1892 N". 143. Zaterdag 3 December. 7$** jaargang.
BIJ VO
i pijn in den bek. Die geneesheer is echter thans
1 overleden.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentitin voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditjiar te Rotterdam en verder
bij allo Boekverkoopers en Brievengaarders.
ÏHseJidiag van
net ca es-aar-js-atg
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Aan de orde was gisteren de voortzetting der be
raadslaging over de perequatie der grondbelasting.
De heer Tijdeman bepleitte een matig belasting
bedrag wegens de onrustbarende uitkomsten der
herziening en om de hardheden der perequatie te
verzachten. Hij was voor het amendementRuys
om het percentage op 5 te brengeninsgelijks de
heer Oppedijk.
De heer De Beaufort (Wijk bij Duurstede) achtte
de 6 pet. billijk, vooral nu mutatierechten en zout-
accijns, een weldaad voor den landbouw, verlaagd
zijn. Bij 6 pet. is gemakkelijker een deel af te staan
aan de gemeente. Hij drong aan op vermindering
van den accijns op het geslacht en op restitutie
van grondbelasting bij misgewas of landbouwrampen.
De heeren Van Velzen en Roi/aards bestreden de
verlaging tot 5 pet., welke de heer v. d. Borch
daarentegen verdedigde in het belang der kleine
grondeigenaren.
De heer De Kanter bestreed het amendement,
hechtte weinig waarde aan het adres van het hoofd
bestuur van de Hollandsche Maatschappij van Land
bouw, omdat het niet uitgegaan was van de alge-
meene vergadering, betoogde dat door 6 pet. te heffen
men by de definitieve wet de grondbelasting tot 5
pet. zou kunnen verlagen, maar aan de gemeenten 10
opcenten meer toekennen. Door thans het percen
tage te verminderen zou men prikkelen om de boeren
in de bedrijfsbelasting aan te slaan, waardoor juist
de kleine boeren zouden ten onder gaan.
De heer Van Delden achtte verlaging der grond
belasting tot 6 pet. reeds ongemotiveerd, maar ver
klaarbaar wegens den aanslag der grondeigenaren in
de vermogensbelasting. Hij is tegen verlaging tot 5
percent, tenzij den gemeenten vergund worde 30
opcenten op het ongebouwd te heffen.
De Minister handhaafde zijn standpunt onwrik
baar en stigmatiseerde de vijf percent als in vier
opzichten de grenzen overschrijdende. Hij liet duide
lijk gevoelen, wat de aanneming beteekende van
een amendement, waarvan hij de volle verantwoor
delijkheid aan de Kamer liet.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Kattend ïjke. Alhier is beroepen de heer R. A.
Lauts, cand. bij het Provinciaal Kerkbestuur van
Utrecht.
Beroepen bij de Geref. kerk te Berlicum (Fries-
land) ds. W. H. Oosten, te Middelburg.
Bedankt voor de beroepen bij de Ned. Herv.
kerk te Kats, Waarde en Borsele door dhr. P. A.
Steenbakker Morilyon Loysen; cand. te Schoonhoven.
Biezelinge. Bij de heden gehouden verkiezing
van een ouderling en een diaken der Ned. Herv.
gem. werd in plaats van den heer C. Lansen, die
voor eene herbenoeming niet in aanmerking verlangde
te komen, tot ouderling gekozen de heer Jan Rottier,
terwijl de aftredende diaken, de heer I. Midavaine
werd herkozen.
De bisschop van Haarlem heeft benoemd tot
kapelaan te Kwadendamme den heer C. H. Schnei
ders, die kapelaan was te Warmond.
Ierseke. Mej. C. E. Kievit, onderwijzeres aan
school 2 alhier, is in gelijke betrekking benoemd te
Oud-Vosmeer, doch zij heeft voor die benoeming
bedankt.
Bij de herhaalde oproeping voor de vacature van
onderwijzeres aan school 1 hebben zich geen nieuwe
sollicitanten aangemeld. Het getal is dus tot 1 be
perkt gebleven.
Het herhalingsonderwijs, dat wegens gebrek aan
een voldoend aantal leerlingen niet op den gewonen
datum (1 Nov.) kon aanvangen, is nu (1 Dec.) met
10 leerlingen begonnen.
Bij het examen middelbaar onderwijs aardrijks
kunde is toegelaten dhr. M. G. De Boer, leeraar aan
de H. B. S. te Goes.
Een schoolmeester van den ouden stempel woont
te Edens in Friesland. Den 15en November jl. vierde
de heer S. Hardenberg, rustend onderwijzer, zijn 96en
verjaardag. De oude heer is nog kras en sterk van
lichaamalleen zijn gezicht en gehoor zijn minder
goed. Nog helder van geest, is bijzonder merkwaar
dig zijn trouw en sterk geheugen, welks diensten
hem ook nog op dezen leeftijd bijblijven.
Geboren in hetzelfde huis, dat hij nog bewoont,
werd hij reeds zijns vaders opvolger te Edens op
löjarigen leeftijd, nadat hij eenmaal voor het examen
was gedropen. Hardenberg is nog een veteraan van
de oude garde bij zijn pmdagogischen arbeid oefende
hy indertijd het eerzaam beroep van schoenmaker
uit. En naar luid der overlevering leverde de on
derwijzer-schoenmaker steik werk. Mede door de
bemoeiingen van kerkvoogden te Edens geniet de
waardige grijsaard een onbezorgden ouderdom.
Hbl.J
Eervol ontslag verleend met 1 Januari '93
aan mejuffrouw J. W. Augustijn, onderwijzeres te
Tolen.
Men zendt ons uit Wissenkerke (N.-B.) de
volgende wetenswaardige statistiek
»V oor heen en thans"
of de vrucht van het onderwijs.
Te Wissenkerke zijn, doordien de aangevers (vaders)
niet konden schrijven
in 1811 van de 66 geboort--akten 21 niet geteekend of319' pet
1820 104 37 - 35lb.,
1830 - 116 33 - 2813/,,
1840 120 45 - 37 J/_
1850 139 36 25us/i
1SG0 -/ 162 32 -/ v 19°7813
1870 - 175 27 153/,
- 1880 142 13
- 1890 112 7
]S92*)« 107
Tot 30 November.
9"/7l
6 V4
370/107
Toelichting: In 1855 is door het gemeentebestuur
voor onvermogenden de gelegenheid opengesteld tot
het ontvangen van gratis onderwijs.
In 1860 is door den Raad het heffen van school
geld afgeschaft.
De aanzienlijke afneming van het getal geboorten
na 1870 is een gevolg van emigratie (verlaten van
de gemeente) der bevolking.
Gerust mag aangenomen worden, dat het onder
wijs ook daarop van gunstigen invloed is geweest
het voorgeslacht van hier toch, durfde zich in den
regel niet langer dan gedurende één dag van huis
te begeven en was dan niet in zijn nopjes" of het
moest 's avonds aan moeders »papschotel" deel kun
nen nemen, ondanks armoede en gebrekhet thans
levend geslacht, dank zij de ontwikkeling, verheugt
zich in een ondernemingsgaest, welke het, ter ver
betering van zijn middel van bestaan, naar alle
oorden van het vaderland ja zelfs der wereld
heenvoert
Rechtszaken.
Arrondissements-Rechtbanlc te Middelburg.
Heden zijn veroordeeldJ. M. B., 39 j., te Ier-
seke, wegens mishandeling, tot 2 maanden gevange
nisstraf; H. J. P., 48 j., te Goes, wegens mis
handeling, tot 7 dagen gevangenisstraf; J. S.,
20 j., te Kloetinge, wegens mishandeling, tot 5
of 5 dagenJ. D., 18 j., te Kloetinge, wegens
mishandeling, tot 5 of 5 dagen; J. P., 16 j
te Wilhelminadorp, wegens diefstal, tot 3 of 3
dagenA. v. d. B., 12 j., te Ierseke, wegens
strooperij, tot 1 of 1 dag.
De Haarlemsche rechtbank deed gisteren uit
spraak in de zaak van den heer A. C. Balabréga,
beschuldigd een zijner kinderen met voorbedachten
rade van het leven te hebben beroofd.
De eisch van den officier was niet strafbaarstel
ling, wegens ontoerekenbaarheid, en plaatsing in een
krankzinnigengesticht voor hoogstens éen jaar.
De rechtbank heeft zich met het gevoelen der
deskundigen, dat beklaagde niet toerekenbaar is, ver-
eenigd en dit met volkomen overtuiging tot het
hare gemaakt.
Landbouw en Veeteelt.
Met oog op het mond- en klauwzeer
raadt een inzender in het L. D. aan, het speeksel
van eene aan deze ziekte lijdende koe te laten onder
zoeken. »Wie weet, hoe spoedig dan een afdoend
middel tegen deze gevreesde ziekte werd gevonden."
Hij grondt een en ander op het feit, dat eenige jaren
geleden, toen het mond- en klauwzeer zich in heel
wat heviger mate vertoonde dan thans, een genees
heer, die juist bij een landbouwer was, zeide»dan
zal ik je eens iets geven, dan zijn de koeien binnen
enkele uren beter". Het middel hielp uitstekend
alleen hadden de beesten eenige oogenblikken hevige
MOND- EN KLAUWZEER.
Het hoofdbestuur der Maatschappij tot bevorde
ring van Landbouw en Veeteelt in Zeeland meent,
nu in enkele gemeenten van onze provincie ge-
vallen van mond- en klauwzeer zijn voorgekomen,
dat het in het belang der veehouders strekken zal
om hunne aandacht te vestigen op eenige voorzorgeD,
waardoor het voorkomen of bestrijden der bedoelde
ziekte kan worden bevorderd.
Daar het mond- en klauwzeer (tongblaar) uit-
sluitend ontstaat na besmetting van gezond vee j
door besmette personen, dieren of voorwerpen, heb-
ben de veehouders het voor een groot deel in hunne
macht hun vee voor de ziekte te vrijwaren of wel
verbreiding daarvan tegen te gaan.
In hoofdzaak bebooren tot de bedoelde voorzorgen
»ket vermijden van alle plaatsen, waar zich ziek
vee bevindt of sedert kort bevonden beeftin geen
geval moeten die plaatsen uit belangstelling, weet
gierigheid of nieuwsgierigheid worden bezocht
het zooveel doenlijk verwijderd houden uit stal
len, erven of weiden, van niet tot de hoeve behoo-
rende personen, vooral indien die personen uit streken
komen, waar mond- en klauwzeer voorkomt
i>het afzonderen van nieuw aangekocht vee en wel
gedurende 15 dagen na den dag van aankoop
»het reinigen van schoeisel en bovenkleederen na
ieder bezoek ter veemarkt, waarbij zeer zeker moet
vermeden worden het komen bij eigen vee, vóórdat
bedoelde kleederen zijn verwisseld of gereinigd."
Bestaat vermoeden, dat de ziekte is uitgebroken
of zijn werkelijk éen of meer dieren aangetast, dan
moet overeenkomstig artt. 13 en 14 der Wet van
20 Juli 1870, (Staatsblad no. 1314, onverwijld aan
gifte worden gedaan bij den Burgemeester der plaats,
waar zich het vee bevindt en het aangetaste vee
worden afgezonderd. De hierbedoelde afzondering,
geschiede zoo mogelijk door opstalling indien echter
bij het vervoer naar stal gevaar van besmetting voor
gezond vee bestaat is het beter het zich op
de aangrenzende weide bevindende vee en niet de
besmette kudde naar stal te brengen.
Aangezien voorts ai de uitwerpselen en afschei
dingen (mest, mondslijm enz.) der zieke dieren, be
nevens personen, dieren of voorwerpen, welke met
die stoffen zijn bezoedeld of die in aanraking met
ziek vee zijn geweest, smetstof kunnen overbrengen,
is het, in afwachting van het deskundig onderzoek,
noodzakelijk, voorloopig de volgende maatregelen te
nemen
»De verzorging (melken inbegrepen) der aange
taste dieren of der besmette kudde worde opge
dragen aan personen, die niet in aanraking komen
met ander veebovenkleederen en schoeisel dier
personen moeten in de besmette weide of stal tel
kens worden achtergelaten, terwijl die verzorgers en
melkers de handen ferm met zeepwater moeten
reinigen, alvorens de weide of den stal te verlaten
x>De gebruikte stal- of melkgereedschappen moe
ten na elk gebruik met kokend water worden ge
reinigd en de stalgereedschappen daarenboven met
carbol water (1 kruik ruwe carbol op 1 emmer water)
worden ontsmet: de gereedschappen dienen niet bij
ander vee te worden gebruikt.
»De mest met inbegrip van stroo (strooisel) der
opgestalde zieke dieren moet vóór verwijdering uit
den stal met carbolwater van opgegeven sterkte
worden overgoten en de bevloeringen van den stal
eenmaal daags met dergelijk water worden geschrobd
»Tot het aangetaste vee worden slechts die per
sonen toegelaten, welke met de behandeling of ver
zorging daarvan zijn belast. Behalve carbolwater,
worden door deskundigen, nog als goede ontsmet
tingsmiddelen genoemdlysol (opgelost in water),
creoline (gemengd met water), salicylzuur en pyok-
tanine. Voor men tot het gebruik dier stoffen over
gaat, raadplege men echter eerst den veearts.
Het hoofdbestuur voornoemd
Mr. P. C. J. Hennequin, Voorzitter.
I. G. J. Kaicebeeke, Secretaris.
Aardenburg, November 1892.
Het bestuur vertrouwt dat carbolzuur, op
aanvrage voor dat doel, wel zal worden verstrekt
door den Burgemeester, by wien de aangifte geschiedt.
Gemengde Berichten.
De politie alhier zag in den nacht van Dinsdag
op Woensdag jl. een witharig koebeest, met een
stuk touw aan den kop, komende uit de richting
van den 's-Heer Hendrikskinderendijk. Het rende de
straten der stad in woeste vaart door, doch alle
pogingen die de politie deed, om het dier op te vangen,
waren vruchteloos, zoodat het in dolle vaart in de
richting van Kloetinge is geloopen.
Zekere P. H., rondzwervend koopman in post
papier, maakte zich Woensdagnamiddag schuldig aan
diefstal van een jas uit een winkel aan de Ganze-
poortst.iaat alhier. Hij is door de politie aangehouden
en na bekentenis van zijne daad, overgebracht naar
bet huis van arrest te Middelburg. Hij is een oude
bekende van justitie en politie.
Iersc^ic. In den afgeloopen nacht zijn van een
buis aan de Damstraat, waarschijnlijk uit louter
baldadigheid, een paar ruiten verbrijzeld, terwijl de
bewoners in de rust waren. De politie doet onderzoek.
Kortgene. Woensdag werd alhier in de zaal
van dhr. J. De Keijzer door de rederijkers-kamer
Streven naar ontwikkeling" met medewerking van
het Fanfarengezelschap Eendracht maakt macht"
eene openbare uitvoering gegeven. Gaven de rede-
rijders tot nu steeds blijspelen, thans voerden zij een
meer ernstig stuk op, getiteld »Selim, de Negerslaaf,"
dat flink en goed van stapel liep, waarna nog een
nastukje gegeven werd getiteld Verstrooidheid".
Met recht kan gezegd worden dat de leden zich
goed van hun taak hebben gekweten.
Ook de muziek, die 8 nommers had uittevoeren,
liet niets te wenschen over.
Beide vereenigingen hebben aan het vrij talrijk
opgekomen publiek een genotvollen avond verschaft.
Naar men meldt, is de commissie in zake
vereenvoudiging onzer spelling thans gereed geko
men met bepaalde voorstellen, die weldra in druk
verschijnen en in behandeling zullen worden genomen,
De faam, welke het toppunt uitmaakte van
den gevel van het Sporttentoonstellingsgebouw te
Scheveningen, is eergisteren omvergehaald en in gruis
neergekomen. Een grappenmaker deed als een loo
pend vuurtje door Scheveningen het nieuwtje gaan,
dat een vrouw vau het gebouw der Tentoonstelling
gevallen en op de plaats doodgebleven was.
De te Voerendaal (L.) ontdekte Romeinsche
villa is wel de grootste, die tot heden werd aan
getroffen. Sommige zijn daarom van oordeel, dat
men hier met eene Romeinsche legerplaats (cagtra4
te doen heeft, wat uit nadere opgraving zal kunnen
blijken. De geheele openlegging is thans verzekerd,
dank zij de toezegging der regeering van een ruim
subsidie. Dr. Pleite, conservator aan het museum
van oudheden te Leiden, is ter plaatse geweest en
heeft de reeds gedane opgravingen in ooganschouw
genomen.
Toen de tram van Amsterdam naar Edam
Maandagochtend van Buiksloot vertrok, geraakte bij
het neerdalen in de x>Buiksloter meer" de goederen
en tevens postwagen los vau de koppeling, ontspoorde
en tuimelde omver. Da postconducteur is er (wonder
genoeg) gelukkig heelhuids afgekomen. Een vat petro
leum sprong stuk en brieven geraakten in het vocht.
Er is gelukkig alleen materiéel nadeel geleden.
Een hartroerend treurspel speelde Zaterdag
avond te Amsterdam af.
In de le Looiersdwarsstraat woont een echtpaar
dat in de geheele buurt met eere bekend is als
ijverig en oppassend. Er waren eanige kinderen,
onder welke een knaapje. Het knaapje vooral was
de lieveling der ouders.
Woensdagavond nu geraakten door het spelen met
een braudend papier de kleeren van het jongske in
brand. Op zijn angstig hulpgeschrei schoot men in
allerijl te hulp, maar kon niet verhoeden, dat het
kind, deerlijk gebrand, kermend neerstortte. Genees
kundige hulp was spoedig bij de hand; de arme
jongen bezweek echtor nog deazelfden avond.
Zaterdagavond zou het lijkje gekist worden in
de ouderlijke woning. Met weemoed staarden allen
op het kille overblijfsel van het eenmaal zoo vroo-
lijke knaapje, toen de grootmoeder op het kistje
toetraden na lang gestaard te hebben op het
kind, dat eenmaal haar trots en haar oogappel was,
bukte zij zich, overstelpt van smart, voorover, om
haar kleinzoon voor altijd vaarwel te kussendoch
valt tegelijkertijd achterover in de armen barer kin
deren. Ook zij was doodgeen hulp kou voor haar
meer baten.
Dus: geen strenge winter.
De tuinman C. Van Hooijdonk te Ginneken, die
gistereE bezig was met het afsteken vau graszoden,
vond op een uitgestrektheid van circa 4 vierk. meters
grond niet minder dan 23 meikevers.
Te Rozendaal is eene dienstbode van blijdschap
overleden, bij het vernemen dxt haar bij testamentaire
beschikking door hare - mevrouw, bij wie zij vele
jaren had gediend, e9u aanzienlijk bedrag en een.
nette inboedel waren vermaakt.
De prijs der gewone advertenticn is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
advertenttën voor 55 urea op den dag; der uitgave.
