1894 N°. 112.
Zaterdag 22 September.
81stc jaargang.
FEUILLETON.
Het raadsel van Hildburghausen.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrydagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen by de heeren Nijgh Van Ditmar. te Rotterdam en vorder
bjj alle Boekverkooperg en Brievengaarders.
Inzending van
advertentiën voor uren op den
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
da^ der uitgave.
GOES, 21 September 1894.
Bij eene aanbesteding door het departement
van Koloniën waren o. a. minste inschrijversJ. J.
Ochtman te Goes voor 10.000 L. groene erwten b.
f 1565,60, voor 8000 L. idem a f 1251,20, voor
10.000 L. idem A f 1565,60A. Van Aalderen Wzn.
te Zwolle voor 15.000 L. groene erwten voor f2340;
voor 15.000 L. 4 f2385; voor 15.000 L. 4 f2287,50;
voor 5000 L. a f444; voor 25.000 L. a f 3870,22.
In verband met de besprekingen over de op
richting eener coöperatieve suikerfabriek nemen we
uit het N. en A. v. B.-o.-Z. de volgende mededeeling
over omtrent de winsten der suiker fabri-
kanten.
Volgens verschillende mededeelingen zijn door de
hieronder genoemde suikerfabrieken over de afge-
loopen campagne 1893/94, de volgende dividenden
uitgekeerd; van de andere 21 fabrieken werd niets
openbaar gemaakt en het is dus onbekend of het
winstcjjfer by haar hooger of lager'is geweest.
De Neder-Betuwsche beetwortelsuikerfabriek te
Geldermalsen 5 pet., de Maatschappij voor Landbouw
en beetwortelsuikerindustrie te Zevenbergen 6 pet.,
de Gooische beotwortelsuikerfabriek te Naardea 9
pet., de Beetwortelsuikerfabriek der firma Janssen,
Van Weel, Smits en Co. te Rozendaal 10 pet., de
beetwortelsuikerfabriek der firma Daverveldt, Bink
en Co. te Oudenbosch 13 pet., de suikerfabriek der
hh. Bink Co. te Gastel 13 pet., de suikerfabriek
der firma Van Loon, De Ram en Co. te Steenbergen
13i/2 pet., de fabriek te Werkendam 24 pet., de
fabriek te N. Gastei 39 pet."
Waarde. De gemeenteraad heeft met
ingang van 1 Jan. a. s. de jaarwedde van den heer
C. J. Vroegop, ontvanger dezer gemeente, met f75
verhoogd.
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben aan dit
raadsbesluit hunne goedkeuring verleend.
Ellewoudgdijk. In de Woensdag jl. gehouden
gemeenteraadsvergadering werd de heer
A. W. Wisse, op zijn verzoek, eervol ontslagen als
hoofd der school, tegen 1 November a. s.
In de jaarwedde voor het te benoemen hoofd werd
geene wijziging gebracht en op f800 vastgesteld.
Verder werd besloten om de kaairechten voor
suikerbieten, met ingang van 1 Jan. a. s. te bren
gen op 10 ets. per 1000 K.G., in plaats van, zoo
als nu het geval is, 20 ets. per wagen.
Eindelijk werd nog de begrooting van het bur
gerlijk armbestuur goedgekeurd in ontvang en uit
gaaf op f 1749,741/3.
Naar de M. Ct. verneemt zal de heer A. V a n
H 0 0 f fhoofdingenieur van 's rijks waterstaat in
Zeeland, als zoodanig naar Zuid-Holland worden
overgeplaatst, en zal de heer A. A. B e k a a rbe
noemd hoofdingenieur van 's rijks waterstaat, die
betrekking in Zeeland waarnemen.
Reeds kort na de ernstige gebeurtenissen op
Lombok heeft zich te 's-Gravenhage eene voorloopige
commissie gevormd tol oprichting van een fonds
ter tegemoetkoming in de opvoeding van de wettig
Naar het Duitsch van A. E. Brachvogel.
64) Vervolg
Ik nam met Scharre mijn intrek in het huis
tegenover dat van Barthelmy, noemde mij mr. Frank
en gaf my uit voor een Amerikaan, die gekomen
was om de groote zuster-republiek te bewonderen.
Mijne kennis van het Engelsch en een vlijtig bezoek
aan de Jacobijnen-club waarborgden mij voldoende
veiligheid. De oude burgemeester Barthelmy en zijne
zoons herkenden my gelukkig niet; trouwens ze
hadden my op den avond der ontvluchting slechts
even gezien, toen ik de prinses bij den wagen bracht.
Wij werden derhalve goede vrienden zonder dat zij
bemerkten, wat ik in mijn schild voerde. De straat
tusschen hun en mijn huis was niet breed. Agnes
en ik herkenden elkander onmiddellijk door onze
vensters en prinses Charlotte zag eveneens op die
wijze haar redder weder. Door middel van een
touw, waaraan wij onze brieven bevestigden, hiel
den we, gewoonljjk des nachts, correspondentie met
elkander. Zoo vernamen zij het treurige lot van
mijne familie, ik het verhaal van haar vlucht en
haren tegenwoordigen toestand. De prinses werd ook
nu tamelijk wel als eene gevangene behandeld. Claude
Barthelmy had strenge bevelen uit Parijs gezonden
en zjjne eigene familie sidderde voor dien vriend
erkende kinderen van officieren en onderofficieren
van het Indische leger, wier vader voor den. vijand j
is gesneuveld of tengevolge van bekomen wonden j
is overleden." Deze commissie hr ft voor dat fonds
bereids aan giften ontvangen 3443.031/2. De ge
specificeerde opgave is voor ieder belangstellende op
aanvraag gratis verkrijgbaar bij een der leden der
voorloopige commissie: A. L. Schmidt Jr., Pieter
Bothstraat 35, J. M. Pijnacker Hordyk, Nassauplein
30, jhr. mr. W. Th. C. Yan Doorn, Laan van
Meerdervoort 23, J. A. V. d. Loeff, J. P. Coenstraat
8 en D. A. Hooijer, Bezuidenhout 63m.
Thans is te 's-Gravenhage eene voorloopige centrale
commissie gevormd, bestaande uit de heeren T. J.
A. Van Zij]] de Jongh, gep. luitenant-generaal van
het O.-I. leger, voorzitter, mr. M. P. Van den Berg,
pres. der Ned. Bank, vice-voorzitter, M. Boch, hoofd
agent der Ned. Indische Handelsbank, jhr. F. De
Casembroot, gep. vice-admiraal, J. D. Fransen V. d.
Putte, lid der le Kamer, mr. .E. baron Mackay,
Minister van Staat, mr. L. P. H. baron MichieJs
van VerduyneD, lid van de Tweede Kamer, J. E. N.
baron Sirtema van Grovestins, adj. van H. M. de Ko
ningin, A. C. Wertheim en mr. E. N. Rahusen, leden
der Eerste Kamer, G. De Wijs, gep. majoor O.-I. leger,
thesaurier en secretaris, met het doel, een nationaal
fonds bijeen te brengen, bestemd tot ondersteuning
a. van de nagelaten betrekkingen van alle militairen
van land- en zeemacht, die in of tengevolge van den
strjjd in onze koloniën het leven lietenb. zooveel
mogelijk van die militairen, die tengevolge van be
komen wonden of ziekte niet meer in staat zijn, na
het verlaten van den dienst, by leger of vloot in
hun levensonderhoud te voorzien.
Het voornemen der commissie is te trachten zich
in de eerste plaats in verbinding te stellen met de
in verschillende steden reeds opgerichte Lombok-
commissies, aan wier krachtig initiatief te danken is,
wat reeds aan belangrijke sommen is bijeengebracht.
De commissie te 's-Gravenhage beloofde reeds aan
sluiting en hare medewerking.
We twijfelen er niet aan of velen zullen gaarne
de pogingen der commissie steunen om zulk een
fonds te stichten en we hopen in het belang van
ben, die daaruit eene ondersteuning kunnen ont
vangen, dat het fonds spoedig zoo groot moge worden,
dat alle belanghebbenden daaruit kunnen worden
geholpen.
Maar toch is volkomen waar, wat de Amsterdammer
opmerkt, dat het te betreuren is, dat de regeering
geene termen vindt om van rijkswege een dergelijk
fonds in het leven te roepen. Thans wordt voor de
betrekkingen van gedooden en voor verminkte krijgers
eene ondersteuning brjeengebedeld. En dat in een
tijd, dat het verzekeren van werklieden tegen onge
lukken al meer op den voorgrond treedt
Bij Koninklijk besluit is de heer G 1 e i c h -
man benoemd tot voorzitter der Tweede Kamer.
De verschillende hoofdstukken der Staats-
begrooting voor 1895 zijn aldus geraamd
I. Huis der Koningin f 821,000. Meer is uitge
trokken voor aansluiting aan het Huis ten Bosch
en van het Paleis het Loo aan de gemeentelijke
waterleiding, brandbluschmiddelen voor die gebou
wen, brandleidingen en vaste brandladders op de
van Robespierre. Men verdacht hem natuurlijk geen
oogenblik van de hand te hebben gehad in de ont
vluchting. Hij had immers zelf een der aristroeraten,
Cornelius, doodgeschoten, de beide anderen waren
op straat gepakt en de dochter van Capet zat im
mers nog in de gevangenis. Niemand scheen eraan
te denken, dat er twee prinsessen in de cel waren
opgesloten geweest, veel minder dat de echte kon
ontsnapt zijn. Die enkelen, die eenige verdenking
konden koesteren, wist Barthelmy handig te ver
wijderen, mijn vader en mijn oom verrieden natuur
lijk niets en hun dood was een zoenoffer, dat alle
schuld uitwischte. Die man had zijn plan met duivel
achtige listigheid ten onzen koste doorgezet. Agnes
koesterde voor haar man alleen nog onbegrensde
haat, voor mij daarentegen de hartelijkste vriend
schap.
Eindelijk begonnen de Barthelmy's toch eenigen
achterdocht jegens mij te koesteren. Als Claude in
Le Mans mocht komen en mij daar zien, was ik
verloren. Gelukkig hielden zijne betrekking en de
strijd der partyen hem te Parijs. Robespierre
was eindelijk ten val gebracht en de gematigde
republikeinen hieven het hoofd op tegen de Jaco-
bijnen. In Maart '95 behaalden zij eene beslissende
overwinning, Claude werd van zijn ambt ontzet en
zijn vader eveneens. Het directoire trad op en gene
raal Bonaparte zegevierde over de conventie. Agnes
zond mij bericht, dat haar man elk oogenblik kon
verwacht worden en ik moest dus weg. Scharre,
die voor Claude geen vrees behoefde te koesteren,
bleef te Le Mans en ik vertrok naar Parijs en be
trok daar onder den naam van Cornelius Van der
binnenplaatsen van het paleis te Amsterdam enz.,
f 17,000.
II. Hooge Colleges van Staat enz., f 667,860.
Meer voorde Staten-Generaal f 450, den Raad
van State f 500 en de Algemeene Rekenkamer f 1800,
tegenover eene lagere raming voor de kanselarij der
Nederlandsche orden f230, en pensioenen enz. f2162.
III. Buitenlandsche Zaken f 795,380.
Meer voorkosten van Buitenlandsche zendingen
en consulaten f 3200, en pensioenen, wachtgelden
enz. f 7251.
IV. Justitie f 5,419,147. Minder voor kosten van
het departement f 220kosten van algemeene of
rijkspolitie en in zake jacht en visschery f 2810,
gebouwen 127,200 en verschillende uitgaven f12,000,
tegenover eene hoogere raming voor kosten van het
Hoog Militair Gerechtshof enz. f 2200, kosten der
gevangenissen en rijksopvoedingsgestichten f 2802,
kosten van de rijkswerkinrichtingen f 18,400 en
pensioenen, wachtgelden enz., f 5801.
V. Binnenlandse/te Zaken f 13,224,423,73 J/2. Meer
voor kosten van het bestuur der provinciën, enz.
f 3,625medische politie f 69,806onderwijs
f 167,207,23 '/2, kunsten en wetenschappen f27,990,
en pensioenen enz., f 20,000, tegenover eene lagere
raming voor kosten van het departement f 517 en
nationale militie en schutterijen f 300.
VI. Marine f 15,413,487,24. Minder is geraamd
voor kosten der administratie f13,750, marine der zee
macht f 125,155, personeel der zeemacht f 130,867,50,
loodswezen, betonning enz. f3775,90, tegenover eene
hoogere raming voor pensioenen, onderstanden enz.
ad f 65,900.
VHM. Financiën. (Nationale schuld) f 35,188,309,34.
Meer voor amortisatie en aflossing van Nationale
Schuld f242,600, tegenover eene lagere raming voor
interesten enz. f 102,927,37'/2.
VIIB. Financiën. (Administratie) f 19,146,235,281/2.
Minder voor kosten van bet departement f 1300
idem van de Grootboeken der Nationale Schuld, enz.
f 3950idem van de administratie van het zegel,
de registratie, enz. f 6175 id. der eerediensten f 2000
id. van den pensioenraad, pensioenen enz. f36,463;
uitkeeringen, verschillende uitgaven, enz. f3714,80,
tegenover eene hoogere raming voorkosten van 's rijks
schatkist f800; id. van het muntwezen f18,100;
id. van de administratie der directe belastingen, enz.
f30,087.
VIII. Oorlog f21,982,662. Minder voor: trakte
menten, toelagen enz. van de staven der verschillende
wapens enz. f 9700 soldijen en verdere kosten van
de verschillende staven f72,979 geneeskundige dienst
f 2340 studie en onderwijs f 12,986 artillerie-in
richtingen en materieel der artillerie enz. f350;
verplaatsing van personen en goederen f 600ver
schillende uitgaven f 1446buitengewone uitgaven
f49,750; voltooiing van het vestingstelsel f291,000
tegenover eene hoogere raming voorkosten van het
departement f 600 traktementen, toelagen, enz. van
de staven der verschillende wapenen f 36,400 mate
rieel der genie en kazerneering, enz. f2355; kosten
der centrale magazijnen van kleeding enz. f 1300
militaire verkenningen en topograpkische inrichting
f 1100 non-acti /iteits-traktementen, pensioenen, enz.
f35,086; wapen der marechaussee f67,350.
Valk een eenvoudig kwartier. Naarmate Napoleon
in aanzien steeg, keerden orde en veiligheid in Parijs
terug en men zag er nu weder gaarne vreemdelingen,
vooral als ze bleken rijk te zijn. Mijn geld werd mijn
beste aanbevelingsbrief. Mijn jongste broeder en de
de Foy's keerden eveneens naar Parijs terug. Mijne
ontmoeting met mijne verwanten waag ik niet te
beschrijven.
Omstreeks dien tijd bracht het noodlot mij den
verschrikkelijksten slag mijns levens toe. De prinses
van Condé werd onder den naam van de dochter
van Lodewijk XVI", in vrijheid gesteld. Zij aanvaardde
niet alleen die vrijheid, dat was begrijpelijk, maar ze
hield de eenmaal op zich genomen rol met schaamte-
looze vrijmoedigheid vol tot op den huidige»
oogenblik zelfs 1 Verschillende personen waren inder
tijd in Oostenrijksche gevangenschap geraakt en deze
werden nu allen uitgewisseld tegen het laatste kind
van Lodewijk XVI en als deze werd de prinses van
Condé naar Weenen overgebracht. Zonder blikken of
blozen liet deze zich die persoonsverwisseling wel
gevallen. Men kende immers in Weenen de werke
lijke dochter van Marie Antoinette niet, en het was
begrijpelijk, dat bet lijden in de gevangenis haar
oud voor hare jaren had gemaakt. En wie zou be
paalde bewijzen vragen, waar geen twijfel bestond,
terwjjl de revolutie alle getuigen en alle wettige
bewijzen had vernietigd?
Ik was om krankzinnig te worden. Zoo had dus
de bevrijding van Charlotte juist tot gevolg, dat zy
van hare rechten beroofd werd, terwijl de beradenheid,
waarmede de prinses de Condé in den Temple was
achtergebleven, haar eene p'aats bad bereid, die aan
IX. Waterstaat, handel en nijverheid f 22,182,528,76
Meer voor posterijen f 333,575 en pensioenen,
wachtgelden enz. f 30,835, tegenover eene lagere
raming voor waterstaat f226,371,97 en handel en
nijverheid f3,550.
X. Koloniën f 1,502,584,50. Meer voor uitgaven
ten behoeve van de kolonie Suriname f116,881,23*/2,
tegenover eene lagere raming voorkosten van het
departement f264, uitgaven ten behoeve van de
kolonie Cura9ao f 2028, pensioenen enz. van gewezen
landsdienaren ter kuste van Guinea f1676, en pen
sioenen, wachtgelden, enz. f1567.
Het ontwerp-Adres van Antwoord
der Tweede Kamer op de Troonrede luidt
Mevrouw l
Hoogelyk waardeerde de Tweede Kamer het voor
recht Uwe Majesteit te midden van de Vertegen
woordigers van het Nederlandsche volk te zien, tot
opening van de gewone zitting der Staten-Generaal
in naam der Koningin.
Voor de gedane medeelingen omtrent den toestand
des lands en der overzeesehe bezittingen betuigen
wij Uwe Majesteit onzen eerbiedigen dank.
Ook wij herdenken met diepen weemoed de zware
offers, die opnieuw van de krijgsmacht in Neder-
landsch-Indië werden gevorderd. Terwijl wij deelen
in den rouw over het verlies der dappere officieren
en manschappeD, die hun leven voor het vaderland
hebben gelaten, vertrouwen wij met Uwe Majesteit,
dat de eer der wapenen op Lombok, ook na den
ondervonden tegenspoed, krachtig zal worden ge
handhaafd.
Dat de gunstige verwachtingen, die de te velde
staande oogst aanvankelijk opwekte, in onderscheidene
deelen des lands niet verwezenlijkt zijn, wordt ook
door ons betreurd.
Wij hopen, dat intrekking van de verbodsbepalingen,
welke den uitvoer van vee naar aangrenzende Rijken
beletten, spoedig zal volgen.
Met levendige belangstelling vernamen wjj de aan
kondiging der gewichtige werkzaamheden, waartoe
wij zullen worden geroepen. Aan de vervulling dezer
ernstige en moeielijke taak wenschen wij onze beste
krachten te wijden, terwijl wij het vertrouwen,
waarmede Uwe Majesteit op onze toewijding een
beroep doet, op hoogen prijs stellen.
Moge de arbeid van Uwe Majesteit en van de
Volksvertegenwoordiging onder Gods zegen strekken
tot het welzijn van ons dierbaar vaderland!
In parlementaire kringen wordt de indie
ning van de in de troonrede a a n g e k 0 n|-
digde regeling van het kiesrecht jna
het winterreces der Tweede Kamer in Februari van
het volgend jaar verwacht.
Dezer dagen werd gemeld, dat eenige volks
vertegenwoordigers zich vereenigd zouden hebben,
om door het vormen van een plattelands
club in de Volksvertegenwoordiging
de belangen van het platteland wat meer op don
voorgrond te brengen.
Een der Kamerleden, tot wien De Avondpost zich
om inlichting wendde, schrijft aan dit blad daar
omtrent het volgende
Reeds tijdens de behandeling van de begrooting
de ongelukkige vluchtelinge toekwam, die thans nog
te Le Mans onder toezicht stond van de Barthelmy's
Datgene, wat mij als het hoogste geluk mijns levens
gold, waarvoor de brave Cornelius, mijn dierbare
vader en mijn oom hun leven hadden gelaten, bleek
mij nu de grootste dwaling te zyn geweest. Mijne
broeders en de familie de Foy deelden in myne
woede, maar wat konden wij er tegen doen Van
eene herstelling der leliën was toen geen sprake,
want de republiek had door Napoleon nieuw leven
gekregen, ze had hare vijanden verslagen en ze zou
slechts wijken voor het keizerlijk purper, gedrenkt
in het bloed van tallooze veldslagenAlles ademde
thans in Frankrijk oorlog! Terwijl onze legers Wur-
temberg binnendrongen en den Rijn overtrokken,
schiep Napoleon in Italië een nieuwe republiek.
Claude Barthelmy, die als goede eigenschap eene
groote mate van koelbloedigheid en moed bezat,
werd andermaal soldaat. Hij liet Agnos en zijn
dochtertje met de prinses onder streng toezicht van
zijne familie achter. Hij wist toch, dat ik nog in
leven was, dat ik de prinses niet uit het oog zou
verliezen en hy vermoedde wel, dat ik met Agnes
in briefwisseling stond. Alleen de vrees om de goede
belooning voor zijne schurkestreken te verliezen,
zoowel als om zich bij de toenmalige regeering bloot
te geven, beletten hem zijne buit los te laten.
De zaken van de prinses stonden wanhopend. De
sommen gelds, die Cornelius Van der Valk uit
Holland getrokken had om de vlucht te kunnen
bewerkstelligen, liepen ten eindezyn stilzwijgen
wekte groote onrust by zyne familie. Wel was ik
door zijn ernstig geineenden wensch onbetwist erf-