1894 N°. 125.
Dinsdag 23 October.
81ste jaargang.
Personeele Belasting,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
by alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
De prps der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inzending van advertentiën voor 9 uren op den dag der uitgave.
De belanghebbenden worden herinnerd aan de sappletoire
aangifte voor de
bij uitbreiding, vermeerdering, verwisseling of het aanschaffen
van voorwerpen der grondslagen van die belasting en zulks in
de tweede helft dezer maand, kunnende daarvoor een biljet ter
invulling bij den ontvanger worden afgehaald.
Goes, den 20 October 1894.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secrataris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS
Algemeen Overzicht
Hoewel nog in de eerste dagen der vorige week
gunstiger berichten kwamen omtrent den toestand
van den Czaar van l&usland, en zelfs te Berlijn,
waar men altijd wat pessimistischgezind was, bet
gevaar geweken werd geacht, is de hooge lijder eens
klaps zooveel verzwakt, dat bet ergste wordt ge
vreesd. Zoowel zijn lijfarts dr. Hirscb als professor
Leyden uit Berlijn zijn onmiddellijk naar Livadië
getogen om den Keizer te behandelen, maar ook zij
schijnen weinig hoop meer te koesteren, althans de
reis naar Corfu is vervallen en de verschillende leden
der keizerlijke familie, die in bet buitenland ver
toefden, zijn in allerijl naar Livadië getogen. Onder
hen behoort ook de troonopvolger, die te Darmstadt
vertoefde, en diens aanstaande gemalin. Men be
weert, dat het huwelijk van den kroonprins zoo
spoedig mogelijk in Livadië zal worden voltrokken,
doch, wanneer de toestand van den Czaar het maar
©enigszins gedoogt, zal bet vermoedelijk in de eerste
dagen van November plaats hebben vóór de kerke-
ljjke feesten in Rusland.
Het schijnt, dat de zwakte van Keizer Alexander
hand over band toeneemt, en dat er daarom een vrij
spoedig uiteinde van den vorst moet worden ver
wacht. Natuurlijk verkeert geheel Europa in groote
spanning, want niet alleen is de Czaar een zeer
sympathiek persoon, die overal hooggeacht werd,
maar hij beheerschte mede den feitelijken toestand
van Europa, waar ook door zijn toedoen zoo lange
jaren vrede heerscht. In hoeverre zijn opvolger dat
voetspoor zal volgen, is nu nog niet te beslissen
maar diens jeugd en onervarenheid in de regeertaak
stellen hem zoo licht bloot aan verkeerde invloeden,
die geheel Europa ten schade zouden kunnen zijn.
Want Rusland heeft tegenwoordig, wat de buiten-
landsche politiek betreft, met verschillende omstan
digheden rekening te houden. Zijn groot belang bij
den strijd, die thans in het oosten van Azië wordt
gevoerd, maakt, dat het steeds daarheen het oog
moet richten om onmiddellijk gereed te zijn, wanneer
zijne belangen daar kunnen worden geschaad. Yoorts
loopen er ernstige geruchten omtrent den gezond
heidstoestand van den Emir van Afghanistan, die,
evenals de Czaar, lijdende is aan de zoogenaamde
Brightsche nierziekte. Nu is Afghanistan, gelegen
tusschen Rusland in het noorden en Britsch-Indië
in het oosten, een van die rijken, welker vorsten
steeds nauwlettend moeten toezien, dat zij tegen
over hunne meer beschaafde naburen de vereischte
onpartijdigheid blijven betrachten. Den tegenwoor-
digen Emir is dit altijd zeer wel gelukt, maar
reeds nu liggen Rusland en Engeland beiden op
den loer om te waken, dat hunne belangen en
die hunner onderdanen in Afghanistan, bij een even-
tueelen dood van den Emir, geen schade lijden, wat
te meer dringt, aangezien de tegenwoordige vorst
slechts met moeite sommige oproerige hoofden in
zjjn rijk weet te beheerschen.
Men ziet derhalve, dat Rusland thans in het buiten
land de handen vol heeft, en daar de minister van
buitenlandsche zaken Von Giers tegenwoordig ook
ziekelijk is, zoodat hij zich niet met regeeringszaken
kan bezighouden, zou het voor den Czarewitch zeker
een weinig benijdenswaardig oogenblik zijn om de
teugels van het bewind in handen te nemen.
In België hebben gister vóór acht dagen, zooals
wij reeds meldden, de verkiezingen voor Kamer en
Senaat plaatsgehad volgens de nieuwe kieswet. On
geregeldheden, waarvoor men hier en daar vreesde,
zjjn er niet voorgekomen, maar de uitslag is voor
velen eene verrassing geweest. De clericalen hebben
de meerderheid behouden, maar op eene wijzp, die
het nog twijfelachtig doet zijn of het ministerie
zjjne portefeuilles zal kunnen behouden. Het aantal
voorstanders van den vrijen handel is namelijk in
de nieuwe Kamer vrij aanzienlijk en aangezien de
Minister-president De Burlet een ijverig protectionist
is, verwachten sommigen, dat hij zijn ontslag zal
nemen. Verleden week is er ministerraad gehouden
onder leiding van Koning Leopold, maar toen schijnt
besloten te zijn geene beslissing toenemen vóór de
herstemmingen, die vele zijn, zullen zijn afgeloopen.
De partij, die het meest geleden heeft is de libe
ral0, die enkele zetels verloor aan de clericale en
verscheidene aan de socialisten. Deze, die tot nutoe
geen enkel vertegenwoordiger ia de Kamer haddea,
zjjn in vrij grooten getale zegevierend uit de stem
bus gekomen, terwijl nog velen in herstemming zijn.
Het zal er nu van afhangen aan welke zijde of de
partijgenooten van de candidateD, die in de minder
heid bleven, zich scharen, of de liberal© en ook de
socialistische party nog eenig® zetels zal veroveren.
In elk geval zal de Kamer eene rijke schakeering
van partijen opleveren, die het op weinig punten
eens zijn. Of de arbeid daardoor vruchtdragender
zal worden, zal de tijd moeten leeren.
Omtrent de gebeurtenissen in Korea valt nog
weinig nieuws te vermelden. Het Japansche leger
aan de Jaloe-rivier wacht nog slechts op de aan
komst van zwaar geschut om de Chineezen aan te
vallen, die dezen tjjd natuurlijk benutten om hanne
stellingen te versterken. Volgens een ander bericht
is generaal Yamagata met een legercorps geland bij
port Arthur, teneinde daarmede deze belangrijke
haven van de landzijde aan te vallen. Mocht dit
waar zijn dan komen de Chineezen tusschen twee
vuren, terwijl tevens de havenstad gevaar loopt,
omdat hare sterkste forten aan de zeezijde liggen
aan een aanval aan de landzijde heeft men begrij
pelijkerwijze minder gedacht.
Men moet hierbjj evenwel in het oog houden, dat
de berichten omtrent de gebeurtenissen daarginds
weinig betrouwbaar zijn. Een sterk bewijs daarvan
wordt geleverd door de bewering van een corres
pondent van de Timesdat het geheele verhaal om
trent het Japansche legercorps, dat met een gehei
men last was uitgezeild, een verzinsel is, door de
Japanneezen uitgedacht om den Chineezen schrik
aan te jagen.
Van eene tusschenkomst der Europeesche groote
mogendheden zal, voorloopig althans, nog niet veel
komen. Engeland heeft daartoe wel pogingen in het
werk gesteld, maar het schijnt, dat de overige niet
tot samenwerking geneigd zijn, evenmin als de Ver-
eenigde Staten. Zij zullen zich derhalve bepalen tot
het versterken van hare eskaders in de wateren van
China en Japan, ter bescherming van hunne land-
genooten in eerstgenoemd rijk.
GOES, 22 October 1894.
De Gemeente-Stem betoogt naar aanleiding van
de eedsquaestie-Frowein, o. i. terecht,
dat zoolang art. 39 der Gemeentewet niet gewijzigd
is, waarbij eedsaflegging naar het voorschrift van
art. 83 der Grondwet van 1848 voor de leden van
den Raad wordt geëischt, de heer Frowein, die niet
behoort tot een kerkgenootschap (godsdienstige ge
zindheid) en dus niet tot een genootschap dat den
eed verbiedt, zonder eedsaflegging niet kan worden
toegelaten. Wel is bij de nieuwe Grondwet de eed
of de belofte facultatief gesteld voor het lidmaat
schap der Staten-Generaal, doch verder wilde de
grondwetgever van 1887 blijkbaar niet gaan, aan
gezien in de memorie van toelichting staat: >de
gewone wetgever blijft omtrent de voorschriften, die
hij te geven heeft betrekkelijk eedsaflegging volko
men vrij". Zoolang dus de gewone" wetgever de
betrokken bepalingen in de Gemeente- en in de Pro
vinciale wet niet gewijzigd heeft, moeten deze van
kracht worden beschouwd. Al bestaat feitelijk de
Grondwet van 1848 of liever de bepaling van oud
art. 83 niet meer, zoo is de Gemeentewet van 1851
toch zeker niet zoodanig uit te leggen, dat daarin
verwezen zou worden naar eene Grondwet die 35
jaren later tot stand komt.
Op deze gronden bestrijdt het blad ook de opvat
ting van den Burgemeester te den Helder, die den
heer Frowein voor den eed van zuivering met eene
verklaring en belofte liet volstaan, waardoor de cu
riositeit van een ter halverwege beëedigd raadslid
in het leven is geroepen.
In de Zierilcz. Nieuwsb. zegt de heer A. A.
Regensburg, dat te Goes eene straat volgens
het naambordje heetJan Pieterzoon Koen van de
Smallegangestraat. Zou dhr. R. ons niet eens willen
wijzen waar die straat of althans het naambordje
in Goes te vinden is?
In het verslag van den gemeenteraad
van Goes, voorkomende in onze courant van
jl. Zaterdag, is verzuimd te vermelden, dat bij de
behandeling van de reclames in zake den H. O. is
besloten J. B a n n e t te brengen van 7e naar de
le klasse.
"WolfertsdijU. Zaterdag jl. vierde de heer A.
Van de Linde, hoofd van de school op het
dorp, zijn vijftigsten jaardag. De genegenheid, die
de gemeentenaren hem toedragen, liet niet toe dezen
dag ongemerkt voorbij te laten gaan. Vóór zijne
woning plaatste men dan ook eene eerepoort. Den
ganschen dag ontving de jubilaris de ondubbelzin-
nigste bewijzen, hoezeer zijn veelomvattende arbeid
in verschillende betrekkingen en zijne persoonlijke
hoedanigheden op prijs worden gesteld. »Wolferts
Fanfare" bleef 's avonds niet achter om haren voor
zitter te huldigen door het brengen van eene se
renade. De muziekanten werden gul onthaald en
ontvingen f 50, om gevoegd te worden bij het reeds
bijeen gebrachte tot het aanschaffen van een vaandel.
De directeur van het gezelschap kreeg een keurig
insigne als bewijs, hoezeer zijne toewijding wordt
gewaardeerd.
Onderstaande opgave van het aantal ge
vallen van mond- en klauwzeer, in de
maand September hier te lande voorgekomen, is
getrokken uit de Staatscourant.
(Het cijfer tusschen haakjes geeft aan het aantal
eigenaars, onder wier ree de ziekte voorkwam.)
Noord-Brabant 101 (21)
Gelderland 206 (25)
Zuid-Holland 74I9I (3363)
Noord-Holland 19675 (1351)
Zeeland 88 (13)
Utrecht 18263 (1038)
Friesland 801 (16)
Groningen 1 (1)
In de provinciën Drenthe, Limburg en Overijsel
werd geen enkel geval geconstateerd, terwijl het
centrum van het land het meest besmet is.
Het hevigst heeft het mond- en klauwzeer ge-
heerscht in Zuid-Holland. Alleen in de gemeente
Bodegraven kwamen 4286 gevallen bij 111 eigenaars
voor. Hierop volgt Noord-Holland, in welke provin
cie Nieuwer-Amstel met 3528 gevallen by 105 eige
naars de kroon spant. De derde provincie is Utrecht,
waar de meeste gevallen waren te Mijdrecht: 1748
bij 89 eigenaars.
In het overige deel van ons land kwam de ziekte
sporadisch voor.
De liberale kiesvereeniging Burgerplicht" te
Helder heeft Vrijdag candidaat gesteld voor de
Tweede Kamer den heer J. J. Stooker, gepens.
kapitein-luitenant ter zee, voorzitter der commissie
tot het examineeren van machinisten ter koopvaardij,
te Hilversum.
De heer Stooker heeft verklaard, voorstander van
kiesrechtuitbreiding te zijn, zoover als de Grondwet
toelaat.
De vrijzinnige kiesvereeniging »Vooruitgang" te
Helder heeft in hare Zaterdag gehouden vergadering
tot haren candidaat voor het lidmaatschap van de
Tweede Kamer (vacature-Land), geproclameerd d r.
P. C. F. Frowein, leeraar aan het Kon. instituut
voor de marine en lid van den gemeenteraad aldaar.
De heer Frowein is, evenals de candidaat van
^Burgerplicht," voor de ruimst mogelijke kiesrecht
uitbreiding.
Omtrent den gezondheidstoestand
van dr. Knyper verneemt de Standaard uit
Pau, dat het verblijf aldaar aanvankelijk goede re
sultaten geeft. Volgens de geneesheeren zal het
verblijf te Pau echter niet te kort mogen zijn.
Wat de algemeene belastingwyzi-
g i n g betreft zoo b«toogt het Handelsblad
kunnen die cijfers waarijjk niet verrassend genoemd
worden.
Wat was het doel
Afschaffing der patentwet, die zeer ongelijken druk
oplegde, en een bijdrage voor den Staat vorderde
van nijveren, onverschillig of er al dan niet winst
was gemaakt en hoeveel die winst bedroeg. Aan die
groote onbillijkheid is een eind gemaakt: er wordt
nu eon matig en progressief bedrag gevraagd alleen
van werkelijke winst of zuiver inkomen uit arbeid.
Tevens zijn zulke inkomsten vrijgesteld, als zij be
neden f 650 'sjaars blijven en er geen vermogen
naast bestaat.
Wat moest daarvan het gevolg zijn
lo. dat tal van vroegere patentplichtigen, wier
inkomen (met dat uit vermogen) onder f 650 blijft,
uitvielenen die personen worden in grooten
getale op het platteland gevonden.
2o. dat zij, die een patentrecht betaalden, oneven
redig hoog naar verhouding van hun winst, nu bil
lijker worden getroffen, namelijk enkel over die winst,
en in 't geheel niet, zoo geen winst is gemaakt vol
gens de regelen der wet.
3o. dat daarentegen degenen, die tot dusver aan
patent te weinig betaalden van groote inkomsten
uit arbeid of die in 't geheel niet waren aangeslagen,
nu naar billijkheid hooger, of voor 't eerst worden
getroffen.
Dat zijn rechtstreeksche, gewilde gevolgen van
de wet, welke een rechtvaardiger belastingheffing
bedoelt.
Is het dan te verwonderen, dat de toepassing
zulke groote vpracdrri^gon aan den dag brengt?
Waarover men zich veeleer moet verbazen, is dat
een belasting, die blijkbaar zoo uiterst onbillijk
werkte als het patent, bijna een eeuw is blijven
bestaan.
De opbrengst der nieuwe belasting zal tegen
vallen. Wij hooren nu zelfs het cijfer van 1 a 1 Va
millioen noemen. Men mag hierbij niet vergeten,
dat volgens het oorspronkelijk ontwerp van den
Minister Pierson, zulk een verlies niet zou zijn ge
leden. Immers daar was de vrijstelling beperkt tot
f 600 zuiver inkomen, zoodat een grooter getal
kleine inkomsten nog iets zouden hebben bijgedragen.
Bovendien waren de 28 opcenten behouden, als maat
regel van voorzorg, zoolang het onzeker was of de
opbrengst der bedrijfsbelasting eon voldoend equi
valent voor het patent zou opleveren. Ware de wet
aldus tot stand gekome°, dan zou er vermoedelijk
geen verlies zjjn geweest.
Men vergete eindelijk niet, dat wy than» jaren
van depressie doorleven, waarin de bedrijfswinsten
gedaald zijn, en dat in het eerste jaar eener heffing
de controle nog niet volmaakt kan zijn.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen bij de Ned. Herv. gem. te Ovezand
c. a. ds. W. H. H. Dijkman, te Breskens.
Bedankt voor de toezegging van beroep naar
de Ned. Herv. gem. te Linschoten door ds. J. W.
Drost te Biezelinge.
Het chr. geref. weekblad de Wekker antwoordt
op het verzoek om de samenspreking met enkele
pred. der geref kerken, waarvan wij in ons vorig
nummer melding maakten. De syn. commissie der
christ. geref. kerk wijst die samenspreking met veel
beslistheid af, en wijst o. a. op de zeer onware
voorstelling der zaken, waaraan de briefschrijvers
der geref. kerken zich schuldig maken, als zij eerst
zeggen niet te weten waarom de gebleven christ.
gereformeerden de christelijke gereformeerde kerk
handhaafden, en 16 regels verder beweren, dat zij
het verschil tusschen de twee kerkformaties samen
vatten in de vier stellingen, die zij opgeven ter
bespreking.
Aan het einde van dezen »open brief" doen de
stellers zeer duidelijk uitkomen het diepgaande ver
schil tusschen de door hen vertegenwoordigde christ.
geref. kerk en de geref. kerken in Nederland (de
kerkformatie van dr. A. Kuyper). Zij schrijven:
»Na de opsomming dier stellingen z<*gt gij, dat
die door u kortelijk zullen worden toegelicht. Maakt
u daarover geenszins bezorgdwij hebben niet de
minste behoefte aan dat door u te ontsteken >licht".
En als gij eindelijk spreekt van het hooge belang"
dezer zaak (der samenspreking namelijk), dan roepen
wij u toezóó hadt gij u moeten openbaren, eer
de christ. gereformeerden van vóór 1892 door u en
uwe medestanders met zoet gefluit in de armen der
doleantie werden gevoerd, de geschiedenis der christ.
geref. kerk door u werd geschandvlekt, de belijdenis
der vaderen door u werd verloochend en de waarheid
door n werd verkracht, door allerlei dwalingen in
te halen.
God verwaardige ons, om, wars van allo kerkelijke
politiek, velen (ook in uwe classis) een helder inzicht
te geven in de schandelijke daden der beruchte
Synode van Juni 1892. Hij loere ook u nog eens
met sebaamte belijden, dat gij gespeeld hebt met
de erve der vaderen, met de martelaarskerk van
1834, die gij zoo gaarne hafit zien verdwijnen."
Op de lijst der collecte voor de scholen met
den Bijbel komt voor eene nagift van f6 uit Goes.
Door gebrek aan deelname van de zijde der
leerlingen wordt de winterlandbouw-cursus te Loos-
drecht, die reeds eenmaal met den uitnemenden
uitslag werd gehouden, dit jaar niet herhaald.
In de jongst gehouden algemeene vergadering
van de Zuid-Bevelandsche onderwijzers-vereeniging,
13 Juli jl., werd besloten voortaan om de drie
maanden een vergadering te houden van de gecom
bineerde gezelschappen. De eerste dezer had jl. Za
terdagnamiddag plaats in de »Prins van Oranje"
alhier. De opkomst was zeer bevredigend. Zij werd
bijgewoond door acht leden van het bestuur en
rnim 50 gewone leden. Na opening der vergadering
door den voorzitter den heer Van der Mandere,
arrondissements-schoolopzienorwerd o. a. mede-
deeling gedaan, dat was ingekomen een circulaire
van de afdeeling Dordrecht" van het Ned. Ond.
Genootschap omtrent pensioenregeling en besloten
die in een volgende vergadering te behandelen en
een rekwest van sympathie dienaangaande te teekenen
en bjj de Regeenng in te dienen.
Met het oog op de meerdere drukte, die thans
het secretariaat door deze driomaandelijksche ver
gaderingen oplevertwerd besloten een tweeden
secretaris te benoemen en daar bet reglement gsea
