1894 N". 81.
Donderdag 12 Juli.
81s" jaargang.
FEUILLETON.
Het raadsel van Hildburgbausen.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij do heeren Nijgh Van Dit*ia.r te Rotterdam en verder
bg alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
aau v x
In zen (Hug van advertentie» voor 9 uren op den dag der uitgave.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 11 Juli 1894.
Voor de betrekking van secretaris der
gemeente Goes hebben zich 19 sollicitanten aan
gemeld. De door Burg. en Weth. aan den Raad
overgelegde aanbeveling luidtJhr. S. M.
Van Reigersberg Ver slugs, burgemeester
van Kloetinge en A. J. A. D o o t j e s, secretaris
der gemeente Arnemuiden.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers op den
pleziertrein, die Woensdag 18 Juli a. s. van Vlis-
s i n g e n naar Rotterdam zal rijden, bljjkens
de in dit nommer onzer courant voorkomende ad
vertentie.
Eenigen tijd geleden werd door de heeren D.
Fukken c. s. alhier eene aanvrage tot het ge
meentebestuur gericht, ten einde in erfpacht te ver
krijgen, een stuk grond bezuiden de spoorweglijn,
op eenigen afstand van het spoorwegstationde
bedoeling was om daar een varkenskweekerij en
mesterij te stichten. Omdat de grond h9t eigendom
van den Staat is, werden genoemde heeren daarnaar
verwezen. Thans is van de hooge Regeering het
antwoord ontvangen, dat op de aanvrage afwijzend
is beschikt.
Het zanggezelschap L'Orphéon Royal
van Brussel, dat Zondag 22 Juli in den tuin der
sociëteit V. O. V. alhier een artistiek concert geeft,
zal alhier aankomen des middags half éen uur en
dan eerst de stad in oogenschouw nemen. Behalve
dit groote gezelschap wordt de reis ook nog mede
gemaakt door een aantal particulieren, zoodat het
aantal Belgen, dat dien dag onze stad zal bezoeken,
ongeveer 250 bedraagt. Met den trein vertrekken ze
des avonds naar Middelburg.
JBor«ele. In het stoombootveer alhier
werden gedurende de maand Juni 11. 483 reizigers
vervoerd, tegenover 488 in 1893 en 480 in 1892.
Gedurende het eerste halfjaar beliep het aantal
vervoerde passagiers 2147. In 1893 1915 en in
1892 1706.
Bij beschikking van den Minister van Water
staat is gedurende het tijdvak van 1 Juli tot en
met 31 Aug. a. s. als buitengewoon opzichter in
dienst gesteld bij het doen van opmetingen en pei
lingen enz. aan het kanaal door Zuid-Beveland, de
heer H. F. Guichart, kweekeling der polytech
nische school te Delft.
'ü-lfeer Arendslterlte. De keiweg van af
's Rijks grooten weg naar Heinkenszand zal ver
moedelijk vervangen worden door een klinker-
of een grintweg. Er zijn twee plannen in on
derzoek. Welk ook verwezenlijkt worde, in elk geval
zal het eene groote verbetering zijn. Yan den weg
wordt druk gebruik gemaakt en zijne hoedanigheid
laat veel te wenschen over. Mocht het goede werk
eenmaal doorgetrokken worden tot aan den grintweg
van Heinkenszand naar 's-Heerenhoek dan is de
communicatie tusschen Goes en Westelijk Zuid-
Beveland in de beste orde.
Onder voorzitterschap van mr. G. N. de Stop
pelaar zijn Maandagavond de bewoners der Lange
Delft te Middelburg vergaderd geweest om de ver
siering dier straat bij het bezoek der Konin
gin n e n te
Naar het Duitsch van A. E. Brachvogel.
33) Vervolg.
De kast werd vlug leeggemaakt en de chevalier
hoorde de beide hem onbekenden heengaan. Toen
zag hij, dat Paczensky in de kast stapte en hoorde
hg hem roepen: «Graaf, zijt gij daar? Ik ben
Paczensky 1"
«God zegene u! Hebt u den sleutel?"
«Neen, dien heeft Szlenka, en die is door dien
sckurkachtigen generaal medegevoerd."
Dan komen wij hier nooit meer uit
«Ik weet waarlijk niet, graaf, wat ik doen moet.
De ijzeren deur is minstens twee duim dik. Die is
niet stuk te krijgen zonder u te verraden."
«Maar het is toch haast ondenkbaar, dat er niet
een tweeden sleutel zou bestaan, opdat men in de
mogelijkheid zou zijn desnoods zichzelf te bevrijden."
«Ik weet niet dat er een tweede bestaat. Maar
zoo die er is, dan moet hg dus in uwe schuilplaats
zelf geborgen zijn
«Ik zal eens zoeken 1"
Zg hebben aan eene commissie, bestaande uit de
heeren mr. G. N. de Stoppelaar, eere-voorzitter, O.
L. van Woelderen, D. J. van der Horst Serlé, L.
Vogel, F. G. C. Rincker, J. J. Beunke, M. 0. Roest,
J. A. Altorffer en J. Appel opgedragen de noodige
plannen le ontwerpen en te trachten den noodigen
financiëelen steun te bekomen.
Naar wij vernemen bestaat bij een paar dames
het voornemen om te trachten tijdens het bezoek
der Koninginnen aan Walcheren de zooveel succes
gehad hebbende kinderoperette «Nehalennia" voor
HH. MM. te doen opvoeren. i
Verder bestaat, naar wij hoorden, bij eenige in
gezetenen het voornemen om in het kanaal en door
de kaden een geïllumineerden gondeltocht te doen
plaats hebben.
Hedenavond komen de bewoners van den Burcht
bijeen ter bespreking van de versiering van dat
deel der stad. (M. C.)
Vliflsingen. In tegenwoordigheid van vele auto
riteiten, genoodigden en een groot aantal nieuws
gierigen had Dinsdagavond te 7 uren op de rotonde
van de Noordzee-boulevard de eerste steen
legging plaats van het voetstuk van het
standbeeld van Michiel Ad. de Rugter.
Deze plechtigheid werd verricht door den heer J. C.
De Rugter de Wildt, inspecteur van het Neder-
landsch loodswezen, die dit deed met denzelfden
troffel, waarmede den 29 April 1840 de eerste steen
werd gelegd door den vice-admiraal Otto Willem
Gobius. De steen bezat de volgende letteren J. C.
d. R. d. 181#/v94 en is geplaatst ter rechterzijde van
het voorfront van het beeld.
Van den Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch-Indië is, onder dagteekening van 10 Juli,
bij het departement van koloniën ontvangen het na
volgende telegram
«Tot dusver bij verkenningen geen tegenstand.
Gezondheidstoestand gunstig. Djilantik scheidt zich
af van de zaak Lombok, blijft bij generaal Vetter
en laat zijne troepen, twaalfhonderd man sterk, door
ons naar Karang-Asem terugbrengen. De operatiën
worden daardoor niet vertraagd. De vorsten van
Bali betuigden vriendschap.
Goestig, de Djilantik, is de medebestuurder van
het aan Lombok leenroerige Balische rijk van Ka-
rang-Asem en bevindt zich reeds sedert het begin
van den opstand der Sassaksche bevolking, aan het
hoofd van een korps Balische hulptroepen op Lom
bok (Koloniale verslagen 1892 blz. 27, en 1893 blz.
33). Aan de Indische regeering werd reeds vroeger
bericht, dat Goestig, de Djilantik, hoezeer vruchte
loos, trachtte toestemming te bekomen om naar zijn
land terug te keeren en dat hg met Anak Agoeng
Made, 's vorsten on wettigen zoon, die de zaken op
Lombok leidt, op gespannen voet stond.
Naar het Nwsbl. v. Ned. verneemt, heeft mi
nister Sprenger van Eyk in bewerking eene r ij k s-
inkomstenbelasting, ter vervanging van de
pas ingevoerde vermogens- en bedrijfsbelasting.
Volgens den schrijver der «Haagsche Kroniek"
in de N. Gr. Ct., zou de minister van Binnenland-
sche Zaken, mr. S. Van Houten een wijziging ge
reed hebben van de begrafeniswet, waardoor de
lijkverbranding hier te lande zou worden
gewettigd nog voordat het crematorium te Hilver
sum gereed is.
De chevalier fluisterde Agnes zjjn plan in het oor
en beiden gingen gverig aan het werk. Met klim
mende angst doorsnuffelden zij beide vertrekken
zonder iets te vinden, tot eindelijk de graaf op het
denkbeeld kwam de luchtgaten boven in den muur
te onderzoeken. Eensklaps riep hij»Daa*r zie ik
wat!" Op den rand van de opening lag een klein
sterk geroest blikken doosje. Met alle kracht rukte
hij aan het dekseltje, dat weldra opensprong en
waarlgk, daarin bevond zich een tweede sleutel.
«Ik heb hem. De sleutel is er!" riep hij ver
heugd tot Paczensky. Geen kroonjuweel had den
bijna tot waanzin gebrachten man kostbaarder kun
nen zijn dan het middel tot hunne bevrijding, dat
hg thans in de hand hield. Hij zocht het sleutelgat
en draaide den sleutel om. Als door een too ver
middel schoof de ijzeren deur weg.
«Mooi zoo 1" riep Paczensky. «Binnen eene seconde
kom ik u met uwe bevrijding gelukwenschen."
De chevalier herwon thans zijne kalmte weder.
Hij was gered en nu was zijne eerste gedachte de
vrouwen voor de blikken van vreemden te verbergen.
«Geen dank is groot genoeg, mgnheer van Pac
zensky, om uwe edelmoedigheid te beloonen. Maar
wilt ge nog meer rechten op mijne erkentelijkheid
verwerven, trek u dan een oogenblik in de groote
zaal terug. U weet, ik vraag dit niet voor mijzelven."
«Ge hebt gelijk, graaf." De chevalier hoorde, hoe
Gevolg gevende aan zijn op de algemeene
vergadering aangekondigd voornemen, heeft thans
prof. D r u c k e r het voorzitterschap en het be
stuurslidmaatschap der «Liberale Unie" neergelegd.
Zgn functiën worden voorloopig waargenomen door
den vice-voorzitter, mr. T. van Hettinga Tromp, te
Leeuwarden.
Als penningmeester treed op mr. L. W. Ebbinge
te Kampen. Mr. R. Macalester Loup heeft het lid
maatschap van het bestuur aangenomen. (Vad.)
Uit het 34ste openbare jaarverslag over 1893
der inrichting voor spraakgebrekkige
en achterlijke kinderen te Amsterdam
(directeur J. L. Kingma), blijkt dat het totaal getal
achterlijken door spraakgebrek hoorendstommen
zwakhoofdigen, organisch achterlijken en stamelaars
in de inrichting dat jaar 78 bedroeg, afkomstig uit
de provinciën Friesland, Drente, Overijsel, Gelderland,
Utrecht, Noord-Holland en Zeeland.
Vier patiënten verlieten door ziekte de inrichting
binnen den behandelingstijd, terwijl bij 6 patiënten
(extern) de behandeling in den daartoe gestelden
tijd geen doel trof, uithoofde zg niet als intern in
de inrichting kwamen, toen dit later noodzakelijk
werd geacht om de behandeling beter te doen slagen.
Sedert de tegenwoordige directeur alleen aan het
hooid van deze inrichting kwam, zgn er in 1888
zes, in '89 zes, in '90 vier, in 1891 vgf en in 1892
negen genezingen bewerkstelligd.
Indien de zaak op uitgebreider schaal gedreven
wordt, zegt de directeur, kunnen de genezingen nog
aanmerkelijk worden vermeerderd. Op het oogenblik
zijn er reeds 25 patiënten in bet bezit van een
verwijzingsbiljet door een geneeskundige ondertee
kend, die op plaatsing wachten, terwijl de behoefte
aan deze instelling dagelijks sterker gevoeld wordt.
zins van een levenswandel van doorgaand ouchris-
telijken aard.
Benoemd tot onderwijzeres te Koog a/d. Zaan
mej. W. A. Bolland te Goes.
Middelburg-. Voor de vacante betrekking van
hoofd aan een openbare lagere school alhier, jaar
wedde f 1200 en vrije woning, hebben zich aange
meld 95 sollicitanten, w. o. ruim 40 hoofden van
scholen. Den 17 dezer wordt een vergelijkend examen
gehouden, waaraan door 69 sollicitanten wordt deel
genomen.
Heinkenszand. Gisteren was het voor de school
kinderen alhier een blijde dag. Zij waren tegen
's namiddags één uur onder leiding van het onder
wijzend personeel, op de buiten plaats «Bloemenheu vel"
genoodigd, waar hun een feestje werd bereid door
mejonkvr. C. B. Van Citters, ter gelegenheid van
haar voorgenomen huwelijk met den heer W. A.
baron Van der Feltz. Het genot om vrgelijk op de
schoone buitenplaats te mogen wandelen, werd voor
de 182 kinderen niet weinig verhoogd door een ruitn
onthaal op melk en koekjes. Een en ander werd
afgewisseld door gezang der kleinen, zoodat met
recht getuigd mag worden, dat het voor hun alles
zins een feestdag is geweest.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Aangenomen het beroep naar de Ned. Herv.
Gem. te Kruiningen door ds. J. Willemse, te Har
dingsveld.
Het prov. kerkbestuur van Groningen heeft
in de geruchtmakende zaak van dr. Louis Biihler,
beroepen predikant te Schiermonikoog, contra ds.
Van Gheel Gildemeester te's-Gravenhage, vernietigd
de beslissing van het classicaal bestuur te Groningen,
waarbij dr. Bahler was schuldig verklaard aan »on-
christelijken wandel", en dat dus ten onrechte het
tuchtmiddel van berisping op hem is toegepast.
Het prov. kerkbestuur overwoog daarbij o. a. dat
onder «onchristelijken wandel" naar de bepalingen
van het kerkelijk reglement voor opzicht en tucht
niet is te verstaan elke notoire en sporadische af
wijking van hetgeen de christelijke liefde of de chris
telijke zachtmoedigheid in gevallen als deze voor
schrijft, elke onbedachtzame uiting, in het openbaar
uitgesproken, die niet voortkomt uit boos opzet of
uit zucht om iemands goeden naam te krenken, maar
daaronder moet worden verstaan het leiden van een
levensgedrag, strijdig met eene christelijke levens
opvatting dat, naar de overtuiging van het provin
ciaal kerkbestuur, gegrond op de inlichtingen om
trent het levensgedrag van den appellant verkregen,
dit gedrag en deze wandel, getoetst aan de christe
lijke levensbeginselen, lof verdienendat er in
dezen hoogstens sprake kan zgn van eene onbedacht
zame uitlating, in eene prikkelbare stemming en in
jeugdige opgewondenheid ter neer geschreven, geens-
de opperstalmeester de kamer verliet. Daarop ver
wijderde hij ook den houten wand en verliet zgn
kerker. Het was hem te moede, alsof hg wederge
boren werd.
De jongste dame kwam op hetzelfde oogenblik, ver
moedelijk door de frissche lucht, weder tot kennis.
«Lodewijk! Ben ik levend begraven?" vroeg ze
klagend.
«Neen, neenKijk maarDe deur is open, de
vijanden zijn weg, verdreven 1 Kom, vlug er uit."
Met groote inspanning stond de half bezwjjmde
op. Door hare vriendin ondersteund, betrad ze wan
kelend het vertrek, dat ze vroeger bewoond had.
Toen men haar daar in een leunstoel geplaatst had,
overviel haar eeusklaps eene hevige rilling.
«Ik geloof, dat ik zeer ziek ben 1" fluisterde ze
met zwakke stem en haar gelaat werd al bleeker.
De chevalier wierp Agnes een angstigen blik toe.
«Blijf bg haar, en hul onze vriendin in alles wat
maar verwarmen kan. Ik zal in het salon vlug een
bed laten gereed maken."
Hg verliet de vrouwen om Paczensky in de groote
zaal zgn warmen dank te gaan betuigen, zich in het
kort te laten modedeelen welke overrompeling er
gepleegd was en dat men in de eerste verwarring
Audry's geheele compagnie had kunnen gevangen
nemen zonder dat er voel blood vergoten was. Hij
troostte voorts Szlenka'* familie zoo goed hij kou,
Landbouw en Veeteelt.
In Westelijk Zuid-Beveland beginnen de oogst-
werkzaamheden in vollen gang te komen. Terwijl
de inzameling van hooi deze en gene nog bezighoudt
en het sngden van koolzaad ver is gevorderd, heeft
men een aanvang gemaakt met vlasplukkeu, gerst-
snijden en karwijdorscben. Alom verheugt de land
bouwer zich in een goed vooruitzicht op een tame-
lijken oogst. De winteraardappels zijn reeds zoo ver
ontwikkeld, dat zij gegeten kunnen worden.
Men schrijft ons:
Omtrent den oogst, voor zoover het de Oostelgke
helft van Noord-Beveland betreft, kan het volgende
gemeld worden.
De stand der wintergewassen liet zich sa den
winter reeds aanzien, dat deze in het barre jaarge
tijde niet hadden geleden. Een vroege, koesterende
voorjaarszon ontwikkelde de planten bovenmate en
reeds vroeg hadden de tarwe- en gei'stveldeii een
veelbelovend aanzien. In het koolzaad werden bg
den aanvang van den bloeitijd kleine insecten op
gemerkt, die naar sommiger meening op het gewas
een vernietigenden invloed zouden teweeg brengen,
waardoor verscheidene landbouwers, zoo hier als
elders, zich genoopt voelden, het koolzaad om te
ploegen, wat wel te bejammeren valt, nu de kool
zaadvelden over 't geheel schoon en veelbelovend
kunnen worden genoemd.
Bg goede weersgesteldheid en zeer geschikten
bodem maakte dit voorjaar de gelegenheid aller
gunstigst om het zaad der zomergewassen tijdig aan
den grond toe te vertrouwen, en, dank zij ook de
verdere bij uitnemendheid gunstige weersgesteldheid
van het voorjaar, ontkiemde het zaad naar wenseh
en kan men ten onzent wgzen op een vollen oogst
van zomergerst, haver, erwten, vlas, suikerbieten en
boonen. Ook aardappelen en uien geven geheel be
zette velden met flink ontwikkelde planten te aan
schouwen.
Als bijna altijd vindt men op de best verzorgde
gronden de beste gewassen, maar over het geheel
en nadat Scharre en Rosine eveneens uit hunne
schuilplaats waren bevrijd, nam hij, toen Paczensky
het slot verlaten had, met Philip alle maatregelen
om in de eerste plaats zijne zieke vriendin ter ruste
te brengen en de kamers zooveel mogelijk als vroeger
in te richten. Ignaz werd met een recept, dat de
chevalier zelf schreef, te paard naar Coburg gezonden,
om de noodige geneesmiddelen te halen.
«Wat denkt ge van haar toestand vroeg Agnes
angstig, toen hij den bode had weggezonden.
«Ze heeft eene harde koorts! Wij moeten alles in
het werk stellen om te voorkomen, dat het een
hersenkoorts wordt 1"
In geforceerde marschen was het legercorps van
Augereau voorwaarts gerukt tot in de vlakte van
Leipzig. Toen de maarschalk op de hoogten, die de
stad omringen, aankwam en hij zgn blik liet weidon
over het tafereel aan zijne voeten, wenkte hij Bar-
thelmy en sprak slechts deze woorden«Claude,
deze stad zag ik in mijn droom. Hier zal het lot
van Frankrijk worden beslist". Daarna ontmoetten
de beide strijdmakkers elkander nog tweemaal. Eens
kort vóór den gedenkwaardigen veldslag, toen Auge
reau den generaal ter zgde reed en op ernstigen
I toon de bede tot hem richtte: «Claude, indien gij
mocht bljjven leven en Agnes terugvinden, handel
dan om mijnentwil menschelijk met haar I" Du
