1893 N°. 94.
Donderdag 10 Augustus.
80slc jaargang.
Du uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brie vengaai ders.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding ,van liefdegaven 5 cent per regel.
Dixending vim advertentie» voer S ure» op den dag: der uitgave.
Algemeen Overzicht.
Het Siameesclie geschil beeft eene zeer ge-
wensebte oplossing gekïegen. Men weet, dat de
regeering van Siam niet dan aarzelend bet door
Frankrijk gestelde ultimatum beeft aangenomen.
Blijkbaar beeft de Fransche regeering de houding
van Siam niet al te best vertrouwd, althans ze heeft
kort daarop een tweede ultimatum gesteld van den
volgenden inhoud«Wegens de vertraging in bet
aannemen van bet ultimatum, door den minister
resident van Frankrijk te Bangkok op 20 Juli aan
de Siameesche regeering overhandigd, heeft de Fran
sche regeering zich gerechtigd geacht de voorwaarden
te verzwaren. Zij wenscht echter een nieuw bewijs
te geven van de gematigde gevoelens, die haar steeds
bezield hebben, en zal zich dus, als waarborg voor
de nakoming der voorwaarden van bet ultimatum,
tevreden stellen met bet bezetten der haven en der
rivier van Chantaboon, totdat de posten, welke de Sia-
meezen op den linkeroever der Mekong hebben opge
richt, volkomen ontruimd zijn. Tot waarborg voor de
goede verstandhouding tusschen Frankrijk en Siam,
die nu gelukkig hersteld is, en ten einde ieder con
flict in de streek van het Groote Meer en de Mekong
te voorkomen, zal de Siameesche regeering zich ver
binden voortaan geen strijdmacht te onderhouden
te Battambang en te Seim-Rap, evenmin als in de
plaatsen, gelegen binnen een rayon van 25 kliometer
op den rechteroever der Mekong, van de grenzen
van Kambodja afzij zal daar slechts de gewapende
politie houden, welke noodig is voor het verzekeren
der orde. Bovendien zal zij geen gewapende schepen
hebben of laten circuleeren op de wateren van het
Groote Meer of van de Mekong. De Fransche re
geering behoudt zich het recht voor, consulaten te
vestigen te Nan en Korat. Indien Siam deze waar
borgen aanneemt, zal de Fransche regeering onmid
dellijk de blokkade opheffen."
Het antwoord van Siam hierop getuigde van
neiging tot toegeven en aanstonds werd dan ook
een begin gemaakt met de volvoering der gestelde
eischen. Toch waren de Franschen voorzichtig en
admiraal Humann heeft dan ook de blokkade der
Siameesche kust niet opgeheven vóór de vereischte
officiëele stukken waren gewisseld en aan de over
eengekomen bepalingen van de zijde van Siam een
begin van uitvoering was gegeven. Toen de blokkade
opgeheven was, is de Fransche consul Pavie, die
Bangkok verlaten had en op een der blokkade-schepen
overgegaan was, weder op zijne standplaats terug
gekeerd. De Fransche vloot houdt thans de haven
van Chantaboon bozet, die als onderpand moet dienen
voor de richtige nakoming der gestelde voorwaarden.
Inmiddels beijvert zich de Siameesche regeering met
buitengewonen spoed om de districten aan den linker
oever van de Mekong te ontruimen. Toch zal het
nog geruimen tijd duren eer aan alle bepalingen is
voldaan, zoodat het Fransche eskader vooreerst nog
wel niet naar het vaderland zal terugkeeren.
Behalve met Siam heeft Frankrijk ook overleg te
plegen met Engeland. Over het geheel heeft de
Engelscbe regeering zich uitstekend in de Siamee
sche quaestie gehouden, en heeft ze alles gedaan om
te helpen het geschil tot eon goed einde te brengen.
Lord Dufferin, de Britsche gezant te Parijs, heeft
met den Franschen Minister van Buitenlandsche
Zaken, den heer Develle, eene overeenkomst gesloten,
waarbij bepaald is, dat een onzijdige strook de
Fransche en Engelscbe bezittingen in Achter-Indië
zal scheiden. Hoewel die strook nog niet is vast
gesteld, verwacht men daaromtrent toch geene moeie-
lijkheden.
De Engelscbe pers, althans die der oppositie, heeft
anders niet geschroomd Engeland tegen Frankrijk
op te zetten door allerlei onware berichten omtrent
de houding der Franschen in Siam mede te deelen
en de eigen regeering te beschuldigen van niet
krachtig genoeg tegenover Frankrijk te zijn op
getreden.
Gelukkig heeft men daarop in Frankrijk geen
acht geslagen. Trouwens, er zijn daar andere zaken,
waarmede regeering en volk zich hebben in te laten.
In de eerste plaats natuurlijk het Siameesche ge
schil maar nu dit tot een goed einde zal komen,
treedt de geschiedenis met Dahomey weór meer op
den voorgrond. Zooals men weet heeft generaal
Dodds het opperhoofd Behanzin een goed deel van
zijn land ontnomen, en is deze naar het noordelijkste
gedeelte van Abomey gevlucht. Het heette, dat hij
bereid was zich geheel te onderwerpen, en kolonel
Dumas, die, tijdens het verblijf van generaal Dodds
te Parijs, daarginds het bevel voert, zou op een paar
mijlen afstands van Abomey, te Goho, een onderhoud
met Koning Behanzin hebben, teneinde de voorwaar
den van onderwerping te bespreken. De vorst van
Dahomey heeft zich echter door een paar boden laten
verontschuldigen, omdat bij geen kans zag de rivier
Zou over te trekken, die hij passeeren moet om te Goho
te komen. Deze bewering beschouwt men in Frank
rijk als een uitvlucht, en daarom is besloten tot
eene tweede expeditie, waartoe generaal Dodds zien
morgen weder zal inschepen, om, zijn voordeel doende
met de ervaring van de eerste expeditie, Koning
Behanzin uit zijne laatste schuilplaats te verdrijven.
Men is echter niet geheel zeker of een dergelijke
tocht door het bergland gunstige resultaten zal op
leveren. Mocht dit niet het geval zijn dan zal gene
raal Dodds den Koning aan zijn lot overlaten en
zich bepalen tot het vestigen van eenige versterkte
posten in noordelijk Dahomey.
Bovenal trekt echter de binnenlandscho politiek
in deze dagen in Frankrijk de aandacht. Weliswaar
loopen de voorbereidingen voor de verkiezingen tot
nogtoe vrij kalm van stapel, maar toch houdt men
zich bezig met voorspellingen, kansberekeningen enz.
Er is natuurlijk van den vermoedelijken uitslag op
20 Augustus niets met zekerheid t9 zeggen. Toch
houdt men het er voor, dat de republikeinsche partij
tamelijk versterkt uit den strijd zal komen, waarbij
men ook rekent op den steun van d© vele conser
vatieven, die tot de republiek bekeerd heeten te
zijn. Voorts kan geconstateerd worden, dat het Pa
nama-schandaal voorshands weinig op deze verkiezin
gen terugwerktalleon verwacht men dat Floquet,
maar vooral Rouvier, het hard zullen te verant
woorden hebben.
Intusschen is er voor de regeering dezer dagen
eene hoogst onaangename brochure uitgekomen, waar
van tot nogtoe niet gebleken is of men met eene
verkiezingsmanoeuvre of met een betrouwbaar stuk
te doen beeft.
Een zekere beer Dupas, oud-ambtenaar van de
veiligheids-politie, die, na oneenigheid met zijn on-
middellijken chef, den beer Fournier, ontslagen is,
kondigt een geschrift aan, bevattende onthullingen
met betrekking tot den geheimzinnig en Ar ton, den
man uit bet Panama-schandaal, dien men nergens
beeft kunnen opsporen. Uit de brochure, waarvan
Figaro reeds den hoofdinhoud mededeelt, blijkt dat,
reeds dadelijk in Juli van bet vorige jaar, toen
Arton zich tengevolge van bet dynamiet-proces ver
wijderd bad, bet Fransche ministerie, ofschoon Arton's
betrekkingen tot de Panama-maatschappij toen nog
niet bekend waren, aan hare vertegenwoordigers in
bet buitenland wel eene aanvrage tot uitlevering
deed toekomen, maar deze niet van een signalement
vergezeld deed gaan.
Na de aankondiging der interpellatie van den beer
Delabaye beeft echter de regeering zich voortdurend
in betrekking gesteld met Arton en daarbij van de
diensten van den beer Dupas gebruik gemaakt. Deze
had daarbij strikt bevel om Arton niet te arresteeren
Zoo werd hem dan ook van regeeringswege verboden
om te voldoen aan eene oproeping om voor de
eoquëte-comraissie getuigenis af te leggen. De door
hem gevoerde onderhandelingen waren zoo ver ge
vorderd, dat Arton, mits hem de vrijheid werd ge
waarborgd, verklaarde zich ter beschikking van de
Fransche justitie te zullen stellen. De onvastheid
der meeste Fransche ministeries schijnt echter daarna
deze onderhandelingen" weder te hebben doen af
springen, nadat Arton beweerd had alleen in de
beloften van president Carnot vertrouwen te willen
stellen.
Wanneer dit alles waar is maar men weet, dat
men in Frankrijk niet schroomt om hooggeplaatste
personen onverdiend in hun goeden naam aan te
tasten dan zou daaruit blijken, dat in de ellendige
Panama-geschiedenis eigenlijk geen der hoofdpersonen
te goeder trouw heeft gehandeld en bestaat er alle
kans, dat bet schandaal opnieuw op bet tapijt komt.
De l&us$IscB>-B$uitgclie tarievenoorlog is sedert
1 Augustus in vollen gang; de invoerrechten voor
Duitsebe waren zijn zelfs tot op 50 pet. boven het
hoogste tarief gebracht. Duitschland beeft hiertegen
nog geen nieuwe maatregelen genomen, maar nu
ook de rechten over Finland voor Duitsebe pro
ducten zijn verhoogd, is de vraag of de Duitsebe
regeering geen verdere vijandige houding zal aan
nemen.
In Duitschland treedt vooral He vraag op den voor
grond of men in staat zal zijn in de behoefte aan graan
te voorzien, nu Rusland, de voornaamste graanmarkt
voor Duitschland, gesloten is. Naar de meening van
de Frankfurter Zeitung behoeft men in dit opzicht
geen vrees te koesteren, omdat in Nederland, België,
Denemarken, Rumenië en Engeland geen in- of door-
voerrechten van graan worden geheven en derhalve
over die landen het Russische graan toch kan wor
den ingevoerd. Wel zal wegens de meerdere trans
portkosten de prijs van het brood stijgen, maar er
zal toch voldoende toevoer zijn.
Algemeen klagen zoowel de Duitsche als de Rus
sische bladen over de nadeelen van dezen strijd en
sommigen verwachten, dat hij niet lang zal kunnen
volgehoudon worden, omdat hij zou uitloopen op een
grooten achteruitgang van den handel en de in
dustrie van beide landen.
Een paar voorname Russische bladen weten reeds
i" mede te deelen, dat de regeering te St.-Petersburg
nu al tot verzoening geneigd zou zijn en dat zij het
voorstel gedaan heeft om de onderhandelingen over
het handelstractaat voort te zetten. De Petersburgsche
correspondent van de Engelscbe Daily Chronicle voegt
daaraan toe, dat de gematigde leden van het Rus
sische ministerie hun uiterste best doen om den
strijd bij te leggen.
Het is echter de vraag, of die oplossing zoo spoedig
zal komen, want waar twee even machtige rijken
tegenover elkander staan, weten beide moeielijk
van toegeven. Aangezien echter de gevolgen van den
strijd voor Rusland ongetwijfeld zwaarder zijn dan
voor Duitschland, zal eerstgenoemd rjjk wel den
eersten stap moeten doen.
De Duitsche pers heeft nog eene bijzondere reden
om zich over den tarieven-strijd warm te maken.
Rusland toch is ook met Oostenrijk-Hongarije in
onderhandeling over een ta sluiten handelstractaat,
en niet zonder ergernis ziet men in Duitschland aan,
dat Oostenrijk, een bevriende natie nog wel, de
vruchten zal plukken van den Duitsch-Russischen
tarieven-strijd. De Hamburger Nachrichten, het orgaan
van Bismarck, keurt het openlijk af, dat Oostenrijk
in de gegeven omstandigheden met Rusland een ver
drag gaat sluiten, maar de Neue Freie Presse, het
te Weenen verschijnende blad, antwoordt daarop zeer
terecht, dat Oostenrijk van harte hoopt, dat de
tarieven-strijd tusschen Rusland en Duitschland spoe
dig zal geëindigd zijn, maar dat het toch wel wat
veel van Oostenrijk's vriendschap gevergd is, te
eischen, dat het een dergelijkon oorlog met Rusland
ging voeren, alleen om Duitschland genoegen te doen.
Het heet, dat Rusland en Oostenrijk elkander
wederkeerig zullen behandelen op den voet van de
meest begunstigde natie, eene bepaling evenwel, waar
van de uitvoering voor Oostenrijk aan moeielijk-
heden onderhevig zal zijn, omdat Italië en Servië
bijzondere voordeeleu genieten, welke Oostenrijk aan
geene andere staten mag verleenen.
Met een enkel woord moeten we nog gewagen
van de financiëele hervormingsplannen in Iduitscii-
laml, in verband met de kosten der nieuwe leger-
wet. Gisteren zijn de ministers van Financiën der
verschillende Duitsche bondsstaten te Frankfurt bij
eengekomen om over de voorstellen der rijksregeering
van gedachten te wisselen.
Volgens de Berlijnsche Börsen-Zeitung zal men
beginnen met het juiste bedrag vast te stellen, dat
men na de aanneming van de legerwet meent noodig
te hebben en daarna de verschillende artikelen aan
wijzen, die voor belasting-verhooging kunnen in
aanmerking komen. Wanneer de ministers het daar
over eens zijn geworden, zal ieder zijne voorstellen
indienen, en die welke eene meerderheid verwerven
zullen aan den Rijksminister van Financiën t9r uit
werking worden aangeboden, die ze daarna in den
Rijksdag zal brengen.
De verkiezingen voor de Sobranje zijn in SSul-
garije geheel ten gunste der regeering uitgevallen.
Slechts enkele tegenstanders van den minister-pre
sident Stambuloff zijn gekozen. Deze verkiezingen
zijn de eerste onder de nieuwe Grondwet, waarbij
het aantal tot de helft (van 320 tot 161) is terug
gebracht, terwijl tevens is bepaald, dat de leden
vijf in plaats van drie jaar zitting zullen hebbsn.
De overwinning, die vorst Ferdinand en zijne regee
ring weder bij de stembus hebben behaald, zal hem
en zijn minister-president een prikkel zijn om op
den ingeslagen weg van hervorming op vasten grond
slag voort te gaan, zonder zich te sloren aan het
lijdelijk verzet van Rusland.
GOES, 9 Augustus 1893.
Aan de Rekening van Ontvangsten
en Uitgaven der gemeente Goes over
1892 zijn de volgende cijfers ontleend
Ontvangsten.
Batige saldo's van vroegere jaren f 9021,75
Inkomsten van gemeente-eigendommen - 12966,98 i/g
waaronder begrepen zijn de uitkeering
van de gasfabriek voor het gebruik der
straten enz. ad f 1000 en het batig
saldo van de rekening dier inrichting
ad f7000,97.
Belastingen en heffingen -44357,80
waaronder aan Hoofdelijken Omslag
f 24550,88, Schoolgelden Midd. Ond.
f 2292,33, L. O. f 3610,53, Vergun
ningsrecht f 1490,621/2'
Uitkeeringon en bijdragen 41336,25 1/2
waaronder de uitkeering vervangende
het 4/r, van de personeelo belasting
f 17907,82 1/2; voor het lager onder
wijs f 6259,48 1/2 subsidie Midd. Ond.
f8478,76 Sas- en havengeld f3520,10
en teruggave van het fondkapitaal
der Bank van Leening f 2900.
Voorschot van de provincie voor de
werken aan den mond der haven - 43933,701/3
Bijdrage van het Rijk voor idem -21966,85
Verkoop van huizen- 1668,
Totaal f 175251,341/3
Uitgaven.
Huishoudelijk bestuurf 9128,62
Kosten voor het innen der belastingen - 1032,49 3/3
Onderhoud en aanleg van publiek
rechtelijke eigendommen- 79762,22
waaronder f 68343,62 1/2 voor de werken
aan den mond der haven.
Idem voor privaatrechtelijke eigen
dommen - 450,89
Openbare veiligheid-11463,83 i/o
waaronder politie f6158,731/0schut
terij f512,94; brandweer f 761,22
straatverlichting f 4030,94.
Armwezen- 4162,561/2
Onderwijs, kunsten en wetenschappen - 46131,53
waaronder M. O. f 18733,94; lager on
derwijs f 25118,961/2 bewaarschool
f 1668,621/2ambachtsschool f 600,
kweekschool te Leiden f 10.
Renten van schulden 4186,
Aflossing van idem- 11048,811/2
Andere uitgaven- 1662,711/8
Onvoorziene uitgaven - 134,91
Totaal f 169164,59^
Schijnbaar valt er, terwijl de rekening begon met
batige sloten ad f 9021,75 en sluit met een batig
saldo van f 6086,75, achteruitgang te constateeren
tot oen bedrag van f 2935, doch men zie niet
voorbij, dat, terwijl voor de werken aan den mond
der haven ontvangen werd f 65900,55 daarvoor
uitgegeven is f 68343,621/3, dus f 2443,07 meer,
welk meerder bedrag is gedekt door prelevement
op de batige saldo's van 1890 en 1891 over welke
dienstjaren aan onvoorziene uitgaven tijdelijk de
bedragen van buitengewone ontvangsten (die alleen
voor buitengewone uitgaven mogen aangewend wor
den) zijn toegevoegd. Terwijl het nieuwe sas geheel
zal kosten f 197238,691/0 en daarvoor genoten is
of wordtvan de provincie renteloos voorschot ad
f 120000, van het rijk bijdrage ad f 58533,331/2,
onraadspenningen f 2128,77 1/2, samen f 170662,11,
zoodat f 26576,581/3 te kort zou komen, zal slechts
eene leening van p. m f 11000 tot dekking van het
tekort op hetgeen nog moet worden voldaan, genoeg
zaam zijn.
Het fondkapitaal der bank van leening is aange
wend tot delging eener schuld, waardoor de gemeente
de rente daarvan bespaard wordt.
Het harmoniegezelschap »Euphonia" zal a. s.
Vrijdagavond een volksconcert geven in de tent op
de Groote Markt alhier.
Het programma luidt als volgt: 1. Geldersch
Festival, marsch, Schweinsberg2. Divertissement
sur »L9 Trouvère", Verdi-Kessels3. Julia, wals,
Daneau4. Fantaisie sur »Les noces de Figaro",
Mozart; 5. Mac eth, fantaisie, Verdi6.^Blanchette,
Tack 7. Oharly-Aubade, Van der Heijden8. Fan
taisie sur »Le petit Due", Kessels.
Door den districts-veearts te Sclierpenisse
zijn in die gemeente eenige gevallen van vlek
ziekte onder de varkens geconstateerd. Een paar
dieren zijn er reeds aan gestorven.
Gisteren herdacht de heer M. M. L u c i e e r
te Groede den dag, waarop hij zich vóór vijftig jaren
aldaar als geneeskundige vestigde.
Bij Kon. besluit is, op het daartoe gedaan ver
zoek, ingetrokken het Kon. besluit van 18 Juli 1893,
voor zooveel betreft de benoeming tot commissaris
van politie te Wageningen van J. W. Tuinen-
burg, thans commissaris van politie
te Hilversum, en is aan J. W. Tuinenburg
voornoemd, eervol ontslag verleend als commissaris
van politie te Hilversum.
Bjj Kon. besl. van 5 dezer is benoemd tot
ontv. der dir. bel., invoerr. en acc. te Helmond c. a.
H. J. Van der He ij den, ontv. derzelfde mid
delen te Ter-Neuzen c. a.
Op het wetsontwerp, regelende de kiesbe
voegdheid voor de Tweede Kamer der Staten-
Generaal en voor de Provinciale Staten, zijn thans
voorgesteld de volgende amendementen
Een van den heer Van Kerkwijk om den leeftijd
voor het kiezerschap te bepalen op 28 jaar, dit gaat
vergezold van de volgende toelichting.
Hoewel volgens dit wetsontwerp de ouderdom
