bet
opperhoofd Ras Mangascba. Laatstgenoemde werd
verslagen en in bet veroverde kamp werden brieven
gevonden, waaruit blijkt, dat bij tot den aanval is
overgegaan op raad van den koning van Abessinië, j
Menslek, die als een vriend van Italië gold. Wanneer j
dit bevestigd wordt dan kan de Italiaanscbe troepen- j
macht in Afrika bet nog wel eens moeilijk krijgen.
Er is dan ook sprake van dat er nog vier bataljons
ter versterking zullen worden gezonden.
Griekenland is in de laatste week ook bet j
tooneel van oproerigheden geweest. Er is onder bet
volk ernstig verzet ontstaan tegen de belastingplannen
der regeering, en gisteren voor acht dagen had er
te Athene eene groote protest-meeting in de open
Juoht plaats. De regeering bad maatregelen genomen
om de orde te bewaren, toen eensklaps d© kroonprins
met een paar adjudanten te paard verscheen gd, be
werende dat hij als legercommandant over de troepen
bad ta beschikken en niet de regeering, zich feitelijk
tegen deze laatste stelde. De Koning en de Koningin
stonden in h«t paleis voor het raam naar deze inter
ventie van hun zoon te kijken. Hierin lu-eft do Mi
nister Tricoupis aanleiding gevonden met zijne ambt-
genooten ontslag te nemen, aangezien het Kabinet
meent, dat het uitsluitend aansprakelijk is voor de
handhaving der orde. De Koning heeft het ontslag
aangenomen on den beer Delyanis met de vorming
van een nieuw ministerie belast. Deze is daarin reeds
geslaagd, maar bet zal een zuiver cabinet d'affaires
zijn om de loopendo zaken af te doen. De partij van
Tricoupis heeft feitelijk de meerderheid in de Kamel
en zonder ontbinding der volksvertegenwoordiging
is er dus op eene krachtige politiek voor dit ministerie
niet te rekenen.
In Bulgarije zit het ministerie ook al niet op
rozen. Het heeft thans verschil met de Oostenrijk-
Hongaarscbe regeering over de heffing van invoer
rechten, eene soort tarieven-quaestie derhalve. Do
Oostenrijksche regeering beeft een kras vertoog ge
richt tot Bulgarije, en de minister Stoiloff heeft
daarop geantwoord, dat hij hoopte, dat Oostenrijk
die vertoogen zou intrekken, want dat hjj anders
genoodzaakt zal zijn aftetreden. Of Oostenrijk zich
daarom veel bekreunen zal, zal wel spoedig blijken,
maar zeker is het, dat vorst Ferdinand al spoedig
ondervindt, dat het regeeren zonder Stamboeloff
zijne eigenaardige bezwaren beeft. Nog vóór de
vriendschapsbanden met Rusland nauwer zijn toege
haald, komt hij reeds in moeieljjkheden met Oostenrijk.
De Biiitache Rijksdag beeft zich vereenigd met
een voorstel van bet Centrum om de orde der Je
zuïeten weder in Duitscbland toetelaten. Men weet,
dat verleden jaar een dergelijk voorstel werd aan
genomen, doch toen verwierp de Bondsraad het. Men
verwacht dat dit lichaam nu gewilliger zal zijn,
omdat, zooals wij vroeger meldden, het Centrum bij
de eerste lezing van de Umsturz- Vorlage niet ondui
delijk ta kennen beeft gegeven, dat het ten opzichte
van dat ontwerp zijne stem afhankelijk zou stellen
van de beslissing omtrent de wedertoélating van de
Jezuïeten.
Nog altijd is bet Congo-ontwerp niet bij de Bel
gische Kamer ingediend. Dit zal nu echter wel
spoedig gebeuren, want het schijnt, dat de interna
tionale bezwaren tegen de anexatie van den Congo-
staat alle opgeheven zijn. Daarentegen neemt bat
verzet in België zelf onder de bevolking toe en zelfs
wordt in de mijndistricten met werkstaking gedreigd,
wanneer de inlijving mocht plaats hebben. Men kan
daar dus weer een zeer rumoerigen tijd tegemoet
gaan, want het is vrij zeker, dat het ontwerp aan
genomen wordt, daar de getrouwe meerderheid der
Kamer de regeering ook hierbij wel zal steunen.
Ook in de Kamer doen er zich allerlei onverkwik
kelijke scènes voor. Jl. Vrijdag kwam het daar
tot eene heftige woordenwisseling over de sociale
quaestie.
Toen de sociaal-democraat Anseele (de bekende
afgevaardigde uit Gent) het woord voerde, viel de
clericale afgevaardigde Eetnan hem in de rede, en
werd daarom door den voorzitter, den heer De
Lantsbeere, tot de orde geroepen. Toen de heer
Eeinan niettemin voortging tegen Anseele uit te
varen, werd hij ten tweeden male tot de orde ge
roepen.
De Voorzitter deed toen een beroep op de Kamer,
ten einde te vernemen, of hij den heer Eeman weer
bet woord mocht verleenen, om zijne woorden nader
toe te lichten. Ondanks bet protest van den presi
dent besloot de meerderheid, dat den beer Eeman
weer het woord moest worden gegeven, opdat bij
zich nader zou kunnen verklaren.
De heer De Lantsheere verliet toen den voorzit-
tersstoel en nam zijn ontslag als voorzitter der Kamer,
ondanks alle pogingen, welke zijne vrienden aan
wendden, om hem van dit besluit terug te brengen.
Te midden van groot rumoer werd toen de zitting
opgeheven.
Met de vredesonderhandelingen tusschen China
en Japan gaat bet nog altijd den slakkengang, of
liever gezegd, ze zijn nog in het geheel niet begon
nen, want de Chineesche afgezanten zijn nog altijd
niet in Japan aangekomen. Inmiddels gaan de Ja-
paneesche troepen, trots het barre winter weêr, in
China hun gang. Ze hebben thans de belangrijke
haven Wei-ha-wei met een deel der Chineesche vloot
van de zeezijde ingesloten, terwijl ze oen legercorps
van 30.000 man hebben aan wal gezet. Het heet,
dat de Chineezen voornemens zijn de havenplaats
met alle kracht te verdedigen en reeds kwam er een
telegrafisch bericht, dat de Japanners met groot
verlies werden teruggeslagen. Men weet evenwel,
dat de tijdingen vatr Chineesche zijde dringend nadere
bevestiging vereisehen.
GOES, 28 Januari 1895.
Wanneer liefdadigheid zich paart aan kunst
genot kan men in onze stad steeds verzekerd zijn
van steun en belangstelling. Dit bleek weder ten
duidelijkste, toen eergisteravond in de Schouwburg
zaal der Sociëteit V. O. V. alhier een 8 o i r e
plaats had, georganiseerd door eenige dames en
heeren ter bestrijding der kosten van het Sint-
Nicolaasfeest in 1894 voor onvermogende
kinderen.
Alvorens de uitvoering van het programma, be
vattende muziek, zang, twee blijspelen en twee
tableaux-vivants, werd aangevangen, nam de voor
zitter van het comité, dhr. Z. D. Van der Bilt La
Motthe het woord om het talrijk opgekomen publiek
dank te zeggen voor de tegenwoordigheid. Hij zag
in deze trouwe opkomst een blijk van belangstelling
in het werk der executanten en tevens in de zaak
zelve; hij hoopte, dat deze Commissie, die gedurende
13 jaar met succes is werkzaam geweest, op de
sympathie der ingezetenen mag blijven rekenen, ja,
dat dit feest der liefdadigheid niet meer van de rol
zal verdwjjnen en steeds de hulp en den steun zal
ondervinden, die het vooral dit jaar in zoo ruime
mate mocht genieten.
Daarna dankte hij de medewerkers voor de moeite
en studie, aan deze soirée besteed. Hij vertrouwde,
dat de overtuiging, medegewerkt te hebben aan het
bereiken van een schoon doel en, naar hij verwachtte,
de tevredenheid van het publiek voor hen genoeg
zame belooning zouden zijn. Niet allen kon een
tastbaar bewijs van erkentelijkheid en een afzonder
lijk woord van dank worden gegeven, doch spreker
moest in dezen een uitzondering maken ten aanzien
van mevr. Fransen Van de PutteDe Kanter, die
de leiding bij de studie voor dit feest heeft op zich
genomen en dit werk zoo uitstekend heeft volbracht.
Als voorzitter der commissie en der sociëteit V. O.
V. bood hij haar, naast zijn dank, een bouquet aan.
Na afloop der uitvoering bleek, dat de voorzitter
zich niet bedrogen had in de verwachting omtrent
de tevredenheid van het publiek. Na elk nummer
bewees een luide toejuiching, dat men zeer voldaan
was, zoowel over de keuze der stukken als over
de wijze van uitvoering. Alle executanten kweten
zich als om strijd zoo goed mogelijk van hun taak,
zoodat zonder eenig voorbehoud mag gezegd worden,
dat den opgekomenen een recht aaDgename avond
is verschaft.
Dit succes, gevoegd bij het bewustzijn medege
werkt te hebben om Sint-Nicolaasdag ook voor de
kinderen der armen tot een waren feestdag te heb
ben gemaakt en hierdoor een lichtstraal gebracht
te hebben daar, waar zoo menigmaal duisternis en
ontbering beerschen, moge voor Commissie, mede
werkers en ingezetenen een spoorslag zijn om dit
feest in eere te houden.
Jl. Vrijdagavond werd door do kader-ver
een i ging der d. d. schutterjj alhier in »de
Prins van Oranje" een schietwedstrijd ge
houden, waaraan 15 leden deelnamen. Een gelijk
aantal prijzen was beschikbaar gesteld waarvan o. a.
de le werd behaald door serg. Van Paassen met 96,
de 2e door serg. Kort met 95 en de 3e door serg.
De Hoogh met 92 van de 120 punten.
Op de dit jaar te houden wereldtentoon
stelling te Amsterdam zal, zooals onze
lezers weten, in navolging van Oud-Antwerpen op
de Antwerpensche tentoonstelling, een »Oud-Hol-
1 a n d" verrijzen. Dit zal gebouwd worden onder
leiding van den architect E. Breeman, die bereids
uit verschillende plaatsen, o. a. uit Goes, mo
dellen heeft ontvangen van antieke geveltjes.
In het algemeen kan gezegd worden, dat Oud-
Holland" de grootste aantrekkelijkheid zal vormen
voor de tentoonstelling, en in den aanstaanden zomer
duizenden alleen daarom Amsterdam zullen bezoeken.
Door het geven van national© feesten, optochten en
nog veel meer zal het aanzien worden verhoogd.
Reeds nu worden alle voorbereidende maatregelen
getroffen om die festiviteiten zoo luisterrijk mogelijk
te doen zjjn.
Men schrijft uit lerseke
De oesterverzending, welke als gewoon
lijk kort na Nieuwjaar zeer doodsch was, neemt
gaandeweg weer toe.
Engeland stond tijdelijk bijna stil, naar aanleiding
van het sensatie-bericht, als zou het eten van Zeeuw-
sche oesters typhus veroorzaakt hebben.
Nadat echter in Londensche bladen betoogd werd,
dat bet verschijnsel vertrouwbaren grond van bewijs
mist, en anderen het aan het gebruik van Fransche
oesters toeschreven (welke men daar zonder blikken
of blozen voor Zeeuwsche verkoopt), kwam Engeland
hier weer ter markt. Ook het vasteland vraagt weer
aanmerkelijk meer.
Deze verbetering in de hoeveelheid der vraag
heeft iets bemoedigende, maar van een andere zijde
dreigt er een bezwaar vóór half Mei vervalt de
contractueele termijn der pachtbetaling.
Nu er over Januari zoo weinig te innen is en de
wissels over Februari te laat binnenkomen, om van
nut te kunnen zijn vóór half Maart, zal dit menig
een verlokken om zijne nog overgebleven oesters
zoo spoedig mogelijk kwijt te raken, en dus den
prijs nogal te verlagen, wat anders niet nooaig zou
zijn om het beetje oesters, dat er nog over is, vóór
het einde van het seizoen kwijt te raken.
Om die reden wordt er ernstig over gedacht om
aan de Regeering uitstel van pachtbetaling te vra
gen tot bijvoorbeeld 25 Mei. Men hoopt, dat de
Regeering, met het oog op den ongunstigen afloop
van het jaar 1894, tot een dergelijk uitstel bereid
zal zjjn. (N. v. d. D
DeTweede Kamer zal Dinsdag 26 Februari
a. s. de werkzaamheden hervatten.
De minister van buitenlandsche zaken over
weegt, in overleg met zijn ambtgenoot van binnen-
landsche zaken, in hoever het mogelijk zal zijn aan
de aangrenzende Staten eene regeling voor te stellen,
volgens welke alleen bepaaldelijk aan te wijzen
ernstige veeziekten niet mond- en klauw
zeer in het vervolg een reden zouden mogen zijn
tot sluiting der grenzen.
Een wetsontwerp omtrent het subsidi
eeren van scholen van middelbaar
onderwijs voor meisjes is in bewerking.
Het zal ingediend worden zoodra dit mogelijk is.
Na van dr. Kuyper's eerste artikel
in De Standaard na ziju herstel een overzicht ge
geven te hebben, zegt De Vaderlander
Uit het bovenstaande blijkt o. i., dat wij precies
denzelfden dr. Kuyper uit het buitenland terugge
kregen hebben, die er heengegaan is. Er waren naar
onze meening zoovele woorden niet noodig geweest
om dit duidelijk te maken.
Intusschen willen wij afwachten, zij het met
niet te sterk vertrouwen. De beloften van het af
laten van bitterheid herinneren wij ons uit zoo me
nige Oudejaarsavond-mijmering in De Herautsterker
nog uit het eerste artikel bij de oprichting van dat
blad, toen »alle bitterheid in de archieven zou wor
den bijgezet", dan dat wij niet zouden moeten
vreezen, dat de natuur bij dr. Kuyper andermaal
der leer de baas zal worden.
Als ^democraat" op ^electoraal" terrein is dr. K.
eveneens dezelfde gebleven. En het verleden boezemt
ons al weder geen vertrouwen in ten opzichte van
het Calvinistisch" vaandel, nu met onwrikbre over
tuiging omhoog geheven. Deze banier in dr. Kuy-
per's hand ontplooide zich nooit in volkomen klaar
heid al waren de kleuren, die zij toonde, vaak schel.
Gedurig bood zjj verrassingen.
Wij zullen afwachten, wat de beteekenis der schuld
erkenning in de laatste alinea van dr. K. voor de
practijk zal blijken te zijn. In deze past het op daden
te wachten. Zal de taktiek van dr. Kuyper merk
baar eene andere zijn Zal de demagoog in hem
zwichten Hoe gaarne zouden wij hopen, dat de ar
beid van den a.-r. leider meer tot heil onzes volks
mocht zijn, dan die naar onze ernstige overtuiging
tot hiertoe immer geweest is. Wij zouden het wen-
schen, maar onder de in zijn eerste woord opgeheven
banier hernieuwt zich slechts onze vrees.
In de pas verschenen memorie van antwoord,
behoorende bij de begrooting van buitenlandsche
zaken, der Eerste Kamer door de Regeering toege
zonden, vinden wij het bericht, omtrent een arbi
trage tusschen Engeland en ons land over de zaaV
van de Costa Rica Packet, bevestigd.
Na langdurige onderhandelingen zijn de regain-
