ten worden verkregen, ïndustriën, die geen voordeel
opleveren, moeten afgeschaft worden, zoo ook de
zuivelbereiding, die nimmer met voordeel in de ko
lonie kan gedreven worden. Het plan bestaat voorts
om aan den nieuwen directeur op te dragen een
plan tot coöperatie in de kolonie voor te bereiden.
De voorzitter stelde voor dit rapport te stellen
in handen der financiëele commissie tot preadvies.
De heer Yas Visser wenschte dat het gedrukt en
aan de afdeelingen werd toegezonden. Na eenig de
bat werd besloten dat het plan met het preadvies
der financiëele commissie zoo spoedig mogelijk aan
de afdeelingsbesturen zal worden toegezonden.
De schrijver der Haagsche Sprokkelingen aan
het U. D. zegt:
»Er werd dezer dagen eene statistieke opgave
publiek gemaakt, die een eigenaardig licht werpt
op de quaestie, in hoeverre tentoonstel
lingen welvaart aanbrengen. In bet jaar
1892, toen men te Scheveningen de sporttentoon-
stelling had, vervoerde de Exploitatie-maatschappij
met hare stoomtram van hier naar de badplaats
ruim 126.000 personen meer dan in den mooien
zomer van 1893. Dat surplus vertegenwoordigt eene
geldswaarde van circa f 15,000. Natuurlijk is een
gedeelte daarvan opgebracht door vreemdelingen,
die voor de tentoonstelling herwaarts kwamen, maar
vermoedelijk slechts een klein gedeeltestel dit
echter op Vs, dan is dus ter wille van dat sportfeest
in 1892 door de Hagenaars f 10,000 meer dan anders
aan die tram uitgegeven, waarbij dan nog minstens
het dubbele komt voor de drie andere tramlijnen.
Maar ook dit onderschattende, kan men toch gerust
zeggen, dat er f 25,000 samen voor is uitgegeven
door de Hagenaars alleen. En dat vormt dividend
voor de aandeelhouders, die meerendeels niet in onze
stad wonen. Saldo dusf 25,000 uitgevoerd uit
Den Haag, d. w. z. (zij 't bij dubbeltjes) onttrokken
aan de koopkracht onzer burgerij.
Als men zoo eens in 't algemeen de rekening van
al dergelyke zaken kon opmaken, die vertier en
voordeel voor de stad heeten op te leveren, dan zou
men misschien tot bevreemdende en teleurstellende
uitkomsten geraken.
En terwijl Den Haag in den zomer van 1892
meer vertramde van de sport-tentoonstelling, ont
ving de commissie, die geld vroeg om arme school
kinderen van kousen en klompen te voorzien, nog
niet 1 pet. van die som: f203. Is daarin niet een
scherpe tegenstelling de gemakkelijkheid, waarmede
men heenstapt over uitgaven voor vermaak, en het
weinige gemeenschapsgevoel", dat zelfs in dit geval
maar met moeite van zijn geld afstand doet
want men wete er bij, dat onder die f 203 nog eene
gift van f40 en eenige van f10 zijn, zoodat het
totaal door betrekkelijk weinigen is bijeengebracht".
Sedert de invoering van het zonetarief,
d. i. sedert 1888 tot 1892, is bet aantal vervoerde
reizigers in Hongarije met 21.6 pet. toegenomen en
zijn de ontvangsten met 40 pet. vermeerderd.
Bonjour schrijft aan de Soer. Ct.
»Mag men de geruchten voor waar gelooven, dan
zoude Toekoe Oemar's grootste macht in onze
ringits (rijksdaalders) te zoeken zijn; die zijn voor
hem de sleutel, waarmeé hij zich tot elke benting
toegang weet te verschaffen. Hoe grooter of belang
rijker de positie is, hoe meer ringits er aan geofferd
worden, doch wat komt 't er op aan, is 't geen
heerlijk riemen snijden van andermans leêr
De hoeveelheid patronen, die vriend Djohan aan
vraagt, bedraagt steeds een zéér aanmerkelijk cijfer.
Den 6en Nov. had hy alwéér een gedachten voorraad
noodig, doch toen schijnt men zijne aanvraag zóo
exhorbitant gevonden te hebben, dat er bedenkingen
zijn geopperd om daaraan gevolg te geven. »Dan
doe ik geen stap verder", moet toen 't antwoord
geweest zijn op de gedeeltelijke weigering. Of hij
ons dus ook goed getaxeerd heeft, die slimmert
»tida boleh tawar" (niet af te dingen)'t gaat hier
juist als overal in 'fc huishoudelijk bestaan; heeft
men geen contanten, dan is men verplicht öf van
den koop af te zien, öf een dure bon te passeeren.
En of het wel met onze waardigheid en positie
overeen te brengen is, dat wij met slaafsche onder
worpenheid ons schikken naar de »eischen" van onzen
Panglima Prang besar Ik voor mij, moet bekennen,
niet veel heil te zien in de thans gevolgde politiek
en ik vrees hard, dat we ons in een wespennest
steken.
De eerlijkheid 'gebiedt me echter te erkennen, dat
er ook velen zijn, die wel eene goede verwachting
koesteren van de tegenwoordige wijze van handelen.
Zij baseeren hunne meening hoofdzakelijk op de om
standigheid, dat de bevolking den oorlog moede is
en al te veel onderdrukt wordt door de orang djahats,
die voortdurend op bare kosten leefden.
Maar dan vraag ik, waarom dan die bevolking de
genomen versterkingen niet slecht, instede van die te
behouden en den vijand de gelegenheid te laten zijn
vroegere stellingen weder te bezetten.
Maar dat volkje is ons te slim af, het kent onze
krachten onze zwakte moest ik liever zeggen
en weet van de omstandigheden partij te trekken.
Immers het bestuur zal niet dulden dat 't »arme,
verdrukte volk" door de orang djahats bemoeilijkt
wordt; het zal den Panglima Prang telkens opdragen
de indringers te verjagen. Alweer wordt alsdan uit
gerukt, een weinigje in de lucht gepoft, zakken vol
ringits in de be ntings geworpen enbeide par
tyen fuiven van onze duiten!"
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Doopsgezinde kerk. Zondag 21 Januari, 's voor-
middags half elf, ds. Tj. Kielstra van Middelburg.
Kapelle. Bij de heden gehouden verkiezing
van twee gemachtigden in het kiescollege der Ned.
Herv. gem., noodig geworden door de benoeming
tot leden van den kerkeraad van J. De Jager Jz.
en J. Daane, zijn als zoodanig gekozenL. Oele en
J. De Jager Mz., respectievelijk met 58 en 59 van
de 80 uitgebrachte stemmen.
Hoedekenskerke. Op de nominatie ter be
roeping van een predikant bij de Ned. Herv. gem.
alhier zyn geplaatst de heeren W. Hulsbergen, predfc.
te Geesteren en J. P. Van Melle, predfc. te Rens-
woude.
Bij de Ned. Herv. Gem. te Middelburg is het
volgend viertal opgemaakt: ds. W. A. Van Griet-
huijsen te Goes; ds. A. De Haan te Ophemert; ds.
A. S. Talma te Vlissingen, en A. J. A. Vermeer Jz.
te Meppel.
Beroepen bij de Ned. Herv. Gem. te Meppel
ds. C. J. Van Paassen te Langweer.
Volgens de Kerkelijke Courant zyn in Zeeland
42 van de 113 predikantsplaatsen vacant, dus meer
dan Vs. Hieronder bevinden zich 13 gemeenten, die
resp. van 10 tot 24 jaren geen predikant hadden.
In den ring Borsele ontbreken 8 van de 10 pre
dikanten. In de ringen Veere en IJzendijke elk 4
van de 8Vlissingen 4 van de 11Middelburg 4
van de 10Goes 3 van de 14Tolen en Brouwers
haven elk 3 van de 9Kruiningen en Sluis elk 2
van de 8 en Axel 2 van de 7. Alleen in den ring
Zieviksee ontbreekt geen predikant.
Wilhelminadorp. De gemeenteraad benoemde
heden tot onderwijzeres aan de o. 1. school alhier
op een jaarwedde van 500 mej. A. R. Born te
Hooger-Smilde.
Volgens eene circulaire aan de hoofden van
scholen in Indië wenscht de Directeur van O. E.
en N. dat het steile schrift aan alle scholen inge
voerd wordt. Het rechtopstaand schrift voldoet beter
dan het schuine aan de eischen der hygiëne; het
bevordert eene normale houding van het lichaam.
Bovendien is het duidelijker en dus gemakkelijker
te lezen dan het schuine.
De Minister van Binnen]andsclie Zaken heeft
ter kennis van belanghebbenden gebracht dat de
examens ter verkrijging van akten van bekwaamheid
voor huis- en schoolonderwijs in de nuttige en in
de fraaie handwerken voor meisjes zullen aanvangen
op 14 Februari. Zij, die zich aan het examen in een
dezer vakken of in beide wenschen te onderwerpen,
gelieven zich, vóór 2 Februari, aan te melden bij
den voorzitter der commissie of de voorzitters der
cominissiën voor welke zij wenschen te verschijnen,
met overlegging van geboorte-akte en getuigschrift
van zedelijk gedrag.
De voorzitters der commissiën zijnvoor de nuttige
handwerken: te Breda jhr. mr. J. B. A. J. M. Ver-
heijen, inspecteur van het lager onderwijs in de le
inspectie, te 's-Hertogenbosch; te 's-Gravenhage, J. C.
Fabius, inspecteur van het lager onderwijs in de 2e
inspectie, te Delft; te Utrecht, A. J. Nijland, school
opziener in het district Utrecht, te Utrecht; te
Leeuwarden, J. E. Van Rennesse, schoolopziener in
het district Heerenveen, te Sneek; voor de fraaie
handwerken: te Breda, H. Th. Van der Grinten,
schoolopziener in het district Breda, te Breda; le
's-Gravenhage, mr. A. M. De Cock, schoolopziener
in het district Rotterdam, te Rotterdamte Leeu
warden, mr. C. J. Prakken, schoolopziener in het
district Leeuwarden, te Leeuwarden.
Zij, die het examen in de beide vakken wenschen
af te leggen, gelieven van dat voornemen te doen
blijken aan ieder der beide voorzitters bij wie zij zich
aanmelden.
Rechtszaken.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Zitting van 19 Januari 1894.
Heden zijn veroordeeld: W. v. K., 19 j. en
A. v. S., 22 j., beiden te Ierseke en gedetineerd
te Middelburg, wegens diefstal ieder tot 4 maan
den gevangenisstraf met inmindering brenging der
doorgebrachte hechtenis.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage veroordeelde
C. J. Boone wegens mishandeling van a. J. Burg-
hardt, op Hemelvaartsdag te Middelburg, tot 9
maanden gevangenisstraf.
Wegens verduistering stond voor het gerechts
hof te 's-Gravenhage terecht J. De J., 50 j., com-
missionnair te Kruiningen, beklaagd van zich effecten
te hebben toegeëigend, welke iemand hem in betaling
gaf voor een stuk grond. Bekl. beweerde, met den
kooper overeengekomen te zyn, dat hij hef geen de
effecten meer opbrachten dan het bedrag van den
koopprijs voor zich zou mogen behouden, terwijl hij,
indien zij minder zouden opbrengen, het ontbrekende
zou moeten bijbetalen. Het eerste was 'net geval,
en dus was hij rechthebbende op de geheele op
brengst. Bedoelde overeenkomst werd echter door
den kooper ontkend. Het Openb. Min. vorderde
bevestiging van het vonnis der rechtbank te Middel
burg, waarby bekl. tot 4 maanden gevangenisstraf
was veroordeeld.
Uitspraak 1 Febr.
Een 19-jarige jongen te Vlissingen kreeg van
zijnen vader de opdracht om zijn jongeren broeder,
die gedurende 2 dagen en 2 nachten niet thuis was
geweest, te gaan opzoeken. Hij vond hem en wilde
hem naar huis medenemen, doch dat ging niet ge
makkelijk. Volgens verschillende personen zou de
oudere broeder toen den jongeren mishandeld hebben.
Hij werd deswege vervolgd en de officier van justitie
eischte zijne .veroordeeling tot 7 dagen. De recht
bank te Middelburg legde hem echter slechts f 5
boete op. Bekl. meende evenwel onschuldig te zijn,
voorzag zich mitsdien in hooger beroep by het hot
te 's-Gravenhage, en het openbaar ministerie heeft
vrijspraak gevorderd.
Het bot zal 1 Februari uitspraak doen.
Gemengde Berichten.
Hoedekeitskerke. Als eene bijzonderheid kan
uit deze gemeente worden gemeld, dat in het laatste
kwartaal van 1893, evenals in de maand Juni van
dat jaar, op eene bevolking van p. in. 1000 zielen,
zich geen enkel sterfgeval heeft voorgedaan.
Waarde. Woensdagavond trad dhr. Lybaart
van Krabbendyke Yoor het leesgezelschap alhier op.
In eene boeiende voordracht, tintelende van humor,
beschreef hij aan de hand van gewijde en ongewyde
schrijvers, den invloed der Pantoffel".
Een talrijk gehoor luisterde met de meeste aan
dacht naar zijne sierlijke rede en een aanhoudend
applaus na het einde bewees, hoezeer bij zijne hoor
ders en hoorderessen geboeid had.
Tal van bijdragen verhoogden verder het genot
van den avond.
Wolf erts dijk. Woensdagavond jl. hield de So
ciëteit »Tot Nut en Genoegen" alhier hare jaar-
lijksche algemeene vergadering in de herberg van
P. Jonker. Een paar stukjes: Liefde zoekt list" en
»Hoe men de boeren scheert" werden ten tooneele
gevoerdverder brachten ook eenige voordrachten
er het hare toe bij, om den talrijk aanwezigen een
aangenamen avond te bezorgen. »Wolferts Fanfare"
verleende hare medewerking door het uitvoeren van
een vijftal muzieknummers en droeg niet weinig bij,
om ieder voldaan huiswaarts te doen keeren.
Wolfe lts dijk. Thans zijn ten derdenmcale ge
vallen van mazelen in deze gemeente voorgekomen.
De beide vorigs keeren bleef de ziekte telkens tot
een geval beperkt. Deze week moest de weid wachter
reeds 4 briefjes aanplakken. Het is evenwel voor het
onderwijs niet te hopen, dat >de derde keer, de
goede keer" hier van toepassing blijkt.
Omstreeks éen uur werden de inwoners te
Rotterdam Woensdagnacht uit hun slaap gewekt
door brandalarm.
Het bleek, dat een hevige brand was uitgebroken
op een zolder boven een bakkerij in de Oost-Molen
straat, achter uitkomende in de Kapitein Imansteeg,
een nauw steegje, dat van de Nieuwehaven naar de
Groenendaal loopt.
Hetzij dat de brand te laat ontdekt werd of de
brandweer aanvankelijk het brandpunt moeilijk kon
bereiken, zeker is het, dat een brand zelden zoo spoe
dig zulk een kolossale uitbreiding nam als deze.
Als in een oogwenk stond niet alleen bet geheele
pand van den broodbakker in volle vlam, maar tevens
ook het daarnaast gelegen pand, terwijl al even spoe
dig het vuur zich had medegedeeld aan de aan de
overzijde der steeg gelegen pakhuizen, gevuld met
allerlei zaken als vlas, petroleum enz., welke aan de
vlammen ruimschoots voedsel gaven.
De heerenhuizen aan de Nieuwehaven, waarachter
die pakhuizen zich bevonden, verkeeiden in groot
gevaar en de bewoners zochten dan ook allen een
goed heenkomen.
Om een denkbeeld te vormen van de uitgestrekt
heid van den brand diene, dat men, zich in het zesde
huis van de steeg af bevindende, nog voor een vuur
zee stond.
Twee stoomspuiten, drie drijvende stoomspuiten
en een 8-tal handspuiten bestreden met vereende
kracht het element. Omstreeks half drie begon de
gloed iets te verminderen, doch het was wel een paar
uren later eer de eerste spuiten zich konden ver
wijderen.
Ook des ochtends smeulde het nog op verschillende
plaatsen en de beide stoomspuiten en een aantal
handspuiten hielden Woensdag nog de wacht.
Betreffende een ongeval, dat de stoomboot
Amsterdam is overkomen, meldt het Engelsche blad
de Standard het volgende
De Amsterdam, die den 16en Jan. van Rotter
dam te New-York aankwam, ontmoette den 14en
een visschersvaartuig, varende onder Amerikaansche
vlag, dat in groot gevaar verkeerde. De bemanning,
ten getale van 14, was vastgebonden aan de masten
en werkte tevens met alle krachten aan de pompen.
De gezagvoerder seinde, dat het vaartuig op het
punt was te zinken en verzocht dringend om hulp.
Onmiddellijk bood de eerste officier van de Am
sterdam met zes matrozen aan in eene sloep nog
eene poging tot redding van de drenkelingen te
wagen. De sloep stak in zee, maar juist op het
oogenblik, dat de redders het vaartuig haddon be
reikt, kwam een zware golf opzetten, die de boot
deed kantelen.
Drie der Nederlandsche matrozen verzonken on-
middellyk in de diepte, maar de vier overigen klamp
ten zich vast aan de gekantelde boot en wisten zich
zoodoende nog eenigen tijd boven water te houden.
De gezagvoerder van de Amsterdam stoomde onmid
dellijk op om de matrozen te redden. Weldra be
reikte bij de boot, maar drie der matrozen waren
toen reeds dermate verstijfd door de koude, dat zij
niet meer in staat waren de touwen te grijpen, welke
hun werden toegeworpen. De vierde matroos, die
zich nog kon roeren, greep een der touwen en werd
nog behouden aan boord van de Amsterdam gehe-
schen. De drie anderen kwamen om, zonder dat zij
geholpen konden worden.
Onmiddellijk verklaarde zich een andere ploeg
matrozen van de Amsterdam bereid om een tweede
sloep te bemannen en nog een laatste poging tot
redding van bun makkers en de schipbreukelingen
te beproeven, maar dit was onmogelijk. De storm,
die reeds sedert eenigen tijd bad geheersebt, nam
steeds toe en de zee werd zoo onstuimig, dat de
gezagvoerder on verantwoordelijk zou gehandeld heb
ben, indien hij nog meerdere menschenlevens in de
waagschaal had gesteld.
Niettemin bleef de Amsterdam zoo lang mogelijk
in de onmiddellijke nabijheid van het zinkende schip,
ten einde zoo mogelijk nog hulp te kunnen bieden,
maar de storm, nu en dan met sneeuwbuien gepaard,
onttrok het wrak weldra aan het gezicht. Gedurende
twee uren werd nog gezocht naar het vaartuig, even
wel zonder gevolg. Toen eerst zette de Amsterdam
de reis D»*r New-York voort.
Een vijftiental matrozen plaatsen in een der
bladen de volgende advertentie
»Daar wij ondergeteekenden in uw veelgelezen
blad van den lien Jan. 1894 gelezen hebben dat
in 1899 de wereld zal vergaan, zoo verzoeken wij,
matrozen van Hr. Ms. Wachtschip te Nieuwediep,
een jaar of tien uitstel, daar onze diensttijd eindigt
in de jaren '97, '98 en '99.
Iemand te Breda, die eenigen tijd geleden een
revolvertje gekocht had bij den heer Kamerling,
teneinde een verdedigingsmiddel in huis te hebben,
kwam Zondag 11. op den inval om het ding eens
te beproeven en kwam tot de ontdekking dat hij
er niet erg best mede terecht kon.
Hij stak het ding, geladen als het was, in zijn
zak (vanwege de wapenwet) en ging er mede op
weg naar den verkooper. Maar onderweg rustte
de hand zenuwachtig in den broekzak, waar het
gevaarlijke ding in verborgen zat, en toen by in
de Vischmarktstraat was, ging plotseling het vuur
wapen af en de kogel doorboorde broek en jas.
Nog zenuwachtiger dan te voren liep de man
door naar den winkel van den heer Kamerling en
begon dezen juist uit te leggen wat er aan man
keerde toen een politieagent den man kwam verba
liseeren wegens het dragen van verboden wapenen.
Dit is, zegt het Hbl, de geschiedenis van den
moordaanslag" te Breda, die in de pers de ronde
deed
De Koninklijke Beiersch Bierbrouwei y te Am
sterdam, die velen een flink daggeld liet verdienen,
door het verzamelen van ijs en het vervoeren daar
van naar hare kelders, heeft nu met dit werk moe
ten laten eindigen.
Drie weken lang heeft het werk geduurd en in
dien tijd is door de directie uitbetaald eene som
van f 6450.
Pascben valt dit jaar op 25 Maarteen zóo
vroeg Paaschfeest zal zich eerst in 1951 herhalen.
Volgens 't concilie van Nicaea mag 't PaaschfeeBt
nooit vroeger dan 22 Maart gevierd worden. Dit
kwam het laatst in 1818 voor en zal in 1970 weder
het geval zijn.
Woensdagmiddag omstreeks 12 uur bevonden
zich HH. MM. de Koninginnen op Haar rijtoer te
Voorburg. Een der assen welke nieuw was
van bet rijtuig liep warm, waardoor het wiel vast
raakte. De beide Vorstinnen verlieten het rijtuig,
waarna door eenig6 voorbijgangers met goed gevolg
beproefd werd de as af te koelen en daarna bet
wiel, ook door aanwending van olie, weder op gang
te brengen. H. M. de Koningin-Regentes betuigde
aan hen, die hulp hadden verleend, Haar dank en
zegde hun een belooning toe.
Het volk te De Wilp oefende Zaterdagavond
weer eens recht tegenover een gehuwden baas-schoen
maker, daar woonachtig, die reeds geruim en tijd het
7e gebod overtrad. Toen hij des avonds zijn vriendin,
een weduwe, weer een bezoek bracht, werd hij door
eenige jonge mannen naar buiten getroond, waar
men hem onder de armen greep en voor zich uit
door het dorp liet gaan. Honderden waren op de
been, muziek ging voorop en toen men het geheele
dorp door was, ging het tegen 10 uur naar Marum,
waar men den baas voor het huis van den burge
meester saluut liet maken en deed beloven, voortaan
zijn vrouw beter in eere te houden. (N. Gr. Ct.)
344e Staatsloterij. 5e kl.
Trekking van Donderdag 18 Januari. 7e lijst.
Getrokken prijzen.
50,00017925.
1500: 16098.
1000: 13184
15619.
400: 10079
18342.
2001518
1801
4505.
100665
691
1159
2856
5350
6594
9753
10826
13102
13536
18870.
P
70391
1842
1849
1927
5510
5560
11742
18999
19972
19981.
Nieten: 311
322
328
331
364
398
410
455
1836
1850
1860
1869
1881
1937
2011
2012
3214
5543
5557
5597
5605
5606
5607
5647
10301
11756
20880.
Trekking yan Vrijdag 19 Jan. 8
e lijst.
f
100000: 15553.
P
10005392
11060
13162 13977 16201 19067
19336.
4007478
9950
11231 17709 20295 20352.
2001753
4879
7981.
1001974
3039
4179 4394
6669 9203
9720
10399
11745 11775 16191 20524
70312
408
419 440
1904 5538
5638
19978.
Nieten324
365
385 389
403 411
418
1831
1834 1853
1908 1923
1938
2038
2048 5506
5622 5625
19954
19989
19998.
Liefdadigheid.
De Commissie voor (Economische Spijsuitdeeling
maakt dankbaar melding van een bij haar ingekomen
gift van den heer J. FRANSEN VAN DE PUTTE,
groot f38,50, zijnde de helft in de bruto-opbrengst
van eene door ZEd. gehouden lezing. Voor dit be
drag zal op nader te bepalen dag eene buitengewone
bedeeling plaatshebben.
Namens de Commissie,
J. J. OCHTMAN, Voorzitter.
A. DEKKER Jz., Secretaris.
Het BESTUUR van den Christelijken Volksbond
betuigt zijnen hartelijken dank aan den heer J.
FRANSEN VAN DE PUTTE voor de van hem,
ten behoeve der Werkverschaffing, ontvangen
som van f 38,50, zijnde de helft der opbrengst
der door hem op 18 dezer gehouden lezing.
Burgerlijke Stand van Goes
van 17 tot 19 Januari 1894.
Ondertrouwd 18, Johannes Melchior Jellema,
24 jjm., te 's-Heer Arendskerke en rieternella
De Jonge, 25 j., jd., te Goes.
Geboren 18, Adriana, d. v. Leendert Visser en
Jacoba Johanna De Jonge.
Overleden 18, Cornelia Steenpoorte, 54 j., ge
huwd met Adriaan Van Zweden.
