1894 N°. 44.
Zaterdag 14 April.
81sle jaargang.
VERKIEZING
AANBESTEDING
De uitgave dezer Couraut geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de hoeren Nijgh Van Ditmak. te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
De prjjs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 et-
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Insendfeg van advertentie» voor uren op den «lag der uitgave*
Uit het proces-verhaal der opening van de stembriefjes,
ingeleverd ter
van een lid voor de Tweede Kamer der
Staten-Generaal
op 10 APRIL 1894 blijkt, d&t van de 24S6 uitgebrachte
geldige stemmen, niemand de volstrekte meerderheid van stem
men verkregen heelt, manr dat er eeue herstemming moet
plaits hebben, welke bepaald is op DINSDAG DEN 24 APRIL
a. s-, tasscheu de heeren Jbr. Mr. A. F. DE SAVORNIN
LOHMAN, die 1224 en D. STIGTER, die 699 stemmen
bekwamen.
Gemeld proces-verbaal is ter secretarie voor een ieder ter
inzage nedergelegd, terwijl afschriften ter gewoner plaatse zijn
aangeplakt.
Goes, den 12 April 1S94.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Het bestek en de voorwaarden met de t«ekcningen, waarnaar
vanwege Gedeputeerde Staten van Zeelaud op DONDERDAG
DEN 10 MEI a. s., de3 voormiddags 11 uren, bij inschrijviag
zal plaats hebben de
van het maken van werken
aan den steiger te Cortgene,
zullen ter secretarie der gemeente eiken Kerkdag van s morgens
9 tot des namiddags 2 uren ter visie liggen en zijn voorts
ter visie gelegd in het «Cate Hartman" en het slot «Oostende."
Goes, 13 April 1894.
De Burgemeester van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De uitslag.
Gelijk wij op ons bulletin van gisteren meldden
zijn er bereids 70 leden van de lie Kamer gekozen.
Volgens de candidatenlysten kan men van die 70
tot de voorstanders van minister Tak en zijne kies
wet rekenen de hb. Schaepman, Schepel, Rink, Wil-
linge, De Kanter, Hesselink Van Suchtelen, Roes-
singh, Lieftinck, Seret, Veegens, Drücker, Ferf, Ger
ritsen, Smeenge, Lucasse, Van Alpben, Pijttersen,
Tydeman, Smidt, Tijdens, Houwing, De Boer, Ziilma,
Goeman Borgesius, Heldt, Hartogb, Kerdjjk, Cremer,
Land, Hennequin, Kerkwijk en den minister Tak
zeiven, dus 32 leden.
Tot de gekozen teenstanders der wet, zooals zij
door den minister was voorgesteldkan men volgens
diezelfde lijsten rekenenGraaf Schimmelpenninck,
De Ram, Verduijnen, Van Delden, Travaglino, Van
O jen, Harte, Conrad, Ga jot, Gleichtnann ('s-Hage),
d'Ansembourg, Roëll (Haarlem), Vermeulen, Van
der Schrieck, Mackaj, Limburg Stirum, Bool, De
Ras, Dobbelman, Berch Van Heemstede, Kolkman,
Everts, Mees, Hintzen, Viruly Verbrugge, Plate,
Gleichman (Rotterdam), Lambrechts, Bahlman, Roëll
(Utrecht), Da Beaufort, Van Vlijmen, Haffmans,
Mutsaers, Jan Truijen, Van der Kun, Van Dedem
en Zijp, dus 88 leden.
Aangezien 1 herstemming (te Amsterdam) zeker
een tegenstander moet aanwijzen, en 7 herstem
mingen tusschon voorstanders onderling ook 7 voor
standers moeten opleveren, is dus nu reeds zeker
heid omtrent juist 39 voor- en 39 tegenstanders
van den minister, totaal 78 leden.
Intusschen bestaat omtrent enkele gekozenen eenig
verschil van gevoelen. Zoo wordt aan de eene zijde
de heer Z ij p niet tot de verklaarde tegenstanders
aan den anderen kant de heer Hennequin niet
tot de verklaarde voorstanders van het ingetrokkon
wetsontwerp gerekend. Vermoedelijk zullen er onder
de gekozen voorstanders nog wel enkele zijn met
reserves, o. a. wat de zoogenaamde schrijfproef, den
leeftjjd en de betaling van verschuldigde belasting
betreft, zoodat niet vast op allen te rekenen valt.
Alles hangt dus af van de 22 overige herstem
mingen tusschen voor- en tegenstanders onderling.
De mogelijkheid, dat deze, in verband met het hier
voorafgaande, eene meerderheid voor den minister
opleveren, achten wijweinig waarschijnlijk.
Over den voorloopigen uitslag der ver
kiezingen schrijft de Standaard o. a.
Gelijk bij de twee jongste generale verkiezingen,
is het ook nu de herstemming, die eerst definitief
de zaak zal uitwijzen; en die ook ditmaal in meer
dan één district met zeer enkele stemmen voor of
tegen zal beslissen.
Toonen de voorstanders van finale kiesrechtuit
breiding thans op de hoogte van hun roeping te zijn,
daa is de overwinning hun verzekerd.
Ze hebben dan slechts in elk district, waar ze nu
reeds saam in meerderheid waren, saam op de voor
standers van finale kiesrechtuitbreiding te stemmen,
om den zetel te veroveren of te behouden.
Zóó alleen kan er een beslissing vallen voor de
zaak zelve, die deze verkiezing aan de orde stelde.
Doen ze dit daarentegen niet, maar gaan ze thans-
tegen elkander in, of zien ze de |>ersonen aaD> ^an
natuurlijk verliezen ze de zaalc, waarom het gaat,"
uit het oog, verzaken hun plicht, toonen den aard
van een herstemming niet te begrijpen, en brengen
de uitkomst in gevaar.
Voor zooveel nu onze mannen aangaat, hebben we
goede hope, dat ze zich aan deze plichtverzaking
niet schuldig zullen maken.
Het dwingt toch bewondering af, als men ziet,
hoe uitnemend de kern, de keurbende, zooals Groen
Van Prinsterer haar noemde, van onze partij zich
ditmaal in schier alle districten gehouden heeft.
Is het dan denkbaar, dat ze thans bij de her
stemming zal deinzen
Ons dunkt, dat kan niet.
Wie zoo beleidvol en zoo dapper in den hoofdslag
streed, is er niet op aangelegd, om in het nagevecht
den tegenstander te hulp te schieten.
En daarom durven we vertrouwen, dat heel het
land door, in alle districten, de kern, de keurbende
der antirevolutionaire party, die bij de eerste stem
ming zoo kloek en moedig voor het Volk achter
de kiezerskoos, en zich zoo dapper tegen het Con-
servati&me te weer stelde, zonder zweem van aarze
ling ook bij de herstemming aan haar parool getrouw
zal blijven.
Niet of de persoon van den candidaat u aantrekt,
noch ook of op andere punten zijn beginsel tegen
het uwe overstaat; maar oeniglijk en uitsluitend,
of bij in de kiesreebtquaestie de drager van uw
overtuiging is, mag voor wie ook bij de stembus
met zijn consciëntie rekent, thans den doorslag geven.
Aldus betaamt het den man van ernst. Voor wie
anders oordeelt, wordt het kiezen een spel".
Hiermede in verband stellen wij de vraag of dit
advies ook voor Ooes is bedoeld en of zij, die op
Huvers gestemd hebben, daaraan gehoor zullen geven
door nu op 24 April Stigter te stemmen
GOES, 13 April 1894.
Wij vestigen de aandacht van belangstellenden
op de annonce, waarbij aangekondigd wordt eene
politieke voordracht, opa. s. Maandag
avond te houden in de Prins van Oranje" door
den heer D. Stigter, die, gelyk men weet, op
24 dezer met den heer Lobman in herstemming
komt. Ieder, die de juiste gevoelens van dezen
candidaat ook omtrent de quaestie van den dag,
de kiesrechtuitbreiding, nog nader wenscht te leeren
kennen, zal zeker de gelegenheid daartoe niet on
gebruikt laten voorbijgaan. Om het groote belang
der a. s. herstemming wekken wij gaarne op tot eeue
talrijke opkomst.
Voor een niet zeer talrijk publiek gaf de Zang-
vereeniging »Excelsior" gisteravond een con
cert onder leiding van haar directeur, den heer
J. Kooiman, in »de Prins van Oranje" alhier. Zoo
als we van deze vereeniging gewoon zijn, werd door
haar een programma uitgevoerd, dat door goede
keuze der stukken, zuiveren zang, vastheid van toon
en beschaafde voordracht uitmuntte. Het hoofdnum
mer was wel Wifctekind" voor gemengd koor en
baryton-solo met kwartet, een zangstuk, dat veel
van de krachten der zangers eischt en eerst door
een talrijk koor gezongen, tot zijn volle waarde komt.
Daarom te verdienstelijker voor Excelsior", dat zij
het met een betrekkelijk klein koor kon ten gehoore
j brengen op een wijze, zooals zij op dit concert deed.
I Jammer, dat het aantal tenoren en bassen zoo ge
ring is in verhouding tot het aantal vrouwenstem
men, waardoor natuurlyk schade wordt toegebracht
aan het geheel, doch wat aan quantiteit in dezen
ontbrak werd door qualiteit ruimschoots vergoed.
De zuiverheid van toon liet bij een paar nummers
iets te wenschen over, doch waar zoovele nummers
bijna onberispelijk werden uitgevoerd, mogen deze
vlekjes niet in aanmerking genomen worden. Dat het
pianospel van den directeur met volle aandacht werd
aangehoord en luide toegejuicht, behoeft geen af
zonderlijke vermelding. Excelsior" heeft haar goeden
naam als zangvereeniging ook nu weder alle eer
By de repetitie der Zangvereeniging van de Goe-
sche Afdeeling der maatschappij van Toonkunst kwam
Woensdagavond een plechtig oogenblik voor. De heer
G. J. v. d. Bosch te Wilhelminadorp, sedert een vijf-
en-veertigtal jaren lid en een aantal jaren voorzitter
der Afdeeling, nam, bij zijn vertrek naar bet buiten
land, afscheid van eene vereeniging, waarvan hij
zeide, dat zij hem dierbaar geworden was. Hij be
tuigde dank voor het hem aangeboden eerelidmaat
schap en hoopte dat de vereeniging. waarin hij zoo
veel genoegen had gesmaakt, steeds in bloei mocht toe
nemen. Met applaus werd met het gesprokene inge
stemd en alle leden namen persoonlijk afscheid van
den waardigen nestor der vereeniging.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot dijkgr. voor
den Kruispolder, A. Van Damtne; tot dijkgr.
voor den polder Willem III, J. Scheele J z.
De Minister vau Oorlog heeft beslist, dat de
voeding der militairen, to beginnen met
1895, van rijkswege zal plaats hebben. De noodige
gegevens voor het aanvragen van gelden voor de
begrooting van dit jaar wordên reeds verzameld.
De Minister van Buitenlandsche Zaken a. i.
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat, blijkens
mededeeling van Hr. Ms. gezant te St. Petersburg,
goederen afkomstig uit Nederland of
zyne koloniën, om bij invoer in Rusland,
op grond van het recht van meestbegunstiging, het
voordeel van de bjj het Duitsch-Russisch handels
verdrag toegestane tariefverminderingen te genieten,
voorzien moeten zijn van een certificaat van oor
sprong, tenzij door een fabrieksmerk, op de waar
zelve aangebracht, de herkomst onbetwyfelbaar zij.
De rijksmiddelen brachten in de afgel
maand op f 12,165,948,00tegen f 10,324,963,33
in Maart 1893. De opbrengst over de eerste drie
maanden van 1894 was f 26,527,585,85 tegen
f 25,052,851,06 in hetzelfde tijdvak van 1893.
Te Leiden heeft zich een commissie gevormd
om een gepaste hulde te brengen aan wijlen
Leiden's burgemeester De Laat de Kanter.
Ter kenschetsing van de verhoudingen
in de katholieke party diene de volgende
mededeeling, aan het Centrum ontleend
De redactie van het katholiek weekblad De Eem-
bode beeft geweigerd eene advertentie op te nemen,
(let wel, eene advertentie, geen ingezonden schrijven)
die de lezing van dr. Schaepman aankondigde
Uit Het Oosten blijkt, dat de heer Van 't
Lindenhout niet genegen is ora het getal w e e z e n
op Neerbosch te beperken, ook niet zoo lang
de verbeteringen en veranderingen aan de gebouwen
der weesinriebting niet zijn tot stand gekomen. 'Hij
wil te minder de opneming van nieuwe wezen wei-
geren, nu sedert de laatste opneming 98 weezen
vertrokken en het getal nu beneden de 1000 is ge
daald. Hij schrijft verder:
De veranderingen zullen zoo spoedig mogelijk
worden aangebracht, doch daar alle veranderingen
dikwerf in de practijk blijken nog geen verbeterin
gen te zijn, hopen wij op Neerbosch met kalmte en
vaste hand de bedoelde zaken to regelen. Wij kun
nen echter nog gean groote verbeteringen aanbren
gen, indien er voor dit doel geen meerdere gelden
komen, daar deze thans nog geen f 1000 bedragen.
We zijn bezig met allerlei plannen. Vooral ook wat
de ventilatie betreft. Het personeel, dat met het
toezicht op de weezen belast is,, wordt met drie
personen vermeerderd.
Wij schrijven dit voor die vrienden, die misschien
ongerust zijn, dat we niets zullen doen. Ik zou
echter meenen, dat zij daardoor wel het bewijs ge'
ons persoonlijk weinig te kennen.
Met het ziekenhuis, waaraan de grootste behoefte
is, komen we zeer goed vooruit. Doch wanneer men
bevreesd is, dat het niet snel genoeg in zijn werk
gaat, kan men deze vrees verdrijven door ons gel
den voor het bouwfonds te zenden, dan zullen we
geen enkel oogenblik wachten met moer werklieden
aan te stellen.
De directeur van het postkantoor te Amster
dam noodigt afzenders van brieven beleefdelijk uit.
de postzegels wel te willen plakken in den
linker- bovenhoek der adressen.
Aangezien het stempelen der brieven machinaal
geschiedt, is het zeer bevorderlijk voor eene vlugge
behandeling, indien de postzegels zich aan eene zelfde
(en wel de linker) zijde der adressen bevinden, dus
aan den tegenovergestelden van dien, waar bet. geïmi
teerde postzegel op de briefkaarten staat.
De reden biervan schijnt, volgens de inlichting,
te zijn, dat dan het kopje gewend is naar het adres
Het kopje kan er niets van zien en het adres is
er ongevoelig voor. Daarom is het ons niet duidelijk
zegt de Arnh. Ct., waarom men van de algem
gevolgde gewoonte, in overeenstemming met een
vroeger verzoek, nu zal moeten afwijken.
De Stand, heeft den heer Godin de Beau
fort, die als kiezer in het district Amersfoort de
candidatuur van mr. F. D. graaf Schimmelpenninck
heeft aanbevolen, de les gelezen, omdat hij in dat
district tegen den anti-revolutionaiien candidaat op
trad met de aanbeveling van oen conservatief. De
Stand, schrijft naar aaüluiding hiervan
»Hij bepaalt er zich niet toe, om zelf den con
servatief te steunen, maar keert voor bet eerst weer
op electoraal terrein terug om ons te bestrijden.
Dien ons toegeworpen handschoen rapen we op.
Slechts rijst bier de vraag, wat te denken van
onze party in de Eerste Kamer, als twee van de
vier leden, die in Utrecht zelf wonen, en daaronder
de heer Godin de Beaufort, het niet eens de moeite
waard vinden, om zich op de üeputatenvergadering
te laten zien, maar er wèl zich voorspaunen, als in
Amersfoort een anti-revolutionair candidaat te be-
stryaen valt.
Hebben daarom nu de anti-revolutionairen in Zee-
lands Staten gejubeld, toen ze Godin naar de Eerste
Kamer afvaardigden, als loon voor een stryd van meer
dan tien jaren, vraagt De Standaard.
Op dit artikel veroorlooft zich de heer Godin de
Beaufort in een ingezonden stuk o. a. c
kantteekening
>Ik zoude zijn opgetreden ter aanbeveling van
een conservatief" tegenover een anti-revolutionair".
Wordt hier het woord conservatief genomen in
den zin, waarin het tegenwoordig pleegt te worden
gebruikt, d. i. ter aanduiding van allsn die, ze
mogen dan anti-revolutionair, roomsch of liberaal
zyn, de kieswet Tak in stryd achten met de grond
wet of met 's lands belang, dan geef ik de juistheid
der opmerking volkomen toe; de heer Schimmel
penninck is dan conservatief evenals ik het ben, en
evenals tal van anti-revolutionairen" het zijn.
Doch wordt h9t woord conservatief" hier gebruikt
in den zin, en de tegenstelling anti-revolutionair
contra conservatief doet iny denken dat dit werke
lijk het geval is, als waarin men vroeger placht te
spreken van een conservatieve" party in tegenstel
ling van een anti-revolutionaire, eon roomsche, eeu
liberale staatsparty, dan veroorloof ik my het feit
te constateeren, dat de heer Schimaielpenninck eenige
jaren geleden, door de anti-revolutionaire kiesvar-
eeniging gecandideerd als anti-revolutionair, tegen
over een gematigd liberaal tot lid der Staten is ge
kozen en in de Staten d ^el uitmaakt van de anti
revolutionaire groep. Of hy evenals de vele anderen,
die gerekend werden tot de droite der partij te be-
hooren, nu, omdat hy tot de droite behoort, door u
niet langer als anti-revolutionair kan worden be
schouwd, kan natuurlyk alleen door u zeiven worden
beoordeeld, doch maakt voor de beoordeeling mijner
houding geen verschil.
Karkelijka Zaken sa Oiïdenvijs.
Aangenomen het beroep naar de Ned. Herv.
gem. te Heen vliet door ds. H. L. Krom te Ouwerkerk.
Bedankt voor het beroep te Biervliet door ds,
W. Timmermans Paquy te Hoogersmilde.
Wegens het a. s. vertrek van ds. B. Wiel inga
naar Delfshaven, is ds. G. E. Meloen van Klostinge
als scriba-quaestor iu de olassis Goes aangewezen.
Door het kiescollege der Nederd. Herv. ge
meente te Middelburg is voor de vacature dr. L.
Heldring weer een viertal van predikanten opge
maakt, bestaande uit de heerenS. L. Van Stein
Callenfels te Heerde, A. De Haan te Ophemert, J.
Hoogenraad te Wageningen en H. J. De Zwart te
Ouderkerk a/d. Amstel.
Akten-examens L. O. in Zeeland
Donderdag Geëxamineerd 6 mann. candidaten.
Allen werden toegelaten, nl.J. A. de Lint, M. C.
van der Maas, L. M. Marx, F. W. Morren, H. W.
Odink en J. van der Peijl, allen van Middelburg.
Geëxamineerd in de vrije en orde-oef. S mann.
candidaten. Allen werden toegelaten, nl.A. Eg-
germont van Hontenisse, C. van Elsacker van To-
len en C. de Klerck van Middelburg.
Te 's-Hertogenbosch slaagde voor akte L. O.
de beor W. B. Blok van Waarde.
Rechtszaken.
Op Dinsdag den 24 April a. s. des voormid
dags te 10 uur uur zal voor de Arrondissements-
Rechtbank te Middelburg behandeld worden de zaak
tegen Leonie Notelaar, oud 19 jaar, geboren te Koe
wacht, wonende te Groede, gedetineerd te Middelburg,
ter zake van de bereids door ons gemelde heling van
goederen der vermoorde slachtoffers en tevens wegens
overtreding van art. 136 van het Wetboek van
Strafrecht (het keunis dragen van een voornemen
tot het plegen van een strafbaar misdryf en het
daarvan niet tijdig voldoende kennis geven aan justitie
of politie, hetzy aan de bedreigde zelve).
Vanwege het Openbaar Ministerie zullen 9 ge
tuigen, waaronder 1 tevens als deskundige, worden
gedagvaard.
Hendrik De Jong, oud 32 jaar, geboren te
Weesperkarspel, vroeger schilder van bero.jp, da
