1893 N°. 74 Zaterdag 24 Juni. 80s,c jaargang. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75. Afzonderlijke nomniers 5 cent; met bijblad 10 cent. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmir te Rotterdam en verder bjj alle Boekverkoopers en Brie vengaai tiers. Sneendiias van advertenti^n voor 8 ureal op don dug- der uitgave De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets. Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelgks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. Bij dit nonimer behoort een bijvoegsel dat morgen zal verschijnen. Neerbosch. Gelijk wij reeds vermeldden is onlangs een brochure verschenen over de weesinrichting van den heer Van 't Lindenhout te Neer bosch, waarin tal van beschuldigingen tegen die inrichting en haren directeur worden uitgebracht. Reeds verscheidene stemmen zijn vernomen, die het voor den aangevallen directeur opnamen, het laatst die van den heer L. Roosmale Nepveu. te Doorn, die in de N. R. Ct. een stuk schreef, waarin hij verklaart de brochure tegen den heer Van 't Lindenhout nog niet gelezen te hebben, doch meent »op dezen oogenblik met vrijmoedigheid en beslist heid te moeten weerspreken," dat de heer Van 't Lindenhout, »die (hem) als vriend en medechristen zeer lief is," een huichelaar en een leugenaar zou zijn. Hij gelooft, dac de Weesinrichting te Neer bosch »een rijkgezegende inrichting" is en dat de heer Van 't Lindenhout »een groote zegen voor ons vaderland is geweest." Thans echter komt in de te Amsterdam verschij nende Ochtendbode een schrijven voor van den oud- verpleegde E. Kwast, waarvan de Telegraaf zegt Het wordt nu ernst met de beschuldigingen. Maakten wij bezwaar uit de brochure van den heer Van Detk stukken over te nemen, aan de woorden van den heer Kwast behoort de meest mogelijke ruchtbaarheid gegeven te worden. Wij ontleenen daaraan het volgende Over de ligging wordt niet geklaagd, alhoewel er 's zomers in de hoeken van de ledikanten want jes" zaten. Wat het eten betreft, verklaart schrijver er in zijn tijd altijd nog wel een bos wortelen" bij te hebben gelust, en dat het tekort dikwijls moest worden aangevuld door diefstal. Zijn zuster, die nog in Neerbosch wordt verpleegd, zegt echter, dat 't in den laatsten tijd beter is geworden. Onder de harde waarheden in de brochure rang schikt schrijver echter vde geeseling in Godshuis", waarvan hij met namen en toenamen een paar staaltjes geeft, toegepast op hemzelven, drie zijner kameraads en zijn zuster. Wij laten ze hier beide volgen. Aan leiding tot de eerste strafoefening was het erkende feit, dat de jongens appelen hadden gestolen uit de provisiekamer. De afstraffing, waarvoor de godsdienst oefening werd geschorst, had plaats in de kerk voor den preekstoel, door den heer Van 't Linden hout in eigen persoon. >Het eerste wat wij doen moesten, schrijft de oud-verpleegde Kwast, was de broek uittrekken, en dan begon de geeseling in den waren zin van 't woord. Het eerste werd Abram Koster op de bank gelegd en door vier van 't helpend personeel aan handen en voeten vastgehoudenop een onmensckelijke ma nier werd bij net zoolang geslagen, dat hij riep Van 't Lindenhout, sla mij nu maar heelemaal dood". Gelukkig was hij flink en sterk van gestelhij was 16 jaar oud nu nummer twee, ook nog al een flinke jongen, die er op dezelfde wijze van langs kreeg; nu kwamen de twee kleine discipelen, beneden 11 jaar. Verscheidene meisjes die dit alles moesten aan zien, huilden van weemoed. Het was, of werd de weesvader ho9 langer hoe woedender; wij beiden klappertanden, maar dat hielp nietseen, twee, drie, en ik werd als een schaap dat geslacht moest worden bij handen en voeten op de bank gelegd, en daar begon de derde geeseling. Ik kan u niet zeggen, lezer, in welken toestand ik mij bevond, de broek uit, door 4 personen aan han den en voeten vastgehouden, en dan net zoolang slaan, dat er een van de vier, die mij vasthield moest zeggen »Van 't Lindenhout, sla den mageren Kwast niet dood". Kunt gij u deze woorden nog herinne ren, B. v. d. Schuur Ik zou haast zeggen, dat kunt gij niet vergeten. Hoe mijn viiend Jacob Sinia gegeeseld werd, blijkt uit het volgende. Toen wij des avonds naar bed gingen, waren er veel jongens van onze slaapkamer, die onzen rug en achterste wilden zien wij voldeden aan hun verzoek, en nauwelijks hadden wij ons hemd opgetild, of ik hoorde zeggen»Nou, het rauwe vleesch komt er bij Jacob door"dit zijn dezelfde woorden. Nu, de arme Jacob is het ook te weten gekomen. Van dien tijd af klaagt hij altijd over pijn in den rug. Het toeval wilde, dat wij beiden een tjjd daarna als inlegger op de drukkerij kwamen, doch Jacob bleef over pijn in zijn rug klagen, hij was niet lang op de drukkerij, of hij ging naar het ziekenhuis en kwijnde langzaam aan de tering weg Ik zal niet zeggen, dat Jacob tengevolge van die geeseling is overleden, maar een duister geheim ging het graf in. Een tweede geval. Twee van 't helpend personeel zouden naar Amerika vertrekken, het waren Pietje Van der Wal en Ida Zwarts, beide vroeger weezen. Haar koffers werden eenigo weken eerder weggestuurd. Die enkele weken kregen zij van mijn zuster een verschooning tsr leen mijn zuster kon dit doen, doordat zij van groot moeder geld had ontvangen en daar ondergoed voor had gekocht, doch hier wist mevrouw Van 't Lin denhout niets van. Nu gebeurde het op een morgen, dat mevrouw zich verbeeldde, dat zij goed uit haar linnenkast mist. Direct had zij vermoeden op Ida en Pietjedit ver moeden sprak zij uit tegenover mijn zuster mijn zuster nam het voor Ida en Pietje op, en zei tegen mevrouw, dat dit niet waar was, en dat zij het haar geleend had. Nauwelijks had inijn zuster deze woorden gesproken, of mevrouw gaf haar een duchtig paak slaag op haar zwakken rugnu, elkeen van de oud-weezen kent de vleezige handen van mevrouw. De lezer moet weten, dat mijn zuster en die twee moisjes bij mevrouw dienden. Het slaan had bij mijn zuster droevige gevolgen toen eenige oogenblikken daarna de drie meisjes koffie zouden drinken, bleef mijn zuster weg, doch na herhaalde malen roepen kwam zij eindelijk geheel outsteld beneden, doch zij liet er niets van uit, zij huilde en snikte maar. Een uur naderhand kwam Pietje of Ida wie weet ik niet meer op zolder, en tot haar schrik zag zij eenige doeken over een plas bloed liggen direct vliegt zij naar beneden en weet mijn zuster tot de bekentenis te brengen, dat dit bloed van haar was zij had een zware bloedspuwing gehad. Zij was al zwak en kon dus zoo iets niet velen. Zij kreeg spoedig de tering en werd naar het ziekenhuis gebrachtdaar werd zij liefderijk ver pleegd door haar eigen zuster. Doch de wet van oorzaak en gevolg liet hier ook weder haar recht gelden. Zij teerde langzaam weg en stierf. Arme zuster Tegenover deze mededeelingen van E. Kwast komt thans in de Haagsche Ct. eene verklaring voor van eenige oud-weezen te 's-Gravenhage, die in het open baar uiting geven aan de hartelijke sympathie, welke zij nog altijd de inrichting big ven toedragen. Zij verzekeren, dat talloos velen gereed zijn niet alleen hun naam, maar ook hun geld en goed ten offer te brengen voor de eer van den naam van den heer Van 't Lindenhout en h9t monument, dat hij in ons vadeiiand oprichtte. De Telegraaf meldt nog, dat ingevolge een op roeping in Het Oosten, het orgaan des heeren Van 't Lindenhout, gericht tot de oud-weezen dier in richting,- door den oud-wees Vilet, zich Woensdag avond een tiental personen naar diens woning te Amsterdam begaven. Daar gekomen werd hun een geschreven verklaring ter onderteekening voorgelegd, waarvan de inhoud luidde, dat zij gedurende hun verblgf op Neerbosch steeds goed waren behandeld enz. Hiertegen werd door de aanwezigen geprotesteerd. Sommigen zeiden, dat de behandeling niet zoo voor treffelijk was geweest, om een dergelijke verklaring te teekenen, terwijl anderen hefc afkeurden, dat de oproeping alleen was geplaatst in Het Oosten, welk blad maar een beperkten kring lezers eener bepaalde richting heeft. Het schijnt inderdaad noodig, dat een onderzoek worde ingesteld, opdat blijke, of de inrichting en haar directeur langer recht hebben op den grooten steun, dien gansch Nederland hun schenkt. GOES, 23 Juni 1893. Woensdag in den vooravond had door het Dagel. bestuur onzer gemeente, in tegenwoordigheid van den ingenieur van het werk, den heer Lam- brechtsen, de overname plaats van het volein digde nieuwe sluiswerk aan het Sas van Goes. Nadat alles was geïnspecteerd en volgens verkla ring van den ingenieur de aannemer aan zijne ver plichtingen naar behooren had voldaan (behoudens den onderhoudstermijn van 5 maanden, welke gisteren ingetreden is), hield de burgemeester de volgende toespraak Mijnheer van der Meijden Na onze persoon lijke bezichtiging van het werk en op de verzeke ring van den ingenieur dat hij, na zijne nauwkeu rige inspectie, kan verklaren dat het door u opge leverde werk in den besten staat verkeert is het mij hoogst aangenaam namens B. en W. deze voor- loopige opneming gesloten te verklaren en van u het werk behoudens uwe verplichtingen gedu rende den vijfmaandelijkschen onderhoudstermijn voor de gemeente Goes over te nemen. Van harte wensch ik u geluk dat eindelijk dank zij uwe onvermoeide inspanning de zeer groote bezwaren, bij dit werk ondervonden, door u glans rijk zijn overwonnen. De groote stiptheid en nauw keurigheid, waarmede van den aanvang af en trots de vele tegenslagen, de werkzaamheden door u zijn uitgevoerd en volbracht, worden door ons hoog ge waardeerd en het is mij dan ook eene aangename taak u en uwe trouwe compagnons daarvoor hier openlijk een welgemeend woord van lof toe te bren gen. Gij hebt den goeden naam van den Neder landsehen aannemer ook in de moeielijkste oogen blikken die dit werk opleverde hoog weten te houden, en zijt ook toen het u bleek dat de financiöele uitkojnsten dezer aanneming allerminst gunstig voor u zouden zijn met de grootste degelijkheid en goede trouw de op u genomen ver- plichtigen nagekomen. Moge dan ook onder de vele werken door de heeren van der Meijden tot stand gebracht het nieuwe Goesche Sas niet onder de voor u winstgevende kunnen gerangschikt wordentoch zal zeker geen werk meer dan dit bijbrengen om uwen eervollen naam van degelijk en betrouwbaar aannemer te ver- hoogen. En nu, mijnheer Lambrechtsen een woord tot u Het moet een aangenaam, een gelukkig oogenblik voor u zijn, nu eindelijk door u de verklaring kan afgelegd worden, dat het werk, waaraan ge meer dan 5 jaar met de grootste toewijding uwe beste krachten hebt besteed gereed is en door d8 ge meente kau overgenomen worden. Van geen werk door u ontworpen zult ge zoo in-alle opzichten naar waarheid kunnen verklaren, dat het geheel en al uw werk is. Van het oogenblik toch af dat het bleek dat aan het chronisch lijden van het oude sas een einde moest komen en geen onzer middelen wist te bedenken waardoor onze gemeente met hare be perkte krachtên een nieuw sas tot stand zou kunnen brengenvan dat eerste oogenblik af zijn het uw benijdenswaardig optimisme, uwe onverzettelijke overtuiging dat zoowel het Rijk, ais de Provincie zouden inzien, dat het algemeen belang het behoud onzer haven eischte, uw rustelooze overredingskracht geweest, die de wankelmoedigsten onder ons heeft weten aan te sporen en op te wekken om alles in te spannen tot bereiking van het groote doel. Toen eindelijk de onmisbare steun verkregen en het werk geheel volgens uwe door alle deskun digen goedgekeurde plannen was besteed en onder de beste verwachtingen met een uitstekenden aannemer was aangevangen en voortgezet, kwam een reeks van onvoorziene tegenslagen het bewijs leveren, dat de weinig betrouwbare Zeeuwsche bodem ook de corypböen der wetenschap voor haast onoplosbare bezwaren kan plaatsen. Ik zeg haast onoplosbaar, want al zijn er oogenblikken geweest dat, alleen ten koste van onmogelijk door onze gemeente te verschaffen sommen, de tot stand koming van het werk mogelijk scheen, toch heeft de vindingskracht der wetenschap ten slotte door de aanwending van een eenvoudig en betrekkelijk onkostbaar middel, de overhand weten te houden op de kracht van het water en is uw werk, volgens de ontworpen plannen toch tot stand gekomen. Groot zal en mag de zelfvoldoening zijn waarmede gij uw thans voltooid werk kunt aanschouwen en welgemeend wensch ik u uit naam van ons college, uit naam van de gemeente daarmede geluk. Het is een belangrijk stuk van uw leven, dat daar in steen staat opgericht en dat voor meer dan één menschen- leven getuigen zal wat uw energie trots tal van bezwaren tot stand heeft weten te brengen. Hoe zeer ge u daardoor voor de gemeente Goes verdien stelijk hebt gemaakt, zal daar houd ik mij ver zekerd van nimmer worden vergeten Ook u, mijnheer Van der Vegt! een woord van waardeering voor de vele en trouwe zorg, door u bij dit werk ten dienste der gemeente ten toon gespreid. Gedurende den ongedacht langen duur der werkzaamheden en de vele moeilijke oogenblikken, die ook voor u daarbij zijn voorgekomen, hebt ge uw goeden naam van stiptheid en accuratesse nimmer verloochend. Aangenaam zal het u daarbij geweest zijn, dat ge in den aannemer iemand vondt met wien ge op vriendschappelijke wijze uw taak van opzichter hebt kunnen volbrengen. Van harte wensch ik u toe, dat de groote ondervinding, die ge bij dit werk zult hebben opgedaan, u in uw betrekking meermalen van groot nut zal mogen zgn. Eindelijk, Sasmeestereen woord tot u. Nu de zorg voor het nieuwe Sas u voorgoed wordt toe vertrouwd, bevelen wij het in uwe goede zorgen aan vergeet nooit welk groot belang voor de gemeente aan eene richtige uitoefening uwer betrekking is gelegen. Wij rekenen er dan ook op dat gij den goeden naam der Blitterswijken als trouwe, eerlijke Sasmeesters in eere zult houden De heer Van der Megden dankte voor de woorden des burgemeesters en wenschtej de gemeente geluk met het nieuwe Sas. En hiermede was een werk voor de gemeente in ontvangst genomen, dat er uitstekend uitziet en naar wij hopen voor laDge, zeer lange jaren getuigenis zal afleggen van de energie en de kunde van aan nemer en ingenieur, en tevens van de krachtsinspan ning onzer gemeente, die niettegenstaande min gun stige tijdsomstandigheden begrepen heeft, dat een goed Sas voorwaarde voor haar blijvend bestaan was en daarvoor geene offers heeft ontzien. Een concert van niet alledaagseh genre werd gisteravond gegeven in de Sociëteit V. O. V. door het Hannoversche Waldhoornkwar tet, dat een kunstreis doet door Nederland. Be staande uit de heeren Richter, Klöpfel, Ehrhardt en Unger, allen Koninklijke kamermusici, vormt dit kwartet een geheel, dat eenig is en daarom had dit concert een nog talrijker gehoor verdiend. De ver schillende nommers, ten getale van 12, werden onder doodsche stilte met de grootste aandacht aangehoord en verwierven een langdurig en welverdiend applaus. Men weet niet wat in dit kwartet het eerst te roe men, de zuiverheid van toon, de schoone klank der instrumenten of de nauwkeurige uitvoering der stukken door de genoemde heeren. Alles te samen vormt een prachtig geheel. De zangerige metaal klank der waldhoorns, die soms deed denken aan orgelspel, kwam nog te beter tot zgn recht nu de weersgesteldheid toeliet het concert te doen plaats hebben in den muziektempelin een gesloten zaal zou zulk een concert misschien wel iets van zijn waarde verliezen. Niet minder verdienstelijk was het schoone spel van den Piston-virtuoos, den heer Rammelt. Hij toonde zich een uitmuntend kunstenaar en wist, door zijn solo-spel de waarde der uitgevoerde stukken niet weinig te verhoogen. Met het kwartet samen werd een ensemble ver kregen, dat alleen door langdurige oefening en onder linge samenwerking te verkrijgen is. Zonder iets te willen afdingen op de andere stukken, die zich ken merkten door een gelukkige keuze, verdienen toch een bijzondere vermelding »Im .Walde", waarin de echo's zoo schoon werden weergegeven het »Abend- lied" van Abt, de melodiën uit de ï>Tannhaüser", het Gebet" van Mozart, de »Bravour-Polka" van Damarrée, waarin vooral de Piston tot haar recht kwam en eindelijk de »Liederperlen" van Unger. Daar het niet aan luide toejuichingen ontbrak, werden nog een paar extra-nommers gegeven, die door het publiek dankbaar werden aangehoord. De heer Postma, leeraar in het Duitsch aan de H. B. S. alhier, is als zoodanig benoemd aan de H. B. S. en gymnasium te Sneek. Men verzoekt ons de aandacht te vestigen op achterstaande annonce, betreffende den nationa- len velddag van het Heilsleger op a s. Woensdag 28 Juni te Middachten te houden. Uit hefc programma van dien velddag blijkt o. a., dat deze niet alleen is voor de leden van het Leger des Heils, maar dat ook zeer veel ander publiek wordt verwacht en dat voor allen kaarten met programma en bewijs van toegang, tegen zeer verminderd ta rief verkrijgbaar zijn aan verschillende stations der Staatsspoor. De Germania, Levensverzekering-Maatschappg te Stettin, heeft blijkens hare 35e balans, ook in het jaar 1892 door afsluiting van vele nieuwe ver zekeringen zeer gunstige uitkomsten, en eene be langrijke vermeerdering van haar verzekerd bedrag verkregen. Van de f 13,524 bij haar nieuw voor gestelde verzekeringen over f30,413,369 kapitaal en f 127,836 jaarlijksehe rente werden aangenomen, 10,774 voorstellen over f 23,265,908 kapitaal en f127,108 jaarlijksehe rente. Het gezamenlijk verzekerd bedrag steeg hierdoor, na aftrek van de afgeloopen verzekeringen wegens overlijden of bij leven der verzekerden, tot 171,201 polissen over f 270,621,365 verzekerd kapitaal en f944,675 jaarlijksehe rente. Sedert het vorige jaar bedraagt dus de zuivere vermeerdering 3,156 polissen met f11,648,757 kapitaal en f80,545 jaarlijksehe rente. De premie-ontvangst in 1892 bedroeg, voor ver zekeringen van kapitalen f 10,495,752 (f499,815 meer dan in het jaar te voren)voor renteverze keringen f 1,159,467, alzoo voor beide afdeelingen j te zamen f 11,655.219. Aan rente van uitgezette kapitalen der Maatschappjj werden f 3,058,677 (f251,774 meer dan in het jaar te voren) ontvangen, terwijl de jaarlijksehe inkomsten aan premiën en renten te zamen in 1892: f14,713,896 bereikten. De sterfte onder de verzekerden was voor de j Maatschappij zeer gunstig. Na dekking van alle uit gaven en verplichtingen der Maatschappij big ft voor het jaar 1892, eene netto winst van 11,873,094. Daarvan worden f 1,631,381 aan de met aandeel in

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1893 | | pagina 1