gaan, bij buitensluiting der zonnestralen, wel is waar
cholera-bacillen in overwegend aantal binnen 24
uren te gronde, maar andere overleven dat tijdperk
belangrijk. Hierdoor zou de gelegenheid gegeven
zijn, dat somtijds cholera-bacillen door den wind
worden medegevoerd naar plaatsen, waar de levens
voorwaarden voor hen gunstig zijn en zelfs ver
menigvuldiging zou kunnen plaats hebben, zoodat
daardoor aanleiding tot het ontstaan van een cho-
lera-aanval zou kunnen gegeven worden. Hieruit
big kt het nuttige van maatregelen tot desinfectie
ook daar waar zich nog geene gevallen van cholera
voordoen.
Door den heer Prillevitz, geneesheer te Maarsen,
wordt in het N. v. d. Dag gewezen op de gunstige
resultaten, door hem verkregen bij tijdige en voldoende
inwendige toediening van gezuiverde c r e o 1 i n e
bij c h o 1 e r a 1 ij d e r s.
Choleralijders, die vroeg genoeg 5 gram creoline,
verdund in 100 gram zuiver water innemen en in
houden, genezen, volgens hem, allen.
OPENBARE VERGADERING
VAN DEN
RAAD der gemeente GOES,
op DINSDAG den 5 SEPTEMBER 1893,
des voormiddags te 9 uren.
Voorzitter de heer J. J. Ochtman, wethouder.
Tegenwoordig eerst 9, later 13 leden en de secretaris.
I. De Voorzitter zegt dat hij, ingevolge de voor
schriften der wet zal overgaan tot de beëediging
van de herkozen leden J. J. Ramondt, W. F. K.
Lenshoek, W. N. G. Coenen en B. Quist, welke
daartoe door hem zijn opgeroepen.
Gemelde heeren, door den secretaris binnengeleid,
leggen achtereenvolgens in handen van den Voor
zitter de eeden af, voorgeschreven in art. 83 der
Grondwet van 1848 en art. 39 der Gemeentewet.
Daarna zegt de Voorzitter ongeveer het volgende:
M. H.Aan den eisch der wet is voldaan en
daardoor zijt gij een nieuw zesjarig tijdperk inge
treden, waarin de belangen van de gemeente aan
uwe behartiging zijn toevertrouwd. Ik behoef u die
behartiging niet aan te bevelen, want gedurende
langeren of korteren tijd hadt gij reeds zitting in
den gemeenteraad en hebt ge van die behartiging
blijk gegeven. Het is u bekend, dat die behartiging
niet altijd zonder strijd kan geschieden. Maar als
eerlijke overtuiging onze stemming en onze hande
lingen bestuurt, kunnen wij elkaar onderling waar-
deeren al verschillen wij soms in gevoelen. Moge
het u gegeven zijn, om nog lange jaren aan het
heil der gemeente te arbeiden en Goes de plaats te
doen behouden, die zij in de rij der zustersteden
inneemt. Met deze enkele woorden verklaar ik u
geïnstalleerd en uit daarbij den wensch, dat onze
beraadslagingen zich mogen kenmerken door die
humaniteit, welke past aan mannen, die het doel
hunner roeping steeds voor oogen hebben en dat
trachten te bereiken.
Ik verzoek U uwe zetels te willen innemen.
II. Op voorstel van den Voorzitter wordt de
resumtie van de notulen der vorige vergadering uit
gesteld tot de volgende bijeenkomst.
III. De Voorzitter doet de volgende mededeelingen,
die alle, zooveel noodig met goedkeuring, voor
notificatie worden aangenomen
lo. dat, met het oog op de elders zich openbarende
cholera, de barak is opgeslagen en maatregelen zijn
beraamd en ten uitvoer gelegd ter voorkoming van
de ziekte alhier, waardoor de betrokken post der
begrooting zal worden overschreden
2o. dat in handen van de financiëele commissie
zijn gesteld ten fine van onderzoek en rapport
a. de rekening van de gemeente over 1892
b. de rekening over 1892 en de begrooting voor
1894 van het Gasthuis;
c. een voorstel van B. en W. omtrent het aangaan
eener geldleening voor het tekort op de kosten van
de werken aan den mond der haven
3o. dat de pacht van het perceel hoveniering van
wijlen G. Breugelman is overgedragen aan C. Schrij
ver Kz., koopman te Goes
4o. dat de erfpacht van gronden, bezeten door
W. F. Van Riet, gedeeltelijk is overgedragen aan
G. Van Riet;
5o. dat de benoemde leeraren J. M. Schmidt en
A. Kolkman hunne benoeming bobben aangenomen
en den len September in functie zijn getreden
6o. dat de cursus 1893/94 van de Hoogere Bur
gerschool is begonnen met 59 leerlingen voor alle
vakken en 5 leerlingen voor enkele vakken
7 o. dat voor de boekerij ontvangen en daarin ge
plaatst zijn
R. Van de Casteele, Vriendenraad
Verslagen van Haarlem, Leiden, de Breede wate
ring bewesten Ierseke, het proefstation te Breda
en van de visscherijen op de Schelde en Zeeuwsche
stroomen
8o. dat voor de verzameling van oudheden zijn
ontvangen van den heer B. Van A speren Vervenne
eonige oude munten en van den heer H. De Witt
Hamer Cz. eenige penningen, die zeer z.eldzaam zijn.
Onder deze laatsten bevinden zich
a. Munt van Philips van Bourgondië van 1499.
Zie Alkemade fo. 157.
b. Penning van 1595, geslagen volgens besluit van
de Vereenigde gewesten bij de vrees dat koning
Hendrik van Navarre zich zou verbinden met de
Spanjaarden en daardoor den moed der Nederlanders
zou verminderen. Zie Van Loon, I, 464.
c. Dankpenuing door Zeeland in 1598 geslagen
voor het behoud van Nederland. Zie Van Loon I, 520.
d. Gedenk- of Legpenning, in 1629 geslagen op
de inneming van Amersfoort door Frederik Hendrik.
Zie Van Loon II, 184.
eLegpenning in 1671 geslagen na de acte van
Harmonie, ten blijke van de gerustheid der Staten
zijnde dit de laatste penning, die onder de republiek
der vereenigde Staten geslagen is. Zie Van Loon
UI, 48.
Gedenkpenning van Holland op het 10e stuk
in 1749. Zie Verkade pl. 54, fig. 2 bl. 113.
g. Duit van Zeeland van 1754. Zie Verkade bl.
138 pl. 96 fig. 3. Op deze duit staat de Zeeuwsche
wapenspreuk vermeld, als Luctor et Ementor. De
munt werd daarom ingetrokken.
h. Stuiver der Oost-Indische Compagnie van 1756.
Zie Verkade, pl. 201.
i. Strooipenning van 1840 op de inhuldiging van
Willem II. Zie Dirks, bl. 5 deel II.
k. Strooipenning van 12 Mei 1849 op de in
huldiging van Willem III als Koning te Amsterdam.
Zie Dirks, hl. 95.
Deze penningen en munten mogen eene belang
rijke aanwinst voor de Goesche verzameling van
oudheden genoemd worden. Aan de gevers zal daar
voor dank worden betuigd.
IV. Als ingekomen stukken worden ter tafel ge
bracht
a. Missive van den Min. van Binn. Zaken, dd.
25 Augustus houdende bericht dat wordt berust in
de benoeming van een niet-volledig bevoegde tot
leeraar in de Hoogduitsche taal en letterkunde aan
de Hoogere Burgerschool en wel voor den cursus
1893/94 op voorwaarde, dat de benoemde zich in
1894 aan het examen voor de acte B zal onderwerpen.
b. Missive van Ged Staten dd. 11 Augustus houdende
bericht van de goedkeuring der raadsbesluiten om
trent de jaarwedde van de onderwijzeres aan school
E. en omtrent af- en overschrijving op de begrooting
voor 1893, alsmede tot terugzending (goedgekeurd)
van het eerste suppletoir kohier van den Hoofd.
Omslag.
c. Voorstel van B. en W. tot afstand van grond
aan Jacob Van der Weele met gunstig advies van
de financiëele commissie, dat in de volgende ver
gadering behandeld zal worden.
d. Aanbeveling van de heeren mrs. Ph. L. Van
Eeten en P. Van der Meer Mohr, voor de benoe
ming van een lid in de openbare gezondheidscom
missie, welke benoeming in de volgende vergadering
aan de orde zal worden gesteld.
e. Verzoek van het departement Goes der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen om afstand van
localen en andere ondersteuning voor de oprichting
van eene gelegenheid tot opleiding voor bewaarschool-
houderessen, waarvan de behandeling door B. en W.
wordt voorbereid.
Alles voor notificatie aangenomen.
V. Aan de orde is de beslissing op het verzoek
van L. M. Van Campen om toelating zijner dochter
tot de lessen der Hoogere Burgerschool, waaromtrent
in de vorige vergadering de stemmen hebben gestaakt.
De Voorzitter brengt het voorstel tot gunstige
beschikking in omvraag.
Dit voorstel wordt aangenomen met 7 tegen 6
stemmen, die der hh. Adam, Fabery de Jonge, Van
Asperen Vervenne, Den Boer, M. De Jonge Jz. en
Quist.
VI. Vervolgens komt in behandeling de benoeming
van eene onderwijzeres aan school E, waartoe door
B. en W. in overleg met den arrondissements-school-
opziener, en onder overlegging van het bericht van
het hoofd der school, worden voorgedragen inej.
J. E. Indewey te Dordrecht, M. Perk te Apeldoorn
en A. Koetze te Hoogezand.
Bij de opening der briefjes blijkt, dat zijn uitge
bracht op mej. J. E. Indewey alle stemmen, die dus
is benoemd.
VII. Thans is aan de orde de benoeming van een
wethouder, noodzakelijk door de periodieke aftreding
van den heer J. J. Ramondt.
Bij eerste stemming worden uitgebracht op de
heeren J. J. Ramondt 6, M. De Jouge Jz. 5 stem
men, W. F. K. Lenshoek en B. M. Den Boor elk
éene stem.
Niemand de volstrekte meerderheid erlangd heb
bende, heeft eene tweede vrije stemming plaats, die
denzelfden uitslag heeft.
Bij herstemming tusschen de heeren Ramondt en
De Jonge, waaraan deze geen deel nemen, erlangde
dhr. Ramondt 6 en dhr. De Jonge 5 stemmen, zoo
dat eerstgemelde is benoemd, die zich op de vraag
van den Voorzitter bereid verklaart de benoeming
aan te nemen.
De Voorzitter zegt daarop den heer Ramondt in
de eerste plaats, maar ook het huidige college van
dagelijksch bestuur, geluk te wenschen met diens
herbenoeming. Hij hoopt, dat dezelfde verhouding,
als tot nu toe in dat college bestond, zal gehandhaafd
blijven, terwijl hij niets anders wenscht, dan dat de
heer Ramondt nog een reeks van jaren de betrekking
zal waarnemen op dezelfde wijze als tot nu, wat
zeker in het belang en tot bevordering van den bloei
der gemeente zal strekken.
VIII. Als Ambtenaar van den Burgerlijken Stand
wordt de heer Ramondt herbenoemd met 11 stemmen
tegen 1 op dhr. Lenshoek en 1 in blanco.
IX. De Voorzitter legt over de ontwerp-begroo-
ting van ontvangsten en uitgaven der gemeente over
1894, aanwijzende een totaal van 113049,36, met
een bedrag van 28500 aan Hoofdei ijken Omslag
en f 1107,58aan onvoorziene uitgaven.
Zij zal ter visie gelegd en algemeen verkrijgbaar
gesteld worden.
De vergadering is daarna op de gewone wijze
gesloten.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Op het drietal bij de Geref. Gem. te Schoon-
dijke komt volgens De Z. no. 1 voor ds. G. Dal-
hupsen te Heinkenszand.
Bij de Ned. Herv. Gem. te Kortgene is Zondag
voormiddag de heer Six Dijkstra bevestigd door den
heer Van de Plassche, predikant te 's-Heer Abts-
kerke, die tot tekst had gekozen 2 Tim. IV 5b.
Des middags deed de heer Dijkstra zijn intree,
sprekende over 1 Cor. II 1 en 2.
Hoedekeiifskerke. Door den gemeenteraad is
in zijne vergadering van Dinsdag jl. definitief be
noemd tot onderwijzeres aan de o. 1. school dezer
gemeente, mejuffrouw S. Groene weg, van Strpensas.
Bath. Als leerling op de R. H. B. S. met 3ja-
rigen cursus te Bergen-op-Zoom is toegelaten I. E.
I. Van den Brink te Bath.
De vereeniging van onderwijzers en onder
wijzeressen belast met de opleiding van onderwijzers
en onderwijzeressen iu Zeeland, zal eene algemeene
vergadering houden op Zaterdag 16 September, des
voormiddags 11 uren, in een der zalen van het ho
tel »du Commerce" bij den heer Verseput, te Mid
delburg. In deze vergadering zal besproken worden
Het onderwijs in de handwerken, in te leiden door
mevrouw J. G. Gravelotte-Pontier, van 's-Graven-
hage.
Men seint uit Den Bosch aan de Telegraaf:
De Raad kwam gisteren op zijn vroeger genomen
besluit, betreffende den kweekschoolbouw terug.
De kweekschool vertrekt derhalve van hier.
Rechtszaken.
In de Maandag gehouden zitting van den
Hoogen Raad, Kamer van strafzaken, werd o. a.
behandeld het cassatieberoep van twee arbeiders te
Ierseke, door de rechtbank te Middelburg en het
gerechtshof te 's-Gravenhage veroordeeld wegens
overtreding der jachtwet tot geldboete, en wegens
mishandeling van eenen ambtenaar tot gevangenis
straf. Voor de requiranten trad op mr. J. J. Bergsma
te 's-Gravenhage, die in de eerste plaats betoogde
dat het arrest van het Hof behoort te worden ver
nietigd wegens schending van art. 221 Strafvorde
ring, omdat er het strafbaar feit niet duidelijk ge
noeg in is uitgedrukt. Voorts meende hij dat het
arrest niet inhield de toegepaste wetsartikelennu,
daarvoor werd verwezen naar het vonnis der recht
bank, dat door het Hof ten deele werd vernietigd.
En ten slotte pleitte mr. Bergsma vernietiging van
het arrest, omdat zou zijn recht gedaan op een
proces-verbaal, inhoudende testimonia de audita.
Adv.-gen. Patijn zal in deze op 18 dezer conclusie
nemen.
No. 3, D. Koopman te Nieuwer-
kerk5 vreemde aren
20, Ch. Groeneveld de Kater
te Noordgouwe 8
18, j> J. De Rijke te Sirjansland 8
10, Job v. d. Have Cz. te
Ouwerkerk10
2, L. Bolijn te Ouwerkerk, 10
12, W. Kooman teZieriksee, 13
terwijl in een buiten mededinging ingezonden mon
ster van Job v. d. Have te Nieuwerkerk slechts 4
vreemde aren voorkwamen.
Daar de aren van de tarwe van Van den Bosch
Co. heter waren dan die van L. Kashoek, werd
de prijs van f 25 aan de eerste toegekend.
Men zal zich herinneren dat de proeven, in 1891
genomen met verschillende haversoorten, met het
doel om te onderzoeken welke soort voor Schouwen
en Duiveland het best geschikt is, geen stellig re
sultaat opleverden, omdat de uitslag te Ouwerkerk
te veel verschilde met die te Zonnemaire. De proef
werd daarom herhaald door den heer L. Koopman
te Nieuwerkerk met de vier soorten, die bij de eerste
proefneming het best hadden geschenen, nam.Deen-
sche, Probsteier, Zweedsche witte en Nieuw-See-
landsche. De uitkomsten van deze proefneming zijn
zoozeer in overeenstemming met de te Ouwerkerk
verkregene, dat het Bestuur thans kon toekennen aan
Deensche Haver, ingezonden door Job v. d. Have
te Nieuwerkerk, den eersten prijs 25
Probsteier, ingezonden door Oh. Groeneveld de
Kater te Noordgouwe, den tweede prijszilveren
medaille
Zweedsche witte, ingezonden door Van den Bosch
Co. te Goes, den derden prijsbronzen medaille.
De eerste prijs werd door den Voorzitter ter be
schikking van de Vereeniging gesteld. Dientenge
volge wordt weder 25 als eerste prijs voor zuivere
Essex-Tarwe uitgeloofd en een tweede prijs van f 10
door het Bestuur daaraan toegevoegd.
Gemengde Berichten.
Landbouw en Veeteelt.
Aan het programma voor de tentoon
stelling van zaaigranen enz., te hou
den op Donderdag 21 September 1893 te Zie-
riksee, door de centrale tentoonstellings-vereeniging
Landbouwbelang", ontleenen wij het volgende
Op deze tentoonstelling worden gevraagd monsters
van winterzaaigranen of zaden en verzamelingen ge
droogde grassen of plantenwaarvan de kennis
nuttig kan geacht worden voor den landbouwer.
Monsters van zomerzaaigranen worden toegelaten,
maar niet beoordeeld.
Om op deze tentoonstelling te kunnen mededingen,
moeten de inzenders vóór of op 16 September 1893
bij den secretaris, den heer M. C. Mulock Houwer
te Zieriksee, eene schriftelijke opgaaf doen van
a. Het product dat zij wenschen in te zenden
b. de hoeveelheid die zij van het in te zenden
graan of zaad ten verkoop beschikbaar hebben
c. den prijs, franco Zieriksee en met inbegrip
van emballage
d. het netto gewicht per hectoliter, de streek
waar, en de soort grond waarop bet gegroeid is
e. de namen van drie personen door hen geschikt
geacht en ge wenscht als leden der jury
Landbouwers moeten van de partpen, waarvan
zij monsters inzenden, 5 hectoliters en handelaren
20 hectoliters ten verkoop beschikbaar hebben. De
monsters moeten 2 liters groot zijn.
Het bijvoegen van planten of aren, behoorende
bij de monsters, is aanbevelenswaardig.
De prijzen zullen bestaan in diploma's en getuig
schriften.
Bovendien worden uitgeloofd voor
Ruwarige Essex-Tarwe een eerste prijs van 25
en een tweede prijs van f 10.
Deze prijzen worden niet uitbetaald, voor, door
het daarvan uitgezaaide, blijkt, dat het graan zuiver
van soort is en aan de gestelde eischen voldoet.
Zij, die zelf hunne inzending willen uitstallen,
moeten opgeven hoeveel tafelruimte, grond- of wand
vlakte zij verlangen.
Gratis wordt hiertoe 2 M2. beschikbaar gesteld.
Inzenders, die meer oppervlakte verlangen, moeten
daarvoor 2 per M2. betalen, te voldoen bp de op
gaaf van inzending.
Het Bestuur belast zich met het aankoopen van
zaaigranen enz. ter tentoonstelling, mits vooraf vol
doende zekerheid van betaling wordt gegeven en
tegen vergoeding van 2 pet.
Voor personen buiten de provincie worden slechts
bestellingen uitgevoerd op granen of zadeu door in
zenders uit Schouwen en Duiveland tentoongesteld.
De inzenders zullen tot dekking der onkosten 2
pet. van het verkochte bedrag aan het Bestuur ter
hand stellen. Bij vooruitbetaling zijn de onkosten
slechts 2,50 voor iederen inzender.
Omtrent de bekroning van uitgezaaide Essex-
Tarwe en Haver meldt het bestuur het volgende
Bij de tentoonstelling in September 1892 werd
uitgeloofd een prijs van f25 voor ruwarige Essex-
Tarwe. Deze prijs zou niet worden toegekend voor,
door het daarvan uitgezaaide bleek, dat het graan
zuiver van soort was. Tengevolge daarvan werd
door den Voorzitter van 20 verschillende inzendingen
40 liter uitgezaaid en eene daartoe benoemde com
missie onderzocht herhaaldelijk het gewas te velde.
De pereeelen waren genummerd, doch deze num
mers kwamen niet overeen met die van den cata
logus der tentoonstelling, zoodat het der commissie
geheel onbekend was, hoe de ingezonden monsters
waren uitgezaaid.
Bij dit driemaal herhaald onderzoek bleek, dat op
eene oppervlakte van 25 vierk. Meter voorkwamen
In de inzending no. 7 vaü V. d. Bosch Co. te Goes,
Essex, verbouwd in Z.-Beveland, 3 vreemde aren
No. 19, van L. Kashoek te Zieriksee, 3
11, J. Geluk te Noordgouwe, 4
Catalogus van 22 September 1892.
Als eene bijzonderheid vertoonde men ons
gisteren een mandje aardappelen (juweelen), we
gende 10 K.G., welke vruchten allen aan éene plant
waren gegroeid. Zij werden geteeld door den heer
Th. Bak alhier.
Terwijl hedenmorgen de moeder afwezig was,
speelde een driejarig meisje van v. G. op de Kleine
Kade alhier met lucifers, tengevolge waarvau de
kleederen in brand geraakten. Op haar hulpge
schrei kwamen de buren toeschieten, die de vlammen
bluschten. Het kind is deerlijk gebrand, en heden
namiddag in het Gasthuis overleden.
Nieuwdorp. Bij de politie werd alhier, aan
gifte gedaan van eene vechtpartij op Zaterdagavond,
waarbij de persoon van W. met een fiesch hevig op
zijn hoofd werd geslagen, waarvan ernstige gevol
gen werden geducht. Het daarop ingestelde onder
zoek heeft Maandag tot de uitkomst geleid dat de
dader is opgespoord, zekere B. alhier, die bekend
heelt het feit bedreven te hebben. Tegen hem is
procesverbaal opgemaakt. Gelukkig is de toestand
van den geslagene bevredigend.
"s-SïeerenIioel£. Jl. Zaterdag gaf de hand
boogsociëteit »De Vrije Schutters" alhier een con
cours naar den iosseu vogel, waaraan werd deelgeno
men door 51 schutters van verschillende sociëteiten.
De meeste punten op den lossen vogel werden
behaald door dhr. Vermondt, van Wachtebeke (Bel
gië), en door dhr. A. Smallegange, van Ellewouds
dijk. De zijvogels werden geschoten door dhrn. M.
van Liere van Ellewoudsdijk en Vermondt van
Wachtebeke, en de 6 kallen door dhrn. J. Geus en
J. A. Remijn van »Concordia" van 's-Heerenhoek,
A. v. d. Dries van »St. Sebastiaan" van 's-Heeren
hoek, G. Moison van »De Vrije Schutters," van
's-Heerenhoek, M. van Liere van Ellewoudsdijk en
A. van Zuuderen van »Soranus" te Heinkenszand.
Hftusweerd. Gistermiddag viel de huisvrouw
van v. d. L. alhier van den steiger aan de buiten-
sluis te water. Een kapitein van eene Belgische
sleepboot mocht het gelukken haar van een wissen
dood te redden. Daar de vrouw met het hoofd tegen
een zwaard van een der aldaar liggende schepen
gevallen is, bekwam zij eene zware hoofdwond. Na
eerst ten huize van de familie De Groof opgenomen
te zijn, alwaar zij een liefderijke verpleging ontving,
is zij later per rijtuig huiswaarts vervoerd. Haar
toestand is naar omstandigheden vrijwel,
Behandelde telegrammen over de maand Augus -
tus 1893. Kantoor Wissenkerke21 verzonden, 25
ontvangen, samen 46.
Kantoor Kamperland: 11 verzonden, 15 ontvan
gen, samen 26.
Omtrent den driedubbelen moord te Marolleput
vernemen wij nog de volgende bijzonderheden
De politie en justitie doet hier nog altijd nauw
keurig onderzoek maar tot uog toe is niets nader
aan het licht gekomenLampier blijft volhouden
onschuldig te zijnhij zegt den nacht toen het
gruwelijk misdrijf plaats had, niet uit te zijn ge
weest; de koewachters van den heer Milliano ver
klaren hem niet gemist te hebben. De begrafenis
der drie lijken heeft op zijn kosten plaats gehad.
Het oplaten van luchtballons schijnt aanste
kelijk te werken. Zelfs eerzame njj veren, volstrekt
geen hoogvliegers, worden door die opstijgingskoorts
bevangen. En zij stellen den ballon in dienst der
reclame, voor welke nooit iets heilig en niets te
hoog is.
De >Londen Toilet Club," d. w. z. de Amsterdam-
sche afdeeling dezer firma, zal Zaterdag 9 Sept., in
den Parktuin aldaar doen opstijgen een reusachtigen
ballon, die vier personen zal kunnen medenemen.
Een ballon is het eigenlijk nietwant dit lucht
gevaarte heeft den vorm van eeu »reuzen-odeur-
flacon-cherry-Blossom" wat op z'n Hollandsch
zooveel beteekent als een groot reukflesebje.