1893 N°. 147.
Dinsdag 12 December.
80sie jaargang.
De lijst van inkwartiering,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, y -
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad sÉÉÉL 3^
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van advertentiën voor 8 uren op den dag
COURANT.
De prgs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgs
slechts tweemaal betékend.
Geboorte-, huwelgks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
der uitgave.
OPENBARE VERGADERING
van den
RAAD der gemeente GOBS,
op DONDERDAG den 14 DECEMBER 1893, I
des avonds te 8 uren.
Goes, den 11 December 1893.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van beiiandeling
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Rekening van ontvangsten en uitgaven van
het Burgerlijk Armbestuur over 1892.
V. Begrooting van idem voor 1894.
VI. Reclame van K. W. Van Gorkom, H. W.
Steenberg en L. Ruijssenaers tegen hunnen
aanslag in den H. O.
VII. Tweede suppletoir kohier van den Hoofde-
ljjken Omslag over 1893.
VIII. Idem van de belasting op de honden over
idem.
IX. Voorstel van B. en W. tot wijziging der
voorwaarden van de geldleening van 1887.
X. Voorstel van B. en W. tot wijziging der be
grooting van de gemeente voor 1894.
XI. Ontwerp-besluit tot af- en overschrijving op
de begrootingen, der gemeente voor 1893 en
1894.
XII. Benoeming van leden in verschillende com-
missiën en colleges noodzakelijk door perio
dieke aftreding.
aanduidende de inwoners, die voor het verleenen van inkwar
tiering en onderhoud ia aanmerking komen en de mate, waarin
ieder hunner geacht wordt daarin te kunnen voorzien, is her
zien vastgesteld, en zal gedurende veertien dagen (13 tot 27
December 1898) ter Secretarie voor een ieder ter inzage liggen,
terwijl een exemplaar daarvan is aangeplakt.
Goes, den 9 December 1893.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Algemeen Overzicht.
De week, die achter ons ligt, munt alweder niet
uit door veel belangrijk nieuws. Nadat de UTeder-
landsohe Tweede Kamer de algemeene beschou
wingen over de staatsbegrooting had teneinde ge
bracht, heeft zij achtereenvolgens de eerste vier
hoofdstukken dier begrooting afgehandeld zonder dat
daarbij eenig punt van belang ter sprake kwam.
Gewichtiger waren de gebeurtenissen in de Fran-
•cHe Kamer, waar, zooals wij reeds in ons vorig
overzicht zeiden dat gebeuren zou, jl. Maandag het
nieuwe ministerie door den heer Casimir Périer
werd voorgesteld.
Men herinnert zich, dat het ministerie Dupuy was
heengegaan zonder een votum van wantrouwen af
te wachten, maar toch met de zekerheid, dat het
tengevolge van zijn weifelmoedig optreden bij de
opening der Kamers op geen aaneengesloten meerder
heid zou kunnen rekenen. Men verwachtte daarom,
dat, wanneer maar een krachtige figuur van de ge-
matigd-republikeinsche partij en tevens een persoon,
die de algemeene achting verdient, aan het hoofd
van het nieuwe kabinet kwam te staan, zich in de
Kamer alsnog wel eene sterke gematigd-republikein-
sche meerderheid zou vertoonen. Immers, de hoop
volle verwachtingen op zulk een aaneengesloten meer
derheid, welke men na de jongste algemeene verkie
zingen voor de Kamer had gekoesterd, hadden reeds
te diep wortel geschoten, dan dat men zoo maar da
delijk zulk eene illusie wilde laten varen. Daarom
juichte dan ook het gematigde deel der Fransche re
publikeinen de keuze van den heer Périer als kabi
netsformeerder ten zeerste toe, en moest deze zeer
tegen zijn zin zich eindelijk wel voor die weinig be
nijdenswaardige taak beschikbaar stellen. Maar ook
het optreden van dit nieuwe kabinet heeft onder
geene voorspoedige verschijnselen plaats gehad. De
aanval kwam natuurlijk ook ditmaal weder van
socialistische zijde, en de nieuwe minister van Bin-
nenlandsche Zaken Raynal was niet zeer gelukkig
bg het voeren zijner verdediging, zoodat aan het
eind het ministerie slechts door eene kleine meer
derheid werd gesteund.
Nog sterker trad de hachelijke positie van het
kabinet aan het licht toen een nieuwe president der
kamer moest gekozen worden ter vervanging van
den heer Pórier. Met slechts 38 stemmen meerder
heid werd de heer Dupuy gekozen tegenover den
candidaat der radicalen den heer Brisson.
Het spreekt wel van zelf dat de oppositie, ge
vormd door de radicalen en de socialisten zich thans
krachtig zal doen gevoelen en het is reeds be
kend, dat zij verschillende punten van hun program
binnen den koristen tijd aan de orde zullen trachten
te stellen. Eerst dan zal met volkomen juistheid
zijn uittemaken of een gematigd republikeinsch ka
binet thans in Frankrijk op eene standvastige meer
derheid kan rekenen en voor de republiek in de
naaste toekomst die kalme hervorming van hare
politieke en sociale toestanden zal zijn weggelegd,
waaraan zij zoo grootelijks behoefte heeft.
In Diiitsclkland hield de pers zich in de afge-
loopen week voornamelijk nog bezig met de be
spreking van het door den Rijksdag aangenomen
voorstel om de regeering te verzoeken een wetsont
werp te willen indienen, waarbij de verbanning van
de Jezuïeten-orde wordt opgeheven.
Het hangt er natuurlijk van af tot welke partij
het orgaan behoort of de beoordeeling van dat voor
stel al of niet gunstig is. Zoo keuren de nationaal-
liberale bladen de aanneming van het voorstel ten
zeerste af, en men betwijfelt zelfs van die zijde nog
of het bij tweede en derde lezing wel zal worden
aangenomen, omdat, zooals men weet, bij de eerste
lezing vele leden afwezig waren. Maar meer nog
interesseert men zich over de vraag of de regeering
een dergelijk voorstel eventueel bij den Rijksdag
zal willen indienen dan wel of zij de breuk tusschen
haar en het Centrum nog grooter wil maken.
Met de handelstractaten hoopt de regeering op
goed succes, het schijnt dat ook de Polen en een
deel der Centrum-leden zich met de vrijhandels
politiek der regeering zullen vereenigen.
Italië zucht nog altijd onder een Kabinetscrisis.
Het is den heer Zanardelli na tal van pogingen niet
mogen gelukken een nieuw ministerie te vormen
altijd stuitte hij af op de onmogelijkheid om de
beide financiëele portefeuilles bezet te krijgen, want
Italië veroorlooft zich de weelde er een minister van
financiën en bovendien een minister van de schat
kist op na te houden. En toen het den heer Zanar
delli eindelijk ten naastenbij gelukt was daarvoor
twee titularissen te vinden, waren juist de anderen
het wachten moe en gingen die weer heen.
Geeu wonder, dat daarna ook hem de moed ont
zonk en hij zich onmachtig verklaarde aan de op
dracht zijns konings te voldoen. Maar deze zelf is
daardoor in weinig minder aangename positie, want
een ministerie moet hij toch hebben om te kunnen
regeeren en nu het den heer Zanardelli niet mocht
gelukken er een sa&m te stellen zal het niet licht
vallen iemand anders daarvoor bereid te vinden,
tenzij de heer Crispi, »de kleine Bismarck"
bijgenaamd, de voorstander van het drievoudig ver
bond, maar daardoor ook in niet geringe mate de
oorzaak van Italië's rampspoedigen financiëelen toe
stand. Wat uit dezen crisis zal geboren worden is
nog niet met eenige mogelijkheid te voorspellen.
In Spanje eindelijk, waar men reeds juichte in
de nog te verwachten overwinningen van den dap
peren veldmaarschalk Martinez Campos, zijn de ge
moederen ras gekeerd bij het vernemen, dat ook
deze zich andermaal heeft laten vinden tot het voeren
van nadere onderhandelingen met den broeder van
den sultan van Marokko. Wel heeft Campos bij die
onderhandelingen harde voorwaarden gesteld, maar
dit is den beleedigden Spanjaarden niet voldoende.
Zij willen bloedoffers en geene andere, en die bloed
wraak zit bij het volk zoo diep geworteld, dat zelfs
deze algemeen beminde veldheer door zijn talmen
gevaar loopt zijne populariteit te verliezen. Het is
dan ook nog de vraag of de regeering die nadere
onderhandelingen zal goedkeuren, dan wel of zij,
om den wil des volks te bevredigen, een vierden
bevelhebber naar Melilla zal zenden, die eindelijk
eens zonder dralen tot den aanval zal overgaan.
GOES, 11 December 1893.
De tentoonstelling van een verzameling
prachtige aquarellen, etsen, en voor
werpen van beeldhouwkunst, alle van
levende meesters, in de trouwzaal van het Raadhuis
alhier, geopend tot en met Woensdag 13 dezer, is voor
kunstliefhebbers een bezoek overwaard. De entrée
(f 0,50 de persoon) kan voor weinigen een bezwaar
zijn. De commissie is er in geslaagd door de be
moeiingen van den heer Jordens, kunstschilder en
lid van Kunstzin" te 's-Gravenhage, deze schoone
verzameling ter bezichtiging te stellen.
Een 54tal schilderijen, etsen en aquarellen, waar
van er 37 tegen vastgestelde prijzen te koop zijn, be
nevens eenige beelden, getuigen van de bekwaamheid
onzer thans levende meesters. In het bijzonder trekken
de aandacht stukken van Jordens, Ter Meulen, F.
Offerhaus, Bisschop, Van Tol, Ph. De Bock, Bloemen,
mej. Suij, een paar Stillevens" van Wijsmuller,
»de avond" eu »het geloof" (nieuwe kunst) van
Mouljjn, een landschap van Hoppe, drie etsen van
M. Bauer en andere. Op het gebied van beeld
houwkunst verdient in de eerste plaats gemeld een
vrouwenbuste »Gilda", van Keiler, gehouwen uit
wit marmer. De waarde van dit kunststuk ligt uit
gedrukt in den prijs (f 400), waarvoor het te koop
is. Ook eon visscher en een visschersvrouw doen de
hand van den bekwamen beeldhouwer kennen. Op
het gebied van penteekeningen mogen die van W.
Van Konijnenburg zeker niet vergeten worden. Wie
kunstkenner is zal zeker de waarde van deze ten
toongestelde werken dubbel genieten en appreciëeren.
Een bezoek aan deze verzameling mag én om de
kunst èn om het liefdadig doel, waarvoor de op
brengst strekken zal, ten zeerste worden aanbevolen.
Wij vernemen, dat de zuivere opbrengst der
uitvoering van de gymnastiekvereeniging
»de V o 1 h a r d i n g" f 25 heeft bedragen en aan
het bestuur van den Christ. Volksbond ten behoeve
der werkverschaffing is ter hand gesteld.
Bij »Tivoli" te Amsterdam is in studie een
sensatie-drama" getiteldDe geheimen van de wees-
inrichting te Neerboschof de ontmaskerde Weesvader.
Dit bericht, door ons overgenomen uit het D. v.
N., komt ook in andere bladen voor. Het ware echter
beter, dunkt ons, dit drama vooreerst nog maar »in
studie" te houden. Het opvoeren van zulke stukken,
die uit den aard der zaak niet anders dan onvolledig
van inhoud kunnen zijn, zoolang het onderzoek nog
niet is afgeloopen, veel minder openbaar geworden
is slechts een reclame, het tooneel onwaardig.
De zaak-Neerbosch is van te ernstigen aard om
haar öf aan den lach- en spotlust van het publiek
óf aan overdreven dramatische voorstellingen bloot
te stellen.
Bjj het personeel der rijks veld wacht is aan
gesteld tot rijksveldwachter G. De Waard, agent
van politie te Kruiningen (standplaats Biggekerke).
Iersefee. Zaterdag hield de gemeenteraad eene
vergadering, waarin 7 leden tegenwoordig waren.
Wegens ongesteldheid van den burgemeester fun
geerde de oudste wethouder, de heer Van Oeveren,
als voorzitter.
Ingekomen waren o. a. een contract door de di
rectie van het krankzinnigengesticht te Medemblik
ter teekening gezonden, waarbij de gemeente zich
verbindt, de verplegingskosten te dragen voor C.
M. Meulenberg, indien deze ontoerekenbaar mocht
worden verklaard voor het stichten van brand, waar
aan deze zich heeft schuldig verklaard.
B. en W. stelden voor het contract te teekenen
en de kosten te verhalen op den vader van den
verpleegde.
De heer Sinke achtte het beter dadelijk den vader
tot betaling te noodzaken. Hij meende, dat B. en
W. wel den tijd gehad hebben daartoe werkzaam
te zijn.
Er werd geantwoord, dat dit geschied was, doch
Meulenberg, de vader, was éénmaal bij den burge
meester geweest en had zich daarna, hoewel er toe
aangezocht, niet weder vertoond. Overigens was het
voorstel van B. en W. in overeenstemming met de
zienswijze van De Gemeente-Stemdie werd voor
gelezen.
De heer Sinke had dan het advies van Ged. Staten
wenschen ingewonnen te zien. Ook daarto9 was er
ruimschoots tjjd geweest.
De Voorzitter had daaraan niet gedacht, daar hij
het voor uitgemaakt beschouwde, dat de zienswijze
van De Gemeente-Stem de ware was. Hij wilde even
wel nu nog het advies van Ged. Staten vragen en
in dien zin het voorstel van B. en W. aanvullen.
Dit geschiedde, waarna het voorstel met algemeene
stemmen werd aangenomen.
Nu werd voorgelezen het rapport der commissie
voor het onderzoek der rekening 1892 en der be
grooting 1894 van bet Burgerl. Armbest. Ondanks
een tiental aanmerkingen op de rekening en éen op
de begrooting wenschte de commissie beide goed te
keuren, mits de aanmerkingen aan het Armbestuur
werden medegedeeld. De aanmerkingen brachten trou
wens slechts een geringe wijziging in de eindcijfers
en dan nog maar alleen van de rekening. De be
grooting sloot met een ontvang en uitgaaf van
f 7222,41.
Overeenkomstig de conclusie der commissie werd
met algemeene stemmen besloten.
Nu werd besloten weder eene Nieuwjaarscommissie
te vormen.
Daarna kwam aan de orde een wijziging der school
geldheffing voor het onderwijs in het Fransch. Het
schoolgeld bedraagt 10 per leerling in eens en bjj
vooruitbetaling te innen. Daar het voor sommigen
I bezwaarlijk kan zijn het verschuldigde in eens te
betalen, stelden B. en W. een heffing in 4 gelijke
termijnen voor, eveneens bij vooruitbetaling.
De heer Sauer zag er geen bezwaar in nog verder
1 te gaan en het schoolgeld, evenals dat voor het ge
wone onderwijs, maandelijks in te vorderen, doch dit
achtte de Voorzitter onnoodig.
De heer Sinke vreesde, dat de gemeente er schade
bij zou lijden, omdat bjj een 3-maandeljjksche hef
fing sommigen wel eens tusschentjjds zouden weg
gaan. Hij wilde daarom het schoolgeld tot 12
verhoogen.
De Voorzitter meende, dat daardoor de raad in
tweespraak zou komen met hetgeen in de vorige
vergadering was besloten. Zeker zou wel eens ge
beuren, wat de heer Sinke vreesde, maar hij oor
deelde het onbillijk te laten betalen voor onderwijs,
dat niet genoten is.
Andere leden stemden daarin met den Voorzitter
mee, doch de heer Sinke zag daarin in zooverre
geen onbillijkheid, dat de ouders vooraf weten,
waartoe zij zich verbinden. Hij zou nog met het
voorstel van B. en W. kunnen meegaan, indien de
ouders toch voor een geheel jaar verbonden werden.
Het voorstel van B. en W. werd met 6 tegen
1 st. ongewijzigd aangenomen.
Daarna stelden B. en W. voor een cursus te
openen voor de Duitsche taal tegen hetzelfde school
geld als voor het Fransch. Er hadden zich reeds 9
leerlingen aangemeld. De onderwijzer, die daarmee
belast zal worden, moet natuurlijk in zijn salaris
verhoogd worden, en nu hadden B. en W. gedacht,
dat de heer De Man, wien bjj zijne benoeming een
verhooging van f100 werd toegezegd, indien hij in
't bezit kwam van de Engelsche acte, voor f 100
ook wel de Duitsche lessen zou willen geven, doch
de heer De Man heeft f 150 gevraagd en dit be
treurde de Voorzitter. Hij hoopt9 evenwel, dat de
heer De Man nog wel voor f 100 bereid zjjn zou.
De heeren Sauer en Sinke betwjjfelden dat en
meenden, dat de heer De Man daarin geen ongelijk
had, omdat de belooning voor het Fransche onder
wijs op f 225 gerekend wordt.
Op de vraag van den heer Sinke hoe de school
uren zullen geregeld worden, antwoordde de Voor
zitter, dat er 6 uren les zal gegeven worden. Voor
't Fransch bedraagt het 8 uren.
B. en W. stelden voor het salaris van den heer
De Man met f 100 te verhoogen, mits hjj de Duitsche
lessen op zich neemt. Aangenomen met algemeene
stemmen.
Met het opnemen van het Duitsch onder de te
onderwijzen leervakken werd op voorstel van den
heer Sinke gewacht, totdat er zekerheid zal wezen,
dat de Duitsche cursus zal geopend worden.
Daarna werd de openbare vergadering gesloten.
Bjj kon. besluit is een pensioen van f 367
verleend aan A. A. S w e m e r wed. mr. A. J. Van
Deinse, raadsheer in het provinciaal gerechtshof van
Zeeland
De Standaard meldt omtrent den toestand van
den heer Keuchenius: De krachten nemen zicht
baar af; de pijnen gunnen nauwelijks een oogenblik
van verademing; en verweer tegen deze krankheid
is er niet. Gelukkig mag getuigd, dat de geesteljjka
vermogens nog geheel helder blijven.
Het was gisteren (Zondag 14 Dec.) 100 jaar
geleden dat het Nuts-departement Mid
delburg werd opgericht.
Het departement mag op een eervol verleden te
rugzien het stichtte door de volks-bibliotheek, door
zijne bewaarscholen, door zijn hulpbank en door zjjn
spaarbank veel nut.
Het hielp in die honderd jaar vele nuttige in
stellingen tot stand komen en verleende door gelde-
ljjke bijdragen zijn steun aan tal van goede inrich-
ringen, zooals heden ten dage o. a aan de Ambachts
school en de Vereeniging voor Slojd-onderwijs.
(M. Crt.J
De oud-minister Kappeyne van de
C a p e 11 o is, naar wjj vernemen, ernstig ongesteld.
Viissingen. Met kracht wordt nog steeds voort-
gewerkt aan de voltooiing van het nieuwe haven-
station. Reeds thans is duidelijk zichtbaar hoe
schoon eu artistiek het kolossale gebouw belooft te
worden als het geheel is afgewerkt. Vooral de fraaie
ingang maakt een zeer aangenamen indruk, terwjjl
ook de andere deelen medewerken om het geheel
zoo interessant mogelijk te maken. Gerust kan ge
zegd worden, dat Viissingen nog nooit in het bezit
is geweest van zoo'n prachtstuk van bouwwerk.
Zooals uit een telegram in ons vorig no. bleek
hield de heer Fokker Vrjjdag in de Eerste Kamer
de aangekondigde interpellatie omtrent de voorne
mens der regeering ten aanzien der marine
haven en marinesluis te Viissingen.
In 1875 werd f 300,000 uitgetrokken voor bedoelde
sluiswerken, doch de voltooiing bleef achterwege.
In 1883 was 13 ton verwerkt, mur selert ge-
