1894 N°. 126.
Donderdag 25 October.
81sle jaargang.
De uitgave dezer Courant göschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Adverteutiën voor dit blad
aangenomen bjj do hoeren Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam en verder
bij alle Bookverkoopers en Brisvengaaidors.
Insen3§ng van advertentien voor 8 oren op den dag êer uitgave.
^--rMiüa»13Cai"ü»lL'Cr^ri3"!'S7aefiiïS/r31UaSS!0^5eiEI2JTTtK35'i'i'1 -•Ai.'.iaya J3W3»WJKS!iSJJTafSS3J*BR5i;CX!E.Bae5i»
De prjjs dor gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 24 October 1894.
De ijker G. Van den Berge wordt met
ingang van 1 Februari a. s. overgeplaatst van Mid
delburg naai Leeuwarden, en de ijker J. S'chra-
v e r van Assen naar Middelburg.
's-ï2eer Areiidls&erlte. Gisteren is mond
en klauwzeer geconstateerd onder het rundvee
van den landbouwer M. De Kater in den Schenge-
polder. De noodige voorzorgen ter beperking der
ziekte zjjn genomen.
's-Iteer Areiids&erfee. De suikerbieten
ruimen in deze streken dit jaar met groote snelheid
op. In de voorlaatste week werden alhier meer dan
een millioen kilogrammen ingeladenin de afgeloopen
week werden op één dag aangevoerd 271 wagens
bevattende ruim 360,000 kilo's. Vermeldenswaardig
is, dat deze bieten rechtstreeks in de spoorwaggons
werden geladen, zoodat er op dien dag 35 waggons
gevuld werden. Nog altijd komen geregeld ledige
waggons aan het station, iets dat nog nooit is
geschied, zoolang de spoorlijn er ligt. Voor deze
geregelde toezending van waggons verdient de Maat
schappij van S. S. eon woord van lof.
Ofschoon door die vlugge opruiming de werkzaam
heden iets spoediger zullen zijn afgeloopen dan anders,
wordt er toch in dezen tgd door menigen arbeider
eene goede verdienste gemaakt.
De opbrengst der bieten blijft echter beneden het
middelmatige en daar de prijs tot f 10 per 1000
kilo's is gedaald, valt er voor den boer niet te roemen.
In eene vergadering van suikerbietentelers, te
Hapelle gehouden, is de heer E. v. d. Bosch
uit Goes opgetreden om te spreken over de oprichting
van eene coöperatieve suikerfabriek. Spr. verdedigde
op de reeds meermalen ontwikkelde gronden de
groote voordeelen voor de landbouwers aan zulk
eene fabriek verbonden, en hij constateerde, dat er
nog al druk op de voorloopige lijsten werd geteekend,
o. a. te St.-Annaland voor 40 H.A.
Staande deze vergadering werd voor 22 H.A.
geteekend.
Tolen. Op de hofstede van den heer C. H. A.
Wagtko is eene koe aan miltvuur gestorven.
Het dier is op last van den districtsveearts onder
politietoezicht verbrand.
Het mond- en klauwzeer op het eiland Tolen
neemt nog steeds toe.
Namens de maatschappij tot redding van drenke
lingen, gevestigd te Amsterdam, is door dr. J. Van
der Burght te Tolen aan den rijksveldwachter J b.
Kunst te St.-Filipsland de zilveren medaille en
f27 uitgereikt voor het opwekken der levensgeesten
bg den drenkeling M. Mol.
Dr. B. (ruinsma) te S. (teenbergen), scbrijft
in het jongste nommer van het Sociaal Weekblad
het volgende
Bij de behandeling van het adres van antwoord
in de Tweede Kamer heeft de heer Van Kerkwijk
aangedrongen op vermindering, kon het zgn af
schaffing van de grondbelasting, om
daardoor den kwgnenden landbouw tegemoet te
komen.
De mogelijkheid en wenschelijkheid met het oog
op de vermogensbelasting voor het oogenblik daar
gelaten, valt het te betwijfelen of zulk een maat
regel wel altijd of zelfs wel in de meeste gevallen
aan de eigenlijke landbouwers zou ten goede komen,
zooals biyken kan uit de volgende feiten
Een bekende familie in het Noorden van Frank-
rgk bezit in Noord-Brabant en Zeeland een vijftig
tal beste hofsteden in eigendom.
Door de persequatie der grondbelasting is de be
lasting voor elk dezer hoeven verminderd met f50
tot f 100. Dit maakt een jaarlijksch bedrag van f3
a f 4000, dat thans door deze buitenlandsche eigenaars
minder wordt betaald aan de Nederlaudsche schat
kist en als zuivere winst door hen kan worden be
schouwd, want geen enkele pachter heeft eenigen
afslag gekregen. Een enkele, die het waagde schoor
voetend de billjjkheid van zulk een afslag te be-
toogen, werd, en van het standpunt der eigenaars
waarsckgnlijk terecht, er op gewezen, dat de waarde
van den grond voor hem (pachter) toch dezelfde
was gebleven.
De jaarlpksche inkomsten van het kantoor van
zekeren ontvanger der directe belastingen zijn door
dezelfde perequatie verminderd met f 10,000. Dit
kantoor loopt over drie gemeentenmeer dan een
derde der ongebouwde eigendommen dier gemeenten
behoort aan buitenlanders, die dus ieder jaar thans
een voordeel genieten van ten minste f3000. Want
hoewel goed bekend in die streken, is mg ook daar
van vermindering van pacht niets ter oore gekomen
trouwens zulk een afslag had aldaar evenmin plaats
voor de pachters, wier eigenaars hier te lande woon
achtig zijn. Voor en aleer in de richting van ver
mindering van deze belasting voort te gaan, mogen
zulke gevolgen, die toch niet precies in de bedoeling
liggen, nog wel eens ernstig overwogen worden
Men verzoekt ons opname in ons blad van de
onderstaande circulaire
Dat verbetering in den toestand der
vrouw wenschelijk is, dringend noodig zelfs, en
in zeer veel opzichten, zal wel niemand loochenen.
Dat zij in maatschappelijke positie wordt achter
gesteld bij den mandat zij geweerd wordt uit
ambten, of slechts tot lager bezoldigde betrekkingen
wordt toegelaten en dan nog veelal voor hetzelfde
werk minder bezoldiging ontvangtdat de vrouwe
lijke leerling geweord wordt uit door het rijk ge
subsidieerde scholen, terwijl voor hare opleiding door
het rijk in veel mindere mate dan voor die van den
mannelijken leerling wordt zorg gedragen
dat haar rechtstoestand veel ongunstiger is; dat
zij van medewerking bij burgerlijke akten is buiten
gesloten en aan hare woorden en handelingen dus
feitelijk minder waarde wordt gehecht, dan aan die
van den eersten den besten man, al staat deze in
ontwikkeling en gedrag ook verre beneden haar;
dat voor de strafwet daarentegen volkomen gelgk-
keid is aangenomen en dat, waar zg zedelijk een
misstap doet, op haar alléén de last wordt gelegd
van beider misstap, terwijl de wet zelfs het onder
zoek naar het vaderschap verbiedt;
dat zij van voogdij en curateele is uitgesloten,
behalve over haar eigen kinderen of ongelukkigen
echtgenoot, en dan nog slechts onder de beper
kingen door de wet gesteld
dat de gehuwde vrouw in veel opzichten voor de
wet gelijk staat met een onmondigedat het beheer
haar is ontnomen over hetgeen zij verdient, terwijl
zij gehouden is om het verdiende loon af te staan
aan haren echtgenoot, die dit naar willekeur kan
gebruiken en misbruikendoch dat van de andere
zijde door diezelfde wet het kuwelijksgoederenreckt
is geregeld op eene wijze, die haar slechts zeer on
voldoende waarborgen verschaft tegen slecht beheer
door haren echtgenoot
dat deze en vele andere leemten en onrechtvaar
digheden in onze wetten voorziening behoeven, zal
iedere vrouw en ook iedere man gaarne erkennen,
zoo zg zich kalm rekenschap er van gevea, tot welke
hoogst treurige gevolgen onze gebrekkige wetgeving
vaak aanleiding geeft.
Eene verongelijkte moet echter den moed hebben
om ook openlijk,tegen achteruitzetting op te komen;
zou men anders niet met recht er uit kunnen be
sluiten, dat het onrecht niet wordt gevoeld, of al
thans niet drukkend is?
Doch het ondervonden onrecht kan ook zóó bitter
en heftig stemmen, dat men vergeet, dat wetten
langzaam ontstaan, en, sedert vele jaren in werking
zijnde, niet in ééns, op een gegeven oogenblik te
veranderen zijn en dat men slechts door geleidelijke,
zaakkundige hervorming blgvende verbetering kan
verkrijgen.
Het is daarom, dat vrouwen, die zelve niet te
lijden hadden van deze misstanden, omdat in vele
gevallen de zeden beter zijn dan de wetten, eenige
mannen, die met haar streven instemmen, hebben
uitgenoodigd om met haar een comité le vormen.
Telkens wanneer de belangen der vrouw niet of
niet genoegzaam behartigd worden in wetten of be
sluiten door de regeering voorgesteld of uitgevaar
digd, wil dit comité door requesten of langs anderen
weg de bevoegde macht wijzen op do belangen der
Nederlandsche vrouw.
Alleen wanneer mannen en vrouwen hierin te
zamen werken, waardig, vastberaden en zonder poli
tieke nevenbedoelingen, is verbetering te verwachten.
Dat velen zich aansluiten bij ons streven
Het Comité
Mr. E. FOKKER, te Middelburg,
Lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal.
Mr. W. L. P. A. MOLENGRAAFF,
Hoogleer aar te Utrecht.
Mr. W. VAN DER VLUGT,
Iloogleeraar te Leiden.
Mr. J. C. OVERYOORDE, le Secretaris
Archivaris te Dordrecht.
Jonkvr. J. DE BOSCH KEMPER, Amsterdam,
Voorzitster.
Mevr. H. H. SOHOLTENCommelin, Amsterdam,
2e Secr. -Penningm.
Mevr. M. A. VAN DER LAANDe Joode,
Haarlem.
Mevr. H. F. BODDAERT—Sciiuuebeque Boeye,
Ommen.
Het afdeelingsverslag over de In
dische begrooting is verschenen.
De Kamer verzoekt den Minister zich over de
volgende drie punten to willen verklaren:
lo. Welke is da meening des Ministers omtrent
de door zijn voorganger ingediende wetsontwerpen
betreffende de comptabiliteit en daarmede verband
houdende restitutie van uitgaven voor Ned.-Indiö
gedaan betreffende den Raad van Indië, betreffende
de instelling van gewestelijke of plaatselijke raden
en betreffende mgnontginningen
2o. Hoe dankt de Minister over de gouverne
mentscultuur en over de door de Kamer aangenomen
motie van den heer Van Houten
3o. Welk standpunt zal de Minister innemen ten
opzichte van de bevordering van het Christendom
in Indië
In verband met de sub lo. gesteld© vragen werd
de opmerking gemaakt, dat, waar het ministerie
voor Nederland nevens de kiesrechtregeling verschil
lende belangrijke maatregelen van wetgevenden aard
in uitzicht stelt, ook van den Minister van Koloniën
verwacht mocht worden, dat hij de noodige voor
stellen zou doen tot bevordering van de belangen
van Indië.
De uitslag der Belgische verkie
zingen is als volgt: Brussel alle katholieken, 18;
Nijvel 3 liberalen en 1 katholiek; Leuven 6 katho
lieken; Antwerpen 11 katholieken; Mechelen 4
katholiekenTurnhout 3 katholiekenKortrijk 4
katholieken Brugge 3 katholiekenOstende 2 ka
tholieken; Yperen 3 katholieken Thielt2katholieken;
Roulers 2 katholiekenFurnes 1 katholiek; Dixmunde
1 katholiekGent 9 katholiekenAalst 4 katholieken
Oudenaerde 3 katholieken Sint Nicolaas 4 katho
lieken Eecloo 1 katholiek Termonde 3 katholieken
Charleroi 8 sociaal-democratenBergen 6 sociaal
democraten Doornik 4 katholiekenAth 2 katho
lieken Soignies 3 socialistenThuin 3 liberalen
Luik 11 socialisten Hoei 2 liberalen Verviers 4
socialisten, Waremme 2 katholieken; Namen41ibe-
raal-sociaal-democraten Dinant 2 katholieken Phi-
lippeville 2 liberalenTongeren 2 katholieken
Maeseyck 1 katholiekHasselt 3 katholiekenArlon
en Virtön ieder een liberaal; Neufchateau, Marche
en Bastogne ieder een katholiek.
Bijgevolg: totale nederlaag der liberalen, die bijna
geheel uit de Kamor verdwynongioote overwinning
der clericale partg, die Brussel weer he9ft veroverd.
Provinciale Staten van Zeeland.
In de aanstaande najaarsvergadering van de Staten
dezer provincie zullen de volgende voorstellen van
Gedep. Staten worden behandeld
a. tot diligentverklaring van hun college in zake
het verzoek van de gemeente Ierseke om subsidie
en renteloos voorschot voor wegsverbetering(onze
lezers heriuneren zich wat daaromtrent in den Raad
der gemeente Ierseke is besloten, doch wat nog niet
ter kennis van Ged. Staten schijnt te zijn gebracht.)
b. tot diligentverklaring in zake het verzoek van de
gemeenten Dreischor en Nieuwerkerk om renteloos
voorschot voor wegsverbeteringc. tot idem be
treffende het adres van de gemeente Zaamslag om
subsidie in de kosten van verbetering der los- en
laadplaats aan den Kleinen Huissenspolderd. be
treffende het verleeneu van pensioen aan weduwen
en weezen van ambtenaren van den prov. waterstaat
(in de zomervergadering aangehouden)e. betreffende
het verzoek van de gemeente Rilland-Batk en den
Margaretha-pclder om renteloos voorschot voor wegs
verbetering; f. tot wijziging van het reglement voor
de calamiteuze polders en waterschappeng. be
treffende een verzoek van ingelanden van den Sopbia-
polder om ealamiteus-verklaring van dien polder
(Ged. Staten stellen voor op dit verzoek afwijzend
te beschikken)h. aangaande een verzoek van de
gemeente Kruiningen om subsidie voor verloskundige
hulpi. tot toekenning van f 50 uit de provinciale
fondsen voor eiken doofstomme uit Zeeland, die in
eenig behoorlijk ingericht gesticht voor doofstommen
wordt opgeleid.
In deze zitting zullen tevens de geloofsbrieven
worden onderzocht van het nieuw gekozen lid der
Prov. Staten, den heer I. Van Houte.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen bij de Ned. Hervormde gemeente te
St. Laurens en Brigdamme ds. A. v. Veen te Akkooi.
Bedankt voor het beroep te Wageningen door
ds. H. J. L. Poort te Middelburg.
Mapelle. Door het college van notabelen der
Herv. kerk alhier is in plaats van wijlen den heer
P. Van Zweoden tot kerkvoogd gekozen de heer
Johannes De Jonge.
Bij kon. besluit is benoemd tot leeraar aan de
Rijks hoogere burgerschool te Middelburg de heer
H. De Leeuw, onderwijzer aan eene openbare lagere
school te Winschoten.
Bij Kon. besluit van 1 Oct. is aan de gemeente
SSoedeRcnskerke boven en behalve de wette
lijke bijdrage, ten behoeve van het lager onderwijs
eene Rijkssubsidie verleend van f 13023.
Bg de onlangs gehouden collecte voor de Chris
telijke scholen te Doetinchem werd in dertien ge
meenten van Westelijk Zuid-Beveland de som van
f 50,85 ingezameld. In 1893 bedroeg de collecte
f46,50, in 1892 f57 en in 1891 f51,50.
Rechtszaken.
Kantongerecht te Goes.
Strafzitting van 23 October 1894.
JachtwetovertredingJ. N. te Wemeldinge tot 2
maal f 2 b. s. 2 maal 2 d. h., verbeurdverklaring
niet in beslag genomen kruisnet, bevel tot uitleve
ring of te betalen f 1 s. 1 d. li.J. V. te Yerseke,
tot 2 maal f 2 b. s. 2 maal 2 d. h., verbeurdver
klaring niet in beslag genomen kruisnet en visch,
bevel tot uitlevering of te betalen f 1 voor het
kruisnet en 30 ct. voor de visch s. 1 d. h. voor
elk voorwerpP. D. te Kapelle, tot 2 maal f 1 b.
g. 2 maal 1 d. h., verbeurdverklaring niet in beslag
genomen kruisnet, bevel tot uitlevering of te betalen
f 1 s. 1 d. h.W. H. te Wissekerke, tot 2 maal f 2 b.
s. 2 maal 2 d. h., verbeurdverklaring niet in beslag
genomen kruisnet, bevel tot uitlevering of te betalen
f 1 s. 1 d. h.B. V. te 's-Heer Arendskerke, tot
2 maal f5 b. s. 2 maal 4 d. h., verbeurdverklaring
niet in beslag genomen geweer, bevel tot uitlevering
of te betalen f 1,50 s. i d. h.J. o. 't H. te Ou-
delande, tot f 2 b. s. 2 d. h.J. P. te Ierseke, tot
f 5 b. s. 4 d. h., verbeurdverklaring niet in beslag
genomen hazen, bevel tot uitlevering of te betalen
f 3 s. 3 d. h.
Overtreding reglement op het bevisschen der Schelde
en Zeeuwsche stroomen: J. M. Jz., P. V. Bz., beiden
te Ierseke, S. R. Fz. te Clinge, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.
Reglement op de wegen en voetpaden in Zeeland:
H. A. v. W. te 's-Gravenpolder, tot 2 maal f 3 b.
s. 2 maal 1 d. h.
Polderreglement van Zeeland: A. C. M. te Kam
perland, tot f 2 b. s. 2 d. h.
Gemeenteverordening Goes: H. M., L. d. J., W.
N. G. C. en P. E. H. allen te GoesM. R., te Heinkens-
zand ieder f 1 b. s. 1 d, h.
Gemeenteverordening Kruiningen: M. V., B. E.,
C. M., G. A. S. B. en J. M., allen te Hansweart
ieder f 1 b. s. 1 d. h.
Gemeenteverordening Wissekerke P. H., zonder be
kende woonplaats f 1 b. s. 1 d. h.O. v. d. L.
huisvr. van A. v. L., te Kruiningen f 1 b. s. 1 d.
h,H. C. L., te Wissekerke f 5 b. s. 3 d. h.
Straatschenderij: C. A. C. R., J. 0. v. H., te Goes
f 15 b. s. 3 d. h.T. J. v. E. Jz., te Goes f 10 b.
s. 2 d. k.
Art. 458 W. v. S.P. v. d. H., te Goes, fib.
s. 1 d. h.J. A. wed. J. S., te DriewegenP. P.
te 's Heer Arendskerke ieder f 2 b. s. 2 d. k.
Art. 459 W. v. S.C. d. K., te Wissekerke (Stroo-
dorp)A. O. M., te Kamperland, ieder f 1 b s. 1 d. h.
Art. 460 W. v. S: J. M. N., te Kamperland;
L. O., te Kruiningen ieder f 1 b. s. 1 d, h.
Nachtelijk burengeruchtP. T. te Goes, f 1 b. s.
1 d. h. A. v. d. B., J. M. v. d. BP. J. G.,
K. M., allen te Heinkenszaud, F. J. F., W. L
M. G., A. H., D. P. v. H., O. A. S., allen te Goes,
ieder f 2 b. s. 2 d. li.
DronkenschapM. Y. te Goes, J. F. J. te Ierseke,
M. A. te EUewoudsdijk, J. A. v. d. K. te Wilhel-
minadorp, A. d. J. te Oudelande, J. F. D., I. N.,
beiden te Hansweert, J. C. V. Jz., 15 jaar, te Wis
sekerke, ieder f 1 b. s. 1 d, h.O. KN. C beiden
te Goes, J. R. te Hoedekenskerke, ieder f 2 b. s.
2 d. h.
Dronkenschap bij herhalingJ. L. te Goes, J. W.
te Kruiningen, ieder f 5 b. s. 3 d h.
Vrijgesproken isM. B. Jz. te Goes, beklaagd van
overtr. art. 461 W. v. S.
Landbouw en Veeteelt.
Dinsdag werd in »de Prins van Oranje" al
hier de algemeene vergadering gehouden der on
derlinge vereeniging tot verzekering
tegen hagelschade in Zuid-Baveland. Dooi
den voorzitter, den heer C. der Weduwen, werd
verslag uitgebracht, waarbij bleek, dat verzekerd
werden in 1893,1581.95.64 H.A., in 1894, 1531.66.02
en derhalve in dat jaar minder 50.29.62 H.A.
De ontvang aan premiën bedroeg over 1893,
f421,141/2» over 1894, f397,881/2 en dus dit jaar
minder f 23,26, het gevolg van d-? uittreding vau
een lid. Als nieuw lid trad dhr. M. Dees toe.
Ook dit jaar werd geen schade geleden, zoodafc
het kassaldo, volgens rekening van 1893, f500,13
bedragende, ran het eind van het Popendo jaar op