1893 N°. 140.
80"'' jaargang.
Zaterdag 25 November.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, "Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nomraers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Adverfcentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar tö Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaaiders.
van adveirtentaên voor I uren op den daq; der uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie vrordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Bij (lil nonamer beliooi'l een bijvoegsel.
Veendam.
Den uitslag der herstemming te Veendam ver
meldende, die, gelijk men weet, geëindigd is met
de overwinning van »een gewone liberale mijnbeer",
zegt de Zeeuwdat de liberale candidaat mr. Smidt
juist de volstrekte meerderheid behaalde. We meen
den, dat bij eene herstemming van een volstrekte"
meerderheid geen sprake was.
Trouwens, heel duidelijk is de Zeeuw ten opzichte
van de Veendatnsche herstemming in het geheel
niet Het blad zegt toch verder:
»De heer Treub had in de verschillende plaat
sen van het district zijti program ontwikkeld en
zich voor de kieswet verklaard. De heer Smidt
had geschreven dat hij door de verhuizingsdrukte
niet voor de kiezers kon optreden."
Wat het blad met deze opmerking bedoelt, zegt
het niet, maar men kan dat wel eenigszins gissen
als men weet, dat de radicale mr. Treub van anti-
revolut. zijde werd aanbevolen. Intusschen zou men
cok kunnen zeggen, dat, als de kiezers d9n onbe
kenden zwijger de voorkeur geven boven den beken
den spreker, dit niet pleit voor den spreker,
of althans dat de meerderheid der kiezers niet ge
diend is van de radicale theorieën. En dat nog wel
in het noorden des lands
Niet practisch.
Aan de zijde van ons postkantoor, waar niemand
die het niet weet, de brievenbus zou zoeken, maar
waar ze niettemin is, kan men voor een der ramen
eene briefkaart zien staan, die onbestelbaar is be
vonden. Nu, dit mag geene verwondering baren,
want de afzender of afzendster heeft verzuimd het
adres erop te plaatsen. Zelfs de meest begaafde post
ambtenaar is met al zijne kennis van het vak en
zijne bekendheid met zijne stadgenooten niet hij
machte zulk eene briefkaart aan haar adres" te
bezorgen.
Dientengevolge verschijnt die briefkaart zonder
adres voor het raam, opdat mogelijk de afzender of
afzendster haar moge herkennen en haar terugvra
gen of alsnog adresseeren. Maar nu wil het ons
niet zeer practisch toeschijnen, dat die niet-geadres-
seerde briefkaart met de adreszijde naar het raam
staat gekeerd. Ieder, die een brief of eene brief
kaart in de bus werpt, is natuurlijk in de meening,
dat hij er een adres op geplaatst heefthet niet-
adresseeren is dus geen kenmerk voor den afzender.
Ware nu de beschreven zijde voor het publiek zicht
baar (we nemen althans aan dat niet ook de an
dere zijde blank gelaten is) dan kon die misschien
een herkenningsfceeken opleveren. Nu is het moeie-
lijk zich zonder navraag te overtuigen, en als allen,
die briefkaarten verzenden een onderzoek komen 1
instellen, is er bepaald personeel te weinig aan ons j
postkantoor.
Als het niet in strijd is met desbetreffende re
glementen of voorschriften zouden we wel in over-
weging willen geven de bewuste briefkaart alsnog j
om te keeren. 'fe Zou heusch doeltreffend kunnen
zijn
GOES, 24 November 1893.
Wij vestigen in het bijzonder de aandacht onzer
stadgenooten op de in dit nommer voorkomende
advertentie van de commissie voor werk
verschaffing, waarbij deze aankondigt, dat
zij a. s. Maandag en volgende dagen met haren
wagen langs de huizen der ingezetenen zal rijden
ter ophaling van waardelooze voorwerpen.
Gaarne wekken wij allen op eens goed natezien
of ze niet het Gen of ander hebben, voor ben van
geen nut, dat der werkverschaffing te stade kan
komen. De goede resultaten, die de werkverschaf
fing hierterstede ten vorigen jare heeft gehad, doet
haar den steun der ingezetenen ruimschoots ver
dienen. Toen werd veel waardeloos" gegeven moge
het dit jaar althans niet minder zijn.
Er doet zich in deze gemeente, bij een 69jarige
vrouw, in de Magdalenastraat, een geval van kin
derpokken voor.
Naar wij vernemen bad de vrouw dezer dagen
hare familie in België bezocht. De inspecteur van
het geneesk. staatstoezicht was heden hier. De huia-
genooten worden zooveel mogelijk geïsoleerd ge
houden.
De wensch, dat het Hollandsche tooneelgezel-
schap van den beer A. V a n Lier bij een tweede
abonnementsvoorstelling met een dege
lijker stuk zou optreden dan bij de eerste is niet
onvervuld gebleven. Gisteravond gaf dit gezelschap
voor een vrij talrijk publiek in do schouwburgzaal
der sociteit V. O. V. als no. 2. Van het abonnement
»De Rustverstoorster", t.ooneelspel naar het Hoog-
duisch »dor Sfcörenfried" van R. Benedix door F.
D. Zitnmer Bz. Dit stuk verwierf een algemeonen
by val zoowel door den inhoud als door de wijze,
waarop het werd ten tooneele gevoerd. Het geeft
een aantal ernstige toestanden te aanschouwen, die
het ton volle den naam van tooneelspel waardig
maken, doch door do vele pittige en luimige gezeg
den en comiscbe scènes schijnt het soms een blijspel.
De korte inhoud van het stuk is deze
Eene hoogadelijke schoonmoeder uit de residentie
komt in het huishouden van haar dochter die met
een rijk en aanzienlijk burger uit een landstadje
gehuwd is, in welk huishouden tot hiertoe allen in
liefde en vrede met elkaar leefden, de rust verstoren
door aanmerking te maken op het ontbreken van alle
uiterlijk vertoon en op de nederige en degelijke
leefwijze barer kinderen. Zij spoort hare dochter aan
van haren echtgenoot te eischen, dat hij meer dienst
boden, equipage, liveroi enz. enz aanschaft, om daar
door den stand harer kinderen meer te doen overeen
stemmen met haar eigen hoog geroemde aanzienlijke
afkomst en stand, ofschoon zij bij den dood van haar
man als hulpbehoevende weduwe achterbleef en moest
leven van een jaargeld, haar geschonken door haar
schoonzoon, wiens vrede zij zoo jammerlijk kwam ver
storen. Zelfs de vrienden en bedienden des huizes wer
den doorhaar optreden, voortgesproten uit hoogmoed,
onverstand en kwaadsprekendheid, niet gespaard.
De gevolgen dezer rustverstoring gingen zelfs zoover,
dat het tusschen liair dochter en haar schoonzoon
tot een echtscheiding zou gekomen zijn, dat de huis
vrienden zich zouden hebben terug getrokken en de
bedienden hunne diensten hadden opgezegd, indien
niet een oude, verstandige oom de rustverstorende
schoonmoeder voor eenige uren buitenshuis had weten
te brengen, welken tijd hij benutte om allen weder
met elkander te verzoenen, waarna weder liefde en
vrede het deel van alle(' huisgenooten werden.
De schoonmoeder bemerkende, dat al hare intriges
verijdeld zijn weet nipts anders te doen dan te be
sluiten maar weêr heen te gaan, wat den ouden
oom den uitroep ontlokt: Mevrouw, ik heb u altijd
voor eene verstandige dame gehouden en dit besluit
is een vernieuwd bewijs van de juistheid mijner
meening".
Uit dezen korten inhoud is de strekking van het
stuk genoegzaam af te leiden. Wat het succes dezer
voorstelling verhoogde was, dat alle rollen in goede
handen waren en dat de titel van het stuk in alle
bedrijven volkomen tot zijn recht komt, waardoor
ook in deze opzichten »de Rustverstoorster" zich
gunstig onderscheidt van »Met vreemde VeGren".
Toch schijnt ons de titel van een andere vertaling:
»do Stokebrand" gelukkiger gekozen toe.
Zonder te kort te willen doen aan het spel der
andere actrices en acteurs verdient zeker mevrouw
AlbregtEngelman, die de titelrol vervulde, een af
zonderlijke gunstige vermelding. Zij toonde zich nog
tot het laatst toe onvermoeid en leverde ook gister
avond weder schitterende bewijzen van haar groot
talent.
Met haar dient genoemd de heer Bigot als de
oude oom Lebrecht Muller, die mede uitmuntte door
het natuurlijk spel in zijn overigens hoogst dankbare
rol. Van hen beiden hangt in hoofdzaak het wel
slagen van het stuk af, en we durven gerust ge
tuigen, dat het hun volkomen gelukt is het geheel
tot zijn recht te doen brengen.
Mocht het gezelschap van de heeren Van Lier voor
de 3e abonnements-voorstelling een even bevredigend
stuk kiezen, dan kan het, gelijk gisteravond, rekenen
op een dankbaar en tevreden publiek.
Waarde. Het alhier gevestigde leesgezelschap
hield jl. Woensdagavond zijne jaarvergadering, waarin
de heer H. G. Hartman J z. als spreker optrad.
In zijne rede, gewijd aan eene Beschouwing van het
levenen wel van zijne treurige, genotvolle en leer
rijke zijde, vond de spreker gelegenheid te herinne
ren aan het feit, dat de president van het gezel
schap, de heer Oudshoorn, hoofd der school,
dezer dagen zijne dertigjarige werkzaamheid bij het
onderwijs herdacht. Namens de leden van het lees
gezelschap en den spreker werd den jubilaris een
photo-typisch portret van H. M. de Koningin, in
keurige lijst vervat, fcen geschenke aangeboden. De
heer Oudshoorn bedankte in eenigo gevoelvolle woor
den voor dat zeer waardeerende blijk van instem
ming met zijnen arbeid, ofschoon hij het feit ver
borgen had willen houdenhij verklaarde tevens
een voorstander van goed openbaar onderwijs te zijn
en zijne krachten te willen blijven wijden aan de
ontwikkeling en beschaving van het jongere geslacht.
Borsele. In den nacht van Dinsdag op Woens
dag overleed alhier de heer A. De Muijnck, in
leven opzichter der gemeente. Gedurende een aantal
jaren werd deze betrekking met ijver en nauwge
zetheid door den overledene waargenomen. De ge
meente bezat in hem een ambtenaar, die door zijns
langdurige praktijk goed op de hoogte der zaken wae.
Arncmiiiden. De onlangs alhier opgerichte ver-
eeniging Algemeen Belang", aan welke voor hare
vergaderingen het gebruik der raadzaal gratis is
afgestaan, hield gisteren (Donderdag)avond hare
tweede bijeenkomst, waarin de heer H. G. Hartman
Jz., secretaris van Goes, als spreker optrad. In eene
bevattelijke improvisatie schetste de'spreker de huis-
houding van Staatdoor een overzicht te geven van
de bepalingen onzer Grondwetten van de instellingen
in het belang van het rijk en zijne inwoners. Na de
pauze gaf de spreker eene causerie ten beste over
Vergissen en nog ietswaarin humor en ernst elkander
afwisselden en die menigmaal den lachlust opwekte
of aandoening veroorzaakte.
De beide stukken werden afgewisseld door de voor
dracht van een paar verzen. De voorzitter der ver-
eeniging, de heer Vader van Kleverskerke, maakte
zich tot tolk van de aanwezigen, toen hij den spreker
een »tot weerziens" toeriep, en tevens aantoonde,
dat de vereeniging door de talrijke opkomst der
leden en hunne huisgenooten bewees levensvatbaar
heid te hebben.
5>rïewesen. Toen heel ons Vaderland, den 30
November 1863, den vijftigsten jaardag van zijn her
boren volksbestaan vierde, werd aan den avond van
dien vreugdevollen dag, te dezer plaatse, onder de
zinspreuk»Nut en Genoege n", een Zang-
vereeniging opgericht. Deze zangvereeniging
bestaat nogin hare jongste vergadering werd be
sloten, de gewone wekelijksche bijeenkomst, niet op
Vrijdag, maar op Donderdag a. s. te houden, ten
einde bij die gelegenheid haar dertigjarig bestaan te
berdenken. Is in 't algemeen een dertigjarig leven
een beteeken is volle zaak, niet het minst is het dit
voor een muziek- of zanggezelschap, in een kleine
gemeente te plattenlande, waar men, zoo al niet
met geringe belangstelling, dan toch zeker met ge
stadige afwisselingen van personeel heeft te kampen,
die gedurig zijn bestaan in gevaar brengen en menig
maal doen eindigen. Een reden te meer voor 't Gezel
schap om 30 November niet onopgemerkt te laten
voorbijgaan. De vereeniging telt nog 22 ledeneven
wel moet worden erkend, dat ze, inzonderheid 't
laatste jaar, door genoemde oorzaken, wel wat veel
van hare beste krachten heeft verloren. Toch is het
aantal leden voor een gemengd koor nog sterk ge
noeg. Moge 't Gezelschap door medewerking en toe
treding nog lang zijne zangen doen hooren.
lij as plant. Woensdagavond hield het N u t s-
departement »Noord-Beveland" alhier
zijne eerste vergadering in dit seizoen. Ondanks het
zeer ongunstige weder, waren nog 12 leden opge
komen. Met algemeene stemmen werd de heer H.
Roelof van Kortgene als lid aangenomen.
Nadat dö ingekomen stukken behandeld waren
en de leesbeurten voor dezen winter geregeld, wer
den in de vergadering met dames tafereelen uit de
land- en volkenkunde met den sciopticon van den
heer W. F. J. Wagtho vertoond, met nadere toe
lichting van betgeen het voorstelde. Die tafereelen
vormden in hoofdzaak 2 seriën de eerste, eene reis
om de wereld; de tweed0, gezichten van het oude
en nieuwe Rome. Daarna droeg de heer J. Sturm
van Kats een allerluiinigst stukje voor, getiteld
Een brief van een' huzaren-rekruut over het Leid-
sche academie-feest," in het Walchersch dialect,
na eerst een kort verslag van de door hem als af
gevaardigde bijgewoonde algemeene vergadering te
hebben gegeven; vervolgens trad de heer L. G.
Haarman van Wissekerke op met Sociale vraag
stukken" door Van den Horst en »Zoo'n indringer"
door M. Hoefnageldaarna de heer P. Beun met
»Don Ramiro", ballade van J. Van Lennep en ein
delijk de heer C. N. V. d. Heijde, van Wissekerke
met »Jodocus" van Eliot Boswel.
Zoowel de vertooningen met den sciopticon als
de verschillende bijdragen mochten den algemeenen
bijval verwerven.
Men meldt uit 's-Uïeer Arendskerko aan
de N. 11. Ct.De teelt van suikerbieten
hier en in den omtrek schijnt niet onbelangrijk te
zijn. De aanvoer aan het spoorwegstation alhier is
zoo goed als afgeloopen. In het geheel zijn voor
zeven fabrieken ruim 4,600,000 K.G. op de fairbank
gewogen. Met de betrekkelijk weinige, die buiten
de bank om gewogen zijn, is de geheele aanvoer
alhier ruim 5 millioen K.G. geweest.
Aan den oever van den Eendrachtpolder
(calamitous waterschap Margaretha c. a.) in Zeeland
ontstond eene oeverafsckuiving ter lengte
van pl. m. 120 meter, waarbij de oever 45 a 50
meter is ingeschaard.
Naar bet schijnt werden geene oever werken be
schadigd en bestaat ook voor de zeewering geen
gevaar. (M. Ct.)
De toestand van het Tweede Kamerlid, mr.
Keuchenius, is achteruitgaande. De krachten
van den patiënt verminderen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden dat métr Januari
e. k. te vervullen is de betrekking van adsistent
aan het Rijkslandbouwproefstation
te Goes. Jaarwedde 1300.
Zij, die voor deze betrekking in aanmerking wen-
schen te komen, gelieven zich vóór 1 December
schriftelijk aan te melden bij den directeur van het
Rijkslandbouwproefstation voornoemd.
H. M. Koningin Wilkelmina hoopt
opijs, om op de baan langs 't Huis ten Bosch
want de Koninklijke familie vertrekt over enkele
dagen naar Den Haag te kunnen rijden, en op
sneeuw, om met Hare poney's te arren, doch overi
gens vindt Zij Hare genoegens in de speelkamer van
het paleis. Met Hare studie, ook wat muziek en
teekenen aangaat, vordert het uitnemend en de tijd
is niet ver meer verwijderd, waarop zij zal aanvan
gen met het bestudeer en van ons staats
recht, waarbij Prof. Oppenheïm te Leiden zal wor
den uitgenoodigd als Haar leermeester op te treden.
(R. N.)
Naar aanleiding van het bericht, dat bij Kon.
besluit de gemeenteraad van Tegelenis
ontbonden, schrijft Ons Zuiden
»Dagteekeniüg en nommer van het beweerde Kon.
besluit zijn daarbij niet opgegeven en de reden daar
van is niet ver te zoeken. Een Kon. besluit van
die strekking toch kan niet bestaan en bestaat der
halve niet In ons Staatsrecht is ontbinding van
den gemeenteraad niet bestaanbaar.
»Ware dergelijke ontbinding mogelijk, dan zou ze
moeten steunen op een uitdrukkelijk wetsvoorschrift,
zooals betreffende ontbinding der beide Kamers bij
art. 73 der Grondwet is bepaald.
»Kan de berichtgever ook doelen op de twee
laatste zinsneden van art. 144 der Grondwet, dan
zij opgemerkt, dat de bedoelde maatregel niet bij
Kon. besluit, maar bjj wet moet gedecreteerd worden.
»De twee laatste zinsneden van dat artikel luiden
als volgt
Wanneer de regeling en het bestuur van de
huishouding eener gemeente door den gemeenteraad
grovelijk worden verwaarloosd, kan een wet de wijze
bepalen, waarop in het bestuur dier gemeente
wordt voorzien.
»»De wet bepaalt welk gezag het gemeentebestuur
vervangt, wanneer dit in gebreke blijft in de uit
voering der wetten, der algemeene maatregelen van
bestuur of der prov. verordeningen te voorzien.""
De Vereeniging tot steun van verwaarloosden
en gevallenen te Amsterdam zal eerstdaags aan den
Minister van Justitie een adres verzenden inzake
ontzetting van de vaderlijke macht.
Naar de Zwolsche Ct. verneemt, zou de Ver
eeniging wenscheu een regeling, krachtens welke
door de naaste verwanten en door het openbaar
ministerie de vervallenverklaring van het ouderlijk
gezag zou kunnen worden gevraagd, zoowel op grond
van veroordeeling wegens zekere misdrijven als we
gens1. bekend slecht levensgedrag; 2. verregaande
verwaarloozing van da verplichting tot onderhoud
en opvoeding3. het uit winstbejag noodzaken van
het kind tot overmatigen arbeid, en dit steeds met
dezelfde gevolgen, èn ten aanzien van de zorg voor
de kinderen èn ten aanzien van de mogelijkheid
voor de ouders om te eeniger tijd in de bun ont
nomen rechten te worden hersteld.
De Raad van Toezicht op de spoorwegen heeft
doen weten, dat er van de invoering van 4e
klasse waggons niets komen kan. Tegenwoor
dig zou er veeleer neiging waar te nemen zijn, het
aantal rijtuigklassen te verminderen dan te vermeer
deren. Op enkele Engelsche spoorwegen is de 2de
klasse opgehevenbij locaaldiensten zijn als regel
slechts twee klassen aangenomen, en ook in Duitsch-
land bestaat het voornemen in eenige treinen de 1ste
klasse afdeeling^n op te heffen. Het gebruik der 4e
kl. is bovendien beperkt tot Noord- en Midden-
Duitschlandin Zuid-Duitsckland wordt deze klasse
niet aangetroffen.
Het invoeren van eene 4e klasse hier te lande
zoude voorts voor de spoorwegmaatschappijen neer
komen op eene belangrijke vermeerdering van mate-
riëel en op eene verzwaring der treinen, bijgevolg
op eene aanmerkelijke vermeerdering van kosten, die
de mogelijke meerdere opbrengst door toenemend
reizigersverkeer waarschijnlijk zoulen overtreffen..