1893 N°. 139.
Donderdag 23 November.
80sle jaargang.
De Loting der Paarden,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woonsdag- en Yrydagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Dit mar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inzending van advertentie» voor 9 uren ©g» den dag der uitgave.
vallende in de termen om voor keuring en eventueele vordering
voor het leger in aanmerking te komen, zal voor GOES ge
houden worden op Zaterdag den 25 November aan
staande, des namiddags te twee uren, in een der zalen van
het raadhuis.
De eigenaar van zich iu deze gemeente bevindende ingeschre
ven paarden i9 gerechtigd in persoon voor dat paard te loten
ia hij eigenaar van meer dau een ingeschreven paard, dan loot
hij voor elk paard afzonderlijk. Is de eigenaar niet bij de
loting tegenwoordig, dan loot de Burgemeester voor hem.
Goes, den 18 November 1S93.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Neerbosch.
Met zeldzame eenstemmigheid eischt de gansche
Nederlandsche pers en met haar ons geheele volk,
opheldering omtrent Neerbosch. De ongehoorde be
schuldigingen door den heer Van Deth den directeur
met zijn gezin, verschillenden onderwijzers en help
sters voor de voeten geworpen, maken het noodza
kelijk, dat er licht ontstoken worde in deze geheim
zinnige geschiedenis. Want geheimzinnig is zij, niet
tegenstaande de groote openbaarheid, waarmede de
heer Van Deth optreedt, in hooge mate.
Eene philantropische inrichting, die een lange reeks
van jaren ongerept heeft bestaan waaraan een groot
deel van ons volk vele, vaak zeer aanzienlijke, bij
dragen heeft geschonken; die in al die jaren door
tallooze bezoekers is bezichtigd; die eene lange rij
van volwassen weezen aan de maatschappij heeft
teruggegeven, zonder dat ooit eenig ernstig feit te
haren nadeele publiek is gewordenzulk eene in
richting wordt op éénmaal door één of twee men-
schen in openbaar geschrift aangevallen, en ziet
dra komen tal van anderen zich bij hen voegen met
klachten en ergerlijke feiten. Want het zijn niet
alleen de heeren Van Deth en Van Houten, die den
heer Van 't Lindenhout en zijne inrichting atta
queeren, maar vele vroegere verpleegden voegen
hunne stem bij de hunne.
Nog dezer dagen schreef de heer J. J. Lorgion
Stellingwerff in de Amst. een uitvoerig stuk, waarin
hij beweert, dat in zijn tijd te Neerbosch een lijken
vertrekje bestond, dat tevens dienst deed als toilet
kamer voor hen, die gebaad hadden, en als arres
tantenhok. Zoo gebeurde het, dat de levenden speelden
met een lijk, dat aldaar lag en allen eerbied voor
den dood verloren. Hij verhaalt ook van het begraven
van overledenen zonder het lijk in een kist te leggen,
wat zelfs in strijd is met de wet op het begraven.
Waarom hebben die beschuldigers allen tot nutoe
gezwegen Waarom hebben zij nooit openbaarheid
gegeven aan wat zij tijdens hun verblijf te Neer
bosch hebben opgemerkt en ondervonden Moest
hun geweten eerst wakker geschud worden door de
noodkreten van den heer Van Deth? Maar bovenal:
waarom blijft voorshands elk onderzoek naar de
waarheid van den inhoud der brochures achterwege
Van de commissie, die de zaken van Neerbosch
zou onderzoeken, is op dit gebied niet veel licht te
verwachten. Uit het stuk van den heer De Beaufort
blijkt duidelijk, dat zij geene termen heeft gevonden
de eeren Van Deth en Van Houten te hooren, hoe
wel ze wisten langs dien weg, zooal niet de waar
heid te vernemen, doch toch genoeg beschuldigingen,
met de vereischte toelichting er bij, te zullen hooren
om een nauwkeurig onderzoek in te stellen. Nu de
commissie dit heeft achterwege gelaten, valt het te
betwijfelen of door haar het vereischte licht over
Neerbosch zal worden ontstoken. Blijkbaar stuurt
zij haar onderzoek in eene andere richting, dan die
op het oogenblik de meest gewenschte is.
Maar voor den strafrechter zijn er alleszins termen
om de zaak ter hand te nemen. Immers, öf de heer
Van 't Lindenhout öf de heer Van Deth is straf
schuldig, en het mag toch niet gezegd worden, dat
de Nederlandsche rechter dergelijke feiten als om
trent Neerbosch bekend werden ongestraft, of zulke
beschuldigingen als de heer Van Deth heeft geuit,
onvervolgd laat.
Aan eene grootsche stichting, die in vele opzichten
tot hiertoe eerbied afdwong aan allen, die haar
meenden te kennen, is een fatale slag toegebracht
en alle weidenkenden gruwen bij de gedachte, wat
al kwaads daar is gesticht, wanneer waar is, wat in
den laatsten tijd omtrent Neerbosch is geopenbaard.
En de man, wiens goede naam bij die inrichting
ten nauwste is betrokken, en op wiens verleden
thans zulke zwarte vlekken worden geworpen
zwijgt; ja, zelfs nadat van alle zijden er openlijk op
wordt aangedrongen, dat hij zijne beschuldigers voor
de rechtbank zal dagen, volhardt hij in zijn zwijgen,
en doet hij geene enkele poging om zich te recht
vaardigen.
Men mag daaruit geen schuldgevoel afleiden, maar
een feit is het, dat hij daardoor den schijn tegen
zich keert, en dat hoe langer hoe meer twijfel rijst
niet omtrent de beweringen van den heer Van Deth,
maar omtrent de deugdelijkheid der weesinrichtmg
van Neerbosch.
Daarom dient er voortdurend op te worden aan
gedrongen, dat öf de justitie zich uit eigen beweging
de zaak aantrekt, öf dat de heer Van't Lindenhout
zijn beschuldigers voor de rechtbank daagt. Iedere
dag wachtens verhoogt den schijn tegen den heer
Van 't Lindenhout en zijne stichting.
GOES, 22 November 1893.
Men vestigt onze aandacht op de gevolgtrek
king, die wij in ons vorig nommer maakten bij de
vermelding der kringen, waarvoor, krachtens art. 19
2 der wet op de Bedrijfsbelasting, com-
missiën van aanslag zijn ingesteld. Wij vonden het
zonderling dat Vlissingen daarbij werd gemist. Doch
daarvoor blijkt nu eene reden te bestaan.
Het K. B. waarbij die kringen zijn vastgesteld,
bedoelt alleen de verdeeling van enkele gemeenten
in meerdere kringen, zooals Amsterdam, Rotterdam,
's-Gravenhage enz., alsmede de samenvoeging van
meerdere gemeenten tot éen kring, zooals al de ge
meenten van Zuid-Beveland met Goes, al de ge
meenten van Walcheren (uitgezonderd Vlissingen)
met Middelburg enz. Doch gemeenten, die op zich
zelf een kring vormen zullen, behoefden in het K.
B. niet te worden opgenomen. Daartoe behooren o.
m. Vlissingen, Groningen, Leeuwarden, Harlingen.
Wij herinneren geabonneerden en het verder
kunstlievend publiek aan de tooneel voorstel
ling, die morgen in de sociëteit V. O. V. door
het gezelschap van de heeren Van Lier zal worden
gegeven. Alsdan zal worden opgevoerd de Rwtvtr-
stoorstereen tooneelspel naar het Duitsch van
Benedix en Zimmer.
Bij koninklijk besluit is benoemd tot inspec
teur der registratie en domeinen van de derde klasse
in de 22e divisie A. E. J. Bertling, thans ont
vanger der registr. en domeinen te Goes.
Borsele. Maandag deed het bestuur der W e r k-
mansvereeniging alhier aan de algemeene
vergadering der leden rekening en verantwoording
van het beheer en da administratie over het dienst
jaar 1892/93. De belangstelling was niet groot daar
behalve het bestuur slechts 13 leden tegenwoordig
waren, niettegenstaande de vereeniging 112 leden
telt. De rekening bedroeg in ontvang 2007,96 i/s
en in uitgaaf 1893,16. Zij sloot derhalve met een
goed slot van 114,80 i/8. Van dit bedrag moest
worden afgetrokken f 27,25 ter voorziening in het
tekort aan kolen voor het reservefonds en f 12,76 i/g
wegens te veel gestorte contributiën, zoodat zuiver
overbleef f 74,79. Uit deze som werd f 61,61 aan
gewezen voor restitutie van de contributiën, uitma
kende 21/2 cent per hectoliter over 2471 1/2 H.L.,
die bij de leden der vereeniging waren thuis gebracht.
Tengevolge dezer aanwijzing kosten de kolen 0,72 i/8
per hectoliter vrij in de bergplaatsen, daar de prijs
voorloopig was berekend op f 0,75. De resteerende
10,18 werden bestemd tot eersten post van ont
vang in de volgende rekening. In 't geheel waren
aangeschaft 140 kar van 1700 K.G. Daar de reke
ning geene aanleiding gaf tot aanmerkingen werd
zij zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Daarna ging men over tot het kiezen van een
voorzitter, een kassier en twee commissarissen wegens
gewone aftreding van de betrokken personen. Uit
de stemmingen bleek dat herkozen werden dhr. C.
Allaart als voorzitter, dhr. F. Van Duijne als kassier
en dhr. M. Van Boven als commissaris, terwijl ter
vervanging van dhr. M. Huissoon, die voor zijne
herbenoeming bedankte, tot commissaris wérd benoemd
dhr. C. De Krijger.
lEeinkeiiszand. Onze brievengaarder, de heer
J. Stoel alhier, ondervond op 19 dezer bij gelegen
heid van zijne 25jarige ambtsvervulling bij de ad
ministratie der posterijen, zoo van de ingezetenen
als van elders, vele bewijzen van belangstellinghij
ontving een waardeerend schrijven wegens getrouwe
dienstvervulling van den inspecteur der posterijen
te Breda en den directeur van het postkantoor te
Goes onder wier dienstkringen hij ressorteert. Ook
werden hem door een paar ingezetenen geschenken
Kapelle. Maandagavond hield de landbouw-
vereeniging »V oor uitgang is ons stre
ven" alhier hare eerste wintervergadering; opge
komen waren 19 leden. De voorzitter, dhr. M. De
Jager, opende de vergadering en riep den aanwezigen
een hartelijk welkom toe, waarop de notulen der
vorige vergadering werden gelezen en goedgekeurd.
Bg de verkiezing van 3 bestuursleden, tengevolge
van periodieke aftreding, werden met groote meer
derheid van stemmen de 3 aftredende leden, dhrn.
J. De Jager Jz., J. De Geus en W. J. Van Dam
herkozen. Vervolgens werd rapport uitgebracht over
de door de vereeniging aangeschafte kunstmeststof
fen. Het bleek dat een alleszins bevredigend resul
taat was verkregen, waarom werd besloten om in
de eerstvolgende vergadering wederom te trachten
om voor gemeenschappelyke rekening de benoodigde
meststoffen voor het volgend jaar aan te schaffen,
onder bepaling dat, wil men van die gelegenheid
alsdan profit9eren, men lid dezer vereeniging moet
zyn of zich als zoodanig moet laten inschreven.
Hierna werd door een der leden het ongeriefelijke
ter sprake gebracht van de veel te beperkte ruimte
aan het stations-emplacement voor de lading van
suikerbieten, en werd de vraag gedaan of er niet
door de vereeniging een poging zou kunnen gewaagd
worden, teneinde hierin verandering te krijgen. Dit
denkbeeld vond algemeen bijval, en het bestuur werd
gemachtigd zich per request om uitbreiding van
het emplacement te wenden ter plaatse waar zulks
behoort. Verder niets meer aan de orde zynde, sloot
de voorzitter de vergadering.
'g-Keer AMskerke. Tot lid van den gemeente
raad alhier is by herstemming gekozen den heer I.
Willemsen met 24 van de 27 stemmen. De heer
0. Meijaard verwierf 3 stemmen.",
Bij Kon. besluit zyn benoemdtot voorzitter
van het bestuur der waterkeering van den calami-
teusen Willem Annapolder, J. de Geus; tot dyk-
graaf van den Zuidvlietpolder, G. Kloosterman;
in het bestuur van den Nieuwe Veerpolder, tot dijk
graaf, J. Van der H a v e en tot plaatsvervan
gend dykgraaf, A. Van der Have.
Het hoofdbestuur van de Geld.-Overyselsche
Landbouw-maatschappy heeft op de prijsvraag over
behandeling van kunstmeststoffen één antwoord ont
vangen en dit bekroond met den prijs van f 300
het is van den heer M. W. V. Van Bylevelt
te Rilland.
Geslaagd voor het eerste gedeelte artsexamen
de heer A. Wagemaker te Tolen.
Naar het Vaderland verneemt, blyffc de op
brengst der vermogensbelasting niet
minder dan f 1,800,000 beneden de raming.
De heer H i n t z e n die indertijd in de Ka
mer het eerst ter sprake heeft gebracht het bekend
worden van de aanslagen in de vermogensbelasting,
tengevolge van de openbaarheid der kohieren voor
de hoogst-aaugeslagenen in de directe belastingen,
heeft thans een wetsvoorstel ingediend tot w y z i -
ging der kieswet, ten einde, zoo lang deze
nog van kracht zal zyn, in dit euvel te voorzien.
De Commissie van Rapporteurs over het a f -
deelingsonderzoek van de kiesrecht
amendementen is na ernstige overweging tot
de conclusie gekomen, dat in de gegeven omstan
digheden er voor haar geen voldoende reden bestaat
om tot een overleg met de regeering het initiatief
te nemen.
Blykens een telegram van den Gouv.-Generaal
van Ned.-Indië van 20 dezer, wordt de gouv.-
koffieoogst op Java voor dit jaar thans geraamd
op 71.277 pikols.
Het Kamerlid Tydens neemt in beterschap toe,
en zal vermoedelyk weldra geheel hersteld zyn.
Op den 20 November heeft het hoofd
bestuur van de commissie Neerbosch
een samenkomst gehouden te Utrecht met de be
sturen der sub-commissies in het gebouw voor kun
sten en wetenschappen.
De financiëele sub-commissie heeft op den 18
October een vergadering gehouden, nadat hare leden
op 25 en 26 Augustus en nogmaals op 8 en 9 Sep
tember een bezoek hadden gebracht aan Neerbosch.
Haar rapport is gereed.
De paedagogische commissie vergaderde op 13
November, nadat op 14 Augustus en 2 October be
zoeken aan Neerbosch waren gebracht. Deze com
missie heeft mondelinge en schriftelyke inlichtingen
ontvangen en onderzocht van byua honderd ver
schillende personen. Haar rapport is by na voltooid.
De hygiënische commissie vergaderde op 16 Sep
tember, 11 October en 1 November, nadat op 16
Augustus, 24 Augustus en 18 October door hare
leden bezoeken aan Neerbosch waren gebracht. Ook
haar rapport is by na gereed.
De drie rapporten zijn van vrij grooten omvang.
De commissie hoopt thans binnen niet al te groot
tydsverloop haar eindrapport te kunnen vaststellen,
dat gedrukt zal worden en algemeen verkrijgbaar
gesteld. (U. D.)
Dr. Louis Mulder, oud-hoogle8raar aan
het athenaeum te Deventer, thans te Haarlem woon
achtig, gedacht gisteren den dag, waarop hy, 40
jaren geleden, aan het openhaar leven begon deel
te nemen, ingevolge de opdracht, hem met nog
drie andere landgenooten door wylen den Koning
gegeven tot het houden eener serie landbouwvoor
drachten.
Nog eene tweede hulde heeft Zaterdag op het
kerkhof te Ginneken plaats gehad.
Eene deputatie van het 7e regt. infanterie uit
Amsterdam, bestaande uit den majoor J. Van Wyck,
den kapitein B. K. Van Tuinen en den len luit.-adj.
J. Ditmar, was derwaarts gekomen om mede een
krans te leggen by het monument, waaronder het
gebeente rust der gesneuvelden bij de verdediging
van de Citadel van Antwerpen.
De zevende afdeeling, waaruit 50 jaren geleden
het 7e regiment infanterie werd geformeerd, nam
zulk een groot aandeel in de verdediging der Citadel,
dat na den dood van den generaal Chassé de Cita
delmedaille, door hem gedragen, op last des Koning3
blyvend aan het vaandel van het 7 e reg. inf. werd
gehecht. Op de witzijden linten, die van den krans
neerhangen, staat het volgende: Hulde aan de ver
dedigers der Citadel van Antwerpen 18431893,
van het 7e regiment infanterie". Nadat door majoor
Van Wyck het doel van het huldebetoon was uit
eengezet, werd de krans in ontvangst aanvaard door
den gep. gen.-majoor J. H. H. Dommers.
De 84jarige oud-stryder B. J. Van der Belt, ver
pleegde in het gasthuis te Breda, indertijd oppasser
van den gesneuvelden kapitein Morre, by de 3e comp.
van het flankbat. der 10e afd., legde een krans neer
als hulde aan zynen ook hier rustenden compagnie
commandant en verdere kameraden.
In eene correspondentie uit den Haag aau de
Amsterdammer wordt uitvoerig de zonderlinge rege
ling van de kleeding der telegrammen
en brievenbestellers besproken. Terwyl de
eersten een mantel moeten dragen, ofschoon zij slechts
een gesloten portefeuille met enkele telegrammen
met zich voeren, krijgen de laatsten gesloten jassen,
waaronder zij den vrij dikken zak met brieven niet
beschermen kunnen, waaruit zy telkens op straat
brieven enz. moeten halen, terwyl de telegram
besteller meestal binnenshuis komt en in ieder geval
zyn telegram er niet onder lijdt als het even nat
wordt. Het heeft den schijn dat de bestellers der
telegraafkantoren hun onpractischen mantel moeten
behouden, omdat zy de vervanging door een jas
gevraagd hebben.
kerkelijke laken en Onderwijs.
Bedankt voor het beroep by de Ned. Herv.
Gem. te 's-Heerenhoek door den cand. J. Mooij, te
Trummarum (Friesland), met kennisgeving, dat hij
zich thans niet beroepbaar stelt, om verder zyae
studiën voort te zetten.
STATISTIEK
Comité tot wering van School verzuim te Goes,
over October 1893.
Op de School A waren gedurende deze maand
133 kinderen. Onder dezen waren
117 kinderen, die geen enkelen schooltijd verzuimden,
16 van 110 verzuimen, en
0 meer dan 10 verzuimen hadden.
Het gemiddeld verzuim was 0.5 percent op het
geheele aantal scholieren en schooltyden, tegen 0.7
percent over dezelfde maand in 1892.
Op de School B waren 289 kinderen, waaronder
273 zonder eenig verzuim,
14 die van 1—-10 verzuimen hadden, en
2 met meer dan 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 0.7 percent, tegen
1.2 percent over dezelfde maand in 1892.
Op de School G waren 165 kinderen, waaronder
145 zonder eenig verzuim,
11 met 110 verzuimen,
9 met meer dan 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 3 percent, tegen
5 percent over dezelfde maand in 1892.
Op de School D waren 93 kinderen, waaronder
78 zonder eenig verzuim,
14 met 110 verzuimen,
1 boven de 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 1.4 percent, tegen
4 percent over dezelfde maand in 1892.
Het verzuim op de openbare scholen te zamen
van 1 Januari af tot uit. October 1893 bedroeg 1.9
percent, tegen 2 percent over hetzelfde tijdvak
in 1892.