1892 N°. 119.
Zaterdag 8 October.
79ste jaargang.
m.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
angenomen bij de lieeren Nijgh Van Ditujlr. te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
De prijs der gewone ad verten tiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzell'de advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inzendini; van advertentie!» vóór 3 uren op den dag der uitgave.
liet kohier van verschuldigd
SCHOOLGELD
voor het ondeTïjs sa:-; - A.« «.a-u.» "1892/98,
zooals het door den Gemeente»aad in zijne vergade ing van
den 23 September jl. werd vastgesteld en door Gedeputeerde
Stuteu bij tesluit van 30 September daaraanvolgende uo. 41
werd goedgekeurd, is op beden aau dcu Ontvanger ter iuvor-
deriug uitgereikt, zoo lat ieder der daarop voorkomenden zijnen
aanslag ten gestelden tijde moet voldoen.
Goe«, deu (i October 1892.
Burgemeester en Wethouder* van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secret iris,
H A K T M A N.
Perequatie.
flet wetsontwerp tot perequatie der grondbelas
ting is ingediend. In het kort komt het hierop neder,
dat te beginnen met 1893 de grondbelasting op de
ongebouwde eigendommen geheven wordt naar zes
ten honderd van de belastbare opbrengst. In eenige
gemeenten (waarvan slechts éene in Zeeland, nl.
Serooskerke op Schouwen), waar het kohier der
grondbelasting eene aanmerkelijke verhooging zal
ondergaan, is voorgesteld eene tijdelijke ïeductie, in
dien zin, dat over 1893 zal geheven worden, volgens
een percentage, waardoor 25 percent boven het in
1892 in hoofdsom en rijksopcenten geheven bedrag,
zal worden gevorderd. Het verschil tusschen dit
percentage en 6 percent van dezelfde opbrengst wordt
jaarlijks over de 10 eerstvolgende jaren met éen
tiende verminderd, zoodat aldaar eerst in 1903 zes
percent van de belastbare opbrengst zal worden
geheven.
V erder is nog bepaald dat, indien voor de toepas
sing dezer wet de heffing van 10 opcenten op de
ongebouwde eigendommen in eene gemeente minder
mocht opbrengen dan in 1892 door heffing van op
centen op die belasting verkregen werd, het ont
brekende door eene bijdrage uit 's rijks schatkist
zal worden aangevuld.
Deze aanvulling zal hoogstens J 38,500 kunnen
beloopen, terwijl overigens de heffing van 6 percent
voor de schatkist eon nadeel zal opleveren van
960,000.
We gelooven, dat dit ontwerp in vele opzichten
den grondbezitters ten goede zal komen. In de eerste
plaats is reeds een vast percentage in zooverre aan
genaam, dat men weet waarmede men af ismaar
bovendien zijn er volgens de memorie van toelichting
1011 gemeenten, waarvan het bedrag der rijksgrond-
belastiüg zal verminderenterwijl in slechts 326 ge
meenten van vermeerdering sprake is.
Weliswaar zegt de Minister van Financiën dat de
vermindering van grondbelasting veelal den lichten
gronden zal ten goede komen, zoodat vermoedelijk
Zeeland niet zooveel voordeel ervan zal trekken als
b. v. Limburg of Drente, maar waar de buitenge
wone maatregel hierboven bedoeld alleen noodig
schijnt voor slechts éene gemeente in onze provincie,
daar is de verwachting niet gewaagd, dat hier de
meeste aanslagen in de grondbelasting die van 1892
niet beduidend zullen te boven gaan, of misschien
minder zullen zijn.
Voor die gemeenten, waar de vermeerdering wèl
groot zou zijn wordt een overgangsmaatregel voor
gesteld, die zeker weinig drukkend mag heeten.
Verkeerdelijk wordt die thans reeds door de tegen
partij voorgesteld als een noodwet. Hiervan toch is
geen sprakehet is uitsluitend een middel tot zach-
ten overgang zooals die wenschelijk, zoo al niet nood
zakelijk is, overal waar ingrijpende maatregelen mo8-
ten genomen worden om een verouderd misbruik
op te heffen.
Het geheele wetsvoorstel met zijne toelichting
draagt in zijn korten, krachtigen stijl weder vol
maakt den stempel van de zelfbewustheid van mi
nister Pierson, waarmede hij ook deze belasting-
quaestie heeft aangevat.
Moge de Kamer hem ook hierbij haren steun
verleenen en den minister door spoedige behandeling
in staat stellen uitvoering te geven aan zijn denk
beeld om de wet reeds met 1 Januari e. k. in wer
king te doen treden.
GOES, 7 October 1892.
Volgens het Centrum zal de heer J. P. Th,
van Nuien, die zitting heeft in de Tweede Kamer
voor het district Zevenbergen, den 5en November
met het stoomschip Amalia naar Nederlandsch-Indië
vertrekken.
Het Kamerlid C r e m e r vertoeft wegens g
zondheidsredenen in het buitenland.
Men meldt uit Weimar aan de N. R. Ct.
Als een enkel voorbeeld, hoe innig prinses So
phie der Neder landed, de vorstin, inzon
derheid ook wordt geëerd en bemind wegens hare
milddadigheid en haar weldoen, wil ik wijzen op
hetgeen men leest in een der talrijke adressen, die
heden werden aangeboden. In dit kleine land wayfc
een bedrag van 140,000 mark bijeengebracht als
fonds voor eene stichting voor ziekenverpleging en
verzorging. Dit fonds werd nu aangeboden met eene
oorkonde, waarin onder anderen wordt gezegd
Het is een zegen en een zedelijk voordeel voor het
geheele volk, wanneer bij vorstendeugd liefde en
trouw op den troon elkaar de hand reiken en voor
ieder huis in den lande het vorstelijk echtverbond
ten voorbeeld strekt. Met gevoelens van de hoogst
oprechte vereering zien thans de zonen en dochters
des lands op tot den vorst, wien het welzijn des
volks als heiligste zorg ter harte gaat, die geen
inniger wensch kent dan zijne orderdanen werkelijk
gelukkig te zien, die in den geest van roemrijke
voorvaderen de ideale goederen des Duitschen volks
in eere houdt en aankweekt. Met diep gevoel van
dank en ontroering ziet heden ook de geringste der
onderdanen op tot de edele vorstin, die in dit en
elk ander streven naar het welzijn des lands zich
met haren gemaal één gevoelt, en die de schoonste
en meest ware roeping der vrouw tot weldoen,
troosten en gelukkig maken zoo echt vrouwelijk,
zoo fijngevoelig heeft opgevat en zoo vorstelijk, zoo
vrijgevig, zoo ijverig ten alle tijde vervult, bezield
door het goddelijk woord»laat ons goed doen en
niet moede worden."
Diezelfde toon heerscht in alle heilwenschen en
andere uitingen op dit feest.
Ook de groote eeregave des lands ten bedrage van
400,000 mark, beschikbaar gesteld voor het vorste
lijk echtpaar ten behoeve van iets ten algemeenen
nutte, werd Woensdag aangeboden. Reeds in April
was dit bedrag in eene geheime zitting van den
Landdag te Weimar toegestaan.
Yan koningin Wilhelmina ontving het bruidspaar
een paar eigenhandig vervaardigde handwerken voor
den Groothertog een byouteriekistje van ongeveer
een hal ven meter lang en het derde van een meter
hooghet met lichtkleurige stof overtrokken fond
is met blauwe lijnen van zijde in kleine vierhoeken
verdeeldvoor de Groothertogin eene schrijfporte
feuille, waarop in helder bruine verf een ruiker is
geteekend. Van H. M. de regentes een kostbaren
waaier van schildpad, bekleed met satijn, dat door
Rochussen beschilderd is met afbeeldingen van de
koninklijke paleizen en lusthuizen in Nederland in
de dagen der jeugd van prinses Sophia.
Als een lieve attentie van het bruidspaar voor
ons koninginnetje wordt gemeld, dat toen koningin
Wfihelmina de voor haar bestemde zitkamer binnen
trad, haar oog viel op een groote pop, gekleed als
een. Thüringer boerinnetje, die aan een tafeltje de
logée zat op te wachten.
Bij de trekking der loterij van de Sport-
tentoonstelling is de hoofdprijs, een compleet
zilveren koffie- en theeservies met 12 koffie- en 12
theekopjes, gevallen op het nummer 11049.
De schepen Gits vereenigde, als waarnemend
burgemeester van Antwerpen, gisteren de consuls van
30 landen ten stadhuize en gaf hun een volledig
en onpartijdig overzicht van den gezondheidstoestand.
Van 5 September tot 5 October zijn er te A n t-
werpen voorgekomen 220 choleragevallen136
aangetasten zijn hersteld, 78 overleden en 6 zijn nog
in behandeling. Hij verzocht den consuls deze mede-
deelingen aan hunne regeeringen over te brengen en
pogingen in het werk te stellen om de maatregelen,
genomen tegen goederen van Antwerpen afkomstig,
geheel of althans ten deele te doen intrekken. De
consuls dankten voor het in hen gestelde vertrou
wen en beloofden hunnerzijds de gewenschte stappen
te doen.
Eene toespeling van het Venloosch
op een intrige, die in werking zou zijn met betrek
king tot de benoeming van een kolonel van een der
in Den Haag in garnizoen liggende regimenten, wordt
door den Haagschen correspondent van het D. v. N.
aangevuld. Volgens deze zou de Minister van Oorlog
kolonel Ypey van het 2e reg. huzaren te Venlo tot
kolonel van het 3e reg. in Den Haag willen benoemen.
In de hofkringen verlangt men het kommando op
gedragen te zien aan luit.-kol. Rengers, wiens dochter
hofdame is bij H. M. de Koningin-Regentes. In dit
geval zou kolonel Ypey met den rang van kolonel
aan het hoofd van de rijschool te Amersfoort wor
den geplaatst, welke betrekking thans baron Rengers,
maar met den rang van luit.-kol. bekleedt, terwijl
jhr. Meijer tot kolonel van het 2e regiment huzaren
zou worden benoemd. Kolonel van het le regiment
is jhr. Gevers.
Noch altijd zoekt men naar de ware oorzaak
van het doorgaan van de Haagsche kiesrecht
meeting, niettegenstaande het verbod ervan. De
Haagsche briefschrijver in de N. Gron. Ct. geeft er
de volgende lezing van
De burgemeester van Den Haag had zich op het
standpunt geplaatst, dat hij, de meeting hebbende
verboden, niets meer te doen hadvolgens hem was
het nu de zaak van de justitie, om het verbod te
handhaven en de overtreding daarvan te verhinderen.
Vandaar dat hij den procureur-geneeaal van het
verbod kennis gaf, aan hem overlatende te doen wat
nocdig kon zijn, om de vergadering niet te doen
plaats hebben. De procureur-generaal kaatste den
bal evenwel terug en verklaarde dat de gemeente
politie geroepen was de orde te handhaven. De toe
stand was dus dezedat de autoriteiten, die het
oneens waren over hetgeen hun plicht ten deze was,
de zaak eenvoudig op haar beloop lieten de Haag
sche politie zag toe, dat in de stad de orde niet
werd verstoord en geen optocht werd gehouden
de rijks-polifcie waakte voor de orde op den weg
naar Loosduinen, maar over hetgeen verder op het
meetingsveld voorviel bekommerde zich de een noch
de ander.
De nieuwe minister van Landbouw in Enge
land heeft op een schrijven van den heer Jager te
Londen geantwoord, dat de Britsche Regeering niet
ongeneigd is, den invoer van levend vee
uit Nederland weer toe te staan, zoodra de nu nog
heerschende besmettingziekte van mond- en klauw
zeer, geweken zal zijn.
Tennyson, de beroemde Engelsche dichter,
is gisternacht om half een overleden.
Brieven uit den Haag.
Zeker zal het geen verwondering wekken, wan
neer ik voor ditmaal begin met een enkel woord
omtrent eene verhouding, die ons bezig houdt in de
residentie, en die onze gedachten telkens wéér in
eene en dezelfde bedding leidt.
Misschien is het een cardinal© fout iu mij want
ik meen er nu en dan een tintje van zelfbewusten
hoogmoed in te ontdekken misschien ook is het
een eigenschap, die mij vaak reeds te stade kwam,
maar het is mij nooit mogelijk geweest, zoogenaamde
haken en oogen (een voortreffelijke Hollandsche uit
drukking, die volmaakt uitdrukt, wat men bedoelt)
te krijgen met iemand, waarvan men mij dit te
voren had voorspeld. Het heeft mij altijd willen
voorkomen alsof er iets zeer ordinairs, iets buiten
gemeen naars in lag, woordenwisseling of oneenig-
heid te krijgen met iemand waarvan mijne omge
ving zou getuigen»ik heb het altijd wel gedacht,
dat het tusschen die twee niet gaan zou." En die
eigenschap nu heeft mij er tallooze malen toe ge
bracht, water in mijn wijn te doen; zij heeft mij
het »tout sa voir e'est tout pardonner" diep inge
prent, en er mij toe geleid in meer dan een geval
ernstige pogingen te doen om tot het tout sa voir"
te gei aken.
En nu wil het zijn, dat men vaak juist door het
bezitten eener bepaalde eigenschap er toe komt om
scherper te letten op anderen, die haar hetzij dan
ten onrechte of terecht missen.
Waarschijnlijk in dien gedachtengang heb ik mij
verbaasd, hoe de burgemeester onzer residentie in
een min of meer moeielijke verhouding heeft kunnen
geraken tot de commissie, die zich uit de meest
achtenswaardige en bekwame bewoners onzer stad
vrijwillig gevormd heeftom maatregelen te beramen
en uit te voeren tot wering van de, vooral in groote
steden zoo terecht gevreesde, cholera.
Weet men voldoende, wat er wordt vereischt om
in zulk eene commissie zitting ta nemen? Weet en
beseft men, dat slechts eene chariteit, zooals die
helaas veel te zelden voorkomt, iemand van invloed
en stand, van beschaving en verfijnde gewoonten,
er toe brengen kan zijne kalmte en zijn rustige dage-
lijksclie levenswijze ten offer te brengen en zich met
kracht en energie te spannen voor zoo zwaar eene
taak Weet men, wat het zeggen wil, ten bate van
zijn minder gezegende natuurgenooten den strijd te
aanvaarden in krotten en stegen, in poelen en brand
punten der besmetting, tegen een vijand als deze
Denkt men er over na, dat hier menig lid uit strenge
plichtsopvatting besloot leven en gezondheid te wa
gen om zijn woonplaats, om in de eerste plaats de
i armen in zijne omgeving tot zegen te worden
j Neen, duizendmaal neenwij hebben het niet
i voldoende overwogen en begrepende dagelijksche
sleur heeft ons die commissie doen aanvaarden als
elke andere. Wij hebben over het hoofd gezien wel-
1 licht, dat daar geen loon zou zijn voor die bekwame
en menschlievende mannen, die bijkans overal zouden
worden ontvangen met den onwil, de domheid en
de tegenwerking uit de heffe des volks, waartegen
zij beleid en verstand, liefdadigheid en moed zouden
gebruiken als de eenige passende wapenen des vredes.
G een ander loon dan de achting en de sympathie
van de meer ontwikkelden, want helaas de volks
klasse moest tegen hare eigene vooroordeelen worden
in bescherming genomen.
Achting en sympathie Het kost mij moeite, mijn
nuchter verstand aan het woord te laten, waar bitter
heid en verontwaardiging niet dan met kracht kunnen
worden teruggedrongen. Men heeft in de plaats van
die beiden gevondeneene hoogst afkeurenswaar
dige houding van het Gemeentebestuurvan de
mannen, die in de allereerste plaats geroepen zijn
tot krachtigen steun en sterke medewerking. Men
heeft persoonlijke opvattingen zien komen in de
plaats van plichtsbetrachting, en tegenwerking in
de plaats van hulp.
Ja, lezer, gij zoudt het niet gelooven, maar de
maatregelen dier commissie werden ontzenuwd, en
de geldelijke steun werd ingekrompenmen heeft
gezinnen, waar de vreeselgke ziekte binnensloop, doen
waarschuwen van overheidswege, dat de Grondwet
hun recht gaf zich te kanten tegen het vervoer naar
een baraken men heeft getracht zich schoon te
wasschen in een vergadering van den gemeenteraad
met gesloten deuren, met drogredenen, die geen steek
hielden en met een air van geschonden majesteit,
dat ten eenenmale misplaatst is.
Daartoe past ons het zwijgen. Niet dat van de toe
stemming, in de verste verte nietmaar een zwijgen
dat getuigt van ingehouden toorn, die wellicht het
kwaad zou verergeren.
Maar ookdaartoe past de verklaring tegenover
de cholera-commissie dat er duizenden zjjn, die haar
streven op prijs stellenduizenden die haren arbeid
waardeeren, en die overtuigd zyn, dat nevens God,
het lot onzer bedreigde stad van nu aan slechts aan
hare handen wordt toevertrouwd
En zoo zijn wij onder helaas ongunstige voortee
kenen, ook in de hofstad, van het eene seizoen bijna
onmerkbaar in het andere overgegaan. Daarmede
verplaatst zich het terrein van genot voor den »uit-
gaanden" Hagenaar van de badplaats Scheveningen
naar de stad zelve, waar van nu af de opera's, de
tooneelvoorstellingen en de concerten gaan in de
plaats treden van de overheerlijke muziekuitvoeringen
van het Philharmonisch orkest in de Kurzaal. Moeie-
lijk kunnen wij daarvan scheiden zonder een terug
blik op hetgeen wij er hebben genoten. Zij, die bet
muzikaal genot in de Kurzaal kennen, zullen het
mij volmondig toegeven dat het ongeëvenaard is
en bijkans niet voldoende te waardeeren.
Geen wonder dat avond aan avond de zaal meer
dan bezet washet orkest, dat er de zwaarste en
meest welluidende meesterwerken ten gehoore brengt,
kan moeielijk nog voor verbetering vatbaar geacht
worden. Heerlijk ruischen u de volle accoorden der
onberispelijke koraalmuziek tegenschoon in de
hoogste mate weérklinken de fijne solo's voor viool,
fluit of harp. Die opvolging van uwe meest gelief
koosde melodieën veredelt uwen smaak en de gevoel
volle voordracht ook van de moeielgkste toonzettingen
wekt in u vaak ongekende gewaarwordingen op.
Oogenblikken heb ik gekend, waarin de heerlijke
muziek mij de omgeving deed vergetenwaarbij ik
slechts waarnam het rusteloos voortrollen van de
eindelooze zee met haar ruisehende kalmte, en daar
nevens de eene melodie na de andereoogenblikken
heb ik genoten, wanneer de Wagnermuziek aan het
woord was en sprak van kracht en overwinning
naast weemeed en liefdebekoring. En dat alles bij
de meest onberispelijke uitvoering door de leden
van het orkest, waarvan elk een kunstenaar kan
genoemd worden.
Onvergetelijk die slot-avond, toen bijna drieduizend
aanwezigen in de diepste stilte het Largo arioso"
van Handel volgden om straks na de Zigeuner-
weisen für Violine", voorgedragen door Bleuer, het
Intermezzo de »Cavalleria rusticana" van Mascagni
te genieten.
Onvergetelijk de geestdrift, waarmede Lohengrin,
Mignon en Tannhiiuser werden toegejuicht, maar
vooral de Jubel-Ouverture van Carl Maria von Weber,
waarbij de slot-bymne was vervangen door ons
schoone volkslied.
Dat alles was muziek, dat was genot.
En zoo is ook dat weder voorbij. Zoo zijn wij aan
het einde gekomen van de campagne te Schevenin
gen, waar ook van de sporttentoonstelling de deuren
werden gesloten.
Helaas, zonder eenige vreugde. Want de dood
heeft zijn offer geëischt en op het appèl van hen,
die aanwezig waren geweest bij de opening en mee-
rendeels ter sluiting opkwamen, ontbrak de voorzitter.
Wie heeft daaraan gedacht, toen vier maanden ge
leden mr. Van Oudheusden ijyerig en opgewekt zich
inspande voor de zaak, waaraan hij zich wijdde, en
waarvan hij trachtte de groote en kleine teleurstel
lingen voor velen tot een minimum te beperken.
Zoo moeten wij dau wel genot eu lijden, vreugde