1894 N°. 68.
Dinsdag 12 Juni.
81ste jaargang.
n
HOOGERE BURGERSCHOOL
BURGER-AVON 0SCH00L
MEISJESSCHOOL (E)
SCHUTTERIJ
FEUILLETON.
Het raadsel van Hildbnrghausen.
"V" ©rJs-ieziriQr
Personeele Belasting
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
De prijs der gewone advert6ntiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
liicendinf van advertentie» voor 9 uren op den dag der uitgave.
OPENBARE VERGADERING
van den
RAAD der Gemeente ROES,
op DONDERDAG den 14 JUNI 1894,
des avonds te 8 uren.
Goes, den 11 Juni 1894.
De wd. Secretaris,
A. A. VAN DELLEN.
Punten van behandeling
I. Notulen.
II. Medodeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Verlenging van onderhandsche verhuring van
een strookje grond aan D. Boel.
V. Rekening der dienstdoende schutterij over
1893.
VI. Voorstel van B. en W. tot af- en overschrij
ving op de gemeente-begrooting voor 1893.
VII. Benoeming van een stembureau voor de aan
staande verkiezing van een raadslid.
Vnr. Verzoek van den heer H. J. Van Ebbenhorst
Tengbergen, tot toelating op de Hoogere
Burgerschool van zijn dochtertje, met ingang
van den cursus 1894/95.
De INSCHRIJVING van leerlingen voor de
te Goes, voor den cursus 1894/95, zal plaats hebben indien
men voor eiude Juni zich bij den Directeur aanmeldt
Het toelatingsexamen voor de Hor-gere Burgerschool
zal plaats hebben op VRIJDAG en ZATERDAG 13 en 14
Juli a. a., terwijl daartoe, de3 verlangd, ook nog gelegenheid
zal zijn op MAANDAG 3 September a. s.
Goes, 6 Jnni 1894.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De wd. Secretaris,
A. A. VAN DELLEN.
De INSCHRIJVING van leerlingen aan de
te Goes voor den cursus 1894/95 zal plaats hebben ter Seere-
tarie van dc gemeente in do week van Maandag 2 tot Zater
dag 7 Juli a. s., moetende van haar die elders wonen, een
bewijs van vaccine of kinderziekte worden overlegd.
Goes, den 9 Juni 1894
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De wd. Secretaris.
A. A. VAN DELLEN.
De alphabetische lijst van alle personen, die aan de loting
voor de
dezer gemeente moeten deelnemen, zal ter inzage liggen ten
raadhuize van Donderdag den 14 Juni tct en met Donderdag
21 Juni, van des voormiddags negen tot des namiddags tweo
uren, terwijl de loting is bepaald op Donderdag den 28 Juni,
des middags ten 12 ure ten raadhuize.
Goes, den 9 Juni 1894.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G. d. W. HAMER.
I)e wd Secretaris.
A A. VAN DELLEN.
Naar het Duitsch van A. E. Brachvogel.
16) Vervolg.
Den volgenden dag begaf de directeur van politie
zich niet in de aangenaamste stemming naar het
bureau van den minister en hij was zeer verrast
daar de heeren Bückner, Hermann en Findeisen,
den burgemeester Nöhring en den intendant Schei-
dewind in de wachtkamer aan te treffen, die allen
even stilzwijgend waren en hoogst ernstige gezichten
trokken. Toen de klok elf uur geslagen had werden
de heeren tot den minister toegelaten. Deze ontving
hen met eene hooghartige strengheid, die gewoonlijk
elk antwoord den pas afsnijdt.
»Het spijt mij, mijne heeren, dat ik u het onge
noegen der hertogelijke regeering moet kenbaar ma
ken over eene zaak, die op hoogst ongepaste wijze
door iedereen besproken wordtEenigen uwer
ik zal hunne namen niet noemen hebben zich
op grond van een achterdocht, waarvoor geen reden
bestaat, geroepen gevoeld de rust te verstoren van
een hier wonenden vreemdeling van hoogen rang en
De oproepingsbrief met stembriefje voor de
voor een lid van den Gemeenteraad
op DINSDAG DEN 19 JUNI a. sis op heden uitgereikt.
De kiezer, die zijn stembriefje vevloren of er treen ontvangen
heeft, kan er een ter Secretarie bekomen. Het Stemburtau
heeft zitting ter inlevering van stembriefjes in een der zalen
van het raadhuis van des morgons 9 tot des namiddags 5 uren.
Goes, den 9 Juni 1894.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De wd. Secretaris,
A. A. VAN DELLEN.
Hot kohier no. 6 der
voor deze gemeente, over het dienstjaar 189394 is op heden
ter invordering gesteld in handen van den ontvanger dier
belasting binnen deze gemeente
Goes, den 9 Juni 1894.
De Burgemeester van Goes,
J. G. d. W. HAMER
Algemeen Overzicht.
Als eene besmettelijke ziekte gaan de ministriöele
crisissen in Europa van het eene rijk op het andere
over. Zooals we de vorige week mededeelden was
er in Bulgarije een ontstaan door het ontslag
van den minister-president Stambuloff. De ongere
geldheden, die van dit aftreden het gevolg waren
en die niet alleen in de hoofdstad Sofia maar ook
in andere steden van het vorstendom tot eene be
denkelijke hoogte geklommen waren, hebben zich
gelukkig niet herhaald. Toch blijven de voorzorgs
maatregelen tegen mogelijke onlusten nog gehand
haafd, zoodat nog steeds sterke patrouilles de stad
doorkruisen en in het bijzonder de staatsgebouwen,
het paleis van den vorst en de woning van Stam
buloff worden bewaakt. Dit schijnt vooral ook te
geschieden op grond van het feit, dat men eene
hoeveelheid dynamiet heeft gevonden bij een onder
zoek, dat was ingesteld naar aanleiding van het
vermoeden, dat de brandweermannen te Sofia een
rol zouden hebben gespeeld bij het jongste oproer
aldaar.
Uit het terugkeeren van de rust mag overigens
worden afgeleid, dat de nieuwe minister-president
Stoïloff niet te veel gezegd heeft toen hij beweerde
in staat te zijn den toestand volkomen te beheerschen.
Het is nu voor het land te hopen, dat hij dit blijvend
zal kunnen doen, ook wanneer straks de afgetreden
minister weder trachten zal eene politieke rol te
spelen. Het is toch allerminst te verwachten, dat
deze zich op eens en voor altijd uit het politieke
leven zal terugtrekken en een rust zal gaan genieten
evenmin in overeenstemming met zijn leeftijd als
met zijn heerschzuchtig en eerzuchtig karakter. In
zijn lijforgaan heeft hij dan ook reeds verklaard zich
te zullen stellen aan het hoofd der liberale oppositie.
En behalve met dezen vijand zal de nieuwe regee
ring ook rekening te houden hebben met de Rus-
sischgezinde partij, die zeker, nu ze niet langer door
den krachtigen arm van Stambuloff wordt in bedwang
gehouden, trachten zal het hoofd weder op te steken.
Een der eerste daden van het nieuwe ministerie
is geweest, dat het den metropolitaan Clemens, die
uit Tirnova verbannen was door Stambuloff wegens
het deelnemen aan Russischgezinde woelingen, heeft
doen wederkeeren en hem de sleutels van de kathe-
hem te maken tot het doelwit hunner beleedigingen
alleen omdat het hem lust afgezonderd en naar
eigen welgevallen te leven. Men is zelfs met eene
openlijke aanklacht tegen hem opgetreden en heeft
zijne dienstboden tijdelijk in arrest genomen. Er
leven tallooze Fransche emigranten als rustige bur
gers in ons midden en zjjne Hoogheid heeft evenals
zijne doorluchtige voorvaderen zich steeds ten taak
gesteld medelijden te oefenen en de ongelukkigen
te beschermen. En het is wel allerminst een bewijs
van rechtschapenheid, wanneer men zich met niets
edelers en ernstigers weet bezig te houden dan met
laster en vervolging in een tijd, waarin de hertoge
lijke familie zich zoo smartelijk getroffen gevoelt,
nu Koningin Louise van Pruisen, de zuster onzer
hertogin, te Berlijn te vergeefs zich aan de voeten
van den veroveraar heeft geworpen en het laatste
overblijfsel van hoop op redding in het Noorden
van Duitschland vernietigd wordtGe hebt der
halve zorg te dragen, dat verder zulke kleingeestig
heden achterwege blijven en dat niemand zich meer
dergelijke eigenmachtige handelingen veroorlooft.
Eene herhaling zou voor den betrokken ambtenaar
een zeer strenge openlijke bestraffing tengevolge
hebben 1"
Na deze krachtige terechtwijzing trokken de heeren,
zooals begrijpelijk is, zeer lange gezichten. Alleen
de burgemeester was volkomen kaloi gebleven.
draal heeft doen teruggeven. Het is te hopen, dat
deze kerkvorst zich nu rustig zal houden. Overigens
maakt het een wel wat zonderlingen indruk dezer
dagen telkens in herinnering te zien brengen hoe
Stambuloff' steeds met kracht tegen elke poging om
onrust in het land te brengen is opgetreden en dan
tegelijk te lezen, dat hij getracht heeft vorst Fer
dinand van den troon te verdrijven teneinde dien
ter beschikking te stellen van den vierjarigen graaf
Hartenau, den zoon van Bulgarije's eersten vorst
Alexander van Battenberg.
In Hongarije duurt de ministriëele crisis nog
steeds voort, aangezien de stadhouder van Croatie,
graaf Khuen-Hedervary, heeft verklaard geen kabinet
te kunnen samenstellen. Voor zoover men uit de
verschillende berichten mag afleiden, bestaat er thans
de meeste kans, dat er weder een ministerie Weckerlé
komt. Het schijnt dat de hoofdoorzaak, waarom er
geene overeenstemming tusschen den Keizer en den
heer Weckerlé kon worden verkregen, gelegen was
in de bezwaren, die het hoofd van den staat had
tegen het middel van de Mangaten-Kamer in libe
ralen zin om te zetten door benoeming van een
aantal nieuwe Mangaten uit die partij. De Keizer
beweert goed vertrouwen te hebben, dat de Eerste
Kamer niet weder de wet op de burgelijke huwelijken
zal verwerpen, ook zonder dergelijk kunstmiddel.
Hierop nu was de heer Weckerlé niet zoo gerust
en daarom nam het ministerie ontslag. In ieder
geval blijkt, dat ook de Keizer de aanneming der
wet wen?cht, omdat de groote meerderheid der be
volking op de hand van den heer Weckerlé is.
En nu graaf Khuen zich onmachtig heeft verklaard
een kabinet samen te stellen en de Keizer zich ander
maal tot Weckerlé heeft gewend, zal alles wel in
het reine komen. Alleen de vroegere minister van
justitie Szilagyi zal vermoedelijk niet weder in het
Kabinet plaats nemen. Toen hij vernam, dat de
Keizer hem minder genegen was en dat ook dit een
van de redenen was waardoor de gang van zaken
vertraging ondervond, heeft hij zich vrijwillig terug
getrokken.
In ieder geval zal de oplossing spoedig moeten
komen, want de Hongaarscho Kamers moeten vóór
1 Juli het tractaat met Rusland hebben afgehandeld.
De toestand in Italië blijft nog altijd verward.
Toen bleek, dat de oppositie tegen de financiëele
wetten toenam, deed Crispi het voorstel om het debat
te verdagen tot 1 Juli en inmiddels eene commissie
van 18 leden te benoemen, die zou aanwijzen op
welke wijze op de b9grooting afdoende zou kunnen
worden bezuinigd om het finauciëal evenwicht te
herstellen. Dit voorstel lokte groote beweging in de
Kamer uit en de radicalen riepen luide, dat Crispi
niet durfde voortgaan met de behandeling der ont
werpen. Het rumoer werd zoo hevig, dat de zitting
moest gesloten worden, maar in eene volgende zit
ting werd het voorstel toch aangenomen. Evenwel
slechts met eene meerderheid van 11 stemmen en
dit heeft het ministerie aanleiding gegeven ontslag
te nemen. Men gelooft, dat Crispi zich wel weder
zal laten vinden om een nieuw kabinet te vormen,
maar voorloopig weigert hij, omdat hij eerst wil,
dat de leiders der oppositie-partijen verklaren zullen
daartoe geen kans te zien. Dan komt hij natuurlijk
veel krachtiger uit den strijd terug en kan hij met
te meer recht eischea, dat men zijne voorstellen in
willigt of anders tot Kamer-ontbinding adviseeren.
Evenwel, al treedt Crispi andermaal als kabinets
formateur op, er zal toch wel eene reconstructie van
j>Vergun mij, Excellentie, alvorens wij vertrekken,
u een kort antwoord mijnerzijds te geven. Ik meen
niet gerekend te moeten worden tot degenen, die
deze terechtwijzing verdienen. Ik had wel allerminst
ooit aanleiding den bedoelden vreemdeling anders
dan met hoogachting en eerbied te gedenken, aan
gezien tot nogto8 zijn 66nig openlijke handeling niet
anders dan eene groote weldaad geweest isTerwijl
ik bier verklaar, dat hij mij, toen hij zich hier
vestigde, door bemiddeling van den heer Arnold
duizend gulden heeft gezonden voor ons weeshuis
en voorts maandelijks honderd galden voor de armen,
kan ik den wensch niet onderdrukken, dat men
zijne edelmoedigheid met evenveel ijver zal verbrei
den als men hem tot nogtoe over den hekel heeft
gehaald 1"
>Deze mededeeling verheugt mij ten zeerste, bsete
Nöhring, en ik ben u daarvoor zeer dankbaar. Deze
les ontbrak nog slechts voor de lasteraars van dien
man 1" De minister reikte Nöhring vriendelijk de
hand, groette de overigen met een koel knikje en
trok zich daarop in zijn particulier kabinet terug.
Nöhring was de eerste die heenging, met een spot
tend lachje om den mond; maar weldra volgden
hem de anderen, het gemoed vol wrok, die zij thans
op hunne dierbare huisgenooten gingen uitstorten.
Den volgenden dag verscheen er ten overvloede in
het regoonngsorgaan van TTildburghausen nog een
het tegenwoordige ministerie moeten plaats hebben,
want het valt te betwijfelen, of de ministers van
Financiën en Oorlog hunne portefeuilles zullen be
houden. Vermoedelijk zullen de heeren Di Rudini en
Zanardelli in d© plaats van de ministers Sonnino en
Mocenni komen, maar dan zal er aan de financiëele
ontwerpen heel wat moeten gewijzigd worden.
Terwijl de Spaaiisclie Cortez, gedreven door
den met Duitschland ontstanen tarievenstrijd, einde
lijk het handelstractaat met dat land in behandeling
heeft genomen, bewoog de Fransche Kamer zich
in de afgeloopen week voornamelijk op koloniaal
gebied. De voortdurende zucht van Engeland om
zich overal te nestelen en zich in de koloniale aan
gelegenheden van andere staten te mengen, heeft
John Buil er toe gebracht ook in den Congo zich
vasten voet te verschaffen en een deel van den
Congo-staat ongeveer in bezit te nemen. Dit lokt nu
krachtige protesten zoowel van Duitschland als van
Frankrijk uit, vooral ook omdat men voor de ge
waarborgde onafhankelijkheid van Egypte vreest.
Bovendien schijnt Engeland weder een deel onder
Italië's macht te hebben gebracht. Zoodoende is or
in de Congo-aangelegenheden eene verwarring ont
staan, die meer en meer den wensch doet geboren
worden naar eene tweede Congo-conferentie.
Inmiddels beeft de afgevaardigde Etienne in de
Fransehe Kamer de regeering geïnterpelleerd en
scherpe kritiek uitgeoefend over de wijze, waarop
Engeland zich overal indrong en de vijanden van
andere koloniale staten van wapens en ammunitie
voorzag. Onder algemeene instemming der Kamer
verklaarde de minister van Buitenlandsche Zaken
Hanotaux, dat bij zijne komst aan de regeering de
minister bij de Engelsche regeering tegen de over
eenkomst tusschen Engeland en Kongo had gepro
testeerd, en er aan toegevoegd, dat Frankrijk be
sloten was zijne rechten te doen gelden en daartoe
de middelen had. De minister herinnerde aan de
Franco-Belgische onderhandelingen over de grens
regeling van Oubanghi, die aan de Anglo-Kongolee-
sehe overeenkomst voorafgingen. Casimir Perier, zich
aan het Berlijnsehe tractaat houdende, had toen
voorgesteld het geschil aan een scheidsgericht te
onderwerpen. Daarover scheen men het eens te
zullen worden toen plotseling het verdrag tusschen
Engeland en den Kongo bekend werd. Nu moet
gehandeld worden. De rogeering wil weten wat er
te Oubanghi gebeurt. Er zijn reeds troepen heen
om de Fransche posten te beschermen en er zullen
er meer volgen. De gouverneur heeft Frankrijk met
de eerste mailboot verlaten. De diplomatie weet dat
hare taak is de rechten van Frankrijk te verdedigen.
Interpellatie-Fransen v. d. Putte.
Vermoedelijk was de belangstelling in het land
jl. Vrijdag vrij groot, toen men vernam, dat in de
Eerste Kamer dien dag eene interpellatie zou ge
houden worden over de ontbinding der Tweede
Kamer. De tribunes van het vergaderlokaal van
onzen Senaat waren dan ook dicht bezet en op de
gereserveerde tribunes waren vele leden der Tweede
Kamer, die kwamen luisteren naar de redenen,
waarom zij hun mandaat een korte poos hebben
moeten nederleggen, of waarom zij anderen hebben
moeten vervangen. Die allen zullen zeker weinig
voldaan huiswaarts zijn gekeerd, want inlichtingen
werden niet verstrekt. Trouwens, de tegenwoordige
regeering kon daarover begrijpelijkerwijs moeielijk
nu reeds gedetailleerd verslag doen en de eenige,
artikel, waarin krachtig werd geprotesteerd tegen
de ongegronde en boosaardige geruchten, terwijl de
belasterde juist een weldoener der weezen en armen
was! »Gaat benen en doet desgelijks!!"
De rechter Hermann was volstrekt niet meer de
liefdevolle echtgenoot van vroeger en mevrouw
Hulda kreeg al de gevolgen van het ministriöele
standje op het hoofd. Scheidewind had in zijne
woede niets eerder te doen dan zijn verlovingsring
aan Leopoldine Arnold terug te zenden en in de
courant de verbreking van zijn engagement bekend
te maken. Munckel stortte de fiolen van zijn toorn
uit over zijne ondergeschikte ambtenarenieder
gaf aan een ander de schuld, en allen te samen
wierpen die ten slotte op Hermann en zijn9 vrouw.
De gezellige kout in het casino was dan ook geheel
verdwenen en vermoedelijk zou de spanning nog
veel grooter geworden ziju, wanneer de ernst der
tijden niet eenigszins den band van gemeenschap
pelijk lijden had in st3nd gehouden. Van Erfurt
uit, waarheen Napoleon de Duitsche vorsten had
opgeroepen, was namelijk het bevel tot eene alge
meene bijdrage in de kosten van den oorlog ge
komen, waaraan men moest gehoorzamen als men
niet door een legercorps daartoe gedwongen wilde
worden. Bovendien was Koningin Louise van Prui
sen, de door geheel Duitschland beminde zuster der
hoitogin vau Hildburghausen, o vei leden, zoodat ec
