1894 N°. 143,
Dinsdag 1 December,
81ste jaargang.
NATIONALE MILITIE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bp de heeren Nijgh Sc Van Ditmak. te Rotterdam en verder
bg alle Boekverkoopers en Brievengaarders,
Inzpndhig: van
advertentie» vóos* 8 zuren ep den
De prjja der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prps
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelpks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
d&f der uitgave.
OPENBARE VERGADERING
van den
RAAD der Gemeente GOES,
op DONDERDAG den 6 DECEMBER 1894,
des avonds te 8 uren.
Goes, den 1 December 1894.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Punten van behandeling
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Reclame tegen den aanslag in den H. O.
V. 2e suppl. kohier van den H. O. over 1894.
VI. Id. van de belasting op de honden.
VII. Verzoek van L. P. J. Vermeulen, om eervol
ontslag als leeraar aan de Hoogere Burger
school.
VIII. Verzoeken van J. F. Flöcker en C. De Kok
om eervol ontslag als onderwijzer bij het
Lager Onderwijs.
IX. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot wpsiging eener strafverordening.
X. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot wijziging van de heffing van schoolgeld
op de Hoogere Burgerschool.
XI. Voorstel tot af- en overschrijving op de
begrooting van 1894.
Voor de eerste maat wordt btfcend gemaakt, dat zichf in
de maand Januari ran 1895 voor den dierst der
moeten latea inichrijven alle mannelijke ingezetenen, die ge
boren zijn in 1876 en zij, die na liet intreden van hnn 19e,
doch voor het volbrengen van hun 20e levensjaar ingezetenen
worden
dat de inschrijving moet geschieden
le. van een oDgehuwde in de gemeente, waar de rader, of,
I* deze overleden, de moeder, of, zijn beiden overleden, de
voogd woont;
2a. van een gehuwde en van een weduwnaar in de ge
meente, waar hij woont;
3e. van hem, die geen vader, moeder of voogd heeft of
door deze is achtergelaten of wiens voogd buiten 's lands ge
vestigd ia, in de gemeente, waar hij woont
4e. vau dan buiten 's lands wooenden zoon van een Neder
lander, die ter zake van 's landa dienst in een vreemd land
woont, in de gemeente, waar zijn vader of voogd het laatst
in Nederland gewoond heeft;
dat de insebryving alhier plaats heeftop eiken werkdag
tnaschen des voormiddags 9 en des namiddags 2 aren ter
Secretarie der gemeente;
dat de aangifte moet geschieden door den belanghebbende
zeiven en bij ongesteldheid, afwezigheid of ontstanteni», door
zijnen vader, of is deze overleden, zijne moeder, of zyn beiden
overledeu, zijn voogd
dat niet worden ingeschreven
lo. de in een vreemd rijk achtergebleven zoon van een
ingezetene, die geen Nederlander is
2o. de in een vreemd rijk verblijf houdende ouderlooze zoon
van een vreemdeling, al is zijn voogd ingezetene;
3e. de zoon van een Nederlander, die ter zake van lands
dienst in 'a rijks overzeesche bezittingen of koloniën
woont.
Goes, den 1 December 1894.
Burgemeester en Wethouders vau Goes,
J. G. i. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS-
Algemeen Overzicht.
Het IVederlandsohe parlement heeft jl. Don
derdag een aanvang gemaakt met de behandeling
der staatsbegrooting. De algemeene beschouwingen
sehpnen aanvankelijk geene groote afmetingen te
zullen aannemen, althans Vrijdag werd de vergade
ring reeds verdaagd, omdat geene sprekers meer
waren ingeschreven. Morgen zullen ze derhalve wor
den voortgezet en dan zal blijken of er werkelijk
zoo weinig animo bestaat bij de Kamer om zich
aan algemeene beschouwingen te wagen.
Uit de tot nu toe gevoerde beraadslagingen wil
len we slechts een paar punten releveeren en wel
in de eerste plaats wijzen op het zonderling ver
schijnsel, dat ditmaal de meest vooruit9trevenden
zich in de bres stelden voor het heffen van invoer
rechten op granen, terwjjl juist van wat men te
genwoordig minder juist de conservatieve zjjde der
Kamer noemt, eene bestrijding van die rechten werd
gehoord. Als verdedigers van graanrechten dan tra
den ditmaal op de heeren Heemskerk en Zijlma.
De eerste erkende, dat de antirevolutionaire partij
niet in de eerste plaats mag letten op de stoffelijke
belangen des volks; maar, overtuigd dat de chris-
telijke waarheden de broodquaestie niet kunnen oplossen,
meende hij toch erop te moeten aandringen, dat
deze regeering de ceconomische belangen niet uit
het oog zou verliezen. Hij voor zich is van oordeel,
dat met het oog op den kwjjnenden toestand van
den landbouw en het fabriekswezen invoerrechten
op granen en andere artikelen dringend noodig zijn.
Een invoerrecht van 12,50 per H.L. zou den prjj
van het brood slechts gemiddeld 1 cent per half
kilogram doen klimmen, waartegenover staat dat da
loonen der werklieden door invoerrechten zullen
stijgen, terwjjl door de meerder© welvaart de kosten
voor armverzorging zullen verminderen.
De beer Zijlma sloot zich bij dit betoog aan en
hjj, die zich vroeger een groot tegenstander van
graanrechten heeft betoond, kwam nu met de ver
klaring, »dat rechten op den invoer van graan on
vermijdelijk zjjn" en dat men als het getjj verloopt,
d© bakens moet verzetten, een© verklaring, die aan
den heer Bablmann een welgemeend bravo ontlokte.
Gelukkig dat onze Goesclie afgevaardigde jhr. De
Savornin Lohman het van graanrechten te verwach
ten heil tot zijne juiste grenzen terugbracht. Spre
kende over de oeconomische toestanden wees hij er
op, dat men over eene verhooging van den brood
prijs niet zoo licht moet denken. Amsterdam beweeB
dezer dagen nog, dat eene verhooging van dien prijs
met één cent, verzet uitlokte. Bovendien zullen
graanrechten noodwendig invloed uitoefenen op de
pachtprijzen, zoodat het nog zeer de vraag zal zijn
of de landbouwers er door gebaat zouden worden.
Zij, die zich op veeteelt toeleggen zeker niet. Maar
ook de industrie vraagt bescherming, en de handel
is evenzeer in nood. Wil men die allen nu helpen
door beschermende rechten, dan zal de prijs van
alles stijgen en wie zullen dat betalen Het wordt
eenvoudig een tactiek om, wat men zelf behoeft, te nemen
uit de zakken van anderen. Op die wijze wordt de
zucht naar algemeen stemrecht aangekweekt, omdat
men dan hoopt wat men noodig heeft van anderen
te kunnen afhalen. Het is niet mogelijk door da
wet aan alle nooden tegemoet te komen. Maar wel
is het mogelijk den nood te verminderen door het
misbruik van stei-kedrank tegen t9 gaan en op dio
wijze millioenen bjj millioenen, die thans door de
keel gaan, te sparen.
In de tweede plaats ontleende het debat bij de
algemeene beschouwingen der staatsbegrooting zijne
belangrijkheid aan een ander deel van de rede des
heeren Lohman, betrekking hebbende op de politieke
gebeurtenissen van do maand Maart jl. Zonder diep
integaan op die gebeurtenissen zelve srond de Goesche
afgevaardigde eenige oogenblikken stil bij hetgeen
bu.ten de Kamer geschied was ter zake van de in
trekking van het kieswetontwerp van het vorige
kabinet. Eenerzijds kwam de heer Lohman op tegen
de wijze, waarop de Kroon in den strijd was be
trokken door het den schijn te geven alsof de kamer
ontbinding was geweest eene betuiging van sym
pathie dor Kroon aan dat ontwerp. Zoo iets kan en
mag het geval niet zijn. Eone kamerontbinding is
altijd eene zelfstandige daad van de Kroon, die ge
dekt wordt door de verantwoordelijkheid van de
ministers. De Kroon staat altijd boven de partijen
en mag derhalve niet in den partijstrijd gemengd
worden en te dien opzichte waren, naar sprekers
meening, de beweringen in de gepubliceerde brief
wisseling niet volkomen zuiver.
Anderzijds bestreed de heer Lobman de gevolgde
tactiek om de kiezers uitspraak te Jalen doen om
trent eenige bepaling van de Grondwet, zooals bjj
de jongste Kamerverkiezingen is geschied. De strijd
in de Kamer liep feitelijk over de vraag in hoeverre
het aangeboden kieswetontwerp met art. 80 der
Grondwet al dan niet in overeenstemming was. Daar
was die strijd op zijne plaats want de Kamer heeft
de aangeboden ontwerpen aan de Grondwet te toet
sen zp is door de Grondwet gebonden. Niet alzoo
de kiezers, daargelaten of zij in staat zijn de Grond
wet te beoordeelen. Daarom had de strijd niet bij
de kiezers moeten worden overgebracht.
Voor het overige meenen wij het bagrootings-
debat der afgeloopen week te kunnen laten ruston.
Zoowel de heer Vermeulen als de heeren Lohman
en Rutgers van Rozenburg toonden zich bereid deze
regeering te steunen en zagen met sympathieke ge
voelens de beloofde kiesrechtontwerpen tegemoet
de eerste evenwel onder uitdrukkelijk beding, dat
de subsidie-aanvrage voor middelbare meisjesscholen
zou komen te vervallen.
Het buitenland leverde in de afgeloopen week
weinig positief nieuws van groot belang. Het voor
naamste is wel, dat uit Hongarije het bericht
komt, dat de Keizer verklaard heeft de kerkelijke
wetten, die door de Magnaten-Kamer zijn aange
nomen, met weglating van de bepalingen betreffende
de rechten van geen godsdienst belijdenden, te zullen
teekenen. Het ministerie-Weckerlé is dus voorloopig
gered, maar toch verwacht men binnenkort eene
wijziging in het Kabinet, vooral ook omdat de Mag
naten de volgende week zullen hebben te besluiten
omtrent die ontwerpen, welke zij onlangs hebben
verworpen. Stemmen zij die andermaal af, dan zal
bet zeer de vraag zijn of het ministerie daardoor
niet zal ten val worden gebracht.
»De »Umsturz-Vorlage" is, zooals, verwacht werd'
door den DuUichen Bondsraad aangenomen. Ver
moedelijk zal het ontwerp nu weldra bij den Rijks
dag worden aanhangig gemaakt, wellicht nog vóór
de begrooting, zeer tegen den zin der liberalen
en van de Centrum-partij. Welk lot aan het ont
werp zal ten deel vallen, is niet te voorspellen.
Laatstgenoemde partij heeft met de honderd stemmen,
waarover zij te beschikken heeft, de beslissing in
handen.
Uit Japan komen steeds nog berichten van over
winningen in China. De weg naar Moekden ligt
thans voor het zegevierende Japansche leger open
en het is dus te verwachten, dat ook die stad weldra
veroverd zal zijn. Dat onder die omstandigheden
China steeds meer geneigd wordt om vrede te sluiten
is begrijpelijk, maar zoo heel voorspoedig zal het
daarmede wel niet gaan. De berichten omtrent de
pogingen daartoe luiden eenigszins verward, maar
het meest waarschijnlijk is, dat China besluiten zal
rechtstreeks met den vijand te onderhandelen, zooals
Japan van den aanvang at gewild heeft.
GOE3, 3 December 1894.
Men deelt ons nader mede, dat de inteekening
voor de soirée der vereeniging »E x c e 1 8 i o r" alhier,
waarvan de opbrengst zal strekken ten bate van de
(Economische Spijsuitdeeling en de Werkverschaffing,
zoo groot is, dat d9 soiróe zal gegeven worden. De
uitvoering is bepaald op Dinsdag 11 December a. s.
Gisteravond gaf voor een weinig talrgk pu
bliek het operette- en variété gezelschap van d©
heeren Frank en Coppée in de sociëteit V. O.
V. alhier een voorstelling. De bekende operette
»Fatinitza" van Suppés werd vrij aardig en vlug
afgespeeld en voldeed als altijd goed, evenals enkele
specialiteiten tot het gezelschap bohoorende.
Wemeldingc. Tot tijdelijk geneesheer alhier
is benoemd de heer H. K. Persant Snoep,
van Kapelle,
Door Hoogheemraden en ingelanden van den
polder Delfland to Delft is het tractement van den
opzichter-teekenaar, den heer A. Van de Linde,
geboortig van Wemeldinge, met f 150 verhoogd, en
nu gebracht op f 850.
Bjj beschikking van Z. E. den Minister van
Justitie is tot onbezoldigl rijksveldwachter benoemd
A. de Bel te Kattendijke.
Bij Kon. besluit is op zijn verzoek eervol ont
slag verleend aan A. Lombaard als dijkgraaf
van het waterschap Groot en Klein Baarzanda c. a.,
met bepaling dat het ontslag zal ingaan 1 Febr. 1895.
Van den gouverneur-generaal van Ned.-Indië
is onder dagteekening van 1 dszer bij het departe
ment vau koloniën ontvangen hot navolgende tole-
graphisch9 bericht betreffende de expeditie op
het eiland Lombok:
x»Terug van Lingsar, waaruit verkenning noordelijk
en oostelijk gedaan. Overal bevolking goedgezind;
passers druk bezochthoofden omtrek Lingsar aan
wezig. Zoon en kleinzoon Radja naar Batavia ge
zonden."
Da heer Staalman, nieuwgakozon lid van
de Tweede Kamer, haeft zich aangesloten bij den
linkervleugel der anti-revolutionaire partij, die zich
tot club gevormd heeft mot den heer Van Alphen
aan het hoofd.
Naar aanleiding van de nota, door den heer
Goeman Borgesius ingediend bij hoofdstuk IX der
staatsbegrootiug, betreffende de organisatie van
den post- en telegraafdienst, speciaal
betreffende de verhouding van de commiezen en de
klerken bjj die takken van dienst, verklaart de mi
nister van waterstaat zich niet ongenegen eenige
verhooging van tractement der klerken te bevorde
ren zoowel wat betreft het salaris, dat zij bij ge
bleken geschiktheid kort na hunne aanstelling kun
nen ontvangen, als met betrekking tot het maximum
van bezoldiging, waartoe zij kunnen opklimmen.
Volkomen ongegrond achtte d9 minister do klacht,
ook in de nota ontwikkeld, dat van de klerken een
veel te langen diensttijl ('25 jaren) wordt geë.scht,
alvorens zij het maximum-tractement genieten.
Aan den wenschtoelage na h9t verkrijgen der
radicalen, zal voldaan worden, zoo de daarvoor aan
gevraagde gelden worden toegestaan.
Aan den wensch om klerken te doen mededingen
naar kantoren der 7e klasse, kan niet worden voldaan
Naar het Vaderland verneemt, zouden onze
protectionisten het ijzer willen smeden nu. het heet
ism. a. w. oen motie willen voorstelten ten guusto
der invoering van graanrechten.
Door den heer Pyttersen is op hoofdstuk V
(Binnenlandsche zaken) voorgesteld een
amendement om art. 83, kosten ter bestrij-
ding van besmettelijke ziekten onder
het vee," te verminderen met f 30,000.
Het doel van dit voorstel is de Kamer te doen
uitspreken, dat men wenscht te breken met het
tegenwoordige stelsel van beperking van mond- en
klauwzeerziekte onder het vee, en het wenscheljjk
acht het doorzieken van het vee niet tegen te houden.
De kantonrechter te Wageningen heeft den
heer S. M. v. W., steenfabriekant te Renkum, be
klaagd van het niet verschijnen met 2 zjjner paar
den op de keuring van rijkswege te Oos
terbeek gehouden, vrijgesproken. Die 2 paarden
bevonden zich aan de steenfabriek te Maurik en de
beklaagde is vrijgesproken, omdat de paarden niet
te Renkum thuis behoorden en de keuringen ge
meentelijk zijn geregeldde burgemeester van de
eene gemeente heeft dus volgens dit vonnis geen
bevoegdheid, paarden uit eene andere gemeente ter
keuring op te roepen.
Men schrijft aan de N. R. Ct.:
In N.-Amerika staat de maïs thans hoo-
ger in prijs dan de tarwe, en dat heeft er
toe geleid dat de farmers deze op geen kleine schaal
aan vee en varkens zjjn gaan vervoederen. Hier
over worden eenige statistieke bijzonderheden mede
gedeeld door den heer Ooburn, vau het landbouw-
departemsnt in Kansas. Van de tarwe, in Kansas
gegroeid, wordt er een zesde gedeelte vervoederd.
Ooburn had aan vele 'landbouwers een formulier
gezonden, met verzoek de daarop gestelde en hierop
betrekking hebbende vragen naar het beste weten
te beantwoorden.
De meesten oordeeien dat de tarwe tegenwoordig
als veevoeder 12 pet. meer voordeel gaf dau de
maïs en dat een bushel tarwe gemiddeld 11 Ame-
rikaansch pond vleesch voortbrengtdat de tarwe,
met haver, maïs of zemelen vermengd, een beter
paardenvoeder is dan haver, maïs of zemelen alleen
genomendat de tarwe ook meer en betere melk
voortbrengt dan de maïs, en bjjzonder is aan te
bevelen voor eierleggende kippen.
Groote hoeveelheden tarwe gaan dien weg reeds
op. Uit een statistiek, dezer dagen gepubliceerd,
kan men leeren dat in 20 staten der Unie dit jaar
minstens 50 raillioen bushels tarwe door varkens,
koeien en paarden verorberd werden.
Men schrijft uit Amsterdam aan het U. D.
Indien Nederland op eene in zijn eigen hoofdstad
gehouden tentoonstelling niet een pover figuur wil
maken, zal het zich nu tamelijk moeten haasten.
Want terwijl het buitenland reeds veel ruimte heeft
aangevraagd op het terrein der wereldtentoon
stelling van hotel- en reiswezen, blijft
Nederland nog steeds achter.
Vooral in Belgie is de deelneming bijzonder groot
waarschijnlijk zal 1/5 van de goheele overdekte
ruimte door dat land worden ingenomen. Oud-
Holland trekt daar, zooals te verwachten was, zeer
veel aandacht, zooals trouwens over 't algemeen in
het buitenland. Er zijn dan ook van de gebouwen
in dat gedeelte al vele verhuurd. Ongetwijfeld zal
dit hoekje (het is de linkerhoek van het terrein,
bij de Ruysdaelkade) er zeer aardig uitzienda
teekeningen ten minste beloven veel. Zoo zal men,
wanneer alle plannen doorgaau, in de Oud-Holland-
sche geveltjes verschillende goede bekenden kunnen
ontdekken, o. a. het oude poortje bij den Vijgendam,
een poort te Nijmegen, iets uit Dordrecht enz. Op die
wijze zullen de vreemdelingen, behalve een interes
sant overzicht vau oud-IIollandsche bouwstijlen, ook
een kleine bloemlezing krjjgen uit nog bestaande
overblijfselen daarvan. Men heeft ook getracht, een
oud-Hollandsche herberg weer te geven, maar er
waren geen voldoende gegevens te vinden om dat
geheel juist te doen.
In de Wereld-Bazar zijn van de ruim 100 winkels
r9eds de meesten verhuurd. Daar komt o. a. een
groote uitstalling uit Ohina.
Ten einde d9 onaangenaamheden te voorkomen,
die men in '83 raefc expeditiezaken heeft gehad,
worden nu reeds verschillende contracten daarom
trent gemaakt. Trouwens zullen ook voor bezoekers
gunstige bepalingen worden verkregen men zal b.v.
waarschijnlijk reeds ia Januari a. s. abonnementen
verkrijgbaar stellen voor de tentoonstelling, terwijl
bijzondere overeenkomsten met spoorwegmaatschap
pijen enz. het bezoek aan de tentoonstelling en aan
Nederland voor vreemdelingen zullen vergemakke
lijken.
Een van de »grootste" aantrekkelijkheden die
men op het open gedielte van het terrein zal vin
den, zal de olitant zjju die ook te Antwerpen was.
Dit ijzeren monster is van don grond tot de chain-
pagneflesoh die den toren bekroont welke door dia
