1894 N". 93,
Donderdag 9 Augustus.
81sle jaargang.
FEUILLETON.
Het raadsel van Hildburghausen.
GOESCHE
COIJISWT,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de keeren Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van
adverteutiën voor 8 uren op den
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
dan; der uitgave.
Volgens circulaire van den lieer Commissaris der Koningin
in Zeeland zal er gelegenheid bestaan voor de colleges en
autoriteiten in Zeeland, d:e zulks mochten wenschen, H. M.
DE KONINGIN-REGENTES bij haar bezoek aan de provincie
Zeeland in het Gouvernements-Hotel te Middelburg, hunne
opwachting te makan.
Ook aan bijzondere personen, in Zeeland woonachtig, die
hunne belangen aan Hare Majesteit mochten wenschen voor
te dragen, zal op dien dag zooveel mogelijk gehoor worden
verleend.
Allen, zoowel colleges en autoriteiten als bijzondere personen,
die ter audiëntie wenschen toegelaten te worden, behooren
daarvan vóór L4 Augustus a s aan den heer Commissaris
der Koningin in Zeeland kennis te geven.
Goes, 6 Augustus 1894.
De Burgemeester van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
GOES, 8 Augustus 1894.
Het Handelsblad herinnert aan den raad welken
het Geneeskundig Staatstoezicht een vorig jaar gaf
ieder, die met besmet water in aanraking komt,
wassclie de handen ter dege met zeep en liefst met
creoline, vóórdat hij met de handen eten naar den
mond brengt of den mond aanraakt.
Melk, die met verdacht water aangelengd of be
handeld kan zijn, worde in deze dagen altijd gekookt.
Vruchten van de markt kan men eten als men
ze tien seconden in kokend water dompelt. Dit gaat
zeer goed met appelen, peren, druiven en pruimen.
Spijzen en dranken moeten goed gedekt bewaard
worden om te beletten dat ze door vliegen besmet
worden.
De kans om op deze wijze besmet te worden is
zeer gering, maar met weinig moeite kan men ook
deze kans wegnemen, en het is in elk geval een
zindelijke gewoonte.
En er is eene andere gewoonte, welke menigeen
zich in dagen als deze kan aanwennen.
Men zij matig met alcohol, matig in drinken,
maar ook matig met eten.
Maar ieder houde dan ook dit in gedachtehet
gevaar dreigt bijna uitsluitend van vaarten en open
bare wateren, die besmet zijnalle wateren
staan met elkander in verbinding en daarom zijn ze
thans minstens verdacht.
Deze herinnering van het Handelsblad geeft ons
aanleiding te wijzen op eene gewoonte, ook bij som
mige tuinders in onze gemeente maar al te veel in
zwang, en die ongetwijfeld ernstige gevolgen kan
na zich slepen, afgezien van het weinig smakelijke
denkbeeld, dat zij opwekt.
We bedoelen de gewoonte om hunne groenten te
wasschen in de vest, vóór zij stadwaarts worden ge
voerd. Waarlijk ons grachtwater ziet er onsmakelijk
genoeg uit om het geen verfrisschende badplaats
voor onze groenten te achten, en wie maar acht
wil geven op den toestand en de inrichting der
rioolputten, die door het vestwater worden omspoeld,
zal zeker wel met ons eens zijn, dat alle gelegen
heid tot besmetting van onze groenten daar aan
wezig is, wanneer zij daarin worden afgespoeld.
We stemmen toe, dat het gevaar om op die wijze
bacillen in het menschelijk lichaam te brengen,
grootelijks vermindert, omdat de groenten gekookt
worden, maar salade en dergelijke worden toch voor-
Naar het Duitsch van A. E. Brachvoqel.
45) Vervolg
Zij had alleen den heuvel in den bergtuin beklom
men, terwijl de chevalier thuis gebleven was om aan
Szlenka en Emerenz eenige bevelen te geven. Terwijl
zij voortliep keek zij voorzichtig naar alle zijden rond
en trachtte den jongsten zoon van Szlenka, Chris-
toffel, te ontdekken, die haar bij haar plan moest
behulpzaam zijn. Zij zag hem reeds van verre aan
een bloembed bezig, maar ze aarzelde nog met naar
hem toe te gaan. Nu het oogenblik daar was, waarin
ze uitvoering kon geven aan haar lang gekoesterden
wensch om zelf de behartiging harer belangen in
handen te nemen, gevoelde ze sterker dan te voren
hoe ondankbaar zij zich toonde tegenover den man,
die alles had opgeofferd voor haar geluk. Ze zette
zich op eene bank om te genieten van het panorama,
dat zich aan hare voeten ontrolde, toen plotseling
haar oog viel op prinses Georgine, die met een paar
dames, waaronder mevrouw Wunster, in den tuiu
van het paleis wandelde.
Zelfs deze kleine Duitsche prinses geniet de eer
en het gezelschap, dat aan haren stand past l" mom
pelde ze op bitteren toon. *Zij is vrij in haar doeu
en laten en mag de geheele wereld vrgmoedig tegen-
namelijk rauw gebruikt en dan dreigt het gevaar
in hooge mate.
We zouden daarom wel erop willen aandringen,
dat onze groen te verkoopers hunne vruchten in zuiver
put- of sog beter in regenwater afspoelden en da',
de politie uit een sanitair oogpunt daarop zooveel
mogelijk toezicht hield.
Het adres aan de Koninginnen,
met verzoek aan HH. MM. om 25 Aug. even te
Goes te vertoeven, is Dinsdagavond, voorzien van
556 handfceekeningen, verzonden.
Door den commandant der dd. schutterij alhier
is de betrekking van luitenant-kwartier -
meester opgedragen aan den le luitenant K. A.
Van Langeraad, die tevens secretaris van den
schuttersraad is.
Het Leger des Heils heeft het voornemen
opgevat o. a. te Goes op 16 dezer eene groote
openluchtbijeenkomst te houden, onder
den naam Zuiderkampdag".
Volgens het eerste ontwerp der win ter-
dienst regeling (1894—95) op de Staatsspoor
wegen, die 1 October a. s. in werking treedt, blijft
deze, wat betreft de lijn Vlissingen—Breda, geheel
gelijk aan de zomerdienstregeling 1894.
Borsele. In de Maandag gehouden vergadering
van den Dijkraad voor de waterkeering van bet
calamiteuse waterschap Ellewouds-
dijkBorsele stelde het bestuur, na mededee-
ling van eenige ingekomen stukken, aan de orde het
vaststellen van eene omschrijving van werken tot
verdediging van een tweetal oevervakken te Borsele.
De vergadering besloot de omschrijving te splitsen
en het eene werk goed te keuren doch het andere
na te laten.
Over een voorstel van het bestuur om te Elle-
woudsdijk een duikeronderzoek in te stellen, staakten
de stemmen. De voorzitter, die eene beslissende stem
heeft, besloot tot aanneming van het voorstel.
Ter voldoening der kosten van herstelling van
stormschade en van oeverwerken werden de betrok
ken artikelen der begrooting verhoogd en toereikend
gemaakt.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot ontvanger
der invoerr. en accijnzen, en haven- en schutgelden
op het kanaal van Walcheren te Vlissingen R. F.
baron Van Raders, ontvanger der directe
belast, en acc. te Valkenburg c. a.tot ontvanger
der dir. belast, en acc. te Beek (Limburg) K. W.
Spaan, ontvanger derzelfde middelen te Breskens c. a.
Naar de M. C. verneemt zal tjjdens het diner,
dat de Prov. Staten aan HH. MM. de Koninginnen
aanbieden, een muziekuitvoering plaats vinden door
de heeren A. De Jong (viool) en K. De Jong
(piano) te Rotterdam en A, Bonman (violoncel),
pensionnaire van wijlen Z. M. koning Willem III.
Op grond van de treurige uitkomsten van het
zomeronderzoek door de commissie voor de werk-
loozen ingesteld, heeft de heer C. W. Janssen 'Bte
blikken ik alleen mag dat nietNeen, neen
men kan niet beweren, dat ik niet heb leeren lijden.
Mijn kleinmoedig hart behoeft mij niet te verwijten,
dat ik ondankbaar en onrechtvaardig handelIk
wil toch immers niets meer dan wat mijn recht is,
mijne vrijheid, ik wil alleen even de lippen zetten
aan den beker der eere, die eens mij geheel toebe
hoorde, ja, door geboorte en familierecht voor mij
bestemd was Ik moet mijn zielsverlangen bevredigd
zien of anders ga ik doodNu kan het
Hij nadert juist. Deze brief zal eindelijk eene
beslissing geven 1
Zij snelde den heuvel af naar Christoffel, die juist
naar haar keek. Zij haalde snel den brief uit den
zak van hare japon en zeide met eene zenuwachtig
trillende stem: Beste Szlenka, ik wilde je even wat
vragen. Ik heb hier 1"
Versteend van schrik zweeg ze eensklaps. De che
valier trad met verwrongen gelaatstrekken en on
heilspellend schitterende oogen van achter een boscbje.
Hij snelde op haar toe, greep haar heftig bij den
arm en geleidde haar naar het huis terug. De gravin
was zoo verlamd van schrik, zoo overweldigd door
angst, zoo beschaamd en beleedigd, dat zij het niet
waagde een woord te uiten en zij hem werktuigelijk
volgde.
Na eenige passen matigde de chevalier zijn gang.
Hjj kwam tot zichzelf en liet nu haar arm los.
Beiden vervolgden nu langzamer hun weg. Den
brief hield de gravin nog in de hand, want ze was
te oprecht eu te trotsch tevens om hem te willen
verbergen.
Amsterdam thans reeds het vraagstuk der
werkverschaffing ter sprake gebracht.
Hij wijst in het Hbl. op het euvel dat sommige
vormen van werkverschaffing slechts verplaatsing van
-werkloosheid tengevolge hebben en bevoelt daarom
aan het stelsel der Berliner Wttrmestuben". Dit
zijn goed verwarmde plaatsen, voor de werkloozen
opengesteld, waar zij bescherming kunnen vinden
tegen weer en wind, en waarvan gedurende den
winter een ruim gebruik wordt gemaakt. In deze
lokalen nu zag men de menschen niet stil zitten,
neen, de schoenmaker hield zich bezig met het op
knappen van de schoenen van zijn buurman den
kleermaker, terwijl deze weer de jas van den schoen
maker ging verstellen.
Mocht het gelukken een dergelijk onderling ver
band te brengen tusschen de werkzoekenden vau
verschillende ambachten, dan zou men door beschik
baarstelling van ruw materiaal, desnoods gedragen
kleeren, schoenen enz., kunnen bewerken, dat vele
werkloozen gedurende den tijd hunner werkloosheid
althans bezigheid zouden hebben, en dat op de minst
kostbare manier in hunne behoefte aan kleeding zou
worden voorzien.
Daarnaast zou de heer Janssen reeds dadelijk een
aanverwant denkbeeld in toepassing willen zien ge
bracht, nl. de voorziening in de behoefte aan klee
ding en schoeisel bij schoolgaande kinderen en wel
in dezen vorm, dat door het ééne gezin de kleede
ren enz. worden vervaardigd, die het andere noodig
heeft.
Naar aanleiding van het gerucht dat de o p-
brengst der bedrijfsbelasting bitter zal
tegenvallen, schrijft de Boodschapper
Het patent, door de bedrijfsbelasting vervangen,
bracht in de laatste jaren ruim 41/2 millioen gulden
op, in 1891 zuiver: f4,818,801.Minister Pier son
ging uit van de veronderstelling, dat de belasting,
die in de plaats van het patent kwam, minstens
hetzelfde zou opbrengen. Ook de Kamer moest dit
wel aannemen, daar toch de schatkist in een toe
stand verkeert, die geene mindere opbrengst toelaat,
veeleer versterking vereischt.
Des te grooter zal, naar te vreezen staat, de te
leurstelling zijn. Men spreekt er reeds van, dat de
opbrengst niet veel hooger dan 3yz millioen zal
wezen, een verlies derhalve van 11/4 millioen. Hoe
die schade te verhelpen zal zijn, is eene vraag, die
gemakkelijker gesteld dan beantwoord kan worden.
En nu kan men de opmerking wel maken, dat
zij, die zoo weinig van de opbrengst verwachten, de
zaken wel wat donker bezien en dat het nog wel
mee zal vallen.
Het laatste hopen wij van harte, maar dat er
grond is voor ernstige vreeze, zal wel door weinigen
kunnen ontkend worden.
Van onderscheidene zijden werden ons staaltjes
medegedeeld van de wijze, waarop de inschrijvings-
biljetten zijn ingevuld. Tal van winkeliers en ne
ringdoenden, die tot 1 Mei 11. in het patent betaalden,
waren onmiddellijk met het antwoord gereed, dat
zij geen f 650 verdienen. En daaronder waren per
sonen, die met groote gezinnen in de steden uitslui
tend van hun beroep moeten leven. Wie nu weet,
dat een inkomen van f 13 al het geringste is, waar-
Toen ze aan het huis waren gekomen, begaven
ze zich naar het vertrek, dat hun tot woonkamer
diendedaar zonk de dame als in een aanval van
onmacht op een canapé neder en bedekte haar gloeiend
gelaat met beide handen.
Hoogheid want zoo moet ik u voortaan weder
noemen" aldus sprak de chevalier op ijskouden toon,
»u behoefde niet juist dit weinig passende middel
te baat te nemen om mij in kennis te stellen met
uwe plannen. Indien ge uw wil slechts hadt kenbaar
gemaakt, mevrouw, zou uw bevel want u weet,
dat u mij onbeperkt bevelen kunt voldoende ge
weest zijn om mij daaraan zonder nevengedachte ten
opzichte van eenig persoon of eenige verhouding te
voldoen, zooals het mij als edelman betaamt."
►Ik wilde u geen smart veroorzaken vóór den
tijd, chevalier 1 Ik wilde uw gevoel sparen, pijnlijke
verklaringen vermijden en mij persoonlijk over
tuigen of
►O, geene verontschuldigingen, wat ik u bidden
mag, Hoogheid. Ik heb reeds lang vermoed, dat het
u eenmaal berouwen zou mij te hebben vertrouwd,
mij over u zekere rechten te hebben verleend.
Dat is immers volkomen natuurlijk U behoeft noch
mijn gevoelens te sparen noch eenige bedenking
te opperen. Wie zoo hoog boven mij staat als u,
vereert mij reeds bovenmate, wanneer zij mij vergunt
haar blindelings te gehoorzamen. U wilt dien
brief op de post bezorgd hebben Naar Parijs,
niet waar Wij zullen hem onmiddellijk verzenden."
Hij ging naar de bel.
►Lodewijk! Zoo zonder nadere uiteenzetting?"
van een winkelier of neringdoende met vrouw en
zes kinderen kan rondkomen, zal verstaan hoe lucht
hartig met die beschrijvingsbiljetten is omgesprongen.
Vooral op het platteland moet dit erg zijn. En ook
het feit, dat het groot aantal tappers - - die, gelijk
men weet zeer hoog in het patent waren aangeslagen,
dikwijls tot f 40 door de bedrijfs-helasting óf
in 't geheel niet óf zeer licht zullen getroffen worden,
geeft een verlies voor de schatkist te verwachten,
dat met de andere verliezen hoogst waarschijnlijk
te groot zal zijn om het door de aanslagen dei be
roepen goed te maken.
Intusschen trekken de ambtenaren, predikanten,
onderwijzers, officieren, enz. aan het kortste koord.
Van hen is het inkomen in den regel bekend en zij
moeten bewust eene oneerlijkheid begaan, wanneer
zij een bedrag opgeven, lager dan hun werkelijk in
komen. Winkeliers en neringdoenden zullen, over
het algemeen, niet weinig voordeel van de veran
dering hebben; en vooral tappers, kroeghouders en
wie daar al meer toe behooren, zullen reden hebben
tot jubelen over eene belasting, die dienen moest om
den strijd om te blijven bestaan te verlichten."
Zullen wij nu alle neringdoenden en anderen be
schuldigen van oneerlijkheid bij het invullen der
biljetten? Dat zij verre! Ongetwjjfeld, indien alle
Nederlanders eerlijke en consciëntieuze menschen
waren, zou de bedrijfsbelasting wel 41/3 millioen
opbrengen. Maar, dat nu ook allen bewust een lager
bedrag opgaven dan het werkelijk inkomen is, zouden
wij niet gaarne beweren. Wie eenigermate bekend
is met de wijze, waarop de overgroote meerderheid
der kleine neringdoenden, vooral op het platteland,
maar ook wel in de steden, hunne zaken drijven,
hoe daar geen sprake is van behoorlijke boekhouding
of administratie, zal moeten toegeven dat het voor
die menschen ondoenlijk is het juiste inkomen op
te geven, en ook niet hoe hoog de uitgaven van
het gezin bedragen zoodat zeer velen in ernst'
meenen geen f650 te verdienen, hoewel zij zeker
minstens f1000 noodig hebben voor het onderhoud
van hun gezin.
Aan de bedrijfsbelasting, haar overigens latende
voor wat zij is, kleven twee" groote fouten
De eerste is, dat zij min of meer uitgaat van de
veronderstelling alsof alle Nederlanders, die een be
drijf of beroep uitoefenen, eerlijke en der zaken
kundige menschen zijn. Nu is dit ook wel het geval
bij andere belastingen, maar daarbij, bijv. bij het
personeel, kan de fiscus controle uitoefenen, die hier
geheel onbreekt.
De tweede fout i3, dat het laagste bedrag, waarop
men wordt aangeslagen, voor de steden en de dorpen
hetzelfde cijfer is en dat ook de aanslag niet ver
schilt. Door de steden en de dorpen gelijk te stellen,
werd het cijfer van f 650 te laag voor de steden en
te hoog voor het platteland, waardoor eene hardheid
tegenover de kleine neringdoenden in Den Haag en
elders, eene overdreven zachtheid jegens de winkeliers
in de dorpen niet kon worden ontgaan.
Wij vreezen dat die fouten zich zullen wreken
en dat de schatkist er de dupe van zal zijn.
In New-York bestaat er eene maatschappij
die minder bemiddelde lieden behulpzaam is, een
eigen huisje voor zich te laten bouwen. Hare
►Eene uiteenzetting, nadat de daad volbracht is,
heeft luttele waaide. Waarom zoudt ge die dus
geven Het besluit tot de daad werd door u alleen
genomen, ge waart op het punt haar alleen ten
uitvoer te brengen, welnu breng haar dan ten
uitvoer. Ik zal gaarne daarbij den dienst van een
lakei verrichten 1" Hij trok aan het schelkoord.
Szlenka trad binnen. Dezen brief laat ge door
Ignaz onmiddellijk op de post bezorgen. Door niemand
anders hoort ge! hij is van het hoogste gewicht."
►Goed, genadig heer! Ga ik zelf."
Mevrouw de gravin blijft voor onbepaalden tijd
hier wonen en daarna gaat ze op reis. Gij en Emerenz
moeten haar bedienen en aan hare bevelen gehoor
zamen, evenals aan die van alle personen, die u uit
naam van de gravin eenig bevel mochten geven.
Ignaz brengt iederen avond de brieven en couranten
voor mij naar Eishausen
►Zal alles doen, zooals bevolen." Szlenka verliet
daarop de kamer.
►Chevalier! wat is uw plan? Gij wilt mij verlaten?
Tot nu toe zijt ge geen oogenblik van mijne zijde
geweken en nu zoudt gij mij niet naar Frankrijk
vergezellen, als men mij roept
►Deze vraag klinkt inderdaad zonderling uit uwen
mond, mevrouw 1 Ik keer naar Eishausen terug, op
dat ge u langzamerhand aan zelfstandigheid
zoudt kunnen wennen, die ge bij uwe plannen hoog
noodig zult hebben Ik zou u vergezellen Vergeet
ge dan, dat mijn geleide voor u niets dan een hin
derpaal zou zijn, een wapen in de band vau uwe
vijanden?"