1894 N". 142.
Zaterdag 1 December.
81sle jaargang.
n
Bij dit nonimer behoort een bijvoegsel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Yrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertsntiön voor dit blad
aangenomen by de heeren Nijgh Van Ditmak te Rotterdam en verder
bjj all© Boekverkoopers en Brievengaai ders.
De prjjs der gewone advertcntiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Kiixendtag van advertentiën voor S nureo ep den day der «ftgnve.
GOES, 30 November 1894.
De collecte voor de werkverschaf
fing, met de nog toegezegde bijdragen en de nog
te ontvangen contribution van den Chr. Volksbond,
beloopt te zamen eene som van f 1187.
Door de vereeniging tot behartiging van de
belangen van Militaire Tehuizen, waarvan
de hoofdzetel te Goes en de onder-afdeelingen op
omliggende dorpen van Zuid- en Noord-Beveland
gevestigd zijn, werd Woensdagavond in de Christ,
school alhier eene algemeene vergadering gehouden.
Wegens het vertrek van ds. W. A. Van Griethujjsen
werd het presidium waargenomen door den secretaris
den heer J. Donner.
Uit het verslag bleek, dat het ledental pl. m. 400
bedraagt. De ontvangsten bedroegen over het afge-
loopen jaar f 305,82, de uitgaven, met inbegrip van
het nadeelig slot van het vorige jaar, f 308,86, zoo
dat er thans een nadeelig saldo van f 3,04 is, maar
dat ruimschoots gedekt wordt door nog te ontvangen
contributiöo.
Daar het Militair Tehuis te Bergen-op-Zoom door
den aankoop van het orgel nog al openstaande schuld
had, had zich aldaar een dames-comité gevormd, dat
een bazar gehouden heeft, die f 400 opbracht. Hier
mede was de schuld zoo goed als gedelgd.
Intusschen zijn er voortdurend offers noodig want
er wordt alleen aan gas f 90 verbruikt en dan de
steenkolen nog I De concierge, of liever de vader en
moeder, die uitstekend hun plicht vervullen, ver
dienen slechts honderd gulden 'sjaar en gaarne zou
men dezen lieden wat meer honorarium geven. Het
aantal bezoeken bedroeg van 1 Jan. jl. af tot op
heden 11981. Er wordt voor goede lectuur gezorgd
en ook wel eens bijbelbespreking gehouden, doch
daarvoor wordt de goede leiding wel eens gemist.
Er is nu een zangvereaniging opgericht, eveneens
een schietvereniging. Voor het laatste doel zond
de Minister van Oorlog 5000 patronenwanneer
deze verschoten zijn mag het bestuur op nieuw aan
kloppen. Het aantal afdeelingen en het ledental
breidt zich steeds uit. Door dat er nu en dan op
verschillende plaatsen spreekbeurten wordtn gehou
den, worden er ook nieuwe afdeelingen gesticht.
Te Kolijnsplaat met 20 leden. Te Wissenkerke is
men ook zoo goed als geslaagd, terwijl te Kamper
land ook pogingen zullen worden aangewend, waar
voor kans van slagen is, om eene afdeeling te stichten.
In N.-Brabant heeft men getracht belangstelling
voor deze zaak op te wekken. Te Dinteloord is men
reeds geslaagd met eene afdeeling te stichten.
Door een afgevaardigde van Kloetinge werd de
vraag gedaan, waarom alleen Bergen-op-Zoom's Te
Huis aangetrokken wordt, daar VlissiDgen ook een
Te Huis heeft De waaru. voorzitter antwoordde
hierop dat Bergen-op-Zoom het meest behoefte beeft,
en de omgeving voor 7/8 roomsch is, terwijl te Vlis-
singen die zaak door ds. Talma en Dommisse en
door de omgeving flink gesteund wordt. Vroeger
werd wel eens een postje van f 10 daarheen ge
zonden en ook werd nu besloten ten som van f 20
naar Vlissingen te zenden.
Voorts werd dankbaar herinnerd aan ds. W. A.
Van Griethujjsen wegens zijn gj-ooten ijver voor
deze zaak. Op voorstel van een der aanwezigen werd
besloten behalve voor de vervulling der vacature
nog één bestuurslid te benoemen, teneinde voor deze
zaak nog meer te werken door het vervullen van
spreekbeurten. Ds. Van Lelyveld werd in de vaca
ture als voorzitter gekozen, terwijl de heer L.
Duvekot als vierde bestuurslid werd benoemd.
De vergadering, door den heer Donner met gebed
geopend, werd met dankzegging door ds. Van Lely
veld gesloten.
Belangstellenden verwijzen wij naar en herin
neren wjj aan de advertentie van de heeren Frank
en C o p p e waarbij zij ook in dit no. hunne
voorstelling aankondigen, die in de schouwburgzaal
der Soc. »V. O. V." zal gehouden worden.
Men bericht ons:
Op aandrang van diverse zjjden heeft de vereeni
ging »E x e 1 s i o r" in hare vergadering van Don
derdagavond besloten, om bij voldoende deelneming
eene herhaling te geven van haar den 23 dezer ge
geven soirée, en het netto provenu van de te geven
soirée te bestemmen voor de (Economische Spysuit-
deeling en Werkverschaffing.
Bij den Minister van Justitie bestaat het
voornemen de vrouwenafdeeling der cel
lulaire gevangenis te Goes op te hef
fen. Het gebouw zou dan in zijn geheel voor
mannen bestemd worden.
Vanwege de Koningin-Regentes zijn
bjj de commandanten der eorewachten, die te Mid
delburg en te Vlissingen bjj het bezoek der Konin
ginnen dienst deden, de toegezegde medailles
ontvangen; voor de commandanten, de onder
commandanten en de vaandeldragers in zilver, voor
de leden in brons.
Aan de voorzijde vertoonen de medailles het beeld
der Koningin, aan de keerzijde een lauwerkrans met
den datum van het bezoek. (M. G.J
Ter verzekering van een geregeld vervoer der
vele postpakketten voor, en tijdens het a. s.
Sint Nicolaasfeest, heeft de Exploitatie maatschappij,
op verzoek van het bestuur der posterjjen besloten,
bijna in al hare treinen, waarmede postpakketten-
vervoer plaats heeft, een afzonderlijken wagen daar
voor in de treinen te plaatsen.
Het laden en lossen der vele postpakketten kan
dan geschieden met meer personeel, waardoor ver
traging der treinen kan uitblijven.
Belanghebbenden maken wjj er op attent, dat
briefkaarten, zooals die thans zijn toegelaten,
dat is met een postzegel beplakt, in het verkeer
tnet Duitschland niet meer aangenomen worden, wijl
zij daar te lande als brief getaxeerd worden.
Men moet dus voor Duitschland brief kaarten ge
bruiken, die ten po6tkantore verkrijgbaar zijn, waar
het postzegel op gedrukt ia. N. en A. B.-o.-Z.
Thans wordt gemeld, dat dr. A. K n y p e r
nog niet uit Pau is teruggekeerd, en dat daaraan
voor Kerstmis niet wordt gedacht.
De bekende verslaggever van De Standaard
heeft het blijkbaar noodig geacht in 't bijzonder de
entree van het nieuwe lid voor Den Helder in de
Kamer te vermelden.
Althans in zjjn Kamerverslag melding makende
van het toelaten van den heer A n d r i e s Popke
Staalman zegt hij, dat toen deze, zooals meer
nieuwe leden, die vreemdeling zjjn in het Binnen
hof, doen, rondkeek naar een geschikte plaats, »ge-
lukkig" de heer Van Alphen dicht bij den heer
Staalman stond, hem uit de verlegenheid redde,
de hand gaf, verwelkomde en naar den zetel naast
den heer Heemskerk geleidde.
Bij het bestuur der centrale Watersnood-com
missie in O vergeel is ingekomen van H. M. de
Koningin eene gift van f 500 en van H. M. de
Koningin-Regentes een gift van f 250.
Ons Zuiden verneemt dat in het gestieht Cal-
variönberg bij Maastricht thans versch Croup-
serum aanwezig is en zooveel mogelijk »versche"
voorraad zal worden gehouden, ter beschikking van
geneeskundigen, gratis voor onvermogenden dezer
gemeente en tegen den kost9nden prijs voor ge-
De Amsterdamsche Caoutschouc-Compagnie
berokent. voor het flescbje heil-serum No. 2
de somma van f221 De fabriek te Höchst levert
het voor 11 Mark (f 6,60). (T. v. Q.)
De onderwijzers in het geheele land zullen
merkt de Haagsche corr. van de Zutph. Ct. op
met belangstelling hebben uitgezien naar hetgeen
de Minister van B. Z. zou antwoorden op de vraag
of hij bereid is mee te werken, om de onderwijzers
van de openbare lagere school op te nemen in het
burgerlijk pensioenfonds voor weduwen
en weezen. De minister hoeft die vraag ontken
nend beantwoord; bjj voor zich is niet bereid die
opneming te bevorderen, maar intusschen heeft de
min. toch toegegeven aan den aandrang om door
een deskundige te laten uitrekenen welke financiëele
lasten het gevolg zouden zijn van de uitvoering van
het plan. Dat is tenminste een eerste stap op den
goeden weg. Misschien vallen de cijfers nog wat
mee, en de mogelijkheid is niet uitgesloten, dat de
min., na de cjjfers onder de oogen te hebben gehad,
minder bezwaar zal hebben om te doen wat bij
thans reeds bij voorbaat afwijst.
De wereld koestert steeds de grootste ver
wachtingen van den grooten toovenaar van Menlo
Park, ThomaB Alva Edisongewoonlijk wordt ze
niet teleurgesteld, en voorzeker beeft hij in zijne
laatste uitvinding bijna al zijne vorige scheppingen
overtroffen. Deze laatste merkwaardige uitvinding
is de K i n e t o s c o p e. Slechts in de laatste weken
is Edison er in geslaagd, dit toestel te voltooien.
De machine is voor de oogen, wat de Phonograaf
is voor de oorenmen ziet een geheel bedrijf uit
een tooneelspel, de drukte aan een spoorwegstation,
de spierbeweging van Sandow, het dansen van Loie
Fuller, een voorval in een barbierswinkel, de wel
bekende Buffalo Bill in zijne schuttersoefeningen,
terwijl de rook uit zijn geweer oprijst en door den
wind wordt medegevoerd, en men de uitdrukking
van zijn gezicht duidelijk na ieder schot ziet ver
anderen. De machines zullen weldra hier te lande
aankomen.
In het Engelsche (Kath. weekblad The Tablet)
komt een uitvoerig en goed geschreven artikel voor I
over de plannen tot droogmaking der Zui- i
derzee.
»De Hollandsche ingenieurs", zoo leest men daar,
»hebben in den langdurigen strjjd met de Noordzee
zoo dikwijls overwonnen, dat wij gemakkelijk ge-
looven aan hun succes in de thans voorgestelde
plannen. De mededingende krachten der natuur zjjn
nog aan het oorlogvoeren en de grens tusschen land
en zee is veel wisselvalliger dan de grenzen op het
land zelf. In Holland, dat men met even veel waar
heid de gift van den Rijn zou kunnen noemen, als
Egypte de gift van de Njjl, zon de toestand veel
achterljjker zijn, als de ongeduldige mensch niet
tusschenbeide getreden was, om de hand der natuur
in haar taak van landmaakster te forceeren.
»Die zware djjken, die den oceaan buiten zijn
wettig gebied houden, maken het mogelijk te wonen
en het landbouwbedrijf uit te oefenen op groote
uitgestrektheden van wat anders de bodem der zee
zon zjjn en vele voeten gelegen zijn beneden de
golven, die op 8ommige plaatsen 46 voet hooger
dan de landerijen aan gene zijde tegen de dijken
beuken."
Prins Bismark is diep getroffen door bet
overlijden zijner echtgenoote en geheel onder den
indruk daarvan. Hij ontvangt alleen zijne naaste
bloedverwanten en zondert zich overigens geheel af.
De toestand, waarin Bismarck verkeert, geeft zjjn
kinderen aanleiding tot ernstige ongerustheid.
Bismarck's lijfarts, dr. Schweniger, dringt er op
aan, dat de oud-kanselier zoo spoedig mogelijk naar
Fnedrichsruhe zal vertrekken. De geneesheer acht
het dringend noodig, dat Bismarck in eene andere
omgeving verplaatst wordt. Men verwacht daarom,
dat Bismarck spoedig van Varzin naar Friedrichsruhe
zal vertrekken.
Twee officieren op Lombok, die
bij de vermeestering van Mataram aanwezig waren,
zagen, toen het gevecht zoo goed als geëindigd was,
een Baliër bezig zijn vrouw te krissen, terwjjl een
kind weldra hetzelfde lot zou moeten ondergaan.
Gedreven door eon edelmoedige gedachte, schoten
de officieren toe, legden den Baliër neer ea redden
het kind, een meisje, dat zjj naar het bivak mee
voerden. Met de redding van de kleine achtte echter
geen der redders zijn taak afgedaan. Int°gondeel er
bestond verschil van gevoelen wie van beiden het
kind bij zich zou houden om het verder op te voe
den. Zoo kwam het eindelijk tot een vergelijk, dat
kapitein S. het meisje behield.
De kleine toonde reeds spoedig haar aanhanke
lijkheid, door zich met alle macht er tegen te ver
zetten, wanneer de officieren uitrukten, terwjjl zjj
in den grootsten angst verkeert, wanneer er schoten
vallen.
De Berlrjnscha correspondent van de N. R. Ct.
seint
Dr. Hansemann, adsistent bij prof. Virchow aan
het pathologisch instituut, heeft bij de Geneeskun
dige Vereeniging in eene zeer talrijke vergadering
van artsen de behandeling van d i p h t e r i e met
serum aan eene zeer afkeurende critiek onder
worpen, op grond van de tot nog toe verkregen
resultaten dezer behandeling en eenige nieuwe be
vindingen bij sectiën. Zijne hoogst belangwekkende
voordracht was scherp gericht tegen »de theoriën,
die ten opzichte van het serum, evenals vroeger bij
de tuberculine, zonder verzameling van werkelijk
afdoende ervaringen reeds als wetenschappelijk vast
staande werden aangenomen." Hij betoogde, dat de
tot nu toe verkregen resultaten nog volstrekt geen
recht geven tot de hooggaande verwachtingen, die
reeds op het serum worden gegrondja dat de
specifieke genezende werking er van niets minder
dan vaststaat, en bet ook nog volstrekt niet met
zekerheid is vastgesteld, dat Löffler's diphterie-bacil
de werkelijke hoofdoorzaak der diphterie is, daar
deze niet in alle gevallen van diptherie is gevonden
en er steeds bij diphterie verscheidene andere bacte
riën aangetroffen worden, terwijl anderzijds de aan
wezigheid van de diphterie-bacil in den mond van
gezonde menschen is geconstateerd. Daarom zou het
ook verkeerd gezien zjjn, wanneer bacteriologen alle
ziekten, waarin de diptherie-bacil aanwezig is, als
diptherie beschouwen en behandelen, en waar die
bacil zich niet bevindt, de diptherie uitgesloten
achten. Daardoor konden zeer lichte niet-diphterisohe
ziekten, die zonder eenig middel van zelf zouden
genezen, als diphterie bestempeld worden.
Ook is de beweerde imrnuuiseerende werking van
het serum nog volstrekt niet geconstateerd. In vele
gevallen zijn kinderen in weerwil van immunisee-
ring ziek geworden, en het zou eene bedriegelijke
conclusie zijn, daarvan eenvoudig te zeggen, dat de
ziekte roods vóór de immunisoering had bestaan.
Doch ook do genezende werking is nog niet over
tuigend bewezen. In weerwil dat het middel geheel
in het begin der ziekte werd toegepast zjjn er kin
deren gestorven en dezelfde vermindering van sterf
gevallen, die na toepassing van serum plaats had,
was ook op andere wijze reeds verkregen. Bjj eene
ljjkopening in de Charité is aangeteonó, dat het
middel volstrekt geen effect had gehad en daarmede
is het bewijs geleverd, dat het geen specifiek ge
neesmiddel is. Vóór alles hadden er zich reeds be
denkelijke verschijnselen in de gevolgen vertoond,
namelijk nadeelige werking op bloed en nieren, ten
opzichte van het eerste door gewrichtszwellingen en
koorts van hooge temperatuur, ten opzichte van het
andere door ontsteking in de nier en vermeerdering
van eiwit in de urine. In de Charité heeft zich ook
het geval voorgedaan, dat er een patiënt na gebruik
van het middel is gestorven onder verschijnselen van
hevige uierontsteking, gelijk die nog nooit brj diph-
teritis zijn waargenomen.
Naar aanleiding daarvan schrijft echter reeds heden
dr. H. W. De Monchy te Rotterdam het volgende
»Met groote belangstelling las ik zooeven in uw
Eerste Blad van heden onder de wetenschappelijke
berichten de critiek van dr. Hausemann, adsistent van
prof. Virchow, over het Heilserum.
Naar aanleiding van deze afbrekende critiek acht
ik het noodig u mede te deelen dat in het Sophia-
kinderziekenhuis alhier eenige gevallen van diphtherie
en croup met serum behandeld zijn, waarbij de
gunstige werking van hot middel zoo opvallend dui
delijk was dat wij, geneeskundigen, ons hartelijk
verheugd hebben over de hoogst belangrijke thera
peutische aanwinst. Geen deskundige heeft ooit
kunnen denken dat door de toepassing van het serum
alle diphtherie zou te genezen zijn maar dat het in
meerdere ernstige gevallen niet alleon heilzaam wer
ken kan maar ook heilzaam gewerkt heeft, en dat de
toepassing van het middel in den regel volkomen on
schadelijk is, dit is ten onzent overtuigend gebleken."
Staten-Generaal.
TWEEDE KAM EB.
Een twaalftal ontwerpen van eenvoudigen aard
waren gisteren aan de orde. De verhooging der ju-
stitie-begrooting voor 1893 tot uitbreiding van de
rjjksveldwacht, door den Minister verdedigd met
het oog op de buitengewone omstandigheden o.
a. de werkstakingen en bedreigingen bij werksta
kingen, werd goedgekeurd.
Bij de ponsioenbegrooting beantwoordde de Mi
nister van Financiën ontkennend do vraag of open
bare onderwijzers in het pensioenfonds zullen wor
den opgenomen.
Daarna zijn de algemeene beschouwingen over de
Staatsbegrooting begonnen.
De heer Heemskerk, hopende dat het Kabinet
vóór 1897 kiesrechtherziening op ruimen grondslag
zal geven, ontwikkelde bedenkingen tegen de samen
stelling van het ministerie, dat het karakter draagt
van een Kabinet, dat belangrijke voorzieningen zal
uitstellen en een ministerie is uit den oud-liberalen
tijd in plaats van een coalitie-ministerie.
Bovendien de richtingRoël verschilt te veel met
de beginselen—Van der Kaaij en Van Houten, die
ook ten aanzien van bet kiesrecht minder verzoe
nend zjjn dan de heer Roël, die voor kiesrecht-her
ziening toch nog meer aangewezen was dan zijn beide
ambtgenooten, welke vurige voorstanders zijn van
het capaciteiten-stelsel, dat spreker verwerpt. Overi
gens geljjktijdige regeling van het provinciaal en
gemeentelijke kiesrecht betreurende, acht hij den
oorsprong van het Kabinet een beletsel voor speei-
fiek-liberale hervormingen. Verder betoogde bij dat
van verbetering der gemeente-financiën niets kan
komen bjj gebreke van geld en zoolang de gemeente
kassen niet ontheven worden van de kosten van
openbaar onderwijs. Dus de eenige politieke taak
van het ministerie is kiesrechtregeling behoudens
misschien herziening der personeels belasting. Des
niettemin drong hij aan op behartiging der econo
mische volksbelangen mot het oog op de klachten
van nijverheid en landbouw. Zoo kunnen maatrege
len in het belang der werklieden bekostigd worden
uit meerdere opbrengst tarief-herziening. Graan-
rechtenheffing is meer bereikbaar dan afschaffing
der grondbelasting, en geringe broodprijs-verhooging
wordt ruim opgewogen door meer werk en loon.
De regeering bevordere ook klein-grondbezifc onder
de landbouwbevolking.
De heer Kerdjjk deed scherp uitkomen dat het
kabinet is opgetreden voor kiesrechtherziening en
houdt haar aan haar toezegging om dit zittingsjaar
kiesrechtregeling in te dienon. Hij besprak breed
voerig den financiëelen toestand, weiken hij voor de
toekomst donker inziet wegens de steeds toenemende
uitgaven met name voor doode weermiddelen.
