tot November, wanneer de arbeid aanvangt om 7
uur, voor ze aan het werk gaan elk eerst nog een
boterham. En dat altijd een 10- a 20-tal varkens
kunnen gevoed worden van den afval, is wel een
bewijs, dat de porties niet mondjesmaat worden
toegedeeld. Deze varkens worden gemest en geslacht
en door de weezen gebruikt. De zwakken en zieken
krijgen alle dagen vleesch, zooveel noodig geacht
wordt ook eieren en melk. Zij krijgen afzonderlijke
toespijs. Voor een deel alle dagen soep met vleesch.
8. De bedden worden elke week van sehoone
lakens en kussensloopen voorzien. Elk bed bestaat
uit zeegras-matras en dito kussen, met twee lakens,
in den zomer één molton deken, in den herfst en
de lente twee, en in den winter als het vriest worden
drie dekens verstrekt. De verschooning en reiniging
der kinderen geschiedt elke week en daarvoor wordt
met de grootste zorg gewaakt.
De Ochtendbode ontving bezoek van een 18-jarig
timmerman, wiens naam bij de redactie is te ver
nemen, eerst sedert het najaar van 1892 uit Neer
bosch ontslagen na er 5 jaar geweest te zijn, terwijl
zijn zuster er nog is. Deze verklaarde dat de toe
standen nog even slecht zijn als in den tijd, waar
van de meeste verklaringen spreken.
Het voedsel is er, volgens hem, zoo ellendig, dat
de kinderen er geregeld het brood stalen, dat be
stemd was voor de paarden der bezoekers.
Dat ook de mishandelingen niet opgehouden heb
ben, blijkt uit het volgende feit, dat de bedoelde
persoon mededeelde, als zijnde voorgevallen in het
vorige jaar.
♦Drie jongens met namen J. Smit, A. Kroon en
A. Stapesma, hadden van een boer in den omtrek
een boterham met spek gekregen, en hadden er
een gedeelte van mede in het gesticht gebracht.
Toen de heer Van 't Lindenhoufc dit merkte, werden
de jongens voor dit vergrijp" naar de timmermans
werkplaats gebracht, half ontkleed op een schaaf
bank gelegd en met een drie- of vierdubbel touw
afgeranseld, eerst door den directeur, toen door den
smidsbaas, vervolgens door den klompenmakersbaas
en eindelijk door den timmerman. De jongens kerm
den van pijn, terwijl breede striemen hun op het
lijf stonden."
Een notaris schrijft aan het Handelsblad dat de
feiten, die genoemd zijn, hem zoo ernstig voorkomen,
dat, als zij niet wederlegd worden, menigeen die de
Weezeninrichting bij uitersten wil wenseht te be
denken, zal worden afgeschrikt.
Reeds dit wijst op de noodzakelijkheid van een
afdoende wederlegging, meent het blad.
De geneeskundige adjunct-inspecteur van Gelder-
land en Utrecht, dr. A. E. Post, deelt in de Arnh.
Courant mede, dat hij, naar aanleiding van de
brochure der hoeren Van Deth en Van Houten, de
"Weesinrichting in de laatste dagen meermalen en
natuurlijk onverwachts heeft geinspecteerd.
Ter geruststelling van hen, wier betrekkingen op
Neerbosch worden verpleegd, verklaart dr. Post, dat
bij geen der tot dusver onderzochte weezen onge
dierte op het hoofd is gevonden. Wel leden vele
kinderen aan hoofdzeer, hetwelk, volgens den adj.-
inspect., evenwel voor een inrichting als deze geen
verbazing behoeft te verwekken.
Verder deelt dr. P. mede, dat het middageten,
bij zijn onverwachte bezoeken, met smaak was toe
bereid en met graagte wei*d gegeten. De zindelijk
heid der privaten liet niets te wenschen over, even
min als de bedden, al erkent hij, dat de slaapzalen
overvuld waren.
Het doel van de school is om aankomende land-
bouwers kennis van den landbouw mede te deelen.
j Voor hen die een kosthuis moeten hebben, kan de
geheele studie bekostigd worden met een som van
I zeshonderd gulden. Voor hen, die eiken avond naar
huis kunnen gaan, is dit natuurlijk veel minder. De
j leerlingen zullen in den zomer kunnen toepassen,
wat zij in den winter hebben geleerd, waardoor
een nieuwe band wordt tot stand gebracht tusschen
practijk en theorie. Voldoende subsidiën zijn; noodig
om over de noodige hulpmiddelen te beschikken.
Nog deelt hij mede, dat aan den hoofdonderwijzer
in 't bezit van de landbouw-acte enkel zal worden
opgedragen het onderwijs in de Nederlandsche taal,
rekenen, zuivelbereiding en dierkunde.
Deze inlichtingen werden met veel genoegen ver
nomen en men verwachtte algemeen veel nut voor
den landbouw van zoodanige inrichting.
(N. v. Z. VWestel. deel.J
Bij kon. besluit islo. het directoraat der
in de provinciën Groningen en Zeeland opgerichte
winterscholen opgedragen respectievelijk aan
de rijkslandbouwleeraren binnen de provinciën Gro
ningen en Zeelanden zijn2o. met ingang van
1 Augustus 1893 benoemd tot leeraar aan de winter-
school te Goes A. A. T e r Haar, hoofd eener
openbare school te Winterswijk, en M. Van der
Vliet, veearts te Kruiningen.
Te Hansweerd is van rijkswege een ver"
voerbare ontsmettingsoven geplaatst,
die onder toezicht staat van den inspecteur van het
geneeskundig staatstoezicht.
Die oven is in de eerste plaats bestemd voor ont
smettingen, die van rijkswege moeten worden uit
gevoerd. Wanneer hij daarvoor niet gebruikt wordt,
kan hij ook dienstbaar worden gemaakt voor ont
smetting ten behoeve van naburige gemeenten, waar
ontsmetting noodig is.
Daarvoor zijn enkele bepalingen vastgesteld, om
schreven in Prov. blad no. 66.
Er bestaat ook geen bezwaar om aan particulieren
het gebruik van den oven toe te staan, mits dit ge
schiede door tusschenkomst van den burgemeester
hunner gemeente.
De reden waarom de heer mr. J. A. Van
Hoek te Middelburg, in 1895 aan de beurt van
aftreding als lid van den gemeenteraad, nu reeds
zijn ontslag heeft genomen, moet hierin gelegen zijn,
dat zijne voorstellen bij de kort geleden vastgestelde
verordening op het lager onderwijs geen meerder
heid konden erlangen. De heer Van Hoek was een
warm voorstander van het onderwijs, wiens ideaal
waszoo hoog mogelijke salarissen voor het onder
wijzend personeel tegen minimum-schoolgeldheffing.
Een wetsontwerp, houdende eene geheel nieuwe
regeling van de grondbelasting, is bij
de Tweede Kamer der Siaten-Generaal ingekomen.
De Haagsche Ct. weet mede te deelen, dat
reeds thans, ofschoon de beschrijving niet geheel is
afgeloopen, op eene opbrengst dervermo-
gensbe lasting van over de 12 millioen ge
rekend kan worden, in plaats van de f 8,700,000,
door den minister van financiën geraamd.
Bij kon. besluit is jhr. mr. J. iE. A. Van
Panhuys, Commissaris der Koningin in Overijsel,
met 1 Augustus benoemd tot vice-president van
den Raad van State, met toekenning van eervol
ontslag uit eerstgenoemde betrekking.
zij, meer dan door sommigen in den laatsten tijd
pleegt te geschieden, zullen te rade gaan met de
wensehelijkheid, om in sommige gevallen, vooral
waar het nietigheden, meer een persoonlijke gevoe
ligheid dan een algemeen belang, veeleer een ver
schoonbare daad dan een strafwaardig feit betreft,
niet strafrechtelijk te vervolgen, althans evenzeer
als zij zich met ijver en nauwgezetheid op het in
stellen en voeren van strafvervolgingen toeleggen.
In beiderlei opzicht moet het Openbaar Ministerie
door beleid en een tactvolle wijze van handelen zich
onderscheiden.
Zaterdag had te Utrecht de 24e trekking plaats
van de weerbaarheidsloterij-leening,
groot 1,000,000.
Getrokken werden de volgende 120 seriën
16
869
2358
3442
4032
5614
6447
7223
22
899
2373
3465
4108
5643
6461
7269
61
1222
2410
3478
4123
5672
6520
7292
96
1226
2441
3539
4276
5779
6660
7497
199
1232
2602
3578
4349
5791
6794
7581
215
1320
2758
3597
4635
5803
6855
7639
294
1327
2777
3633
4642
5881
6907
7650
298
1420
2780
3642
4874
5901
6914
7660
310
1635
2825
3644
4894
5935
7034
7681
450
1702
2887
3672
5017
5978
7098
7704
543
1814
2954
3673
5188
6101
7099
7710
658
1865
3009
3724
5340
6182
7148
7723
660
2067
3016
3877
5364
6237
7165
7807
772
2145
3306
3902
5439
6359
7169
7873
831
2268
3387
4004
5161
6375
7209
7876
De prijzentrekking heeft plaats a.
s. Vrijdag.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen bij de Ned. Hervormde Gem. te
's-Gravenhage ds. Karres te Genemuiden.
Door den gemeenteraad van Kortgene is aan
mej. E. M. van Heuven, op haar verzoek, op de
meest eervolle wijze, tegen 1 Sept. a. s. ontslag ver
leend als onderwijzeres aan de openbare lagere school
aldaar. (M. Crt.)
Gemengde Berichten.
Behandelde telegrammen en telefoonberichten
over Juni 1893.
Het rijkstelegraafkantoor te Goes verzond gedu
rende de maand Juni 645 telegrammen, ontving
633, opgenomen en yerder geseind werden 813,
totaal 2091.
Ver-
Ont-
Kantoren,
sondtn.
vangen.
Totaal.
14
10
24
25
17
42
10
11
21
Ellewoudsdijk
's-Gravenpolder
26
24
50
21
24
45
's-Heer Arendskerke
39
24
63
's-Heerenhoek
32
31
63
Heinkenszand
36
37
73
Hoedekenskerke
13
23
36
184
200
384
5
11
16
40
38
78
9
13
22
11
16
27
Wolfertsdijk
26
16
42
Heinkenszand. Zaterdagavond bracht het nieuw
opgerichte muziekgezelschap Prins Hendrik" alhier
eene serenade aan den burgemeester dezer gemeente,
waarmede deze zich zeer ingenomen toonde.
Hrakkendijke. Aan het door de handboog
schutterij »St. Sebastiaan" alhier gegeven concours
op Donderdag 29 Juni werd door 43 personen deel
genomen. De eerste prijs of meeste kleppen viel ten
deel aan J. Remgn lid van Concordia" te's-Heeren-
hoek, de tweede bij kamping aan C. Pieters lid van
♦Soranus" te Heinkenszand. De eerste zij vogel werd
afgeschoten door P. Smallegange Jz. lid van ♦Zorg
vliet" te Ellewoudsdijk, de tweede door P. Pantus
lid van »Sfc. Sebastiaan" alhier. De eerste kal werd
afgeschoten door A. Van der Bliek, de tweede door
W. Bakker beiden lid van Zorgvliet" te Ellewouds
dijk, de derde door F. Pieters lid van »Soranus" te
Heinkenszand en de vierde door J. Buisrogge lid
van >de Batavieren" te Kloetinge.
Gedurende de maand Juni vertrokken aan het
stoomboot veer te Borsele 215 reizigers en kwamen
daar aan 273, samen 488 personen. In Juni 1892
bedroeg het aantal passagiers heen en wêer 480.
Van 1 Jannari tot 30 Juni 1893 werden overge
bracht 894 reizigers en afgehaald 1021, samen 1915
terwijl gedurende gemeld tijdvak in 1892 slechts
1706 personen van het veer gebruik maakten. De
toeneming bedraagt derhalve in een halfjaar 209.
De muggenzwerm dezer dagen aan den Am-
stelveenschen weg bij Amsterdam neergestreken, is
verdwenen. Nauwelijks was hij er eenige uren, of
dichte vluchten zwaluwen kwamen opzetten. Bij
honderden zag men ze laugs de bedreigde punten
scheren.
Toen Woensdagavond de heeren C, A. 0.
Kruijder, directeur der Rijkskweekschool voor onder
wijzers te Deventer, en de heer Haspels, predikant
te Kolmschate, van de Worp te Deventer naar de
stad wilden gaan, kwam hun op de schipbrug een
hondenwagen met lange ijzeren staven-geladen voorbij.
Juist passeerde daar ook een rijtuig, een der staven
raakte in het zeil van den wagen rast. Daar heide
voertuigen echter in beweging bleven, raakte de
staaf weer los. Beide heeren kregen toen een zoo
i hevigen stoot, dat zij over de wel banken in den
IJsel vielen. De brugwachter snelde hun met nog
j eenige personen ter hulp en had het geluk beiden
behouden aan wal te brengen. Zij kwamen met den
schrik en een nat pak vrij.
Men meldt uit BunnikDe opgravingen op
de plek, waar eenmaal de Romeinsche legioenen ge
kampeerd waren, zijn in vollen gang. Op eene aan
merkelijke diepte nabij het fort»Vechten" heeft men
een schip voor den dag gebaald. Verder werden op
gedolven speren, aarden kruiken, munten van keizer
Nero en Vespasianus, uit welke laatste dus de tijd
te berekenen valt, wanneer de Romeinsche cohorten
hier verblijf hielden. Eene massa beenderen, nog
niet tot een bepaald soort dieren thuis gebracht,
maakt een groot deel uit van den oogst. Uit het
oogpunt van oudheidkunde ligt hier een goudveld
voor ons, waarin slechts de spa behoeft gezet te
worden om schatten voor een museum te voorschijn
te brengen.
Op de werf »de Schelde" te Vlissingen is een
14-jarige jongen, werkzaam op het stoomschip Bata
via, van het dek in het ruim gevallen, ter diepte
van 23 voet. Zijn toestand is hopeloos.
De Werkmansbode schrijft
Onze vriend P. Nolting, president van de afdee-
ling-Amsterdam enz., is werkloos. De patroon, wien
hij gedurende omstreeks 22 jaar trouw heeft gediend,
heeft door slapte van werkzaamheden eindelijk ook
zijn oudsten knecht gedaan werk moeten geven.
Zooals bekend is, is Nolting biljartmaker. Het
aantal patroons is in dit vak zeer gering; en zoo
dezen al werk hadden, zou Nolting het er moeilijk
kunnen vinden, vooral omdat hij als lid van den
Gemeenteraad nogal dikwijls werk moet verzuimen.
Vandaar dat Nolting wil beproeven om voor eigen
rekening werk te vinden. Wij zijn verplicht hem in
dat pogen te steunen, en velen onzer kunnen dit
vrij gemakkelijk doen door
lo. hem het werk te geven dat er aan de bilj arts
in de werkmansgebouwen te repareeren of te ver
nieuwen valt, en
2o. hem voor zulk werk aan te bevelen in de
bier- of koffiehuizen, waar wij gewoon zijn te ver-
keeren.
Indien ieder onzer alzoo zijn best doet, is er al
licht zooveel werk voor Nolting te vinden, dat hij
er vergoeding in vindt voor hetgeen hij als loon bij
zijn patroon verliest.
Het is ons bekend, dat Nolting een goed werk
man is en wij kunnen hem daarom voor al het werk,
dat in zijn vak te pas komt, gerust aanbevelen
In 1892 werd in Engeland door de 156 rijkste
eflaters pl. m. 40.000.000 pond sterling nagelaten,
of gemiddeld door ieder 3.000.000. Hieronder is
nog niet eens gerekend de waarde der vaste goederen.
Uit Chicago wordt aan de Arnh. Ct. door
v. O. geschreven
»Te midden van andere kleine landen, als België,
Zwitserland en Denemarken, die uit onbekrompen
beurs kostbare versieringen en monumentale ingan
gen naar hunne afdeelingen ter tentoonstelling met
zware gordijnen, koorden en franje hebben aange
bracht, verheft zich, en dan nog wel aan een van
de hoofddoorgangen van het manufacturersgebouw,
een armzalige, smakelooze, lompe poort van licht
geel geverfd hout, hier en daar met een weinig
goud versierd.
»In het midden boven de poort is een minia
tuurwapentje geschilderd en daaronder met vergulde
letters de woorden»The Netherlands." Boven in
den boog hangen vanuit het midden twee katoenen
vlaggen naar beneden, terwijl de boog met een in
elkander gedraaid oranjelint is afgezet. Bovendien
zijn eenige vlaggen aangebracht aan de kroonlijst
onzer afdeeling, waarop een paar kartonnen wapens
een pover figuur maken.
Ziehier lezers, de naakte waarheid van hetgeen
van Regeeringswege gedaan is. Maanden geleden
las men reeds in alle gidsen en officiëele stukken,
dat de heeren R. Mees en jhr. S. Van Citfcers uit
Holland met den consul alhier, den heer G. Birk-
hoff, aangewezen waren, ons land officiëel te ver
tegenwoordigen. Wat er nog gedaan is, heeft de
consul tot stand gebracht; van de beide overige
commissieleden is tot heden geen spoor te ontdekken."
Te Berlijn heeft Woensdagavond een geweldig
onweder gewoed en vrij wat schade aangericht. Het
was dien dag gloeiend warm geweest, totdat ten zes
uur het onweder, met wolkbreuken gepaard, losbrak.
Zware booraen werden door den woesten wind ont
worteld, tal van daken vernield en vele huizen in
de zuidelijke voorsteden door den bliksem getroffen.
Het gewas op de nabijgelegen akkers heeft erg geleden.
Woensdag heeft te Londen voor het Kensington
Paleis de onthulling vau het standbeeld van Koningin
Victoria plaats gehad. Het standbeeld is vervaardigd
door hare dochter, prinses Louise, die, naar de
Indépendance meldt, zich voor haar werk heeft laten
betalen, om aan de kritiek de volle vrijheid te laten.
De plechtigheid, door een groot aantal leden van
het Koninklijk huis bijgewoond, begon met fraai
weder, maar eindigde in stortbuien. Koningin Vic
toria had de fijngevoeligheid het koord, dat haar
gegeven werd om daarmede het doek te laten vallen,
aan den prins van Wales over te reikenhet was
dus de zoon, die het beeld van zijne moeder onthulde.
Door een brand is de groote bekende kantfa-
briek van Nottingham vernieldde schade bedraagt
ll/o millioen gulden en 800 werklieden zijn er
broodeloos door.
Dezer dagen vertoonden zich teekenen van
•vergiftiging bij een 30-tal jongens van de Forest
Gate districtschool" te Londen, een der armenscholen
voor Poplar en Whitechapel, waar de kinderen ook
voeding ontvangen. Kort daarna werden 20 meisjes
ziek en binnen enkele uren waren 132 kinderen
ernstig aangetast door diarrhea® en brakingen. Een
paar der kleinen stierven. Zij hadden melk en water
met gesmeerd brood gehad voor ontbijt en avond
maal en 's middags soep voor middageten, gekookt
van een overschot gezouten vleesch van den vorigen
dag. Een onderzoek der eetwaren leidde tot geen
resultaat en ook in de ingewanden der overleden kin
deren werden geen sporen van vergiftiging, wel
van ontsteking ontdekt. Een nader onderzoek is
thans bevolen.
Bij gelegenheid van een bijeenkomst van 200
werklieden in een der gebouwen van de Chicago-
ten toonstelling, is de vloer ingestort. Negentien
personen werden gewond, enkelen zeer ernstig.
GOES, 3 Jnli 1893.
Men verzoekt ons de aandacht te vestigen op
achterstaande annonce, waarbij leden en begunstigers
der vereeniging »tot behartiging van de belangen
der Militaire tehuizen" opgeroepen worden
ter vergadering op a. s. Donderdag in het lokaal
Samuel" alhier.
Dhr. J. W. Van Dellen slaagde Zaterdag
te Wageningen voor het eindexamen aan den voor
bereidenden cursus voor het boschwezen.
Gisteren heeft de gymn.-vereeniging *S p a r t a"
alhier voldaan aan de uitnoodiging van de handboog
schutterij »de Eendracht" te Steenbergen om aldaar,
bij gelegenheid van een concours, eenige gymnastische
oefeningen ten beste te geven. Als bewijs van tevre
denheid over hare werkzaamheden werd Sparta"
door >de Eendracht" een prachtig verguld zü veren
herinnerings-medaille aangeboden.
Op bet landbuishoudkundig congres te Win
schoten kwam ook de inrichting ter sprake van eene
landbouw-winterschool, hoedanig eene
dezen winter in Goes geopend zal worden.
De heer Heidema, directeur vau zoodanige school
te Groningen, zegt daarvan ongeveer het volgende
Niet op de algemeens ontwikkeling der jongelui zal
men zich toeleggen, noch op het aanbrengen van
kennis van de theoretische landbouwkunde, wel zal
men er sommige vakken van het lager onderwijs
doceeren, geen vreemde talen, maar wel natuur
wetenschappen, kennis van planten en dieren, van
den grond, enz. Ook Ned. taal en rekenen, voorts
grondbewerking grondverbetering beraestingleer
plantenteelt, veeteelt, veevoedering, gezondheidsleer,
zuivelbereiding en bedrijfsleer. Dit onderwijs zal ge
geven worden door 4 leeraren. De leerlingen zullen
15 jaar oud moeten zijn «n voldoen aan een toe
latingsexamen, dat door hen, die een school voor
M. U. L. O. hebben doorloopen, gemakkelijk zal
kuunen worden afgelegd. Eenige kennis van de prac
tijk zal tot aanbeveling dienen. Later zal ook Duitsch
onderwezen worden. De cursus zal aanvangen den
lOden October en eindigen den daaropvolgenden 31
Maart, alleen afgebroken door eene kerstvacantie van
ongeveer een week.
De geheele cursus duurt twee winters en van
den tweeden cursus kunnen alleen zij gebruik maken
die den eersten cursus met vrucht hebben bijge
woond. Het schoolgeld bedraagt f20 per winter.
Door den minister van justitie is aan de heeren
procureurs-generaal bij de gerechtshoven een circu
laire gericht van den volgenden inhoud
Bij de behandeling van verzoeken om gratie en
op andere wijze kennis nemende van vele straf
zaken, ontwaar ik menigmaal, dat zoowel door
officieren van justitie als door ambtenaren van het
Openbaar Ministerie bij kantongerechten vervol
gingen worden ingesteld, ook indien noch de
openbare orde, noch het algemeen belang geacht
kan worden die noodzakelijk of raadzaam te maken.
Allereerst ligt wellicht de oorzaak daarvan bij de
politie, die hier en daar van alle door haar gecon
stateerde feiten, hoe onbelangrijk ook en onder welke
soms zeer verschoonende omstandigheden ook ge
pleegd, proces-verbaal schijnt op te maken.
Deze meening vindt bevestiging in de toeneming
van het aantal strafvervolgingen, vooral in die stre
ken des lands, waar in den laatsten tijd het politie
korps werd uitgebreid.
De werkzaamheid der politie in het algemeen
waardeerende, en overtuigd, dat haar beambten dik
wijls niet in staat zijn met juistheid te jjeoordeelen
of zeker feit een strafvervolging al dan niet recht
vaardigt, meen ik echter, dat in het beleid van het
Openbaar Ministerie een correctief behoort gelegen
te zijn tegen soms overdreven en daardoor schade
lijken ijver.
Een zoodanige opvatting van hun taak blijkt in-
tusschen niet altijd bij alle vertegenwoordigers van
het Openbaar Ministerie te bestaan, waar zij ook
dan een strafvervolging instellen, indien het gepleegde
feit, niet zeiden van nietigen of zeer geringen aard
de openbare orde of bet algemeen belang in geenen
deele heeft kunnen schaden.
Hierdoor wordt het publiek belang niet gediend
en, in plaats van de algemeene veiligheid bevorderd,
niet zelden noodeloos verbittering of schade aan het
prestige der justitie veroorzaakt en worden tevens
de werkzaamheden, ook die van andere ambtenaren
in dienst der justitie, buiten noodzaak vermeerderd,
politie-beambten, als getuigen opgeroepen, aan hun
eigenlijken werkkring, in hoofdzaak het voorkomen
van strafbare feiten, onttrokken en overtreders ter
goeder trouw bemoeilijkt.
Zonder bepaald te willen aangeven, in welke ge
vallen strafvervolging zou kunnen of moeten achter
wege blij ven, wensch ik op het vorenstaande de aan
dacht der betrokken ambtenaren gevestigd te zien en
de vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie
kennis te doen dragen van mijn verwachting, dat
