1894 N". 140,
Dinsdag 27 November,
81ste jaargang.
Bet R, C. Parochiaal Armbestuue
De MILITIERAAD
Uk- en Herijk van Maten
en Gewichten,
II O N D,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op foestdagon.
Prgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centnaet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en A&verfcentiën voor dit blad
aangenomen bij de heoren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam ea verder
bjj allo Boekverkoopers en Brievengaardere.
Iraffic>K<<rS5?ra(j vaia advertesgtï«a v©©* 8 oren op «fien dag «8©v
De prjjs der gewone adverUntiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prys
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweïgkjs- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragan om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
in.ry.nymr i,-f-V5-HT-JKrf■-w.-.ytyirry-vsr-:.-i
•«-'y, rv^-.T^7rh7>rLw^v-.'n-r.y^aev>r!«CTj5a-.ï*>:mi-a3g.'r?f.Baagaasi:.jy.^.-<a»c>ga«8aaga?g
zal op Donderdag 29 Norember a s. aati de huizen van alle
ingezetenen, ecne ALGEMEENE COLLECTE doen ten behoeve
van de armen, aan zijue aorg toevortrouwd, voor weike col'ecte
(de eenige die dit armbestuur in het j-aar houdt) mime gitten
gevraagd worden, ten einde het genoemd ainibestuur iu staat
te stellen aaa zijne verplichting te voldoen.
Goe9, den 24 November 1894.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
zal voor deze gemeente zijne eerste ztttiug houden ep DINS
DAG DEN 11 DECEMBER 1894, des morgens te 10 uren,
in het gebouw der Provinciale Griffie, toegang hebbende door
de achterdeur, die uitkomt ia de Abdijpoort bij de Giststraat
te Middelburg.
Dezo zitting is bestemd tot het doen van uitspraak omtrent
de vrijwilligers voor de militie, de lotelingen, bij art. 55 en
56 der wet bedoeld, en alle overige lotelingen.
In persoon moet voor den militieraad in zijue certte zitting
verschijnen de vrijwilliger voor de militie, de loteüng, die
vrijstelling verlangt wegens ziekelijke gesteldheid of gebrekeu,
af gemis ven de gevorderde lengte.
Goes, den 24 November 1S94
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS
De jaarletter voor den
gedurende het jaar 1S95 te bezigen, zal zijn de letter in den
gewonen schrijfvorm; bij den ijk der gasmeters de KONINK
LIJKE KROON; terwijl het merk van het kantoor, waar
de eerste stempeling heelt plaats gsvonden, voor Middelburg,
waaronder de gemeente Goes ressorteert, bepaald blijft op het
cijfer IQ.
Goes, den 24 November 1894.
Burgemeester en Wethouders van Goe9,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
In bewaring is genomen een opgevangen, hier onbekende
zijnde een groote zwartbonte trekhond.
De rechthebbende kan dezen ten bureole van politie terug
hekomen tegen betaling der kosten van voeding.
Indien dit niet voor WOENSDAGAVOND a. s is geschied,
zal de hond, ingevolge art. 7 dor betrokken verordeniug, wor
den afgemaakt.
Goes, den 26 November 1894
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G. d. W. HAMER
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS
Algemeen Overzicht.
Zooals te verwachten was heeft de commissie uit
de Fransche Kamer, aan welke opgedragen is te
rapportoer®!» omtrent het gevraagde crediet van
65 millioen fres. in verband met de voorgenomen
expeditie naar Madagascar, geadviseerd het orediet
toe te staan. Slechts twee leden verklaarden er zich
tegen en het lijdt dus geen twijfel of de Kamer zal
er hare sanctie aan hechten. Maar toch verwacht
men, dat de oppositie «ich bij de debatten duchtig
zal weren en niet onwaarschijnlijk zal er van de
ijjde der radicalen en socialisten eene motie worden
voorgesteld om de expeditie niet te doen doorgaan
en de reede aangevangen toebereidselen onmiddellijk
te staken, 't Zal echter zeer de vraag zijn of eene
dergeljjke motie wol in behandeling zal worden
genomen.
Eene minder gemakkelijke taak dan de verdediging
van bedoeld crediet, wacht het ministerie-Dupuy bij
de aanstaande behandeling der begrooting. Deze sluit
met een tekort en het zal de vraag zjjn of het ge
lukken zal haar kloppend te maken. De regeering
heeft bereids eene vermindering in de uitgaven aan
gebracht van 221/2 millioen francs en de begrotings
commissie is er in geslaagd nog 211/2 millioen francs
te bezuinigen, maar daarmede is het tekort nog niet
gedekt. Het zou niet te verwonderen zijn, indien
het ministerie, dat voortdurend aan allerlei aanvallen
van de vrij sterke oppositie blootstaat, bij de be
handeling der begrooting het onderspit moest delven.
Voor het ©ostenrijkscfie Kabinet-Windisch-
gr&tz breekt eveneens een minder aangenaam tijd
perk aan. Het moet eindelijk de belofte nakomen,
die het bjj zijn optreden gedaan heeft, om voorstellen
in te dienen tot uitbreiding van het kiesrecht, en
dit te eerder, wanneer het waarheid blijkt, dat de
Keizer zelf die herziening wenscht. De groote moeie-
ljjkheid is echter, dat de meerderheid, die de regeering
steunt, uit drie partgen bestaat, die elk die herzio-
ning in anderen zin wenscben. Het zal dus de groote
quaestie zijn of de regpericg de drie partijen de
Polen, de Duitsch-liberalen en de olerieale Duitscheru
of zoogenaamde Hohenwartclub tot elkander kan
brengen on anders moet de regeering zelf hare wen -
schen in een ontwerp belichamen, maar dan moet
dit tevens do wecEehen der genoemde partijen be
vredigen, anders komt de zaak toch niet tot stand.
Men ziet dus, dat er veel kans bestaat, dat de dagen
van het Kabinot-Windiscbgratz geteld zyn.
Voor het Sfon&narscB»© ministerie is de toe
komst al weinig heldorder. De Keizer heeft nog
altijd de kerkelijke wetten niet bekrachtigd en er
begint groote vrees te rijzen, dat hot zoover niet
komen zal, althans men mompelt reeds, dat de beer
Weckerlé voornemens is als minister af te treden.
Deze uiterst conservatieve houding des Keizers,
vooral nadat hij de vorige maal het Kabinet heeft
gesteund in zijn strijd tegen bet huis der Magnaten,
is wel wat opvallend en weinig in overeenstemming
met zyi> verlangen naar kiesrechtuitbreiding in Oos
tenrijk, waarvan we hierboven gewaagden.
In H>uitechlandl is de nieuwe regeering reeds
gereed met haar wetsontwerp betreffende de wijzi
ging van het strafwetboek, de militaire strafwet
en de perswetten. De >Umsturz-vorlage," gelijk de
liberale oppositie-bladen het ontwerp kortwsg noe
men, is bij den Bondsraad ingediend en het zal wel
worden aangenomen, want Pruisen geeft nog altijd
don toon aan. Daarna moet echter de Rjjksdag het in
behandeling nemen en welk lot het daar beschoren
is, valt moeielijk te zoggen. Het Centrum heeft
ook thans weder de beslissing in handen en hoe
dit in dezen handelen zal is nog niet bekend.
Den lsten April 1895 zal prins Bismarck zijn
80sten verjaardag herdenken. Nu reeds worden in
Duitechland toebereidselen getroffen om dien dag
algemeen te vieren. Men kan daarom op den lsten
Apiil in geheel Duitschland eene demonstratie ver
wachten ter eere van den oud-kanselier, welke nu
natuurlgk bijzonder groot zal wezen, nu Bismarck
zich mst keizer Wilhelm heeft verzoend.
Japan hooft geweigerd de tusschenkomst van
president Cleveland te aanvaarden. Het heeft ge
antwoord, dat zijn succes te groot is in dezen oorlog
om anders te kunnen onderhandelen over den vrede
dan rechtstreeks met China. Inmiddels is Port Arthur
door de Japanners genomen en daarmede is aan
China een slag toegebracht, die, door een nieuw
bewijs van zijne machteloosheid, h9t nog vuriger
dan tot nu toe den vrede zal doen wenschen.
Reeds is een Chineesch agent, blijkbaar een Euro
peaan, naar Japan vertrokken om 0: derhandelingen
voor te bereiden, maar het is twijfelachtig, of het
Japansche gouvernement zulk een agent, wiens ver
klaringen altijd kunnen worden verloochend, zal
willen ontvangen. Thans is het niet onmogelijk, dat
China direct en officiëel vredesaanbiedingen doet.
Welke voorwaarden Japan zal stellen, weot men
niet. Reeds eenigen tgd geleden word verzekerd, dat
het de onafhankelgk-verklaring van Corea en eene
aanzienlijke oorlogschatting zou eischen.
Volgens de laatste berichten, te Londen uit Shan-
gai en Tientsin ontvangen, wil de Chineesche re
geering vrede sluiten tot eiken prijs. Zelfs is China
nu ook tot het afstaan van grondgebied bereid.
Blijkbaar ziet men nu te Peking ook in, dat de
voorwaarden bij voorzetting van den oorlog slechts
ongunstiger kunnen worden, want, nu het sterke
Port-Arthur door de Japansche troepen is bestormd,
kan men ook een aanval tegen de oorlogshaven Wei-
hai-wei verwachten.
Het meeste is echter de Chineesche regeering be
ducht voor do bezetting van Moekden. Mocht dit
Mekka dor Chineezen den Japanners in handen val
len, dan loopt ook de regeorendo dynastie groot
gevaar. Daarom is het zeer begrijpelijk, dat China
gaarne vrede wil sluiten, voordat generaal Yamagata
met het noorderleger de hoofdstad van Mandschoe-
rijo heeft kunnen bereiken.
In geen geval echter wil de Japansche regeering
onderhandelingen aanknoop-m, indien de Chineesche
regeering zich niet direct tot haar wendt.
GCES, 26 November 1894.
Menigmaal heeft de zangvoreeniging E x-
c e 1 s i 0 r bij gewone openbare uitvoeringen getoond
een waardige plaats in te nemen onder de alhier
bestaande vereenigingen en nog sterker is dit ge
bleken, toen zij 11. Vrjjdagavond in »de Prins van
Oranje" een S 0 i r e gaf ter herdenking van haar
12«/a jarig bestaan, bjj welke gelegenheid zij zich
ook waagde op het gebied der tooneelspeelkunst
doch van wagen mag hier geen sprake zijn, want
waar een blijspel mot zang als »Fadette, de kleine
heks" en de operette »Het verloren balboekje," zoo
goed weiden gegeven als de ledsn van Excelsior dit
deden, daar moet men zich bewust zijn van eenige
kans var. slagen en zjj heeft daaromtrent zich zelve
niet misleid. ï)e beide stukjes benevens de tableaux
6n de daarbij passende zang verschaften den execu
tanten gedurende den ganschen avond haast één door
loopend succ.-s. Het zou moeilijk, maar nog meer
onbillijk zijn het spel van den ecu te stellen boven
dat van den ander, want allen droegen een gelyk
aandeel bij tot bet verkrijgen van het schoone ge
heel, dat deze feestavond aan de totaal volle zaal
van kunstlievende leden en botalenden in zoo ruime
mate heeft verschaft. Alle mede wei kers begrepen en
gevoelden hun rol, et n eerste vereischte voor goed
spel, waarmode echter door dilettanten niet altijd,
rekening wordt gabonden. Toch m3g een afzonder
lijk woord van lof niet achterwege bljjven voor
haar, die de rol vervulde van »Fadette," dat natuur
kind, ruw eu onbeschaafd van buiten, maar rein
van binnen.
Wel heeft Excelsior als zarigveraeniging weinig
zang ten gehoore gegeven, dcch het weinige was
goed. Bij het laatste gedeelte van de door zang be
geleide tableaux in nationale costumes »In 'fc land
terug" steeg, bij den fantast'schen aanbiik van »'t
Vaderland boven al," het enthousiasme van het pu
bliek ten top 011 zong het staande ons Volkslied mede.
Excelsior lieeft haar koperen feest op waardige
wijze govierd.
Door den beer C. Risseeuw is ontslag genomen
als commissaris van de Coöperatieve Voorschot-
vereeniging en Spaarbank alhier.
Aan de raededeelingen omtrent de werkzaam
heden van den Christelijken Volksbond
te Goes van 1 October 1893 tot 30 September 1894,
onlangs in het licht gegeven, ontleenen wij het
volgende
Met ingenomenheid wordt vermeld, dat de beide
besluiten een vorig jaar genomen tot uitvoering zijn
gekomen, nl. dat tot oprichting van eens com
missie tot navraag en dat tot den aankoop
van het huis van dhr. Ortelee, waardoor de Bond
in 't bezit van een geschikt gebouw gekomen en
daardoor do vrees weggenomen is, dat er een huur
zou moeten betaald worden, die do krachten te boven
zou gaan of naar een ander gebouw zou moeten
worden omgezien. Cok kon nu dit huis geheel naar
do behoeften, inzonderheid van de commissie tot
werkverschaffing, worden ingericht, om van andere
voordeelen niet te spreken.
De sympathie voor den Bond bleek in het afge-
loopen jaar wederom zeer duidelijk. Bracht eene
eerste collecte langs do huizen ruim f1120 op, wat
door nagiften 0. a. eene bijdrage van de gymnastiek
vereniging t Volharding" A f 25, tot f 1175 klom,
eone circulaire iu 't voorjaar rondgozonden, waarin
nog eenmaal om hulp werd gevraagd, werd beant
woord door 't ontvangen van f 362,50. 't Algemeen
armbestuur bleef ook dit jaar niet achterwege, maar
toonde zijne belangstelling door wederom f 400 te
schenken en eindelijk werd het bestuur verrast door
eene gave van de commissie voor do uitvoering der
Kindercautatc ad f 183,80.
Slaat men het oog op de werkzaamheden in hot
afgeloopen jaar verricht, dan blijkt het grootste ge
deelte daarvan door de commissio tot werkverschaf
fing te zijn geschied.
Deze commissie bleef op éen lid na onveranderd.
Dhr. Van Noppen meende te moeten bedanken; in
zijne plaats werd gekozen dhr J. C. Bruggeman,
die deze benoeming aannam.
Den 15 Nov. '93 gaven zjj workeloozcn gelegen
heid om zich to laten inschrijven en 129 hoofden
van gezinnen meldden zich aan.
Tot haar leedwezen was de commissie weder ver
plicht vele aanvragers teleur te stellen. Zoo billjjk
mogelijk trachtte zjj, in overleg mot het Bondsbe-
stuur, eene keuze te doen en aan het einde bleek,
dat zij aan 85 mannen 3300 dagen werk had ver
schaft. Aan werkloon was uitbetaald f 2468,14.
Den 20 Nor. werd het gebouw ingericht en wer
den enkelen aan het werk gezetden 27 Nov. be
gonnen de eigenlijke werkzaamheden in bet gebouw,
en 28 Nov. werd aan de eerste spitters, een twaalf
tal, hun arbeid aangewezen.
Over do gewone werkzaamheden: zagen, bosjes
kachelhout en vuuraanmakers vervaardigen wordt
geen overzicht gegeven; opgemerkt wordt echter,
dat dit jaar veel minder waardelooze voorwerpen,
waarvan nog wat te maken was, werden ontvangen
ook bleef de smederij gesloten, daar geen enkele
smid zich had aangemeld.
Den 12 Dec. kwam do commissie op de gedachte
om kleino matjes te laten vlechten van den afval
der biezen, die waren aangekocht om de grootere
vloermatten, zoogenaamde rolmatten, te vervaar
digen.
't Bleek eeri9 zeer gelukkige gedachte. Onder de
leiding van N. Vorryk werden 470 van deze matjes
gevlochten, d'e alle word m verkocht.
Belangrijker echter dan bovengenoemde werkzaam
heden waren de pogingen om de fabricatie van de
vloermatten hier in te voeren, waartoe een vorig
jaar reeds de voorbereidende maatregelen waren
genomen. Niet zoo spoedig als men gehoopt had
kon hiermede begonnen worden, door de treurige
omstandigheid dat de aangenomen mattenwevcr, die
als leermeester zou optreden ongesteld werd en
kort daarna overleed. Gelukkig werd in zijn plaats
een voor zijn taak volkomen berekend en geschikt
man gevonden in baas Westendorp uit IJselmuiden.
Den 3 Jan. '94 hier gekomen, heeft hij van 4 Janu
ari tot 2 Maart onderwjjs gegeven aan 15 mannen,
met dit gevolg dat deze iu meerdere of mindere
mate de kunst van mattenvlecktan begonnen te
verstaan, doch nog niet voldoende om zoo met het
werk vertrouwd te zijn, dat zij er den kost mede
zouden kunnen verdienen.
D@ Commissie tot Werkverschaffing achtte het
daarom noodig baas Westendorp nog eenmaal le
laten terugkomen en in den nu komenden winter
30 man door hem te laten onderwijzen, wellicht ook
jongere personen dit onderwijs te laten volgen, daar
deze vlugger op de hoogte kunnen komen; alzoo
ook spoediger het beoogde doel bereikt worde, nl.
de mattenfabricatie te maken tot eene industrie,
die hier velen ton goede kan komen, en de goede
vruchten zien worden van do kosten aan dit onder
wijs besteed. Want veel geld her ft dit gekost. Be
halve de rus8chen en biezen, die aangekocht moeten
worden, moeten reis- en verblijfkosten aan den onder
wijzer worden betaald boven zijn loon voor het les
De commissie hoopt, dat weldra de mattenfabri-
catie voor velen in onze woonplaats een bron van
verdienste moge worden
Door een geacht ingezetene werd aan de Commis
sie tot Werkverschaffing gevraagd of men geene
manden van Spaansch riet zou kunnen laten ver
vaardigen, zooals die bij de oostervisscherij gebruikt
worden. Natuurlgk verklaarde de Commissie zich
oogenblikkelijk bereid dit te beproeven. Onder leiding
van den mandenmaker Verheule werden twee man
nen aan het werk gezet en door deze 60 zulke man
den vervaardigd. Daar deze geheel aan de verwach
ting beantwoordden, hoopt de Commissie dat meer
dere zulke bestellingen haar zullen worden gedaan,
en ook op deze wijze eene nieuwe bron van verdienste
voor onze medeburgers zal worden ontsloten.
Nog wordt medegedeeld dat de bond een gevoelig
verlies leed in bet bedanken als bode van P. Den
Hollander, die tot agent van politie werd benoemd,
doch dat men zeer gelukkig is geslaagd in bet vin
den van een plaatsvervanger. Daartoe werd benoemd
J. I. Van der Kuijp, die de rechte man op de
rechte plaats is gebleken.
Uit het financiëel overzicht over het tweede jaar,
eindigpnde op 1 October 1894, blijkt dat het totaal
der ontvangsten bedroeg f 6262,52dat der uit
gaven f 6560,03 en dus sluit met een te kort van
f 297,50
Uit het voorafgaande blijkt genoegzaam het groote
nut van don Bond, waarop wij gaarne de aandacht
vestigen.
Met het oog op het te kort van het afgeloopen
dienstjaar en op de krachtige hulp, die de Bond
behoeft om aan zijn plannen uitvoering te kunnen
geven, is ruime bijdrage niet alleen wenechelrjk,
maar hoog noodig. Wordt die ook nu weder ver
leend, dan kunnen velen onzer arme natuurgenoo-
ten geholpen worden in den strijd om het bestaan
gedurende den aanstaanden winter. Bedenken we
dat een gift aan den Chr. Volksbond geen aalmoeB
is, maar eon loon, dat door nuttigen arbeid nog
verdiend moet worden. Dat deze waarheid ten dui
delijkste blijk© door een ruime ontvangst bij de
collecte, die a. s. Woensdag alhier zal gehouden
worden en dio wij ten zeerste aanbevelen.
In weerwil van de tegenspraak in de Vlissing-
sche Courant als zou dhr. P. Reijnhoudt alhier nog
niet benoemd zijn tot agent van politie te Viissingec,
kunnen wij mededoolen dat, naar de benoemde zelf
odb verzekert, de benoeming reeds vóór jl. Vrijdag
heeft plaats gehad en zijne in-funetie-treding op
1 Dec. a. 8. is bepaald.
De sluiting der jacht op patryzen in
deze provincie is bepaald op Maandag 3 December
1894, met zonsondergang.
r is bjjeengeroepsn tegen
De E e r 81 e Kam»
Maandag 3 December.
Naar De Tijd verneemt, is dr. K u y p 0 r
zoover hersteld, dat hij op de terugreis naar ons
land is.
Do Maasbode vernoemt, dat de hsor L. H a f f-
m a n s opnieuw benoemd is tot voorzitter dor katho
lieke Kamerclub.
