tlgter,
1894 N°. 41. Zaterdag 7 April. 81st" jaargang.
D. STIGTER,
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel.
Keuring van Paarden,
Op 10 April a. s.
mr. J. G. VAN DEINSE,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmae t3 Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 et.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inzending van advertentie» vóór 9 uren op den dag der uitgave.
Den 1 MEI a. s. des morgeus te 9 uren zal te Goes op
Bet Exercitieterrein aan den weg tusscheu Goes eu Wilhelmi-
nadorj», vanwege den Minister van Oorlog eene
geschikt voor den krijgsdienst, plaats hehben.
De eigeuaurs der rijpaarden, die bij de loting de nummers
1 tot en met 12 en de eigenaars der trekpaarden, die bij de
loting de nummers 1 tot en met 8 hebbon getrokken, zullen
moeten zorgen, dat die paarden, elk paard voorzien van een
geleider, op genoemd nar en dag ter aangeduide plaats aau-
wezig zijn, teneinde die paarden door de daarvoor bestemde
commissie te doen onderzoeken.
Goes, 7 April 1891.
De Burgemeester van Goes,
J. G d. W. HAMER.
zullen de kiezers in Nederland hunne stem uitbren
gen ter samenstelling eener nieuwe Tweede Kamer.
Veel hebben we over deze verkiezing niet te zeg
gen, want we zouden dan slechts in herhalingen te
treden hobben van wat in de laatste weken her
haaldelijk, ja wellicht in te ruime mate, is gezegd
en geschreven.
Maar toch mogen we een kort woord van op
wekking niet achterwege houden voor de liberale
kiezers in bet hoofd kiesdistrict Hontenisse om
ook ditmaal met grooten ijver aan den verkiezings
strijd deel te nemen, nu hunne partij weder aan
den algemeen geachten en kundigen mr. J. G. VAN
DEINSE de candidatuur heeft aangeboden en deze
zich die heeft laten welgevallen.
Ditmaal vooral moeten de liberalen op hun post
zijn, nu de anti-revolutionairen met een candidaat
in het strijdperk treden, die, althans aan de over-
zjjde van de Schelde, minder bekend is dan den
vroegeren anti-revolutionairen candidaat, terwijl ook
aan deze zijde de sympathie voor den heer Huvers
allicht minder groot is dan voor mr. Pompe.
Het is daarom goed gezien van onze partjjge-
nooten in het district Hontenisse, dat zij den strjjd
opnieuw aanbinden. De vorige maal bracht hun can
didaat mr. VAN DEINSE het tot 545 stemmen;
hij behoeft het slechts tot een paar honderd meer
te brengen om in herstemming te komen, en die
kans is niet ten eenenmale onmogelijk. Maar daar
toe zjjn noodig groote toewijding aan en groote
jjver voor de goede zaak, twee elementen, die wel
iswaar bjj de liberalen in het district Hontenisse
niet ontbreken, maar die ze toch dikwerf huiverig
zijn in hunne volle kracht toe te passen. Di9 schroom
moet thans op zijde worden gezet en met alle man
moet geijverd worden voor den candidaat onzer partij.
Het is maar kort dag, maar in kleine gemeenten
kan ook in korten tijd op dit gebied veel gedaan
worden.
En dit moet gedaan om tweeërlei reden. In de
eerste plaats ter wille van het beginsel, waarover
we niet altijd zoo den mond vol hebben als onze
politieke tegenstanders, maar dat toch bjj ons hooger
staat dan de persoon van den candidaat, juist om
gekeerd als bij hen, getuige hunne houding in het
district Goes, waar zij om den persoon van jhr.
Lohman het Standaard-beginsel der Christelijke de
mocratie eenvoudig ter zijde Btellen.
Dat liberale beginsel nu eischt, dat met de uiterste
krachtsinspanning getracht worde een partijgenoot
naar de Tweede Kamer af te vaardigen, vooral nu
dr. Kuyper en zijne trawanten de dubbelzinnige rol
spelen van tegen het eigen advies te trachten de
liberalen te verdringen. Nog op de jongste depu-
taten-vergadering stelde dr. Kuyper eene drievou
dige verklaring voor, waarin het o. a. heette, dat
er geen noodzaak bestaat om bet zittend lid eener
andere partij te verdringen, indien vaststaat, dat hij
in zake de kieswet met de regeering medegaat en
van de schrijfproef geen onherroepelijk beding maakt.
En toch laat dr. K. zich vinden voor eene candida
tuur te Gouda en te Bergum, voor welke districten
liberalen zitting hadden, die aan dien eisch voldoen.
Tegenover zulk eene dubbelzinnige houding past
het van liberale zjjde ernstig protest aan te teekenen
door met verdubbelde inspanning te trachten den
eigen candidaat het grootst mogelijk aantal stemmen
te bezorgen, ten koste van den anti-revolutionairen
tegen-candidaat.
Maar naast die beginselquaestie staat ook de uit
nemendheid van den candidaat als eene tweede
reden, waarom de verkiezing van mr. VAN DEINSE
met alle kracht moet worden bevorderd. Immers
hjj, die het vertrouwen geniet van allen, die hem
kennen, waardoor hij zich als notaris in eene uit
gebreide practijk mag verheugen, hjj, die als raads
lid tal van jaren door zjjne gemeentenaren, als
wethouder zelf» door zjjne medeleden van den Raad,
als lid der Prov. Staten door zijne districtsganooten 1
werd vorkozen om hunne belangen te behartigen
hij voorzeker verdient ten volle, dat zijne politieke
vrienden in de eerste plaats met warmte voor hem j
opkomen en toonen, dat ook zij hunne belangen met
vertrouwen in zijne handen veilig achten.
Daarom, kiezers in het district Hontenisse Komt
aanstaanden Dinsdag trouw ter stembus en vult uw
biljet in met den naam van den heer
notaris te Hulst.
Tot het district Hontenisse behoor en, zooveel
Zuid-Beveland betreft, de gemeenten Rilland-Bath,
Krabbendjjke, Waarde, Kruisingen, Schore, Kapelle,
Ierseke, Borsele, 's-Heerenhoek, Ellewoudsdijk, Drie
wegen, Ovezand, Nisse, Oudelande, Baarland en Hoe-
dekenskerke.
Aan de kiezers in het district Goes
waartoe behooren van Zuid-Beveland de gemeenten
Goes, Heinkenszand, 's-Heer Arendskerke, Wolferts-
djjk, Kattendijke, Wemeldinge, Kloetioge, 's-Graven-
j polder en 's-Heer Abtskerke, en voorts al de ge
meenten van Noord-Beveland en Tolen, alsmede
Arnemuiden.
In uw district is ditmaal door do liberale kies-
vereenigingen geen candidaat gesteld. Het besluit
tot onthouding was volkomen te verdedigen, omdat
tegen eene vast aaneen gesloten antirevolutionaire
partij in ons district de liberalen niets zouden ver
mogen en zelfs de kans niet zou bestaan om een
liberaal in herstemming te brengen. Maar nu, zij
het dan ook wat laat, blijkt, dat ook bij de anti
revolutionairen in ons district eene schifting komt,
een tjjdeljjke althans, en dat er mannen opstaan,
die toonen om der beginselswille den moed te be
zitten hun eigen partijgenoot Lohman te weérstaan,
nu, dunkt ons, moeten ook de liberalen zich daar
door aangespoord gevoelen om zich om één man van
hun beginsel te vereenigen en alsnog a. s. Dinsdag
met een eigen candidaat aan den stembusstrijd deel
te nemen.
Ten opzichte van het district Hontenisse hebben
we de strijdvraag der kiesrechtuitbreiding laten rus
ten, niet omdat ze ook daar niet onder de oogen
dient te worden gezien, maar dewjjl we gelooven,
daaromtrent bij herhaling genoegzaam onze meening
te hebben uitgesproken. Maar voor ons eigen district
moeten we haar even releveeren om er op te wijzen,
hoe blijkbaar in ons midden de overgroote meerder
heid der antirevolutionaire leiders gekant is tegen
finale kiesrechtuitbreiding, d. w. z. tegen den invloed
des volks op den gang van het staatsbestuur. Als
straks die invloed zich toch zal doen gevoelen, zal
het volk zelf rechtspreken ten opzichte van som
migen hunner, doch reeds nu mag erop gewezen
worden hoe zjj jarenlang zich hebben voorgedaan
als de volksvrienden bij uitnemendheid, terwijl ze
nu blijk geven dat volk niet te vertrouwen. In
hunne opvatting strekt zich het begrip »volk"
bljjkbaar niet verder naar beneden uit dan den kring,
waaruit zjj zelf zijn gesproten en waaruit zij zich
hebben omhoog gewerkt of laten werken om een
deel van het gezag in eigen hand te nemen.
Zullen nu de liberalen optreden om öf naar
Lohman óf naar Huvers de schaal te doen over
slaan Wij verwachten, dat zij verreweg de voor
keur er aan zullen gev9n een eigen partijgenoot te
steunen. Waren de anti-revolutionairen der Standaard'
partij eerljjk genoeg geweest om ook in die dis
tricten, waar voor hen kans op winst was, het
zittend vooruitstrevend liberaal lid niet te bestrij
den, wjj zouden er ditmaal niet aan denken onzer
zijds een eigen candidaat te stellen. Maar nu in
verschillende districten de anti-revolutionaire voor
standers der kieswet-Tak toch tegen de vooruit
strevende liberalen optreden, nu mogen wij, libe
ralen in het district Goes, den candidaat Huvers
evenmin steun verleenen.
Daarom vinden wjj in de gewjjzigde omstandig-
hoden alsnog aanleiding den liberalen kiezers in het
heofdkiesdistrict Goes met aandrang aan te raden
ook a. s. Dinsdag trouw ter stembus te komen en
den naam van een vertrouwd partijgenoot op hun
biljet te plaatsen. En bjj de keuze van zulk een
peiaoon denken we natuurlijk in de eerste plaats
aan onzen vorigen candidaat den heer
die wel is waar in Januari in de minderheid bleef,
maar die toch een genoegzaam aantal stemmen op
zich vereenigde om te mogen verklaren, dat hij de
sympathie zijnor partijgenooten ten volle bezit.
Wie en wat de heer STIGTER is, hebben we bij
de vorige verkiezing breedvoerig uiteengezet en bij
i3 overigens door het geheele district genoeg bekend
geacht, om bet onnoodig te maken daarover ver
der uit te weiden. Alleen reeds zijne groote belang
stelling in den toestand van den landbouwer, zijne
nuttige wenken om dien te verbeteren en zjjn ijverig
en onvermoeid streven om de welvaart van den
landbouwenden stand te verhoogen, doen hem juist
voor een district als het onze de aangewezen can
didaat zjjn.
Maar bovenal zjj de heer STIGTER ditmaal van
liberale zjjde een protest-candidaat gelijk da heer
Huvers het is van de kant der democratische anti
revolutionairen. Bovenal zij zijne eandidatuur dit
maal een protest tegen de reactioneele politiek der
anti-revolutionaire leiders in ons district, die jaren
lang zich den scbjjn hebben gegeven de ware volks
vrienden te zjjn, doch die nu door de candid atuur-
Lohman te handhaven zich in hunne ware gedaante
vertoonen.
Als dan straks de kiezerskring aanmerkelijk zal
zijn uitgebreid, zal ten minste ook in ons district
den liberalen het verwijt niet kunnen treffen, dat
zjj niet het hunne hebben gedaan om die uitbreiding
in het leven te roepon, maar veeleer mag dan ver
wacht worden, dat het kiezerscorps zich zal afwenden
van die groep van anti-revolutionaire leidslieden,
die door de verkiezing van den heer Lohman te
bevorderen, trachten den volksinvloed op de staats-
aangelegenheden zoolang mogelijk tegen te houden.
Daarom, kiezers in het district Goes! komen wjj
met aandrang tot u met hot voorstel om met ons
op a. s. Dinsdag 10 April uwe stem uit te brengen
op den heer
een voorstel, dat we te eerder durven doen, omdat
ons reeds van meer dan eene zjjde gebleken is, dat
velen in ons district dit wenschen.
ZZSsf ®e stembns is geopend van 9—4 uren. Wie
ziju stembiljet verloren heeft, kan ter gemeente
secretarie een nieuw bekomen. Een reeds ge
schreven naam mag worden doorgehaald en
door een andorcu worden vervangen.
GOES, 6 April 1894.
Verleden Woensdagavond gaf het Zangkoor
der Ned. Herv. Gemeente alhier, onder di
rectie van den heer J. Kooiman een uitvoering in
het kerkgebouw, dat geheel met belangstellenden van
eiken stand en richting was gevuld. Het programma,
bevattende een achttal nommers voor zang en drie
voor orgelspel, werd, zooals we van dit koor meer
malen gehoord hebben, verdienstelijk uitgevoerd. Do
zang bewees den jjver der leden en de goede leiding
van den directeur, wiens schoon orgelspel op nieuw
zijn meesterschap als organist deed uitkomen. Aan
het einde der uitvoering sprak ds. Huet een toe-
passeljjk woord, dankte koor en directeur en ein
digde dezen avond met dankzegging.
Het bestuur der nieuw opgerichte an
tirevolutionaire kiesvereeniging: »het
volk achter de kiezers moet er in" alhier bestaat
uit de heeren ds. W. Kaptejjn, B. Quist, A. S. J.
Dekker, J. Mulder Kz., A. M. Vertregt, M. Quakke-
laar en J. Plazier. In de jongste vergadering dier
kiesvereeniging, welke door een twintigtal leden werd
i bijgewoond, werd met algemeene stemmen de heer
C. J. Huvers, notaris te Middelburg, candidaat
gesteld voor het lidmaatschap der Tweede Kamer.
De schrjjver van »Van Dag tot Dag" in het
Ilbl. zegt
Welk een allerzotst figuur slaan
de vrjje en onafhankelijke kiezers
van Goes, terwijl over hun hoofden heen de
heeren Kuyper en de Savornin Lohman dus loven
en bieden, wie van de twee hen zal vertegen woor-
»Dr. Kuyper, als ge belooft in de Tweede Kamer
op uw post te bljjven, laat ik Goes aan u over."
Beste vriend en collega. Leen mjj Goes even.
Na gemaakt gebruik, krjjgt ge het weer eerlijk terug.
Niet de kiezers beslissen, wie zitten zal. De oan-
didaten beslissen het onderling.
Goes is als een van die geribde, gele, palmhouten
cilinderdoosjes uit een kindergoocheldoos.
Naarmate men drukt of schuift, komt er een
zwart of een rood schjjfje voor den dag.
Niet het doosje, maar de goochelaar beslist.
Wij gevoelen evenmin bewondering voor dit
voorbeeld als voor dat van den Joodschen generaal,
die per procuratie den sabbath schendt.
Daarom te meer hopen wjj harteljjk dat de finale
kieswet tot stand zal komen onder het liberale
Ministerie-Tak.
Want komt er een conservatief Ministerie, dan
schijnt ons éen zaak volstrekt zeker.
Dan krijgen wjj voor 1900 de finale kieswet onder
een radicaal Ministerie met dr. Kuyper als premier.
En we verkiezen verreweg, dat zulk een finale
wet niet door hem worde geformuleerd.
Onder het opschrift »Lohman in den
Conservatieven hoek" leest men in de Ne
derlander
Met zjjn bekende welsprekendheid werd door Dr.
Bavinck op de Deputatenvergadering het Conserva
tisme naar het leven geteekend en de Antirevolu
tionaire partij den eisch gesteld nimmer den weg
van het Conservatisme te bewandelen, strijd tegen
het Conservatisme als het recht van haar bestaan
genoemd. Pjjnlgk om de onmiskenbare waarheid was
het daaibjj, wanneer de heer Bavinck zich tot den
heer Lohman wendde om hem te zeggen welke
schoone hoop de Antirevolutionairen op dezen vaar
digen strjjder hadden gebouwd en hoe zjj telkens
bitter waren teleurgesteld, omdat Lohman steeds in
het felle van den strijd zich terugtrok in den Con
servatieven hoek. Wij weten het allen wel, zeide
Dr. Bavinck tot Prof. Lohman, dat gij geen Con
servatief zjjt, maar waarom moesten wjj U dan steeds
vinden, daar waar Gij niet behoort Zeker, gij hebt
met dat Conservatisme niets gemeens, maar waarom
hebt Gjj ook daarin dan niet gehandeld naar het
Woord onzes Gods: Wacht U ook voor den schijn
des kwaads".
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de stem
briefjes ter verkiezing van leden van de Tweede
Kamer in de hoofdkiesdistricten Goes,
Hontenisse, Oostburg, Zieriksee, Den Helder,
Enkhuizen en Dockum, op 10 April e. k. en, in
geval van herstemming, op 24 April e. k. in te
leveren, zullen worden geopend, respectievelijk op
12 en 26 April daaraanvolgende.
In eene brochure verklaart professor S p r u y t
wat op 10 April de quaestie zal zijn, en doet daarbij
een beroep op de anti-clericale gevoelens der libe
rale partij. Volgens prof. Sprayt ziet de heer Tak
»in zijn onbegrijpelijke verblinding niet in hoe hjj
vooral werkt ter vermeerdering der toch reeds veel
te groote macht van dr. A. Kuyper", en hebbende
kiezers dus te beslissen of de leiding der liberale
partg moet toevertrouwd big ven aan Tak, die daar
toe ten eenenmale onbekwaam bleek en de speelbal
moet worden van dr. Kuyper", of wel aan be
kwamere handen."
Kiesrechther vorming, zegt de heer S., komt in
elk geval tot stand. Volgens hem is 't alleen de
vraag of de liberale partjj ter wille der hervorming
al of niet zal te gronde gaan.
Mr. J. M. L. H. D e C1 e r c x oud-lid der
Tweede Kamer, is overleden.
Woensdagavond vergaderde de Liberale Kies
vereeniging" te Zieriksee tot het stellen van eenen
candidaat voor den gemeenteraad ter vervulling van
de opengevallen plaats door het overlijden van den
heer W. A. Ochtman, wethouder. De leden waren
in grooten getale opgekomen, en er ontspon zich eene
levendige gedacbtenwisseling over de gestelde can
didates nl. de heeren V. d. Vegt, ingenieur van
het waterschap Schouwen, en J. A. Legemaat, vroe
ger ambtenaar ter gemeente-secretarie, thans collec
teur der staats-loterp en tevens in andere betrek
kingen werkzaam. De uitslag was dat de heer Lege-
maat met 58 tegen 20 stemmen tot candidaat der
Vereeniging werd gekozen.
Het N.-Brabantsch Dagblad waarschuwt tegen
dr. Kuyper, die, zegt zij, als een tweede Willem
van Oranje, behalve zjjn getrouwe Geuzen een samen
raapsel van hulpbonden, radicalen en socialisten,
onder zich heeft. >Men zjj op zijne hoede" zegt het
blad, anders hebben wjj weder eene herhaling van
I April 1572 te wachten met de gevolgen van dien.
Of beeldstorm en moord weer het gevolg zullen
zjjn?
Wij hebben altijd gemeend dat de beeldenstorm
vooraf ging aan den tachtigjarigen oorlog in Noord-
Brabant is men blijkbaar van eene andere meening.
Het blad eindigt met den kreet La démocratie voild
Vennemi.
»Is het een weinig met de historie in de war,
ook in het Nederlandsch staatsrecht is het blad niet
erg thuishet grondbeginsel onzer constitutioneele
staatsregeling is democratie. Een goed en trouw
burger van den Staat te zijn en den grondslag vaa
den Staat als vijand te beschouwen is moeljjk iu
overeenstemming te brengen. (Amk. CtJ
