1894 N°. 14.
Donderdag 1 Februari.
81s"' jaargang.
PUBLICATIE.
GOESC
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmae te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaai dors.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs 5
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 cfc.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inzending van advertentiën voor I uren op den dag der uitgave.
De Burgemeester van Goes, maakt bekend dat bij zijn
besluit van heden, krachtens art. 5 der Wet van 4 December
1872 'St bl. no 134), de onmiddellijke inbeslagneming en ver
nietiging door verbranding is bevolen van onderstaande goede
ren, toebehoord hebbende aan ANTOINETTA VAN SPANJE,
weduwe van Cobnelis Lankkster alhier, die alle in aanraking
zyn geweest met een ten haren huize aan pokken geleden
hebben zoon. bestaande iu een bed, hoofdpeluw en twee kussens.
Goes, den 31 Januari 1894.
De Burgemeester voornoemd,
J. G. d. W. HAMER.
GOES, 31 Januari 1894.
De minister van financiën maakt bekend, dat
o. a. worden opgeheven de bussen, bestemd voor
de ontvangst der aangiften in de vermogens
belasting, thans geplaatst in de secretarie van
de gemeenten Heinkenszand, Wissekerke en Wolferts-
dyk, en dat zoodanige bussen worden geplaatst in
de secretarie van de gemeente 's-Heer Arendskerke.
Kapelle. In de gisteravond gehouden vergade
ring der liberale kiesvereeniging Vrij
heid en orde" alhier, werd het geheele bestuur, dat
jaarlijks aftreedt, met groote meerderheid herkozen.
Uit de rekening over 1893, door den penningmeester
gedaan, bleek dat er een niet onaardig kas-saldo aan
wezig was. Een voorstel van het bestuur, om de
statuten in dien zin te wijzigen, dat niet het geheele
bestuur, maar een gedeelte daarvan volgens een te
maken rooster, jaarlijks aftreedt, werd met algemeene
stemmen goedgekeurd. Vervolgens werd het bestuur
gemachtigd om te trachten een spreker voor de kies
vereeniging te laten optreden. Vermoedelijk zal mr.
Smeenge worden uitgenoodigd.
Met 1 Febr. 1894 wordt de landmeter van
het kadaster J. W. Van Hiele, belast met do-
meinwerk te Assen, verplaatst naar Leiden voor den
velddienst.
In een afdeelingsvergadering der Noord-Bra-
bantscbe Maatschappij van Landbouw, te Steen
bergen gehouden, is dan toch eindelijk een voor-
loopig besluit genomenom de kracht van
den bond der suiker fabrikanten zooveel
mogelijk te fnuiken.
Scherp, bitter zelfs, waren de uitlatingen over
de prijsverlaging nu weer door den Bond toegepast.
Hatelijk en verachtelijk" werd deze maatregel
o. a. genoemd, omdat hjj genomen was, eenig en
alleen uit overweging, dat de prijzen van alle an
dere landbouwproducten op het oogenblik zóo laag
zjjn, dat de landbouwer wel gedwongen is, om des
noods tot eiken prijs beetwortelen te telen.
Nog niet tevreden met hunne enorme hooge di
videnden, haalden zjj uit de prijsverlaging met f 1
nog weer een gezamenlijke winst van f 800,000.
De pogingen om Nederlandsche bieten tegen be
teren prjjs naar het buitenland af te zetten, schenen
schipbreuk te moeten lijden op de hooge kosten van
vervoer. Doch merkwaardig was het ook te hooien,
hoe sommige Belgische suikerfabrikanten, die mede
uandeelen in Nederlandsche fabrieken hebben, met
bun collega's é9n ljjn trekken tegen de landbouwers.
Volgens éen staaltje, ter vergadering meegedeeld,
gebruikten zjj voor dat doel zelfs grove en tastbare
Met aandrang werd ten slotte voorgesteld, dat
de landbouwers nu eindelijk elkaar de hand zouden
reiken. Als maar velen te zamen hun rechtmatige
eischen deden gelden, moest de dwingzieke fabri-
kantenbond uiteenspringen. Zij zouden tegen elkaar
moeten opbieden, wanneer de boeren slechts te zamen
in groote perceelen van b.v. 50 tot 100 H.A. bijeen
genomen, wilden contracteeren.
Velen hebben aan deze roepstem gehoor gegeven
Terstond na afloop der vergadering werd ruim 100
1I.A. bijeengebracht, waarvoor men bjj een binnen-
of buitenlandsche fabriek betere voorwaarden zou
zien te bedingen. (St.)
De Eerste Kamer der Staten-Generaal
heeft aanvrage gedaan om door H. M. de Koningin-
Regentes in audiëntie te worden ontvangen. (D.)
Aan het Vaderland wordt verzocht mede te
deelen, dat de verklaring, als zou vanwege het
departement van koloniën gezegd zyn, dat eene aan
vraag om ontslag van den gouverneur van
Suriname niet is ingekomen, op misvatting moet
barusten. Het departement van koloniën aldus
was de bedoeling was >niet in staat inlichtingen
te verstrekken."
In een hoofdartikel bespreekt het Weekbl. van V.
en P. of Brielsche Ct. orgaan van het Tweede-Kamer
lid mr. H. Ph. De Kanter, lid der Commissie van
onderzoek in zake Neerbosch" (voorzitter der finan-
ciëele commissie) een zaak, waarmede de gansche
natie zich bemoeitde Weesinrichting te
Neerbosch. Een tweetal conclusies trekt de
schrijver van het artikel
De eerste daarvan is dezeBedelen is bij de wet
verboden, indien het strekt om in eigen nooddruft
te voorzien. Doch bedelen voor een liefdadig doel
is geoorloofd, en geoorloofd op de grootst mogelijke
schaal, zonder dat men gebonden is aan eenige
controle, welke ook, betreffende de wjjze, waarop
het bijeengebedelde geld besteed wordt. Als de
stichting maar bestaat en uitwendig goed gaat, wordt
er al heel weinig, neen, in het geheel niet vanwege
datzelfde publiek, dat opbrengt, naar verantwoording
gevraagd, en de Staat doet het evenmin. De Linden-
hout-beweging kon wel eens hiertoe strekken, dat
van den Staat op dit punt de oogen opengingen.
De heer Van Djjk te Doetinchem heeft ook eens
al was het op kleinere schaal zulk eene beweging
doorleefd, waarin hg op allerlei wijze beschuldigd
werd van malversatieshjj kwam zegen vierend uit
dien strjjd te voorschijn, doch waarom zyn zulke
bewegingen mogeljjk Is het goed, dat de Staat op
zulke wijze inrichtingen laat ontstaan van die uit
gebreidheid, op zulk een lossen grondslag gebouwd,
die als zij in elkaar vallen wezenlijk ernstige
gevolgen kunnen hebben Men stelle zich eens voor,
dat Van Deth zijn doel bereikte en de stichting
omverwierp waar zou men heen met de
weezen en verwaarloosden ten getale van ruim 1000
Men zou er laelijk mee staan te kijken.
De tweede conclusie, die de schrijver trekt, is
deze, dat opze wet op hoon en laster slecht is. De
wjjze, waarop Van Deth ageert, is toch beneden
alle critiek. Letterlijk van allo zijden worden zijne
mededeelingen door zeer geloofwaardige menschen
tegengesprokeneenmaal zelfs is hij deswege ver
oordeeld, en toeh gaat hjj thans maar voort met
het houden van voordrachten, geheel bestaande uit
dezelfde heele en halve lasteringen, en het op schan
daal beluste publiek stroomt bij honderden en dui
zenden toe, en offert zyn kwartjes aan den redenaar.
Dat moest niet kunnen en mogen. Op welke wijze
Van Deth schijnt te speculeeren op dien volkska
raktertrek kan blijken uit de mededeelingen, die wij
dezer dagen uit Groningen ontvingen, waaruit bleek,
dat hij wel naar die stad wilde komen, en dan maar
verzocht om een kerk of ander lokaal, waar 2000
of 250Q menschen in konden en dan tegen een kwartje
entrée. Als dat maar toegelaten bljjft, zullen er wel
meer liefhebbers komen, om van beschuldigen en
lasteren een métier te maken.
Naar de Arnh. Ct. uit goede bron verneemt,
is het onderzoek door den rechter
commissaris in zake Neerbosch thans
geheel geëindigd. Dat onderzoek, hetwelk reeds in
het najaar afgeloopen was, doch na het verschijnen
der tweede brochure van den heer Van Deth opnieuw
geopend is geworden, heeft nogal eenige vertraging
ondervonden, doordien verschillende opgegeven ge
tuigen niet uit te vinden waren en met behulp van
het Politieblad moesten opgespoord worden. Wat de
resultaten betreft, zoo moet vooreerst van de be
weerde onzedelijkheden geen enkel feit bewezen of
zelfs maar waarscbjjnljjk gemaakt zijn. Wat de tuch
tigingen of mishandelingen aangaat, moet de officier
van justitie geen termen gevonden hebben om een
strafrechtelijke vervolging tegen den heer Van 't Lin-
denhout zei ven in te stellen. Wel zyn daarentegen
een viertal ondergeschikte beambten gedagvaard
wegens tuchtigingen door hen op eigen gezag toe
gediend, waaronder de opzichter en de onderwijzer,
die respectievelijk de beide kinderen Van Deth hebben
geslagen, op wier vervolging uitdrukkelijk door den
vader is aangedrongen. Als de dag waarop deze
zaken voor de rechtbank te Arnhem zullen behandeld
worden is bepaald Zaterdag 10 Februari e. k.
Onder het opschrift: >Meer licht!" lezen we
in de Telegraaf:
Onlangs deelde mr. W. Van der Kaay in een op
stel in De Liberaal het een en ander over de wor
dingsgeschiedenis van de kieswet
amendementen der conservatief liberalen" mede.
Hij wees er op, hoe de geheele liberale partij zich
voor ruime uitbreiding verklaarde.
Ten aanzien van het ontwerp echter, waarin deze
uitbreiding werd voorgesteld, openbaarde zich al
aanstonds zooveel verschil van gevoelen, dat het bu
reel der vergadering, hetwelk destijds uit de heeren
De Beaufort, Van Houten en den ondergeteekenie
was samengesteld, werd uitgenoodigd in overleg met
eenige andere leden een schets te ontwerpen van
een regeling, die meer de algemeene instemming van
de partjj zou kunnen verwerven dan de in het wets
ontwerp voorgestelde.
Die algemeene instemming is niet verkregen. Toen
het bureel zijn verslag uitbracht en daarin de denk
beelden ontwikkelde, die later in de amendementen
vastenj vorm hebben verkregen, verklaarde wel de
meerderheid, dat op den grondslag van het regee-
ringsontwerp niet kon worden voortgebouwd, maar
het was slechts een meerderheid en enkelen onthiel
den zich van stemming.
Daarop moest naar andere kenteekenen gezocht
worden. Volgens den heer Van der Kaay was de
eerste stelregel: »Niets onbeproefd laten."
Dat wilde het bureel der liberale partij in de
Kamer, dat wilde de meerderheid, die de gegeven
opdracht hernieuwde; dat de leden, die met den
grondslag van het ontwerp genoegen namen, zich
onthielden, ligt in den aard der zaakde overige
leden zetten hun onderzoek voort, en van hun
onderling overleg zjjn de amendementen Kolkman,
Mees en Roëll en Van der Kaay, Van Houten en
De Beaufort de vruchten.
Voorts werd betoogd, dat, nu de amendementen
alle de vrucht waren van het gemeenschappelijk
overleg, juist daarom zoowel het een als het ander
in overweging gegeven werd. Daarna schreef de
heer V. d. K.
»Deze historische toelichting zou niet volledig zijn,
indien verzuimd werd een feit te vermelden, dat
ook buiten de Kamer »niet zonder beteekenis" is
genoemd. Toen na de indiening der amendementen
en de sluiting der algemeene beraadslaging in Sep
tember 11. bet bureel der liberale Kamerleden naar
gewoonte moest aftreden, werden de aftredende leden
niet herkozen, maar door drie warme" voorstanders
van het Regeeringsontwerp vervangen. In die ver
gadering waren 47 leden tegenwoordig, 5 wat en af
wezig. De voorzitter werd vervangen met 24 tegen
21 stemmende beide andere leden van het bureel
werden gekozen met 24 en 22 stemmen. Die stem
mingen werden blijkbaar door het oordeel der leden
over de ingediende amendementen beheerscht."
De Nederlander zond dit artikel na lezing aan een
zyn er medewerkers, tevens lid van de Tweede Kamer
en van de liberale partyclub, met beleefd verzoek
de mededeelingen van den heer Van der Kaay nog
eenigszins aan te vullen. Het antwoord luidde echter
Het is mij onmogelijk aan uw verzoek te voldoen,
niet omdat de mededeelingen van den heer Van der
Kaay volledig zijn daaraan ontbreekt, veel, zeer
veel maar omdat bij uitdrukkelijk besluit der
vergadering aan alle leden gphrimh mfiag is opge
legd, meer in het bijzonder voor die vergadering,
waarvan de heer Van der Ka y meedeelt, dat er
gestemd is over de vraag of men al of niet op den
grondslag van het Regeeringsontwerp zou voort
bouwen.
De Nederl. merkte daarentegen op dat blykbaar
de heer Van der Kaay ook zelf het geheim als op
geheven beschouwde, doch de medewerker liet zich
niet vermurwen. Hij gaf toe dat er veel kans was
dat het berichtje omtrent de hernieuwing van het
bureau der partyclub niet zonder medewerken, van
een der leden in de pers had kunnen komen, doch
voegde er bij dat de vergadering daarover zeer ver
ontwaardigd was. Hij achtte het dan ook niet oor
baar iets mede te deelen voordat de vergadering
zelve de geheimhouding had opgeheven,
Overigens was de medewerker zelf tegen die ge
heimhouding, en ook De Nederl. trekt uit het ge
beurde deze conclusieBij bespreking van de pu
blieke zaak moet men elkander niet verbieden om
in het publiek die mededeelingen te doen, welke
men noodig en nuttig acht.
De Algemeene Nederlandsche Politiebond heeft
een verzoekschrift gezonden aan den minister van
binnenlandsche zaken, om eene betere regeling der
tractementen v a n d e a m b t e n a r e n d e r
gemeente-politie te verkrijgen,
Ofschoon niet alle gegevens voor de ver
mogensbelasting reeds verzameld zijn, heeft
de Minister van Financiën toch aan de Eerste Kamer
reeds eenige cijfers gezonden over de gemeenten
boven 20,000 inwoners (behalve Apeldoorn).
Daaruit blijkt dat te Amsterdam 7062 personen
zyn aangeslagen of 16 op de 1000 ingezetenen. Slechts
32 hadden geen aangifte gedaan en moesten daarom
ambtshalve worden aangeslagen. Slechts 36 bezwaar
schriften werden bij den inspecteur ingediend en
slechts 6 bij den Raad van beroep.
Door minnelijke verhoogingen" werd, na oproe
ping door den inspecteur, het bedrag der belastbare
vermogens (het aantal wordt niet vermeld) vermeer
derd met f 4,155,621. In het geheel was het bedrag
der aanslagen te Amsterdam f 1,076,404,66 */a of
bijna 16 pet. van de geheele opbrengst, ofschoon do
bevolking nog niet 10 pet. van die van het Rijk is.
Uit een bij dit verslag gevoegden staat blijkt,
dat ofschoon, de steden boven de 10,000 inwoners
te zamen nog niet V* van de bevolking des Rijks
hebben zij voor ongeveer 60 pet. van de vermogens
belasting dragen.
Op haar bekend adres aan den minister van
justitie, de bezwaren inhoudende tegen het dag
vaarden van verslaggevers als getui
gen voor de rechtbank, heeft de vereenigiug »De
Amsterdamsche Pers" als antwoord ontvangen, dat
»het getuigenis van aanwezige onpartijdige en ont
wikkelde personen, dus ook van verslaggevers der
bladen, onvermijdelijk is voor eene goede handhaving
van wet en gezagdat evenwel, wanneer blijkt dat
de zaak tot klaarheid kan komen zonder hunne
verklaringen, de verslaggevers van dagbladen niet
noodeloos zullen worden bemoeielijkt, en eindelijk
dat, indien hun verhoor onvermijdelijk blijkt, de
justitie bij het bepalen der uren van verhoor zooveel
mogelijk rekening zal houden met hunne overige
werkzaamheden en die verhooren tot het noodzake
lijke zal bepalen."
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
In de zitting van gisteren werden de algemeene
beschouwingen over de Staatsbegrooting voortgezet.
De heer De Savornin Lohman kwam, naar aanleiding
van wat de heeren Pijnappel en Van Zinnicq Berg
mans hebben gezegd over de zwakke houding der
regeering tegenover opruiers en lasteraars, op tegen
de houding van sommige openbare onderwjjzers, die
toonen geen eerbied te bezitten voor God en de
autoriteiten. De heeren Pijnappel en Van Zinnicq
Bergmann verduidelijkten nader hunne meaningen,
evenzoo de heer Godin De Beaufort de zijne over
de gevolgde gedragslyn van den minister van Finan
ciën, waarna de verschillende ministers het door de
regeering ingenomen standpunt nogmaals verdedig
den. Hoofdstuk II en III werden daarop aangenomen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Bedankt voor het beroep te Kleverskerke door
ds. P. Snoep te Aagtekerke.
Rechtszaken.
Kantongerecht te Goes.
Zitt'ng van 30 Januari 1894.
Heden zijn veroordepld wegens J ic'il lelict G B.
te Goes, to 2 maal f5 b. s. 2 maal 4 d. h., met
vrijspraak van het meerder ten lasre gelegd", met
verbeurdverklaring niet inberiag genomen geweer en
haas, bevel tot uitlevering of te betalen resp. f 2,50
en f2 s. 2 d. voor elke niet voldoening; P. De B.
te Goes, tot 2 maal f3 b. s. 2 maal 3 d. h., met
verbeurdverklaring niet in beslag genomen geweer,
bevel tot uitlevering of te betalen f0,75 s. 1 d. h
C. P. te 's-Heer Arendskerke, tot 6 maal 5 d. prine.
hecht, verbeurdverklaring in beslag genomen geweer,
met bevel tot vernieling van den in beslag genomen
lichtbak, verbeurdverklaring in beslag genomen pa
troon, bevel tot teruggave van den zak aan den
beklaagdeP. S. P.zn. te Goes, tot 2 maal f 10 b.
s. 2 maal 7 d. h., met verbeurdverklaring niet in
beslag genomen geweer en haas, bevel deze uit te leve
ren of te betalen resp. f 5 en f 2 s. 2 d. h. voor elk voor
werp C. J. B. te Rilland-Bath, tot f 5 b. s. 4 d. h.;
A. A. te Heinkenszand, tot f 5 b. 8. 4 d. h.J.
F. S. te Heinkenszand, tot 5 b. s. 4 d. h., verbeurd
verklaring niet in beslag genomen haas, met bevel
tot uitlevering of te betalen f 2 b. s. 1 d. b.P.
H. Az. te Wemeldinge, tot f 5 b. s. 4 d. h.J.
De J. te Ovezand, tot f 5 b. s. 4 d. h spoor
wegwet overtreding: A. O. te Middelburg, tot f 1
b. s. 1 d. h.IJkwetL. B., W. v. d. L., M.
N. Jz., allen te Kloetinge, ieder tot f 0,50 b. s. 1
d. h., met verbeurdverklaring der maten en gewich
ten sterkedrank schenken in een lokaal zon
der vergunningJ. H. G. te 's-Heer Arendskerke,
tot f 10 b. s. 3 d. h.Wapenwet; M. W. te
Wemeldinge, tot f 5 b. s. 4 d. h.overtreding
Provinciaal Reglement op de wegen en voetpaden in
Zeeland P. K. te Biezelinge, tot f 0,50 b. s. 1 d. h.
overtreding gemeente-verordening GoesW. L. S.
te Goes, tot fl b. s. 1 d. h.; alsvoren te Rrui-
ningenC. D. te Kruiningen, tot f 1 b. s. 1 d. h.
H. P. te St.-Annaland, tot f 1 b. s. 1 d. h.J. S.,
A. B. M., S. v. E., A. d. S., C. d. S., J. F. D.,
allen te Hansweerd, en J. A. S. te Ovezand, ieder
tot fl b. s. 1 d. h.strooperijJ. J. te Ierseke,
tot f 1 b. s. 1 d. h., met bevel tot teruggave der
aardappelen aan F. N. te Ierseke straatschenderij
J. S., P. d. K. te Ierseke, ieder tot f 3 b. s. 3 d.
h.art. 451 Wetboek van Strafrecht: K. L. O.
Pzn. te Hansweerd, tot 3 d. princ. h.; verkoo-
pen van sterkedrank aan een kind beneden de 16
jaarN. v. L., huisvrouw van J. K. te Borsele,
tot f 3 b. s. 2 d. hecht., met bevel tot teruggave
van llesch met brandewijn aan A. V. aldaar
art. 460 W. v. S.H. H., M. K. Ozu., beiden te
Ovezand, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.art. 473
