BIJVOEGSEL
GOESCHE COURANT.
ZATERDAG
20 ME! 1894.
No. 61.
GOES, 23 Mei 1894. 1
Standaard en Nederlander.
De organen van dr. Kuyper en onze Goesche af
gevaardigde jhr. De Savornin Lobman kunnen het
nog niet eens worden over >de Kamerclub." Op
wat wij bet laatst daaromtrent releveerden uit de Ne
derlander, antwoordt nu de Standaarddat natuurlijk
ieder kamerlid het recht heeft een club te vormen,
die te noemen gelijk hem goeddunkt en daarin op
te nemen wie men wil.
»Maar", zegt het blad, »dit doet daarom bet ver
leden niet te niet, en geeft niemand het recht, om,
in strijd met den geest en letter van ons Program,
ons Program hierin te misbruiken.
Ons program is niet een wijsgeerig program van
beginselen, maar het Program van het Centraal Co
mitédat als zoodanig den grondslag uitmaakt van
de georganiseerde Antirevolutionaire partij.
Alen kan daarom niet dit Program aanvaarden,
zoo men nift tegelijk deze organisatie erkent, en I
alzao lee/t naar haar regelen.
Uit het program zelf blijkt dit.
Sinds in 1S7A voor het eerst de antirevolutio
naire Club optrad, heeft dan ook nooit iemand tot J
deze Club behoord, dan die candidaat was gesteld i
door de georganiseerde antirevolutionaire party in
zijn districtin later jaren zelfs nooit anders, dan
zoo men candidaat was gesteld door de centrale
disfcricts-kiesvereeniging.
Het staat dus volstrekt ru<jt gelyk, of de heer
Van Limburg Stirum in Katwijk tegenover den heer
Donner stond, of de heer Kuyper ia Sliedrecht te
genover den heer Beelaerts.
De heer Kuyper was do candidaat der centrale
antirevolutionaire kicsvereeniging, de hoer Beelaerts
was gecandideerd door eanige particulieren, terwijl
omgekeerd in Katwijk juist de heer Donner de can
didaat onzer georganiseerde partij was, en de heer
Vau Limburg Stirum de candidaat van de Roomschen
en Consorvatief-liberalen.
Dat we hierop nadruk leggen, geschiedt omdat
do voorstelling, door de Nederl. van de zaak gege
ven, geheel in strijd is met ons verleden, onze partij-
organisatie in beginsel vernietigt, het Program neemt
voor wat het niet is, en Groen's leer van den »ze-
delijken band tusschen kiezers en gekozenen," waarin
onze kracht ligt ter beveiliging van onze constitutio
neels rechten, geheel op zij werpt."
In een derde artikel, tot dr. Kuyper gericht, be
spreekt mv. Lohman in De Nederlander den twijfel,
dien dr. K. heeft doen doorschemeren, alsof het
tusschen hem en mr. L. seen strijd zou zijn om
de hegemonie", om de leiding.
Onder aanhaling van citaten uit dr. K.'s toelich
ting op het anti-revolutionair program, betoogt mr.
L. dat dr. K. zeer scherp onderscheidde tusschen
eene rotspartij en eene parlementaire partij, en in
1879 van oordeel was, dat, als deze laatste er is,
de stuur dan moet uitgaan van de Stalen-Generaal.
Dit was zegt mr. L. juist gezien en kan ook
niet anders, al wilde men het.
Van de no/fcspartij nu was dr. K. leider, niet bij
opdracht van wien ook, maar bij de gratie Gods,
krachtens zijne buitengewone gaven.
Toen dus, na 1879, zich van lieverlede eene par
lementaire partij vormde, had dr. K. als haar natuur
lijke leider ook in de Staten-Generaal moeten op
treden. Dat heeft hij echter niet gedaan, maar hij
bleef desniettemin leider van het volkde Standaard
werd zijn persoonlijk blad, dat in alios den toon aan
gaf en ook door het volk steeds als toongevend is
beschouwd. Gij zegt mr. L. tot dr. K. naamt
niet »den stuur aan van de Staten-Generaal", maar
poogdet steeds zelf te sturen.
Dit nu kan eenvoudig niet, zooals dr. K. vroeger
ook zeer goed inzag, en wel om redenen, vroeger
door mr. L. ontwikkeld.
»Zoo bleven naast elkander twee leiders, die moeie-
lijk denzelfden koers konden houdeneenigermate
vergelijkbaar met den luchtschipper en den zeil
schipper. De eerste doorklieft lucht en wolken, maar
is telkens tot nederdalen genoodzaakt, afhankelijk
als hij is van wind en luchtstroomingde andere
trekt heel wat minder de aandacht doch brengt ten
slotte, zij het wat langzaam, de goederen over naar
de veilige haven.
Geen verwijt maakt mr. L. hiervan aan dr. K.
Wederzijds is steeds beproefd de zoo noodige eeu-
heid tot stand te brengen, doch te vergeefs. Meer
dan eemaal heeft mr. L. aan dr. K. aangeboden,
dat deze zijne plaats zou innemen in de Staten-
Generaal, in welk geval mr. L. bereid was naar
dr. K.'s instruction De Standaard te schrijven, ter
wijl hij dr. K. de noodige faciliteiten aanbood, om
hem dit mogelijk te ruaken. Want hoewel ik
zegt mr. L. misschien van nature niet erg volg
zaam ben, was ik te zeer overtuigd, dat Gjj, op
onze plaats staandeevenzoo zoudt handelen als wij,
dan dat ik zulk een aanbod niet zou durven doen.
En dan besluit mr. L. volgenderwijs dit artikel
»Het heeft echter zoo niet mogen zijn. Met welk
gevolg Dat wij eikanderen steeds critiseerden. Maar
daarbij trokt Gij in de oog9n des volks natuurlijk
altijd aan het langste eind niet omdat Gij gelijk
hadt, maar omdat het volk, in massa genomen, slechts
die feiten zag, die Gij meedeelde!, en zóoals Gij
ze meedeeldet, en omdat Gij, niet gebonden aan de
werkelijkheid, aan den feiteljjken toestand, vliegen
kondt, waar wij vaak zelfs niet konden zeilen, soms
moesten stilstaan.
»En waDneer ik mij dan vermat het op te nemen
voor onze Kamerleden, dan bedroefdet Gij U er over
dat ik het »linge sale" niet »en familie" reinigde.
Alsof elke tegenspraak van vrienden tut ht.l vuil
linnen" wij mogen immers het Hollandsche woord
wel bezigen behoorde. Ik meende dat het Fransche
spreekwoord slechts beteekende dat het onooglijke
binnenskamers behoort te worden behandeld; het
persoonlijke, de kibbelarijen. Maar ik wist niet dat,
als Gij dan dezen, dan genen terechtweest, ja soms
op eenmaal geheel de club voor onbruikbaar ver-
klaardet, het den aangevallene alleen vrij stond U
in een confidentieel briefje te melden, dat hij het
met Uwe meening niet eens was. Verdediging van
eigen beginselvan politieke daden tegen openlijken
aanval kan nimmer, dunkt mij, met die huiselijke
bezigheid, die men liever aan het oog onttrekt, i
worden vergeleken.
»Nu Gij zelf eenige feiten hebt aaugehaald, ten
bewijze ho8 toch eigenlijk juist Gij het waart, die
goed zaagt, terwijl wij Kamerleden ons met een
kluitje in het riet lieten sturen, zal ik ook die feiten j
korte!ijks nagaan.
Thans echter resumeer ik in enkele woorden wat
ik zoo even schreef.
»De vraag kan niet zijn of Gij de leiding zult
houden van de parlementaire partijwant Gij hebt
die nimmer gehad, en kunt die ook niet hebben
zoolang Gij niet in de Staten-Generaal zelve te
midden van Uwe ambtgenooten en tön aanhoore van
alle party en de verdediging op U neemt van Uw
beleid en Uw adviezen.
»De vraag kan ook niet zijn, of iemand U als
voJil'-sleider zal vervangen want gjj zijl dit niet door
willekeurige opdracht, maar, jure suo, en er is nie
mand die, vooral thans, het oor des volks iu gelijke
mate bezit als Gy.
j>Maar da vraag is wel, of de anti-revolutionairen
nog zullen kunnen zijn eene parlementaire partij,
zoolang Gij niet als haar hoofd optreedt, maar als
volksleider in de pers
De vraag is wel of, zoo Kamerelub en Standaard
niet samengaan, dit aan de Kamerclub, althans aan
haar alleen, mag worden geweten
Bij MinistriBele beschikking is het toezicht op
de door het Rijk gesubsidieerde proefvelden in Zuid-
Holland, gedurende dezen zomer mede opgedragen
aan den heer A. A. Ter Haar, leeraar aan de
Rijks-Landbouwwinterschool te Goes.
Borseie. Do Leer N. De Kunder Pz. in
dienst by het Belgische Loodswezen te Vlissing9n,
is benoemd tot ontvanger der Steigerreehten alhier.
De dienstdoende veerknecht D. De Back gaat in
betrekking over bij de indienststelling van den Steiger.
Gemengde Berichten.
Bij het verhoor van de socialisten, die Zoudag
naar Losser gingen om aldaar propaganda te maken,
is gebleken, dat de wever Vroeling, eerst voor kor
ten tijd uit Tubbergen aangekomen, zes schoten op
den burgemeester en op eenea Lossevschan politie-
bediende heelt gelost, waarbij de eerste door do jas
en de laatste in den schouler werd geschoten. Hij
moet bekend hebben en onder teekend, dat hij deze
schoten heeft gelost om den politiebeiiende en den
burgemiester te dooden. Doze Vroeling is kostganger
bij het partijhoofd Pieterson, welke laatste met nog
een paar andere socialisten zullen terechtstaan we
gens opruiing enz.
Do andere partyhoofden, van welke gebleken is
by de verhooren, dat zij hun best hebben gedaan
om dit verzet uit te lokken, hebbeu zich zooals
meestal gebeurt, buiten schot weten te houden. De
meeste fabrieksarbeiders, die aan dezen tocht naar
Losser hebben medegedaan, zijn uit hun werk ont
slagen. (H. B.)
Geen krekels meer
Een eenvoudig middel om deze lastige gasten met
hun eentonig gesjirp te verwijderen, bestaat hierin,
dat men des nachts in de ruimte, waar zij zich be
vinden, een paar eenden opsluit. De eend.n houden
veel van krekels en on middoll ij k gaan ze op de loer
staan om eiken sjirper, die zijn schuilhoek verlaat,
te verslinden. Heeft men geen eenden of kan men
dit middel om de een of andere reden niet aanwen
den, dan bereide men oen poeder van 2 deelen bo
rax, een deel meel en een deel suiker. Deze stotfen
worden met elkander vermengd en op stukjes pa
pier gelegd, op plaatsen, waar de krekels goed by
kunnen komen. (Vp.)
In het dorp SchützeD, bij Udenburg, werd
het feest van den patroon der gemeente gevierd,
en als naar gewoonte eindigde het met eeu bal.
Op het bal kregen eenige jongelieden twist over
een meisje en een gendarm kwam er tusschen.
De jonge mannen omringden den gendarm en
wilden hem zijn geweer ontnemen. Om zich te ver
dedigen schoot de gendarm en doodde met eenen
kogel een jongeling en een meisje, die aan 't dan
sen waren.
De andere jongelieden sloegen den gendarm dood
met hunne stokken, maar hij verkocht zijn leven
zeer duur, want hij doodde drie zijner aanvallers
eer hy bezweek, zoodat er zes lijken in de balkamer
lagen uitgestrekt.
De werkstaking der huurkoetsiers te Londen
schijnt haar einde te naderenalthans het getal
huurrijtuigen in de straten is sterk toegenomen.
Eenige beambten van de Munt te Philadel
phia hebben dezer dagen in het gevaar verkeerd
onder het geld te worden bedolven. Zij moesten
een groote som geld natellen, welke jarenlang daar
gelegen had. De opgestapelde zakken, vol zilveren
dollars, waren doorgesleten en opengebarsten. Toen
een der beambten naar boven klauterde, om de dol
lars, die eruit gevallen waren, te verzamelen, be-
gon do stapel te vtagguleu, en ten oogonbiik later
stortte de geldberg ongeveer 2 millioen dollar-
stukken ineen met een donderenden slag, waarvan
het geheele gebouw schudde.
De beambten hadden gelukkig nog juist den tijd I
om uit den kelder te vluchten.
Generaal Booth verklaarde op de groote Mei-
vergadering van het Heilsleger to Londen, dat de i
toestand van het leger nooit zoo sterk en hoopvol
is geweest als thans.
Het is den directeuren van het Westminster-
Aquarium i e Londen gelukt den boksenden kangei oe, j
ook in Nederland wel bekend, tot een buitengewoon
hoogen prys aan te koopen. Gedurende de twaalf I
maanden dat met het dier geheel Europa bereisd j
is, verdiende de eigenaar niet minder dan 423824
gulden.
Een Berlijnsch blad bevatte dezer dagen eene
advertentie, waarin 300 jonge dames voor een ten- j
toonstelling te Amsterdam gezocht werden. Het is
der Berlijnsche politie gebleken, dat deze 300 jonge
vrouwen met slechte bedoelingen naar Nederland
gelokt werden. Tegen den inzender der advertentie
en tegen het blad is een gerechtelijk onderzoek in
gesteld.
Op de Oostenrijkschen Noord-Westerspoorweg
zijn in tegenwoordigheid van vele autoriteiten goed
geslaagde proeven genomen met een uitvinding van I
den spoorweg-ingenieur Theodor Langen, waardoor
locomotieven geen rook en kolendamp meer behoe-
ven te verspreiden.
Op een verkooping te Edinburg werd onlangs
eene oude bijbel verkocht. Twee dames boden tot ver
wondering en vermaak der omstanders, halsstarrig i
tegen elkander op, totdat eindelijk de ongelooflyke i
prijs van f 1920 bereikt was. Toen viel de hamer,
onder het oorverdoovend geschreeuw der toeschou
wers. Hot bleek later dat de bijbel (die geen gulden
waard was) was nagelateu door een overleden fa
milielid der beide dames, en dat ieder voor zich
besloten had, hein als een aandenken te koopen. I
Een Russisch physioloog heeft de snelheid ba-
rekend, waarmede een vlieg zich voortbeweegt. Hij j
beweert, dat de vleugels van eon vlieg 330 trilliu- j
gen per seconde maken en dat hot diertje een ki- j
lometer per minuut kau afleggeu
Een vau de ijverigste soldaten van het boils- j
leger in Amerika, is mejuffrouw Van Nord-n, dochter
van den heer Warden Van Norden, cavgardoor,
bankier en millionnair te New-York. Ofschoon erf- j
gename van 89n ontzaglijk vermogen, neemt zy
evenals iedere soldaat aan al de werkzaamheden van
het leger deel. Men ziet haar dikwijls bij de veld
diensten en in de andore samenkomsten het gezang
der vergadering met haar tamboerijn begeleiden.
Zoodra mejuffrouw Van Norden zich bij liet heils
leger aansloot, heeft zij zij zich ook dadelijk als
heilssoldaat gekleed.
De veroordeelde anti-semietische pastoor Dee-
kert te Weenen laat zich in appèl verdedigen door
den Israëlietischen advocaat Loen
Een buitenkansje voor den beul van
Spandau. Deze had naar oud gebruik het recht op
den eigendom van alle voor de cousuuitie afgekeurde
vleesehwaren. D8 gemeente Spandau richtte echter
voor eenigen tijd een abattoir op, waar alle afge
keurd vleeseh wordt onbruikbaar gemaakt.
De beul stelde daarop eeu eisch tot schadevergoe
ding in en de stad is thans veroordeeld om hem
circa f 25,000 uit te betalen.
Laatste en ieisgraphische berichtea.
'8-CJravenIiage. TWEEDE KAMER. Zonder
stemming is besloten, dat in het district Eist eene
nieuwe verkiezing zal worden gehouden. Voorts zijd
alle kleine ontwerpen, die heden aau de orde waren,
aangenomen. De Minister van Houten beloofdezoo-
veel mogelyk te zullen vervullen de belofte van het
vorig Kabinet omtrent de afschaffing der tollen op
vaarten en wegen. De Kamer is tot nadere bijeen-
roeping gescheiden.
Surgeriijke Stanti van Goss
van 23 tot 25 Mei 1894.
Onder.tr.ouwd 24, Jacobus Bruggaman, 28 j.,
jm. en Neeltje Rijkse, 27 j., jd.
Getrouwd 24, Cornells Franciscus Fagel 23 j.,
jm. te Nieuwer-Amstel en Maria Anna Cornu, 24
j., jd. te Goes, onlangs to AmsterdamMarinas
Adrianus Ramondt, 29 j., jm. en Anna Paulina Van
Hoek Riemens, 30 j., jd.
Overleden 24, Johanna Pieternella, 7 in., d. v.
Jacob Knuist en Rachel Brouw.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
De volledige uitslag van de in ons vorig no.
kortelyk vermelde Woensdag te Wissenkerke ge
houden aanbesteding van onderhoudswerk 1894/5 aan
den calamitouzen Vüetepolder (begrooting f 14633,36)
is als volgt. Ingeschreven werd door J. De Bree Fz.
te Ter-Neuzen, voor f15150; Jan Roskam Cz te
Sliedrecht, voor f15335; C. Bolier Cz. te Bruinisse,
voor f 14447 P. J. Visser Pz. te Hansweerd, voor
15490; G. Bolier Gz. te Scherpenisse, voor f 15200
A. Van Popering te Bruinisse, voor f15177; Joh.
De Jonge te Biezelinge, voor f 14548H. Klaassen
te Zaamslag, voor 1 15480J. F. A. Polffiet te
Walzoorden, voor f15650; C. De Wilde Az. te
Kattendijke, voor f 15660 B. Den Exter v. d. Brink
te Krabbendijke, voor f16378; J. De Rijke Jz. te
i Middelburg, voor f 15260.
Cortjsfene. Heden werd alhier aanbesteed, het
herstel, de vernieuwing en het onderhoud tot 30
April 1895, van de aarde-, kram-, rijs- en steen-
glooiingwerken aan de waterkeering van den Cala-
miteusen Annapolder. Begrooting f3177,941/2.
Hiervoor werd ingeschreven door de heer en P. J.
Visser te Hansweerd voor f 3000, J. De Bree te
Ter-Neuzen voor f 3012, J. F. Adriaansen Polvliet
te Walsoorden voor f 3023, C. De Wilde te Katten
dijke voor f 3028, A. Schrier te Kolynsplaat voor
f 3092, J. C. Bolier te Bruinisse voor f 3097, A.
Van Popering te Bruinisse voor f 3145, S. Blok te
Kortgene voor f 3177 en G. Bolier te Scherpenisse
voor t 3565,
Ten overstaan van den notaris A. Gallis Merens
werd heden op het »slot Ostende" alhier voor de
maatschappij tot exploitatie van staatsspoorwegen
verkochtliet gras en nagras, uitgewassen op de
bermen en taluds en in de slooten van de spoor
weglij n VJissingenRoosendaal over 1894. De vei-
ling geschiedde in 18 perceelen het hoogste bod
bracht f 90 op en het laagste werd toegewezen
voor f 5. De gezamenlijke opbrengst bedroeg f802.
Het vorige jaar beliep zij f 858.
345e Staatsloterij, 5a
Trekking van Donderdag 24 Mei.
Getrokken prijzen.
5000 3193.
2000: 17651.
1000: 308 2451.
4003981 4028
16814.
200: 2732 7511 15988 18302.
100: 34 1318 5025 6032
14512 15254 16344 16463
19329 19820 20975.
70: 193 4447 9464 16886.
Nieten196 198 1704 1714
1768 1773 1820 1853
kl.
lie lijst.
9016 10574 16059 16470
7328 7497
18401 18693
1724 1762
1858 1860
4414 4430
16890 17605
2305 4356 4360 4366
4458 572-5 9341 9765
17627.
Trekking van Vrijdag 25 Mei. 12e lijst.
f 100067 2484 3255 8113 20161.
400 1391 5688 9169 9234 10918 13437
200: 3547 17125 17723 18869.
100: 662 4351 5232 7370 8050 8656
13124 13961 14606 18417 19603.
704382 4454 9346 9379 9392 9405
9422 9425.
Nieten192 1721 173-3 1752 1783 1802
1809 2307 2316 4423 4433 9323
9326 9366 9394 9757 16831 16863
Rectificatie.
In ons vorig nommer stond in het bericht
omtrent de vergadering van ingelanden van den Ko
ningspolder, dat het goed slot was bepaald op
f 349,44 Vs dit moet zjju het dijkgeschofc.
Datum. Plaats.
Te houden Aanbestedingen.
Voorwerpen.
Information.
j 26 Mei, Kruiningen. steen, rijs enz, Watersch. Kruiningen.
i 28 lerseke, keiweg, II Snijder.
I 1 Juni, Middelburg, bestrating rijksweg
Z.-Beveland, Ingenieurs.
9 n Wilhelininadorp, onderhoudswerken, Oost Beveland-
polder.
16 Borseie, onderhoudswerken en Polders Rllewouds-
steenbestortiug, dijkBorseie.
Verknopingen en Verpachtingen.
Datum. Plaats. Voorworpen. Information.
26 Mei, KapcIIe, roerende goederen en vracht-
rij lersiuspan, Hollmann.
29 Goes, woonhuis, Pilaar.
29 Wemeldinge, kersen, Gallis Merens.
29 Nieuwerkerk, inspan, Franse en De Clerq.
30 Kortguue, hofstede enz., Roelof.
31 Kloetiugc, kerseu, MulockHouw r
31 t> K&peUe, kersen, Pilaar en mr. Liebeit.
1. Juni, Bath, huis cn erf, De Vos.
1 Kapelle, kersen on veldvruchten, Gallis Merens.
4 Hansweerd, huis ea erf, l'elle.
6 lerseke, erfpachtsrccht oesterputten, Mnlock Houwer.
7 Oudelande, kersen en klavers. P. Overman.
11 Kapelle, hoefje, land, veldvruchten,
huisraad enz., Gallis Merens.
13 w Kortgene, hofstede, Roelof.
i 21 lerseke, jachtrecht, Prins.
Watergetijen voor lerseke.
DAGEN.
HOOGWATER.
DAAGWATER.
Voorna.'
Nam.
Voorn.
Nam.
26 Mei
6.45
7.4 4
0.52
1.15
27
7.37
8.7
4.41
2.7
28
8.37
9.9
2.37
3.7
29
9.44
40.49
3.39
4.14
30
40.49
44.48
4.49
5.19
34
44.45
5.48
6.15
4 Juni
0.42
0.36
6.42
7.6
Marktberichten.
MIDDELBURG, 24 Mei 1894.
Uit Walcheren was heden slechts een kleine aanvoer van
Tarwe ter markt, die tot vorige-weekprijs werd gekocht. Van
andere artikelen was niets ter veil.
Boter f0 90 a 1,per K.G. Eieren f 3,— per 100 *tuks.
Druk F. Kleeuwens Zoon Goes.
