JLcL-v©rt©ntiën.
Ter verklaring van den toestand die in 't Oldambt
heerseht, en de allengs ontstane ontevredenheid
schrijft men aan de N. Gron. Ct. 't volgende:
»De fout ichuilt in 't verleden©. Kent u den
Oldamster boerenknecht of kent u hem niet Het
is een stoere kerel, goed gevoed en kind van goed
gevoede ouders. Hij draagt een blauwen kiel met
roode biesjes niet onaardig een ruime pilow
broek en stevige laarzen. Een kerel als een boom
die werken kan en werken wil.
De kerel is niet kwaad, maar hij is ruw. Hij is
niet slecht, maar hij is ongemanierd en slecht op
gevoed. Wat maalt hij om het socialisme en theo
rieën, die hij niet begrjjptAlleen zijn vingers
jeuken hem in de lange winteravonden, al6 hij ver
legen is met zijn robuste lichaamskracht, die uiting
zoekt.
Wat zal hij doen in zijn avonduren De boer bij
wien hij dient, heeft hem geleerd dien tijd op straat
en in herbergen door te brengen. Ik zal de goeden
niet te na spreken, maar had men 's avonds na 7
uur voor het dienstpersoneel een behoorlijk verlicht
en verwarmd vertrek beschikbaar gesteld met een
kopje koffie en af en toe eenige lectuur, dan waren
de toestanden nimmer zoo ernstig geworden als zij
nu zijn.
Ik voor mij meen dat de landbouwer, toen het
hem in de laatste 20 of 25 jaren naar den vleesche
ging, zich te hoog boven zijn knechten en meiden
heeft verheven en dat hjj den band, die meester en
knecht moet verbinden, heeft losgelaten. Heer en
knecht zijn van elkander vervreemd en de laatste,
tengevolge van een misplaatste zuinigheid op straat
gedreven en aan zichzelven overgelaten, is ruwer en
losbandiger geworden."
GOES, 23 December 1892.
Gisteravond werd in de schouwburgzaal van
>De Prins van Oranjedoor eenige onderwijzeressen
en onderwijzers, ten voordeele der Vereeniging tot
Weezenverpleging in Zuid-en Noord-Beveland, eene
soirée gageven, waarbij het blijspel *Eene kleine
vergissingen de operette »De Vrouw op Schild
wachtvlug en ongedwongen werden afgespeeld en
bovenmate voldeden. Het luide applaudissement, dat
meermalen door de zaal klonk, en waardoor het spel
zelfs nu en dan onderbroken werd, was wel het
beste bewijs, hoezeer dat spel voldeed. Ook het ta-
bleau-vivant De inkwartieringthans in onder
scheiding met de vroegere voorstelling in drie ta-
tereelen gegeven»de aankomst, het verblijf en het
vertrek", was schoon en zeer treffend te noemen.
In éen woordhet was een aangename avond. De
heer Z. D. Van der Bilt La Motthe, secretaris der
Vereeniging tot Weezenverpleging, was dan ook in
waarheid de tolk der aanwezigen, toen hij in wel
gekozen woorden hulde bracht aan de dames en
heeren, die zulk eene soirée wisten te organiseeren
en zoo juist den rechten toon wisten aan te slaan.
De toejuiching, waarmede de aanbieding van bou-
quetten aan de drie dames, die het hoofdaandeel in
de uitvoering hadden gehad, werd begroet, was be
wijs hoezeer het publiek met die hulde instemde.
Dank behoort aan de dames en heeren, niet al
leen voor het genot, dat zij den aanwezigen ver
schaften, maar ook voor de bate die zij aan het
fonds tot verzorging van ouderloozen verstrekten.
Met ingang van 24 Dec. is benoemd tot agent
van politie te Middelburg dhr. L. K o o m a n te
Kapelle.
Kapelle. De'Nieuwjaarscollecte heeft
alhier opgebracht f 194,38 en een halve zak tarwe.
Aan de rijks-universiteit te Groningen werd
gisteren tot doctor in de rechtswetenschap bevorderd
de heer J. H. C. B u s i n g geb. te Goes, op een
proefschrift, getiteld: »Het Truckstelsel."
Woensdag werd te Ter-Neuzen eene Ver
eeniging van burgemeesters, secre
tarissen en ontvangers der gemeenten in
het oostelijk gedeelte van Zeeuwsch-Vlaanderen opge
richt en het reglement vastgesteld, met opdracht aan
het gekozen bestuur om daarop de koninklijke goed
keuring te vragen. Dit bestuur bestaat uit de heeren
J. A. Van Veen, burgemeester van Ter-Neuzen,
voorzitter, L. J. M. Van Waesberghe Janssens,
burgemeester van Hulst, tweede voorzitter, L. N.
Stubbé, secretaris van Sas van Gent, penningmeester,
J. DielemanWz., secretaris van Ter-Neuzen, secre
taris, en J. A. Van Vessem, secretaris van Aksel,
bijzittend lid.
Naar aanleiding van het door Gedeputeerde
Staten van Noord-Brabant aan de Regeering in
overweging gegeven denkbeeld, om tot voorkoming
der verspreiding van het mond- en klauwzeer het
houden van markten van herkauwende die
ren in het geheele Rijk tijdelijk te verbieden, heeft
de Minister van Binnenlandsche Zaken verklaard,
het uitvaardigen van zulk een algemeen gebod niet
wenschelijk te achten, doch gaarne bereid te zijn
om voorstellen tot het verbieden van bepaalde mark
ten telkens in overweging te nemen.
Tot nader order is in Pruisen ook verboden
de invoer uit Nederland van versche en
versch gezouten huiden, van versche hoornen en
klauwen van herkauwende dieren, van versche klau
wen van varkens, alsmede van onbewerkt haar en
onbewerkte wol.
De enquöte-commissie, welke de uitvoering
van het plan van Booth 's Darkest England
onderzocht heeft, maakt een breedvoerig verslag
openbaar, waarin de commissie zegt, dat zij lo. be
vonden heeft dat de ontvangen bijdragen besteed
zijn overeenkomstig het program en de bedoeling
der gevers; 2o. dat het beheer degelijk, zuinig en
omzichtig is3o. dat wanbeheer in het Darkest
England-plan de eigendommen en Booth zelf zou
blootstellen aan civiele en. crimineele processen, maar
dat de waarborgen tegen wanbeheer onvoldoende
zijn. Daarom adviseert de commissie aan trustees
het beheer op te dragen van de uitvoering van het
plan en de eigendommen van Darkest England. De
Timet merkt op dat het verslag der commissie de
vrienden van het plan noch de bestrijders bevredigt
de laatsten wilden weten of de resultaten beant
woordden aan de enorme uitgaven, waarover echter
het verslag der commissie zwijgt. (N. R. Ct.)
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Gisteren zijn aangenomen de begrootingen voor
de landsdrukkerij, het pensioenfonds, het domein
fonds, de onteigening van het lokaalspoor Sittard
Herzogenrath.
Op eene interpellatie van den heer Tydens over
de werkeloosheid, aandringende op steun tot het
productief maken van vele gronden, antwoordde de
Regeering, dat een algemeen voorstel niet kan ge
daan worden, maar bij aanvragen der gemeenten
om Rijkssteun, in elk bijzonder geval een onderzoek
zal volgen. Het onderzoek naar de droogmaking der
Zuiderzee wordt voortgezet, ook met het oog op de
werkeloosheid, en eene nieuwe onteigeningswet wordt
voorbereid.
De suppletoir© begrooting voor Waterstaat (in
stelling van een landbouwraad enz.) werd aangeno
men. Het debat over de Waterstaatsbegrooting is
aangevangen. Het algemeen debat was zeer kort
bij de artt. werd gisteravond door den heer Lucasse
aangedrongen op het plaatsen van ducdalven in de
haven te Vlissingen en door den heer Hennequin
op verbetering van de haven te Breskens. Aan den
heer Conrad verklaarde de minister, dat een voor
stel zal worden gedaan om tot oplossing te geraken
van het geschil tusschen Ged. Staten van Zeeland
en de regeering omtrent zeewering en oeververde
diging van calamiteuse polders.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Doopsgezinde kerk. Maandag 26 December 's voor
middags 10 uur dr. Böhringer van Maastricht.
Beroepen bij de Ned. Herv. gemeente te Baar
land ds. Büchli Fest te Hillegom.
Bedankt voor het beroep bij de Herv. gem. te
Kattendijke door den heer R. A. Lauts, cand. te
Ottoland.
Borsele. De onlangs opgerichte Zondagsschool
blijkt hier goed in den smaak van ouders en leer
lingen te vallen. Het oorspronkelijk getal dezer
laatsten, bedragende 52, is thans geklommen tot 80
jongens en meisjes, behoorende tot de drie kerkelijke
gemeenten. Wegens den korten tijd tusschen het
tot stand komen der school ea het Kerstfeest ont
breken de bouwstoffen voor het planten van een
kerstboom, doch het voornemen bestaat den kinderen
met Paschen eene verrassing te bereiden.
Tot leeraar in de wis- en natuurkunde, werk
tuigkunde en cosmographie aan de H. B. school, de
burgeravondschool en het gymnasium te Tiel, is
benoemd de heer dr. L. M. J. Stoel, leeraar aan de
H. B. school te Zieriksee.
Rechtszaken.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden zijn veroordeeldJ. C. Mz., 19 :j., te
Kolijnsplaat, wegens huisvredebreuk tot 14 dagen
gevangenisstraf; J. S., 24 j., te Oudelande, wegens
diefstal tot 1 maand gevangenisstraf; J. H., 21 j.,
te Wemeldinge, wegens mishandeling tot 7 dagen
gevangenisstraf; E. W., 20 j., te Kattendijke, wegens
mishandeling tot 7 dagen gevangenisstrafJ. D.,
18 j., te Kloetinge, wegens mishandeling tot 2
maanden gevangenisstraf.
Vrijgesproken werden D. Z., 15 j., te Heinkens-
zand, beklaagd van strooperij, en S. D., 43 j., te
Ierseke, beklaagd van vernieling.
Ter openbare terechtzitting der Arrondisse
ments-Rechtbank te Middelburg van Vrijdag den 6
Januari 1893 zal worden behandeld de zaak tegen
M. P. v. H., oud 31 jaar, hovenier te Goes;
teneinde te worden terechtgesteld ter zake dat
hij op 2 September 1892 des avonds omstreeks 11
uur aan den agent van politie tevens onbezoldigd
rijksveldwachter Adriaan Vink, die op de openbare
straat te Goes zijnen dienst verrichtte, de navol
gende aangifte heeft gedaan
»Vink er is bij mij ingebroken.
»Ik kwam voor een half uur thuis van de ker-
»mis met mijne geheele gezin en zag, toen ik mijne
voordeur geopend had, die ik zelf op slot had ge-
»daan, en mijne woonkamer binnen trad, dat een
»fleschje was gelegd onder een raam aan de noord-
westzijde, waardoor dit raam nu eenige centime
ters openstond, welk fleschje had gestaan van bin-
»nen voor het raam op het kozijn met eenige bloemen
»er in, dat een hoopje brandhout op de haardplaat
»lag, dat vóór ons vertrek op de vloer voor de haard-
plaat was nedergelegd, op dat hout was een kin
derjurkje nedergelegd, dat even als het hout met
petroleum was begotentoen ik mijne woonkamer
t>geheel was binnengetreden, zag ik dat de tweede
»lade van boven van mijn secretaire openstond en
vermiste ik daaruit een blikken bus van buiten
groen en van binnen rood geverfd, waarin zich
hadden bevonden quitantiën, eene polis van eene
assurantie en honderd twintig gulden aan guldens
»en rijksdaalders
Maandag heb ik er nog f 10 bijgedaan en mijne
vrouw wist niet dat ik geld had, ik had het geld
^gespaard om mijne pacht te betalen, nu ben ik
»glad gerenuiëerd
en zulks terwijl hij wist dat die diefstal niet was
gepleegd.
In deze zaak zijn van wege het Openbaar Minis
terie twee getuigen gedagvaard.
Landbouw en Veeteelt.
Behandeling van jonge paarden.
Het is eene bekende waarheid, dat de wijze van
behandelen in de jeugd van zeer veel invloed is op
de bruikbaarheid van het paard. Daarom mag het
van belang geacht worden, dat zij, die met dit edele
dier veel omgaan en daarvan groote diensten ver
gen, niet onbekend zijn met de wijze, waarop in
voorkomende gevallen met kans op succes moet ge
handeld worden. Reeds de behandeling van het veulen
in zijn eerste levensjaar is van invloed op zijn ge
schiktheid als werkpaard. Uit dit oogpunt is het
noodig het jonge veulen steeds zacht te behandelen
en veel in aanraking met menschen te brengen. De
waarheid hiervan blijkt uit de omstandigheid, dat
veulens, die groot gebracht worden op of in de
onmiddellijke nabijheid van hofsteden, waar veel jon
gens op het erf rondloopen, heel wat gemakkelijker
zijn in de behandeling dan de veulens, die in ver
afgelegen weiden, buiten de omgeving van menschen,
worden gekweekt. Het is daarom verkieselijk, als
men het voor het kiezen heeft, om jonge paarden
te doen grazen in weiden, die dicht bij een dorp,
spoor of scheepvaart-kanaal gelegen zijn. Het dier
gewent dan aan menschen en aan in zijn oog vreemde
verschijnselen, die het later op zijn levensweg zal
ontmoeten.
Het is in dit opzicht met het paard geheel als
met den mensch. Wie van zijn jeugd af aan in
vreemde omgeving is geweest en met allerlei menschen
omgang heeft gehad, gevoelt zich onder alle om
standigheden, en bij alle menschen op zijn plaats.
Jonge paarden, onder de menschen groot gebracht,
zullen zelden of nooit moeilijk zijn om in te spannen.
Al is het dat toom, gareel, halster, of berijder op
den rug hun in den beginne wat vreemd voorkomt,
zij zullen er zich in schikken en spoedig er aan
gewoon zijn. Menigmaal gebeurt het dat jonge
paarden, vooral zij, die niet zulk een opvoeding
genoten hebben, weinig lust en inschikkelijkheid
toonen om zich het gareel te laten aandoen. Door
slaan, trappelen en ronddraaien verzetten zij zich
uit alle macht tegen de diensten, die de mensch
van hen gaat eischen. Wil men hen met geweld
tot hun plicht brengen, dan geraakt men van den
oever in de grachtm. a. w. men maakt ze nog
meer onhandelbaar. Dat trappelen, ronddraaien, over
de strengen trappen enz. is in elk geval nog een
onschuldig kwaad, maar het slaan van jonge paarden,
de ondervinding leert het, geeft meermalen aanleiding
tot ernstige ongelukken.
Een bijna onfeilbaar middel om dat af te leeren,
is het volgende, dat door een kenner meermalen
met goed gevolg is aangewend. Men plaatst het
paard in den mestput of op een plaats, die dik met
stroo belegd is, zoodat het kan vallen zonder zich
te bezeeren. Daarna bindt men één der voorpooten
op tot met de hoef tegen het bovenbeen, door een
touw met het eene eind vast te maken onder aan
dea poot en met het andere om den hals. Het staat
dus nu op drie pooten. Vervolgens doet men dat
gene, waarbij het gewoonlijk slaat, namelijk het aan
steken van het gareel, het vastmaken der strengen,
het dicht doen van den buikriem enz. Slaat het nu,
dan komt het op twee pooten te staan en rolt omver.
Zoodra het ligt, maakt men den voorpoot los om
weer te kunnen opstaan, wat men het uit zich zei ven
laat doen. Door schrik bevangen gebeurt het echter
meermalen dat het tjjden lang zou blijven liggen,
maar in dat geval doet men het opstaan. Staat het
weer op vier beenen, dan herhaalt men dezelfde be
handeling en het zal blijken, dat het paard het niet
gauw meer wagen zal ten tweeden male te slaan
uit vrees voor vallen. Slaat het de tweede maal
toch nog, dan past men nogmaals het middel toe,
maar na den tweeden val zal het bijna zonder uit
zondering blijken, dat de lust tot slaan geheel ver
gaan is.
Iedereen zal inzien, dat dit middel beter werkt
en minder hard is, dan slaan en ruw toespreken.
Het beest ziet niet in, dat de mensch hem tot dien
val gebracht heeft en blijft met hem even goede
vrienden.
Ingezonden Stukken.
Geachte Redacteur
Vergun mij, namens het Bestuur van den Chr.
Volksbond alhier, een paar mededeelingen te doen
in uw geafcht blad naar aanleiding van het door
zekeren P. ingezonden stukje.
P. schijnt te vermoeden, dat het voor den Bond
geschonken geld, ten deele althans, naar elders ver
zonden wordt. Dit vermoeden is ten eenenmale onge
grond. De Chr. Volksbond alhier vraagt alleen steun
voor Goesche werklieden, die voor 't oogenblik wer
keloos zijn, en besteedt alleen in hun belang de
ontvangen giften.
Wat de vraag betreft, hoeveel voor den Bond en
hoeveel voor werkverschaffing is gegeven, zij mede
gedeeld, dat het bedrag der jaarlrjksche contributiön
ƒ186,10 bedraagt, en de overige bijdragen zoowel
door leden als niet-leden zijn geschonken voor werk
verschaffing voor dit jaar. Nog kunnen wij P. ver
zekeren dat zij, die om eene of andere reden nog
niet als lid tot den Bond zijn toegetreden, op zeer
enkele uitzonderingen na, hunne sympathie met den
Chr. Volksbond hebben uitgesproken.
U dank zeggende, M. d. R., voor de mij verleende
plaatsruimte, voeg ik hier nog bij, dat noch door
het Bestuur van den Bond, noch door de Commissie
tot Werkverschaffing verder acht zal worden ge
slagen op anonieme stukken of stukjes, maar dat
belangstellenden steeds inlichting kunnen ontvangen,
wanneer zij zich tot een der leden van het bestuur
wenden.
Hoogachtend,
Goes, 22/12 '92. Uw Dw. Dr.,
W. A. VAN GRIETHUIJSEN,
Secr. v./d. Chr. Volksbond te Goes.
Burgerlijke Stand van Goes
van 21 tot 23 Dec. 1892.
Getrouwd 22, David Botbijl, 45 j., weduwnaar
van Neeltje Beije, te Goes en Maria De Fouw, 46
j., weduwe van Pieter De Pree te Kattendijke
Jerphaas De Hoogh, 28 j., jm. en Cornelia Pieter-
nella De Jonge, 28 j., jd.
Geboren 21, Jacob, z. v. Johannes Torbijn en
Wilhelmina Meijer; Micheline Louise Caroline,
d. v. Adolph Joseph Christina Bröcker en Cornelia
Dorothea Staal22, Martinus Johannes, z. v. An-
thonie Verhage en Wilhelmina Adriaanse.
Overleden 22, Abraham Van der Mark, 70 j.,
gehuwd met Maria Van der Mark; Martina Cor
nelia Janse Van Noordwijk, 31 j., gehuwd met
Casper Anthonie Schuerveld.
Liefdadigheid.
DIAKENEN der Ned. Herv. gemeente alhier
wenschen evenals vorige jaren op Maandag 26 De
cember a. s. (zijnde de 35e Kerstdag) na afloop
der Godsdienstoefeningen eene buitengewone of
Slee-collecte aan de huizen der ingezetenen te
houden.
Zooals bekend, wordt de opbrengst daarvan be
steed om aan hunne armen eenigzins te gemoet te
komen door uitdeeling van Katoen, Dekens,
Rokken, Schortef enz.
De bekende liefdadigheid hunner stadgenooten doet
hun de hoop koesteren daartoe weder door hunne
gaven te worden in staat gesteld, waarvoor zij zich
minzaam houden aanbevolen.
Ook gedragen kleedingstukken zullen dank
baar worden aanvaard.
Goes, den 23 December 1892.
Namens Diakenen voornoemd,
C. MARINISSE, Voorzitter.
I. WESSEL, Secretaris.
Verkoopingen en Verpachtingen.
Datum
Plaats.
Voorwerpen.
Informatièn
27 Dec
Goes, loopvarkens en biggen,
Hollinann.
28
Wemeldinge,
planken, varkens enz.
H oilman n.
29
Waarde,
boomgaard en land,
Prins.
80 -
Kapelle,
hakhout en hoornen,
Gallis Merens.
30
Kapelle,
boomeu,
Gallis Merens.
30
Nieuwdorp,
mutsaards enz.,
Hollmann.
1893
4 Jan Sehore,
hoornen,
Gallis Merens.
4
Driewegen,
afbraak,
Hollmann.
5 -
Kloetioga,
hakhout,
Mulock Houwer.
6
Ierseke,
boomeD,
De Vos.
6
Wolfertsdijk,
huizen en huisraad,
Pilaar.
7
Borsele,
boomen, kaphout,
Pilaar.
11
Ierseke, huisraad, huizen, land,
Mulock Houwer.
11 v
Ellewoudsdijk,
bouwmaterialen,
Hollmann.
27 -
Borse'e,
hofstede,
De Vos.
22 Feb
's Ileereuhoek,
inspan,
De Ronde Bresser
1 Mrt., Bar-rsdorp,
inspan,
De Ronde Bresser.
2
Baarsdorp,
meubelen,
De Ronde Bresser.
Marktberichten.
MIDDELBURG, 22 December 1892.
Bij kleinen aanvoer aan onze graanmarkt van heden was
de vraag naar Tarwe eu Witte Boonen vooral vrij levendig.
Jarige Walch Tarwe zonder handel. Nieuwe dito in puike
soort zeer begeerd en f 0,60 betaald. Rogge hield men op f 5,50.
Wintergerst t4,60. Zomer dito f4. Walch Witte Boonen niet
goede vraag en boven vorigen weekprijs gekocht. Voor puike
soort moest f8 a 8,25 worden betaald Walch. Bruine Boonen
met weinig begeerte in de beste soort f8. Walch. Paaidenboo-
nen f 6. Walch. Tuinhoonen hield men op f6,25. Walch.
Groene Erwten f 0,50 lager en tot f 8,50 op de kook aange
boden Koolzaad zonder handel
Boter f 1,15 a 1,25 per K G. Eieren f6,80 per 100 ituks.
m
L Aanstaanden Dinsdag 27 Decern-
d ber hopen
AUG. ALLEWIJN
1 en
l M. JEREMIASSE
f hunne
25jarige Echtvereeniging
l te herdenken,
f Krabbendijke, 24 December 1892.
f Een familielid. y
Bevallen van eene Dochter
D. C. BRöCKER—Staal.
Goes, 21 December 1892.
Bevallen van een Zoon
W. VERHAGE—Adriaanse.
Goes, 22 December 1892.
Zoo de Heer wil en wij leven
hoopt Ph. WESSEL op 28 December
a. s. zijn SOsten geboortedag te
herdenken.
Goes. D. WESSEL.
Heden overleed, na een langdu
rig en geduldig lijden van bijna een jaar,
onze zeer geliefde echtgenoote, moeder
en dochter M. C. SCHUERVELD—
Janse Van Noordwijk, in den ouder
dom van bijna 32 jaar, nalatende drie
jeugdige kinderen, te jong om dit zwaar
verlies te beseffen.
Namens wederzij dsche familie,
C. A. SCHUERVELD.
Wed. W. JANSSEN VAN NOORDWIJK
geb. Remijn.
Goes, 22 December 1892.
Voor de vele bewijzen van deel
neming zoowel van hier als van elders
ons betoond tijdens de ziekte en na het
overigden van onze geliefde zuster, be
huwdzuster en tante ANNA MARIA DE
WITTE, betuigen wij onzen hartelijken
dank.
Namens de familie
L. A. KNITEL.
Goes, 23 December 1892,
