1893 N". 71.
Zaterdag 17 Juni.
80ste jaargang.
Bij dil nommer behoorl een bijvoegsel.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
dag der uitgave.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaaiders,
inzending van
advertentiën vóór 2 uren op den
VERLOOCHEND.
In eene vergadering van den Nederlandsche meu-
belmakersbond heeft de secretaris dier vereeniging
onder applaus der aanwezige leden gezegd dat
Ileldt bij de werklieden heeft afgedaan
Daargelaten dat noch de uitdrukking, noch de
toejuiching, die erop volgde, getuigen van kieseh-
heid en welgemanierdheid, komt het ons voor, dat
de meubelmakersbond hoogst onbillijk oordeelt over
den heer Heldi.
Wat toch duidt men hem ten kwade Mag men
aannemen, dat de Amsterdammer eenigzins doorge
drongen is in de meeningen en oordeelvellingen dei-
leden van den meubelmakersbond, dan heeft men
tegen den Amsterdamschen afgevaardigde deze grie
ven »Hij heeft de werklieden afgebroken en klein
gemaakthij heeft hen in hun hemd laten staan.
Heldt, de eenige werkman bij geluk in het par
lement gekomen werd niet de werkman-afge
vaardigde maar eenvoudig het lid der liberale
partij, die meedeed aan de politiek. Heldtis geen
werkman meer. Hij leeft niet met henhij lijdt
niet voor hen Heldt is gewoon Kamerlid en
daarmede is alles gezegd".
Ons dunkt, dat deze grieven tegen den heer Heldt
allerminst steekhoudend zijn. Reeds de bewering dat
hij zou zijn een werkman-afgevaardigde, bij geluk
in het parlement gekomen" is ten eenenmale onjuist.
Ware hij nog gekozen te Amsterdam tengevolge van
eene krachtige beweging van talrijke werkliedengroe-
pen, men zou recht hebben den heer Heldt als
een afgevaardigde van bijzondere soort, als verte
genwoordiger van een bepaalden stand der maat
schappij te beschouwen, ook al eischt de Grond
wet van hem, dat hij zij vertegenwoordiger van
het gansche Nederlandsche volk."
Maar onder dergelijke omstandigheden heeft de
keuze van den heer Heldt tot lid der Kamer in het
geheel niet plaatsgehad. Hij werd het eerst verko
zen voor het toenmalig drievoudig kiesdistrict Sneek,
en zijne verkiezing was niet anders dan eene hul
diging van het democratisch beginsel, dat ook in
andere lagen der maatschappij menschen gevonden
worden, geschikt om mede te oordeelen en te be
slissen over 's lands belangen. Geen bijzondere in
vloed van werkliedenkringen heeft daartoe mede
gewerkt de persoonlijkheid van den heer Heldt,
uitsluitend zijn optreden als voorzitter van den
Nederl. werkliedenbond, hebben het oog op hem doen
vallen.
Nu is het zeer wel mogelijk, dat sommige werk-
liedengroepen want de werklieden in het algemeen
achten we daartoe te verstandig zich heel wat
hebben voorgesteld van het optreden van den heer
Heldt als Kamerlid. Maar als zg in hunne verwach
tingen daaromtrent zijn teleurgesteld dan is dit niet
aan hem te wijten, maar aan hen. De heer Heldt
heeft ongetwijfeld al de teleurstellingen ondervon
den, die elk ondervindt in eene vergadering of ver
eeniging waar hij een geïsoleerd standpunt inneemt.
Zulk een éénling kan geen succes hebbende heer
Tydens is daarvan een vernieuwd bewijs. Ook zijn
optreden in de Kamer is een fiasco geweest, zoo
groot, dat een deel zijner kiezers reeds eene motie
hebben aangenomen, waarbij werd uitgesproken, dat
hij zijn mandaat had neer te leggen.
De heer Heldt is ongetwijfeld met vele illusies
in de Kamer gekomendoch eenmaal daar zijnde,
zal hij bemerkt hebben, dat verreweg de meeste
daarvan niet te verwezenlijken waren, óf omdat de
tijd daartoe niet geschikt was, óf omdat zij geene
sympathie vonden bij zijne medeleden. Hij had nu
slechts de keuze tusschen alleen te blijven staan,
gescheiden zelfs van wie het meest tot hem nader
den, of aansluiting te zoeken en te trachten door
gemeen overleg althans iets te verkrijgen. De heer
Heldt heeft het laatste gekozen, en dit pleit voor
zijn doorzicht. Hij heeft ter juister tijd den waren
zin gevat van het Fransche spreekwoord, dat in be-
teekenis het meest overeenkomt met het Hollandsche
beter een half ei dan een leege dop.
Do heer Heldt moge »een gewone liberale mijn
heer" zgn geworden, dit bewijst niets tegen hem.
Ook onder de liberale heeren, zoowel als onder die
van andere richting, vindt men mannen, die den
werkman een goed hart toedragen. De jongste ver
gadering der Liberale Unie en het liberaal program
ran 1891 zijn daar om te bewijzen, dat ook in deze
kringen het denkbeeld gevestigd is, dat in de naasts
toekomst het lot van den werkman op wettelijke
basis moet worden bepaald. Wanneer die tijd daar
is en de heer Heldt is dan nog Kamerlid dan zal
hij als man van practische ervaring meermalen in
de gelegenheid zijn der Kamer grondig advies te
geven. Daaraan mag door niemand getwijfeld worden,
die wil nalezen wat b.v. door den Amsterdamschen
afgevaardigde in 1889 is gesproken bij de behandeling
van het wetsontwerp tegen overmatigen arbeid van
jeugdige personen en vrouwen. Ook toen is meer
malen door hem uiting gegeven aan de wenschen
der werklieden en wanneer die wenschen niet zijn
bevredigd is het zeker niet aan den heer Heldt te
wijten. En dat de heer Heldt, figuurlijk gesproken,
niet in een werkmanspak maar in behoorlijke burger-
kleeding in de Kamer verschijnt, pleit voor hem, al
krijgt hij daardoor het air van een >gewoneü
mijnheer".
Wanneer de meubelmakersbond niet tevreden is
over den heer Heldt als Kamerlid, dan kunneD wij
daarin niet anders zien dan een zekere mate van
afgunst. Zij, die den vinnigen secretaris zoo toe
juichten, zouden wellicht zelf gaarne eens lid dei-
Kamer zgn. Nu, misschien zou de heer Heldt hun
die eer gaarce gunnenhg zal vermoedelijk ook al
de nadeelen aan die betrekking verbonden, reeds in
ruime mate hebben ondervonden. Maar hoe dit zij,
allen, die hem thans beschimpen, zouden, eenmaal
Kamerlid zijnde, al even spoedig een mijnheer"
worden.
We hopen voor den heer Heldt, dat bij de smade
lijke bejegening, die hij dezer dagen van zijne vroe
gere vakgenooten ihoest ondervinden, het hem eene
aangename gedachte moge zijn, dat na Sneek de
hoofdstad des lands de eer vroeg hem af te vaardigen,
in de overtuiging, dat bij als eenvoudig maarprae-
tisch en ontwikkeld man vooraan zou staan in de
gelederen van hen, die hunne beste krachten in
's lands raadzaal willen wijden aan de waarachtige
belangen van land en volk.
Ook een motief.
De Standaard geeft als reden, waarom zij tegen
dadelijke behandeling van het kieswet-ontwerp is,
heden nog het volgende
Ons dunkt, voor een Kamer, die op den dood zit,
is opzettelijke verlenging van den arbeidstijd hoogst
ongewenseht.
Hoe minder zittingen ze houdt, hoe beter.
Doet ze nu de kieswet af, dan zit ze in September
met leege handen, en zal dan in het euvel vervallen
van snaaksche jongens, die, als ze niets om handen
hebben, kattenkwaad uitvoeren.
Juist daarom is het zoo goed, dat de Kamer na
het recès de handen vol heeft met de kieswet.
Dan heeft ze iets te doen."
Zoo kweekt men in antirevolutionaire kringen
eerbied voor de wetgevende macht
GOES, 16 Juni 1893.
De Zeeuw verwijt ons, dat wij wèl den heer
Keuchenius noemen als gestemd hebbende tegen
de vrijlating van de landbouwers van de bedrijfs
belasting, en niet ook den heer Hennequin. Mogen
wij het blad verwijzen naar ons nommer van 10 dezer,
waarin wij al de namen vermeld hebben van de
leden, die tegen die vrijlating stemden, en daaronder
ook den heer Hennequin?
Dat wij in het volgend nommer nog speciaal op
den heer Keuchenius terugkwamen vindt zijne zeer
verklaarbare oorzaak in de omstandigheid, dat mr.
Keuchenius door ons district is afgevaardigd.
Hoewel het bijkans overbodig mag heeten,
willen we onze lezers, inzonderheid ook die buiten
Goes woonachtig zijn, herinneren aan het groote
gymnastiekfeest, dat Woensdag 21 dezer op
initiatief van de gymnastiek-vereeniging Sparta"
alhier zal gegeven worden. Wij twijfelen niet, of,
wanneer men de desbetreffende advertentie in dit
nommer leest, zullen velen zich opgewekt gevoelen,
dat feest met hunne tegenwoordigheid te vereeren.
Aan de Rijks-polytechnische school te Delft is
geslaagd voor B1 artt. 61, 62 en 64 der wet: de
heer C. L. Van der Bilt.
Woensdag werd het 30ste jaarfeest van de
Weesinrichting te Neerbosch onder zeer
grooten toevloed van belangstellenden gevierd. Een
paar duizend bezoekers uit Zeeland, Friesland, Gro
ningen, Drente en Overijsel werden daartoe met
extra-treinen te Nijmegen aangebracht, terwijl boven
dien met de gewone treinen uit alle oorden des lands
velen overkwamen. De Zeeuwsche boerinnen, die men
te Nijmegen nog nooit in zoo grooten getale had
bijeengezien, trokken door haar eigenaardige kleeder
dracht de aandacht van haar Geldersehe landge-
nooten. De Nijmeegsche stoomtram was niet bij
machte om allen van Nijmegen naar Neerbosch
tijdig over te brengen, zoodat velen te voet het
einddoel hunner verre reis moesten bereiken. Na
afloop van het jaarfeest keerden allen te Nijmegen
terug en verspreidden zich toen door de stad en
de omstreken, hetgeen een ongewone levendigheid
teweegbracht. Naar men vernam, waren allen zeer
voldaan over het geziene en gehoorde.
Door ds. C. L. Laan van Rotterdam werd de feest
rede uitgesproken, die met aandacht werd aange
hoord, terwijl door mevrouw Van 't Lindenhout een
gedenksteen voor het nieuwe Weezen-Ziekenhuis
werd geplaatst.
Naar aanleiding van het aan de Zierks. N.bode
ontleende bericht, als zoude de Sequah-maat-
s c h a p p ij hare betalingen gestaakt hebben, wordt
aan het Handelsblad van bevoegde zijde medegedeeld
dat dit bericht minder juist is. De maatschappij
klaagt, dat de heer Davenport de belangen, die hem
zijn toevertrouwd, niet met genoegzanien ijver be
hartigt. Vandaar eenige moeielijkheden van per
soonlijken aard, die geen verband hebben met het
krediet der maatschappij. Op de hem eigen wijze
schijnt de heer Davenport op één zijner voorstel
lingen te Zieriksee de quaestie uiteengezet te hebben,
waarbij de maatschappij, welke hem zoo lang voor
zich liet optreden, natuurlijk het moest ontgelden,
nu zij reden tot klagen over haren vertegenwoordiger
meent te hebben.
De 30e rekening en verantwoording der Ver-
zekerings-Bank »Kosmos", over het jaar 1892,
die melding maakt van den toenemenden bloei dei-
Maatschappij, wijst eene vermeerdering aan le. van
het verzekerd kapitaal met f 1.906.641,2e. van
de verzekerde rente met f 6.604.893e. van de te
ontvangen jaarlijksche premiën met f 74.324,78
4e. van den intrest met f 12.909,75 */2 5e. van het
waarborgkapitaal met f 326.385,496e. van het aan
tal verzekeringen met 1145.
Op 31 December 1892 waren in krachta. 14094
polissen van levensverzekering met f 25.106.443,
verzekerd kapitaal; b. 1512 polissen van uitzetver-
zekering met f 1.510.221,verzekerd kapitaal
c. 222 polissen van renteverzekering met f74.830,99
jaarl. rentezoodat op 31 December 1892 in 't ge
heel aanwezig was le. een verzekerd kapitaal groot
f 27.026.485,2e. een waarborgkapitaal groot
f 5.429.926,80, terwijl tot op dien dag aan sterfge
vallen en verzekeringen bij leven zijn uitbetaald
f5.892.915,85 '/2.
Het aandeel voor de met winst verzekerden be
droeg 8 pet. der jaarpremie.
Omdat verder eene groote reserve zoowel voor de
verzekerden als voor de aandeelhouders groote zeker
heid geeft, is bij de nieuwe statuten bepaald, dat de
kapitaalreserve, die reeds in 1891 de hoogte van
f180.000 bereikte, die zij volgens de oude statuten
bereiken moest, door bijvoeging der rente, uit dat
fonds gekweekt, zal worden opgevoerd tot f 600.000,
alzoo f 420.000 boven het eertijds vastgestelde
maximum.
Tengevolge van het vertrek van dr. Ferwerda
naar Buren is door den raad der gemeente Ochten
tot gemeente-arts benoemd de heer J. G. Klin
kenberg, arts te Ierseke.
Naar men uit Domburg meldt, is het thans
met zekerheid bekend dat d r. M e z g e r tijdens zijn
zomerverblijf daar ter plaatse ook de gelegenheid
zal geven, zich onder zijne behandeling te stellen.
In tegenwoordigheid van de heeren C. L. Loder,
directeur van scheepsbouw, Wijs en 't Hooft, inge
nieurs der marine, J. H. Beucker Andreae, inspecteur
van 's rijks stoomvaartdienst en A. Jongkees, officier
machinist le klasse, werd gisteren de kiel gelegd
van het op de werf der Koninklijke Maat
schappij »De Schelde" te Ylissingen aan te
bouwen ramschip type A, genaamd »Evertsen".
Blijkens bij den Raad van State, afdeeling voor
de geschillen van bestuur, ingekomen kon. besluit
is gehandhaafd het besluit van Gedep. Staten van
Zeeland tot vaststelling op f 491,66 1/2 van het aan
de christelijk nationale school te Sluis in de Dinsdag
straat van de vereeniging tot bevordering van chris
telijk onderwijs aldaar toekomende rgksbgdrage.
Naar gemeld wordt is de positie van de ad-
sistenten der posterijen belangrijk ver
beterd, doordat thans de bezoldiging in verhouding
is gebracht tot hunne dienstjaren.
Door deze gunstige beschikking van den nieuwen
directeur-generaal der postergen en telegraphie is
tegemoet gekomen aan een meermalen geuiten wensch.
Door een elftal heeren is, op het voetspoor
van hetgeen in andere landen bestaat, eene ver
eeniging opgericht, strekkende om kennis te ver
spreiden omtrent de eerste hulp bij onge
luk k e n. De vereeniging stelt zich voor door
practische cursussen, verspreiding van handleidingen,
aanwijzingen en beschikbaarstelling van hulpmidde
len en wat verder dienstig zal blijken te zijn, het
aangegeven doel te bereiken.
Zij vragen slechts één gulden in het jaar, of
schoon ook hoogere bijdragen worden aangenomen.
Algemeen zijn inschrijvingsbiljetten verspreid.
Naar aanleiding van een particulier bericht, dat
eenige maanden geleden in sommige Nederlandsche
nieuwsbladen werd opgenomen betrekkelijk de v 0 0 r-
uitzichten in de Kaapkolonie voor Ne
derlandsche landverhuizers in het algemeen en meer
bepaaldelijk voor landbo u wers, handwerks
lieden en sigarenmakers, heeft de consul-
generaal te Kaapstad zich geroepen gevoeld tot het
zenden van een ambtelijk schrijven, waaraan het
volgende is ontleend
Landbouwers, die geen middelen hebben, raad ik
niet aan hierheen te komen en die middelen hebben
en bepaald hierheen wenschen te komen, raad ik
aan goede inlichtingen in te winnen of een hunner
hierheen te zenden om alles eens eerst te onder
zoeken.
Hollandsche handwerkslieden zouden moeten be
ginnen met bij Engelsche bazen te werken en wan
neer zij daartoe al genoegzaam Engelsch kenden
zouden de Engelsche bazen aan hun landgenooten
de voorkeur geven. Maar ook aan handwerkslieden
is hier over het algemeen volstrekt geen gebrek.
De tabak, die hier groeit, is voor het maken van
sigaren totaal ongeschikt of wel zij zou met veel
meer zorg moeten toebereid worden."
Landbouwfeesten te Tolen.
Wie Tolen kent als er geen feesten gevierd worden,
zou het nu dezer dagen moeielijk herkend hebben.
De geheele stad was in feestdos gehuld, zoowel de
verschillende commissiën als de bewoners hadden
gewedijverd om het feest zoo luisterrijk mogelijk te
doen zijn. Niet alleen toch dat er de gewone afdee-
lingstentoonstelling zou worden gehouden, ook het
50jarig jubileum van de Zeeuwsche Maatschappij
van Landbouw en Veeteelt zou feestelijk herdacht
worden.
Het tentoonstellingsterrein bevond zich eenige
minuten buiten de stad en was zoodanig ingericht,
dat de gevaren aan dergelijke tentoonstellingen van
vee verbonden, zeer verminderd werden. Een drie
tal naast elkaar gelegene weiden boden ruimschoots
gelegenheid aan om de talrijke inzendingen te plaatsen.
De ruim 200 ingezondene werktuigen werden in een
daarvoor gebouwde loods opgestelden in de nabij
heid daarvan bevonden zich de buffetten en de
muziektent, die den bezoekers de noodige verfrissching
en afwisseling moesten aanbieden.
Het aantal ingezonden paarden bedroeg ongeveer
60, terwijl eveneens een groot aantal rundvee was
tentoongesteld. De andere inzendingen waren mede
zeer belangrijk.
Dinsdagmorgen reeds begon men te feestende
stemming was uitmuntend. In den namiddag ver
scheen de eerewacht te paard, voorafgegaan door
het fanfarencorps van Tolen om het hoofdbestuur
aan het veer af te halen. Na een welkomstgroet
stelde de stoet zich in beweging, voorafgegaan en
gevolgd door eene onafzienbare menigte, passeerde
hg de versierde straten en bracht het bestuur in
de woning van den secretaris der afdeeling. Des
avonds werd den leden van landbouw enz. een concert
aangeboden op de prachtig versierde markt door
het fanfaren-gezelschap Concordia" van Tolen.
Dienzelfden avond hield het hoofdbestuur zijne
vergadering, waarvan als gewoonlijk aan de bladen
later een résumé zal worden toegezonden.
Woensdagmorgen te 10 uren werd de algemeene
vergadering der Maatschappij van landbouw en
veeteelt in Zeeland, gehouden in de zaal van de
Kon. handboogschutter ij »Non Semper", die door
drie leden van het hoofdbestuur en een zestigtal
gewone leden werd bijgewoond.
De voorzitter, mr. P. O. J. Hennequin, opende
haar met eene rede, waarin hg allereerst het welkom
toeriep,aan de aanwezige leden en dank bracht aan
allen, die in eenig opzicht hebben bijgedragen om
dit feest te doen slagen. Vervolgens kwam spr. op
den tegenwoordigen toestand van den landbouw, die
niet veel stof aanbiedt tot feestvieren, maar toch
meende hij, dat men dit 50jarig jubilé niet zonder
een feestviering mocht laten voorbijgaan. Hij trad
in een uitvoerige beschouwing over de geschiedenis
der Maatschappij gedurende haar SOjarig bestaan en
over hetgeen de Maatschappij op het gebied van
landbouw en veeteelt gedurende die halve eeuw heeft
gedaan. Hij herinnerde daarbij 0. a. aan de tentoon
stellingen, de wedstrijden, de paarden- en stieren
keuringen, de zuivelbereiding en de proefvelden, en
wees voorts op hetgeen ook buiten de Maatschappij
ten behoeve van den landbouw was gedaan, zooals
de proefstations, het landbouwonderwijs, de ver
beterde middelen van gemeenschap, opheffing vaa
