een ander karakter aan gegevenliet was geen pro
gramma meer voor de naaste toekomst, maar een
opsomming van alles, wat uit de radicale beginselen
viel at te leidenhet eene punt ging daarbij te vel
en het andere niet ver genoeg. Hij stelde daarom
de volgende motie voor:
»De vergadering spreekt de wenschelgkheid uit,
dat het programma van den Bond in de eerstvol
gende algemeene vergadering aan eene herziening
worde onderworpen."
Over deze motie is uitvoerig gediscussieerd, met
dit resultaat, dat zij is aangenomen, in dien zin door
mr. Z. v. d. Bergh gewgzigd, dat niet gesproken
wordt van herzieningmaar van behandeling van het
program op de volgende jaarvergadering.
De gedachtenwisseling over het fusie-denkbeeld
werd ingeleid door den heer v. d. Bergh, die reeds
in de pers het voorstel van den heer Treub bestreed.
Hg verklaarde zicb voor samenwerking met de demo
cratische elementen van alle partgen, en wilden de
democratische liberalen nog bovendien saamsmelting
met de radicalen, welnu, dan konden zij naar het
radicale kamp overkomen. De toegang zou hen dan
zoo gemakkelijk mogelijk moeten gemaakt worden,
o. a. door wgziging van enkele punten van het
program.
De heer Treub hield zijn oorspronkelgk donkbeeld
vast, en door enkele afgevaardigden werd nog voor
en tegen gepleit, maar een conclusie is niet genomen.
De voorzitter constateerde ten slotte, dat wel de
noodwendigheid gebleken was van een samensmelting
van gelijkgezinden, maar dat zg blijkbaar langzaam
groeien moest; en dat de radicale partij zóó lang
streven moest naar versterking van baar inwendige
kracht.
- Do Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
een schrgven gericht tot Ged. Staten der verschil
lende provinciën, waarin gezegd wordt, dat bg het
aangaan van nieuwe of bg het hernieuwen van
bestaande overeenkomsten tussehen de
provincie en het bestuur van een
krankzinnigengesticht, daarin de bepa
ling moet worden opgenomen, dat op patiënten zoo
min mogolgk dwangmiddelen aan den lijve aange
wend zullen mogen worden, en in geen geval andere
dan de behandelende geneesheer der inrichting voor
elk geval in het bgzonder bg uitzondering nood
zakelijk acht en persoonlgk toepast.
Het Duitsehe gouvernement zal aan de mogend
heden voorstellen, een internationale p o s t-
zegel, ten dienste van de correspondenties met
het buitenland, in te voeren.
Hierdoor zou men bij zijn brief een postzegel
kunnen voegen voor een antwoord. Dit zegel zou
in alle landen gangbaar zijn.
Kerkelijke Zaken ess Onderwijs.
Doopsgezinde kerk. Godsdienstoefening op Zon
dag 80 Dec. a. s. des voormiddags te 101/2 uren
door ds. Tj. Kielstra van Middelburg.
Beroepen bg de Ned. Herv. Gem. t9 IJzen-
doorn ds. J. R. Van Kooi te St. Annaland.
Woensdagavond werd alhier het gewone jaar-
lgksche Kerstfeest aan de kinderen van de drie Zon
dagsscholen aangeboden. De Zondagsschool »Maran-
Atka" der Herv. Gemeente telt 315, »Bidt en Werkt"
der Christ. Evang. Gemeente 202 en »Jachin" dei-
Gereformeerde Gemeente 154. te zamen 671 leer
lingen. De prgzen, die des middags ter bezichtiging
waren gesteld, hadden veel bekgks, en toen des
avonds het feest in de drie genoemde kerken ge
vierd werd, waar de kinderen werden onthaald, was
de belangstelling niet minder. Onnoodig te zeggen,
dat de kerstgeschenken, uit kleëren, boekwerken enz.
bestaande, door do kinderen met een van blgdschap
stralend gezicht en met een dankbaar hart in ont
vangst werdon genomen.
Borsele. Woensdag hadden de leerlingen der
Zondagsschool alhier een aangenaam Kerstfeest. Het
bestuur, door bgdragen van ingezetenen daartoe in
staat gesteld, tracteerde hen op chocolade en koekjes
en deelde aan allen lectuur uit. De getrouwste en
ijverigste leerlingen ontvingen bovendien een extra
cadeau.
De zangvereeniging gaf 's avonds eene openbare
uitvoering. Tussehen de verschillende nummers wer
den voordrachten gehouden. Een en ander schonk
aan het talrgke publiek een aangenaam tgdverdrijf.
Rilland. Woensdagnamiddag werden de leer
lingen der Zondagsschool in de kerk der Ned. Herv.
Gem. op gebruikelgke wijze ruim onthaaldook
kreeg ieder kind een boekgeschenk en nog eenige
versnapering mee naar huis. 's Avonds werden bij
den Kerstboom toespraken gehouden en feestelgke
liederen gezongen. Vooral het gemengd koor der
christelgke zangvereeniging verdient lof voor de uit
voering van de schoone godsdienstige liederen. Het
kerkgebouw was te klein om alle belangstellenden
te bevatten.
Bg de herstemming ter verkiezing van een lid
van het hoofdbestuur van het Nederl. Óndorwgzers-
genootscbap heeft de heer G. Meger 1626, de heer
Schook 1062 stemmen verkregen, zoodat de heer
Meger gekozen iB.
Rechtszaken.
Bg bevelschrift der Arrondissemenls-rechtbank
te Middelburg van den 18 dezer zijn naar de open
bare terechtzitting dier Rechtbank verwezen W. B
12 jen L. J. V., 10 j., beiden zonder beroep,
geboren en wonende te Goes, de le thans gedeti
neerd te Middelburg, ter zake dat zg op den 11
November 1894 in den namiddag te zamen en in
vereeniging, na met elkaar te hebben afgesproken
om in de Roomsche kerk te Goes de offerbussen
open te breken en daaruit het aanwezige geld to
stelen, zich hebben begeven in de Roomsche kerk
te Goes, aldaar twee offarbussen met geweld hebben
opengebroken en daaruit een bedrag van f 0,45 aan
die kerk toebehoorende hebben weggenomen met bet
oogmerk van wederrechtelijke toeeigening.
Aan den len beklaagde is mr. W. Dicke, advo
caat ie Goes, ambtshalve als verdediger toegevoegd.
Gemengde Berichten.
Meinkenszand. In den avond van den tweeden
Kerstdag werd den smidsknecht A. M. alhier onver
wacht een messteek in de borst toegebracht, die
gelukkig door zgne dikke kleeding slechts eene
lichte wond veroorzaaktebovendien ontving hij
nog eene snede over de hand. Van een en ander
is proces-verbaal opgemaakt tegen den vermoedelgken
dader M. S., schaapherder alhier, die echter ontkent
de daad bedreven te hebben.
Wieuwdorp. Donderdagmorgen zou van de hof
stede van B. De Jager alhier een goed gebonden os
vervoerd worden naar Middelburg, toen het dier aan
den haal ging en zich losrukte. Zijne geleiders ach
tervolgden hem, doch tevergeefs. Aan den zeedijk
van Borsele gekomen, was het dier zoo boos gewor
den, dat ter voorkoming van ongelukken niets an
ders overbleef dan den os dood te schieten. De rijks
veldwachters Becks en Troupée verleenden hiertoe
welwillend hulp.
Te Borsele werd Donderdag bg de politie aan
gifte gedaan van gepleegde inbraak eu diefstal ten
nadeele van K. S., wonende in de nabgheid van het
stoombootveer. De bestolene was met de zijnen met
Kerstmis afwezig geweest. Bg hunne thuiskomst
kwamen zij tot de onaangename ontdekking dat een
buitendeur was opengebroken. Uit een onderzoek
bleek hun verder dat ook het kabinet was nagezien,
zonder medeneming van geld on dat eenige stukken
spek met andere voorwerpen waren ontvreemd.
Het is te hopen dat de dader of daders mogen
worden opgespoord.
Dat er op het gebied van reclame aanhoudend
meester boven meester is, werd te Rotterdam door
een nieuw bewgs gestaafd. In do schouwbrug Aert
van Nesstraat trad de Fransche opera uit den Haag
voor een volle zaal op met de opera Samson et Da-
liia." Op de eerste bank van de stalles waren zes
middenplaatsen besproken, die werden ingenomen
door zes deftig gekleede personen, die, totdat het
scherm opging, hun hoeden ophielden. Nauwelijks
echter ging het gordijn omhoog, of zij ontblootten
het hoofd en men had nu van alle kanten in de
zaal het uitzicht op zes tonsures, wel wat buiten
model, wat grooter dan gebruikelijk, maar blinkend
wit van kleur. Op zich zelf wekte dat reeds ver
bazing, die echter nog toenam toen men zag, dat
op dat blinkende wit zwarte figuren zich bevonden,
groote letters, die in de volgorde, waarin de be
doelde personen plaats hadden genomen, den naam
vormden van een bekend worstfabrikant.
Na de eerste acte kwam er protest bij den direc
teur van het gebouw, die de politie raadpleegde.
Door haar fusschenkomst werd het zestal bereid
bevonden zich van de tonsuur (een op het haar be
vestigde Jap) to ontdoen, waarna zij alle zes rustig
en kennelijk met veel genoegen het verdere van de
voorstelling bijwoonden. (jV. R. Ct
Reeds langen tgd had dhr. F. te Bergen-op-
Zoom in zgn huis last van gassen, die uit den kel
der in twee kamers binnendrongen. De directeur
der gasfabriek, geroepen zijnde, constateerde dat die
lucht geen lichtgas was. Toch waren anderen over
tuigd van de aanwezigheid van lichtgas en daaron
der de wethouder dhr. V. en dhr. v. d. V., indu
strieel en lid der comm. v. toez. op de gasfabriek.
Dewgl men nu de oorzaak niet kon opsporen, is
de zaak big ven rusten, hoewel dhr. F. voortdurend
last bleef hebben van gaslucht in zgn huis.
Zitordagnficht nu wilde dhr. F. geholpen door
zgn schoonmoeder, onderzoeken, hoe hoog het water
in den kelder stond. Daartoo nam hij hot vloerkleed
op in een der kamers en opende een luikje in den
vloer, dat toegang geeft tot den kelder en soms ge
opend wordt als zware vrachten moeten geborgen
worden. Toen hij met een lampje bij het gat kwam,
zag hg eensklaps eene blauwe vlam en werden kg
en zijn kuisgenoote tegen den grond geslagen, ter
wijl de lamp werd uitgedoofd. De kamerdeur stond
gelukkig open, anders was misschien alles kort en
klein geslagen. Nu plantte do persing der lucht
zich voort door de gang van het huis, een zolder
luik werd opgetild, een honderdtal pannen werden
weggeslagen en tal van latten vernield. Persoonlijke
ongelukken hadden dus niet plaats.
De assurantie-Mij. weigert dhr. F. schadevergoe
ding, omdat hier een gasontploffing plaats had en
dhr. F. toch geen gasleiding in huis heeft. Deze
heeft zich nu tot autoriteiten gewend om onderzoek
ia deze zaak en vergoeding voor geleden schade.
N. en A v. B-o.-Z.
Zondagnacht werd op den Singel bg de Berg
straat te Amsterdam een drama afgespeeld. Het
was te ongeveer óen uur, dat men plotseling uit
een voor de Bergstraat op den Singel staand urinoir
eene vrouw in lichte laaie zag te voorschgn komen.
Zg liep brandende de Bergstraat in, doch vóór zg
het einde dier straat had bereikt, keerde zg op
hare schreden terug en sprong in den Singel. Een
man sprong baar na en bracht haar met de in
middels toegeschoten politie op het droge. Nog
levend doch deerlgk gebrand werd de ongelukkige
ingedragen in de tapperij van den heer Looman in
de Oude Leliestraat. Hier werd zg liefdevol ver
pleegd en spoedig een geneesheer gehaald, maar
deze kon de vrouw niet meer redden. Zg overleed
te ongeveer twee uur en werd toen naar het Binnen-
Gasthuis gebracht. Ook een R. IC. priester, die voor
bijkwam, was nog binnengegaan om te zien of hg
de ongelukkige nog kon helpen. Wie de vrouw
was, is nog onbekend, zg zal ongeveer 36 jaar oud
zgn geweest en zat net in de kleeren. Haar kleeren
roken erg naar petroleum en het schgnt dat zg zich
met dit brandbare vocht heeft overgoten en toen
in het urinoir zich in brand heeft gestoken. Wat
tot die wanhopige daad heeft geleid, blgft een
raadseL
Zaterdagmiddag omstreeks half éen sloegen te
Capelle aan den IJsel de vlammen uit e^r.e manden
makerij, behoorende bg eene glasblazerg in die ge
meente. Door den bevigen wind werd het vuur
aangewakkerd, dat het geheele gebouw vernielde.
Maar door de vonken werd ook de groote loods aan- 1
gestoken op de scheepswerf van de firma A. Kalk
man Zn.een schip dat op stapel stond, werd
onmiddellijk te water gelaten. Ook deze loods, met
wat er omheen lag, brandde tot op den grond toe af.
De spuitgasten waren nog ijverig aan den gang,
toen opnieuw het geroep van >brand 1" weerklonk.
De wind had de vonken voortgejaagd, ze waren ge
vallen op do dakpannen van de schuur, onderlegen
met liet, en in den hooiberg en op het staldak,
alles van de boerenstelling van den heer Schinkel.
Daarvan werd evenmin i6ts gespaardhet vee kon
gelukkig gered worden en het is zeker te danken
aan het krachtig optreden van de spuitgasten, dat
het huis onaangetast bleef, en de twee volgende
schuren. Schinkel was voor een gering bedrag ver
zekerd, hij lijdt dus groote schade.
Maar het was of een booze geest op de gemeente
was neergedaald. Daar werden de spuitgasten 's nachts
om een uur of twee weer van de boorderg van
Schinkel geroepen, wel een half uur verder voor de
steenenbakkerij firma W. en A. Yan Cappellen Wz.,
eigenaar de heer C. Verschoor.
Daar was evenzeer een felle brand ontstaan en
weldoor het ongekend hooge water.
De beide steenovens met de aangrenzende berg
plaatsen voor turf liggen buiten den dijk. Het
water was er heen gevloeid, had een van de ovens,
die gloeiend stonden, doen scheuren en barsteD, met
een hevig gekraak, zcodat de omwonenden meenden
dat het onweerde. Do wind had het vuur verspreid
over de opgeslagen turf, niet minder dan een paar
duizend mud, en in een oogwenk stond alles in
lichtelaaie.
Wel rukten de brandspuiten aan, maar aan blus-
schen viel niet te denken, want de brandende ge
bouwen waren overal omgeven door stroomend water,
zeker een halvemanslengte diep. Men moest dus
berusten.
De stukken vuur vlogen over de Maas heen en
vielen op de daken te Krimpen aan der. overkant,
zoodat ook daar do spuiten aan het werk moesten.
Gelukkig bleef de bg de ovens gelegen woning
van den opzichter gespaard.
De brand duurde den geheelen Zondag en den
nacht voort. Toen het water gevallen was, ging de
brandweer er heen, en eerst Maandagmorgen omstreeks
acht uur was de gloed gedoofd. De geheele voor
raad turf met alle wagens en kruiwagens zgn ge
heel vernield. De muren van den oven (11/2 meter
dik) zgn aanzienlgk verzakt en gescheurd, en ook
de ongeveer 900,000 stuks steenen, die er werden
gebakken, zullen wel onbruikbaar zijn. Zoo spoedig
mogelgk zal de schade worden hersteld. De dertig
arbeiders zullen hun loon big ven ontvangen.
Alles was hier verzekerd.
Een abonné te Amsterdam schrijft aan de Tel:
Zondagochtend, den dag na den storm, viel het
mij op dat de ruiten mijner ironing, welke naar de
windzijde waren gekeerd geweest, bedekt waren met
een dunne stoflaag. Men zou dadelijk geneigd zijn
deze laag aan door den wind opgewaaid stof der
straten toe te schrgven.
Het beschouwen met den loup, vooral van ge
deelten, waar zich de stof had opgehoopt en welke
door hun vorm duidelgk bewezen van verdampte
regendroppels afkomstig te zijn, bewees dat de aan
slag bestond uit gewoon zout.
In het kristallijn overblijfsel der verdampte re
gendroppels waren duidelgk enkele kristallen te
onderscheiden in den karakteristieken vorm van
zoutkristallen (een holle pyramids, van bo\en ge
zien zich als vierkant inet zijn diagonalen vertoo-
nende).
Daarenboven bewees het chemisch onderzoek ten
overvloede dat men met gewoon zout te doen bad.
De eenig mogelgke verklaring van de herkomst
van dezen zoutaanslag moet worden gezocht in do
omstandigheid, dat het zeewater der golfkoppen
door den storm als stof wordt opgenomenhet wa
ter verdampt en de zoutstof, welke overblijft wordt
door den wind meegevoerd om hetzg als zoodanig
te worden afgezet of door regendroppels uit de bo
venste luchtlagen te worden opgenomen.
Van dicht bij de kust liggende plaatsen is het
genoemde verschgnsel zeer gewoon.
De eenige reden, waarom ik er hier de aandacht
op vestig, ligt in den grooten afstand van minstens
3 uur, waarover het verstorven zeewater is meege
voerd. Het zou daarom interessant zijn te weten of
in oostelijker gelegen plaatsen (Utrecht, Amersfoort,
Arnhem, Deventer) dit. verschgnsel ook is waarge
nomen.
Maandagochtend was de aanslag geheel in droppels
overgegaan. Het zeezout is trouwens zooals bekend,
bygroscopisch en vervloeit vrg gemakkelgk.
Ook elders beeft men betzelfde opgemerkt, met
name in Friesland, zelfs op nog grooteren afstand
van de zee.
Zoo deelt men uit Tiet jerk (Fr.) het volgende
mede
Maandag waren boomen, struiken, enz., met een
neerslag van zout water bedekt, veroorzaakt door
den vreeselgken storm, die, uit het noordwesten
waaiendebestanddeelen der Noordzee meer dan
vgf uren landwaarts door de lucht voerde.
Ook aan verschillende gebouwen, zoomede aan
de locomotieven, dienst doende op de lijn Harlingen
Nieuwescbans was die neerslag duidelgk op te merken.
Een watersnood-ongeluk, dat nu niet zoo heel
erg droevig is, deelt het Rott. Nieuwsbl. mede. Een
handelaar te Rotterdam liet zich door een man van
de vischmarkt door het water naar zgn kantoor
dragen. De man zou een kwartje loon ontvangen.
Maar eenmaal onderweg, vond de man de handelaar
te zwaar voor een kwartje, toen te zwaar voor twee
kwartjes, toen voor een guldon, in 't kort, het einde
was dat hg een rgksdaalder loon eischte. Met ver
beten woede stemde de handelaar toe en zgn toorn
bereikte bet kookpunt, toen de man hem niet wilde
^afzetten" voor hg betaald had.
Hij gaf bet geld en voegde er bij
»Je bont toch een afzetter!"
»Wat 1 brnlde de beleedigde drager, ben ik een
afzetter 1 Nou maar dan zal jg een natte mebeer
wezen 1"
En na deze woorden wierp hg den beer van zgn
schouders in Tt stroomend nat
In den nacht van Maandag op Dinsdag ontstond,
waarschijnlijk door het springen van een petroleum
lamp, bi and in de steen drukkerg van den heer Adler
in de Warmoesstraat te Amsterdam.
De heer Adler en zgne vrouw werden door de
vlammen uit het bed gejaagd en konden zich te
nauwernood het lijf redden. Intusschen was de brand
reeds buiten op straat gezien, en waren twee spoor
wegbeambten het huis reeds binnengedrongen om
redding te brengen.
Zij brachten de kinderen in veiligheid en de ganscbe
familie was weldra in de woning van een der buren
onder goede verzorging. De brandweer was het vuur
in den tgd van drie kwartier meester; toch zijn
nog tweö verdiepingen zoo goed als uitgebrand.
Een paniek ontstond in de St. Jansstraat, een
dwarsstraat van de Warmoesstraat; daar verkeerde
men in de dwaling, dat de brand in een tweetal
huizen dier Btraat zelve woedde, en ging men in
eene groote verwarring aan bet redden, waar niets
te redden was. De politie had de grootste moeite
om de noodige bedaardheid onder de menschen terug
te doen keeren. Maar eindelijk gelukte dit nog.
De heer Adler bedacht zich te elfder ure, dat by
een kistje met ongeveer f 5000 in zgne brandende
woning had achtergelaten. De twee reeds vermelde
spoorwegbeambten beproefden met den zakdoek voor
den mond nogmaals binnen te gaan doch werden
door den rook en de vlammen teruggedreven. Het
kistje is later evenwel onbeschadigd terecht gekomen.
Te Fontainebleau is een man, die op de schiet-
terreinen der artillerie naar oude granaten zocht,
het slachtoffer zgner onvoorzichtigheid geworden.
Bg het afschroeven van eene springbus ontplofte een
granaat, waardoor de ongelukkige in stukken werd
gescheurd.
Het schgnt, dat de Koning van Italië het
aanstaand huwelgk van Crispi's dochter met den
Italiaanschen prins Linguaglosso als een welkome
gelegenheid heeft aangegrepen om een zichtbaar
bewgs te geven, dat zgn vertrouwen op Crispi onver
zwakt is.
Te Rome heeft 't althans zeer de aandacht ge
trokken, dat Koning Humbert Donderdag 11. aan de
bruid een paar kostbare oorknoppen en een arm
band, met diamanten en paarlen bezet, als huwe-
lgksgeschenk heeft doen toekomen. Ook moet de
ontvangst, die mevrouw Crispi ten paleize genoten
heeft toen zg aan het Koningspaar dezer dagen den
bruidegom harer dochter voorstelde, zeer voorkomend
geweest zgn.
Laatste en teiegraphische berichten.
's-Grnvenliage. EERSTE KAMER. Bg de In
dische begrooting werd van verschillende zgden hulde
gebracht aan de troepen op Lombok, ook door dhr.
Pijnaeker Hordijk, die vroeg of de expeditie naar
Karang Asem noodig is. De heer Hordgk zette uit
een, dat onder zijn bestuur gouvernementeele actie
uitging van Indië, maar dat zg hier vaak werd
opgehouden. De Minister verklaarde, dat hem niets
bekend was van een expeditie naar Karang Asem
en het voornemen daartoe niet bestaan heeft.
Ingezonden Stukken.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
A1 a r in.
Er is aanleiding tot de vraag of bg den water
vloed van laatstleden Zaterdagnacht de Burgemeester
(of B. en W.) van Ierseke niet tekort gekomen is
in zijn zorg voor de gemeente.
Waar die vloed zoo onverwacht en midden in den
nacht kwam, ware er grond geweest om de inge
zetenen, waarvan velen, zeer begrijpelijk, rustig lagen
te siapeD, door de alarmklok te waarschuwen. In
andere gemeenten is dit ook geschied. Bg brand
verzuimt men het nooit, en hier was een veel alge-
meener gevaar. Er is geen twijfel aan of velen had
den, tgdig gewaarschuwd en met meer hulp, die
niet zou uitgebleven zgn, veel kunnen redden, wat
nu verloren is gegaan.
't Is te hopen, dat het niet weder noodig is, maar
mocht dit het geval zgn, dan moge deze opmerking
niet vergeten zgn.
U bg voorbaat dankzeggende
EEN DIJKBEWONER.
Ierseke, 26 Dec. 1894.
347e Staatsloterij, 4e kl.
Trekking van Donderdag 27 Dec. 2e Ijst.
Getrokken prijzen.
f
1000:
5570
20371
20582.
400:
739.
200:
2966
3452
16161 16645.
100:
731
823
1447 5394
7814
10261
19319.
65:
1359
1377
1381 1899
1458
1485
1488
1523
1532 1546
8615
8668
8904
8922
8929 8953
8981
12557
12567
12579
13874 13888
13910.
Trekking van Vrjjdag 28 Dec. 8e ijst.
1005861 9425.
65: 1425 1429 11327 13990
Burgerlijke Stand van Goes
van 24 tot 28 Dec. 1894.
Ondertrouwd 27, Framjois Harinck, 23 j., jm.,
en Pieternella Adriana Verrgzer, 19 j., jd.
