1892 N". 149.
Zaterdag IT December.
79ste jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nomniers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van advertentiën vóór 3 uren op den dag der uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a ƒ1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 16 December 1892.
In de Kamerzitting van gisteren beeft de beer
Tydeman, afgevaardigde voor het district Tiel, bij
de behandeling van art. 123 (Rijkslandbouwproef
stations) van de begrooting voor Binn. Zaken er bij
den minister op aangedrongen, dat in bet zuiden des
lands nog een tweede proefstation zou worden op
gericht.
De minister antwoordde, dat de regeering nog
inlichtingen inwint omtrent de meest gewenschte
plaats van vestiging van een tweede proefstation,
maar dat hij de vestiging daarvan in bet zuiden
des lands niet uit bet oog verliest.
Uit dit antwoord valt afteleiden, dat er veel kans
bestaat, dat bedoeld proefstation er zal komen, en
waar er bereids éen in Noord-Brabant is gevestigd,
dat echter zal verplaatst worden, daar ligt bet, ge-
looven we, voor de hand, dat bet tweede in onze
provincie zal worden opgericht.
Zeer zeker biedt Goes eigenaardige voordeelen aan
als plaats van oprichting daarvoor. Gelegen in bet
centrum der provincie, te midden van een streek,
die uitsluitend van den landbouw leeft, waarin met
name de suikerbietenteelt een zoo groote factor van
den landbouw is, mag Goes ongetwijfeld als plaats
voor een proefstation ernstig in aanmerking komen.
De gisteren alhier gehouden Nieuwjaars-
collecte beeft opgebracht f 241,45. Dewijl juist
den vorigen dag de commissie voor de werkverschaf
fing bij de ingezetenen was rondgegaan en, zooais uit
bet onderstaande bericht blijkt, een goeden oogst had
gemaakt, viel de opbrengst van de Nieuwjaarscollecte
betrekkelijk niet tegen. Intusschen komt de commissie
voor deze laatste nog f 65 tekort om op de wijze
als bet vorig jaar, d. i. met brood en spek, de Nieuw-
jaarsbedeeling te kunnen houden. In bet vertrouwen,
dat de ingezetenen baar aan die ontbrekend© som
zullen helpen, heeft de commissie tot die be
deeling besloten en de levering van bet spek gegund
aan de wed. J. Ossewaarde voor f 54,90 per 100
kilo, die van bet brood gedeeltelijk aan G. Van Sluis
voor 83/4 ct. en gedeeltelijk aan Jacobus De Buck
voor 8"/,oo ct. per kilo, beiden voor de door hen
aangeboden hoeveelheid de minste inschrijvers. Van
verstrekking van steenkolen kan geen sprake zijn.
De commissie, bestaande uit de heeren J. J. Ra-
mondt, voorz., B. M. Den Boer, P. Verburg, P. A.
Van Acker, I. D. Fransen Van de Putto en A. A.
Van Dellen, secr., zal gaarne nog giften inwachten
om bet tekort te dekken, in de overtuiging, dat de
ingezetenen gaarne zullen medewerken tot de zeker
heid, dat bet op den Nieuwjaarsdag niemand aan
goede voeding ontbreekt.
Naar men ons mededeelt is door den Chris-
telijken Volksbond alhier ongeveer 1300
aan contributies en giften ontvangen, terwijl 120
personen als lid tot den Bond zijn toegetreden.
In de vergadering van bet bestuur van den Bond
en de commissie tot werkverschaffing is besloten met
het ophalen der waardelooze voorwerpen Maandag
19 Dec. a. s. te beginnen op de Groote Markt, om
streeks 9 uren voormiddags.
Gisteravond bad in bet »Slot Ostende" bet
jaarlijksch St.-Nicolaasfeest vanwege de V e r e e n i-
ging voor Volksvermaken alhier plaats.
De opkomst der leden was vrij talrijk. Bij de opening
van bet feest deelde de Voorzitter o. a. mede, dat
het Bestuur bet plan beeft gevormd een »Floralia"
(het aankweeken van bloemen) op te richten en ver
zocht den leden zijne poging te steunen, indien dit
plan verwezenlijkt wordt.
Het is voor een vereeniging als deze, die reeds
26 jaar bestaat en gedurende dien tijd menig feest
beeft gegeven, niet gemakkelijk steeds variatie aan
te brengen. Toch was zij dezen avond daarin weer
geslaagd door bet engageeren van een klein, maar
niet onverdienstelijk café-chantant-gezelschap, dat
onder directie van den heer Boekbinder uit Amster
dam den leden een genoegelijken avond beeft ver
schaft, getuige bet welgemeende applaus, dat op elk
gegeven nummer volgde. De traditioneels tombola
gaf aan eenigen niet onaardige prijzen, terwijl anderen
zich moesten schikken naar de grillen van het lot,
dat bun een surprise schonk, die hun niet paste
of goed paste. Na afloop van bet feest, dat wel
wat laat eindigde, gaf de h6er Boekbinder nog eenige
extra-nummers, die door velen, ondanks het late
uur, nog met genoegen werden aangehoord. Door
een en ander heeft de Vereeniging voor Volksver
maken haren leden ongetwijfeld een aangenamen
avond verschaft.
In verband met eene advertentie in ons vorig
nommer en omdat de zaak ons nog al van eenig be
lang ook voor onze omgeving voorkomt, nemen we
bet volgende uit de M. Ct. over
»Door de heeren A. Reijnierse Wz. en A. De
Wolf Jz. te Middelburg is, nadat in de maand Novem
ber door ben eene proef was genomen met bet v e r-
zenden van versche melk naar Lon
den, sedert 1 December een definitieve dagelijkscbe
melk verzen ding van Zeeland uit naar Engeland ge
organiseerd.
De ondernemers maken daarvoor gebruik van de
mailbooten der maatschappij Zeeland" te Vlissingen
en benuttigen zoowel de middag- als de avond
booten.
De melk wordt hoofdzakelijk geleverd door land
bouwers te Nieuwland, Middelburg, Abeele, Souburg
en Vlissingen aan gene zijde van 't kanaal, en door
de ondernemers op bet dorp Nieuw- en St. Joosland
en verder langs den weg naar Vlissingen afgehaald.
Deze week werd voor bet eerst ook melk uit
Zuid-Bevel and voor dit doel naar Middelburg ge
voerd en aan bet station aldaar in ontvangst ge
nomen bet vooruitzicht bestaat dat deze zending
weldra belangrijk zal toenemen.
De verzending geschiedt in tinnen kannen van 50
liters inhoud, die te Londen aan éen kooper worden
Bij bet examen voor surnumerair, gedeelte B,
hetwelk te Utrecht bij de Maatschappij tot Exploi
tatie van Staatsspoorwegen beeft plaats gehad, is
o- a. geslaagd J. G. Van Dishoeck te Krab-
bendijke.
Dank zij de medewerking der stoomvaartmaat
schappij ^Zeeland" is deze onderneming mogelijk
geworden, die, hoewel op 't oogenblik van betrekke
lijk kleinen omvang, levensvatbaarheid toont te be
zitten niet alleen, maar ook uitzicht geeft op sterke
toename.
melk wordt bij de landbouwers gekocht op
soortelijk gewicht en betaald met 61/2 cent per
kilogram, wat, wanneer men nagaat dat 100 liters
melk 103 kilogram gewicht vertegenwoordigen, een
goeden prijs te achten is.
Met dien prijs is voor den veehouder uit zijn vee
stapel meer voordeel te maken dan door bet fabri-
ceeren van boter en velen denken er dan ook over
om zich meer dan tot dusver op het aanhouden van
melkvee toe te leggen.
Waar natuurlijk de ondernemers in de eerste plaats
bun eigen belang in het oog hebben, kan toch de
melkverzending naar Engeland, thans reeds 800 a
900 liters per dag, voor de veehouders in Zeeland
van groot belang worden, wijl zij hierdoor gelegen
heid verkregen dit product, zonder daaraan tijd te
moeten wijden, tot goeden prijs van de band te
zetten.
Daarom vestigen wij de aandacht der veehouders
in Walcheren en van degenen uit Zuid-Beveland,
die gemakkelijk een spoorwegstation bereiken kun
nen, op deze onderneming welke op touw gezet is
door jeugdige personen, die der zake volkomen kun
dig en in bet bezit van voldoende kapitaal zijn, en
die de zaak gaarne zullen voortzetten, indien hun
door bet beschikbaar stellen van een grootere hoe
veelheid melk dan tot dusver daartoe de gelegen
heid wordt geboden.
Dat dit zal geschieden is wel af te leiden uit de
toezeggingen, die zij reeds ontvingen, terwijl het
ook voor de hand ligt dat in den zomer van zelve
reeds eene grootere hoeveelheid melk kan geleverd
worden".
Borsele. Woensdag werd in de Directiekamer
alhier eene vergadering van den Dijk-
r a a d der calamiteuse waterkeering Ellewoudsdijk-
Borsele gehouden, die door 21 leden werd bijge
woond. In de eerste plaats werd besloten, onder
nadere goedkeuring eenig meer werk te laten ver
richten aan de steenbestorting tusschen de peilraaien
10 en 12 van Borsele ten bedrage van p. m. ƒ1100.
Vervolgens vond de vergadering goed tusschen de
raaien 47a en 50 over te gaan tot oeververdedigiDg
door overbestorting van vroeger gemaakte werken
en uitbreiding op onverdedigde vakken. De kosten
van een en ander werden geraamd op 45200, waar
onder begrepen is hetgeen vermoed wordt noodig te
zijn voor verzekering van werklieden enz. tegen na-
deelen door ongelukken.
De loopende begrooting werd in ontvang en uit
gaaf verhoogd met /'1548,74,/2, tengevolge van het
ontstane goed slot der rekening over 1891/92, ter
wijl het artikel, waaronder de kosten van grond
boringen en belmduikingen zijn omschreven, in over
eenstemming werd gebracht met de werkelijke uit
gaaf voor die onderzoekingen.
Aan het eind der vergadering deelde het bestuur
den uitslag mede van de vijfjaarlijksche doorpeilin
gen met overlegging der teekeningen van dwarspro
fielen der Wester-Schelde, waar de geul werd onder
zocht, hetwelk voor kennisgeving werd aangenomen.
Door de Ministers van Waterstaat, Handel en
Nijverheid, van Koloniën, van Financiën en van
Buitenlandsche Zaken isaan den heer G. J. Van
den Bosch, te Wilhelminapolder, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend als lid der ingevolge Kon.
besluit van 27 April'91 no 21, ingestelde commissie
voor de handelspolitiek, onder dankbetuiging voor
de in die betrekking bewezen diensten.
De heer dr. B. Carsten, inspecteur voor
het geneeskundig staatstoezicht in Zuid-Holland, is
te Wiesbaden, waar hij tot herstel van gezondheid
vertoefde, op 63jarigen leeftijd overleden.
VIndépendance meldt dat er weder een grens
geschil is gerezen tusschen Nederland en België,
waarvan de bewoners van »De Braakman", een
hoek, gevormd door de Wester-Schelde en gelegen
ten zuiden van het kanaal van Ter-Neuzen, slacht
offers zouden wezen.
De Braakman bestaat eigenlijk uit twee kleine
havens Philippine, dat aan Nederland, en Bouchante,
dat aan België behoort.
Volgens het tractaat van 1839 moeten de Belgische
en Nederlandsche visschers van den Braakman hun
bedrijf uitoefenen met inachtneming van volkomen
gelijkheid en onder voorwaarden van wederkeerig-
heid, zoodat geen vrijstellingen kunnen worden ge
schonken of lasten opgelegd aan de visschers van
de eene nationaliteit, waarin niet die der andere
deelen.
Sinds 1843 echter bemoeilijkten de bewoners van
Philippine de visschers van Bouchante in het onge
hinderd binnenloopen in de Belgische haven, zoodat
het noodig werd een additioneel artikel aan het trac
taat van 1839 toe te voegen, waarin het recht dei-
Belgen duidelijk wordt in het licht gesteld.
Dit werd echter volgens Vindépendance altijd
door de Nederlanders op zoodanige wijze toegepast,
dat de belangen der Belgen grootelijks geschaad
worden en verscheidenen van hen genoodzaakt werden
«friok te Philippine metterwoon te vestigen, ten einde
hun bedrijf ongestoord te kunnen uitoefenen.
Het verzet der bevolking van Bouchante tegen
dezen toestand wordt echter voortdurend sterker, en
zij schijnen voornemens te wezen de aandacht der
openbare macht op de zaak te vestigen, teneinde
daardoor een diplomatieke tusschenkomst voor te
bereiden.
Naar Uhenania meldt hebben Nederlandsche
en Belgische kapitalisten het voornemen opgevat
tusschen Brussel, Antwerpen, Rot
terdam en Amsterdam v.v. een stoom-
bootdienst in het leven te roepen voor gewoon
vrachtgoederenverkeer, alsmede voor ijlgoederen.
Aanleiding tot het ontwerpen van deze nieuwe
onderneming gaf het Merwedekanaal, wijl daardoor
een tolvrije en uitstekende waterwegverbinding tus
schen deze vier havens is in het leven geroepen.
Men is voornemens 8 goederenbooten ter waarde
van 336,000 mark te bouwen, elk van 4000 ctr.
draagvermogen. Voor inventaris en bedrijfskapitaal
worden 84,000 mark noodig geacht, zoodat het ge-
heele kapitaal 420,000 mark zal bedragen.
Mejuffrouw Delphine Mees, uit Brussel, zal
van heden af aan Koningin YVilkelinina
eenmaal 's weeks dansles geven.
der minimum salarissen der onderwijzers bij het
lager onderwijs, voor wie een minimum van f 400
te laag is.
De heer Van Karnebeek wees op voorbeelden uit
de strafrechterlijke vervolging van onderwijzers en
drong aan op verwijdering van niet goedgezind
Blijkens een telegram van den gouverneur-
generaal van Nederlaudsck-Indië, van 14 dezer,
wordt de gouverne-ments-koffieoogst
op Java voor dit jaar thans geraamd op 694,351
pikols.
Bestaat er gevaar dat de cholera het vol
gend jaar terugkomt In een bij den Duitschen Rijks
dag ingediend memorandum aangaande de epidemie
wordt op deze vraag een bevestigend antwoord ge
geven. Het komt hierop neder: dat men van den
kant van Rusland dit gevaar werkelijk heeft te
vreezen en dat eene dergelijke overwintering der
cholera als in Rusland, ook in Hongarije, Frankrijk
en Nederland niet is uitgeslotendat derhalve de
openbare autoriteiten voortdurend hare aandacht op
den loop van den gezondheidstoestand in die landen
zullen gevestigd houden.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Gisteren is met 43 tegen 41 stemmen ver
worpen het amendement-Smeenge om de Vereeniging
voor ambachtsonderwps in Drente te subsidiëeren.
De Minister beloofde echter een nader onderzoek en
voorstel daaromtrent.
De heer Tydeman achtte de resultaten van het
lager onderwijs onbevredigend en zocht de hoofd
oorzaak in het schoolverzuim, een kwaad, dat leer
plicht noodig maakt ook als noodzakelijke aanvulling
der kieswet.
De heer Kerdijk drong aan op nadere regeling
De heer Lieftinck drong aan op tijdelijke maat
regelen tot wering van schoolverzuim.
De Minister verklaarde in het aanstaande school-
verslag mededeelingen te zullen doen omtrent het
schoolverzuim. Het leerplichtontwerp ligt gereed,
maar zal niet ingediend worden, voordat de behan
deling en de afdoening der kieswet is verzekerd.
Wanneer wijziging der schoolwet mogelijk is, is
niet te voorspellen.
Bij toepassing van art. 26 der schoolwet op dit
oogenblik zou de verhooging der tractementen geheel
ten laste komen der gemeenten.
In strijd met den heer Van Karnebeek acht de
minister den algemeenen geest der onderwijzers goed.
Eerst na ernstig onderzoek mag tot verwijdering
worden besloten van onderwijzers. De minister zal
overwegen, om weer tweemaal 'sjaars hulponder
wijzersexamen te doen afnemen.
De post subsidie aan schilders voor de expositie
te Chicago werd na lang debat, op voorstel van den
heer Van Kerkwijk, verworpen met 56 tegen 36
stemmen.
Hoofdstuk Binnenl. Zaken werd daarop aange
nomen.
In de avondzitting van gisteren was de begrooting
voor marine aan de orde. De heer Goekoop besprak de
amendementen van de commissie van rapporteurs
en beval den Minister den weg van eene suppletoire
begrooting voor den bouw van nieuwe schepen aan.
De heer Viruly Verbrugge bestreed de plannen
van den Minister, die niet genoegzaam of althans
te laat waren toegelicht, terwijl de heer Rutgers in
het belang onzer marine den minister zijn steun
toezegde.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
'a-Heer Abtskerke. De heer P. Polderman,
aftredend kerkvoogd, is als zoodanig herbenoemd.
£2Ilewouflsdijk. Bij de Ned. herv. kerk zijn
herkozen tot ouderling dhr. C. Van Liere en tot
diaken dhr. J. Rijnberg.
Ierseke. Herbenoemd als ouderling bij de Ned.
herv. gem. dhr. O. Van der Endt, en als diaken
dhr. C. Van der Plasse.
Te Lutten aan de Dedemsvaart werd Zondag
door ds. Van Lingen, van Zetten, de kerkeraad dei-
herleefde Christ. Geref. gemeente bevestigd.
Ook te Arnhem heeft zich een deel der vroegere
Christ. Gereformeerden, dat met de kerkformatie
van dr. Kuyper (vereeniging van Christ, en Ned.
Gereformeerden) niet kan medegaan, aan die ver
eeniging onttrokken en de oude Christ. Geref. ge
meente doön herleven. Reeds is een kerkeraad ge
kozen. (U. D.)
Rechtszaken.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden zijn veroordeeld: H. B., 23 j., te Wolferts-
dijk, wegens mishandeling, tot een maand gevange
nisstraf; A. K., 32 j., te Ierseke, wegens belee-
diging van een ambtenaar, tot 7 dagen gevangenis
straf; P. B., 26 j., te Ellewoutsdijk, wegens
mishandeling, tot f 3 of 1 dag; P. V., 19 j., te
Kruiüingen, wegens mishandeling en dronkenschap,
tot f 8 en 3 of 6 en 3 dagenD. M., 54 j.,
te Krabbendijke, wegens beleediging van een ambte
naar, tot 3 of 3 dagen.
Vrijgesproken werden: C. v. d. K., 22 j., J. De B.,
22 j. en D. S., 23 j., allen te Wolfertsdijk, beklaagd
van mishandeling.
Ter openbare terechtzitting der Arrondisse
ments-Rechtbank te Middelburg van Vrijdag den
23 December 1892 zal worden behandeld de zaak
tegenF. v. d. M., oud 36 jaar, gemeente-veld-
wachter te Kruiningen, beklaagd dat hij op den
26 September 1892 ter terechtzitting van het kanton
gerecht te Goes als getuige onder eede gehoord in
de strafzaak contra G. H. Ossel c. s. te Kruiningen,
beklaagd van nachtelijk burengerucht, opzettelijk
valsch en in strijd met de waarheid ten nadeele
van genoemden beklaagde eene verklaring te hebben
In deze zaak zijn 7 getuigen vanwege het open
baar ministerie gedagvaard.
Het openbaar ministerie bjj hst gerechtshof
te 's-Gravenhage eischte bevestiging van het vonnis
der Middelburgsche rechtbank, waarbij L. P. Dzn.
te Kruiningen werd veroordeeld tot twee maanden
gev. straf wegens mishandeling van inwoners van
Ierseke. Uitspraak 29 Dec.
