1892 N". 116.
Zaterdag 1 October.
79ste jaargang.
COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
angenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van
advertentiën voor 2 uren op den
dag
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelgks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 et.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
der uitgave.
Een zonderling besluit.
De gemeenteraad van Zieriksee besloot met alge-
meene stemmen de kermis op 8 October a. s. te
doen doorgaan. Daargelaten of de cholera thans in
Nederland zoo streng heersoht, dat werkelijk eene
kermis gevaar voor de gezondheid kan opleveren,
zoo lijkt ons dit raadsbesluit, na wat er gebeurd
is, al heel zonderling.
Toen besloten werd de kermis uittestellen was er
in Nederland nog geen geval, of misschien een enkel,
van cholera geconstateerdthans, nu het aantal ge
vallen toeneemt en vooral het aantal plaatsen waar
de ziekte zich sporadisch vertoont, wordt met alge-
meene stemmen besloten de kermis te doen houden.
Logisch dunkt ons deze handelwijze van de vroede
mannen van Zieriksee niet. Wel spreekt men nu
van verscherpt toezicht, maar dit had evengoed in
het begin dezer maand ook kunnen worden gehouden.
't Heeft nu al den schijn alsof men bezweek voor
den drang door de volksoploopjes uitgeoefend.
Dit is eene handhaving van het gezag, die van
de residentie naar Schouwen schijnt overgewaaid.
Het adresdebat.
Het debat over het adres van antwoord op de
troonrede in de Tweede Kamer noemde het Vader
land zinledig, en niet geheel ten onrechte. Yan op
gewektheid om aan dat debat deel te nemen bleek
al heel weinig, zoo weinig zelfs, dat de heer Seret
eerst het woord vroeg, toen hem bleek, dat geen
zgner medeleden voornemens was iets te zeggen.
Maar toen éen schaap over den dam was, volgden
•r meer en doordat het eene woord het andere uit
lokte, wist men toch nog eene heele zitting vol te
praten.
En waarover In de eerste, maar toch niet in de
voornaamste plaats, over de defensie. De Minister
van Oorlog kreeg weder menig onaangenaam woord
te hooren, woorden, die ten eenenmale onverdiend
waren. De militaire specialiteiten der rechterzijde
toch vielen hem weder hard over zijn talmen met
de indiening der defensie-wetten, alsof het slechts
het werk van een oogenblik was om dergelijke wetten,
waarin vermoedelgk zal gebroken worden met veel
wat thans nog bestaat, in een te zetten. Waarlijk,
het vorige ministerie is ook niet zoo vlug geweest
met zgn legerwet in te dienen.
Terecht antwoordde dan ook Minister Seijffardt,
dat hg onverpoosd aan zgne wetten voort arbeidde
en dat de Kamer ervan zou hooren, wanneer zgn
arbeid gereed was en langs den door de Grondwet
geëischten weg haar zal hebben bereikt.
De voornaamste plaats in het debat nam echter
de paragraaf over de nieuwe kieswet in. De heer
Tydens, het radicale lid voor Winschoten, bereed
het bekende stokpaardje om aan de kieswet de priori
teit te geven en weüsekte dit in het adres van ant
woord te zien uitgedruktdoch toen achtereenvolgens
de heeren Mees en Veegens hem onder het oog brach
ten, dat het verleenen der prioriteit van behandeling
aan de Kamer stond en derhalve eene opmerking
daaromtrent niet tehuis behoorde in een adres van
antwoord aan H. M., wgzigde de heer Tydens zgn
voorgesteld amendement in dien zin, dat alleen ver
klaard werd, dat de kiesrechtregeling de voornaamste
plaats bekleedt.
Op zichzelf was dit amendement dus van vrg
onschuldigen aard, en het was zelfs niet eens tegen
de regeering gericht, die met bekwamen spoed het
kieswet-ontwerp heeft ingediend en daarmede aan de
Kamer de beslissing heeft gelaten wanneer het tot
wet zal worden verheven. Maa» opmerking verdient
het, dat van de veertien leden, die voor het amende
ment stemden, tien tot de anti-revolutionaire party
behoorden, en onder hen de heeren Keuchenius en
Lucasse.
De vraag rjjstVanwaar die sympathie Uit de
discussiën bleek dit ter nauwernood. Want of aide
heer Seret sprak van een afgeleefde" Kamer, die
niets meer mocht behandelen dan de kieswet, dit is
eene bewering, die reeds vele malen heeft dienst
gedaan, maar die weinig meer is dan eene phrase.
Dat bg de meer conservatieve elementen als de heeren
V. d. Borch, Beelaerts, Van Alphen en Seret op eens
•en zoo radicale zucht naar kiesrechtuitbreiding
zou zgn ontstaan, is evenmin waarschgnlgk. Trou
wens, de geheele anti-revolutionaire party heeft
nooit anders dan in haar programs] van actie bewgs
geleverd van groote sympathie voor kiesrechtuit-
breiding. Noch de heer Mackay, noch de heer
Lohman heeft als minister een ontwerp opgesteld,
veel minder ingediend, en waar de heer Van Dedem
nog wel een bestraffende vermaning sprak aan het
adres van den minister Godin, daar kwam nooit een
zachte drang om kiesrechtuitbreiding van zgne lip
pen. En dat de heer Lohman én als minister én als
lid der Eerste Kamer weinig waarde hecht aan de
kieswetwgziging is genoegzaam bekend.
Of is het wellicht de bedoeling dergemen, die voor
de motie-Tydens stemden, geweest om te trachten
door het kiesrecht voorop te stellen, den Minister
van Financiën te beletten zgne tweede reeks ont
werpen tegen 1 Mei a. s. geschikt te maken om in
werking te treden en alzoo het dubbele voordeel te
behalen dien Minister ontrouw te doen worden aan
zgne belofte en de invoering der belastingwetten
op de lange baan te schuiven
De ware reden blgkt uit de debatten niet. Maar
opmerkelgk blijft het, dat het meerendeel der anti
revolutionairen weer zoo bgzonder groote sympathie
hadden voor het voorstel van den radicaal. Beelaerts,
Keuchenius en Lucasse broederlgk vereenigd met de
weinige radicalen in de Kamer! Dit teekent.
GOES, 30 September 1892.
In de vergadering der Vereeniging van
Burgemeesteren Secretarissen in Zuid
en Noord-Be velaad Donderdag den 29 Sept. alhier
gehouden, en die o. a. door den heer mr. W. Pol
man Kruseman, griffier der Staten, als eerelid werd
bijgewoond, werd door den secretaris H. G. Hart
man Jz. verslag uitgebracht van de algemeene ver
gadering der Nederlandscke Vereeniging voor Ge
meentebelangen, den 1 Sept. jl. te Kampen gehouden,
welke vergadering hg, als afgevaardigde van deze
vereeniging, had bggewoond. Het verslag werd, onder
dankbetuiging aan den afgevaardigde, voor notificatie
aangenomen.
Naar aanleiding van dit verslag kwam in bespre
king eene eventueele toetreding tot een algemeenen
administratieven bond. Er is namelgk te Kampen,
op initiatief van de Bevelandsche vereeniging, beslo
ten, het gevoelen van alle vereenigingen te vragen
over de oplossing van alle administratieve vereeni
gingen in de Nederlandsche vereeniging met behoud
van zelfstandigheid en onafhankelgkheid, wat de
huishoudelgke zaken betreft, en dus als afdeeling
van het groot geheel. Daardoor zou eene Maat-
schappg gevormd worden, welke evenals die tot
Nut van 't algemeen, van Toonkunst en tot bevor
dering van Ngverheid, over het geheele land werk
zaam was en, gedachtig aan de spreukEendracht
maakt macht", veel goeds zou kunnen uitrichten.
Het bestuur werd gemachtigd, op de te verwachten
vraag te antwoorden dat deze vereeniging tot mede
werking bereid is, behoudens kennisneming van het
te ontwerpen reglement, en het niet prgsgeven van
eigen zelfstandigheid.
Vervolgens werd behandeld de vraag: -s>Door of
vanwege welke gemeente moet een arme ondersteund
worden Die zijner woonplaats of die van zijn wer
kelijk verblijf Aanleiding tot het stellen van deze
vraag heeft gegeven het navolgende feit. Eene vrouw,
voor de tweede maal gehuwd, overlgdt, uit haar
eerste huwelgk een kind nalatende, dat na de be
grafenis door een der bloedverwanten naar elders
medegenomen wordt. Eenige weken later komt bg
het bestuur van het weeshuis in de gemeente, waar
de vrouw in haar tweede huwelijk woonde, eene
aanvrage om opname van bedoeld kind in het ge
sticht. Moet aan die aanvrage gevolg gegeven of
kan zg met eene weigering beantwoord worden
De behoefte aan onderstand (in dit geval opname
in het weeshuis) ontstond op het oogenblik van het
overlgden der moeder, doch er werd toen geen aan
vrage om onderstand gedaan, integendeel scheen in
de behoeften van het kind door de bloedverwanten
te zullen worden voorzien, daar deze het, zelfs met
een getuigschrift van woonplaatsverandering, naar
elders medenamen.
Na een geanimeerd debat werd als conclusie vast
gesteld, dat de woorden in art. 22 der Armenwet
»waar de arme zich bevindt" geene andere beant
woording toelaten dan »de plaats van het oogen-
blikkelgk verblijf", daargelaten, of er, met het oog
op art. 376 en 378 van het Burg. Wetb., verplich
ting tot onderstand door eene openbare instelling
bestaat.
Daarna kwam in behandeling de vraagWan
neer be/iooren suppletoire kohieren van den H. O. eener
gemeente opgemaakt te worden In de agenda's van
werkzaamheden der gemeentebesturen van meerdere
provinciën wordt voor October vermeld: opmaking
van het suppletoir kohier van den H. O.", waaruit
moet worden afgeleid, dat er maar éen suppletoir
kohier wordt vastgesteld. Geschiedt dit nu in Oc
tober, dan zijn zg, die na dien tgd hun hoofdverblgf
in de gemeente vestigen, vrij van aanslag; want
deze kunnen, al ware hun hoofdverblgf van nog zoo'n
korten duur, voor eene maand worden aangeslagen.
Alleen voor hen, die eenvoudig verblgven (logeeren,
verlof doorbrengen enz.) geldt de gunstige bepaling,
dat zg bg kor teren duur van hun verblgf dan drie
maanden vrg zgn van aanslag.
Als conclusie werd vastgesteld, dat is aan te be
velen minstens twee suppletoire kohieren op te ma
ken, een in Juli en een in December.
Aan deze vraag paarde zich eene andere, en wel
of de aanslag van een contribuabele in den loop des
jaars kan worden herzienals hg door erfenis of an
derszins, tot den aanslag van eene hoogere klasse
overgaat en remissie van den aanslag aan den erf
later is toegestaan
Algemeen was men van oordeel, dat dubbele aan
slag of herziening van aanslag niet strookt met de
bedoeling der wet, doch dat wel, wanneer remissie
is verleend, en niet-aangeslagenen, door het erlangen
van de erfenis of nalatenschap, in de termen van
aanslag vallen, deze op een suppletoir kohier kun
nen worden gebracht.
Na de pauze werd, naar aanleiding van eene uit
drukking, voorgekomen in het hoofdartikel der
Goesche Courant no. 95 van dit jaar, en waarin den
secretaris werd aangeraden eens te onderzoeken,
waarom de vergaderingen zoo slecht bezocht werden,
door dezen de vraag gesteld of »hg en zgne han
delingen oorzaak zgn van de geringe opkomst der
leden"
De vergadering beantwoordde de vraag ontken
nend en nam dö volgende motie aan
»De vergadering, van oordeel zgnde, dat de oor
zaak van de geringe opkomst der leden bg de leden
zeiven te zoeken is en geenszins bg den secretaris,
wiens gver en activiteit in de behartiging van de
belangen der vereeniging integendeel op hoogen prgs
worden gesteld, gaat over tot de orde van den dag."
Nadat door den secretaris voor dat bewgs van
vertrouwen dank gezegd was, bracht de heer P. J.
Van der Mandere ter sprake (nadat de heer Dorni-
nicus eene vraag had gedaan omtrent het zegelrecht
van bevelschriften in zake het armwezen) het ge
bruik dat wordt gemaakt, om vele declaratiën door
den ontvanger of den griffier te laten voldoen en
dan een bevelschrift, wegens teruggave van verschot,
ten name van dien ambtenaar af te geven.
Dit werd in beginsel afgekeurd.
Op voorstel van het bestuur werd dit gemachtigd
a. om thans, nu de Eerste Kamer de wetsontwerpen
van Min. Pierson heeft aangenomen, uitvoering te
geven aan het voorloopig besluit der vorige verga
dering en een adres van gelukwensching aan dien
Min. te zenden
b. om, wanneer het voorloopig verslag en meer
nog, de Mem. van Beantwoording op de thans in
gediende wetsontwerpen betrekkelgk het kiesrecht
daartoe aanleiding mochten geven, de voornaamste
punten in een rapport op te nemen, dat den leden
toe te zenden en eene buitengewone vergadering te
beleggen.
Ierseke. In de gisteren gehouden Raadsver
gadering waren eerst 8, later 10 leden tegenwoordig.
In deze vergadering kwam de gemeentebegrooting
1893 in behandeling, waarvan verschillende posten
geheel of gedeeltelgk werden bestreden en geschrapt.
Zoo werd ƒ60 geweigerd voor zonneblinden voor
de secretarie en de burgemeesterskamer. De voorge
nomen aanstelling van een tweeden vasten gemeente
arbeider werd goedgekeurd, mits de te benoemene
niet ouder dan 35 jaar zg, en eenig metselwerk kan
verrichten. Van den post ƒ900 voor onderhoud van
straten werd 400 geschrapt voor verlegging der
Lange Ville, en een post van 2100 tot vernieu
wing van het Kerkplein werd geheel geweigerd,
evenals 550 voor rioleering der Noordzandstraat.
Een som van 1100 tot reparatie van den ooste-
lgken havendam werd toegestaan, nadat gebleken
was, dat dit werk ook noodig zou zgn, al kwam
men spoedig tot de zoo noodige vergrooting der
haven.
Een verzoek van den gemeente-veldwachter Bles
om verhooging van traktement, op grond dat hg
bg meerder politiediensten minder geniet dan zgn
collega Koster, die tevens gemeentebode is, werd
verworpen, en een voorstel tot aanstelling van een
afzonderlgken gemeentebode tot later aangehouden.
Een bedrag van 95 voor een onderzoek der
brandspuit door een deskundige werd bestreden op
grond, dat de brandraad verklaard had, dat de spuit
in orde is, doch die som werd toch toegestaan.
Op voorstel van B. en W. werden de salarissen
van de hoofden der scholen, van de beide onder-
wgzeressen en van den onderwgzer Eekman met
f 50 verhoogd. De heer Cupêry wilde den hoofden
eene verhooging van f 100 toestaan, en de hoofden
hadden den Raad in overweging gegeven de onder-
wgzeressen hooger te bezoldigen dan de laagst be
zoldigde onder wgzers, omdat zg 8 uren per week
meer school te houden hebben, doch noch het een
noch het ander vond ingang bg den Raad.
Door de genoemde en andere wgzigingen waren
de uitgaven met 3110 verlaagd. De post voor
onvoorziene uitgaven werd met f 10 verhoogd en
om de inkomsten met de uitgaven sluitende te
maken, werd een geldleening van ƒ4000 met f 2700
en een aan te vragen buitengewoon subsidie voor
het lager onderwgs groot f 4800 met f 400 ver
minderd. Bg de uitgaven is gerekend op de aan
stelling eener tweede onderwgzeres* aan school I
tegen 1 Januari op een salaris van f 500. Ten slotte
werd de geheele begrooting met algemeene stemmen
in ontvang en uitgaaf goedgekeurd op f 28243,95.
Kllewoutsdijk. Het zoo zeer sensatie verwekt
hebbende bericht van het geval van cholera
nostras" dat door de manier, waarop dit werd
rondgevent, vooral onder de bewoners van het na
burige Driewegen, de woonplaats van den genees
kundige die het geval constateerde, zooveel angst
en schrik heeft te weeg gebracht, is zeer gelukkig
gebleken te zgn, hetgeen trouwens hier vaststond,
een zeer gewoon geval van diarrheedat jaarlgks
bg den man terugkeert, en ook thans in het geheel
niet gepaard ging met eenige kramp, zoodat de be
woners dezer gemeente zich niet noodeloos beangst
hebben gemaakt.
De lgder is dan ook als geheel hersteld te be
schouwen en wgl tot nog toe geene vernietiging
door verbranding van sommige goederen heeft plaats
gevonden, iets wat zeer zeker zou gebeuren, indien
zulks door den geneeskundige werd noodig geoor
deeld, valt daaruit af te leiden, dat bg dit geval
aan overdrijving moet gedacht worden.
In de Donderdag gehouden openbare vergade
ring van den Raad van State, afdeeling voor de ge
schillen van bestuur, is gehandhaafd het besluit van
Ged. Staten van Zeeland dd. '20 Mei 1892, waarbg
goedkeuring is onthouden aan de begrooting dei-
gemeente Hontenisse voor 1892, voor zooveel betreft
een daarop onder de inkomsten opgenomen post van
5000 als subsidie van het rgk in de kosten van
het lager onderwgs krachtens art. 49 der onderwgs-
wet.
Door den Gemeenteraad van Biervliet en door
dien van Vlissingen is besloten, met ingang van 1
October a. s., den Amsterdamschen tgd
weder in te voeren.
Maandag is, in tegenwoordigheid van den Raad
van Toezicht op de Spoorwegen, een proefrit ge
houden met groot spoor van de lgn Apeldoorn
Almelo en terug, met de snelheid van een ge
wonen sneltrein, welke rit in alle opzichten naar
wensch slaagde.
Deze lgn, die met 1 October in gebruik komt, is
de kortste route van Rotteidam over Gouda, Utrecht,
Amersfoort, ApeldoornSalzbergen naar Berlgn, en
is tevens de kortste weg tusschen Engeland en Duitsch-
land. De stoombootdienst van Engeland op Vlissingen
zal mettertyd hier zeer door lyden.
H. M. de Koningin heeft 200 en H. M. de
Koningin-Regentes ƒ100 geschonken aan Patrimo
nium" te Heerenveen, voor de werkverschaffing.
De Tijd meldt, dat bg de periodieke bestuurs
verkiezing, in de plaats van den heer Vermeulen,
die om redenen van algemeen belang zich niet her
kiesbaar stelde, tot president van de katholieke
Kamerclub is gekozen de heer Ruys van Bee-
renbroek. Herkozen als bestuursleden werden de
heeren Haffmans en Walter.
De directeur der weesinrichting te
Neerbosch heeft besloten, zoolang op enkele
plaatsen van ons land gevallen van cholera voor
komen, geen nieuwe weezen ter verpleging op te
nemen.
De Haagsche Sprokkelaar in het U. D. schryft
»De tijd van gaan is eindelyk ook voor de S p o r t-
tentoonstelling gekomen, met de eindafre
kening. De sluiting is aangekondigdin den avond
van 3 October om 10 uur zal het licht in den tuin
voorgoed uitgaan en de zomercampagne voorby
wezen. Maar dan begint de sequestratie van de
goederen dergenen, die nog iets hebben af te reke
nen, en wier bezittingen verbeurd verklaard zullen
worden, als ze hun saldo niet aanzuiveren. Wat
men daaromtrent hier en daar hoort, doet vermoe
den, dat deze bepaling van het reglement niet maar
pro forma in herinnering is gebracht. Indien er al
wellicht weinigen van de tentoonstelling voordeel
hebben genoten, voor de deurwaarders is zg in elk
geval een goud- of althans een zilvermyn geweest.
Geen wonder trouwens, als men verneemt dat de
pachter der restaurants, naar matige raming, circa
ƒ30,000 kosten heeft gehad (pacht, installatie enz.)
en dus in de twee goede maanden eiken dag f 500
moest verdienen (zuivere winst) om uit te komen,
terwyl hg menigen dag zeker op verre na geen
ƒ500 bruto heeft ontvangen.
Als ik die tentoonstelling éen groote teleurstelling
noem, dan zgn er zeker naïeven onder degenen, die
haar eens of een paar malen bezochten, die dit
vreemd zullen vindenmaar ik betwijfel dat er on
der hen, die de zaak eenigszins meer van naby ken
nen, iemand is, door wien mijne thesis zal worden
betwist. Allerminst zeker door de tentoonstellen
pachters en aandeelhouders.