1895 N°. 9.
Zaterdag 19 Januari.
82ste jaargang.
Weischaap.
Kleinhandel in Sterkedrank
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet by blad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiün voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmak te Rotterdam ea vsrder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders,
uau 7 i
tnzendkg van advericnti?n vóo* aren op den <la| der uitgave*
De prys der gewone advert6ntiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de pry's
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
In bewaring ia genomen een opgevangen, hier onbekend
Ue rechthebbende kan het ten bureels vau politie terug
bekome li tegen betaling der kostpn van voediog
Indie» dit niet voor Zaterdagavond a. s is geschied, zal
met het schuap gehandeld worden overeenkomstig het bepaalde
bij artt. 28 en 29 der wet van IS April 1874 (St.bl. no. 66).
Goes, den 18 Januari 1895.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G. d. W. HAMER
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
MAANDAG 21 JANUARI a. s des middags te 2 urea
zal in het Gasthuis gelegenheid gegeven worden tot net doen
Vacoiiierreo en Ilervaccincereu.
De ingezetenen worden in hun lelang uitgenoodigd van deze
aangeboden gelcgeu hci-l gebruik te maken. Zoogenaamde trouw
boekjes moeten worden medegebracht.
Goes, den 18 Januari 1895.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Vergunning is gevraagd tot uitoefening van den
door MARIA WIJNANDS, Wed. J. J Hartman,in dezelfde
localiteit als thaus geschiedt, in het perceel wyk C no. 61/62,
door W. J. Hartman
Bezwaren kunnen worden ingediend vóór den 26 Januari
a s des namiddags 1 uur.
Goes, den 18 Januari 1895.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. IIAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
In eigen tuintje wieden.
Klaas Boes, de moordenaar van Schagen, beeft
o. a. bekend, dat hij romans gelezen had en dat
die verhalen hem aanleiding hadden gegeven tot het
plegen van den dubbelen moord. De Zeeuw vindt
hierin aanleiding om er op aan te dringen, dat
ouders en opvoeders hun toezicht gaan uitbreiden
over de lectuur onzer knapen en meisjes.
Ook wij gelooven, dat dit toezicht nooit te streng
kan zijn en we vreezen, dat vele ouders en opvoeders
zich te dien opzichte niet van nalatigheid kunnen
vrijpleiten. Maar dat nu de Zeeuw aanleiding vindt
om op dien grond te waarschuwen tegen het zenden
van de kinderen naar Hoogere Burgerscholen is
toch waarlijk al te dwaas.
»Als de boekhandelaars en bibliotheekhouders
eens klappen wilden", zegt het antir. blad, welke
Fransche boeken jongens uit ChristengezinneD,
leerlingen van de H. B. S., bij voorkeur koopen
van hunne spaarpenningen, lezen of ter lezing
geven
Menige knaap, ook uit gereformeerde kringen,
leest de walgelijke romans van Zola, waar zijn
ouders bij zijn, onwetend natuurlijk van de ver
derfelijke strekking der lectuur, die de knaap,
zoogenaamd ooi Fransch te laeren lezen, zich heeft
uitgekozen."
We zouden in de eerste plaats willen opmerken,
dat het weinig pleit voor de degeljjke opvoeding,
die deze jongens uit »christen"gezinnen van hunne
ouders ontvangen, wanneer enkele uren onderwijs
op de H. B. 8. in staat zijn daarvan al de kracht
te breken en al den invloed te vernietigen. Maar
in de tweede plaats zullen diezelfde jongens tocb,
als ze dergelijke boeken lezen willen, Jook zonder H. B.
Schoolonderwijs wel voor de verleiding bezwijken,
b. v. als ze privaatonderwijs in het Fransch genieten
bjj een christeljjk onderwijzer. Ja, het is de vraag
of ze dan nog niet eerder ertoe verlokt worden,
want zulk een onderwijzer zou zeer zeker tegen
het lezen van zulke slechte boeken waarschuwen,
en de Zeeuw zal ook wel weten, hoe groot de zucht
naar het verbodene bij de jeugd, zelfs bij de christe
lijke jeugd, is.
En als de Zeeuw nu soms met haar beweren de
meening ingang wil doen vinden, dat de leerlingen,
die de H. B. 8. bezoeken, daar tot het lezen van
boeken van Zola e. a. aangemoedigd worden, dan
zijn we zoo vrij die meening te bestrijden tot bet
blad daarvoor het bewijs zal geleverd hebben. Doet
bet dit, dan zullen we met zjjne redactie de eersten
zijn om dit ten zeerste af te keuren.
De verdere waarschuwing van de Zeeuw tegen het
lezen van feuilletons in liberale en zoogenaamd
neutrale" bladen, is een bekend en bijna verouderd
middel om de tegenpartij afbreuk te doen en pro
paganda te maken voor zichzelve. Maar toch zouden
we wel willen, dat het antir. blad ook te dezen
opzichte eens met namen voor den dag kwam. Van
de liberale bladen weten we er althans geene, die
zulke scabreuse verhalen ten beste geven, dat daar
tegen behoeft gewaarschuwd te worden, 't Is moge
lijk, dat in sommige zoogenaamde volksblaadjes der
gelijke gepeperde lectuur te vinden is, waarin van
moord en verleiding sprake is, maar om, als men
deze organen op het oog heeft, te spreken van libe
rale en zoogenaamd neutraio" nieuwsbladen, is de
waarheid wel wat veel geweld aandoen.
We lezen af en toe wol eens een feuilleton, maar
uit die van de laatste maanden herinneren we er ons
maar één, waarin van een moordaanslag en van het
doen van schandelijke voorstellen" tegenover eene
getrouwde vrouw sprake is. Wel is waar worden de
bedrijvers van die slechte daden ten slotte door de
genade Gods" bekeerd eigenlijk slechts één, van
den anderen hoopt de schrijver het maar doch dit
neemt niet weg, dat de bedoelde zaken erin worden
behandeld. Dit feuilleton was getiteld »Uros", uit
het Duitsch vertaald door J. M. De J. initialen,
die in ons stadje te denken geven en het stond
onlangs te lezen in De Zeeuw.
GOES, 18 Januari 1895.
Het, eerste winter- concert der har
monie >Euphoni a," verleden Dinsdagavond ge
geven in »de Prins van Oranje" alhier, was slechts
tamelijk bezocht. Onder leiding van haar directeur,
dhr. J. Kooiman, werd een goed gekozen programma
uitgevoerd, dat de goedkeuring der hoorders weg
droeg, blijkens de toejuichingen die elk nommer
werden geschonken. Voornl het »Thème varié voor
alt-saxophone met begeleiding van piano" door
Canivez maakte een gunstigen indruk en deed blij
ken welk dankbaar instrument de saxophone is en
hoezeer dhr. M., die het bespeelde, zich met de be
handeling er van heeft vertrouwd gemaakt. Ook
de piano-begeleiding door den directeur droeg er
niet weinig toe bij om dit nommer de hoofdschotel
van het programma te mogen noemen. Zeker had
dit concert een drukker bezoek verdiend.
(Door een misverstand is dit bericht niet in ons
vorig nummer opgenomen).
Ierseke. Aanstaanden Maandag zal deze ge
meente een bezoek ontvangen van ZE. den Com
missaris der Koningin.
Denzelfden dag zal ook de gemeente Hapelle
door den vertegenwoordiger der Koningin in deze
provincie worden bezocht.
Bij Kon. Besl. is D. J. Helderman be
noemd tot burgemeeeter der gemeente Wissekerke.
fitorsele. Woensdag besloot do dykraad van het
calamiteuze waterschap Ellewoudsdijk
B o r s e 1 e de kosten der onderhoudswerken, uit te
voeren in het aanstaande dienstjaar, te ramen voor
Ellewoudsdijk op f 13294,03 en voor Borsele op
f 14440,701/2.
Tengevolge van den uitslag van het in September
11. uitgevoerde duikeronderzoek te Ellewoudsdijk vond
de vergadering goed het oevervak tusschen de dijk-
palen 71 en 74 te verdedigen met zinkstukken en
steenbestorting tot een bedrag van ruim f 23000.
De loopende begrooting onderging eenigs wijziging
door raming van het goed slot der rekening over
1893/94 en verhooging van de opcenten der aan
nemingssommen van aanbestede werken.
Wigsenkerke. Jl. Woensdagnamiddag had in
een der lokalen van de openbare school alhier een
treffende plechtigheid plaats, 't Was het laatste uur
'fc welk de heer H. A. E v e r s d ij k, sedert 38 jaren
onderwijzer aan die school, aan zijne taak zou wijden,
daar hij, wegens recht op pensioen, uithoofde van
zijn 65jarigen leeftijd, op zijne aanvraag, met de vol
eindiging van dien dag, eervol ontslag verkreeg.
In dat uur verzamelden zich al de schoolgaande
kinderen, onder aanvoering van hunne onderwijzers,
in zijne klasse en zongen hem een danklied, voor het
van hem ontvangen onderwijs, toe.
Daarop nam het hoofd der school, de heer A. T.
C. Swenne, het woord om in welgekozen bewoor
dingen, namens zichzelven en den onderwijzer Haar
man, den scheidenden ambtgenoot te danken voor
de wijze, waarop hij zjjn taak had vervuld en tevens
te herinneren aan de aangename verstandhouding
welke er steeds als onderwijzers onder hen had ge-
heerscht.
Vervolgens bood eene commissie, samengesteld uit
de heeren A. A. Van der Maas Janz., M. P. De
Vos en C. N. v. d. Heijde, met eene hartelijke toe
spraak van laatstgenoemde, den heer Eversdijk, na
mens zijne oud-leerlingen, de ouders zijner oud-leer
lingen en de ouders der tegenwoordig schoolgaande
kinderen, een geschenk aan, bestaande in een stoel
en een rooktafeltje, benevens een album, bevattende
de namen der gevers.
Het gomeentebestuur, vertegenwoordigd door de
beide wethouders en den secretaris, als welker tolk
de waarnemende burgemeester J. De Neve optrad,
bracht eveneens hulde aan de wijze waarop de schei
dende onderwijzer zijne betrekking had vervuld.
Geroerd door al die bewijzen van waardeering van
zijn onderwijs vlocht de heer Eversdijk, bij het slaan
van eenen terugblik op de taak zoolang in deze ge-
meente door hem vervuld, zijne dankbetuigingen aan
het hoofd en zijn mede-onderwijzer en voorts aan
de andere sprekers en gevers in, om te eindigen met
den wensch dat zijn onderwijs er toe heeft mogen
bijdragen, om al de door hem onderwezenen te vor
men tot nuttige leden der maatschappij.
Na toezinging, door alle aanwezigen, der bede ver
vat in Psalm 134 vers 3 en nadat de schoolgaande
kinderen allen met een handdruk van den scheiden
den onderwijzer hadden afscheid genomen eindigde
deze plechtigheid, die door vela gevers van het
geschenk en andere belangstellenden werd bijgewoond.
Het orgaan van het Christen-werkliedenver
bond Patrimonium" gaf dezer dagen een staaltje
van de wrange vruchten, die de arbei
ders plukken, als zij aan de oproerprediking
van socialistische volksvrienden" gehoor geven.
Men W8et, dat de heer Janssen te Amsterdam
dezen winter een zeer doelmatige organisatie van
werkverschaffing op touw heeft gezet. Het plan zou
zeker in allen deele gelukt zjjn, wanneer er niet
gebrek aan geld was. De giften evenwel vloeien
niet zoo ruim als men aanvankelijk had gehoopt.
»En geen wonder, zegt Patrimonium," »indien men
bedenkt, hoevelen dergenen, voor wie thans werk
wordt gevraagd, bet werk dat zij hadden, moed
willig hebben vei schopt."
Het blad vernam het volgende
Mijnheer B. had een huis, dat, al heette het hecht
eu weldoortimmerd, toch feitelijk al uitgediend had
en sinds jaar en dag onbewoond was. Al dien tijd
was het te huur, doch niemand wilde er aan en
mijnheer B. was voor eenige maanden besloten het
te laten afbreken en te herbouwen, waartoe hij
last gaf.
Baas H., zijn timmerman, en E., de metselaar,
hadden reeds hun begrooting ingeleverd en daar
voor was hun het werk opgedragen. Het werk,
met kracht aangevat, vorderde goed en weldra stond
hot nieuwe huis onder de kap en zou worden af
gewerkt.
Op zekeren morgen gaat mijnheer B. eens naar
het in aanbouw zijnde huis, doch vindt niemand
aan den arbeid. De timmerknechts hadden meer
loon geëischt. Baas H., die het huis gaarne voor
de beraamde begrooting wilde opleveren, had hun
eischen niet ingewilligd. Wat geschied was, werd
aan mijnheer B. medegedeeld. Deze gaf last het werk
voorshands te laten rusten, en in toornige stemming
ging hij naar huis.
Daar gekomen, ontmoet hij een zijner vrienden,
lid der Commissie van Werkverschaffing, die zijne
medewerking inroept. Dezen hoort hij geduldig aan,
en toen het commissielid had uitgesproken, vertelt
mijnheer B. hem zjjn wedervaren eu vraagt
»Zeg eens, denk je dat ik gek bon Zal ik nu
de lui, die bij mij tegen 20 cents in het uur ar
beidende het werk gestaakt hebben, op deze wijze
aan den kost helpen
»Nadere verklaring overbodig," merkt Patrimo
nium" hierbij op.
In de Kroniek der Weesinrichting te
Neerbosch schrijft de beer Van 't Lindenhout
deze week onder meer
Op de boerderij zijn zooveel mogelijk verbeteringen
aangebracht aan de landerijen. De oogst van rogge,
tarwe, alsmede haver, was rijk gezegend, doch de
aardappeloogst gaf een derde minder dan bet voor
gaand jaar. Op onze boerderij hebben we 32 stuks
paarden en koeien. Onze veestapel is zeer gezond
gebleven. De melkkoeien hebben de inrichting van
de noodige melk voorzien, doch er was zooveel noo-
dig, dat er zeer weinig boter bereid is geworden.
Voor de jongens, die het boerenbedrijf
leer en y hebben we dit jaar steeds goede plaatsen
kunnen vinden en zjj, die de weesinrichting verlaten
hebben, voldoen over 'fc algemeen goed, zoodat er
voortdurend meer aanvragen komen dan wij jon
gens beschikbaar hebben, wier lichaamskrachten vol
doende zijn ontwikkeld en die alles aangeleerd heb
ben, wat noodig is om de inrichting te kunnen ver
laten en met eigen handen in hun onderhoud te
voorzien.
Onder de bewoners van de steden heerscht nog
altijd de groote dwaling, dat voor het boerenbedrijf
zeer weinig verstand en ontwikkeling noodig is, zoo
dat men meent, dat iemand van beperkte geestver
mogens nog altijd goed genoeg is voor boor. Er is
geen bedrijf in onze maatschappij, waar zooveel door
zicht en verstand bij noodig is, dan bij den land
bouw. En wanneer iemand uit de hoogere standen
een zoon heeft, wiens verstand niet helder is, laat
dan het laatste, wat men voor hem kiest, het bedrijf
van landbouwer zijn.
De stand van den zoogenaamden heereboer moge
zeer aanlokkelijk schijnen en men moge droomen van
de gladde melkkoeien van onzen dichter Poot, de
ervaring leert, dat velen zich hierin grootelijks te
leurgesteld gevoelen, daar zij wel heer kunnen zjjn
maar geen boer, en dit, als men daarbij het boeren
bedrijf wil uitoefenen, de financiën zeker ruineert.
Daarbij komt nog dat iemand, die geen kapitaal
heeft, onmogelijk boer kan worden hij mag zeer
dankbaar zijn als het lot van boerenknecht hem ten
deel valt en zoo hij tot een huwelijk komt, hjj boe
renarbeider mag worden. Toch heeft men het als
boerenknecht of arbeider op 't land in vele opzichten
nog beter dan als werkman in de stad en het is een
zeer groote fout, dat zoovele boerenknechts en ar
beiders naar de groote steden verhuizen. De meeste
hunner vervallen tot armoede.
Gisteren ontving de Tel. uit Nederl.-Indië het
volgende telegram
De Vorst van Goa is door een beroerte ge
troffen. Zijn toestand is bedenkelijk.
Het blad leekent hierbij aan
Men herinnert zich, dat de vorst van Goa ons
gouvernement hulptroepen aanbood na den overval
van den 25en Augustus op Lombok en later door
ons gouvernement met hem een contract werd ge
sloten, waarbij hij de souvereiniteit van het Neder-
landsche gezag erkende.
De heer W. H. Termeulen bespreekt in de
Ingenieur uitvoerig d8 opduiking der schat
ten in do Lu tine geborgen. Hij acht het waar
schijnlijk dat het vaartuig eene groote waarde, zoo
niet van 1 inillioen pond sterling, bevat. Om die
er uit te halen is, gelijk men weet, het plan ont
worpen en reeds voor een gedeelte uitgevoerd, om
het gezonken schip te omringen door een ringdijk
van 250 voet diameter, bestaande uit zakken zand.
7000 zakken zijn al nedergelaten, maar vele er van
zijn in het zand verzonken, zoodat de dijk nog verre
van gesloten is. Mocht men slagen hem te doen
sluiten, dan zou men de binnenruimte door zand
zuigers ledigen.
De heer Termeulen zet de bezwaren hiertegen
uiteen, waaronder ook de aanzienlijke uitgaven, die
dit werk misschien zou kosten. Volgens hem is de
beste en eenige methode een gat te spuiten, daar,
zoolang men blijft spuiten, er geen beschutting
noodig is. Hij heeft daarom voorgesteld om een
schelpenvisscherij op Terschelling te vestigen, die
een billijke rente kan maken uit de schelpen (voor
de kalkbranders)dezelfde stoomboot wenschte hij
met een solied9 inrichting voor het zandduiken te
voorziendan zou men op eiken gunstigen dag op
de Lutine kunnen laten duiken en op de andere
dagen schelpen laten visschen.
Op deze wijze zou geen kapitaal worden gewaagd
om een niet te begrooten schat te bergen en voor de
eigenaars der Lutine zou het de zekerste wijze zijn
om hun eigendom te verkrijgenzooals het nu gaat
is de onderneming, zoowel voor de ondernemers als
voor de eigenaars, een dobbel-spel.
Blijkens een telegram van den Gouverneur-
Generaal van Nederlandsch-Indië van 16 dezer wordt
de gouvornements-koffieoogst op Java
voor dit jaar geraamd op 339,790 pikols.
(St.ct.)
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen by de Ned. Herv. gemeente te Tien
hoven ds. G. B. Fijnvandraat te Nieuwerkerk op
Duiveland.
De heer G. Beneker te Amsterdam is benoemd
tot onderwijzer voor de Fransche en Duitsche talen
aan een instituut te 's-Gravenhage.
Rechtszaken.
De arrondissements-rechtbank te Middelburg
sprak heden vrjjJ. Z., 17 j., te Ierseke, beklaagd
van vernieling, en J. B., 47 j., huisvr. van G. G.,
te Goes, beklaagd van diefstal.
In de zaak van drie Zeeuwsche visschers, be
klaagd van het visschen van mosselen in de Greve-'
lingen binnen zekeren afstand van de zeewering,
zonder schriftelijke vergunning van den minister van
waterstaat, heeft het gerechtshof te 's Hage een
nader onderzoek noodig geoordeeld omtrent de vraag
of, mot het oog op de onderscheiding gemaakt in het
reglement op het baggeren enz. vastgesteld bij kon.
besluit van 15 Febr. 1892 (St.bl. no. 44), de in
deze gevischte jonge mosselen van ten hoogste 31/2
centimeter lengte, als mossel of wel als mosselzaad
zijn aan ie merken.