1893 N°. 32.
Dinsdag 14 Maart.
80ste jaargang.
Generale Brandmeester,
WERKLIEDEN,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
by alle Boekverkoopers en Brievengaarders
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijsje
Bleehts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende]
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Afzending: van advertentie» vóór uren #p den dag: öer uitgave.
Aan W. De Beste ia op zijn verzoek ontslag verleend als
znlks op de meest eervolle wijze en onder dankbetuiging voor
de dieneten aan het brandwezen in deze gemeente betoond
terwyl in zijne plaats tot die letrekking is bevorderd, da heer
E. VAN DEN BOSCH, thans tweede Generale Brandmeester.
Goes, den 11 Maait 1893.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
die door berichten iu de nieuwsbladen of door daartoe uitge
zonden agenten, soms met verstrekking van reisgeld voor de
heenreis, zich opgewekt gevoelen, ora naar
OVITSCHIiiSD
teu behoeve van industriëele ondernemingen te vertrekken,
worden gewaarschuwd, dat menigmaal bij aankomst ter bestemde
plaatse blijkt, dat zij daar niet kunnen gebruikt woraen.
Het is daarom geraden niet dadelijk op dergelijke berichten
of aanbiedingen af te gaan, maar inlichtingen in te winnen,
waartoe ter secretarie gelegenheid zal worden gegeven
Goes, den 11 Maart 1898
De Burgemeester van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
GOES, 18 Maart 1898,
De eensgezindheid onder de katholieken alhier
ten opzichte van de viering van het Leo-feest
schijnt nog te wenschen over te laten. Althans
werd gisteravond eene vergadering van katholieke
werklieden gehouden, waarin besloten werd afzonder
lek dit feest te herdenken. Het bestuur tot regeling
van het feest bestaat uit de heeren J. F. Tierie, A.
Thewes, H. Clement, C. Smolders, M. De Jonge en
J. Hopmans. De heer J. Van Eijkeren had voor een
benoeming tot bestuurslid bedankt.
Aan de universiteit te Groningen slaagde voor
het theoretisch geneeskundig examen de heer P.
Van Dalen.
Tot gemeente-veldwachter te Kloetinge is be
noemd H. J. Scholten, thans agent van politie
te Middelburg.
Middelburg-. In de Prov. Staten is weder eene
vacature ontstaan door het overlijden van den heer
J. C. Lantsheer, die voor dit kiesdistrict zitting
had. De geachte overledene was tot voor korten tijd
bovendien burgemeester van Domburg, waar zijn
overlijden eeo groote verslagenheid heeft teweeg
gebracht. De heer Lantsheer behoorde tot de liberale
partij, die mede dus een gevoeligen slag heeft ge
kregen.
Men schrijft ons uit Wissenkerke
De maanden Januari en Februari waren voor de
armen in deze gemeente al zeer ongunstig. Hoewel
bij de spit-commissie circa 17 gemeten aangegeven
waren, werden tengevolge der vorst en van den regen
niet meer dan 7 gemeten gespit. Er was slechts éene
week, waarin deze werkverschaffing zoo vruchtbaar
bleek, dat geene andere ondersteuning voor
de armen vereischt werd. Vele weken kon er in
het geheel niet gespit worden en in enkele was de
verdienste daardoor zoo gering, dat het Burg. Arm
bestuur de gewone bedeeling moest handhaven. Dank
moet echter gebracht worden aan hen, die, niet
tegenstaande het ongunstige weêr, zich niet lieten
afschrikken de armen iets te laten verdienen en de
commissie daardoor in de gelegenheid stelden haar
idee aan de praktijk te toetsen. Menige wenk is
daarbij verkregen, welke in het vervolg van nut
kan zijn. Te bejammeren valt het niettemin, dat de
maand Maart tot heden niet door de overige aan
gevers werd benut. Het z.g. uitrijden is nog niet
eens begonnen en de ander© werkzaamheden waren
sedert nog zoo gering, dat, waren èn door het Bur
gerlijk Armbestuur èn door een particulier, geene
broodbedeelingen gehouden, het gebrek nijpend zou
geweest zijn.
Met het oog op het weinige werk, dat zelfs nu
nog in uitzicht is (niet minder dan 20 spitters,
hoofden van gezinnen of kostwinners, zijn nog zonder
werk) besloot het muziekgezelschap Apollo" alhier
eene uitvoering voor de armen te geven. De opbrengst
zou strekken voor broodbedeelingen.
Zaterdag jl. werd aan dat besluit uitvoering ge
geven. Te voren waren bij de gegoede ingezetenen
entreekaartjes van 25 cents ten verkoop aangeboden
en, hoewel de aftrek ruimer had kunnen zijn, mocht
het gezelschap zich toch in eene opbrengst van on
geveer f 25 verheugen. Het schoollokaal waarin de
uitvoering werd gehouden was eivol. De goede uit
voering der muziekstukken eu de luimige voordrach
ten, daartnsschen door de leden ten beste gegeven,
brachten het publiek in eene zeer opgewekte stem
ming.
Met een woord van dank voor de groote opkomst,
welke voor de dillettanten vleiend, en voor het doel
van dezen avond nog meer te waardeeren was, sloot
de directeur, de heer A. T. C. Swenne, de uitvoe
ring, welke van 6 tot half negen geduurd had.
Door den gemeenteraad van Ter-Neuzen is
tot tweede-geneeskundige benoemd de heer A.
Sp ruitenburg, arts te Hoedekenskerke op eene
jaarwedde van f 400 en eene extra vergoeding van
hetzelfde bedrag gedurende 3 jaar.
Men schrijft uit Tolen, aan de N. R. Ct.
Op dit eiland bestaat slechts ééne liberale kies-
vereeniging, nl. te Stavenisse. Daar bij de
jongste verkiezing van een lid der Prov. Staten
gebleken is, dat het liberale element nog niet is
uitgestorven, doch integendeel bij eendrachtig op
treden het sterkst is, tracht men weder te geraken
tot het oprichten van meer liberale kiesvereenigin-
gen op dit eiland, ten einde by volgende verkiezin
gen gewapend tegenover de tegenpartij den strijd
te kunnen aanvangen.
De erven van wijlen mevrouw de wed. C1 o t-
terbooke Pat ij n Van Kloetinge te Zeist
hebben, handelende overeenkomstig den hun bekenden
wensch van de overledene, om na haar overljjden de
algemeene armeneommissie te gedenken, eene som
van f 10,000 ter beschikking dier commissie gesteld.
In een nader ingezonden stuk in de Prov.
Overijsselsche en Zwolsche Courant doet de heer
Noordtzij mededeeling van een bij hem ontvangen
telegram, inhoudende dat geen emigranten uit de
Platte Vallei naar Alamosa zijn teruggegaan. Aan deze
mededeeling voegt de heer Noordtzij eene andere
toe, nl. dat de heer Merriman, die het tegen de
Ned. Amerikaansche Emigratie-maatschappij gerichte
rapport uitbracht, dit zelf reeds voor eenzijdig heeft
verklaard en thans ter oorzaak van dit rapport
vervolgd wordt.
.Ingevolge machtiging van H. M. de Koningin-
„Weduwe-Regentes, is aan de pantserschepen, waar
van de bouw is opgedragen aan de Koninklijke
Maatschappij »de Schelde" te Vlissingen, de Neder-
laadsche Stoombootmaatschappij, te Rotterdam, en
aan 's-Rijks werf te Amsterdam, respectievelijk de
naam gegeven van Evertsen, Piet Hein en
K o r t e n a e r, en is de naam van het tegenwoor
dige fregat Evertsen veranderd in Neptunus.
De ingenieur der 2de klasse marine J. 't
Hooft wordt met 1 April a. s. gedetacheerd te
Vlissingen tot het houden van toezicht bij den
bouw van een ramschip, in aanbouw bij de Konink
lijke Maatschappij »de Schelde" aldaar. Stct.
De heer W. M. O p p e d g k antirevolutionair
lid der Tweede Kamer, zitting hebbende voor Har-
lingen, is overleden.
Men herinnert zich waarschijnlijk de zaak van
den gewezen O.-I. militair B o s s a r taan wien,
ten gevolge eener administratieve vergissing, pensi
oen werd onthouden, en voor wien d© Tweede Kamer,
toen hij zich tot haar wendde, krachtig redenen van
billijkheid pleitte, maar die juist overleden was, toen
zijn recht werd erkend en het onrecht hersteld.
Naar de Haagsche Ct. verneemt, heeft het departe
ment van koloniën het gebeurde nu schitterend goed
gemaakt aan de weduwe B. is nl., op haar verzoek
om een gratificatie, toegekend de som van 1925,
d. i. het volle bedrag van het pensioen, dat haar
man had moeten missen.
Aan het referendum onder d® leden van den
Bond voor landnationalisatie over de
statutenwijziging hebben 104 leden deelgenomen.
De uitslag is, dat het door de heeren Vitus Bruinsma
en Frowein voorgestelde nieuwe art. 1 is aangenomen
met 68 tegen 41 stemmen.
Het luidt thans als volgt: »De Bond stelt zich
ten doel den grond t© maken tot het eigendom van
de gemeenschap. Ten einde dit doel te bereiken,
tracht hij lo. te bevorderen de onteigening van
grond ten behoeve van den Staat, de provincie of
de gemeente 2o, te voorkomen, dat nieuw ontstane
gronden in particulier eigendom overgaan".
Wat het beginsel van schadeloosstelling aan de
grondeigenaren betreft, twee bestuursleden achtten
een stemming daarover thans niet geoorloofd, doch
de drie anderen wilden de leden ook thans laten
stemmen over het al of niet opnemen van dit be
ginsel in de statuten; 65 leden verklaarden zich
daarvoor, 7 daartegen, terwijl 32 zich daarover niet
uitgesproken hebben. Van deze laatsten waren 12
voor het behoud van het oude artikel en 20 achtten
dit gedeelte der stemming onwettig.
Het beginsel van schadeloosstelling is dus in het
nieuwe artikel opgenomen.
Vrijdag had, in het gebouw »Diligentia" te
's-Gravenhage, de gecombineerde vergadering plaats
van de plaatselijke comité's ter bevordering van de
aansluiting van Nederland bij den Midden-Eu-
ropeesche tijdregeling, waarin besloten
werd, zich bij rekest tot den Minister van Water
staat, Handel en Nijverheid te wenden, en daarbij
te doen uitkomen, dat noch bij de besturen der 4
grootste gemeenten in Nederland, noch bij die van
talrijke groote en kleine bezwaar bestaat tegen de
invoering van den Midden-Europeeschen tijd, zooals
die wel bestaan heeft tegen de invoering van den
Green wichtyd.
De minister van marine brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat in Mei a. s. bij de directi® der
marine te Hellevoetsluis een vergelijkend examen
zal plaats hebben van jongelingen, die als machi
nistleerling 2e klasse wenschen te worden
aangenomen.
Het getal der als zoodanig te plaatsen jongelingen
zal zich tot vijftien bepalen.
De vader, de moeder-voogdes of de voogd, die
verlangt dat hun of haar zoon of pupil tot voor
schreven examen worde toegelaten, behoort, vóór
den 15den April aanstaande, aan het departement
van marine een verzoekschrift in te dienen, dat niet
op zegel behoeft geschreven te zijn en waarin zullen
moeten vermeld zijn de naam, voornaam, het beroep,
de woon- en geboorteplaats der ouders of voogden.
D© bij het verzoekschrift over te leggen stukken
en verdere vereischten worden in de Staatse, van
den lln dezer vermeld.
Onder het opschrift'»Een nieuwe manier
van verven" deelt het R. N. het volgende mede
Op het terrein van de groote wereldtentoonstel
ling te Chicago, waar bij alle werkzaamheden spoed
een eerste vereischte is, beeft men een nieuwe prac-
tische methode van muurbeschildering toegepast.
Op een stellage staan twee mannen, die elk een
slang met tuinsproeier iu handen houden, waaruit
een sproeiregen van olieverf op den muur wordt
uitgestort. Door electriciteit wordt saamgedrukte
lucht voortgebracht en deze perst de verf ia de
slangen. Deze behandeling maakt het mogelijk de
reuzengebouwen in betrekkelijk korten tijd en met
weinig arbeidskrachten te verven. Is een vak gedaan,
dan wordt de stelling een eind verder gerold, de
electrische motor snort opnieuw en tot in de kleinste
voegen en spleten daalt de verfregen neer, waar het
penseel niet zoo goed zou kunnen inkomen. Soms
kan men ook nog de geheele electriciteit missen,
nl. waar men het verf-reservoir kan verbinden met
het buizensysteem met samengedrukte lucht, dat
onder al de tentoonstellingsgebouwen heenloopt.
Veertien van dergelijke verf toestellen, van welke
elk twee slangen heeft en twee man tot bediening
behoeft, werken tegenwoordig op het terrein, die
gemiddeld een vlakte van 14000 vierkante voeten
per dag met verf bestrijken. Een schilder, die met
den kwast arbeidt, doet ongeveer 800 vierkante
voeten, terwijl deze machine het twintigvoud ver
richt.
Nog een ander voordeel van het nieuwe systeem
is, dat men ook bij vriezend weder kan doorwerken,
als het werken met den kwast al lang onmogelijk
is geworden. .Het eenige bezwaar, aan de nieuwe
wijze van werken verbonden, is, dat een weinig meer
verf gebruikt wordt. Waar bij handenarbeid 20 vaten
voldoende waren, gebruikt men thans 21 vaten. Doch
dit bezwaar is, vergeleken bij da enorme voordeelen,
zóo gering, dat men het gaarne over het hoofd ziet.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Te Borsele is tot predikant beroepen ds. W.
Van Dis, te Piershil.
Beroepen bij de herv. gem. te Stavenisse ds.
D. P. Brans te Leersumbij de Ger. gem. te
Schoondijke ds. A. Den Hartog te Heerjansdam.
Benoemd tot onderwijzer te Bergschenhoek de
beer P. Van de Linde, onderwijzer te Oud-Sabbinge.
Middelllmrg, De heer W. Schotsman, onder
wijzer aan de school B alhier, is benoemd tot on
derwijzer iH Ned.-Indië.
Kral>l>endijke. Had de gemeente eenige hoop,
dat weldra, ten minste voor een deel, in den heer-
schenden onder wij zersnood aan de openbare school
zou zijn voorzien, ze is in hare verwachting teleur
gesteld. Beide benoemde onderwijzers, de heeren
Jansen en Kohier, hebben niet kunnen besluiten
hunne benoeming aan te nemen, zoodat op nieuw
sollicitanten zullen worden opgeroepen naar de 3
vacante betrekkingen als onderwijzer en naar éen als
onderwijzeres. Een voorstel om de jaarwedde, aan
de laatste betrekking verbonden, van 450 op 500
te brengen, teneinde de kansen op een spoedige
vervulling te vermeerderen, kon in den gemeente
raad geene meerderheid van stemmen verkrijgen.
lergeke. Vrijdag is door d© Vereenïging voor
Chr. Ger. Onderwys alhier aanbesteed het bouwen
van eene nieuwe school (de oude is te klein geworden)
met 4 lokalen voor 200 leerlingen.
Ingeschreven werd door W. Goeman voor f4553,
A. Martegn eveneens voor f 4553 en L. Laban voor
f4560, allen te Ierseke.
Het werk werd, bij loting tusschen beide eerst-
genoemden, toegewezen aan W. Goeman.
De school zal in grootte en inrichting vry wel met
de 2e openbare school overeenkomen.
Rechtszaken.
De tot l*/2 jaar celstraf veroordeelde socialist
H. Poutsma heeft thans definitief besloten niet in
hooger beroep te gaan, en zal op zijn verzoek de
straf te Utrecht
De arrondissementsrechtbank te Amsterdam,
uitspraak doende in de zaak van den student A. J.
D., die in den avond van 30 Nov. 1892 in het
Circus Carré een stalmeester met een bierglas aan
het hoofd verwondde, veroordeelde beklaagde tot ge
vangenisstraf voor den tijd van acht dagen met de
kosten van het geding.
De eisch was een maand gevangenisstraf en de
kosten van het geding.
Algemeen Overzicht.
Het is inderdaad niet gemakkelijk om tegenwoor
dig wijs te worden uit de berichten, die uit het
buitenland tot ons komen, aangezien ze menigmaal
met elkander in tegenspraak zijn, geput als ze wor
den uit bladen van verschillende richting.
Zoo b.v. verwachtte men in het begin des jaars
in Frankryk vrij zeker, dat een Russisch eskader
dezen zomer de republiek zou bezoeken, en bereids
betwistten Cherbourg en Hftvre elkander de eer van
dit bezoek. Te verwonderen zou dit niet geweest
zijn, want men herinnert zich vermoedelijk, dat twee
jaar geleden een Fransch eskader de Russische ha
ven Kronstadt heeft bezocht en daar op schit terende
wijze is ontvangen. Men vormde dan ook in Frank
rijk reeds het plan de Russen niet minder schitte
rend te begroeten, maar ziet, daar komt thans het
bericht, dat van een bezoek aan een der Fransche
havens door Russische oorlogsschepen niets zal komen.
Men begrijpt hoe men in Frankrijk daarover te
moede is. Men was er zoo gewoon aan geraakt Rus
land als een bondgenoot te beschouwen en men
achtte zich zoo sterk door die vriendschap, dat
het alles behalve aangenaam is zich nu opeens zoo
verlaten te zien. En dit wordt nog erger, nu meer
en meer van toenadering blijkt tusschen het Czaren-
rijk en Duitschland. De voorstellen omtrent het
bandelstractaat tusschen deze beide rijken zijn uit
St. Petersburg te Berlijn aangekomen en het schijnt,
dat bereids de Russische gezant bij het Duitsche
hof naar zijn vaderland is vertrokken met het ant
woord der Duitsche regeering op die voorstellen,
zoodat misschien weldra het tractaat tot stand zal
komen.
Zooals we reeds een vorige maal opmerkten is
men in Ruitschland niet in alle kringen even
ingenomen met de toenemende sympathie der re
geering ten opzichte van Rusland. Eerst waren het
de agrariërs, die hunne afkeuring deden hooren
thans komt de Köln. Zeitung met de opmerking dat
de voordeelen voor beide rijken niet gelijk staan,
want dat Duitschland Rusland meer noodig heeft
dan omgekeerd, dewijl het voor eerstgenoemd land
gemakkeljjker is uit Rusland graan te betrekken
dan uit Rumenië, zooals Rusland doet. De minder
beschaafde bevolking van het Czarenrijk heeft echter
niet in gelijke mate behoefte aan de voortbrengselen
der Duitsche nijverheid, waaronder stalen machine
rieën en landbouwwerktuigen eene eerste plaats
bekleeden. Rusland zal dus meer profiteeren dan
Duitschland, dat eerstgenoemd rijk wil behandelen
op den voet eener meest begunstigde natie.
Behalve door deze buitenlandsche aangelegenheid
blijft Duitschland natuurlijk nog steeds de aandacht
trekken door de behandeling der legerwet. Ook hier
omtrent is het niet gemakkelijk zich een juist denk
beeld te vormen, althans voor zooveel betreft de
beslissing, die erover vallen zal. Trouwens, daaraan
is het nog niet toe, want de houding der verschil
lende partjjen ten opzichte van het legerontwerp is
nog zoo vaag en wordt nog zoo dikwerf gewijzigd,
dat men niet weet bij welke partgen de regeering
in het eind steun zal vinden. Bovendien zjjn som
mige partijen in zichzelf verdeeld, zooals de vorige
week nog bleek bij de vrijzinnigen, toen Richter en
Hintze vry wel tegenover elkander positie namen.
Hetzelfde kan gezegd worden over het lot der
Grondwetsherziening in België, waarmede de Kamer
