1894 N°. 111.
Donderdag 20 September.
81sle jaargang.
BIJVOEGSE
goesche
courant.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advert6ntiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bg alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van
advertentie» voor 9 aren op den
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
dag der uitgave.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen bjj de Ned. Herv. Gem. te Kats ds.
W. Timmerman Paquy, te Hoogersmilde.
Tot onderwijzer te Kruiningen is benoemd de
heer K. Visser van Bleiswijk.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat bet examen ter
verkrijging van akten van bekwaamheid voor buis-
en schoolonderwijs in de vrije en orde-oefeningen
der gymnastiek zal aanvangen op 16 October.
Zjj, die zich aan dit examen wenschen te onder
werpen, gelieven zich vóór 4 October a. s. aan te
melden bij den voorzitter der commissie, voor welke
zij verlangen te verschijnen.
Rechtszaken.
Kantongerecht te Goes,
Strafzitting van 18 September 1894.
JachtdelictC. A. te Kwadendamme tot 3 maal
f5 b. s. 3 maal 4 d. h., met verbeurdverklaring
niet inbeslaggenomen twee geweren en haas met
bevel om deze voorwerpen uit te leveren of te be
talen f3 voor elk geweer en f 1,50 voor den haas
s. twee dagen h. voor elk geweer en een dag b.
voor den baasC. A. te Driewegen, tot f3 b. s.
8 d. h., verbeurdverklaring der geraapte eieren met
bevel deze uit te leveren of te betalen f 1 s. 1 d.
h.G. B. te Hoedekenskerke tot f 4 b. s. 4 d. h.,
met verbeurdverklaring inbeslaggenomen wildstrik
met bevel tot vernieling hiervan.
ArbeidswetF. A. te Kruiningen en J. J. V. d.
B. te Yerseke, ieder tot fl b. s. 1 d. b.
Overtreding Reglement op het bevisschen der Schelde
en Zeeuwsche stroomenD. S. te Yerseke, F. M. en
C. Z., beiden te Krabbendijke, ieder tot f2 b. s.
2 d. b.J. De R. C.zn. en P. B. B.zn., beiden te
Yerseke, ieder tot fl b. s. ld. b.
Reglement op de wegen en voetpaden in Zeeland
J. J. v. W. te Wolphaartsdjjk, tot f3 b. s.2d.b.
F. H. te Kortgene, tot f2 b. s. 2 d. h.
Gemeenteverordening van GoesK. P. B. te Goes,
tot fl b. s. ld. h.
Idem van DriewegenA. d. K. te Driewegen, tot
fl b. s. 1 d. h.
Idem van OvezandeL. J. W. te Ovezande, tot
f 0,50 b. s. 1 d. h.
Idem van Yerseke: H. v. K. te Yerseke, totfl b.
s. 1 d. h.
StraatschenderijP. d. M. te Hansweert, P. J. K.
en J. v. d. D. te Krabbendijke, ieder tot f5 b. 8.
3 d. h.J. R., W. B. Jzn., 0. v. d. H. Gzn., K.
V. Mdt., allen te Goes, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.
Art. 427 sub 5 W. v. S.S. C. Y. te Colijnsplaat,
tot f 1 b. s. 1 d. h.
Art. 454 W. v. S. (sterkedrank verkoopen aan een
kind beneden de zestien jaar)J. d. F. te Kats, tot
f3 b. s. 3 d. h., met bevel tot teruggave van de
flesch met bittere jenever aan P. W. te Kats; A. N.
te Goes, tot fl b. s. 1 d. h.
Art. 459 W. v. S.J. L. te Heinkenszand, tot
f3 b. s. 2 d. h.
Art. 460 W. v. S.J. W., L. O. Hzn., J. V. Szn.,
J. d. J. Jzn., J. M. Nzn., J. W. Jzn., allen te Yer
seke en P. M. B. Azn. te Kortgene, ieder tot f 1 b.
s. 1 d. b.
Art. 461 W. v. S.: M. F. huisvr. van J. d. L.
Jzn. te Kortgene en P. J. B. te Goes, ieder tot
fl b. s. 1 d. b.
Nachtelijk burengeruchtA. v. S. te Bergen-op-
Zoom, H. v. d. W., P. v. d. W., beiden te Goes,
L. D. te Yerseke, ieder tot f 1 b. s. 1. d. b.F. S.
te Hansweert, tot f3 b. s. 3. d. h.
Nachtelijk burengerucht en dronkenschapF. J. J.
te Yerseke, tot 2 maal fl b. s. 2 maal 1 d. h.
Dronkenschap: J. M. te Baarland, B. V. te Hein
kenszand, J. M. te Ovezande, J. F. d. C. te Goes
en J. S. te Kloetinge, ieder tot f 1 b. s. 1 d. b.
L. B. te Goes, tot f 3 b. s. 2 d. b.M. J. S. te
Goes, tot f3 b. 8. 3 d. b.J. P. 3. A.Czn., 15 jaar,
te Goes, tot fl b. s. 1 d. b.
Dronkenschap bij eerste herhaling: C. v. d. L. te
Borsselen, 3 d. princ. hecht.
Dronkenschap bij tweede herhalingF. D. te Hein
kenszand, 3 d. princ. beebt.
LOMBOK.
Juist veertien dagen, voordat onze troepen op
Lombok door de Baliërs verraderlijk werden over
vallen, wijdde de heer Bartelds in bet Soer Hdbld.
eene bespreking aan hetgeen wij op het eiland had
den gedaan en hetgeen ons daar verder te doen
stond. Die woorden hebben nu dubbele beteekenis.
De beer Bartelds schreef
Onze houding op Lombok wordt boe langer boe
raadselachtiger, niet alleen voor de buitenwacht,
maar ook voor ben die op Lombok zijn en met ver
bazing het aarzelen van generaal-majoor Vetter, al
of niet op last van hooger hand, gadeslaan. Reeds
is weken geleden ons ultimatum aangenomen, aan
al onze eiscben beloofde de vorst te zullen voldoen,
krijgsschatting, ontwapening, terugzending naar Bali
van de benden van goesti Djelantiek, tot alles en
nog wat was het Lomboksche bestuur bereiden
nu wij hen eenmaal zoo ver hebben, wordt van bun
vrees geen gebruik gemaakt, loopen de Baliërs nog
altijd gewapend rond, is er geen énkel mannetje
naar Karangassem teruggebracht en beschouwen we
bet, godbeter 't, als een groote eer indien een Lom-
bokscb prinsje aan onze officieren vergunt om Tjakra-
negara's lustslot eens te zien. Is grooter onzin
denkbaar
In elk bivak boort men van hoog en laag dat
de bevelhebber zich heeft laten inpakken door de
Baliërs en in diplomatie het tegenover hen beeft
afgelegd. Mooie woorden en complimentjes zijn op
gevat als ernstig gemeende betuigingen van onder
werping, men ziet niet in dat men de dupe der
vorsten wordt. Al die vriendschap dient alleen om toch
vooral aan de Sasaks te laten zien, dat de compag
nie daar gekomen is om wèl de rust op Lombok
te herstellen, maar onder Balineesch bestuur. Door
ons aarzelen verliezen wij ons overwicht aan eiken
kantde Baliër minacht ons en betreurt bet dat
bij zich niet tegen onze komst beeft verzet, en de
Sasaks vertrouwen ons niet meer.
Wat moet het einde zijn van dit domme spel
Tegen de Sasaks optrekken om ben te stellen onder
bet beheer derzelfde vorsten, wier onderdrukking
en wanbestuur onze komst noodzakelijk hebben ge
maakt, zóo dom zou zelfs geen ezel zijn. Weggaan
zonder iets gedaan te hebben en dus alles bij bet
oude laten met het eenig verschil dat we nog meer
geminacht worden dan vroegeraan ons gezag zou
geen erger knak kunnen worden toegebracht, en boe
zulk een openlijke erkenning van onvermogen zou
terugwerken in de Vorstenlanden, op Sumatra en
op Celebes behoeft niet te worden aangetoond. Bo
vendien zouden wij daardoor aan de Sasaks metter
daad het recht geven om bij eene andere mogend
heid om bescherming aan te kloppen, en zg zouden
die vinden ook.
Daaromtrent behoeft men zich geen illusiën te
maken, zelfs al zou men den treurigen moed hebben
om die kans te wagen. Willen wij onze eer onge
schonden bewaren en gehoorzamen aan de voor
schriften eener goede staatkunde zoowel als aan die
der menschelijkbeid, dan blijft niets over dan on
middellijk tot de inlijving van Lombok over te gaan
en dient afgezien te worden van een heilloos co que t-
teeren met een bende inlandsche vorstjes en hoofden,
die van niets anders blijk hebben gegeven dan van
eene demonische wreedheid en zelfzucht en daardoor
een goed en nijver volk tot opstand hebben gebracht.
Het schijnt dat voor ons koloniaal beheer de
laatste tijd is aangebroken. We begaan fout op fout
zelfs als het geluk ons meeloopt, doen we al wat
we kunnen om dat weer te niet te doen, juist als
de Staten, die tot ondergang zijn gedoemd. Aan
waarschuwende stemmen ontbreekt het niet. Doch
naar ben wordt evenmin geluisterd als naar Kas-
sandra's voorspelling van Troje's ondergang. En
toch kwam de voorspelling uit.
In verband met bet den 25 Augs. gebeurde is
zeker ook niet zonder beteekenis wat aan het Bat. Nbl.
dd. 29 Juli uit Ampenan wordt geschreven
>Kort geleden zijn hier aan de kust, ik zou bijna
zeggen onder den neus van de Hollandsche vlag, een
stuk of 40 geweren gesmokkeld. Wat ze er mee
willen doen weet ik niet, zeker musschen schieten.
Onlangs zgn twee mata-mata (spionnen) van den
Radja in een kampong niet ver bier vandaan gear
resteerd. Deze heeren hadden nl. in last aan de
bevolking te verbieden, rijst naar Ampenan af te
voeren en daar op de passar te verkoopen. Zij hadden
maar vast beslag gelegd op eenige lastdieren, beladen
met die rijst op weg waren naar Ampenan. De
eigenaar van de rijst was echter niet van dezen
willekeurigen maatregel gediend en beklaagde zich
hierover bij den militairen commandant te Ampenan,
die de twee kerels direct liet inrekenen.
klederen nacht wordt de telegraafdraad tusscben
Ampenan en Tjakranegara doorgesneden door onbe
kende kwaadwilligen (deze Atjebscbe qualificatie komt
hier ook in gebruik). Toen dit gisternacht ook weer
gebeurd was, liet de overste Lawick het hoofd van
de Kampong, waar bet feit zich bad voorgedaan,
ter verantwoording naar Ampenan oproepen. Mijnheer
liet echter weten, dat bij geen lust en geen tijd
biervoor had. Het gevolg was natuurlijk, dat bij
door eenige gewapende manschappen en met een
paar ijzeren armbandjes aan werd opgebracht. Hij
zal er wel met een paar dagen zitten afkomen.
Waarom zulk tuig niet direct opgeknoopt.
»Ik heb booren mompelen, dat men bet 6e en
7e bataljon weer terug wil zenden en bet 9e als
bezetting achterlaten. Men zou net zoo goed alle
troepen terug kunnen zenden. Het resultaat der ex
peditie blijft toch nul. De verbittering der Sasak-
kers is zoo boog gestegen, nu zelfs de regeering,
onder wier bescherming zij zich stelden, ban in den
steek laat, dat bet aan ieder gezond menschenver-
stand duidelijk is, dat men ben niet met één batal
jon zal kunnen beletten bun strijd tegen de Baliërs
voort te zetten. En let wel hierop, dat alle troepen,
die niet voor bet invallen der westmoesson Lombok
verlaten hebben, hier niet meer vandaan zullen ko
men voor bet volgend jaar. Gedurende den west-
moessoen staat hier namelijk zoo'n zware branding
op de kust, dat het absoluut onmogelijk is om te
embarkeeren. De Baliërs weten dit net zoo goed als
de kapiteins der Paketvaart-Mij. Zij weten dus ook,
dat, wat zij ook gedurende dien tijd zullen doen,
de compagnie ben niet voor bet volgend jaar zal
kunnen lastig vallen. De regeering zit dus in een
leelijk parket."
Bij de parade van d,en 28n was »de roijal family
wegens hoofdpijn verhinderd de plechtigheid bij
te wonen. Alleen Toekoe Djilantik was aanwezig
Het was voor het eerst, dat ik dezen vorst zag,
naar bet schijnt een sobat kras (grooten vriend) van
generaal Vetter. Hij maakte op ons den indruk van
een gladakker van bet eerste water te zijn. Trou
wens, de regeering houdt er wel meer van derge
lijke vriendjes op na, vide Atjeb.
De heer L. Den Beer Poortugael deelt mededat,
gehoor gevende aan zijne oproeping zich 290 per
sonen als vrijwilligers bij hem hebben aangemeld;
dat bij, toen er zich 230 hadden opgegeven, een
lijst met hunne namen enz. aan Zijne Excellentie den
Minister van Koloniën, op diéns verzoek, beeft aan
geboden
dat Zijne Excellentie, na het aanbod in overweging
genomen te hebben, aan ondergeteekende, op den
15den September, beeft medegedeeld dat hij, bet aan
bod zeer op prijs stellende, dit op bet oogenblik nog
niet behoeft te aanvaarden met het oog op de gun
stiger berichten omtrent den oorlogstoestand op Lom
bok en het voorloopige resultaat der koloniale werving.
's Gravcnhffige. Officiëel telegram heden uit
Lombok ontvangen
Gisteren zijn Pasingaban en Pegasangan geheel
genomen na een beftigen tegenstand van den vijand,
die zware verliezen leed en grooten voorraad voedsel
achterliet.
Wij hebben slechts vier gewonden.
Gemengde Berichten
Kapelle. Hoe dikwijls ook reeds in dit en
andeie bladen gewezen is op het gevaar om kooien
in dezen tijd op natte klaver te doen grazen, nog
steeds hoort men van de nadeelige gevolgen daarvan.
Zoo was gisteren de landbouwer D. S. alhier ver
plicht zijn beste melkkoe af te maken, die op het
punt stond te barsten door bet eten van natte klaver.
Aan het door de Handboogschutterij »St. Se-
bastiaan" van Ovezand op jl. Maandag gegeven
concours werd door 13 sociëteiten, te zamen met
81 schutters, deelgenomen. De hoofd vogel werd af
geschoten door J. Tbomaes van Willem Teil" te
Ovezand; de zij vogels door J. Geus van Concordia"
te 's-Heerenhoek en door A. Van der Bliek van
Zorgvliet" te Ellewoudsdijk. Van de zes kallen
verkreeg D. De Jonge van »Soranus" te Heinkens
zand er 2, en P. Timmerman van Victoria" te
Kwadendamme, A. Wijt van x>Willem Teil" te Ove
zand, F. Pieters en A. Bek, beiden van »Soranus"
te Heinkenszand, ieder 1.
Aangenaam weör begunstigde het feest, dat in de
beste orde afliep.
In verband met den moord op den vleesch-
houwer Schut aan de Ceintuurbaan te Amsterdam,
zijn twee personen voorloopig in hechtenis genomen
J. Van den Berg en Drayer, beiden grondwerkers.
De reden van die arrestatie is het vinden van een
slagersmes in de woning van eerstgenoemde, waar
van de herkomst door Van den Berg niet kon
worden aangegeven en dat hij, volgens eene mede-
deeling aan anderen, van Drayer zou hebben ge
kregen.
Volgens het Hbl. zou er een getuige thans ver
klaard hebben, dat bij den ochtend van den moord
Drayer op de Ceintuurbaan had gezien.
Te Sellingen trad een jong paartje in het hu
welijk. Van de trouwzaal met de gasten huiswaarts
keerende, gaf manlief zijn jong vrouwtje en baar
ouders een geducht pak slaag en sloeg voorts den
heelen inboedel kort en klein. Eén stoel bleef heel.
Daarop ging hij op straat voor de deur kalmpjes
zijn huwelijksgeluk" overpeinzen, om vervolgens
weer bij zijn moeder thuis aan te landen.
Dezer dagen is te Schiedam in de stedelijke
couranten oproeping gedaan aan familiëo en belang
hebbenden, die testamenten in bun bezit hebben, of
opgaat of gegevens kunnen doen toekomen van de
familie Fabrij, vroeger eigenaren van het aldaar
bestaan hebbend oudemannenhuis.
Dit verzoek bezorgt niet alleen aan eenige bureaux
dagelijks langdurig oponthoud,- maar eonige leden
van den gemeenteraad worden zeer lastig gevallen
en overstroomd door de bezoeken van ben, die in
bet bezit zijn van stamboomen en andere papieren,
waarmede de bezitters aanspraak meenen te mogen
maken op de belangrijke erfenis.
Vrijdag jl. begaf een der raadsleden zich langs de
straat met eenige brieven en biljetten in de hand.
Nauwelijks had bij zijn woning verlaten of hem werd
gevraagd: Mijnbeer, hebt u daar papieren van de er
fenis 1 denk aan mij". Een ander beloofde een goede
fooi, als mijnheer maakte »dat het goed terecht
kwam". Mijnheer was verheugd, toen hij de in de
hand hebbende papieren op de plaats van bestem
ming bad gebracht.
Een brutale diefstal is Donderdagavond te
Londen gepleegd ten nadeele van zekeren beer
Speyer, een Nederlander.
Drie personen buurden voor eenigen tijd kamers
in Hatton-garden. Zij zeiden, dat zij gekomen waren
om diamanten te koopen. Donderdagmiddag gaf een
hunner last aan een makelaar, om voor hem een
partijtje diamanten te koopen.
Deze makelaar stelde den beer Speyer daarvan in
kennis, die, in bet bezit van een voorraad van de
gevraagde soort diamanten, zich toen naar bet huis
in Hatton-garden begaf, waar de drie boeren" bun
intrek hadden genomen. Hij bad eene portefeuille
bij zich, met een hoeveelheid diamanten, ter waarde
ongeveer van 5000 pd. st.
Nauwelijks was hij bet bewuste buis binnenge
treden, of hij werd aangevallen. Een doek, met
chloroform doortrokken, werd voor zijn mond ge
houden, en daarna werd hem zijn portefeuille met
diamanten ontnomen. Tevergeefs poogde de beer
Speyer zijn eigendom te verdedigen. Na een hevige
worsteling maakten de dieven zich meester van de
diamanten en waren toen in een oogenblik verdwenen.
Het is de Engelsche politie nog niet gelukt de
dieven in handen te krijgen.
De politie is van meening, dat deze diefstal ge
pleegd is door dezelfde bende, welke voor vier jaren
den postbode in Hatton-garden beroofde en die tot
dusver nog niet kon worden opgespoord. Evenals
toen, hebben ook nu de dieven hun voorzorgsmaat
regelen zoo zorgvuldig genomen, dat hun spoor niet
te vinden is.
De Times gelooft, dat de dieven volkomen op de
hoogte waren van de waarde der diamanten, welke
de heer Speyer van Amsterdam mede bad genomen
naar Engeland. Vandaar, dat zij zeer teleurgesteld
zijn door bun vangst, want de beer Speyer bad voor
20.000 pd. sterling aan diamanten bij zich. Gewoon
lijk droeg hij deze steenen in een gordel onder zijn
jas. Toevallig had de hoer Speyer nu de overige
diamanten niet bij zich, toen bij zich ten hu ize van
Morris vervoegde. Dat de heer Speyer nu den gordel
thuis liet, geschiedde niet uit wantrouwen jegens
den kooper want te dezen opzichte bad hij geen
achterdocht maar uitsluitend, omdat hem de tijd
ontbrak om nog naar zijn hotel te gaan, wilde bij
op bet vastgestelde uur in Hatton-garden wezen.
De juiste waarde der diamanten, welke den beer
Speyer "zijn ontnomen, bedraagt 2750 pd. st. Aan
de politie is eene nauwkeurige beschrijving gegeveu
der gestolen steenen on deze heelt daarvan mede-
deeling gedaan aan de voornaamste diamant-hande
laars inde andere steden. Wellicht gelukt bet nog op
deze wijze de dieven op bet spoor te komen, zoodra
zij beproeven de gestolen steenen te verkoopen.
