1892 N°. 146. Zaterdag 10 December. 79s"' jaargang.
AANBESTEDING
Nieu vvjüarscommissie
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Ad verten tiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
COURANT.
De prijs dor gewone advertentiën is vau 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
iDzendiu^ aran advertentiën vóór 3 ure.? jp den «lag; der uitgave.
OP ZATERDAG DEN" 17 DECEMBER 1S.92, des namiddags
e 1 uur, iu het Raadhuis vau
gemeente-werken en leverantiën
voor 1893,
te weten:
le. bet timmerwerk en de levering van touwwerk
2e. metsel-, stukadoors- en steenbouwwerk
3e. leidekkers-, lood-, zink-en pompmakerswerk;
4e. smids-, kachel- en slotenmakerswerk
5e. schilder-, behang- en glazenmakerswerk
6e. stoffeerders werk
7e. de levering van grint en grintzand
8e. borstel- en mandenwerk.
Alles volgens tarief.
De levering tbr artt. 19 eu 23 van liet tarief worden niet
afzonderlijk aanbesteed maar aan verschillende aannemers opge
dragen.
Het bestek ligt op da gowone uren in het Raadhuis ter inzage.
Niet ingevulde tarieven zijn aldaar verkrijgbaar a /0,60 per
exemplaar.
Inlichtingen geeft de g-ioeeate-bouwmeester.
Goes, 8 December 1892
Burgemeester eu Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De goede resultaten, welke de bedeeliug op den 1 Januari
telken j .re heeft opgeleverd, hebben doen besluiten w«der de
zoogenoemde
in het leven te roepan. Terwijl de heer J. J. RA MONDT zich
weder bereid verklaarde de leiding der zaken als Voorzitter op
ïich te nemen, werden door de onder.cheidene instellingen de
onderstaande heeren a s leden der commissie aangewezen, t w
Burg. Armbestuur dhr. B M. DEN BOElt;
Hervormde Diaconie P. VER BURG
11. K. Par. Arinb. P A. VAN AGEER;
Com. v. d (Ec. Spijsuitd. 1. D. FRANSEN VAN DE
PUTTE;
eo is de heer A. A. VAN DELLEN, commies ter secretarie,
aan de commissie toegevoegd, oic het schrijfwerk te verrichten.
Deze commissie zal op DONDERDAG DEN 15 DECEMBER
a. s oe bijdrageu der ingezetenen inzamelen. Burgemeester
en Wethouders gelooven, dat met liet oog op de opbrengst tier
collecte iu het vorige jaar, een woord vau opwekking tot het
verleeneu ecner ruime bijdrage niet overbodig mag heeten. Zij
vertrouwen, dat d® iugazeteneu gaarne bij den aanvang des
jaars aan armen eene bedeeling zullen willen berciaeu.
Goe*, den 9 December 1893.
Burgemeester en Wethouders vau Goe3,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De man met lood in de schoenen.
De Standaard beeft zich de vorige week in een
tweetal artikelen aan de voorspelling gewaagd, dat
eerlang eene nieuwe conservatieve partij in ons land
zal geboren worden, niet eene die het Dagblad-con
servatisme zal huldigen, neen, want dat conserva
tisme is dood en begraven, maar eene partij, die in
zich vereenigen zal, »wat onder de coterie thans
tegen Tak mokt, wat onder de Roomschen den be-
neden-Moerdijkschen geest indronk, en wat bij onze
(lo anti-revolutionaire) partij altoos lood in de schoe
nen bad als er voorwaarts gecommandeerd werd."
In boeverre deze voorspelling waarheid bevat, is
moeiflijk te beslissen. Vooralsnog lijkt zij gewaagd,
tenzij de nieuwe partij nog behoorlijk georganiseerd
in bet strijdperk tiede vóór bet nieuwe kiesrecht
ur is. En daaraan zal wel geen der bovengenoemde
«dementen denken. Maar wanneer eenmaal bet nieuwe
kiesrecht er zal zijn, zal de voorspelde nieuwe con-
snvatieve partij zoo zwak in aantal leden zijn, dat
ha-r invloed op staatkundig gebied baast niet merk-
l a. r zal wezen. Want al noemt de Standaard een
g a icbe reeks van elementen uit de maatschappij,
die zich bij de nieuwe conservatieve partij zullen
«jfit uiten, men vergete niet, dat die elementen,
c veral verspreid, schier overal ook de minderheid
z ill eu vormen en dat zij derhalve in de Kamer
eu daar toch wordt de richting van het Staatsbeleid
da: gegeven over slechts zeer enkele stemmen zal
4. -> beschikken hebben, en zij dus tengevolge van die
iktö reeds spoedig ten doode zal zijn opgeschreven.
1je dit zij, indien de voorspelling van de Stand-
a u d uitkomt, dan is ongetwijfeld de tegenwoordige
a.:l evolutionaire afgevaardigde van Steen wijk, jbr.
mr. Beelaerts van Blokland, een der eersten die zich
d»ubj aansluit. Hij toch is met eene kracht en eene
1 'beid tegen bet kiesreebtontwerp, door hem uit-
ai tend »bet algemeen kiesrecht" genoemd, te velde
gel rokken, die bet hem als eerlijk man onmogelijk
maken langer in de gelederen van bet Kuyperi-
nsjh antirevolutionairisme, van de Christelijke
uocratie", te dienen. Wie als bij de indiening
vu bet kiesreebtontwerp »eene daad van roeke-
lo jjh dl" noemt, wie als hij bet den oud-voorzitter
der zeer gematigd liberale kiesvereoniging »de Grond
wet" te Amsterdam, minister Pierson, euvel duidt,
dat bij, lettende [op de teekenen des tijds en de steeds
luider klinkende eiscben des volks, medewerkt om de
bakens te verzetten naar bet getij zoo iemand
behoort voorzeker niet meer thuis bij eenige op dit
oogenblik bestaande georganiseerde politieke partij.
Hij beeft inderdaad zooveel »lood in de schoenen",
dat <hij met geen dezer kan samengaan, hoogstens
met wie dr. Kuyper noemt »de beneden-Moerdijk-
sche" Roomschen, waarvan jbr. mr. Ruys en dr.
Vermeulen de types zijn en van wie dan ook de
eerste zich gehaast beeft warme sympathie te be
tuigen met bet door den heer Beelaerts gesprokene
GOES, 9 December 1892.
De tweede abonnementsvoorstel
ling van bet tooneelgezelschap der Nieuwe Rot-
terd. Sebouwburgmaatscbappij, directie Blaaser,
Verbagen Co., gisteravond in »de Prins van
Oranje" alhier gegeven, bad vrij wat minder publiek
gelokt dan de eerste. Er is in den laatsten tijd nog
al wat te doea geweest van plaatselijke vereeuigin-
gen, bet feest van Volksvermaken staat voor de deur
en St. Nicolaas is pas achter den rug, vermoedelijk
allen redenen om die geringe opkomst vooral op den
tweeden rang te verklaren, zooal niet te wettigen.
De voorstelling was overigens vrijwel gelijk aan
de vorige. Vooraf ging »'t Laatste ideaal" een too-
neelspel in éen bedrijf, dat te lang is om do belang
stelling gaande te houdeD, te meer wanneer bet
zoo sleepend gespeeld wordt als gisteren door den
beer Verweij eu mej. Dieble. Beter voldeed bet
tweede stuk »De familie Van Hoorn", dat, evenals
»Een dag vol dwaasheden" den vorigen keer, bet
publiek telkens tot vroolijkbeid en lachen stemde,
niet het minst door de uitstekende wijze waarop de
meeste spelers, en vooral dhr. A. Verhagen als mijn
beer Van Hoorn, zich van hunne taak kweten.
We zijn gisteravond versterkt in de meening, dat
bet kluchtspel het gebied is, waarop dit gezelschap
zich bet best tehuis gevoelt, en al begrijpen we den
wensch, dien we gisteravond door enkelen boorden
uiten, dat bij de laatste voorstelling eens een tooneel-
spel mocht worden gegeven, we zouden niet durven
verzekeren, dat bet gezelschap daarmede evenveel
succes zal hebben.
We mogen dit korte verslag niet eindigen zonder
te vermelden, dat gisteravond, luider nog dan de
vorige maal, de klacht geuit werd, dat bet te laat
werd. Weder begon de voorstelling ruim een kwartier
later dan aangekondigd was, en hoewel ditmaal niet
twee pauzen werden gegeven, bleef toch tusscben
bet eerste en bet tweede bedrijf van bet laatste stuk
het scherm 25 minuten omlaag en liepen in de zaal
de bedienden met ververscbingen been en weder
alsof bet werkelijk eene pauze was. Het gevolg van
een en ander was, dat met de officiëele pauze, die
omstreeks half elf begon, enkelen vertrokken, wat
zeker oorzaak zal zijn, dat zij een volgende maal
schitteren door afwezigheid. We brengen dit nog
maals onder de aandacht van ben, wien bet aangaat,
iu de hoop, dat zij zullen begrijpen, dat wij deze
opmerking maken in bet bolang van bet publiek,
maar oolc in bet belang der ondernemers.
Men verzeekt ons te melden, dat mr. Troel
stra uit Leeuwarden de kiesreebtontwerpen van
socialistisch standpunt alhier zal komen bespreken
op 19 December a. s.
Op eene der vergaderingen voor werkverschaf
fing alhier werd bet denkbeeld geopperd, om aan
veldarbeiders togen geringen prijs land ter bewer
king te geven. In bet naburige 's-Hoer Hendriks
kinderen worden de gronden van bet Algemeen Arm
bestuur aan de arbeiders voor een klein prijsje in
bewerking gegeven, die bet in bun werkloozen en
vrijen tij 1 bewerken en den grond zoo productief
mogelijk maken. Moest men vroeger de armen in
den winter veel bedeelen en werd daarenboven nog
veel gebedeld, thans beeft bet laatste geheel opgehou
den en is de bedeeling tot 20 procent ingekrompen.
Het ontwerp-reglement voor bet op te richten
Fonds tot uitkeering aan Burgemees
ters, Secretarissen en Ontvangers der
gemeenten in Zeeland, met eventueele uitbreiding
daarbuiten, bad eenige bedenkingen ontmoet bij bet
onderzoek, dat officieus was verzocht. Dientengevolge
werd gisteren in bet Café Hartman eene vergadering
gehouden van afgevaardigden der administratieve
vereonigingen in Zeeland, in welke vergadering bet
ontwerp-reglement werd herzien en vastgesteld als
reglement voor de Vereeniging tot uitkeering, met
opdracht aan een voorloop'g bestuur om alles te
verrichten wat noodig is, om de vereeniging in wer
king te brengen. In dit bestuur zijn benoemd de
De Jonge van Elle-
Gerritsen, J. A. Van
burgemeesters van
Breskens, Ter-Neuzen
heeren J. H. O. Do-
H. G. Hartman Jz.,
Stavenisse en Goes,
laatste als secretaris
heeren J. Vereek e, jbr. M. W.
meet, Cb. W. Vermeijs, J. G.
Boven en J. J. Van Gorssel
Waarde, Oostkapelle, Zieriksee,
0»i Riiiaud-Baih, benevens de
minious, A. F. Hanssens en
secretarissen van Kruiningen,
Do eerste zal als president, de
fun gee ren.
Hü&itrlnnrï. Op de weegbrug aan de baven
alhier zijn dit jaar gewogen 1.147.247 K G. suiker-
peen, 239.489 K.G. aardappels, 123.700 K.G. pulp,
12.4."7 K.G. stroo, 9188 K.G. hooi en 9 stuks vee.
Bij kon. besl. van 7 Dec. is benoemdtot
dijkgraaf van den Magdalenapolder C. J. Storm.
Onder bet opschrift voorspellingen" schrijft
de N. R. Ct. bet volgende
»Als de Standaard aan de radicalen eene blijde
toekomst voorspelt, waarin zij als eenige mededin
gers naar bet gezag de Calvinisten naast zich zullen
vinden, niets natuurlijker dau dat iedere radicaal
die niet al te zwaartillend is, a'sdan de neiging in
zich voelt opkomen om aan de Standaard zieners
gaven toe te kennen. Zoo beeft de Iloornsche Courant
een blad dat voor de Noord-Hollandsche radicalen als
woordvoerder tracht op te treden zich gehaast bet
artikel van de Standaardwaarin de ondergang der
liberale partij wordt geprofeteerd, onder de oogen
barer lezers te brengen, met eene kleine toelichting,
waarin van dr. Kuyper wordt gezegd, dat bij op
politiek gebied eenen blik beeft, scherp als maar
weinigen" en dat zijne profetieën van ander gehalte
zijn als die der profeten die brood eten".
Het zou wreed geoordeeld kunnen worden, ver
wachtingen te willen storen die zich gronden op bet
vertrouwvol geloof in eenen profeet. Edoch, waar
de gegevens, die over dc meerdere of mindere
waarde eener voorspelling eenigszins kunnen doen
oordeelen, ter ieders beschikking staan, daar mag
twijfel of er voor zulke verwachtingen ook nog
andere, vastere gronden bestaan, niet ongeoorloofd
geacht worden.
Welke redenen zijn er om van de liberalen te ver
wachten, dat zij bet vaandel zullen neerbalen, waar
onder zij steeds gestreden hebben, ontrouw zullen
worden aan de leus, die in voor- en tegenspoed
altijd en onveranderlijk de hunne is geweest?
Volgens do Standaard zou reeds sedert 1860
dus nog vóór bet tweede ministerie-Thorbecke
de eerste geestdrift bij de liberalen zijn gebluscbt,
en zou hunne party thans aan bet versteenen zijn.
Aan bet versteenen, op een oogenblik dat een mi
nisterie, uit de liberale partij voortgekomen, zóóveel
werkzaamheid in de richting van hervorming aan
den dag legt, dat de Standaard zelf zich nu en dan
verrast toont 011 eenen juichtoon nauwelijks kan
onderdrukken
Zou misschien de wet, die eindelijk bet privilege
van bet roerend vermogen beeft opgeheven, tot stand
zijn gekomen; zou de druk der accijnzen zoo belang
rijk zijn verminderd, wanneer de liberale partij aan
het versteenen ware Zou er eenige kans zijn, dat
de overige belastingwetten van deze regeering in
eenen vrygevigen geest tot stand kwamen, wanneer
de liberale partij niet meer pal stond voor de oude
beginselen Blijkt van dat versteenen onzer partij
temet uit de critiek, die de bedrijfsbelasting, zooals
zij i^ voorgedragen, in heel de liberale pers beeft
gevonden 1
Waar beeft de blik, scherp als er maar weinigen
er eenen bezitten, de teekenen waargenomen, dat
de liberale partij bezig is zich te vervormen tot
eene conservatieve partij Er moet dan toch iets
gebeurd zijn, dat voor dit beweren grond geeft.
Zullen misschien de liberalen conservatief moeten
heeten, die wel bet kiesrecht zóóver willen uitbreiden
als de grondwet toelaat, maar niet met terzijdestel
ling van de grondwet de lijn nog verder willen
trekken Ja, als dit de toetssteen is, door de Standaard
aangelegd, dan zijn er inderdaad onder de liberalen
vele conservatieven. Maar tot biertoe verstond men
onder bot woord conservatief iets anders als de
Standaard er dan onder verstaan zou willen hebben.
En wat zou er, als bet werkelijk dit is wat de
Standaard van versteenen en vau eene wordende
conservatieve partij doet spreken, wel moeten worden
van deze andere voorspelling van den profeet, dit
zijn eigen partij die der toekomst is? Onder de
voorgangers der anti-revolutionairen zijn er niet
weinigen, die met de als conservatief gebrandmerkte
liberalen van oordeel zijn, dat de formule, door den
minister Tak gwonden voor de uitbreiding van bet
kiesrecht, met de grondwet in strijd is. \Vat meer
zegt, zelfs de rechtsgeleerde faculteit der Vrije Uni-
I versiteit is van die meening.
Zijn al deze voortreffelijke minnen, tot wie de
»bewuste Calvinisten" geleerd hebben hoog op te
zien, conservatieven geworden, menscben die bezig
zijn te versteenen, dan zouden wij wel eens willen
weten, met wie de Standaard dan de toekomst moet
veroveren
De beer mr. H. D. Levyssobn Nor man,
afgevaardigde van Rotterdam in de Tweede Kamer,
is gisteren plotseling overleden.
Woensdag nog was de beer Levyssobn in de zit-
tir.g der Kamer tegenwoordig. Tegen middernacht
gevoelde hij zich ongesteld en reeds tegen den ochtend
blies hij den laatsten adem uit.
De overledene een man van groote werkzaam
heid, zeldzame kennis en onkreukbaarheid van ka
rakter bad eene schitterende loopbaan in den
Indischen dienst achter zich. Als algemeen secretaris,
als directeur van binnenlandscb bestuur en laatste
lijk als lid van den Raad van Indië, beeft bij ge
wichtige diensten bewezen.
Zijne grondige kennis van de economische en agrari
sche toestanden in Indië gaf aan zijne adviezen in
de Kamer eene groote waarde, en algemeen was bij
daar geacht en bemind om zijne eigenschappen van
geest en gemoed.
De Minister van financiën antwoordt op bet
voorloopig verslag der Kamer over de wet op de
middelen, tengevolge van nieuwe belastingwetten
gewijzigd, o. a. bet volgende
Ten aanzien van bet in werking treden dezer vijf
belastingwetten herbaalt de minister, dat er geen
reden bestaat om daarop terug te komen. Ook de
minister wenscht dat de bedrijfs- en beroepsbelasting
zoo spoedig mogelijk zal worden behandeld. Van
zijn kant is daartoe de krachtigste medewerking te
wachten.
Bij bet zoeken naar equivalenten valt de aandacht
van zelf op den wijnaccijns. Verbooging van
dien accijns komt inderdaad voor dat doel in aan
merking. De minister wenscht geenerlei toezegging
te doen, maar bepaalt zich tot de mededeeling dat
de zaak hem bezig houdt.
De afschaffing der lollen op de rijks-
vaarten zal eerlang aanhangig gemaakt kunnen
worden, schoon bier nog eeaige moeilijkbeden te
overwinnen zijn.
Die der tolien op de r ij k s w e g e n eisebt meer
tijd van voorbereiding omdat zij gepaard moet gaan
met de aflossing der leeningen, voor welker rente
en aflossing de tollen van sommige dier wegen zijn
verbonden. Met die voorbereiding is reeds voor ette
lijke maauden een begin gemaakt, doch bet zal nog
eenigen tijd moeten duren, eer een wetsontwerp kan
worden ingediend.
Afschaffing der staatsloterij kan niet
worden voorgesteld zoolang geene zekerheid is ver
kregen omtrent de opbrengst der middelen, na de
belangrijke wijzigingen die deze zullen ondergaan.
En ook dan zal zij, om de speelzucht niet bevredi
ging te doen zoeken in andere en veel schadelijker
richting, met groote behoedzaamheid moeten ge
schieden.
De opbrengst van de vermogensbelasting wordt
over 1893 geraamd op f 5.730.000; gedistilleerd
wordt verhoogd met f800.000; zout-accijns vermin
derd met f 1.690.000, zeep-accijns met f 1.500.000,
registratierechten met f 1.430.000, hypotheekrechten
met f 430.000, opcenten met f 1.060.000. Dienten
gevolge worden de middelen, aanvankelijk geraamd
öp f 127.926.490, gesteld op f 128.346.490. Dit cij
fer zal evenwel met een millioen verminderen, als
de poraequatiewet wordt aangenomen, terwijl de
registratierechten door bet uitstellen van overdrach
ten nog teleurstelling kunnen geven (als alle over
drachten uitgesteld konden worden, een tekort van
f 1.406.000).
Bij kon. besl. is mr. C. C. Geertsema,
lid van de Staten van Groningen, met 1 Febr. a. s.
benoem 1 tot Commissaris der Koningin in Groningen.
Theorie en practijlc. Ouder de middelen, die
op bet aanstaande Sociaal-democratisch Congres
zullen ter sprake komen om de kosten, aan de
uitgave van Recht voor Allen verbonden, te vermin
deren, behoort ook verlaging van de zet- en
drukloonen.
De afdeeling sAVolvega" doet nl. bet voorstelom
te onderzoeken wat er gedaan of nagelaten moet
worden om bet jaarlijks tekort op Recht voor Allen
in bet vervolg te voorkomen, en dat voorstel wjrdt
gemjtiveerd met de meed9eling dat »er zijn, die
rneenen dat zet- en drukloon, administratie- en
expeditie te boog zijn in verhouding tot den levens
standaard der arbeiders, die aan bet tekort bun zuur
verdiende centen raeeten offeren. Men is zoo
luidt de toelichting wel overtuigd, dat bun,
die aan Recht voor Allen verbonden zijn, een mmscb-
waardig «bestaan toekent", luvar zj, die bet be
talen, meeaen oek zulke eiscben te ungea stellen,
