1894 N". Ill
Donderdag 29 November.
81s,e jaargang.
GOESCH
COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goe3, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet. bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmab te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders,
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, buweïjjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Enxendtmi? van advertenties véor 9 «ren «p den dag der wStfjawe.
GOES, 28 November 1894.
In de openbare vergadering van den
Christel ij ken Volksbond, jl. Maandagavond
te 8 uur in de Prins van Oranje" alhier gehouden,
braebt de commissie voor werkverschaffing, bij monde
van baar secretaris dhr. J. W. v. d. Weert Wz.,
verslag uit over hare werkzaamheden gedurende het
2a dienstjaar. Het doel dezer openbare vergadering,
zeide de voorzitter, dhr. J. M. ICakebeeke, was de
mede-ingezetenen, die bjjdragen aan den Bond hebben
geleverd, in de gelegenheid te stellen te vernemen
op welke wijze de ontvangen gelden zijn besteed.
Een uittreksel van dit verslag, dat eenige dagen
geled«n aan de leden van den Bond is gezonden,
is in ons vorig nummer opgenomen.
Naar aanleiding van het uitgebracht verslag,
waarin W02dt gesproken over het vervaardigen van
oestormanden van Spaansch riet, vroeg de heer mr.
J. G. De Witt Hamer of die bezigheid met het oog
op de oestercultuur, geen goede resultaten zou
kunnen opleveren.
De) voorzitter antwoordde daarop toestemmend en
voegde er nog bij, dat de vervaardigde manden van
zoodanigen prijs en kwaliteit zijn, dat ze voor eenig
ander fabrikaat, niet behoeven onder te doen.
De ledenvergadering, die te 9 uur plaats had,
werd, evenals de openbare, bijgewoond door vier
leden van het bestuur (één vacature), zes leden van
de commissie voor werkverschaffing en een tiental
ge wore leden. Nadat de notulen der vorige vergade
ring door den waarn. secretaris, dhr. J. Donner,
waren gelezen en door de vergadering goedgekeurd,
wijdde de voorzitter een waardeerend woord aan
den vorigen secretaris, dhr. Van Griethuijsen, wegens
zijn ijver, tact en financiëelen steun, die hij zoowel
bij de oprichting als later aan den Bond heeft ver
leend en betuigde, dat in hem veel als bestuurslid
zal worden gemist. Onder applaus werd een voor
stel van den voorzitter aangenomen om dhr. Van
Griethuijsen een dankbetuiging te zonden voor al
het goede, dat hjj voor den Bond heeft gedaan.
De rekening over het afgeloopen dienstjaar, door
den penningmeester dhr. A. Dekker Jx. uitgebracht,
word goedgekeurd in ontvang op f 6262,521f2, in
uitgaaf op f 0560,03 en alzoo sluitende met een
nadeelig saldo vau f 297,501/2. Voor dit tekort zijn
echter voor een ongeveer gelijk bedrag wissen en
biezen aanwezig.
De heer mr. J. G. De Witt Hamer, die met den
heer M. De Jonge Jz. de bescheiden heeft nagezien,
bracht hulde aaa het bestuur, voor de vele werk
zaamheden, die het zoo belangeloos op zich neemt.
Alsnu was aan de orde de benoeming van twee
leden van het. bestuurle voor het aftredend lid
dhr. C. L. M. Lambrechtsen, die bij acclamatie werd
herkozen en de benoeming aannam en 2e ter voor
ziening in de vacature, ontstaan door het vertrek
van ds. Van Griethuijsen. In zijn plaats werd met
overgroote meerderheid van stemmen gekozen ds.
Van Lelyveld, wien van zijne benoeming zal worden
kennis gegeven. Tevens werden zonder stemming
herbenoemd de leden der Commissie voor Werkver
schaffing en van die van Navraag, die, voor zooverre
zij tegenwoordig waren, zich hunne heibenoeming
lieten welgevallen.
Vervolgens deelde de voorzitter mede, dat twintig
nieuwe leden tot den Bond wenschten toe te treden.
Zonder stemming werden zij aangenaam verklaard.
Daartegenover staat een verlies van vier leden we
gens overlijden of vertrek naar elders.
Daarna werd door den voorzitter dank gezegd aan
notaris Mulock Houwer voor de notariërie werk
zaamheden, die hjj gratis voor den Bond heeft ver
richt, aan de pers voor de opname van zooveel, dat
in het belang van den Bond was en aan de ver
schillende commissie-leden voor hun voortdurenden
belangeloozen ijver. Nog maakte hij melding van
het plaD, dat bij het bestuur is gerijpt, om van
wege den Bond sprekers te laten optredendaar
voor heeft zich reeds beschikbaar gesteld ds. Van
Geel Gildemeester van 's-Gravenhage, die in Janu
ari a. s. een spreekbeurt zal vervullen. Onder aan
beveling van de collecte (die heden gehouden is),
en onder dankbetuiging voor de opkomst, sloot de
voorzitter de vergadering.
Het bestuur van de Typogr. Vexeeniging »Nut
en genoegen" te Utrecht acht zich verplicht, bij
advertentie in het Utr. Dagbladnaar aanleiding van
de werkstaking van typografen bij de
firma P. W. v. d. Weijer (P. B. v. Ditmar) er bij
het provinciaal bestuur en bij het gemeentebestuur
van Utrecht, zoomede aan alle besturen van genoot
schappen en vereenigingen en aan hen die belast
zijn met het aanbesteden en bestellen van drukwerk,
er op aan te dringen voortaan genoemde firma niet
meer als inschrijvers toe te laten, wegens de oneer
lijke concurrentie welke meergenoemde firma voert.
»Deze werkstaking heeft toch voldoende bewezen",
zegt genoemd bestuur, »dat de firma v. d. Weijer
alleen ten hoste van het 1 a g o loon, dat zij aan
hunne gezellen uitbetalen, in staat zijn zoo goedkoop
te concurreeren."
Met »ten koste" zal wel bedoeld zijn tengevolge".
Maar dit daargelaten, ligt in deze annonce eene
vingerwijzing tot oplossing van de loorquasstie.
Indien het publiek zijn klandisie weigerde aan hen,
die werk leveren voor zóó lage prijzen, dat de leve
rancier óf zich ruïneeren öf een onvoldoend loon
aan zijn personeel betalen moet, dan zou van den
goeden kant de stoot gegeven worden tot een vol
doend loon van den werkman. Maar wij vreezen,
dat de onverschilligheid van verreweg de meesten
om zich bij bestellingen en inkoopen eenigszins reken
schap te geven van de waarde van den arbeid, die
voor het bestelde noodig zal zijn of geweest is, ge
voegd bij de moeielijkheid in vele gevallen om die
waarde te beoordeelen, en de zucht om alles zoo
goedkoop mogelijk te krijgen, een dergelijk systeem
nog lang tot de vrome wenscben zal doen behooren
en dat daarom het drijven tot loonsverhooging nog
altijd van de verkeerde zjjde, door werkstakingen,
ten koste van vele en van veler belangen zal blijven
komen.
Borsele. In de Maandag gehouden vergadering
van den gemeenteraad is tot lid van het algemeen
armbestuur herbenoemd de heer J. Rotttier Lz.
Verder benoemde ds raad eene commissie van negen
leden voor eene Kerstmis- en Nieuwjaarsbedeeling
om hot bedelen en wenschen tegen te gaan. Staande
de vergadering van den raad werd op de te circu-
leeren lijst van bijdragen eene som van f 81 inge
schreven.
Bjj Kon. besluit is, met ingang van 1 December
a. s., J. D e 1 z e n n e, te Terneuzen, benoemd tot
bureel-ambtenaar van den Rijkswaterstaat.
Dr. De Ranitz heeft f 500 ontvangen van
H.H. M.M. de Koninginnen. In het bege
leidend schrijven wordt gezegd, dat »deze som namens
H.H. M.M. de Koningin en de Koningin-Regentes
beschikbaar wordt gesteld als bijdrage voor en als
bewijs van belangstelling in het doel, dat UWEd.
Gel. tracht te bevorderen om het heil-serum
tegen diphtheritis in het algemeen, maar vooral ook
voor minvermogenden verkrijgbaar te stellen.
Nog schonk H. M. de Koningin-Regentes f 50
aan bestuurders van bet Willem Baronds-fonds te
Terschelling.
De m i 1 i c i e n s van de lichting 1894
van de onbereden wapens, die tot de goed geoefenden
behooren, worden 1 Decomber in het gonot van
verlof gesteld.
Blijkens een telegram van den Gouverneur-
Generaal van Nederlandseh-Indië van 24 dezer, wordt
de gouvernements-koffieoogst op Java
voor dit jaar thans geraamd op 368,434 picols.
Bij Kon. besluit is de heer jhr. C. H. A.
Van der Wijck, Gouv.-Gen. van Nod.-Indië, be
vorderd tot commandeur in de orde van den Ned.
Leeuw.
Het papier van telegrammen vergaat in betrek
kelijk korten tijd, het perkament trotseert eeuwen
daarom is van het Amsterdamsche telegram met de
214 onderteekeningan aan generaal Vetter
een afschrift op perkament gemaakt, dat in een
motalen koker aan den opperbevelhebber der zege
vierende Lomboksche troepen toegezonden is.
De heer Ant. Grevenstuk, de welbekende calligraaf,
te Amsterdam, heeft het afschrift vervaardigd en
daarbij op verzoek een strenge eenvoudigheid in acht
genomen, waardoor een schoone, waardige oirkonde
ontstaan is. N. v. d. D.)
Maandag is het h u w e 1 ij k tnsschen C z a a r
Nicolaas en prinses Alice van Hessen voltrokken.
Reeds om 10 uur 's ochtends was het winterpa
leis geheel gevuld met de gasten en autoriteiten,
die de plechtigheid bijwoonden. Men vereenigde
zich in de Nicolaïzaal. Daar wachtten de vorsten,
de vertegenwoordigers van andere staatshoofden, de
grootvorsten, de generaals, de militaire deputaties
en de andere autoriteiten het bruidspaar af. In de
wapenzaal bevonden zich de dames, die de bruid
moesten verwelkomen.
Omstreeks 11 uur kwam prinses Alice van Hes
sen in het winterpaleis aan. De bruid des Czaren
werd daar getooid met de kroon met briljanten.
Zij droeg een mantel van goud brokaat en een wit,
met zilver geborduurd kleed, waarvan de sleep möt
oranjebloesems was versierd.
Om 12 uur verkondigden 51 kanonschoten den
volke, dat de plechtigheid een aanvang nam. De
keiz«rin-weduwe opende den stoet met dan koning
van Denemarken en na hein volgden de Czaar met
zijn bruid. Hen volgden de koning van Griekenland
met zijne gemalin, prins Hendrik van Pruisen met
de hertogin van Coburg, de prins van Wales met
prinses Hendrik van Pruisen (de zuster der bruid)
en do overige prinsen en grootvorsten.
Ia de kerk waren de leden der synode, de gees-
stelijkheid, de ministers en de diplomaten reeds ver-
eenigd. Omstreeks half éen begon de kerkelijke plech
tigheid. Toen het bruidspaar de kerk bereikte, werd
de stoet daar ontvangen door den metropolitaan
van Lagota. Nadat het huwelijk was ingezegend
werd een »Te Deum" gezongen.
Tegelijkertijd werden van het fort »St. Peter en
Paul" 301 kanonschoten gelost, terwijl van alle
kerken de klokken werden geluid.
Na afloop der kerkelijke inzegening werd eene
receptie gehouden. Daarna keerde de stoet langg den
zelfden weg terug. De plechtigheid was om 2 uur
afgeloopen. Toen begaven de Czaar en de Czarina
zich naar de Kasan-Kathedraal, waar een dankdienst
werd gehouden. Daarna keerde de keizer met zijn©
gemalin naar het Anistsckkoffpaleis terug.
Het weder was zeer gunstig. De plechtigheid
was zeer indrukwekkend en eindigde zonder eenige
stoornis.
De Keizer van Rusland heeft Maandag een
m anifest uitgevaardigd. Daarbij wordt als gunst
bewijs de betaling van verscheidene schulden aan de
Kroon gemakkelijker gemaakt,worden de leeningen van
de Kroon g«dolgd, achterstallige belastingen en geld
boeten kwijtgescholden, veroordeelingen tot gevange
nis- of vestingstraf, politietoezicht, deportatie en dwan-
arbeid verkort of verzacht; politieke misdrijven, die
in vijftien jaar niet zijn ontdekt, aan de vergetelheid
overgeleverd. Over politieke misdadigers, die toe
gevendheid verdienen, zal de minister van binnen-
landsche zaken een voordracht doen. Degenen, die
straf ondergaan wegens den Poolschen opstand in
1863, krijgen vergunning overal in 't Rijk verblijf
te houden, met herstel van bun geboorterechten
(zonder dat. hun eigendom terug wordt geschonken)
of van rechten door diensten verworven.
Uit Varzin komt het bericht, dat de e c h t-
g e n o o t e van prins Bismarck gisterochtend
is overleden.
Het eerstaankomende telegram van rouwbeklag
was van den Keizer, in zeer hartelijke woorden op
gesteld. Daarop volgde er een van den Rijkskanse
lier Hobenlobe, en hierna kwam er een geweldige
stroom van deelnemingsbetuigingen uit alle hemel
streken en uit alle standen.
Aan de N. R. Ct. wordt gemeld, dat de lijfarts
Schweninger in de laatste dagen den vorst op de
naderende catastrophe voorbereidde. Op Vrijdag, een
zeer mooier», eonnigen dag, uitte de zieke, die reeds
zeer zwak wa*, den dringenden wensch, nog eens een
laatste afscheid te n°men van al de geliefde plakjes
van haar landgoed, waar zij in haar lange huwelijk
zoo onbeschrijfelijk gelukkige uren had doorleefd.
Onder geleide van haren diep verslagen echtgenoot
begon nu de doodzieke, zorgvuldig in een rijtuig
gelegd, dezen diep treurigen rondgang door veld en
wou*1, op elke plek, aan herinneringen rijk, stil
houdend. Daarna legde zij zich te bed, om niet
weder op te staan. Doch tot in da laatste ure bleef
haar geest helder, en nog in den sterfnacht hielden
huiselijke zorgen voor de aanwezige gasten haar bezig.
Onmiddellijk vóór haren dood sprak zij nog met
hare dochter, gravin Rantzau, nit Den Haag, die
haar met alle toewijding tot het laatste toe heeft
verpleegd. Op het oogenblik des verscheidens waren
SchWenninger, dr. Chrysander, gravin Rantzau en
eene oude dienstbode aanwezig. Daar des avonds te
voren een ingetreden slaap eenige hoop had gewekt,
vermocht Schwenninger den grijzen Bismarck zalven
te bewegen zich ter ruste te leggen, zoodat hem de
laatste oogenblikken zijner vrouw gespaard bleven.
Toen Bismarck des morgens de ziekenkamer betrad,
vond hij reeds zijne schreiende kleinkinderen aan het
doodbed. De ontroering van den grijsaard was ont
zettend maar toch hoopt Schwenninger, met. het
oog op eenen overigens voortreffelijken gezondheids
toestand, dat Bismarck zonder ernstig nadeel dezen
schok zal doorstaan.
De Keizer aller Russen heeft aan den luite
nant-generaal Dumonceau verleend het groot
kruis van de orde van den Witten Adelaar en aan
den kapitein jhr. v. d. Bosch het ridderkruis 2e
kl. (koramandeur) van de St. Stanislausorde.
Voorts verneemt het Dagblad dat na afloop van
een plechtige mis in de kathedraal van St. Pioter
en St. Paul daags vóór de plechtige bijzetting van
het Btoffelijk hulsel vau wijlen Keizer Alexander,
de luitenant-generaal Dumonceau, vergezeld van den
kapitein jhr. v. d. Bosch, namens II. M. de Koningin-
Regentes een bloemkrans heeft nedergelegd op de
lijkbaar van den ontslapen souverein.
Na tal van incidenten en nadat verscheidene
voorstellen achtereenvolgens waren verworpen, beeft
de Pransche Kamer het regeeringontwerp betreffende
de xepeditie tegen Madagaskar in zijn
geheel aangenomen met 377 tegen 143 stemmen.
Weckerlé heeft den Keizer van Oostenrijk over
gehaald de kerkelijk-staatkundige wet
ten te bekrachtigen. Het Kabinet blijft in zijn
geheel tot na de afhandeling van de begrooting.
Dan zullen er waarschijnlijk groote veranderingen
in komen. De heer Weckerlé toch heeft de toestem
ming des keizers alleen verkregen op voorwaarde,
dat hij eenige artikelen zal wijzigen, met name de
bepalingen, waarbij ook dezelfde rechten verleend
worden aan de staatsburgers, die tot geen der erkende
kerkgenootschappen behooren.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van gisteren werd de heer Staalman
beëedigd en de Indische begrooting aangenomen.
Door den Minister werd medegedeeld dat de Marine
den 25 Augustus op Lombok niet actief optrad,
daar de macht te gering was, dat de werving zeer
goed gaat en dat, als het noodig bleek te zijn, meer
koffie op Java zou verkocht worden.
Donderdag komen verschillende wetten en daarna
de Staatsbegrooting aan de orde.
Kerkelijks Zaken en Gnderwij>.
Beroepen bij de Ned. Herv. gem. te Borsele
de heer F. G. Moeton, candidaat te Haarlem
te Kattendijke de heer H. Stegenga, candidaat te
Oud-Loosdrecht.
Bedankt voor het beroep naar de Herv. gem.
te Ritthem door ds. P. K. Dommisse te Lage
Zwaluwe; voor dat naar de Geref. gem. te
Heerenveen door ds. J. A. Goedbloed te Nieuwendijk.
Elorsele. Tot ouderlingen der Herv. gemeente
zijn herkozen de heeren W. Gansel en P. Polderdijk,
en benoemd de heer C. Korten bout alsmede tot
diaken de heer P. Minderhoud Gz.
Wolfertsdijk. Door notabelen der Hervormde
gemeente is de heer N. Valkier Nz. als kerkvoogd
herbenoemd.
De geheele uitslag van het examen ter ver
krijging van de akte als hoofdonderwijzer of hoofd
onderwijzeres is als volgtGeëxamineerd werden
519 mannelijke candidaten en er slaagden 483. Van
de vrouwelijke candidaten slaagden 83 van de 136.
Rechtszaken.
Kantongerecht te Goes.
Zitting 27 November 1894.
Jachtdelict: I. J. P. te IJerseke, tot 3 maal f 5
b. s. 3 maal 4 d. h., verbeurdverklaring vaa het
niet in besleg genomen geweer, bevel tot uitlevering
of te betalen f 3 b. s. 2 d. h.M. d. J. te Hein-
kenszand tot 3 maal f 5 b. s. 3 maal 4 d. b., verbeurd
verklaring van het niet in beslag genomen geweer en
haas, bevel tot uitlevering of te betalen f 3 voor
het geweer en f 2 voor den haas s. 2 d. b. voor
't geweer en 1 d. h. voor den haasM. E. te
Kapelle f. 3 b. s. 2 d. h.
Spoorwegwetovertreding: I. U. te Heinkenszand
tot f 3 b. s. 2. d. h.
DrankwetovertredingS. K. wed. C. d. J. te
KruiniDgen tot f 10 b. s. 4 d. b.
Overtr. Reglement op het bevisschen der Schelde en
Zeeuwsche stroomenH. v. d. V. Dzn., G. P., A. N.
Mzn., J. d. B., J. S. Jzn., H. K. Jzn., allen te
IJerseke, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.P. d. D. Mzn.,
M. B. Lzn., M. d. T. Pd., J. v. S., P. B. Cd., N.
d. G. Td., allen te IJerseke, ieder tot f 0.50 b. s.
1 d. h.J. v. d. B. Azn. te Wemeldinge, tot f 2
b. s. 2 d. h.A. K., C. v. T., F. S. allen te Sant-
vliet (België) ieder tot f 3 b. s. 3 d. h., met bevel
tot vernieling van de in beslag genomen harpoenen.
Gemeenteverordening Goes: A. J. J. P. R., zonder
bekende woonplaats, O. v. d. R., J. F. P., beiden te
Goes, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.
Strooperij: C. G. Cz., B. d. H. Jz., H. H. Jz.,
D. B. Mzallen te Wemeldinge, ieder tot f 3 b. s*
3 d. h.
StraatschenderijA. S. Mz. te Terseke, tot f 5 b.
s. 3 d. h.A. P. Sz. te Schore, tot f 5 b. s. 2 d.
h., met bevel van teruggave van de in beslag genomen
muts aan J. K te Scüore; J. B. Gz. te Goes, tot
f 2 b. s. 2 d. h.
Art. 457 sub. 2 W. v. S.L. J. L., zonder be
kende woonplaats, tot f 10 b. s. 4 d. h.