1894 N°. 19.
Dinsdag 13 Februari.
81ste jaargang.
Rupsen en Rupsennesten
De lijst der kinderen
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van
advertentiën voor 3 uren op den
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 cfc.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
dag der uitgave.
Op Maandag den 5 Maart en zoo noodig volgende dagen
zal door of van wege de politie een schouw gehouden worden
over de booraen en plantsoenen iu deze gemeente, ten einde
te zien o! aan de bepalingen op het zuirorea en verbranden der
ij voldaan.
Goes, den 10 Februari 1894.
Burgemeester en Wethouders van Goos,
J. G. d W. HAMER.
l)e Secretaris,
HARTMAN.
boven zes en beneden twaalf jaren, die zich op 1 Januari van
bet loopeude jaar in de gemeente bevonden en niet voorkomen
op de staten der leerlingen van de openbare en bijzondere
scholen van lager onderwijs of die huisonderwijs genieten, is
opgemaakt en zal ter secretarie voor een ieder tor lezing liggen
van 7 Februari tot 10 Maart op eiken werkdag van des voor-
middags 9 tot des namiddags 2 uren.
Goes, den 10 Februari 1894.
Burgemeesters en Wethouders van Goes,
J. G d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Algemeen Overzicht.
In Duitscliland zit men nog moeielijk met de
regeling der financiën, nu meer en meer blijkt, dat
de wijn- en tabaksbelasting-ontwerpen, die door den
Rijksdag naar de commissie zijn verzonden, moeielijk
eene meerderheid zullen verwerven. Het centrum
xchijnt vast te houden aan zijn eenmaal uitgesproken
meening, dat deze ontwerpen niet tot wet moeten
worden verheven, en wanneer het die meening blijft
handhaven, dan zal het voor de regeering inderdaad
niet gemakkelijk gaan ze in den Rijksdag aangeno
men te krijgen.
De minister Miquel, die gedacht had voor zijne
fieanciëele plannen eene meerdere inkomst van
100.000.000 Mark te verwerven, zal zich derhalve
vermoedelijk deerlijk teleurgesteld zien en het wekt
de nieuwsgierigheid wat het einde van deze quaestie
zal zjjn. Immers, de nieuwe Iegerwet is er, en de
kosten daarvan moeten derhalve gedekt worden. Het
is dus maar de vraag of de heer Miquel, wanneer
deze ontwerpen worden verworpen, er nog andere
in zijne portefeuille heeft, waaraan bij den Rijksdag
eene betere ontvangst kan worden gewaarborgd. Hij
zal het zich daarover echter wel niet moeielijk ma
ken, zoolang de beslissing over de thans aanhangige
belastingvoorstellen niet is gevallen.
Trouwens, er is ook voor de Duitsche natie op
het oogenblik een geheel ander onderwerp, dat hare
belangstelling vraagt. De zoolang verbeide tekst
van het Russisch-Duitsche handelstractaat is bekend
geworden en het is niet te verwonderen, dat dit
aller aandacht bezighoudt. Na den tarievenstrjjd,
die het vorige jaar tusschen Rusland en Duitschland
was ontstaan, nog wel terwijl het Czarenrijk met an
dere staten, met name met Oostenrijk, nieuwe trac-
taten sloot, heeft dit punt begrijpelijkerwijze voort
durend veel belangstelling gewekt. Niet alleen toch,
dat de tarievenoorlog aan handel en industrie veel
schade berokkende, maar er dreigde ook groot gevaar
voor Duitschland's suprematie in het drievoudig
verbond. Immers, wanneer Rusland nauwere aan
sluiting vond bjj Oostenrjjk, zou dit aan Duitsch
land's positie ernstig schade kunnen doen. Bovendien,
de gespannen verhouding, die uit den tarievenstrijd
tusschen Rusland en Duitschland dreigde te ont
staan, zou op den daur ernstige gevolgen kunnen
hebben voor geheel Europa.
Zoo blijkt, dat deze quaestie niet slechts een handels
belang, maar terdege ook een groot politiek belang
heeft, en geen wonder, dat onder die omstandig
heden de Keizer van Duitschland persoonlijk zich
zeer voor een nieuw handelstractaat interesseerde.
Hij heeft dit de vorige week zeer duideljjk doen
blijken op een diner ten huize van den heer Caprivi,
waaraan hij deelnam, en waaraan de leiders der
verschillende politieke partijen mede aanzaten. Na
het diner liep het gesprek ruim een uur over het
nieuwe tractaat en met klem verdedigde de Keizer
daar de vrijzinnige handelspolitiek zjjner regeering
tegenover de conservatieve elementen onder de gasten.
Hij wees daarbij vooral ook op de politieke zijde der
zaak en sprak de verwachting uit, dat de agrariërs
genoeg vaderlandsliefde zouden toonen om de rust
van den Staat niet op te offeren aan eene verlaging
van een invoerrecht ten bedrage van Vj2 Mark.
Hoewel het persoonlijk ingrijpen van een vorst
in de binnenlandsche staatkundige quaestiën van
zijn rjjk altjjd zijne bedenkeljjke zjjde heeft, is dit
toch in Duitschland niets ongewoons en het heeft
meermalen invloed uitgeoefend. Men verwacht dan
ook thans, dat het onomwonden in de bres springen
van den Keizer voor de handelspolitiek van zjjn
Rijkskanselier, het Duitsch-Russische tractaat zal ten
goede komen en dat het in den Rjjksdag zal worden
aangenomen. Mocht dit niet gebeuren, dan zal onge-
twjjfeld dit regeeringslichaam andermaal worden ont
bonden.
De agrariërs toonen echter voorloopig nog weinig
lust om hun verzet tegen het tractaat te laten
varen, hoewel zij na de besliste verklaring des Keizers
alle hoop moeten laten varen, dat diens verzoening
met Bismarck juist in de handelspolitiek der regee
ring eene zwenking naar hunne zjjde zou doen
ontstaan. Maar zij zouden inderdaad een groote
verantwoording op zich nemen, wanneer zij wisten
te bewerken, dat het tractaat werd verworpen.
Rusland toch is evenzeer als de Duitsche Keizer op
de tot standkoming gesteld, wat niet alleen blijkt
uit den toast, dien de Russische gezant onlangs op
Caprivi instelde en waaraan we in ons vorig over
zicht melding maakten, maar vooral uit de gunstige
bepalingen, die het tractaat zelf bevat. Meer en
meer blijkt, dat weaerzjjds er naar gestreefd wordt,
dat Rusland en Duitschland als vreedzame buren
naast elkander zullen leven, en vrede tusschen die
twee beteekent ongeveer vrede in Europa.
Dat daarom ook buiten de beide betrokken rijken
dit tractaat de aandacht trekt is begrypelijk. Vooral
in Frankrijk is dit het geval, niet slechts, omdat
men daar rnefc leede oogen de betere verstandhouding
tusschen Duitschland en Rusland gadeslaat, maar
vooral ook, omdat daar te lande weder voorstellen
aanhangig zjjn Qm het invoerrecht op granen nog
te verhoogen, een maatregel, die vooral door het
bevriende Rusland zeer euvel wordt opgenomen,
omdat dit nog altijd de voorraadschuur van Europa
is. De voorstanders van den vrjjhandel laten dan
ook niet na daarop te wijzen en zij spreken als
hunne verwachting uit, dat het voorgestelde invoer
recht ten zeerste in tegenspraak is met de onlangs
op zoo uitbundige wijze aan den dag gelegde vriend
schap voor het Czarenrjjk. Maar de heer De Méline,
de koning der Fransche protectionisten, kan voor
zijne handelspolitiek in de Kamer over eene meer
derheid beschikken, en daarom is het vrjj zeker, dat
zjjne voorstellen zullen worden aangenomen.
Hit Dahomey is het voor Frankrijk heuchelijke
bericht gekomen, dat het generaal Dodds gelukt is
koning Behanzin tot onderwerping te brengen. De
laatste zal naar Franseh-Soedan worden gebracht,
welks gouverneur dan verder over hem xal beschik
ken. Een neef van Behanzin is dezen, onder Fransch
protectoraat, als koning opgevolgd.
Maarschalk Martinez Campos is bjj den sultan van
Marokko aangekomen om met dezen over Spanje's
vredesvoorwaarden te onderhandelen. De sultan maakt
voorshands bezwaar tegen de betaling van de ge
vraagde 25,000000 peseta's oorlogskosten, en meent
dat 10,000000 voldoende is, omdat Spanje geen ge
volg heeft gegeven aan zijn wenk om met den forten-
boüw in het Kabylenland niet voort te gaan, alvorens
hij de daar wonende Moorenstammen had overgehaald
zich bij dien bouw neer te leggen. Had Spanje dien
wenk wèl opgevolgd, dan zou, naar de sultan be
weert, alle strijd voorkomen zjjn. Vermoedelijk is
evenwel in dezen wederzijds nog niet het laatste
woord gesproken.
De Italiaaiisclie Kamer zal nu vermoedelijk
20 of 25 Februari bjjeenkomen en dan zal blijken
welke de financiöele plannen der regeering zijn.
Crispi sckjjnt vrjj duideljjk te kennen gegeven te
hebben, dat de Kamer bjj verwerping dier plannen
haar eigen doodvonnis zou teekenen, want dat zij
dan zou worden ontbonden. Ook wordt beweerd, dat
een voorstel zal inkomen om Crispi tijdelijk met eene
buitengewone volmacht te bekleeden om zjjn© plan
nen ten uitvoer te leggen. Zeer waarschijnlijk klinkt
dit echter niet.
In Hongarije is de wet op de burgerlijke hu
welijken in behandeling gekomen. Zoowel van cle
ricals als van radicale zijde werd, uit oppositie tegen
het ontwerp en tegen de regeering, eene poging
gedaan om het ontwerp weder naar de afdeelingen
te verzenden, met de bedoeling, om de behandeling
voor geruimen tijd te verdagen. Een dergelijke toe
leg was echter voorzien en daarom waren alle af
gevaardigden tegenwoordig. Het voorstel werd dan
ook met groote meerderheid verworpen. De zitting
der Kamer werd daarop gesloten om a. s. Donder
dag weder te worden geopend en de behandeling
van het ontwerp voort te zetten.
Servië is in de afgeloopen week een minister
van financiën rijk geworden in den persoon van den
heer Myatowitch. Hij vertoefde tijdens zjjne benoe
ming te Londen en hjj is via Parjjs en Berlijn naar
Servië teruggekeerd, naar vermoed wordt om te
trachten in do genoemde steden bij de groote geld
mannen eene leening te sluiten, die Servië uit zijn
treurigen financiëelen toestand moet opheffen. Het
is echter de vraag of men Servië's crediet hoog
genoeg acht om op dergelijke voorstellen in te gaan.
Overigens valt er uit dat land niet veol nieuws
mede te deelen. Koning Milan; denkt nog niet aan
vertrekken, zeer tot ergernis van de radicalen en
ook van Rusland, dat hem bjj zjjn aftreden als
l£oning 1.000.000 roebels betaalde op voorwaarde,
dat hjj nooit meer in Servië zou terugkeeren. De
rust werd in de afgeloopen week niet verstoord,
hoewel de gemoederen nog niet tot kalmte zijn
gekomen.
In Portugal eindelijk, waar eene patentbelasting
wordt ingevoerd om zoodoende den financiëelen toe
stand van dat land wat te verbeteren, hesrscht
groote oppositie in industriëele en handelskringen.
Een paar handelsverenigingen zjjn door de regeering
ontbonden en een der secretarissen, die weigerde
het kantoor der vereeniging te verlaten, is gevangen
genomen. Daarna zjjn haar vergaderlocalen gesloten
en verzegeld. De voorzitters hebben hunne grieven
tegen de belasting op eene audiëntie aan den Koning
blootgelegd, waarna zij een onderhoud hadden met
den minister-president Ribeiro. Men hoopt alsnog,
dat aan de geopperde bezwaren zal kunnen worden
tegemoet gekomen. De verkiezingen voor den Cortez
zijn op 25 dezer bepaald.
GOES, 12 Februari 1894.
De Amsterdammer had graag gezien, dat mr.
Zagers Veeckens zijn candidatuur voor den Amster-
damscken gemeenteraad ten bshoeve van den heer
Kater had ingetrokken. De Liberaal teekent hierop
aan
ïVoor den werkman, onverschillig tot welke
staatkundige partjj hij behoort, schijnt dus elke
tegen-candidaat te moeten wijken. Als een werk
man zijn verlangen te kennen geeft oui in een re-
geeringscollege plaats te nemen, mag niemand hem
dien zetel betwisten.
In de vorige eeuw waren het de Patriciërs, die
deze bevoorrechting door velen waardig werden ge
acht; thans schijnen het de werklieden te worden.
Maar in den grond der zaak is het toch geheel het
zelfde beginsel, nameljjk dat van een bevoorrechten
stand."
Vóór den 15 Febr. moeten zij, die alleen o p
eigen aangifte op de kiezerslijsten ge
bracht worden, zich daartoe ter secretarie hebben
aangemeld. Wij vertrouwen, dat belangstelling in
de verkiezingen ieder, die het kiesrecht deelachtig
kan worden, zal bewegen om de kleine formaliteit
niet te verzuimen, die zjjn recht verzekert. Wil hij
er later al of niet gebruik van maken, daarin is hij
geheel vrij. Heeft hjj nu de formaliteit verzuimd,
dan kan hij, hoe gaarne hij ook zou willen, gedu
rende den loop van het jaar aan geen verkiezingen
deelnemen.
Naar wjj vernemen, is op een verzoek van
den heer De la Mar om de groote zaal van »d e
Prins van Oranje" alhier te mogen huren tot
het geven van eene voorstelling van het beruchte
tooneelstuk »de geheimen van de weesin
richting van Meerbosch" door den eigenaar
van die localiteit geantwoord, dat hij haar daarvoor
niet beschikbaar stelde.
Bij de Exploitatie-maatschappij is benoemd tot
surnumerair de heer P. Wingerder, standplaats
's-Heer Arendskerke.
De Staats-Courant van heden bevat een Ko-
ninkl. besluit, waarbij, wat Zeeland betreft, aan de
gemeente Nisse f 275 en aan de gemeente Veere
f 550 onderstand wordt verleend ter tegemoetko
ming in de kosten barer huishouding over 1893.
Te Scheveningen is na een kortstondige onge
steldheid, overleden de heer Edmund Van
Hoboken van Rhoon, Pendrecht en
Baarland. De overledene was een bekend hip
pisch sportsman en bezat eene sckoone collectie
paarden.
Bjj Kon. besluit is benoemd tot gezworen van
den polder Oost-Nieuwland J. Goetheer Dz.
Bjj de Woensdag, Donderdag en Vrijdag ge
houden keuringen werden nog aangeboden ter i n -
schrijving voor het Neder landsch
Paarden-Stamboek: te St. Maartensdjjk 3
hengsten en 4 merriën, aangenomen 1 merriete
Krabbendjjke 5 merriën, aangenomen 2te Kortgene
10 merriën, aangenomen 5te Middelburg 1 hengst
en 5 merriën, aangenomen 3 merriën.
De werkzaamheden op de oester-
bank zijn zoo lezen wij in de Iers. en Th. Crt.
de laatste dagen niet druk en bepalen zich hoofd
zakelijk tot het nazien der pannen. Gekord wordt
er niet veel, omdat de vraag naar leverbare zulks
niet vereischt. De verzending is middelmatigwat
meer drukte zou gewenscht zijn.
De prima zware soort is zoo goed als uitgeput
en de daarop volgende le soort vindt minder aftrek.
In zaadgoed is nog weinig handel. Hooge prijzen
daarvoor zjjn niet te wachten, alhoewel er nog zaai-
terrein genoeg, zoo niet onbezaaid, dan toch zeker
niet overbezaaid ligt. Daar er in den laatsten tijd
nog al eens navraag was naar puiken zaaigrond,
waarvoor flinke premiën werden geboden, zoo lijdt
het geen twijfel of bij den thans bestaanden toestand
van lage prijzen en grooten voorraad zaaigoed zal
de waarde dezer gronden stijgen.
Pry zen der leverbare zijngewone le soort 70
tot 75, 2e soort 40 tot 45 gld.
Prof. dr. Adolf Maijer deelt, onder het opschrift
Een schandelijk bedrog, in het Ned. Landb.
Weekbl. het volgende resultaat mede van het onder
zoek van eene stof, die voor kunstmest werd aan
geboden.
Bjj het door den adsistent F. J. Van Pesch in
gesteld onderzoek bleek deze stof, die uiterlijk wel
een beetje op Thomas-phosphaat geleek, te bestaan
uit uitveegsel van branderig graan, voor het grootste
gedeelte uit brandsporen zelve bestaande, en dien
tengevolge baast geen 1 pet. pbosphorzuur te
bevatten.
Dr. E. Gittay, docent in de botanie aan de rijks
landbouwschool, had de welwillendheid het goedje
nader te determineeren en bepaalde de tevens aan
wezige kafkaartjes als van tarwe afkomstig, zoodat
het poeder van de reiniging door machines van
branderige tarwe afkomstig schijnt te zijn.
Het goed heeft dus nagenoeg geen bemestings-
waarde.
Maar wat bet ergste is, wie van dit goed gebruikt,
die brengt millioenen en millioenen brandsporen op
het land en besmet, indien het hem of zijn buren
in het hoofd komt op zoodanig besmet land of daar
naast tarwe te verbouwen, dit gewas, en niemand
weet waar de brandziekte vandaan komt; van de
gevaren bij het zaaien voor de gezondheid der zaaiers,
niet eens gesproken.
Mij scheen dit geval, ondanks het ons aan de hand
gedaan is door eenen meststofhandelaar, gewichtig
genoeg, om het dadelijk publiek te maken. Het is
een bewijs, hoe gewetenloos de handel soms te werk
gaat, en kan weder als spoorslag dienen om nooit
anders dan onder controle te koepen."
Het Hbl. vermoedt, dat de Tweede Kamer de
kiesrecht-ontwerpen spoedig weder in be
handeling zal nemen. Voor onverwjjlde afdoening
zijn zij echter nog niet gereed. Immers, de regeering
moet nog het deze week toegezegde ontwerp over
het ter visie leggen van en het reclame-recht tegen
de bevolkingsregisters indienen, dat dan in de af
deelingen moet worden onderzocht. Eveneens zijn in
het wetsontwerp op de uitoefening van het kies
recht het tweede der regeeringsvoorstellen
eenige aanvullingen noodig in verband met de pas
ingediende wijzigingen, welke in het eerste voorstel
op de kiesbevoegdheid zijn gebracht.
Dan zullen de voorstellers van amendementen nog
gelegenheid moeten hebben, die om te werken in
verband met de gewijzigde voordracht, indien zij
althans hunne voorstellen niet intrekken.
Terstond zal de Kamer dus in de volgende week
het kiesrecht wel niet ter hand nemen. Er zal ook
wellicht eerst beslist moeten worden, of over de
belangrijk gewijzigde regeerings-voordracht nog een
afdeelings-onderzoek noodig wordt geacht.
Zoo groote haast is er trouwens niet by de be
handeling, nu de regeering als dag der invoering
van het nieuwe kiesrecht 1 Januari 1895 heeft voor
gesteld. Het is alleen noodzakelijk, dat de Tweede
Kamer de regeling tijdig genoeg afdoet, dat de Eerste
Kamer deze, bij aanneming, vóór de zomervacantie
kan behandelen, eu de regeering dan eenige maanden
vóoi' zich beeft, om de invoering d6r nieuwe rege
ling zonder stoornis met 1 Januari te doen plaats
hebben.
Naar men verneemt, is de Zuiderzee-
commissie met haar arbeid gereed gekomen. De
openbaarmaking van haar rapport, dat hoogst be
langrijk zal wezen, kan binnenkort worden tegemoet
gezien.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Bedankt voor het beroep naar Borsele door
den heer J. Zweedijk cand.voor dat te Ingen
door ds. E. M. Van IJsendijk te Kapelle voor
dat by de Geref. gemeente te Nieuwdorp (gem.
's-Heer Arendskerke) door ds. Gideonse te Broek
op Langendijk.
Thans wordt weer medegedeeld dat ds. Van
Dijk te Doetiuchem niets bekend zou wezen van de
gift van ƒ50.000 welke hem, volgens het Dagblad
tot uitbreiding zijner studenten-inrichting te Amster
dam zou zijn toegezegd do)r coa bekend landgenoot.