J. KOERT, Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. In de zitting van gisteren vervolgde de heer Rink met de grondwettigheid van deze regeling en het aangenomen welstandsteeken in het licht te stellen, door het eischen van welke kenteekenen reedB het algemeen stemrecht wordt uitgesloten. Daarentegen was hij van oordeel, dat de Grondwetgever wat de kenteekenen betreft, zoo laag mogelijk wilde afdalen, zelfs geen positief teeken gevorderd heeft, hoedanig thans in het voorstel werkelijk gesteld is in da verplichting om zich en zijn gezin te onderhouden. Spr. beweerde zelfs dat door deze regeling nog meer personen van kiesrecht worden uitgesloten dan het bekende art. 80 wil en verdedigde verder de wensche- lijkheid der uitbreiding tegen de verwijten, dat de nieuwe kiezers ongeschikt en onrijp zullen zijndat zjj niet wordt verlangd door de arbeiders. Hij wees op den aandrang uit Friesland, van Patrimonium, zelfs van den R. K. Volksbond. Ook de vrees voor revolutie was ongewettigd en veeleer is het stem biljet een wapen tegen uiting van ontevredenheid. Zoo werkt uitgebreid kiesrecht als een veiligheids klep. Het zal ook niet werken als middel tot onder drukking der bezittende klasse, maar zal in de hand werken om alle belangen en inzichten tot hun recht te brengen en de wetgeving te verbeteren. Hij ziet er geen panacé in tegen alle maatschappe lijke kwalen, maar wil het recht om der rechtvaar- digheidswille niet langer aan zoovele medeburgers onthouden opdat de geheele natie met vertrouwen zal opzien tegen haar vertegenwoordiging. De heer De Beaufort (Amsterdam) acht behoed zaamheid plicht, omdat op eene beslissing tot kies rechtuitbreiding niet is terug te komen. Hier gaat de regeering verder dan de meerderheid wenscht, toch aanvaardt hij een groote kiesrechtuitbreiding, zich voorbehoudende vrijheid om het vraagstuk an ders op te lossen dan de regeering, wier voorstel len hem het minst aanbevelenswaardig voorkomen, ook wegens hun strijd met de Grondwet. Men had de quaestie op tweeërlei wijze kunnen oplossen, eerstens door invoering van algemeen stemrecht, waardoor nieuwe aandrang naar uitbreiding zou achterwege blijven, want hij is er zeker van, dat men ook na aanneming dezer wet niet tevreden zal zijn, en waardoor men eens ervaring van het algemeen stemrecht kon opdoen. Wilde de regeering dat niet, dan had zij alle af- hankeljjken en onkundigen, minder gewenscht ele ment voor samenstelling der vertegenwoordiging, uit het kiezerscorps moeten weren. De kiesrechtaanvrage ten stadhuize ten blijk© van kiezersgeschiktheid, weert geschikte elementen, die een tegenwicht vormen van roervinken es ontevre denen. En de bedeelingseisch geeft de samenstelling van kiezerslijsten aan kerkelijke armbesturen over. In het algemeen stemrecht zelf ziet hij gevaar voor de vipheid, getuigen het antisemitisme in Duitsebland en de priestervervolging in Frankrijk. Ongewijzigd is het ontwerp onaannemelijk en daar hij dit bevriend Ministerie gaarne in 's lands belang behoudt en een positieve beslissing wenscht, zal hg met staatkundige vrienden een amendement voor stellen om voor hen de wet aannemelijk te maken, een vriendschappelijk amendement waaruit zal blijken dat de groote meerderheid eene oplossing wenBcht. Men zal dan te kiezen hebben tussehen eene in strjjd met de Grondwet, die de liberale partij verscheurt of eene die grondwettig is, en welke vereenigt en niet scheurt. Hij is voor de laatste. De heer v. d. Btrch v. Heemstede verklaarde zich tegen elke groote uitbreiding van het kiesrechtde heer Rooyaards v. d. Ham wenschte eene langzame, geleidelijke uitbreiding. De heer De Beaufort (Wijk-bij-Duurstede) gelooft, dat na deze uitbreiding de bedeelden nog harder om het kiesrecht zullen roepen. Bevrediging aan allen schenken ze derhalve niet. Hij acht de voor stellen niet in het belang van land en volk, maar wel van de visschers in troebel water. Hij acht de ontwerpen, zooals ze daar liggen, onaannemelijk. De heer Kerdijk is van vroegere meeningen terug gekomen en gelooft, dat door deze voorstellen alle partijen meer aandacht zullen wijden aan de be langen van allen. Spr. erkent, dat niet alles van den Staat en van kiesrecht is te verwachten, maar de solidariteit der burgers moet sterker worden door de inmenging van den Staat, door wat men gelieft te noemen Staats-socialisme. Dat Staats-socialisme is niets nieuwshet heeft steeds bestaan en 't is onmisbaar als de natuurlijke aanwijzing van de grens der vrij heid, van individu en gemeenschap Het heeft dus even goed als beginsel recht van bestaan als het individualisme en op dien grond acht spr. het billijk, dat zoovelen als mogelijk deelnemen aan 't bestuur der gemeenschap. Kerkelijke Zaken en Onderwijs. Beroepen tot predikant bij de Ned. Herv. ge meente te Waarde de heer H. Snel, emer. pred. te Middelburg; te Tolen ds. J. v. d. Bergen te Varseveldte Heukelom ds. K. Loggers te West- kapelle. Bedankt voor het beroep bij de Evang. Luth. gemeente te Zieriksee door ds. B. H. d'Auzon te Edam. Uitslag eind-examens II. B. S. in Zeeland: Geëxamineerd 20 candidaten. Afgewezen 3 uit Middelburg en 1 uit Zieriksee. Geslaagd dhrn.A. J. Sturm van de H. B. S. te Goes, I. I. C. F. Dikschei, C. M. Bal, W. W. G. A. Elenbaas, C. C. Krom, G. A. Gasille en P. Keu- lemans van de H. B. S. te Zieriksee en A. V. Hooff, E. G. F. Van Raai te, W. Voorbeijtel, J. Broeder, L. A. r. d. Harst, P. J. Elout, A. J. Van Ocken- burg, H. A. 0. Pieterse en I. B. De Hulster van de- R. H. B. S. ta Middelburg. Rechtszaken. Het gerechtshof te 's-Gravenhage bevestigde gisteren het vonnis der rechtbank te Middelburg, I veroordeelende B. v. d. V., werkman te Hansweerd, tot twee maanden gevangenisstraf wegens diefstal van kippen. Gemengde Berichten. Door den aannemer van het vergrooten der Ambachtsschool is op een terrein, dat hij in onder pacht van J. De Jonge heeft verkregen, eene wel gegraven, die overvloedig uitmuntend drinkbaar wa ter oplevert. Het is te hopen, dat, indien het water goed blijft, dit water niet enkel dienst doe voor de aanmenging van metselmaterialen, maar dat de wel voor altgd, ten bate van het publiek, behouden blijve. Scliore. Herhaaldelijk hebben in onze gemeente baldadigheden en vernielingen plaats, waarvan de daders zelden aan de nasporing der politie ontsnap pen. Zoo beeft Zondagavond de kwaadwillige hand van zekere M. W. een groote schade aan den regen bak der Protestantsche kerk toegebracht. Te Vlake heeft men eenige damhekken wegge worpen, in een afgesloten tuin schade toegebracht en appelen ontvreemd. Vooral te Vlake is het toe zicht der Rijkspolitie hoogst noodig. De Rijksveldwachter van Hansweerd heeft in ruim een jaar een vijftigtal processen-verbaal van verschillenden aard opgemaakt. Veelal hebben de baldadigheden plaats door de aankomende jeugd, en bijaldien sommige ouders door de politie daarover worden onderhouden, worden hun allerlei beleedi- gingen toegevoegd. Ook de daders van het laatst gepleegde feit zijn opgespoord het zijn zekere A. Q., J. C. en M. H., allen aldaar woonachtig, en is tegen hen proces-verbaal opgemaakt. Een bewoner van de Bickerstraat te Amster dam kwam erg warm thuis. Hij trok zijn boven- kleeren uit, legde een matras met een kussen op de droogstokken buiten zijn raam en wilde zich daarop nedervlijen om zich wat te verfrisschen. De stokken waren echter tegen dien last niet bestandde man viel en bezeerde zich zoodanig, dat men voor het behoud van zijn leven vreest. Dezer dagen kwam de doodgraver te Ruiga- huizum bij het maken van een graf met zijn spade in aanraking met een lijkkistje, dat daar niet aan wezig behoorde te zijn. Het bleek, dat dit kistje voor een week of vier door een vader en diens buurman bij avond heimelijk was begraven, om het gewone grafgeld uit te winnen. Te Nijega, in de gemeente Smallingerland, wilde men eenen nieuwen toren bouwen. Naar men zegt, is door den president-kerkvoogd I. aan eenige arbeiders last gegeven, eenige vóór weinig jaren be graven lijken op te graven en te verplaatsen, het welk in den nacht, buiten weten der naastbestaanden, is geschied. Deze laatsten hebben z.ich daarover bij den burgemeester beklaagd en reeds is door de daar gestationneerde maréehaussée met den gemeente veldwachter proces-verbaal opgemaakt. De veront waardiging over deze lijkenschennis is te grooter, als men hoort op welke wijze er is te werk gegaan. (V. R. Ct.) Te Nieuw-Lekkerland kwamen twee jongens op het land een wespennest voorbij. Een der knapen stak er een stok in, en daardoor werden de dieren uit hun rust opgeschrikt. Zij vlogen op de knapen toe, en een hunner werd zoo toegetakeld, dat men zelfs voor het behoud van zijn leven vreest. De ander kwam er beter af, maar liep toch ook een aantal wondjes op. Het zoulsmokkelen is, niettegenstaande de accijnsverlaging nog niet uit. Zondagnacht werden bij Breda nog een paar smokkelaars aangehouden, die 100 K.G. zout in handen van de politie lieten. De tiend der Vlijmensche akkers werd dezer dagen op de Haarsteeg verpacht. Het hoogste, doch tevens het eenige bod dat gedaan werd, was een pruim tabak. In de stad Gal way staat een heel oud huis, boven welks deur op ruwe wijze een doodshoofd en gekruiste doodsbeenderen gesneden zjjn. De omstan digheid, welke tot dit zinnebeeld aanleiding gaf, is de volgende: Ongeveer in den tijd van Hendrik VU, of mis schien vroeger, was de stad een rijksstad en alle rechterlijke vonnissen werden uitgevoerd in den naam van den mayor, die ojk het recht had misdadigers te laten onthoofden of te veroordeelen. John De Burgh, toenmaals burgemeester, was een zeer welvarend koopman, die een uitgebreiden han del dreef, vooral met Cadix in Spanje. Eens zond hij zijn eenigen zoon met een lading naar don Alonzo Harrera, zijn correspondent aldaar, die den jongen De Burgh met de grootste gastvrijheid ontving; bij zijn vertrek zond Harrera zijn eigen zoon mee om Engeland te bezoeken en waren te koopen, waartoe hij hem een zeer groote som in klinkende munt meegaf. De jonge De Burgh, door dezen schat in verzoeking gebracht, wierp den Spanjaard, met behulp van twee of drie man van de equipage, over boord en hield zich, bij zijn aankomst, zeer bedroefd over het verlies van zijn vriend, die, naar hij be weerde, op zee aan de koorts was overleden. Dit sprookje werd eenigen tijd geloofd, maar eindelijk, bij een twist tussehen twee van de ma trozen, bij den moord betrokken, kwam de heele zaak uit, de mannen werden gegrepen, en beschul digden onmiddellijk den jongen De Burgh. De ramp zalige vader was verplicht over zijn eenigen zoon recht te spreken en met zijn eigen lippen het vonnis te vellen, dat hem kinderloos maakte en met een slag da eer van een oude en edele familie vernietigde. Zijn medeburgers, die hem vereerden en mede lijden hadden met zijn ongeluk, zagen met verbazing de kloekmoedigheid, waarmee hij tot deze wreede noodzakelijkheid overging en hoorden hem zijn zoon 1 veroordeelen tot een schandelijken dood in het open- j i baar op den volgenden morgen. Hun medelijden met den vader, hun genegenheid voor den man, ieder edel gevoel was opgewekt en zij besloten heimelgk den jongen man den volgenden nacht uit de gevan genis te verlossen, overtuigd, dat De Burgh, die reeds aan de eischen der gerechtigheid voldaan had, in het geheim verheugd zou zijn, wanneer het leven van zijn zoon gespaard bleef. Maar ze kenden weinig het hart van dezen edelen overheidspersoon. Door een toeval kwam hun plan hem ter oorehij bracht onmiddellijk zijn zoon uit de gevangenis naar zijn eigen huis over en na met hem het heilig avondmaal gebruikt, en elkander vergiffenis geschonken te hebben, liet hij hem vóór zijn eigen deur ophangen. De vader legde onmiddellijk zijn betrekking neer en na zijn dood, die spoedig volgde, bevestigden de burgers boven de deur van het huis een doodshoofd en doodsbeenderen, die daar tot op den huidigen dag nog te zien zijn. Feitelijk is in Schotland de steenkolen-nijverheid geheel tot stilstand gekomen. Vele mijnwerkers wei geren te werken en anderen willen slechts drie dagen per week arbeiden. De prijs der kolen is een shilling per ton gestegen. In het Britsch Museum is een brief gevonden, waarin de oorsprong van het thans zoo algemeen geliefde biljartspel beschreven wordt. Het werd uit gevonden door den houder van een pandjeshuis te Londen, William Kew genaamd. Kew deed van alleshij leende tegen hoogen in trest geld uit en verkocht ook laken, voor welk laatste doel hij een ellemaat in zijn winkel had. Eens nam hij voor trjdpasseering de drie ballen, het zinnebeeld van zijn handel zooals men thans nog in verscheidene lakenwinkels te Londen kan zien zette ze op eenigen afstand van elkander op zijn toonbank en stootte ze met zijn ellemaat naar elkan der toe. Hij schepte weldra veel behagen in dit eigengemaakte spel. Zijne vrienden, die hem aldus bezig zagen, noemden het spelBill's-Yard (Bill verkorting van William, Yard el of ellemaat. Bill's Yard beteekent dus letterlijk >el van Willem"). Dit werd spoedig vereenvoudigd tot: billiard. De stok, waarmede de ballen werden voortgestooten, noem den zij naar den pandjeshuishouder een Kew (keu). Geheel afwijkend van de ballons in langgerek- ten vorm met schroef of vleugels, heeft de Russi sche ingenieur Serge de Savine een systeem ballon- mongolfière uitgedacht, dat er op ingericht is om zich verticaal te verplaatsen in de boven elkaar ge legen luchtlagen, wier stroomrichtingen verschillend zijn. Daardoor kan de met dit systeem werkende luchtreiziger zijn koers zelf zoeken en willekeurig op een bepaald doel aanhouden. De heer De Savine heeft zijn toestel op de vol gende wijze ingerichtEen gewone groote lucht ballon van 3200 kub. meters draagt aan een metalen draad van 40 meters een montgolfière, die duizend kub. meters warme lucht bevat en waaronder het schuitje en een speciale oven zijn bevestigd. Door de werking van dien oven wordt de lucht der montgolfière meer of minder verwarmd en daardoor aan het gansche lichaam een grooter of kleiner specifiek gewicht gegeveneen gevolg hiervan is daling of stijging, welk dus geheel willekeurig door den luchtvaarder geregeld kan worden. Alle maat regelen zijn genomen om brandgevaar te voorkomen de montgolfière zelf is van onbrandbare stof ver vaardigd en de oven en brandstof zijn van zoo gering mogelijk gewicht en zoo economisch mogelijk gemaakt. De hoogte van den ganschen toestel komt over een met die van de torens van Notre-Dame de Paris, en drie luchtreizigers en een machinist zijn voor het manoeuvreeren noodig. De uitvinder gaat in de volgende maand een proef reis maken, en zal dan trachten van Frankrijk uit over Duitschland heen Rusland te hereiken. Laatste en teiegraphische berichten. 's Oravenliage. TWEEDE KAMER. Aange nomen het wetsontwerp betreffende strafbedreiging tegen overtreding der wetsbepalingen op vervenin gen. Het kiesrechtsdebat is daarna voortgezet. Dhr. Kerdijk bestreed nader de beweerde gevaren van uitgebreid stemrecht, dat juist de Kroon zal ver sterken en de kracht der sociaal-democratie zal breken. De Regeering moge eene parlementaire neder laag lijden, haar zal triomf bij de natie worden ver schaft. Dhr. Mees bestreed de te groote uitbreiding in de geheele loslating van den belasting-census. Dhr. A. Mackay juichte uitbreiding toe, maar be treurde de wijze van regeling en het ontbreken van eene regeling voor de gemeenteraden. Ingezonden Stukken. Mijnheer de Redacteur! Nu door IJ zoo bereidwillig eenige ruimte in uw blad wordt beschikbaar gesteld, teneinde de a. s. herstemming voor een lid van den Raad te bespre ken, wensch ook ik een duit in het zakje te doen, en een stukje ruimte te vragen. Om wat te doen Om wellicht weifelende kiezers, kan het zijn tot helderheid te brengen, nu zij wel licht geslingerd worden door de van den heer J. F. Van der Leeuw gegeven voorstelling als een mau die tijd heeft om voor het welzijn van onze stad zorg te dragendie durft spreken, enz. Eilieve, waar heeft de heer Van der Leeuw dit getoond. Waaruit bleek tot heden des heeren Van der Leeuw's belangstelling in de goede zaak? Was hij lid van Comité tot Wering van Schoolverzuim, Burg. Armbestuur, Spijsuitdeeling, Ambachtsschool, Schoolbestuur, of eenige andere corporatie, wier lid maatschap in zoo vele gevallen voor mannen uit alle richtingen een oefenschool, een voorbereiding is voor het lidmaatschap van den Raad Behoorde de heer Van der Leeuw tot de notabele standen, waaruit toch tot dusver onze Raadsleden werden gekozen, of is de heer Van der Leeuw een van die self-made mannen, een dier heldere koppen onder den burger- en werkmansstand die zich door gezond oordeel, energie en werkkracht een weg banen door het leven en tevens anderen nuttig zijn Hoeden af, voor zulken. Maar dat is de heer Van der Leeuw niet, zoover als de Goessenaars weten. Dat de heer V. d. L. op zijn muilen wandelt wjj gunnen het hem is geen aanbeveling voor den Raad, temeer daar ik altijd hoorde dat de heer V. d. L. zijnen medewinkeliers, onzen Goessenaren, een strijd op leven en dood aandeed op handels gebied. Ik heb niet veel verstand van protectie en vrijhandel maar zie niet veel zorg voor het welzijn onzer niet zoo bloeiende gemeente in die naar niets dan eigen belang vragende concurrentie. De heer Van der Leeuw is daar baas van, zeker. Maar een zetel in den Raad dient hij zich op andere wijze waardig te maken, dan door wat hij tot dusverre deed. De waardigheid van den Raad eisebt m. i. waar dige en ernstige mannen. Waarom iJc en ik hoop eenige honderden met mij, den heer B. QUI8T zullen stemmen. Met dank voor de opneming Uw dw. dn., Goes. Kiezer Herstemming te Wolfertsdijk. Mijnheer de Redacteur! Ik had gehoopt, dat, na de jaren van tweespalt, die we achter den rug hebben, in onze gemeente kalmte en rust voor goed zouden zijn teruggekeerd, vooral nu de beide vorige jaren telkens een lid van den Raad van andere richting werd gekozen. Ik dacht, dat de tegenpartij nu bevredigd zou zijn, maar ik bemerk, dat, al treedt Gemeentebelang" niet meer in het openbaar op, die vereeniging daarom toch nog in het geheim werkt. »Fatnilieregeering" is nu het voorwendsel om den beer Koert niet te doen kiezen. Wanneer men daar voor zoo bevreesd is, waarom komt men dan niet op de vergadering, die voor ieder toegankelijk is, om zich te verzetten tegen eene candidatuur-J. Koert, waar het algemeen hekend was, dat die gesteld zou worden. Kiezers van Wolferfcsdijklaat u niet misleiden, tracht te behouden, wat ge na zooveel moeite hebt verkregen. Komt getrouw ter stembus, en kiest met ons als een man dhr. J. KOERT. Hij is een flink en degelijk ontwikkeld persoondie steeds op zijn post zal zijn, en getrouw de belangen der gemeente zal behartigen. Kan dit ook van den candidaat der tegenpartij verwacht worden Zal die ook getrouw op zijn post zjjn Wat is hiervan gebleken toen hij lid van het algemeen burgerlijk armbestuur was 'l Altijd schit terde hij door afwezigheid; zelden of nooit woonde hjj de vergadering of broodbedeeling bijsteeds had hij het te druk met zijn werk, en hjj nam eindeljjk zijn ontslag, eenige weken na zijne herbenoeming. Is dat flink Durft ge aan zulk een persoon de be langen der gemeente toevertrouwen? Immers neen. Daarom nogmaals kiezers, stelt uw persoonlijk ge voelen op den achtergrond, en kiest met ons den candidaat en uwe keuze zal u niet berouwen. U, M. d. R.dankende voor de verleende plaats ruimte blijf ik hoogachtend een kiezer die belang in het welzijn der gemeente stelt. Te houden Aanbestedingen. Datum. Plaats. Voorwerpen. Informatiën. 2 Aug. Hontenisse, weegbrug enz., P. Cambeen. 4 t Kamperland, zinkwerk en rijsbeslag, Beet. Ourustpolder. Verkoopingen en Verpachtingen. Datum. Plaats. Voorwerpen. Informatiën. 1 Aug., Kloetinge, appels, peren, noten, inspan, Pelle. 2 Wisaekerke, Roelof. 2 's Heer Areudsk beestiaal, Hollmann. 4 Nisse, huis, land en inboedel, Pilaar. 5 Kapalle, oppervruchten, Gallis Merens. 5 Kloetinge, joom- en veldvruchten, Mulock Houwer. 5 Schore, veldvruchten, Gallis Merens. 9 Kolijnsplaat, inspan, Roelof. 10 Goes, verpachting land, Mnlock Houwer. 10 «r Krniningen, verpachting land, Prin9. 16 Baarland, oppervruchten, V. d Kloes. 21 - Goes, verpachting land, Pilaar. Schore, boereninspan, Gallis Merens. Watergetijen voor lerseke. DAGEN. HOOGWATER. LAAGWATER. Voorin. Ham. Voorm. Nam. 29 Juli 3.12 3.30 9.42 10— 30 3.47 4.4 10.17 10.34 31 4.21 4.39 10.51 11.9 1 Augustus. 4.57 5.15 11.27 11.45 2 5.33 5.52 0.3 3 G.10 6.30 0.22 0.40 4 6.52 7.15 1— 1.22 Marktberichten. MIDDELBURG, 27 Juli 1893. De aanvoer aan onze graanmarkt van heden was niet groot en bestond hoofdzakelijk uit Tarwe tu Wiuter-Koolzaad. Puike i Walch. Tarwe met geriuge aanbieding tot f 6,60 en daarboven I verhandeld. Jarige Rogge hield men op f5,50 Van nieuwe dito waren onderscheidene partijtjes ter markt van voldoende I qualiteit en droogte, die tot f 5,25 a 5,30 werden aangekocht. Winter- enjZomcrgerst niet ter markt. Walch. Witte Boonen die bijna niet meer voorkomen f9,60 betaald. Walch. Bruine Boonen, Paardenboonea en Groene Erwten niet aangeboden. Nieuw Koolzaad waarvan eenige aanvoer maar met nog al veel Ytrscliil van droogte, vond in de beste soort eenigen koop- last tot den prijs van f9,25 a 9,30. Boter i I.L5 a 1.25 par K.G Eieren per 100 atuka f3,90.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1893 | | pagina 2